Ιερός Ναός του Αγίου Δημητρίου, πολιούχου της Θεσσαλονίκης
Επιμέλεια, Σοφία Ντρέκου, Αρθρογράφος
⛪ Τραγούδι, θέατρο και ταινία για τον Άγιο Δημήτριο (video)
🎤 Τραγούδι του αγίου Δημητρίου - π. Ανανία Κουστένη
«Ποιος το μπορεί με εμένανε να μονομαχήσει;»
🎭 ΘΕΑΤΡΟ: Ο Άγιος Δημήτριος Μυστήριον εις πράξεις 3, του Πλάτωνος Ροδοκανάκη το θεατρικό ποιητικό δράμα, που πρωτοπαίχθηκε στο θέατρο Μαρίκας Κοτοπούλη Πέμπτη 24 Αυγούστου 1917.
🎬 ΤΑΙΝΙΑ: Ο Άγιος Δημήτριος (Agios Dimitrios, o Myrovlytis, 1986) Σκην. Μάριος Ρετσίλας
Μπορεί να μην σ’ αγγίζει
ο Άγιος Δημήτριος που καθυστερεί
γιατί βοηθάει τους αγρότες μέσα στη λάσπη
αλλά τουλάχιστον τώρα μπορείς να δεις
κι εσύ τα παπούτσια τα λασπωμένα
και να νιώσεις την ανάγκη του αλτρουισμού
για να ζήσεις με την συγκίνηση.
Τα δώρα των μαθητών
έχουν μεγάλη ποικιλία
και μπορεί να είναι ακόμα
και τριπλός σταυρός
στο μέτωπο
για να έχει ο Δάσκαλος
και το πνεύμα
του Αγίου Δημητρίου
για τη συνέχεια του έργου.
Τρίτου, αρχές του τέταρτου αιώνα, ο μεγάλος
Δημήτριος, λαοφιλής όσο κανένας άλλος,
έζησε και διέλαμψε μες τη Θεσσαλονίκη
επί Διοκλητιανού. Στην αθλοφόρα νίκη
του μαθητή του Νέστορα έναντι του Λυαίου
είχε αυτός μερίδιο σαν δάσκαλος του νέου.
Ήτανε γόνος χριστιανών και δάσκαλος της πίστης,
διέπρεπε στην αρετή ως του Κυρίου μύστης
κι επιτελούσε θαύματα ενώ ακόμα ζούσε.
Ήτανε στρατιωτικός γενναίος κι αγαπούσε
τόσο πολύ τον Κύριο κι όλα τα πλάσματά του
που δε σκιαζόταν θάνατο αν έβλεπε μπροστά του.
Ο Μαξιμιανός, λοιπόν, στέλνει να τον συλλάβουν
μα βλέποντας την πίστη του, σαν κάρβουνα ανάβουν
αυτοί που την εχθρεύονται, και θένε να τους κάψουν
τους χριστιανούς και μες στη γη ει δυνατόν να θάψουν.
Στη φυλακή ο άγιος Δημήτρης μεταβαίνει
Από μια νίκη ο βασιλιάς καθώς στην πόλη μπαίνει
φέρνει μαζί του γίγαντα, τον παλαιστή Λυαίο
και μέσα στον ιππόδρομο τον οδηγεί. Τυχαίο
δεν είναι αυτό το γεγονός. Θέλει να προκαλέσει
να επιδείξει δύναμη και έτσι να μπορέσει
τη δόλια εξουσιά του να ισχυροποιήσει.
«Ποιος το μπορεί με εμένανε δα να μονομαχήσει;»
φωνάζει, κράζει, ο παλαιστής, κι οι θεατές σκιαγμένοι
στέκουν βουβοί και απορούν τι να τους περιμένει...
Τότε πηγαίνει ο Νέστορας μες στο κελί του αγίου
«Δώσε μου την ευχούλα σου, εμέ του τρισαθλίου
Να δώσει ο Πανάγαθος δύναμη να νικήσω
το γίγαντα, διδάσκαλε, σαν ίσος μ' έναν ίσο»
Σταυρώνει τον Δημήτριος, φιλεί του το κεφάλι
«Και στον Λυαίο νικητής θα βγεις και όλοι οι άλλοι
θα απορήσουν έντρομοι, μα και θα μαρτυρήσεις
σ' όλο το στάδιο, Χριστό.» Προφητικές οι ρήσεις.
Τον χαιρετά ο Δημήτριος κι ο Νέστωρ γιγαντώνει
κι ας ήταν μια σταλλιά παιδί. Τον γίγαντα ζυγώνει
«Του Δημητρίου, Εσύ, Θεέ, βοηθησέ με τώρα»
φωνάζει και η πάλη τους αρχίζει. Κρατά ώρα
Βγαίνει ο Νέστωρ νικητής κι ο δυνατός νικιέται.
Ο Μαξιμιανός λυσσά κι ο νους του, λες, χαλιέται
Στέλνει στρατιώτες στο κελί του αγίου και με λόγχες
λογχίζουνε το σώμα του. Αν βλέπαμε, οι κόγχες
το δάκρυ δε θα κράταγαν, μπροτά σε τόση φρίκη
που ο μεγαλομάρτυρας υπέστη σαν οι κρίκοι
από τις αλυσίδες έπλεαν ποτάμι μες στο αίμα
Το λείψανο παράτησαν, κι ο Λούπος ένα δέμα
τα ρουχαλάκια έκανε τα χιλιοματωμένα
μα και το δαχτυλίδι του που ο άγιος φορούσε.
Στους πονεμένους πήγαινε, μ' αυτά θαυματουργούσε
Το 'μαθε ο Μαξιμιανός, τον αποκεφαλίζει
κι ο Λούπος τον Δημήτριο έτσι τον αντικρίζει
μες στην αγκάλη του Θεού και χαίρεται μαζί του
αφού απέβη μάρτυρας και γνήσιο παιδί του
Θεσσαλονίκης γίνεται ο μέγας Πολιούχος
ο άγιος Δημήτριος. Μετά συνδικαιούχος
μαζί του, ο Γρηγόριος ο Παλαμάς ο μύστης
της νοεράς της προσευχής της άγιάς μας της πίστης.
Εμπνευσμένα από το Φθινοπωρινό Συναξάρι του Αρχιμανδρίτη Ανανία
Κουστένη, τόμος Β', Ακτή, Λευκωσία 2008 animusanimus.blogspot.com
εικαστικό: Ο Άγιος Δημήτριος απεικονίζεται ως δάσκαλος της πίστεως,
ενώπιον μερικών από τους πιθανούς μαθητές του Άγιοι και Αγίες:
Ανυσία, Ματρώνα, Χιονία, Αγάπη, Ειρήνη, Αλέξανδρος, Λούπος
και Νέστορας, οι Μάρτυρες της Θεσσαλονίκης.
Ο άγιος Δημήτριος απεικονίζεται ως δάσκαλος της πίστης
Saint Demetrius depicted as a teacher of the faith**
**Central visual: St. Demetrios depicted as a teacher of the faith, before some of his likely students: Sts. Anysia, Matrona, Chionia, Agape, Irene, Alexander, Loupos and Nestor, the Martyrs of Thessaloniki.
Άγιος Δημήτριος στο Φθινοπωρινό Συναξάρι - π. Ανανίας Κουστένης
Απολυτίκιο Αγίου Δημητρίου: «Μέγαν εὔρατο, ἐν τοῖς κινδύνοις,
σέ ὑπέρμαχον, ἡ οἰκουμένη, Ἀθλοφόρε τά ἔθνη τροπούμενον.
Ὡς οὔν Λυαίου καθειλες τήν ἔπαρσιν, ἐν τῷ σταδίω
θαρρύνας τόν Νέστορα, οὕτως Ἅγιε Μεγαλομάρτυς Δημήτριε,
Χριστόν τόν Θεόν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἠμίν τό μέγα ἔλεος»
Πάμε, τώρα στις 26 του μηνός Οκτωβρίου. Γιορτάζει ένας από τους πιο λαοφιλείς αγίους της Εκκλησίας μας. Ο Άγιος μεγαλομάρτυς Δημήτριος, ο μυροβλύτης. Προστάτης της πατρίδος μας και ιδιαίτερα της Θεσσαλονίκης, της ιδιαίτερης πατρίδος του, αλλά και της οικουμένης όλης. Αρχαία μορφή κι εκείνος, τέλος 3ου αιώνος, αρχές 4ου, επί Διοκλητιανού και Μαξιμιανού Γαλερίου, χριστιανός εκ προγόνων, διδάσκαλος της πίστεως, όπως λέει το λιτό Συναξάριο της ημέρας. Διέπρεπε με την αρετή του και με την πίστη και τα θαύματα του, έτι ζων.
Ο Μαξιμιανός, όταν τα έμαθε αυτά, έστειλε και τον συνέλαβαν και τον έκλεισαν στη φυλακή, για την πίστη και την αρετή του. Κι εκεί που ήτο στη φυλακή, και καθώς ο Μαξιμιανός είχε γυρίσει από μια νίκη κι έφερε ένα γιγαντόσωμο εκεί παλαιστή, τον Λυαίο, και στον ιππόδρομο τον είχε καλέσει να έλθει, και πήγε κι ο βασιλιάς, και προκαλούσε ο Λυαίος, όποιος αισθάνεται δυνατός να παλέψει μαζί του.
Ένας χριστιανός, μαθητής του Αγίου Δημητρίου, ο Νέστωρ, πήγε στη φυλακή και του λέει: Άγιε, δώσ’ μου την ευλογία του Χριστού και τη δύναμη Του και την ευχή σου, να νικήσω τον Λυαίο. Και του έδωσε και του είπε: Και τον Λυαίο θα νικήσεις και τον Χριστό θα μαρτυρήσεις. Και πήγε, λοιπόν, ο Άγιος Νέστωρ και ενίκησε τον Λυαίο στο στάδιο. Έμαθε, όμως, ο Μαξιμιανός, γιατί είχε πει ο Νέστωρ, Θεέ του Δημητρίου, βοήθει μοι, ποιος ήταν ο ηθικός αυτουργός.
Έστειλε, λοιπόν, στρατιώτες με λόγχες στη φυλακή κι εκεί εφόνευσαν μαρτυρικά τον μεγαλομάρτυρα Δημήτριο και άφησαν το ιερό του λείψανο κατάχαμα στη φυλακή. Πήγαν, λοιπόν, οι χριστιανοί, τον έθαψαν εκεί, κι ένας υπηρέτης του, ο Λούπος, πήρε από το αίμα του Αγίου και το δαχτυλίδι του και μ’ αυτά τι; θαυματουργούσε. Το ‘μαθε ο Μαξιμιανός και κάλεσε τον Λούπο και τον εξετέλεσε. Και πήγε κι αυτός κοντά στον άγιο Δημήτριο.
Ο Άγιος Δημήτριος, λοιπόν, είναι μεγάλη υπόθεση για την πατρίδα μας και για την οικουμένη. Προστατεύει και θα προστατεύει πάντοτε. Ας του μιλάμε, ας τον παρακαλούμε, ας εμπνεόμεθα κι Απ’ αυτόν, κι ας είναι σκέπη και βοήθεια και στα βόρεια σύνορα μας, που τόσοι επιβουλεύονται την ελληνικότατη Μακεδονία και τόσα άλλα κακά τεκταίνονται.
Πάμε, τώρα, και την ίδια μέρα έχομε στα 740 μ.Χ., στην Κωνσταντινούπολη, ένα φοβερό σεισμό, που έριξε τα καλύτερα σπίτια και τα υψηλότερα κι εφόνευσε αμέτρητους. Και τότε οι χριστιανοί, ήταν ημέρα του Αγίου Δημητρίου, η μνήμη και η χάρη του, κι από τότε, την ημέρα αυτή, πήγαιναν στην Παναγία των Βλαχερνών, έκαναν λιτανεία και αγρυπνία, και παρακαλούσαν την Κυρία Θεοτόκο, την έφορο της Βασιλευούσης και όχι μόνο, να τους φυλάει από κάθε φοβερή απειλή του σεισμού.
Και τι γράφει εκεί το ωραίο δίστιχο του Χριστόφορου Μυτιληναίου; Ότι η απειλή και οργή του Θεού είναι το περίσσευμα της ευσπλαχνίας Του. Πολλές φορές, με τα παιδαγωγικά μέσα, ο Κύριος μας δείχνει την απόλυτη χάρη και ευσπλαχνία Του και αγάπη Του. Γιατί μας φέρνει σε συναίσθηση, σε συντριβή και μετάνοια και διόρθωση βίου, και μας οδηγεί στον Παράδεισο.
Φθινοπωρινό Συναξάρι τόμος Β΄ του Αρχιμανδρίτη
π. Ανανία Κουστένη. Εκδόσεις Ακτή, Λευκωσία 2008
🎭 ΘΕΑΤΡΟ: Ο Άγιος Δημήτριος Μυστήριον εις πράξεις 3,
του Πλάτωνος Ροδοκανάκη το θεατρικό ποιητικό δράμα,
που πρωτοπαίχθηκε στο θέατρο Μαρίκας Κοτοπούλη
Πέμπτη 24 Αυγούστου 1917.
Ο Πλάτων Ροδοκανάκης (2 Ιανουαρίου 1883 - 16 Ιανουαρίου 1919)
ήταν Έλληνας συγγραφέας, ιστορικός, ερευνητής και δημοσιογράφος.
Εν Αθήναις: Εκδότης Ιωάννης Δ. Κολλάρος Published January 1, 1917
Βιβλιοπωλείον της «Εστίας» 44 — Εν οδώ Σταδίου — 44 1922
Τα γνήσια αντίτυπα φέρουσι την σφραγίδα του βιβλιοπωλείου της «Εστίας». Μορφή: Βιβλίο Γλώσσα: Ελληνικά Έκδοση: Εν Αθήναις: Εστία, 1922. Πηγή: Τεκμήρια Library Catalog: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) έτος ίδρυσης το 1925.
The Project Gutenberg eBook of Ο Άγιος Δημήτριος (ολόκληρο εδώ)
Για το ραδιόφωνο παίζουν με τη σειρά που ακούγονται οι ηθοποιοί: Τρύφων Καρατζάς, Νικήτας Τσακίρογλου, Μάκης Πανώριος, Θάνος Καληώρας, Χρήστος Πάρλας, Μιράντα Ζαφειροπούλου, Σοφία Μυρμηγκίδου, Βασίλης Κανάκης, Αντιγόνη Γλυκοφρύδη, Κάκια Παναγιώτου, Τάκης Βουλαλάς, Θεόδωρος Δημήτριεφ, Λευτέρης Ελευθεριάδης, Θάνος Αρώνης.
Σκηνοθεσία: Στέλιος Παπαδάκης
ΤΑΙΝΙΑ: Άγιος Δημήτριος ο μυροβλύτης
ΔΕΙΤΕ επίσης:
Για το ραδιόφωνο παίζουν με τη σειρά που ακούγονται οι ηθοποιοί: Τρύφων Καρατζάς, Νικήτας Τσακίρογλου, Μάκης Πανώριος, Θάνος Καληώρας, Χρήστος Πάρλας, Μιράντα Ζαφειροπούλου, Σοφία Μυρμηγκίδου, Βασίλης Κανάκης, Αντιγόνη Γλυκοφρύδη, Κάκια Παναγιώτου, Τάκης Βουλαλάς, Θεόδωρος Δημήτριεφ, Λευτέρης Ελευθεριάδης, Θάνος Αρώνης.
Σκηνοθεσία: Στέλιος Παπαδάκης
ΤΑΙΝΙΑ: Άγιος Δημήτριος ο μυροβλύτης
🎬 ΤΑΙΝΙΑ: Ο Άγιος Δημήτριος (video-ταινία)
Title: Agios Dimitrios, o Myrovlytis, 1986
Title: Agios Dimitrios, o Myrovlytis, 1986
Εταιρία παραγωγής: Elpis Film, 85'
Σκηνοθεσία: Μάριος Ρετσίλας
Ηθοποιοί: Βαρβάρα Κυρίτση, Σπύρος Χαραλάμπους, Γιάννης Νικολόπουλος, Γιάννης Ευδαίμων, Γιώργος Χαδίνης, Δημήτρης Πετράτος, Θόδωρος Ρωμανίδης, Θωμάς Παλιούρας, Π. Τσακαλογιάννη, Γιώργος Τασιόπουλος, Ολυμπία Τολίκα, Βίκυ Γεωργέτη, Θέμης Ψυχογιός, Βαγγέλης Τραϊφόρος, Πέτρος Φώσκολος, Στέλιος Φουφλιάς, Δημήτρης Κατσιμάνης, Μαργαρίτα Ανθίδου, Αντώνης Φουστέρης
Σχόλια / Πλοκή: Η ταινία παρουσιάζει την εξουσία της ατσάλινης, πλην αμαρτωλής Ρώμης και παράλληλα, την θαρραλέα στάση και ποικίλη Χριστιανική δράση και ψυχική υπεροχή του προσοντούχου στρατιωτικού ηγέτη της Θεσσαλονίκης. Ο φλογερός Δημήτριος στην πλάνη και τους διωγμούς των πιστών προτάσσει την ευαγγελική αλήθεια και το ηθικό όχι, θυσιάζοντας τα πάντα για την πίστη οδηγώντας κυρίως νέους σ' αυτήν. Ο πολιούχος της Θεσσαλονίκης παραμένει πρότυπο.
Σκηνοθεσία: Μάριος Ρετσίλας
Ηθοποιοί: Βαρβάρα Κυρίτση, Σπύρος Χαραλάμπους, Γιάννης Νικολόπουλος, Γιάννης Ευδαίμων, Γιώργος Χαδίνης, Δημήτρης Πετράτος, Θόδωρος Ρωμανίδης, Θωμάς Παλιούρας, Π. Τσακαλογιάννη, Γιώργος Τασιόπουλος, Ολυμπία Τολίκα, Βίκυ Γεωργέτη, Θέμης Ψυχογιός, Βαγγέλης Τραϊφόρος, Πέτρος Φώσκολος, Στέλιος Φουφλιάς, Δημήτρης Κατσιμάνης, Μαργαρίτα Ανθίδου, Αντώνης Φουστέρης
Σχόλια / Πλοκή: Η ταινία παρουσιάζει την εξουσία της ατσάλινης, πλην αμαρτωλής Ρώμης και παράλληλα, την θαρραλέα στάση και ποικίλη Χριστιανική δράση και ψυχική υπεροχή του προσοντούχου στρατιωτικού ηγέτη της Θεσσαλονίκης. Ο φλογερός Δημήτριος στην πλάνη και τους διωγμούς των πιστών προτάσσει την ευαγγελική αλήθεια και το ηθικό όχι, θυσιάζοντας τα πάντα για την πίστη οδηγώντας κυρίως νέους σ' αυτήν. Ο πολιούχος της Θεσσαλονίκης παραμένει πρότυπο.
ΔΕΙΤΕ επίσης:
Δια των προσευχών του Αγίου Μεγαλομάρτυρος
Δημητρίου, Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησον ημάς. Αμήν!
.jpg "Chariot Thespis by Gustav & Ernst Klimt • Fresco, 1888 (ceiling Painting in the Burgtheater, The national theater of Austria in Vienna.)")
