Σελίδες

Αφιέρωμα στη Παγκόσμια ημέρα Θεάτρου με τα μηνύματα (video) την Γένεση και το πρώτο θέατρο του κόσμου

Odeon of Herodes Atticus
Θέατρο: Ηρώδου του Αττικού χτισμένο το 2ο αιώνα μ.Χ., 
στην Ακρόπολη των Αθηνών. Odeon of Herodes Atticus

Επιμέλεια Σοφία Ντρέκου, Αρθρογράφος
(Sophia Drekou, BSc in Psychology)

Επίδαυρος

Ζητώ να εννοήσω τις ακριβώς σημαίνει
τ’ ότι «πριν από τρεις χιλιάδες χρόνια»
κτίστηκε. Πέτρα, βέβαια, σημαίνει, λεία
δύσκολη του χρόνου. Εργάτες (δούλοι ίσως)
που τη λάξευσαν λεία για να γίνει.
Επιστάτες με τις φωνές (ή το μαστίγιο)
σημαίνει... Και, βιαστικοί να τελειώσει
το έργο τους, οι λίγοι, με την περίεργη
προαίσθηση, ότι σ’ αυτό το αμφιθέατρον
η έκφραση του ωραίου θ’ αντηχεί
ακόμη κι έπειτ’ από τρεις χιλιάδες χρόνια.

Άθως Δημουλάς (σύζυγος της Κικής Δημουλά)

11 Σεπτεμβρίου 1938: Η πρώτη παράσταση στην Επίδαυρο μετά από 2000 χρόνια. Η ιστορική πρωτοβουλία ήταν της Ελληνικής Περιηγητικής Λέσχης (Ε.Π.Λ.) και η «Ηλέκτρα» του Σοφοκλή παρουσιάστηκε ενώπιον χιλιάδων θεατών, που έσπευσαν στις ίδιες θέσεις που παρακολουθούσαν και οι αρχαίοι τις τραγωδίες.

Η σκηνοθεσία ήταν του Δημήτρη Ροντήρη, η μετάφραση του ποιητή Γιάννη Γρυπάρη και η μουσική του Δημήτρη Μητρόπουλου. Τους πρωταγωνιστικούς ρόλους υποδύθηκαν η Κατίνα Παξινού (Ηλέκτρα), η Ελένη Παπαδάκη (Κλυταιμνήστρα) και ο Θάνος Κωτσόπουλος (Ορέστης).

july 1956

Το θέατρο ανοίγει το μυαλό και τις αισθήσεις μέσα από ένα μοναδικό τρόπο εντελώς διαφορετικό από την τηλεόραση ή τον κινηματογράφο. Αυτό συμβαίνει, γιατί το θέατρο αποτελεί ένα ζωντανό οργανισμό, πάλλεται, δονείται επί σκηνής μέσα από τους ήρωες και αλληλοεπιδρά με το κοινό.

Το θέατρο έχει τις ρίζες του στην ελληνική ιστορία και τη φαντασία ανθρώπων που έψαχναν τρόπους έκφρασης και δημιουργίας και εξελίχθηκε σε μια από τις πιο γόνιμες και ζωντανές πηγές και μορφές Τέχνης.

Η αναγκαιότητα ύπαρξης του θεάτρου σχετίζεται με την Αριστοτελική κάθαρση. Σύμφωνα με τον Αριστοτέλη ο θεατής καθαίρεται από το άγχος της καθημερινότητας. Η επερχόμενη κάθαρση και λύτρωση ενός θεατή επιβεβαιώνει την ψυχαγωγική δράση του θεάτρου, αλλά κυρίως την ψυχολογική υποστήριξη που προσφέρει στο θεατή, με μια διαφορετική διαδικασία από την παραδοσιακή συμβουλευτική.

Η λέξη θέατρο προέρχεται από το αρχαίο ρήμα θέωμαι που σημαίνει παρατηρώ και όχι βλέπω. Μέσα, λοιπόν, από την παρατήρηση ο θεατής συμπάσχει με τους ήρωες, ταυτίζεται μαζί τους ή όχι, μεταφέρεται σε άλλες εποχές, ταξιδεύει σε διαφορετικά μέρη σε διαφορετικές χώρες, εισβάλλει σε άλλα ήθη και έθιμα. Το σημαντικότερο όμως όλων αυτών, είναι πως οτιδήποτε παρατηρεί, αποτελεί καθρέφτισμα της δικής του ψυχής, της δικής του νοοτροπίας και της δικής του ιδιοσυγκρασίας.

Γένεση του θεάτρου

Δημιουργήθηκε για πρώτη φορά στην Αρχαία Αθήνα, σαν μια εξέλιξη του διθυράμβου. Οι πρώτες μορφές του θεάτρου σε όλη τη διάρκεια της ελληνικής αρχαιότητας ήταν η τραγωδία, η κωμωδία και το σατυρικό δράμα. Στο Αρχαίο ελληνικό θέατρο πρωταγωνιστούσαν μονάχα άντρες και ακόμη και σε γυναικείους ρόλους ντύνονταν οι ίδιοι γυναίκες. Έπειτα ο χώρος του θεάτρου μέσα από το πέρασμα των χρόνων εξελίχθηκε και τώρα στις σκηνές του θεάτρου πρωταγωνιστούν τόσο γυναίκες όσο και παιδιά.


Υπάρχουν περίπου 220 θέατρα στην Ελλάδα.

1962 το Διεθνές Ινστιτούτο Θεάτρου, καθιέρωσε
η 27η Μαρτίου ως Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου.

Το πρώτο θέατρο του κόσμου είναι του Διονύσου 

DionysiusTheater
Dionysius Theater - Αναπαράσταση του 1890 του Θεάτρου του Διονύσου 
στην Αθήνα, Αρχαία Ελλάδα. - γκραβούρα 1880 από ανώνυμο χαράκτη.

Το Θέατρο του Διονύσου ή Θέατρο Διονύσου Ελευθερέως είναι ο σημαντικότερος γνωστός υπαίθριος θεατρικός χώρος στην αρχαία Αθήνα και θεωρείται το πρώτο θέατρο του κόσμου. Βρισκόταν 3 περίπου μέτρα πάνω από το ναό και αποτελούσε μέρος του ιερού του Ελευθερέως Διονύσου που βρισκόταν στις νοτιοανατολικές παρυφές της Ακρόπολης και υπήρξε ο βασικός τόπος παράστασης του αττικού δράματος, αφού φιλοξενούσε τα Μεγάλα Διονύσια, τη μεγαλύτερη θεατρική γιορτή της πόλης των Αθηνών. Οι σωζόμενες τραγωδίες και κωμωδίες του 5ου και του 4ου π.Χ. αι. γράφτηκαν - τουλάχιστον οι περισσότερες - για να εκτελεστούν σε αυτόν τον χώρο.

Θεμελίωση

Το θέατρο του Διονύσου θεμελιώθηκε πιθανώς τον 6ο π.Χ. αι., στην περίοδο της δυναστείας των Πεισιστρατιδών, που με τα τότε δεδομένα θεωρείται γιγάντιο τεχνικό έργο. Έκτοτε επανοικοδομήθηκε και επεκτάθηκε πολλές φορές και έτσι είναι δύσκολο να καθορισθεί ποια ήταν η αρχική του μορφή. Σήμερα στον ίδιο χώρο βρίσκονται τα ερείπια ενός ρωμαϊκού θεάτρου. Από την κεντρική κερκίδα του θεάτρου σώζονται σήμερα μόνο 13 σειρές εδωλίων.

Το ωδείο του Ηρώδου του Αττικού

Το τρίτο ωδείο χτίστηκε λίγο μετά το 160 π.Χ. στο νοτιοδυτικό κλίτος του βράχου της Ακρόπολης από τον Ηρώδη τον Αττικό. Το έκτισε στην μνήμη της συζύγου του, Αππίας Άννας Ρηγίλλης, η οποία απεβίωσε το 161 π.Χ.. Ήταν και αυτό λαμπρό κτήριο, θεατρικό, με ξύλο κέδρου. 

• «ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ - Διονυσιακό Θέατρο». www.eie.gr.
• Travlos, John (1971). Pictorial Dictionary of Ancient Athens. London: Thames and Hudson. σελ. 537-538.


Ο εορτασμός της Παγκόσμιας Ημέρας Θεάτρου


Ο εορτασμός της Παγκόσμιας Ημέρας Θεάτρου καθιερώθηκε το 1962 από το Διεθνές Ινστιτούτο Θεάτρου (Δ.Ι.Θ.) με την έναρξη της σεζόν του «Θεάτρου των Εθνών» στο Παρίσι. Το πρώτο μήνυμα της Παγκόσμιας Ημέρας Θεάτρου γράφτηκε από τον Ζαν Κοκτώ (Jean Cocteau).

Εορτάζεται κάθε χρόνο στις 27 Μαρτίου, από την παγκόσμια θεατρική κοινότητα, με θεατρικά δρώμενα και άλλες συναφείς με το θέατρο εκδηλώσεις, που διοργανώνονται από τα εθνικά τμήματα του Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου, μιας Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης που συνενώνει τους επαγγελματίες του θεάτρου και συνεργάζεται στενά με την UNESCO.

Με Στόχο μια ευκαιρία υπενθύμισης της ετερότητας αυτής της καλλιτεχνικής έκφρασης και προώθησης του αντίκτυπου που το θέατρο έχει στις σύγχρονες κοινωνίες.

Κάθε χρόνο το Εκτελεστικό Συμβούλιο του Δ.Ι.Θ. επιλέγει μια διεθνώς αναγνωρισμένη προσωπικότητα του θεάτρου από μια χώρα-μέλος για να γράψει το μήνυμα του εορτασμού, το οποίο είθισται να διαβάζεται σε όλα τα θέατρα πριν από την παράσταση της 27ης Μαρτίου και μεταδίδεται από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης (Μ.Μ.Ε) σε όλον τον κόσμο.

Μήνυμα Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου 
2024 World Theatre Day Message

Το Μήνυμα της Παγκόσμιας Ημέρας Θεάτρου 2024 που έγραψε o Νορβηγός συγγραφέας, θεατρικός συγγραφέας και μεταφραστής Γιον Φόσε, ο οποίος το 2023 έλαβε το Νόμπελ Λογοτεχνίας, διαβάζεται στα ελληνικά από τον βραβευμένο ηθοποιό και σκηνοθέτη, Πρόεδρο του Δ.Σ. του Κυπριακού Κέντρου Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου, Βαρνάβα Κυριαζή.

The World Theatre Day Message 2024 written by the renowned Norwegian writer and playwright, Jon Fosse, who won the 2023 Nobel Prize in Literature, is read in Greek by the award-winning actor and director, President of the Board of Directors of the Cyprus Centre of the International Theatre Institute, Varnavas Kyriazis.

Ο Γιον Όλαφ Φόσε είναι Νορβηγός συγγραφέας, θεατρικός συγγραφέας και μεταφραστής. Το 2023 έλαβε το Νόμπελ Λογοτεχνίας «για τα καινοτόμα θεατρικά έργα και την πεζογραφία του που δίνουν φωνή στο ανείπωτο».












Το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά γιορτάζει την Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου 2024, με τον κορυφαίο Έλληνα ηθοποιό Δημήτρη Καταλειφό να διαβάζει ένα συγκλονιστικό απόσπασμα από τη “Μαρία Δοξαπατρή” του Δημήτριου Βερναρδάκη, το πρώτο θεατρικό έργο που ανέβηκε στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, κάνοντας πρεμιέρα πριν από 129 χρόνια στην ίδια ακριβώς σκηνή, στις 19 Απριλίου του 1895.

Δείτε το βίντεο όπου ο Δημήτρης Καταλειφός διαβάζει απόσπασμα από τη «Μαρία Δοξαπατρή» του Δημήτριου Βερναρδάκη στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, για την Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου. (Μαρία Δοξαπατρή Ποίημα δραματικόν εις πράξεις πέντε. Εκ του Ακαδημαϊκού Τυπογραφείου Ι.Γ. Ουεϊσσίου, σελ. ρα’+194, Μόναχο 1857 (και Αθήνα 1868))












Μήνυμα για την Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου 2023

Την Αιγύπτια ηθοποιό Samiha Ayoub επέλεξε φέτος το Εκτελεστικό Συμβούλιο του Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου, για τη συγγραφή του ετήσιου Μηνύματος με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου.












Κατά καιρούς μήνυμα για την Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου έχουν γράψει οι: Ζαν Κοκτώ, Άρθουρ Μίλλερ, Λώρενς Ολίβιε, Ζαν Λουί Μπαρώ, Πήτερ Μπρουκ, Πάμπλο Νερούδα, Ευγένιος Ιονέσκο, Λουκίνο Βισκόντι, Μάρτιν Έσλιν, Ιάκωβος Καμπανέλλης, Αριάν Μνουσκίν, Ρομπέρ Λεπάζ, Αουγκούστο Μποάλ, Τζούντι Ντεντς, Τζον Μάλκοβιτς, Ντάριο Φο και πολλοί άλλοι έχουν καταθέσει τη γραφή και τις σκέψεις τους γι’ αυτόν τον σκοπό.

«Το θέατρο ήταν ανέκαθεν ένας καθρέφτης της πραγματικής ζωής, άλλοτε ακριβής κι άλλοτε παραμορφωμένος, πάντοτε όμως συνδεδεμένος με την αλήθεια και τη βαθύτερη φύση των πραγμάτων. Αυτήν την πραγματική φύση, των ανθρώπων και του κόσμου, επιχειρεί να καθρεφτίσει και το Εθνικό Θέατρο, στήνοντας για την Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου μια κινητή σκηνή σε διαφορετικά σημεία της πόλης. Κι από εκεί, στρέφει το βλέμμα προς τον κόσμο του σήμερα, μιλά για τη φρίκη του πολέμου και για τα προαιώνια ανθρώπινα αδιέξοδα με τον μοναδικό τρόπο που ξέρει να μιλά το θέατρο. Μέσα από έργα, μέσα από ποίηση, μέσα από τραγούδια, μέσα από την εγγύτητα, το μοίρασμα και την επαφή με τον άλλον» (ανακοίνωση από το Εθνικό Θέατρο).

Αφιέρωμα από το Αρχείο της ΕΡΤ για την Παγκόσμια
Ημέρα Θεάτρου που παρουσιάζει η Άννα Συνοδινού


Τόσο οι Δήμοι όσο και πολλά θέατρα είχαν παραστάσεις με δωρεάν είσοδο. Επειδή στα θέατρα θα υπάρχει σειρά προτεραιότητας τηλεφωνήστε στο θέατρο της επιλογή σας έγκαιρα για να ενημερωθείτε αν θα υπάρξει τέτοια προσφορά και να κάνετε κράτηση.

ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΤΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ
Θανάσης Τριαρίδης, καλοκαίρι 2024 - 11 Αυγούστου στις 3:31 π.μ.


Αποτελεί κοινό τόπο των τελευταίων εικοσιπέντε χρόνων: Ο χώρος του θεάτρου είναι υπερπληθωρισμένος από νέους ηθοποιούς, σκηνοθέτες, σκηνογράφους, μουσικούς - ο συνολικός αριθμός τους μοιάζει να είναι πολλές φορές μεγαλύτερος από όσους μπορεί να απορροφήσει η «θεατρική πιάτσα» και η «θεατρική αγορά» (τι χυδαίες λέξεις...). Το γεγονός (που δεν συμβαίνει μόνο στην Ελλάδα) έχει την (προφανή) εξήγησή του: Την ακατάλυτη γοητεία που ασκεί το θέατρο στους νέους ανθρώπους.

Σε καιρούς που η ανθρώπινη αξία υπονομεύεται από τον κυρίαρχο κυνικό νεοδαρβινισμό, το θέατρο (με την τελετουργική του ρίζα, την εκστασιακή του φύση, την προγραμματική του ρήξη με την έννοια του πεπρωμένου και τα μεγάλα καταστατικά του κείμενα) δείχνει στα μάτια των νέων ως ένας χώρος μη υπονομευμένης αλήθειας όπου μπορούν να σχηματίσουν μια ταυτότητα. Μοιραία στρέφονται προς αυτόν - κι ας ξέρουν πως δεν υπάρχει κανένα σύστημα που θα τους υποδεχτεί.

Αυτόν τον υπερπληθωρισμό των νέων καλλιτεχνών το ήδη υπάρχον θεατρικού κατεστημένο τον βλέπει ως «στοιχείο παρακμής». Οι παλιότεροι άνθρωποι του θεάτρου θεωρούν «θράσος» από μέρους των νεοτέρων το ότι θέλουν να υπάρξουν και να δημιουργήσουν και αυτοί το χνάρι τους. Τους περιφρονούν, τους λογαριάζουν -σαν δεν ντρέπονται...- «ερασιτέχνες» που επ' ουδενί δεν πρέπει να παραμείνουν στον χώρο, διότι «δεν χωράνε...» Και αντί να σκεφτούν πως οι ίδιοι είναι παρωχημένοι, μεταφέρουν την καλλιτεχνική τους ανημποριά στην επόμενη γενιά που δεν έχει δοκιμαστεί.

Δεν είναι υπέρμαχος των απόλυτων σχημάτων: Αλλά αν μου λέγαν να διαλέξω ανάμεσα σε αυτούς που σήμερα αποτελούν το «θεατρικό κατεστημένο» (και σε όσα έχουν καταθέσει - βάζω και τον εαυτό μου μέσα) και στους πολλούς νέους που βρίσκονται εκεί έξω γυρεύοντας την ευκαιρία τους, είναι προφανές πως θα διάλεγα τους δεύτερους.

Έχω λοιπόν, να πω προς τους νέους ηθοποιούς, σκηνοθέτες, σκηνογράφους, φωτιστές, μουσικούς, συγγραφείς, τους νέους ανθρώπους του θεάτρου εν γένει:

Μην κάθεστε να περιμένετε από το υπάρχον θεατρικό κατεστημένο, τα εθνικά θέατρα, τις μεγάλες «τηλεοπτικών προδιαγραφών» παραγωγές, τις επιχορηγούμενες σκηνές, τους ιδιώτες μεγαλοπαραγωγούς, τα Ιδρύματα να σας δώσουν την ευκαιρία σας. Δεν θα σας την δώσουν. Μην ξεροσταλιάζετε σε αμφίβολες οντισιόν, μην επενδύετε σε σαχλαμαροειδείς δημόσιες σχέσεις, μην προσπαθείτε να γίνει η παρουσία σας διακριτή σε αυτούς που «έχουν τις διασυνδέσεις», μην καταδεχτείτε να σας πουλήσουν την ελεεινή εξουσία τους οι δήθεν «φτασμένοι» παλιότεροι. Μην περιμένετε ένα απονενοημένο νεύμα προς εσάς.

Φτιάξτε οι ίδιοι την ευκαιρία σας, φτιάξτε ομάδες, οργανωθείτε αναμεταξύ σας σε αυτοδιαχειριζόμενες παραγωγές, ανεβάστε τα έργα σας σε υπόγεια και σε γκαράζ και σε ταράτσες και σε ακάλυπτους χώρους πολυκατοικιών. Και στηρίξτε με αλληλεγγύη ο ένας τον άλλον. Πιστέψτε στους εαυτούς σας και έχετε θάρρος: Είστε πολύ καλύτεροι από όλους τους προηγούμενους. Δημιουργήστε βρασμό και υψηλές θερμοκρασίες: Έτσι προέκυψαν και ο Στανισλάφσκι και ο Στράσμπεργκ και ο Γκροτόφσκι - αλλά και ο Κουν και ο Βογιατζής και ο Τερζόπουλος.

Και ποτέ να μην σας φοβίζει η αποτυχία. Να λογαριάζετε την αποτυχία ως την πιο μεγάλη περηφάνια. Σημαίνει πως υπήρξες, πως γύρεψες κάτι, πως εν τέλει έζησες. Να σας πειράζει η αδράνεια και η ακινησία. Να μην σας πείσουν πως είστε περίσσιοι - να μην τους το επιτρέψετε.

Περισσότερα θέματαΘέατρο


Βιντεο / αφιέρωμα στην Παγκόσμια 
Ημέρα Θεάτρου - WorldTheatreDay

Το Αρχείο της ΕΡΤ, με αφορμή την Ημέρα, παρουσιάζει το μήνυμα της Παγκόσμιας Ημέρας Θεάτρου για το 2000 όπως μεταδόθηκε τότε από την ΕΤ 1. Διαβάζει ο Ιάκωβος Καμπανέλλης. Το κείμενο υπογράφει ο διακεκριμένος γαλλοκαναδός θεατρικός συγγραφέας και μυθιστοριογράφος Μισέλ Τραμπλαί (Michel Tremblay).

Το μήνυμα για την Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου 2000 αναφέρεται στον αντίκτυπο του θεάτρου στις σύγχρονες κοινωνίες της παγκοσμιοποίησης, και στο πώς ορίζεται η οικουμενικότητα του δραματικού έργου που βρίσκεται στον ανθρωπισμό του, στη σχέση του με το κοινό του και την ομορφιά της δομής του, κάνοντας αναγωγή στην «Ηλέκτρα» του Ευριπίδη. Γίνεται ακόμη αναφορά στον οικουμενικό θεατρικό συγγραφέα με ειδική μνεία στον Τσέχωφ.

Το συγκεκριμένο αρχείο επιλέχτηκε με αφορμή την ανακήρυξη του 2022, από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, ως «Λογοτεχνικού Έτους Ιάκωβου Καμπανέλλη» προκειμένου να προβληθεί το πολυδιάστατο έργο και η προσφορά του διεθνώς αναγνωρισμένου συγγραφέα στα ελληνικά γράμματα. Θεατρικός συγγραφέας, σεναριογράφος, ποιητής, στιχουργός, λογοτέχνης, ηθοποιός, υπήρξε ένας διανοούμενος που με την πολυμορφία του έργου του και τις παρεμβάσεις του, σφράγισε ανεξίτηλα τον νεότερο ελληνικό πολιτισμό, από τη γέννησή του στις 2 Δεκεμβρίου 1921 στη Νάξο, μέχρι τον θάνατό του το 2011.












Μήνυμα για την Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου 2022

Ο σκηνοθέτης Δημήτρης Τάρλοου και οι ηθοποιοί της παράστασης «Ο Κοτζάμπασης του Καστρόπυργου» διαβάζουν το μήνυμα για την Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου 2022 που φέτος έγραψε ο Αμερικανός σκηνοθέτης Peter Sellars.

Αγαπητές φίλες / Αγαπητοί φίλοι,
Καθώς ο κόσμος κρέμεται ώρα την ώρα, λεπτό το λεπτό, σταγόνα τη σταγόνα από την καθημερινή μετάδοση ειδήσεων θα μου επιτρέψετε να προσκαλέσω όλους εμάς, ως δημιουργούς, να εισέλθουμε στο δικό μας πεδίο, τη δική μας σφαίρα και προοπτική του επικού χρόνου, της επικής αλλαγής, της επικής ευαισθητοποίησης, του επικού αναστοχασμού και του επικού οράματος; Ζούμε σε μια επική περίοδο της ανθρώπινης ιστορίας και οι βαθιές και επακόλουθες αλλαγές που βιώνουμε στις σχέσεις των ανθρώπων με τον εαυτό τους, μεταξύ τους και με τους μη ανθρώπινους κόσμους είναι σχεδόν πέρα από τις δυνατότητές μας να τις αντιληφθούμε, να τις αρθρώσουμε, να μιλήσουμε γι’ αυτές και να τις εκφράσουμε.

Δε ζούμε στον 24ωρο κύκλο των ειδήσεων, ζούμε στις παρυφές του χρόνου. Οι εφημερίδες και τα μέσα ενημέρωσης είναι παντελώς ανεξόπλιστα και ανίκανα να αντιμετωπίσουν αυτό που βιώνουμε. Πού είναι η γλώσσα, ποιες είναι οι κινήσεις και ποιες οι εικόνες που θα μας επέτρεπαν να κατανοήσουμε τις βαθιές μετατοπίσεις και ρήξεις που βιώνουμε; Και πώς μπορούμε να μεταδώσουμε το περιεχόμενο της ζωής μας, αμέσως τώρα- όχι ως είδηση αλλά ως βίωμα; Το θέατρο είναι η τέχνη του βιώματος.

Σ' έναν κόσμο που κατακλύζεται από αχανείς εκστρατείες τύπου, προσομοιωμένες εμπειρίες, φρικτά προγνωστικά, πώς μπορούμε να υπερβούμε την ατελείωτη επανάληψη των αριθμών για να βιώσουμε την ιερότητα και το άπειρο μιας ζωής, ενός ενιαίου οικοσυστήματος, μιας φιλίας ή της ποιότητας του φωτός σ’ έναν παράξενο ουρανό; Τα δύο χρόνια της πανδημίας της νόσου COVID-19 έχουν εξασθενήσει τις αισθήσεις των ανθρώπων, έχουν περιορίσει τις ζωές τους, έχουν σπάσει τους δεσμούς και μας έχουν φέρει σε ένα παράξενο σημείο μηδέν της ανθρώπινης ύπαρξης πάνω στον πλανήτη.

Ποιοι σπόροι πρέπει να φυτευτούν και να μεταφυτευτούν αυτά τα χρόνια και ποια είναι τα υπερτροφικά χωροκατακτητικά είδη που πρέπει να εκριζωθούν πλήρως και τελεσίδικα; Τόσοι πολλοί άνθρωποι βρίσκονται στο χείλος του γκρεμού. Τόση πολλή βία ξεσπά παράλογα ή απρόσμενα. Τόσα πολλά κατεστημένα αποκαλύπτονται ως δομές διαρκούς βαναυσότητας.

Πού είναι οι εθιμοτυπικές τελετές της μνήμης μας; Τι πρέπει να μνημονεύσουμε; Ποια είναι τα τελετουργικά που θα μας δώσουν επιτέλους τη δυνατότητα να οραματιστούμε εκ νέου και να δοκιμάσουμε να κάνουμε βήματα που δεν έχουμε κάνει ποτέ πριν;

Το θέατρο του επικού οράματος, του επικού σκοπού, της ανάκαμψης, της αποκατάστασης και της φροντίδας χρειάζεται νέες τελετουργίες. Δεν έχουμε ανάγκη να ψυχαγωγηθούμε. Έχουμε ανάγκη να συνευρεθούμε. Έχουμε ανάγκη να μοιραστούμε τον χώρο και να καλλιεργήσουμε έναν κοινό χώρο. Έχουμε ανάγκη από προστατευμένους χώρους βαθιάς ακρόασης και ισότητας. Το θέατρο είναι η δημιουργία επί της γης ενός χώρου ισότητας μεταξύ ανθρώπων, θεών, φυτών, ζώων, βροχοσταλίδων, δακρύων και αναγέννησης. Ο χώρος της ισότητας και της βαθιάς ακρόασης φωτίζεται από κρυμμένη ομορφιά, διατηρείται ζωντανός σε μια βαθιά αλληλεπίδραση μεταξύ κινδύνου, γαλήνης, σοφίας, δράσης και υπομονής.

Στην «Αβαταμσάκα Σούτρα» ή «Ανθοστόλιστη Γραφή», ο Βούδας παραθέτει δέκα είδη μεγάλης υπομονής στην ανθρώπινη ζωή. Ένα από τα ισχυρότερα ονομάζεται «Υπομονή κατά την Αντίληψη των Πάντων ως Αντικατοπτρισμών». Το θέατρο πάντοτε παρουσίαζε τη ζωή αυτού του κόσμου σαν έναν αντικατοπτρισμό που μας βοηθά να δούμε μέσα από την ανθρώπινη ψευδαίσθηση, αυταπάτη, τύφλωση και άρνηση με απελευθερωτική διαύγεια και δύναμη.

Είμαστε τόσο σίγουροι γι’ αυτό που βλέπουμε και για τον τρόπο με τον οποίο το βλέπουμε, που είμαστε ανίκανοι να δούμε και να αισθανθούμε εναλλακτικές πραγματικότητες, νέες δυνατότητες, διαφορετικές προσεγγίσεις, αόρατες σχέσεις και διαχρονικούς δεσμούς.

Έφθασε η ώρα για τη βαθιά ανανέωση του μυαλού, των αισθήσεων, της φαντασίας, της ιστορίας και του μέλλοντός μας. Η δουλειά αυτή δεν μπορεί να γίνει από απομονωμένους ανθρώπους που δουλεύουν μόνοι τους. Τη δουλειά αυτή πρέπει να την κάνουμε μαζί. Το θέατρο είναι η πρόσκληση για να κάνουμε αυτή τη δουλειά μαζί.

Σας ευχαριστώ βαθύτατα για τη δουλειά που κάνετε.












Μήνυμα για την Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου 2021 έγραψε η Βρετανίδα ηθοποιός Έλεν Μίρεν (Helen Mirren). Αποδίδει στα ελληνικά η βραβευμένη ηθοποιός και σκηνοθέτιδα Δέσποινα Μπεμπεδέλη. Δείτε την Θεατρική παράσταση Φιλιώ Χαϊδεμένου για την Μικρασιατική Καταστροφή το 1922 (video) με την Δέσποινα Μπεμπεδέλη. ΕΔΩ












«Διανύουμε μια πολύ δύσκολη εποχή για τις ζωντανές παραστάσεις και πολλοί καλλιτέχνες, τεχνικοί, τεχνίτες και γυναίκες αγωνίζονται σε ένα επάγγελμα που ήταν ήδη επισφαλές. Ίσως αυτή η διαρκής ανασφάλεια να τους κατέστησε ικανότερους να επιβιώσουν αυτής της πανδημίας με εξυπνάδα και θάρρος.

Η φαντασία τους έχει ήδη μετουσιωθεί μέσα σε αυτές τις νέες συνθήκες σε ευρηματικούς, ψυχαγωγικούς και συγκινητικούς τρόπους επικοινωνίας, πράγμα το οποίο οφείλεται φυσικά σε μεγάλο βαθμό στο διαδίκτυο. Από τότε που υπάρχουν άνθρωποι πάνω σ’ αυτόν τον πλανήτη, αφηγούνται ο ένας στον άλλον ιστορίες. Η πανέμορφη κουλτούρα του θεάτρου θα ζει όσο παραμένουμε εδω.

Η δημιουργική παρόρμηση των συγγραφέων, σκηνογράφων, χορευτών, τραγουδιστών, ηθοποιών, μουσικών, σκηνοθετών δε θα καταπνιγεί ποτέ και στο πολύ εγγύς μέλλον θα ευδοκιμήσει και πάλι με νέα ενέργεια και μια νέα αντίληψη του κόσμου που μοιραζόμαστε όλοι. Αδημονώ!»

Διαβάζει η Λένα Παπαληγούρα. National
Theatre of Greece 26 Μαρτίου 2021.











Ανοίξτε τα Θέατρα - Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου
MCF - Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης 26 Μαρ 2021











Το Μήνυμα της Παγκόσμιας Ημέρας Θεάτρου 2020 που έγραψε 
ο κορυφαίος θεατρικός συγγραφέας του Πακιστάν, Shahid Nadeem.

Το Θέατρο ως Βωμός

Στο τέλος μιας παράστασης ενός έργου για τον Ποιητή Σούφι Bulleh Shah από το Θέατρο Ajoka, ένας ηλικιωμένος άντρας συνοδευόμενος από ένα νεαρό αγόρι πλησίασε τον ηθοποιό που έπαιζε τον ρόλο του σπουδαίου Σούφι, «Ο εγγονός μου δεν είναι καλά, θα μπορούσατε σας παρακαλώ να τον ευλογήσετε;» Ο ηθοποιός εκπλάγηκε και είπε, «Δεν είμαι ο Bulleh Shah, είμαι απλώς ένας ηθοποιός που παίζει αυτόν τον ρόλο». Ο ηλικιωμένος είπε, «Γιε μου, δεν είσαι ηθοποιός, είσαι η μετενσάρκωση του Bulleh Shah, η Αβατάρα του». Αίφνης, μας αποκαλύφθηκε μια ολάκερη καινούρια έννοια του θεάτρου όπου ο ηθοποιός γίνεται η μετενσάρκωση του ρόλου που παίζει.

Η εξερεύνηση ιστοριών όπως αυτής του Bulleh Shah, και υπάρχουν τόσες πολλές σε όλες τις κουλτούρες, μπορεί να αποτελέσει μια γέφυρα μεταξύ μας, των θεατρικών δημιουργών και ενός ανεξοικείωτου αλλά ενθουσιώδους κοινού. Όταν ερμηνεύουμε στη σκηνή, ορισμένες φορές παρασυρόμαστε από τη δική μας φιλοσοφία για το θέατρο, από το ρόλο μας ως προάγγελοι της κοινωνικής αλλαγής και αφήνουμε πίσω μια μεγάλη μερίδα της μάζας. Κατά την ενασχόλησή μας με τις προκλήσεις του παρόντος, αποστερούμε τους εαυτούς μας από τις δυνατότητες μιας βαθειά συγκινητικής πνευματικής εμπειρίας που μπορεί να προσφέρει το θέατρο.

Στον κόσμο του σήμερα όπου η μισαλλοδοξία, το μίσος και η βία ακολουθούν ανοδική πορεία και ο πλανήτης μας βυθίζεται όλο και πιο βαθιά στην κλιματική καταστροφή, πρέπει να αναπληρώσουμε την πνευματική μας δύναμη. Πρέπει να καταπολεμήσουμε την απάθεια, το λήθαργο, την απαισιοδοξία, την απληστία και την αδιαφορία προς τον κόσμο μέσα στον οποίο ζούμε, προς τον πλανήτη πάνω στον οποίο ζούμε. Το θέατρο έχει ρόλο, έναν ευγενή ρόλο, στην ενεργοποίηση και κινητοποίηση της ανθρωπότητας ώστε να ανυψώσει τον εαυτό της από αυτή την κατάβαση προς την άβυσσο. Μπορεί να ανυψώσει τη σκηνή, τον παραστατικό χώρο, σε κάτι ιερό.

Διαβάζει ο Νίκος Κολοβός, Καλλιτεχνικός Διευθυντής ΚΘΒΕ
(2019-2022) Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος - Θεσσαλονίκη



Past Message Authors

To read the message and get more information about the message author, please click on the name. >> Message of Jean Cocteau, World Theatre Day 1962

Το θέατρο

Δεν ξέρω πώς να σου το ειπώ. Μα ο δρόμος, χθες το βράδυ,
μες στη σταχτιά τη συννεφιά σα θέατρο είχε γίνει.
Μόλις φαινόταν η σκηνή στ' ανάριο το σκοτάδι
και σα σκιές φαινόντανε μακριά μου οι θεατρίνοι.

Τα σπίτια πέρα κι οι αυλές και τα κλωνάρια αντάμα
έλεγες κι ήταν σκηνικά παλιά και ξεβαμμένα,
κι εκείνοι έβγαιναν κι έπαιζαν τ' αλλόκοτο τους δράμα,
κι άκουγες βόγκους κι άκουγες και γέλια ευτυχισμένα.

Εγώ δεν ξέρω. Εβγαίνανε κι εσμίγαν κι επαγαίναν
κι ήτανε μια παράσταση και θλιβερή κι ωραία.
Κι έβγαινε, Θε μου! κι η νυχτιά, καθώς επαρασταίναν,
έβγαινε, Θε μου, κι έριχνε τη μαύρη της αυλαία.

Λάμπρος Πορφύρας (1879 - 3 Δεκεμβρίου 1932)

by Sophia-Ntrekou.gr | Αέναη επΑνάσταση

Περισσότερα Θέματα: Θέατρο, Τέχνες



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.