O θεατρικός Ρίτσος: αφιέρωμα στα τέσσερα θεατρικά έργα του Γιάννη Ρίτσου (videos)


Ο ΘΕΑΤΡΙΚΟΣ ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ
«Στων προβολέων την πυρκαϊά, στον τάφο της σκηνής / Πλέκω τα μέλη στους ρυθμούς ορχήστρας που καγχάζει / Κʼ είμαι χορευτικός σπασμός μιας πόρνης ηδονής / Κʼ είμαι του άξεστου ο εμπαιγμός και του ηλιθίου το χάζι». Με αυτούς τους στίχους μεταπλάθει ποιητικά τις πρώτες του εμπειρίες από τη θεατρική ζωή ο μεγάλος μας ποιητής Γιάννης Ρίτσος.

Γιατί το θέατρο, στο οποίο συμμετέχει αρχικά ως χορευτής ή ηθοποιός (υπήρξε μάλιστα μέλος και του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών), αλλά και ως συγγραφέας αργότερα αλλά πάντως αρκετά νωρίς (το πρώτο του αμιγώς θεατρικό έργο, το Μια γυναίκα πλάι στη θάλασσα, γράφεται το 1942), υπήρξε ο δεύτερος, μετά την ποίηση, πυλώνας του έργου του, αν και δύσκολα μπορεί κανείς να τον ξεχωρίσει από τον πρώτο.

Δημιουργός ενός ποιητικού θεάτρου, κατέλειπε τέσσερα μονάχα καθαυτό θεατρικά έργα: Μετά τη Γυναίκα... γράφει στα 1947 το Πέρα απ' τον ίσκιο των κυπαρισσιών», στα 1959 Τα ραβδιά των τυφλών και το τρίπρακτο δράμα Ο λόφος με το σιντριβάνι. Όμως είναι τα ποιητικά του έργα, με την έντονη θεατρικότητά τους, που συγκεντρώνουν, ίσως και περισσότερο από τα καθαυτό θεατρικά, το ενδιαφέρον ηθοποιών και σκηνοθετών, όπως π.χ. οι συνθέσεις του Σονάτα του σεληνόφωτος, Ορέστης κ.λπ.

Το ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ για το θεατρικό έργο του ποιητή.

Το Αρχείο της ΕΡΤ ψηφιοποίησε και παρουσιάζει ένα ντοκιμαντέρ του Λευτέρη Χαρωνίτη (παραγωγής 1997), το οποίο εστιάζει σε μια λιγότερο γνωστή πτυχή του Γιάννη Ρίτσου, εκείνη του θεατρικού συγγραφέα.

Το πρώτο-μονόπρακτο-έργο που συνέγραψε ο Ρίτσος παρουσιάστηκε από το Θέατρο του Βουνού στην Κοζάνη κατά τη διάρκεια της Κατοχής και πήρε την τελική του μορφή το 1958 με τον τίτλο «Πέρα από τον ίσκιο των κυπαρισσιών». Αυτό μαζί με τα έργα «Μια γυναίκα πλάι στη θάλασσα», «Τα ραβδιά των τυφλών» και «Ο λόφος με το σιντριβάνι» αποτελούν τα τέσσερα σωζόμενα αμιγώς θεατρικά έργα του Γιάννη Ρίτσου τα οποία παίχθηκαν αρχικά εκτός Ελλάδας -ήδη από τη δεκαετία του ’50- και από τη δεκαετία του 1970 και στην Ελλάδα. Σε αυτά προστίθενται ασφαλώς και οι δραματικοί μονόλογοι, όπως η «Ισμήνη», η «Περσεφόνη», ο «Φιλοκτήτης», ο «Ορέστης» κ.ά. που περιλαμβάνονται στις ποιητικές του συλλογές. 

Ντοκιμαντέρ για το θεατρικό έργο του ποιητή Γιάννη Ρίτσου. Άνθρωποι του θεάτρου μιλούν για αυτήν την λιγότερο γνωστή πλευρά του Γιάννη Ρίτσου. Οι σκηνοθέτες Μίνως Βολανάκης, Νικηφόρος Παπανδρέου, Μίμης Κουγιουμτζής, Δημήτρης Κωτσής, Πέπη Οικονομοπούλου και Σταμάτης Χονδρογιάννης, μιλούν για τις θεατρικές παραγωγές των έργων του Ρίτσου. 

Οι ηθοποιοί Ασπασία Παπαθανασίου, Νίκη Τριανταφυλλίδη, Εύα Κοταμανίδου, Ρένη Πιττακή, Κώστας Παμπικίδης, Νίκος Αϊβαλής, Ειρήνη Ιγγλέση, Κωνσταντίνος Κωνσταντόπουλος και Έφη Σταμούλη δίνουν την προσωπική τους ματιά για τα έργα που έχουν ερμηνεύσει, όπως οι δραματικοί μονόλογοι «Ισμήνη», «Περσεφόνη», «Φιλοκτήτης», «Ορέστης», «Φαίδρα» και η «Σονάτα του σεληνόφωτος», που περιλαμβάνονται στη συλλογή «Τέταρτη Διάσταση», καθώς και τα αμιγώς θεατρικά έργα «Ο λόφος με το συντριβάνι» (1959) και «Τα ραβδιά των τυφλών» (1959).

Το θεατρικό έργο του μεγάλου Έλληνα ποιητή αναδεικνύουν επίσης η Χρύσα Προκοπάκη, ερευνήτρια του έργου του Ρίτσου και οι κριτικοί θεάτρου Κώστας Γεωργουσόπουλος, Λέανδρος Πολενάκης και Ηρακλής Λογοθέτης. 

Θίγονται θέματα που άπτονται του έργου του Γιάννη Ρίτσου όπως η μνήμη, ο χώρος της δράσης των θεατρικών μονολόγων, τα μυθολογικά πρόσωπα, καθώς και η ανοιχτή συζήτηση κατά πόσο τα κείμενα των μονολόγων της «Τέταρτης Διάστασης» ανήκουν στην ποίηση ή το θέατρο. 

Παρεμβάλλονται κατά τη διάρκεια της εκπομπής πλάνα από τους θεατρικούς μονολόγους «Χρυσόθεμις», «Το νεκρό σπίτι», «Ορέστης», «Ελένη», «Φαίδρα»-από την «Τέταρτη διάσταση»-καθώς και από τον «Επιτάφιο» και πλάνα από την θεατρική παράσταση του έργου «Τα ραβδιά των τυφλών» (περίοδος 1995-1996). 

Ο ποιητής και φίλος του Γιάννη Ρίτσου, Μανώλης Τσακίρης, μάς ξεναγεί στον γενέθλιο τόπο του ποιητή, τη Μονεμβασιά και το σπίτι του ποιητή.

Παραγωγή: 1997. Σενάριο-σκηνοθεσία: Λευτέρης Χαρωνίτης. 
Ημερομηνία προβολής: 23/3/1997. Δείτε το Βίντεο ΕΔΩ 

Περισσότερα: Γιάννης ΡίτσοςΘέατρο


Δείτε ολόκληρο το αφιέρωμα εδώ του Αρχείου της ΕΡΤ Α.Ε.:


Το Τμήμα πολιτισμού του ΣΥΝ επέλεξε να επικεντρώσει στη διάσταση της ποίησης του Ρίτσου. Έτσι, 12 Μαΐου 2010, στο Μουσείο Μπενάκη (Πειραιώς 138) έγινε μεγάλη καλλιτεχνική εκδήλωση με τίτλο «Ο θεατρικός Ρίτσος».

Στην εκδήλωση εμφανίστηκαν ηθοποιοί που έχουν ερμηνεύσει σε παλαιότερες παραστάσεις τους θεατρικά έργα του Ρίτσου, ερμηνεύοντας τον ίδιο εκείνο ρόλο, συνοδεία ζωντανής μουσικής που είχε γραφτεί ειδικά γι' αυτές τις παραστάσεις. Παράλληλα προβάλλονται και βιντεοσκοπημένα στιγμιότυπα από το ανέβασμα των έργων εκείνων του μεγάλου μας ποιητή.

Οι ηθοποιοί που εμφανίστηκαν στην εκδήλωση ήταν οι: Έφη Ροδίτη, Ειρήνη Ιγγλέση (Σονάτα του σεληνόφωτος), Βάνα Πεφάνη, Ρένη Πιττακή (Ισμήνη), Μηνάς Χατζησάββας (Αγαμέμνων), Κερασία Σαμαρά (Κάτω από τον ίσκιο του βουνού), Νίκος Αϊβαλής, Κωνσταντίνος Κωνσταντόπουλος, Δημοσθένης Παπαδόπουλος, Νίκος Ψαρράς (Ορέστης), Έφη Σταμούλη (Το νεκρό σπίτι), Νόνικα Γαληνέα (Φαίδρα), Γιώργος Γεωγλερής, Εύα Κοταμανίδου (Ο λόφος με το συντριβάνι) και Μαριάννα Κάλμπαρη, Μαρία Πρωτόπαπα, Κέλλυ Σαρατσοπούλου (Τα ραβδιά των τυφλών).

Συνόδευσε ο τραγουδιστής Κώστας Θωμαΐδης και ο μουσικός Θοδωρής Οικονόμου. Την παρουσίαση της εκδήλωσης έκανε ο Γιώργος Κιμούλης και τη σκηνοθετική επιμέλεια ο Γιώργος Γεωγλερής.













Ντοκιμαντέρ αφιερωμένο στο ποιητικό έργο του Γιάννη Ρίτσου. Ο Ζεράρ Πιερά, βιογράφος του ποιητή, βρίσκεται στο πατρικό σπίτι του Γ. Ρίτσου και μιλά για τη Μονεμβασιά ως σημείο εκκίνησης του έργου του, ως τόπο στον οποίο διαδραματίστηκαν γεγονότα που τον συνέθλιψαν στην παιδική του ηλικία, αλλά και ως αφετηρία για τις περαιτέρω επιλογές του στην ποίηση και τη ζωή. 

Στη συνέχεια, ο ίδιος ο ποιητής μέσα από αναγνώσεις ποιητικών του κειμένων μάς ξεναγεί στους χώρους του πατρικού του σπιτιού, αλλά και στους τόπους της εξορίας του, στη Μακρόνησο και στο Κοντοπούλι της Λήμνου. Για τη σχέση τους με τον ποιητή και το έργο του, την πολιτική διάσταση και τα πανανθρώπινα μηνύματα της ποίησής του μιλούν, μεταξύ άλλων, η Μελίνα Μερκούρη, ο Γιάννης Βόγλης, ο Μανώλης Καραπιπέρης, η Χρύσα Προκοπάκη και ο Μίκης Θεοδωράκης

Στο αφιέρωμα περιλαμβάνονται πλάνα από εκδηλώσεις προς τιμήν του ποιητή στην Ελλάδα αλλά και στη Μόσχα, όπου του απονεμήθηκε το Βραβείο Λένιν για την Ειρήνη το 1977.















ΔΕΙΤΕ: Γιάννης Ρίτσος: Ειρήνη - απαγγέλλει ο ίδιος ο ποιητής (Videos / αφιέρωμα)


Δεν υπάρχουν σχόλια: