Όπου και να πάω, ανακαλύπτω ότι ένας ποιητής
έχει πάει εκεί πριν από μένα - Σίγκμουντ Φρόυντ
Η ποίηση ενυπάρχει στην ανθρώπινη αναπνοή,
πυρώνει το συναίσθημα ο έρωτας και η ανθρωπιά.
Γιατί είναι αβίωτος αυτός ο βίος. - Σοφία Ντρέκου
Η Παγκόσμια Ημέρας Ποίησης (World Poetry Day) εορτάζεται κάθε χρόνο στις 21 Μαρτίου. Η αρχική έμπνευσή της ανήκει στον Έλληνα ποιητή Μιχαήλ Μήτρα, ο οποίος το φθινόπωρο του 1997 πρότεινε στην Εταιρεία Συγγραφέων να υιοθετηθεί ο εορτασμός της ποίησης στην Ελλάδα, όπως και σε άλλες χώρες, και να οριστεί συγκεκριμένη μέρα γι' αυτό.
Η ημέρα της εαρινής ισημερίας
Η εισήγησή του έφτασε με επιστολή στα χέρια του ποιητή και μελετητή της ποίησης Κώστα Στεργιόπουλου, προέδρου τότε της Εταιρείας Συγγραφέων. Η ποιήτρια Λύντια Στεφάνου πρότεινε ως ημέρα εορτασμού την 21η Μαρτίου, την ημέρα της εαρινής ισημερίας, που συνδυάζει το φως από τη μία και το σκοτάδι από την άλλη, όπως η ποίηση, που συνδυάζει το φωτεινό πρόσωπο της αισιοδοξίας με το σκοτεινό πρόσωπο του πένθους.
«Μη φύγεις, Αμέλια. Δεν είναι ο λαβύρινθος
αλλά το τραίνο που πηγαίνει - πηγαίνει - πηγαίνει
την ώρα που ξυπνούν όλοι οι τρελοί μονομιάς
- πλάι στον σταθμό το νοσοκομείο -
φωνάζουν ο καθένας τον δικό του μορφασμό
παραλληλόγραμμο του Ωρίωνα, κόκκινο του αρνιού,
bleu de méthylène, κι εκείνο το χρώμα
που αγγίζεις μες στο κορμί της γυναίκας.»
Λύντια Στεφάνου, Ποιήματα, 1958
Η πρώτη Ημέρα Ποίησης γιορτάστηκε το 1998, στο παλαιό ταχυδρομείο της πλατείας Κοτζιά.
Την επόμενη χρονιά, ο συγγραφέας Βασίλης Βασιλικός, πρέσβης της Ελλάδας στην Unesco, εισηγήθηκε στο Εκτελεστικό Συμβούλιο του Οργανισμού η 21η Μαρτίου να ανακηρυχθεί Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης, όπως η 21η Ιουνίου είναι Παγκόσμια Ημέρα Μουσικής. Οι Γάλλοι, οι Ιταλοί, οι Τυνήσιοι και άλλοι πρέσβεις από χώρες της Μεσογείου υποστήριξαν την εισήγηση και η ελληνική πρόταση υπερψηφίστηκε.
Το σκεπτικό της απόφασης
Τον Οκτώβριο του 1999, στη γενική διάσκεψη της Unesco στο Παρίσι, η 21η Μαρτίου ανακηρύχθηκε Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης. Το σκεπτικό της απόφασης ανέφερε:
«Η Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης θα ενισχύσει την εικόνα της ποίησης στα ΜΜΕ, ούτως ώστε η ποίηση να μην θεωρείται πλέον άχρηστη τέχνη αλλά μια τέχνη που βοηθά την κοινωνία να βρει και να ισχυροποιήσει την ταυτότητά της. Ο Διεθνής Πολιτιστικός Οργανισμός θέλησε με αυτό τον τρόπο να προωθήσει την τέχνη της ποίησης - και συγκεκριμένα τις προσπάθειες των μικρών εκδοτών να τυπώνουν συλλογές νέων ποιητών, την επιστροφή της προφορικής παράδοσης με την ανάγνωση ποιημάτων ενώπιον κοινού και την αποκατάσταση ενός διαλόγου μεταξύ της ποίησης και των άλλων μορφών τέχνης, πάνω στον αφορισμό του Ντελακρουά, Δεν υπάρχει τέχνη χωρίς ποίηση.
Η Ποίηση - Γιώργος Σαραντάρης: Δε μπορώ να βρω πια τί θέλει να πει ποίηση. Μου διαφεύγει. Το ήξερα, αλλά τώρα μου διαφεύγει. Αν κάποιος με ρωτήσει αυτή τη στιγμή θα ντροπιαστώ. Γιατί εξακολουθώ να είμαι ενδόμυχα βέβαιος, πώς η ποίηση είναι μια ουσία απαράλλαχτα, όπως και η ζωή. Και κρύβω, κρύβομαι, κάτι κρύβω, από κάποιον κρύβομαι. Σα ν' αρχίζω να γίνομαι τρελλός και να ντρέπομαι. Αλλά η ποίηση; Κάποιος θα σταθεί ικανός να πει στους άλλους, όχι σ' εμένα, πού, αν και το ξέρω, φεύγω, τί είναι ποίηση!
Πως πρέπει να διαβάζεται η ποίηση
Στο δοκίμιο του «Οι ήχοι που βγαίνουν απ' τα ποιήματα», αναφέρει τη συμβουλή του Πώλ Βαλερύ πως για να αποδώσει το ποίημα σωστά ο ποιητής θα πρέπει να το διαβάσει επανειλημμένως δυνατά, χωρίς να σκέφτεται την έννοια του, αλλά δίνοντας προσοχή στα σχήματα της σύνταξης, στα σύμφωνα και στα φωνήεντα, στον τόνο του ήχου.
Μιχαήλ Μήτρας
Michael Mitras, Greek poet 3 November 2018
Ο ποιητής και πεζογράφος Μιχαήλ Μήτρας ανήκε στην πρωτοπορία της γενιάς του ‘70. Υπηρέτησε με το έργο του τη συγκεκριμένη ποίηση και την οπτική ποίηση*.
Ύστερα από πρότασή του, το 1998 η Εταιρεία Συγγραφέων καθιέρωσε για πρώτη φορά στην Ελλάδα, αλλά και διεθνώς την Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης, η οποία γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 21 Μαρτίου.
Ο Μιχαήλ Μήτρας γεννήθηκε στο Βόλο το 1944 και φοίτησε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, αναπτύσσοντας παράλληλα δραστηριότητα στον Φοιτητικό Όμιλο Θεάτρου και Κινηματογράφου από το 1964 ως το 1967.
Το 1971 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, αναλαμβάνοντας την επιμέλεια σύνταξης του «Χρονικού», της ετήσιας έκδοσης του Καλλιτεχνικού και Πνευματικού Κέντρου «Ώρα».
Από το 1975 έως το 1977 υπήρξε μέλος της συντακτικής επιτροπής του περιοδικού «Σήμα».
Κατά το διάστημα 1979-1983 έζησε στο Λονδίνο, όπου σπούδασε ραδιοσκηνοθεσία στο City Literary Institute του Λονδίνου κι εργαζόταν στο Ελληνικό Τμήμα του BBC ως συντάκτης και παραγωγός ραδιοφωνικών εκπομπών.
Από το 1984, με την επιστροφή του στην Ελλάδα, άρχισε να συνεργάζεται με την ΕΡΤ, στην αρχή ως έκτακτος και από το 1987 ως τακτικός υπάλληλος. Εργάστηκε ως παραγωγός εκπομπών λόγου στο Τρίτο και στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΑ.
Δημοσίευσε τέσσερα πεζογραφικά βιβλία: «Φανταστική νουβέλα» (1972), «Αστική τοπιογραφία» (1982), «Αόριστες λεπτομέρειες» (1990) και «Μηχανή αναζήτησης: Πεζο-γραφήματα» (2008), και πέντε ποιητικές συλλογές: «Το άλλοθι της περι-γραφής» (1976), «Ασταθές πεδίο» (1984), «Η τελευταία εικόνα του κόσμου» (1987), «Η παράδοξη οικειότητα του αγνώστου» (1997) και «Διακριτικές μεταβολές» (2004). Μια επιλογή ποιημάτων του έχει δημοσιευτεί στα αγγλικά, με τον τίτλο «Discretive Transitions» (1983).
Συνεργάστηκε στη σύνταξη της ετήσιας έκδοσης "Χρονικό" (εκδ. Ώρα) και των περιοδικών "Σήμα", "Ρεύματα". Είναι μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων.
Εκτός από τις εκδόσεις των βιβλίων του και τις δημοσιεύσεις σε λογοτεχνικά περιοδικά, έχει εκθέσει "οπτικά ποιήματα" σε ατομικές και ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Κείμενά του έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά και γαλλικά.
Παράλληλα με τις καθ' αυτό λογοτεχνικές του δραστηριότητες ασχολήθηκε με την οπτική ποίηση, στην οποία συνδυάζεται λόγος και εικόνα. Με έργα της τελευταίας αυτής ενασχόλησής του έκανε μία ατομική έκθεση (1987) και πήρε μέρος σε ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Στην ποίησή του είναι φανερές οι επιδράσεις των ρευμάτων της «συγκεκριμένης», και της «οπτικής» ποίησης, ενώ στην πεζογραφία του απουσιάζει η γραμμική αφήγηση και κυριαρχεί η αποσπασματικότητα.
Οπαδός της «συγκεκριμένης ποίησης», που άρχισε να καθιερώνεται στην Ευρώπη από τα μέσα της δεκαετίας του ‘50, ο Μήτρας επιδίωξε στα ποιητικά και τα πεζογραφικά του κείμενα την υπονόμευση αφηγηματικής συνοχής και συνέχειας, την αναμέτρηση με τις οπτικές και τις εικαστικές δυνατότητες της γραφής και την ειρωνική χρήση των γλωσσικών στερεοτύπων της καθημερινότητας με επανειλημμένες παραπομπές στην τηλεόραση και τη διαφήμιση.
Όπως στην ποίηση, έτσι και στα πεζά του, λέξεις και φράσεις σχηματίζουν ένα άθροισμα που προκαλεί μια νοηματική εντύπωση ικανή να θυμίσει μόνο το σχήμα του. Και οι κατ’ αυτόν τον τρόπο επιλεγμένες λέξεις και φράσεις ενισχύουν, μεταξύ άλλων, τη μουσικότητα των βιβλίων του.
Ο Μιχαήλ Μήτρας πέθανε στην πέθανε στις 6 Μαρτίου 2019 στη Νέα Μάκρη Αττικής, ύστερα από μακροχρόνια ασθένεια. Ήταν παντρεμένος με την ποιήτρια Νατάσα Χατζιδάκι.
Πηγή: Αέναη επΑνάσταση | Sophia-Ntrekou.gr
Περισσότερα Θέματα: Λογοτεχνία - Ποίηση
Στο Βίντεο ο Ρένος Αποστολίδης μαζί με
Περισσότερα Θέματα: Λογοτεχνία - Ποίηση
Στο Βίντεο ο Ρένος Αποστολίδης μαζί με
★ Ο ΚΥΚΛΟΣ ΤΩΝ ΧΑΜΕΝΩΝ ΠΟΙΗΤΩΝ (Dead Poets Society)
Σενάριο: Tom Schulman Σκηνοθεσία: Peter Weir Ηθοποιοί: Robin
Williams, Ethan Hawke, Robert Leonard. Μουσική: Maurice Jarre.
Σενάριο: Tom Schulman Σκηνοθεσία: Peter Weir Ηθοποιοί: Robin
Williams, Ethan Hawke, Robert Leonard. Μουσική: Maurice Jarre.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.