Σελίδες

Η θυσία της ψυχαναλύτριας και φιλοσόφου Αν Ντιφουρμαντέλ που έχασε ηρωικά τη ζωή της προσπαθώντας να σώσει δύο παιδιά (Anne Dufourmantelle) Η ζωή μου από το άλφα ως το ωμέγα

anne-dufourmantelle-est-une-psychanalyst

Αν Ντιφουρμαντέλ (Anne Dufourmantelle) 
🎂 20 Μαρτίου 1964, Παρίσι, Γαλλία 
† 21 Ιουλίου 2017, Ramatuelle, Γαλλία

Η ψυχαναλύτρια Anne έχασε τη ζωή της 
στην προσπάθειά της 
να σώσει δύο παιδιά από πνιγμό. 

Δώρο Θεού η Θυσία της για να μείνει 
αέναο το έργο της, στην ανθρωπότητα!

Έρευνα Σοφία Ντρέκου Αρθρογράφος
(Sophia Drekou, BSc in Psychology)

† Μακαρία η μνήμη της στους αιώνες των αιώνων † 🌿

«H απόλυτη ασφάλεια είναι ψευδαίσθηση», υποστήριζε η αναγνωρισμένη Γαλλίδα φιλόσοφος και ψυχαναλύτρια Αν Ντιφουρμαντέλ, συγγραφέας ενός βιβλίου και πολυάριθμων άρθρων σχετικά με το πόσο σημαντικό είναι να παίρνουμε ρίσκα.

Μία από τις πιο σημαντικές Γαλλίδες φιλοσόφους και ψυχαναλύτριες στη Γαλλία η οποία έχει γράψει βιβλίο για την ανάληψη ρίσκων.

Η ψυχαναλύτρια Anne Dufourmantelle έχασε τη ζωή της στην προσπάθειά της να σώσει δύο παιδιά από πνιγμό. Χάθηκε την Παρασκευή (21 Ιουλίου 2017), όπως ανακοινώθηκε από την εφημερίδα Libération, στην οποία ήταν αρθρογράφος επί δύο χρόνια.

Η Anne Dufourmantelle δεν δίστασε να μπει στο νερό στην παραλία Pampelonne κοντά στο Σαν Τροπέ στις 21 Ιουλίου, όταν είδε ότι τα δύο παιδιά αντιμετώπιζαν δυσκολίες μέσα στο νερό. Το συγκλονιστικό περιστατικό σημειώθηκε στην παραλία Pampelonne, κοντά στο Σαιν-Τροπέ. 

H 53χρονη ψυχαναλύτρια και φιλόσοφος καθόταν στην παραλία, όταν αντιλήφθηκε ότι δύο παιδιά στη θάλασσα πάσχιζαν, χωρίς αποτέλεσμα, να βγουν στην στεριά.
  • Αυτόπτες μάρτυρες κατέθεσαν πως η Anne προσπάθησε να κολυμπήσει ως το σημείο που βρίσκονταν τα παιδιά για να τα βοηθήσει, παρασύρθηκε ωστόσο από ένα ισχυρό ρεύμα με αποτέλεσμα να χάσει τις αισθήσεις της.
  • Τα παιδιά διασώθηκαν τελικώς από ναυαγοσώστες αλλά η Γαλλίδα φιλόσοφος δεν είχε την ίδια τύχη, αφού όλες οι προσπάθειες ανάνηψης μετά την ανάκτησή της απέβησαν άκαρπες.
Στο άκουσμα του θανάτου της, η Γαλλίδα υπουργός Πολιτισμού Françoise Nyssen (Φρανσουάζ Νισέν) έγραψε στον προσωπικό της λογαριασμό στο twitter πως η Dufourmantelle υπήρξε μία σπουδαία φιλόσοφος και ψυχαναλύτρια «που μας βοήθησε να ζήσουμε καλύτερα και να προβληματιστούμε για την εποχή μας». «Θλίψη και αμηχανία» έγραψε στο Twitter ο φιλόσοφος Raphaël Enthoven για τον ξαφνικό θάνατο της Dufourmantelle.

Η Dufourmantelle είχε πλούσιο έργο είχε γράψει είκοσι βιβλία, δοκίμια σχετικά με τη σημασία της ανάληψης ρίσκων και την ανάγκη αποδοχή, ανάμεσα στα οποία και το βιβλίο της για τη σημασία του ρίσκου στην ανθρώπινη ζωή με τίτλο «Praise of Risk» («Ωδή στο ρίσκο», 2011) τη δύναμη της γλυκύτητας (2013), την Υπεράσπιση του Μυστικού(2015) κ.ά.
  • Στην Ελλάδα η Dufourmantelle έγινε γνωστή με το «Τόνι Νέγκρι, Η ζωή μου από το Άλφα ως το Ωμέγα». (βλ. παρακάτω)
Σε συνέντευξή της στην Liberation το 2015, η διάσημη φιλόσοφος είχε τονίσει πως η ιδέα της «απόλυτης ασφάλειας – όπως και του μηδενικού κινδύνου – δεν είναι ρεαλιστική: 

«Όταν υπάρχει πραγματικά ένας κίνδυνος που πρέπει να αντιμετωπίσει κανείς για να επιβιώσει, όπως για παράδειγμα κατά τη διάρκεια της τρομοκρατικής επίθεσης στο Λονδίνο (...) έχουμε ένα ισχυρό κίνητρο για να δράσουμε, να αφοσιωθούμε και να ξεπεράσουμε τους εαυτούς μας» είχε πει.

Σε τηλεοπτική της εμφάνιση, στο ερώτημα δημοσιογράφου «για ποιον λόγο να δώσει κάποιος τη ζωή του σήμερα» η Dufourmantelle είχε απαντήσει ότι: 

«η θυσία κάνει ένα άτομο να θεωρείται ζωντανό. Η ζωή χωρίς αυτό που αποκαλείται θυσία δεν έχει νόημα».

Η φιλόσοφος, που έχασε τη μάχη με τη ζωή προσπαθώντας να μην τη στερηθούν τα δύο μικρά παιδιά, υπήρξε φίλη με τον σπουδαίο Γάλλο φιλόσοφο Ζακ Ντεριντά.

Η Anne Dufourmantelle κηδεύτηκε στο Ramatuelle, στη νότια Γαλλία.

Καλό Κατευόδιο στον Παράδεισο στην σπουδαία επιστήμονα †
by Αέναη επΑνάσταση

Η ζωή μου από το άλφα ως το ωμέγα 
Μια συνομιλία με την Αν Ντιφουρμαντέλ

anne-dufourmantelle

Συγγραφέας: Τόνι Νέγκρι
μετάφραση: Μαρίνα Κουνεζή
Μεταίχμιο, 2002 σελ. 219

Η Γαλλίδα ψυχαναλύτρια Αν Ντιφουρμαντέλ προτείνει έναν διαφορετικό τρόπο συνέντευξης-συζήτησης στον Τόνι Νέγκρι, τον Ιταλό φιλόσοφο που κατηγορήθηκε ως «εγκέφαλος» των Ερυθρών Ταξιαρχιών, καταδικάσθηκε και φυλακίσθηκε για ένοπλη δράση κατά του κράτους. Σήμερα απορρίπτει τη βία και προσπαθεί να κατανοήσει το φαινόμενο της τρομοκρατίας.

Η Αν Ντιφουρμαντέλ θέτει λέξεις που αρχίζουν από κάθε γράμμα της αλφαβήτου και εκείνος θα διατυπώνει τις σκέψεις του Τόνι Νέγκρι. Έτσι, με χαλαρή δομή, του επιτρέπεται να εκθέσει τις απόψεις του για τα ένοπλα κινήματα αλλά και τις ευρύτερες πολιτικοφιλοσοφικές του απόψεις.

Ακολουθεί το γαλλικό αλφάβητο και απομονώνει, για κάθε γράμμα, λέξεις που έχουν για τον Νέγκρι ξεχωριστή σημασία και ο ίδιος ξεκινάει ένα ταξίδι στη ζωή του, στις εμπειρίες του και στη φιλοσοφία του.

Έτσι, με σημείο αναφοράς την επιστροφή του στην Ιταλία - και επομένως στη φυλακή- ύστερα από δεκατέσσερα χρόνια εξορία, επικεντρώνεται σε σημαντικά και επίκαιρα θέματα, όπως είναι η τρομοκρατία, η μονοκρατορία των ΗΠΑ, η αριστερά, ο φασισμός, η παγκοσμιοποίηση, οι Ερυθρές Ταξιαρχίες, ο ένοπλος αγώνας κ.ά. Μιλάει για τα όπλα και τις Ερυθρές Ταξιαρχίες, μέχρι τον Χάιντεγκερ και τον Βίτγκενσταϊν.

Ν όπως Νέγκρι...

Μερικές φορές σκέφτομαι ότι το όνομά σας θα πρέπει να λειτούργησε σαν κοινό ουσιαστικό, λέει η Αν Ντιφουρμαντέλ.

«Κάποιες φορές προσπάθησα να βρω τη διαφορά ανάμεσα στον Τόνι Νέγκρι (Toni Negri, Πάδοβα, 1 Αυγούστου 1933), αντικείμενο, κοινό ουσιαστικό, και τον Αντόνιο Νέγκρι, συγγραφέα φιλοσοφικών έργων. Από τις αρχές της δεκαετίας του '60 μέχρι τη σύλληψή μου, το 1979, χρησιμοποίησα αυτήν τη διαφορά. 

Τα φιλοσοφικά, «επαγγελματικά» βιβλία, τα υπέγραφα ως Αντόνιο Νέγκρι, τα άλλα βιβλία, τα πολιτικά, ως Τόνι Νέγκρι. Κάθε βράδυ το δελτίο ειδήσεων των οκτώ άρχιζε με μια φωτογραφία μου - μεγάλη μύτη, φουντωτά μαλλιά: ήταν το τρομερό πρόσωπο του wanted, του cattivo maestro, του κακού δασκάλου. Και αυτό κράτησε μήνες ολόκληρους. Στην τηλεόραση ή στον τύπο υπήρχε πάντα κάπου η φωτογραφία μου». (Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Ο Antonio Negri γεννήθηκε στην Πάντοβα το 1933. Έγινε καθηγητής πολιτικής φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο της Πάντοβα. Από τα τέλη της δεκαετίας του 1960 υπήρξε από τα ηγετικά στελέχη της Εργατικής Εξουσίας και της Εργατικής Αυτονομίας και από τους πιο διάσημους θεωρητικούς του κινήματος της Αυτονομίας. Το 1983 διέφυγε στη Γαλλία, όπου, προστατευμένος από τον κίνδυνο της απέλασης χάρη στο «δόγμα Μιτεράν», δίδαξε στο Πανεπιστήμιο VIII του Παρισιού και στο College International de Philosophie, κοντά στον Ντεριντά, τον Φουκώ και τον Ντελέζ. Πολλά από τα σημαντικότερα έργα του γράφτηκαν στη φυλακή. Μετά την αποφυλάκισή του το 2003, ζει στη Βενετία και στο Παρίσι μαζί με τη Γαλλίδα φιλόσοφο Judith Revel.

Antonio Negri, Du retour. Abecedaire biopolitique, εκδόσεις Calmann-Levy, σελ. 256. Το παρελθόν των προσωπικοτήτων της Αριστεράς γίνεται ανάγνωσμα: υπό τη μορφή συνεντεύξεων στη γαλλίδα ψυχαναλύτρια Ανν Ντιφουρμαντέλ, ο ιταλός φιλόσοφος Αντόνιο Νέγκρι ανατρέχει στην πολυκύμαντη ζωή του. Σημαντικά πρόσωπα του παραστάθηκαν στη διάρκεια διωγμών, από την Κλαούντια Καρντινάλε που τον δέχθηκε στη βίλα της στη Ρώμη αμέσως μετά την αποφυλάκισή του ως τον Φελίξ Γκαταρί στο Παρίσι που έψαξε να του νοικιάσει διαμέρισμα και τον Ρομπέρ Μπατεντέρ που θα γινόταν συνήγορός του στο δικαστήριο αν δεν τύχαινε εκείνον τον καιρό να εκτελεί χρέη υπουργού Δικαιοσύνης.














FaceBook: Pascal Jenot 6 Ιουλίου 2022 στις 8:53 π.μ.

Η συγγραφέας Anne Dufourmantelle ήταν μιας «εξαιρετικής ανθρωπότητας»

Ο φιλόσοφος, μυθιστοριογράφος και ψυχαναλυτής, πέθανε ξαφνικά στις 21 Ιουλίου 2017, αφήνοντας ένα σημαντικό έργο.

Πορτρέτο της Anne Dufourmantelle, Γαλλίδα
ψυχαναλύτρια και φιλόσοφος, 8 Νοεμβρίου 2015.

Γεννημένη στο Παρίσι στις 20 Μαρτίου 1964, η Anne Dufourmantelle βρέθηκε νεκρή στις 21 Ιουλίου, στην παραλία της Pamelonne, κοντά στο Ramatuelle (Var), σε τραγικές συνθήκες ενώ έσωζε τον γιο ενός 10χρονου φίλου, ο οποίος είχε υποστεί πνιγμό. Κατά τη διάρκεια αυτής της διάσωσης, υπέκυψε σε καρδιακή ανακοπή. Η Anne Dufourmantelle ήταν 53.

Φιλόσοφος, μυθιστοριογράφος, ψυχαναλύτρια, συγγραφέας ενός σημαντικού έργου, ήταν κόρη ενός ψυχαναλυτή υπακοής του Γιουνγκ και είχε υποστηρίξει τη διατριβή της φιλοσοφίας το 1994 υπό τη διεύθυνση του Jean-François Marquet, με θέμα: «The v prophhe tic ocation of philosophy'' Θα το κάνει βιβλίο (Ελάφι, 1998). Έδωσε εκεί ένα λαμπερό πορτρέτο δύο εμβληματικών μορφών της «υποκειμενικής απόκλισης»: η Κασσάνδρα, ο σκοτεινός χαρακτήρας της τραγωδίας του Eschyle, και ο Jonas, προφήτης της Βίβλου. Το ένα ενσαρκώνει το μονοπάτι της καταστροφής, το άλλο υποδηλώνει ότι η ανεκπλήρωτη πρόβλεψη ανοίγει σε ένα μέλλον όπου ο άνθρωπος έχει πρόσβαση στην πνευματική ανθρωπότητα Η τύχη αυτών των δύο ηρώων θα τραβά πάντα την προσοχή της.

Φιλόσοφος και ψυχαναλυτής
Φίλος του Jacques Derrida και του Avital Ronell

Ανέλυσε ο Serge Leclaire και ενεργό στέλεχος του Φροϋδικού Κύκλου, δέχθηκε τους ασθενείς της με άκρα γλύκα, στον πέμπτο όροφο χωρίς ασανσέρ του γραφείου της στην αριστερή όχθη. Αυτή η «ακούραστη ερευνητής», όπως επισημαίνει ο ψυχίατρος και ψυχαναλυτής Guy Dana, φίλη και «επόπτης», έδειξε και μια «εξαιρετική ανθρωπιά», προσεκτική στα βάσανα των άλλων και έτοιμη να αφοσιωθεί σε όλες τις περιστάσεις. Κοίταξε τα όνειρα ως το κύριο όργανο της αυτομεταμόρφωσης: «Μπορείς να τρελάνεις κάποιον», είπε, εμποδίζοντας τον να ονειρεύεται. Μπορούμε επίσης να σώσουμε τη ζωή του ακούγοντας εγκαίρως τα όνειρά του. » (Η ευφυΐα του ονείρου, Payot, 2012).

2009 σε περίπτωση αγάπης. Ψυχοπαθολογία της Ερωτικής Ζωής (Payot), περιέγραψε τα βάσανα των ζευγαριών - καυγάδες, ζήλιες, χωρισμούς, προδοσίες - αναρωτιέται γιατί τόσοι πολλοί άνδρες και γυναίκες απολαμβάνουν πονηρή ευχαρίστηση σε ασυνείδητα επαναλαμβάνοντας καταστάσεις άγχους μέχρι το σημείο γ μετατρέποντας τη ζωή σε μόνιμη επαιτεία. Αλλά πάνω απ' όλα, αναρωτήθηκε γιατί η δικτατορία της διαφάνειας, τυπική της μεταμοντέρνας κοινωνίας, βλάπτει την ιδιωτικότητα όλων. Εξ ου και ο προβληματισμός του για μια απαραίτητη υπεράσπιση της Μυστικότητας (Payot, 2015).

η γλύκα και ο κίνδυνος

Η Anne Dufourmantelle δεν ήταν τρυφερή με τις μητέρες. Σε ένα δοκίμιο του 2001, η La Savagerie Maternal (Calmann-Lévy), δεν δίστασε να ισχυριστεί ότι κάθε μητέρα είναι άγρια, όπως ορκίζεται, ασυνείδητα, να κρατάει πάντα μέσα της τον δεσμό που ενώνει το παιδί της από τη γέννησή της. Και υπογράμμισε ότι αυτή η στάση διαιωνιζόταν συχνά από μητέρα σε κόρη.

Κι όμως, μπροστά στη βία του σύγχρονου κόσμου, υποστήριξε την ιδέα ότι η ευγένεια είναι μια απέραντη δύναμη. Έκανε πάρτι μετατρέποντας την «τραυματική διάρρηξη» σε δημιουργικότητα: «Η ευγένεια ανήκει στην παιδική ηλικία, είναι επιστροφή στον εαυτό του, το μυστικό όνομα της ομορφιάς και της μυστικιστικής ορμής» (Power of sweetness, Payot, 2013).

Σε ένα βιβλίο του 2011, The Eloge du Riske (Payot), αναπτύσσει αυτό που ήταν η πιο συγκινητική δέσμευσή της. Μάλιστα, σχολιάζει την περίφημη φράση του Hölderlin: «Όπου υπάρχει κίνδυνος, πιστεύει και αυτό που σώζει» για να ισχυριστεί ότι αυτή η εποχή κινδύνου - αυτή των ανθεκτικών - θα ήταν το θαυματουργό αντίθετο της νεύρωσης. Το να παίρνεις το ρίσκο της αγάπης, να ζεις για να αποκολληθείς από οποιαδήποτε εξάρτηση, τέτοια θα ήταν η ουσία κάθε είδους ηθικής για το θέμα. Η Anne Dufourmantelle είχε, ακόμη και σε αυτόν τον τραγικό θάνατο, το θάρρος να κατανοήσει το υπέροχο ποίημα του Hölderlin.

Ημερομηνίες

20 Μαρτίου 1964 Γεννήθηκε στο Παρίσι
1997 η Calmann-Lévy δημιούργησε τη συλλογή "Μικρή βιβλιοθήκη ιδεών", όπου εξέδωσε με τον Jacques Derrida "Hospitality"
2001 "Η Μητρική Ερημιά" (Calmann-Lévy)
2011 Έπαινος κινδύνου (Payot)
2013 "Power of sweetness" (Payot)
2015 Πρώτο Μυθιστόρημα, "Η Πυρκαγιά" (Albin Michel)
21 Ιουλίου 2017 Νεκρή στο Pamplonne (Var)

Δείτε περισσότερα
Elisabeth Roudinesco (Ιστορικός και συνεργάτης του "Κόσμου των Βιβλίων").

ΘΛΙΨΗ.

Στις 21 Ιουλίου 2017 στα ανοικτά των ακτών της Pamelonne, στο Ramatuelle, εξαφανίστηκε η φιλόσοφος, ψυχαναλύτρια και μυθιστοριογράφος Anne Dufourmantelle. Συνήθως τόσο επίπεδη και ήρεμη, η θάλασσα του Matisse και του Signac κλονίστηκε, εκείνη την ημέρα, από ισχυρό ανατολικό άνεμο και κρύβεται, κάτω από μια απατηλή επιφάνεια, επικίνδυνα ρεύματα. Προκειμένου να σωθούν παιδιά που επί δεκαπέντε λεπτά τσακώνονταν με τα στοιχεία και ήταν έτοιμα να πνιγούν, ο συγγραφέας του «Έγκωμη Κινδύνου» πήδηξε στο νερό. Κολύμπησε σε έναν από αυτούς, τον 13χρονο Guilhem, που την άκουσε να ψιθυρίζει «είμαι εξαντλημένος» και έζησε αργά παραδίδοντας στα κύματα.

Στην Anne Dufourmantelle, όπως και στους καλούς ανθρώπους που εξακολουθούν να πιστεύουν στην αφοσίωση και την αυτομεταμόρφωση, είναι η καρδιά που εγκατέλειψε. Το δικό του ήταν πολύ μεγάλο, πολύ καλό, πολύ στο χέρι. Εκείνη την εποχή είχε εκμυστηρευτεί, τον σύντροφό της Frédéric Boyer στον Jean-Philippe Domecq, «μια ανάσα στην καρδιά» και, παραμελώντας να φροντίσει τον εαυτό της, είχε αναβάλει ένα προγραμματισμένο ραντεβού με τον καρδιολόγο.

Ειδοποιημένος από τηλεφώνημα, ο Jean-Philippe Domecq, συγγραφέας του «Σειρήνες, Σειρήνες», σε διακοπές στο σπίτι της Anne Dufourmantelle, έτρεξε στην παραλία στιγμές μετά το δράμα. Η μικρή Guilhem της οποίας η κολυμβήτρια φιλόσοφος είχε σώσει με κίνδυνο τη δική της ήταν ο γιος της.

Αυτή την τραγική μέρα, που πιστεύεται ότι την διέταξαν οι Έλληνες της αρχαιότητας, ο Domecq θέλησε να την περιγράψει, λεπτό προς λεπτό, στο "Ο φίλος, ο θάνατος, ο γιος" (Thierry Marchaise, 14,50€), μια ιστορία που θα δημοσιευθεί στις 6 Σεπτεμβρίου, The anniv η επιτήρηση αυτής της εξαφάνισης τείνει να είναι αναφορά σήμερα. Υπάρχει ένα μαγευτικό πορτρέτο της Anne Dufourmantelle, ατενίζοντας την γαλήνια, χαμογελαστή και ασφυκτική ομορφιά που γονατιστός, ο Frédéric Boyer φίλησε για τελευταία φορά και στο μέτωπο της οποίας, τότε, ο Jean-Philippe Domecq πόζαρε τα χείλη της.

Αυτή η τελετή αποχαιρετισμού σε μια ονειρεμένη παραλία είναι μια ανησυχητική γαλήνη. Μια επιτυχημένη, αστεία και σπινόζιστρια νεαρή γυναίκα εγκαταλείπει τον κόσμο όπου άσκησε γενναιοδωρία, καλλιέργησε φιλία, γιόρτασε την ιππική τέχνη και επαίνεσε τη «Δύναμη της ευγένειας». Το επόμενο καλοκαίρι συνέχισε να εμπνέει όσους την αγαπούσαν, συμπεριλαμβανομένου του πατέρα του μικρού διασώστη. Αυτά που γράφει τόσο καλά για την Anne Dufourmantelle, θα μπορούσαμε όλοι να πούμε για τους δικούς μας νεκρούς:
Δεν έχουμε καμία επιθυμία να θεραπευτούμε από τη θλίψη - μόνο θλίψη υπάρχει. "

Τζερόμ Γκαρσίν

Εμφάνιση πρωτοτύπου ·

L’auteure Anne Dufourmantelle était d’une « humanité exceptionnelle »

La philosophe, romancière et psychanalyste, morte brusquement le 21 juillet 2017, laisse une œuvre importante.

Portrait d'Anne Dufourmantelle, psychanalyste 
et philosophe française, le 8 novembre 2015.

Née à Paris le 20 mars 1964, Anne Dufourmantelle a trouvé la mort le 21 juillet, sur la plage de Pampelonne, près de Ramatuelle (Var), dans des circonstances tragiques en portant secours au fils d’une de ses amies âgé de 10 ans, qui était en train de se noyer. Au cours de ce sauvetage, elle a succombé à un arrêt cardiaque. Anne Dufourmantelle avait 53 ans.

Philosophe, romancière, psychanalyste, auteure d’une œuvre importante, elle était la fille d’une psychanalyste d’obédience jungienne et avait soutenu sa thèse de philosophie en 1994 sous la direction de Jean-François Marquet, avec pour thème : « La vocation prophétique de la philosophie ». Elle en fera un livre (Cerf, 1998). Elle y donnait un portrait fulgurant de deux figures emblématiques du « dessaisissement subjectif » : Cassandre, sombre personnage de la tragédie d’Eschyle, et Jonas, prophète de la Bible. L’une incarne la voie de la fatalité, l’autre indique que la prédiction inaccomplie ouvre à un avenir où l’homme accède à une humanité spirituelle. Le destin de ces deux héros retiendra sans cesse son attention.
Philosophe et psychanalyste

Amie de Jacques Derrida et d’Avital Ronell

Analysée par Serge Leclaire et membre active du Cercle freudien, elle recevait ses patients avec une douceur extrême, au cinquième étage sans ascenseur de son cabinet de la rive gauche. Cette « chercheuse inlassable », comme le souligne le psychiatre et psychanalyste Guy Dana, son ami et « superviseur », faisait preuve aussi d’une « humanité exceptionnelle », attentive aux souffrances d’autrui et prête à se dévouer en toutes circonstances. Elle regardait le rêve comme l’instrument majeur d’une transformation de soi : « On peut rendre fou quelqu’un, disait-elle, en l’empêchant de rêver. On peut aussi sauver sa vie en écoutant ses rêves à temps. » (L’Intelligence du rêve, Payot, 2012).

En 2009, dans En cas d’amour. Psychopathologie de la vie amoureuse (Payot), elle décrivait les souffrances des couples – querelles, jalousies, séparations, trahisons – en se demandant pourquoi tant d’hommes et de femmes prennent un malin plaisir à répéter inconsciemment des situations anxiogènes au point de se transformer la vie en supplice permanent. Mais surtout, elle se demandait en quoi la dictature de la transparence, propre à la société postmoderne, portait atteinte à l’intimité de chacun. D’où sa réflexion sur une nécessaire Défense du secret (Payot, 2015).

La douceur et le risque

Anne Dufourmantelle n’était pas tendre avec les mères. Dans un essai de 2001, La Sauvagerie maternelle (Calmann-Lévy), elle n’hésitait pas à affirmer que toute mère est sauvage, en tant qu’elle fait le serment, inconsciemment, de conserver toujours en elle le lien qui l’unit à son enfant depuis la naissance. Et elle soulignait que cette attitude se perpétuait bien souvent de mère en fille.

Et pourtant, face aux violences du monde contemporain, elle soutenait l’idée que la douceur est une puissance infinie. Elle en faisait une fête permettant de transformer « l’effraction traumatique » en créativité : « La douceur appartient à l’enfance, elle est un retour sur soi, le nom secret de la beauté et de l’élan mystique » (Puissance de la douceur, Payot, 2013).

C’est dans un livre de 2011, L’Eloge du risque (Payot), qu’elle développe ce qui a été son engagement le plus émouvant. Elle y commente en effet la célèbre phrase d’Hölderlin : « Là où croît le péril, croît aussi ce qui sauve » pour affirmer que ce temps du risque – celui des résistants – serait le contraire miraculeux de la névrose. Prendre le risque d’aimer, de vivre afin de s’extirper de toute dépendance, tel serait pour le sujet l’essentiel de toute forme d’éthique. Anne Dufourmantelle aura eu, jusque dans cette mort tragique, le courage de se saisir du magnifique poème d’Hölderlin.

Dates

20 mars 1964 Naissance à Paris
1997 Crée chez Calmann-Lévy la collection « Petite bibliothèque des idées », où elle publie avec Jacques Derrida « De l’hospitalité »
2001 « La Sauvagerie maternelle » (Calmann-Lévy)
2011 « Eloge du risque » (Payot)
2013 « Puissance de la douceur » (Payot)
2015 Premier roman, « L’Envers du feu » (Albin Michel)
21 juillet 2017 Mort à Pampelonne (Var)

Voir plus
Elisabeth Roudinesco(Historienne et collaboratrice du « Monde des livres »).

TRISTE CHAGRIN
 
Le 21 juillet 2017, au large de Pampelonne, à Ramatuelle, disparaissait la philosophe, psychanalyste et romancière Anne Dufourmantelle. D'ordinaire si plate et calme, la mer de Matisse et de Signac était, ce jour-là, agitée par un fort vent d'est et elle dissimulait, sous une surface trompeuse, de dangereux courants. Afin de porter secours à des enfants qui, depuis un quart d'heure, se battaient avec les éléments et allaient se noyer, l'auteure d'«Eloge du risque» se jeta à l'eau. Elle nagea jusqu'à l'un d'entre eux, Guilhem, 13 ans, qui l'entendit murmurer «je suis épuisée» et la vit peu à peu s'abandonner aux vagues.
Chez Anne Dufourmantelle, comme chez les gens de bien qui croient encore au dévouement et au surpassement de soi, c'est le cœur qui a lâché. Le sien était trop gros, trop bon, trop sur la main. Elle avait, confia alors, retour de la plage, son compagnon Frédéric Boyer à Jean-Philippe Domecq, «un souffle au cœur» et, négligeant de se soucier d'elle-même, avait reporté un rendez-vous prévu chez le cardiologue.

Alerté par un appel téléphonique, Jean-Philippe Domecq, l'écrivain de «Sirènes, sirènes», en vacances dans la maison d'Anne Dufourmantelle, courut vers la plage quelques instants après le drame. Le petit Guilhem dont, au péril de la sienne, la philosophe-nageuse avait sauvé la vie, était son fils.

Cette journée tragique, dont on croirait qu'elle fut ordonnancée par les Grecs de l'Antiquité, Domecq a voulu la décrire, minute après minute, dans «l'Amie, la Mort, le Fils» (Thierry Marchaise, 14,50 euros), un récit qui paraîtra le 6 septembre, mais que l'anniversaire de cette disparition incline à signaler dès aujourd'hui. Il y dresse un portrait magnifique d'Anne Dufourmantelle, gisante ensablée à la beauté paisible, souriante et suffocante que, s'agenouillant, Frédéric Boyer embrassa une dernière fois et sur le front de laquelle, ensuite, Jean-Philippe Domecq posa ses lèvres.

Cette cérémonie des adieux sur une plage de rêve est d'une troublante sérénité. Une femme jeune accomplie, rieuse et spinoziste quitte le monde où elle a exercé sa générosité, cultivé l'amitié, célébré l'art équestre et loué la «Puissance de la douceur». L'été suivant, elle continue d'inspirer ceux qui l'ont aimée, parmi lesquels le père du petit rescapé. Ce qu'il écrit si bien d'Anne Dufourmantelle, on pourrait tous le dire de nos propres morts:

On n'a aucune envie de guérir d'un chagrin – le chagrin est tout ce qu'il y a de fidèle.»

Jérôme Garcin


Pascal Jenot 6 Ιουλίου 2022 στις 8:57 π.μ.

Anne Dufourmantelle

Nous avons été des enfants érotiques et nous ne le savons plus. Nous avons goûté le monde, nous avons touché et été touchés, nous avons écouté un bruit jusqu'à ce qu'il se confonde avec la nuit et nous enveloppe comme une voie lactée merveilleuse, nous avons bercé une feuille d'herbe, un caillou, un mot, des tas de choses impossibles à bercer, nous l'avons fait, nous avons traqué sous nos paupières à demi-closes un signe de vie à l'envers, nous avons construit des passages, des signes, des alphabets, nous avons essayé de comprendre, dos à l'énigme et de nous raconter des histoires pour être moins effrayés. Et nous avons oublié cela. Cette énergie folle dépensée pour rien, pour quelques sensations fugitives et brûlantes restées sous la peau comme des augures non déchiffrés.
- Éloge du risque -

Αν Ντουφουρμαντέλ

Ήμασταν ερωτικά παιδιά και δεν το ξέρουμε πια. Γευτήκαμε τον κόσμο, αγγίξαμε και συγκινηθήκαμε, ακούσαμε ένα θόρυβο μέχρι να μπερδέψει με τη νύχτα και μας τυλίξει σαν υπέροχος γαλαξίας, κουνήσαμε φύλλο γρασίδι, βότσαλο, μια λέξη, σωροί αδύνατα πράγματα να ροκάρουμε, τα καταφέραμε, παρακολουθούμε ed κάτω από τα βλέφαρά μας σημάδι ζωής ανάποδα, χτίσαμε περάσματα, πινακίδες, αλφάδια, προσπαθήσαμε να καταλάβουμε, πίσω στους γρίφους και λέγαμε ιστορίες ο ένας στον άλλον για να είμαστε εγώ φοβισμένοι. Και ξεχάσαμε αυτό. Αυτή η τρελή ενέργεια που σπαταλήθηκε για το τίποτα, για κάποιες καμένες, φυγάδες αισθήσεις που άφησαν κάτω από το δέρμα σαν ακάλυπτοι οιωνοί.
- Εγκωμιάστε τον κίνδυνο -


Η ΔΥΝΑΜΗ ΤΟΥ ΕΥΓΕΝΟΥΣ

Έτος Ντιφουρμαντέλ 2022 

Η γλυκύτητα εμφανίζεται στην αρχή ως αποτυχία.
Αψηφά όλους τους κανόνες της κοινωνικής ζωής.

Όντα που το δείχνουν είναι μερικές φορές η αντίσταση αλλά δεν παίρνουν τον αγώνα εκεί που συνήθως γίνεται. Είναι κάπου αλλού.

Ανίκανοι να προδώσουν καθώς προδίδουν τους εαυτούς τους, η δύναμή τους προέρχεται από μια πράξη που είναι συνεχώς ένας τρόπος ύπαρξης στον κόσμο.

Παρακάτω είναι η γλύκα, πατήστε μέσα.

Κάτω από κάθε πράγμα κοίταξε, ακριβώς η γραμμή από κάτω, είναι εκεί, κάτω από κάθε πράγμα που αγγίζεται, κάθε λέξη που ειπώθηκε, κάθε χειρονομία ξεκίνησε, σαν τη μελωδική γραμμή που συνοδεύει μια γραμμή τραγουδισμένη.

Η ευγένεια έχει κάνει μια συμφωνία με την αλήθεια, είναι μια φρικτή ηθική.
Δεν μπορεί να προδώσει τον εαυτό της, μόνο για να πλαστογραφεί. Ούτε καν η απειλή θανάτου δεν μπορεί να την αντιμετωπίσει.

Η ευγένεια είναι πολιτική. Δεν διπλώνει, δεν εγκαταλείπει χρόνο, δεν εγκαταλείπει καμία δικαιολογία. Είναι ένα ρήμα: πράξη γλυκύτητας. Συμφωνεί με το παρόν και ανησυχεί για όλες τις δυνατότητες του ανθρώπου.

Από τη ζωότητα, κρατά το ένστικτο, από την παιδική ηλικία το αίνιγμα, από την προσευχή το κατευνασμό, από τη φύση, το απρόβλεπτο, το φως, το φως.

Η ευγένεια είναι ένα από τα ονόματα αυτής της συμφιλίωσης με όσα απωθήθηκαν, εξορίστηκαν στο παρελθόν και έτσι "αιχμαλωτίστηκαν" με πραότητα και το θάρρος που χρειάζεται για να παραδεχτούμε ότι ήμασταν εκεί, συνειδητά.

Ομαλότητα της απρόσιτης Ομορφιάς εκείνης που δεν εμφανίζεται στη δεδομένη εμφάνιση πραγμάτων και φαινομένων (...)

Η ευγένεια αποκαλύπτει το κενό ανάμεσα σε αυτό που υπάρχει και σε αυτό που έφυγε.
Το σαρκικό και το πνευματικό, αλλά όχι μόνο, και όλα τα κενά, οι ελλείψεις, στη γλώσσα, στο ορατό, στο μπαρόκ όγκο, στο διπλασιασμό της αναμόρφωσης.

Η ευγένεια είναι αυτή που μας επιτρέπει να πάμε μπροστά από αυτόν τον ξένο που μας απευθύνεται, μέσα μας. Αυτή είναι η φωνή που κινείται ο ποιητής, και σηκώνει.
Αυτό είναι ένα μέρος του άγριου κόσμου που έπεσε εκεί.

Πώς να καταλάβεις την έλλειψη γλυκύτητας στην ύπαρξη, μνήμης, ευθραυστότητα των όντων;

Αυτή η έλλειψη είναι σχεδόν μη ακουστική, δεν ξέρω καν αν γίνεται πραγματικά αντιληπτή. Εμφανίζεται στον πάτο του ολοένα και πιο παρόντος προτύπου που βαραίνει μια κοινωνία που θέλει να είναι δημοκρατική και φιλελεύθερη αλλά της οποίας η καταναλωτική λογική κάνει τα όντα αδιάφορα σε μια οικονομία που δεν πάσχει από "ψυχική κατάσταση".

Το να περιμένεις γλυκύτητα είναι έγκλημα χωρίς όνομα
που ο χρόνος μας συχνά διαπράττει στο όνομα των θεοτήτων του:
αποδοτικότητα, ταχύτητα, κερδοφορία.

Προσπαθούμε να το κάνουμε επιθυμητό, εναλλάξιμο, θεσμοθετημένο,
για να μην τα κάνει όλα χάλια. Σκοτώνουμε τη γλύκα με γλύκα.
Το κάνουμε σχετικό φάρμακο που θέλουν να μας ενσταλάξουν την ανάγκη.

Ντιφουρμαντέλ - Εμφάνιση πρωτότυπου εδώ

Ecole de la Cause Freudienne Ομάδα Δημόσια · 7,3 χιλ. μέλη

Πληροφορίες: ΑΠΕ-ΜΠΕ www.amna.gr
www.athensvoice.gr - www.ianos.gr
www.liberation.fr - www.biblionet.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.