Εξευτελισμός από τα ΜΑΤ με φωτογραφίες
ντοκουμέντο στα Εξάρχεια. Πηγή φωτό ΕΔΩ
Επιμέλεια Σοφία Ντρέκου, Αρθρογράφος
(Sophia Drekou, BSc in Psychology)
Ο Τσαρλς Τέιλορ (ένας από τους μεγαλύτερους πολιτικούς φιλοσόφους της εποχής μας, γεν. 1931) έχει πει ότι, ο άνθρωπος είναι ζώο αυτοερμηνευόμενο, μα η κρίσιμη διαφορά του από τα άλλα ζώα δεν είναι απλώς η αυτογνωσία. Είναι «η αίσθηση κάποιου μέτρου», με χαρακτηριστική περίπτωσή της τη ντροπή.
Ο πρωταρχικός τόπος της ντροπής είναι ενώπιον των άλλων, στον δημόσιο χώρο […]. Αφορά μέτρα τεθειμένα μόνο σε όντα με αυτογνωσία και προ πάντων όντα τα οποία κοινωνούν προς άλλα δια της γνώσεως του προσώπου τους». Θανατερή στρέβλωση, λοιπόν, της επικοινωνίας πρόσωπο προς πρόσωπο, είναι η βάναυση έκθεση του προσώπου του άλλου στη δημόσια ντροπή.
Εδώ το κακό δεν έγκειται στο να στερείται κάποιος τη θέα του προσώπου του άλλου (όπως εμβληματικά περιγράφει την κόλαση η αφήγηση του αββά Μακαρίου), αλλά στο να εξουθενώνεται κάποιος μπροστά στο πρόσωπο των άλλων.
Μαΐστορες της απανθρωποποίησης οι Ναζί, γύμνωναν τα θύματά τους ενώπιον όλων. Και τα κούρευαν, για να τους αφαιρέσουν τη συγκεκριμένη τους όψη. Το αλλοιωμένο θύμα παραδινόταν στα μάτια των άλλων, αλλά και οι βασανιστές υποχρεώνονταν να κοιτάζουν –πρόσωπο προς πρόσωπο– τον βασανισμό.
Φωτογραφία: Abu Ghraib 52, 2005 έργο του Κολομβιανού
Fernando Botero (Φερνάντο Μποτέρο γεν. 19 Απρ 1932)*
Έτσι βεβαιωνόταν ο ανδρισμός τους, καθόσον ο οίκτος και οι συσπάσεις συμπόνοιας περιφρονούνταν ως χαρακτηριστικά των γυναικών. Με αποκαλυπτικό τρόπο ο Ρούντολφ Ες, διοικητής του Άουσβιτς, περιέγραψε πώς ο ίδιος όχι μόνο διέταζε, αλλά παρακολουθούσε ιδίοις όμμασιν, για ώρες ολόκληρες, μέρα και νύχτα, το γύμνωμα των αιχμαλώτων και το μαρτύριό τους μέσα στους θαλάμους αερίων. Η ομολογία του ήταν οδυνηρά αποκαλυπτική:
Βιβλιογραφία στο τέλος και από το απόσπασμα από εδώ: φωτογραφίες ντοκουμέντο: «Όταν είδα τι είχα τραβήξει, ανατρίχιασα» (φωτορεπόρτερ)» στα παιδιά που ξορκίζουν τον εφιάλτη ενός φρικτού μέλλοντος
«Οι γιατροί μού ζητούσαν να κοιτώ, κι έπρεπε να το κάνω, διότι ήμουν αυτός τον οποίον κοιτούσαν όλοι». Πράγματα μακρινά; Καθόλου! Εντελώς σημερινά, εντελώς εφαρμοσμένα σε σύγχρονα βασανιστήρια (όπου μάλιστα οι μειδιώντες βασανιστές βιντεοσκοπούνται δίπλα στα θύματα), εντελώς εφιαλτικά!.
Βιβλιογραφία στο τέλος και από το απόσπασμα από εδώ: φωτογραφίες ντοκουμέντο: «Όταν είδα τι είχα τραβήξει, ανατρίχιασα» (φωτορεπόρτερ)» στα παιδιά που ξορκίζουν τον εφιάλτη ενός φρικτού μέλλοντος
* Όταν ο Φερνάντο Μποτέρο ζωγράφισε
τα βασανιστήρια στο Άμπου Γκράιμπ
Abu Ghraib 43 Painting by Botero, Fernando, 2005
Ο Φερνάντο Μποτέρο (Fernando Botero, 19 Απριλίου 1932) ήταν Κολομβιανός καλλιτέχνης και γλύπτης ιδιαιτέρως γνωστός για το προσωπικό του ύφος, που ονομάζεται Μποτερίσμο και το οποίο απεικονίζει ανθρώπους και αντικείμενα σε παραμορφωμένες και ευμεγέθεις διαστάσεις. Θεωρείται ένας από τους πιο αναγνωρισμένους όσο ζούσε καλλιτέχνες της Λατινικής Αμερικής. Απεβίωσε από πνευμονία στο Μόντε Κάρλο στις 15 Σεπτεμβρίου 2023, σε ηλικία 91 ετών.
Ο Μποτέρο απεικόνισε όλο το φάσμα της λατινοαμερικανικής μικροαστικής τάξης. Από το έργο του δεν λείπει και το στοιχείο της πολιτικής και κοινωνικής ευαισθησίας.
Τα βασανιστήρια που υπέστησαν οι Ιρακινοί αιχμάλωτοι στις φυλακές του Αμπού Γκράιμπ, στις αρχές του 2003, τον ενέπνευσαν για μία σειρά από πίνακες που αποτυπώνουν το γεγονός αυτό.
Ο 74χρονος, τότε, Μποτέρο αφιέρωσε μια σειρά έργων στα βασανιστήρια που υπέστησαν οι Ιρακινοί αιχμάλωτοι στις αρχές του 2003 από το αμερικανικό προσωπικό ασφαλείας, στο κέντρο κράτησης Abu Ghraib, δυτικά της Βαγδάτης. τον ενέπνευσαν για μία σειρά από πίνακες που αποτυπώνουν το γεγονός αυτό.
ο Κολομβιανός Φερνάντο Μποτέρο, ένας καλλιτέχνης που, έτσι κι αλλιώς, με την τεχνοτροπία του, τις παραμορφωμένες φιγούρες των προσώπων των πινάκων του και των γλυπτών του και τα συνήθη θέματά του προσεγγίζει συχνά το γελοιογραφικό στιλ. Ο Μποτέρο, το 2004 και το 2005, συγκλονισμένος και βαθύτατα ενοχλημένος από τις εικόνες των βασανιστηρίων, φιλοτέχνησε περισσότερους από 50 πίνακες βασισμένους στις φωτογραφίες από την ιρακινή φυλακή, τους εξέθεσε σε διάφορες χώρες και τους περιέλαβε στο βιβλίο του με τίτλο «Abu Ghraib».
Μπορεί σε αυτούς να μην πρωταγωνιστεί η Λίντι Ινγκλαντ και οι εγκληματίες συνάδελφοί της, αλλά παρουσιάζονται δεκάδες άλλοι Αμερικανοί βασανιστές να ξυλοκοπούν, να φτύνουν, να βασανίζουν, να κρεμούν τους Ιρακινούς, να ουρούν πάνω τους, να τους βιάζουν, να τους απειλούν με σκυλιά και με εικονικές εκτελέσεις, να τους δολοφονούν.
Η συγκεκριμένη σειρά έργων του Μποτέρο είναι μία από τις ελάχιστες που δεν έχει ούτε κατ’ ελάχιστον χιουμοριστικές αιχμές και διαστάσεις. Αποτελείται από πίνακες σκληρούς και σχέδια τραχιά, που φαίνεται πως υλοποιήθηκαν υπό καθεστώς οργής απέναντι στην αμερικανική βαναυσότητα.
Το ίδιο συμβαίνει και με τις γελοιογραφίες για το Αμπού Γκράιμπ. Δεν προκαλούν «γέλιο» και δεν είναι φτιαγμένες για κάτι τέτοιο. Προκαλούν οργή και υπενθυμίζουν το έγκλημα ώστε οι αμέτρητοι «Ινγκλαντ» του αμερικανικού στρατού να μην το επαναλάβουν.
Ο 74χρονος, τότε, Μποτέρο αφιέρωσε μια σειρά έργων στα βασανιστήρια που υπέστησαν οι Ιρακινοί αιχμάλωτοι στις αρχές του 2003 από το αμερικανικό προσωπικό ασφαλείας, στο κέντρο κράτησης Abu Ghraib, δυτικά της Βαγδάτης. τον ενέπνευσαν για μία σειρά από πίνακες που αποτυπώνουν το γεγονός αυτό.
ο Κολομβιανός Φερνάντο Μποτέρο, ένας καλλιτέχνης που, έτσι κι αλλιώς, με την τεχνοτροπία του, τις παραμορφωμένες φιγούρες των προσώπων των πινάκων του και των γλυπτών του και τα συνήθη θέματά του προσεγγίζει συχνά το γελοιογραφικό στιλ. Ο Μποτέρο, το 2004 και το 2005, συγκλονισμένος και βαθύτατα ενοχλημένος από τις εικόνες των βασανιστηρίων, φιλοτέχνησε περισσότερους από 50 πίνακες βασισμένους στις φωτογραφίες από την ιρακινή φυλακή, τους εξέθεσε σε διάφορες χώρες και τους περιέλαβε στο βιβλίο του με τίτλο «Abu Ghraib».
Μπορεί σε αυτούς να μην πρωταγωνιστεί η Λίντι Ινγκλαντ και οι εγκληματίες συνάδελφοί της, αλλά παρουσιάζονται δεκάδες άλλοι Αμερικανοί βασανιστές να ξυλοκοπούν, να φτύνουν, να βασανίζουν, να κρεμούν τους Ιρακινούς, να ουρούν πάνω τους, να τους βιάζουν, να τους απειλούν με σκυλιά και με εικονικές εκτελέσεις, να τους δολοφονούν.
Η συγκεκριμένη σειρά έργων του Μποτέρο είναι μία από τις ελάχιστες που δεν έχει ούτε κατ’ ελάχιστον χιουμοριστικές αιχμές και διαστάσεις. Αποτελείται από πίνακες σκληρούς και σχέδια τραχιά, που φαίνεται πως υλοποιήθηκαν υπό καθεστώς οργής απέναντι στην αμερικανική βαναυσότητα.
Το ίδιο συμβαίνει και με τις γελοιογραφίες για το Αμπού Γκράιμπ. Δεν προκαλούν «γέλιο» και δεν είναι φτιαγμένες για κάτι τέτοιο. Προκαλούν οργή και υπενθυμίζουν το έγκλημα ώστε οι αμέτρητοι «Ινγκλαντ» του αμερικανικού στρατού να μην το επαναλάβουν.
Οι Κεντρικές Φυλακές της Βαγδάτης, παλαιότερα γνωστές ως Φυλακές Αμπού Γκράιμπ, ήταν ένα συγκρότημα φυλακών στο Αμπού Γκράιμπ, μια ιρακινή πόλη 32 χιλιόμετρα (20 μίλια) δυτικά της Βαγδάτης.
Βασανιστήρια στις φυλακές Αμπού Γκράιμπ
Κατά τα πρώτα στάδια του Πολέμου στο Ιράκ, μέλη του Στρατού των Ηνωμένων Πολιτειών και της CIA διέπραξαν μια σειρά από παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και εγκλήματα πολέμου κατά κρατουμένων στη Φυλακές Αμπού Γκράιμπ στο Ιράκ, συμπεριλαμβανομένων σωματικής και σεξουαλικής κακοποίησης, βασανιστηρίων, βιασμού, σοδομισμού, και τη δολοφονία/κατακρεούργηση του Manadel al-Jamadi. Τα περιστατικά είδαν το φως της δημοσιότητας από το CBS News τον Απρίλιο του 2004 προκαλώντας αποστροφή και οργή στις Ηνωμένες Πολιτείες και διεθνώς.
Το επιτελείο του Τζωρτζ Μπους ισχυρίστηκε ότι το περιστατικό ήταν μεμονωμένο και δεν αποτελεί ενδεικτικό της πολιτικής των ΗΠΑ. Αυτό αμφισβητήθηκε από ανθρωπιστικές οργανώσεις, όπως ο Ερυθρός Σταυρός, η Διεθνής Αμνηστία και το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων δηλώνοντας ότι τα βασανιστήρια στο Αμπού Γκράιμπ ήταν μέρος ενός ευρύτερου προτύπου βίαιης μεταχείρισης σε αμερικανικά κέντρα κράτησης στο εξωτερικό, συμπεριλαμβανομένων εκείνων στο Ιράκ, στο Αφγανιστάν και στον Κόλπο του Γκουαντάναμο.
Μετά από χρόνια κοινής χρήσης από τις δυνάμεις των Ηνωμένων Πολιτειών και της ιρακινής κυβέρνησης από το 2003 μετά την εισβολή στο Ιράκ, οι ΗΠΑ έδωσαν τον πλήρη έλεγχο των φυλακών στην ιρακινή κυβέρνηση το 2006, η οποία τις έκλεισε το 2014.
Βιβλιογραφία
• «Για τη γύμνωση ως εξουθένωση σε ποινή και δημόσια ντροπή»: Απόσπασμα από το μελέτημα: Θανάσης Ν. Παπαθανασίου, «Βιβλικές και θεολογικές όψεις της ανθρώπινης όψης», το οποίο περιλαμβάνεται σε υπό έκδοση επετειακό τόμο της Ελληνικής Βιβλικής Εταιρίας για τα 200 χρόνια της (αρχικά, εισήγηση σε εκδήλωση της Εθνικής Βιβλιοθήκης με γενικό θέμα «Το πρόσωπο στην τέχνη και στη σκέψη», 18 Οκτωβρίου 2018).
• Απόσπασμα από Αλέξη Γρηγορόπουλου: Εξευτελισμός από τα ΜΑΤ με φωτογραφίες ντοκουμέντο στα Εξάρχεια. «Όταν είδα τι είχα τραβήξει, ανατρίχιασα» (φωτορεπόρτερ) sophia-ntrekou.gr/-otografia-eksarxeia
• Adnan, Duraid; Arango, Tim (April 15, 2015). «Iraq shuts down the Abu Ghraib prison, citing security concerns». New York Times.
• Βασανιστήρια στις φυλακές Αμπού Γκράιμπ. wikipedia.org
• Mariana Hanstein, Fernando Botero, Taschen 2004.
• Το κολαστήριο ανοίγει ξανά - tovima.gr
• Museum of the Americas - Βιογραφικές πληροφορίες και φωτογραφίες έργων του.
• Έφυγε από τη ζωή ο σπουδαίος Κολομβιανός ζωγράφος και γλύπτης, Φερνάντο Μποτέρο 15-09-2023, από τους μεγαλύτερους καλλιτέχνες του 20ου αιώνα. Ήταν από τους πρώτους καλλιτέχνες που διαμαρτυρήθηκε με το έργο του για τον βασανισμό Ιρακινών κρατουμένων από τους Αμερικανούς, στις φυλακές του Αμπού Γκράιμπ, στο Ιράκ. katiousa.gr
Πηγή: Sophia-Ntrekou.gr | Αέναη επΑνάσταση
Περισσότερα Θέματα: Πολιτική, Τέχνες
Δείτε βίντεο με έργα Άμπου Γκράιμπ [Abu Ghraib]
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.