Φτερού, φτεράαα, πάρτε καλά φτεράαα - Φτερούγισε για την Ουράνια Πολιτεία ο Ανδρέας Νομικός ή Φτερού ~ αφιέρωμα video με φτερά και πούπουλα


Ο Ανδρέας Νομικός ή «Φτερού», από τις πιό
αγαπημένες φυσιογνωμίες της Αθήνας πέταξε...
φτερούγισε με τα πολύχρωμα φτερά της
η Φτερού για την Ουράνια Πολιτεία.

Ένας εμβληματικός αγωνιστής, βιοπαλαιστής 
και ιδιότυπος «σαλός», που με τον ήχο της
φωνή του, μεγάλωσαν γενιές και γενιές...
«Φτεράααα, πάρτε καλά φτεράααα».

Ο Ανδρέας Νομικός, ένας εμβληματικός αγωνιστής, βιοπαλαιστής και ιδιότυπος «σαλός», γνωστός ως «Η Φτερού», ο άνθρωπος που διέσχιζε καθημερινά το ιστορικό κέντρο τα τελευταία 60 χρόνια διαλαλώντας την πραμάτεια του με τη χαρακτηριστική ψιλή του φωνή, που το παρατσούκλι του ταυτίστηκε με τον θηλυπρεπή ομοφυλόφιλο άλλων εποχών, έφυγε από την ζωή το πρωί του Σαββάτου 6 Νοεμβρίου 2021 σε ηλικία 84 ετών, έχοντας δίπλα του την οικογένεια του. 

Γεννημένος στην Λήμνο το 1937 χρειάστηκε να κάνει διάφορες δουλειές του ποδαριού για να επιβιώσει, αλλά όλοι τον γνώριζαν από τα φτερά για ξεσκόνισμα που πουλούσε.

Ο Ανδρέας ήταν υπαίθριος μικροπωλητής της Αθήνας 
και φώναζε με ψιλή φωνή «φτερά… και πούπουλα».


Αποτελούσε γραφική φυσιογνωμία της Αθήνας από τη δεκαετία του ’60 και η έκφραση «φτερά... και πούπουλα» έχει μείνει κλασική. Χρησιμοποιούσε ψιλή φωνή και καμώματα για να διαφημίσει την πραμάτεια του. Είχε τρία παιδιά.

Το τέχνασμα του να τα διαφημίζει φωνάζοντας «Φτεράαααα, καλά φτεράαααααα» και κυρίως τα καυστικά αστεία, τον έκαναν ιδιαίτερα δημοφιλή, σε μια εποχή άκρως πουριτανική, όπου οι ομοφυλόφιλοι ταυτιζόντουσαν αποκλειστικά με ενός τύπου συμπεριφοράς. 

Ήταν ο λόγος που πολλοί παραγωγοί και σκηνοθέτες του λαϊκού κινηματογράφου της δεκαετίας του ’60 κυρίως, του έδιναν ρόλους να παίζει ανάλογους «τύπους» σαν εκείνους που έβγαζαν γέλιο στις επιθεωρήσεις της εποχής. (Βλ. Βίντεο στο τέλος)

ο μύθος του Εμπορικού Τριγώνου, ο κύριος
Αντρέας με τα φτερά (aka η θρυλική Φτερού)

Ποιος ή Ποιά δεν τον έχει συναντήσει στις λαϊκές γειτονιές της Αθήνας και κυρίως στην οδό Αιόλου, Ευριπίδους, Αθηνάς και στα γύρω στενάκια, να φωνάζει «φτεράααααα». Και αν η σημερινή γενιά δεν τον έχει γνωρίσει, όλο και κάποιος δικός του άνθρωπος θα τον συνάντησε τυχαία στο δρόμο κρατώντας φτερά για ξεσκόνισμα.

Και ποια είναι η πραμάτεια του; Φτερά ξεσκονίσματος.

Η εικόνα του συνηθισμένη. Κίτρινο σορτσάκι, δίχαλη σαγιονάρα και υφασμάτινη τσάντα με το εμπόρευμα στα χέρια. Αεικίνητος, από το 1965. Αναστάτωνε τους πάντες με το πέρασμα του, δημιουργούσε ευθυμία με τις ατάκες του και να ξεσήκωνε τους Αθηναίους να αγοράσουν τα πολύχρωμα φτερά του.

«Έδρα» του αγαπημένου υπαίθριου μικροπωλητή, ένα παγκάκι του πεζόδρομου στην Αιόλου και Ευριπίδου, από όπου ξεκινούσε το δρομολόγιο για να πουλήσει τα φτερά του.

«Φτερού, φτεράααα, πάρτε καλά φτεράααα», είναι η φράση που φωνάζει αμέτρητες φορές καθημερινά, διαλαλώντας την πραμάτεια του και προκαλώντας ευχάριστα με το διαφορετικό του στυλ.


Ο Ανδρέας εκτός από πωλητής φτερών και αγαπημένη φιγούρα της Αθήνας, έπαιξε μικρούς ρόλους – κυρίως ομοφυλόφιλων – σε ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου.

Ως ηθοποιός είχε εμφανιστεί σε πολλές κωμωδίες και σε αρκετές από αυτές σε ρόλο πωλητή φτερών ή σε ρόλο θηλυπρεπούς.

Ο Ανδρέας Νομικός καθώς είχε να θρέψει, ως οικογενειάρχης που ήταν, τρία παιδιά, δεχόταν κάθε προσφορά. Άλλωστε σε όλες τις συνεντεύξεις που έδωσε αργότερα επέμενε ότι δεν ήταν ο ίδιος ομοφυλόφιλος και το στυλ το σκαρφίστηκε καθαρά για εμπορικούς λόγους.


Έτσι, έπαιξε σε περισσότερες από 30 ελληνικές ταινίες δίπλα σε μεγάλους κωμικούς όπως ο Θανάσης Βέγγος και ο Κώστα Χατζηχρήστος σε ταινίες όπως: Ένας Δον Ζουάν για Κλάματα (1960), Ο καταφερτζής (1964), Ο Μελέτης στην Άμεσο Δράση (1966), Διπλοπενιές (1967), Ένας κλέφτης... με φιλότιμο (1968), Ο μαχαραγιάς (1968), Ο ναύτης του Αιγαίου (1968), Ποιος Θανάσης; (1968), Θου-Βου: φαλακρός πράκτωρ, επιχείρησης Γης Μαδιάμ (1969) αλλά και σε ταινίες του Νέου Ελληνικού Κινηματογράφου όπως Άρπα Κόλα (1982) του Νίκου Περάκη και ...Λιποτάκτης (1988) των Κόρρα – Βούπουρα.


Στο «στόχαστρό» του οι πάντες, είτε για να τους πουλήσει φτερά ξεσκονίσματος, είτε για να τους κάνει πλάκα. Νέοι, ηλικιωμένοι, γυναίκες, έμποροι, καταστηματάρχες, όργανα της τάξης, οδηγοί, περιπτεράδες, ακτιβιστές, διαμαρτυρόμενοι και όποιος άλλος βρεθεί στο διάβα του, ακούνε έκπληκτοι τους διάσημους αυτοσχεδιασμούς του. Η Φτερού δεν διστάζει να σχολιάσει κανέναν.

Σε εποχές πολιτικά σκοτεινές κάποιοι διέδωσαν ότι σε αντίθεση με αυτό που έδειχνε προς τα έξω στην πραγματικότητα δούλευε για την Ασφάλεια ίσως ακόμα και για την ΚΥΠ προσφέροντας πληροφορίες για τη δραστηριότητα των πολιτικοποιημένων νέων αλλά κανένας δεν το πήρε στα σοβαρά. Αντιθέτως παρέμεινε πάντα αγαπητός σε όλους και διατηρούσε καλή σχέση με όλο το κέντρο.

Λέγεται ότι τη μέρα που βγήκαν τα τανκς να καταστείλουν τους φοιτητές τον Νοέμβριο του 1973 ο Ανδρέας Νομικός περνώντας δίπλα από ένα στρατιωτικό όχημα στην Πατησίων είπε σε έναν φαντάρο «Καλέ, τι κάνετε; Παίζετε στον Άγνωστο Πόλεμο;» - τη δημοφιλέστερη τηλεοπτική σειρά της χούντας.

Αγαπημένη του στάση ήταν πάντα στην πλατεία Κουμουνδούρου, όπου οι ναύτες περίμεναν πρωί-πρωί στην αφετηρία το λεωφορείο για να πάνε στο Σκαραμαγκά. «Πάρε με ναύτη πάρε με και βάλε με στην πλώρη», τους έλεγε ξεσκονίζοντάς τους ώμους τους με φτερά ή τραγουδώντας με δικά του λόγια το άσμα του Λυκούργου Μαρκέα, «άσπρα ναυτάκια...».


Μόλις πλησίαζε σε κάποιο γνωστό του μαγαζί, εκτός από την καλοσυνάτη «καλημέρα» που έλεγε πάντα, παρατηρούσε τους πελάτες στο ντύσιμο τους.

«Καλέ, τι ωραίο καρό σακάκι φοράτε. Έχω ακριβώς το ίδιο σε τραπεζομάντηλο στο σπίτι μου», είπε κάποτε σε ένα ευπρεπή ντροπαλό κύριο.

Πολλές φορές διάφορες κυρίες με αγενή τρόπο, του ζητούσαν να αγοράσουν φτερά.
– «Δώσε μου ένα καλό φτερό».
– «Προτιμάς ελληνικό ή κινέζικό;».
– «Δώσε κινέζικο αν και νομίζω ότι
τα φτερά αυτά είναι από ελληνική κότα».

– «Τι λες καλή μου, τα φτερά της ελληνικής κότας είναι κοντά, χοντρά και πλαδαρά, με κάτι κιρσούς να, δηλαδή σαν και εσένα», ήταν η σκωπτική του απάντησή.

Η προσωπική του ζωή είναι άγνωστη για τον περισσότερο κόσμο.

Όσοι τον σχολιάζουν, δεν γνωρίζουν ότι ο Ανδρέας Νομικός είναι οικογενειάρχης και έχει τρία παιδιά, τα οποία σπούδασε με κόπο. Αγνοούν επίσης ότι ο τρόπος ντυσίματος και έκφρασης της Φτερούς, καθιερώθηκε σε εποχές που μόνο η υποψία για ομοφυλοφιλία, αρκούσε για να στιγματιστεί από τις Αρχές και να «τιμωρηθεί» από τη συντηρητική κοινωνία.

Από την ταινία «Ο Μελέτης στην Άμεσο Δράση» (1966).

Μια ολόκληρη γενιά τον ήξερε προσωπικά ή τον είχε συναντήσει από κοντά τουλάχιστον μία φορά και όλοι χαιρόντουσαν την παρέα του και τα αστεία του όσο καυστικά και αν ήταν. Τουλάχιστον όλοι εκτός των σοβαροφανών τους οποίους μόλις τους εντόπιζε δεν χαριζόταν ούτε σε κυρίες ούτε σε καλοντυμένους κυρίους, τους τα έσουρνε με όποιο τρόπο του ερχόταν αυθόρμητα.

Ο Αλέξανδρος Ιόλας (Έλληνας γκαλερίστας και σημαντικός συλλέκτης έργων μοντέρνας τέχνης) στην θρυλική συνέντευξη του στο περιοδικό Γυναίκα, όταν η Όλγα Μπακομάρου τον ρώτησε «μα, ποιος επιτέλους θέλετε να μας κυβερνήσει;», η απάντηση του ήταν «Η φτερού!»

Ο Ανδρέας Νομικός μεγάλωσε. Η ενέργεια και η δύναμη αυτού του ανθρώπου ήταν ξεχωριστή. Η δυνατή και ψιλή φωνή του ακουγόταν δύο τετράγωνα μακριά. Τα φτερά για ξεσκόνισμα στο σπίτι δεν πωλούνται πλέον όπως παλιά, αλλά αυτός δεν το έβαλε ποτέ κάτω.

Ο Ανδρέας ή φτερού στο -Θησείο 10.7.2014

Μέχρι και λίγο πριν την καραντίνα του 2020 τον έβρισκες κάθε μεσημέρι Αιόλου και Ευριπίδους γωνία να κάθεται στο πεζούλι και να ξεκουράζεται κουβεντιάζοντας με τους φίλους του. Παρόλα τα γεράματα του, ντυμένος με σιθρού μπλουζάκι και σαγιονάρα τους καλοκαιρινούς μήνες, δεν έπαυε με καύσωνα αλλά και με κρύο τον χειμώνα να οργώνει την πόλη σαν να ήταν το σαλόνι του. Αλλά ποιος θα ισχυριζόταν το αντίθετο για έναν άνθρωπο που γνώριζε τους δρόμους και την ιστορία της Αθήνας καλύτερα από οποιονδήποτε;


Καλή Ανάπαυση στον ηθοποιό Ανδρέα Νομικό,
γνωστό με το προσωνύμιο «Φτερού» της Αθήνας.
Μοναδική φιγούρα μιας Εξωγήινης - Αγγελικά πλασμένης
εποχής, εν συγκρίσει με το σήμερα που βιώνουμε...

Στους Δρόμους της Πόλης
στο Ιστορικό Κέντρο της Αθήνας
η πιό γραφική Αθηναϊκή φιγούρα...
η Φτερού... δεν θα ξανακουστεί πια:
Φτεράααα, πάρτε καλά φτεράαααα...

† Καλό Κατευόδιο εις ανάπαυση †


Στο Βίντεο ο μύθος του Εμπορικού Τριγώνου, 
ο κύριος Αντρέας με τα φτερά (aka η θρυλική Φτερού), 
μιλά για την Αθήνα του χτες και του σήμερα
Η Αθήνα είναι η πόλη των φρούτων και της...


Περισσότερα: ΑΘΗΝΑ, ΚοινωνίαΘάνατος

Βιντεο / αφιέρωμα στον Ανδρέα ή Φτερού 
by Αέναη επΑνάσταση | Sophia-Ntrekou.gr

STAR CHANNEL Αλήθειες με τη Ζήνα
Ο Ανδρέας Νομικός δεν είναι πια μαζί μας











Σήμερα το τελευταίο αντίο στον Ανδρέα Νομικό
| Ώρα Ελλάδος 10/11/2021 | OPEN TV

Από την ταινία «Ο Μελέτης στην
άμεσο δράση» του 1966.







FaceBook Σχολιασμοί με αναμνήσεις:
7 Νοεμβρίου 2021 · Αέναη επΑνάσταση

Sophia Drekou: Έφυγε από την ζωή ο κ. Ανδρέας Νομικός
ή «Φτερού», από τις πιό αγαπημένες φυσιογνωμίες της Αθήνας...
με τον ήχο της φωνή του, μεγάλωσαν γενιές και γενιές. 7 Νοε 2021

Kostis Bassogiannis: "Ο κύριος Ανδρέας". Έτσι είναι Σοφία μου. Σαν αμετανόητος περιπατητής τής Αθήνας μας κι εγώ, συγκινούμαι με το θάνατο τού Ανδρέα μας. Τού απόλυτου, αυθεντικού Αθηναίου.

Sophia Drekou: Kostis, ο Ανδρέας μας... έτσι όπως το είπες. Τού απόλυτου, αυθεντικού Αθηναίου.

Εφη Δημητριου: Καλό του ταξίδι.

Δόν Κιχώτης: Καλό ταξίδι.... 1 χρ.

Katerini Raftopoulou: O Θεός να τον αναπαύσει 7 Νοε 2021

Σοφία Δρακάκη: Ήταν πάντα ένα εύθυμο μειδίαμα η συνάντηση μαζί του ! Ποιος είχε δουλέψει στο Κέντρο της Αθήνας και δεν τον είχε συναντήσει....Εγώ πάντως έχω μια οδυνηρή ανάμνηση. Δούλευα παραλαβή σε μεγάλο μαγαζί στη Πανεπιστημίου. Μπήκε μέσα. Του χαμογέλασα και είπα καλημέρα και μου λέει " καλημέρα, κορίτσι μου. Κοίτα τι σου 'φερα ...." και άφησε πάνω στο πάγκο της παραλαβής μια κατσαρίδα.... Κραυγές υστερίας ακούστηκαν μέσα στο μαγαζί και όχι μόνο δικές μου. Βγήκε ο υπεύθυνος του μαγαζιού να τον βρει, αλλά είχε εξαφανιστεί ! Τώρα, που γράφω το συμβάν, γελάω..... Καλό ταξίδι στο " πειρακτήρι " της Αθήνας..... 7 Νοε 2021

Αέναη επΑνάσταση - Sophia Ntrekou: Ήταν μεγάλο «πειραχτήρι» πράγματι. Θα λείψει από την Αθήνα... τον αγαπούσαμε όλοι... Ας τον αναπαύσει ο Θεός. 7 Νοε 2021

Krustalia Pavtazei: Καλό ταξίδι... 1 χρ.

Αέναη επΑνάσταση - Sophia Ntrekou: Γράψτε ιστορίες από τον Ανδρέα 
να ακούν οι νέοι και να θυμούνται οι παλιοί. Sophia 7 Νοε 2021

Marina Marina: Υπέροχο το άρθρο... Ευχαριστούμε..
αιώνια η μνήμη του! Ο Θεός να τον αναπαύσει...

Konstantinos Leandrou: μαζί του - της έφυγε ένα κομμάτι από την Αθήνα που γεννήθηκα. Καλό σου ταξίδι και ας συγχωρεθούν οι αμαρτίες σου. 7 Νοε 2021

Ευθαλία Θάλια: Τον έβλεπα και τον άκουγα από το πρώτο γραφείο που άρχισα να δουλεύω στην Σταδίου. Ακουγόταν η φωνή του μέχρι ψηλά!!! Κάποιες φορές τον φωνάξαμε να αγοράσουμε φτερά. Κι όταν έμπαινε μέσα σωριαζόταν σε μια καρέκλα, από την κούραση κι εκεί άλλαζε έκφραση, σοβάρευε και μας έλεγε τον αγώνα επιβίωσης που έκανε. Τον συμπαθούσα κι έλεγα πως μια μέρα θα έκανε κάτι πιο ξεκούραστο. Τουλάχιστον μετά το γάμο του, αλλά από ότι μαθαίναμε έμεινε στα φτερά όλη του την ζωή. Καλή Ανάσταση !!! 1 χρ.

Sophia Drekou: Ευθαλία, ήταν η πιο αγαπητή φωνή στην καρδιά της Αθήνας. Κουραζόταν πολύ ναι... Στην ολιγόλεπτη συνέντευξή του στο βίντεο μιλά για την Αθήνα του χθες και του σήμερα. Καλή Ανάπαυση να έχει. 1 χρ.

Ελενη Χατζη: Με άγνωστη αφορμή, 2-3 ημέρες πριν τον μνημονευσα μιλώντας με τον γιο μου. Στο καλό να πάει. Το χιούμορ του παροιμιώδες. 1 χρ.

Georgios Xenaitis: Καλο παράδεισο να έχει!...Γνωστα τα μέρη στη φωτογραφία 1 χρ.

Kalli Kalliopi: Καλό παράδεισο νά έχει! 1 χρ.

Magdalini Mavrou: ΤΟΝ ΘΥΜΑΜΑΙ ΑΠΟ ΜΙΚΡΟ ΚΟΡΙΤΣΑΚΙ, ΜΕΧΡΙ ΣΤΙΣ ΓΕΙΤΟΝΙΕΣ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ ΕΡΧΟΤΑΝ. ΚΑΛΟ ΤΟΥ ΤΑΞΙΔΙ!!! 1 χρ.

Ευθαλία Θάλια: Ο Θεός να τον αναπαύσει. 1 χρ.

Αέναη επΑνάσταση - Sophia Ntrekou: Ευθαλία, Ένας εμβληματικός αγωνιστής, βιοπαλαιστής και ιδιότυπος «σαλός», που με τον ήχο της φωνή του, μεγάλωσαν γενιές και γενιές... ας είναι αναπαυμένος. 51 εβδ.

Ευθαλία Θάλια: Αμήν Σοφία μου!!!! Να είναι αναπαυμένος!!!! 51 εβδ.

Τάσος Χατζηαναστασίου 6 Νοεμβρίου 2021 · Μόλις πληροφορήθηκα ότι πέθανε ο Ανδρέας Νομικός, η θρυλική "φτερού" της Αθήνας, μια αγαπητή σε όλους όσοι τον γνωρίσαμε φιγούρα, να διασχίζει τους δρόμους της Αθήνας διαλαλώντας την πραμάτεια του, τα φτερά για ξεσκόνισμα, με τη χαρακτηριστική, σκόπιμα θηλυπρεπή φωνή του.

Θυμάμαι την αγάπη και τη συμπάθεια όλων των καταστηματαρχών και τα φιλικά πειράγματα που αντάλλασσαν. Πάντα ετοιμόλογος με έντονα τα λαϊκά σεξουαλικά υπονοούμενα, χωρίς να γίνεται χυδαίος. Έχω ν' αφηγηθώ και κάτι σ' αυτόν τον νοσταλγικό "επικήδειο": Το μακρινό 1981, μαθητής της Α΄ Λυκείου με γύψο στο χέρι, ("έπαθλο" από το ποδόσφαιρο σε τσιμέντο), επέστρεφα από το σχολείο (από τη Μαρασλή στο Κολωνάκι στον Στρέφη, στα Εξάρχεια) μέσω της Σκουφά, με συμμαθητή μου που είχε... σπάσει το πόδι και πήγαινε με πατερίτσα και μας πετυχαίνει η Φτερού. Ε, ρε, τι μας έσουρε όταν μας είδε! "Τι πάθατε; πέσατε ο ένας από τη μια κι ο άλλος από την άλλη μεριά του κρεβατιού;" "Ελάτε σπίτι μου να σας κάνω φρουτοθεραπεία!" Τότε ντραπήκαμε και κοιτάζαμε κούτσα κούτσα να απομακρυνθούμε.

Όμως, και τότε και μέχρι σήμερα το θεωρώ προνόμιο που αποτέλεσα κι εγώ στόχο του πειράγματος ενός σπουδαίου ανθρώπου, που μεγάλωσε τρία παιδιά, πουλώντας φτερά, μια πνευματώδης και παιγνιώδης αυθεντική λαϊκή προσωπικότητα με ήθος. Καλό σου παράδεισο Αντρέα της Αθήνας της νιότης μου.




Olga Saltavarea: Πριν 10 μέρες κάναμε το ετήσιο μνημόσυνο του στους Ασωμάτους. Ερχόταν κάθε Κυριακή πάντα με το χαμόγελο το πείραγμα κ τα κεράσματα. Να 'ναι καλά εκεί επάνω. 6 Νοε 2022

Kostis Bassogiannis: Για όσους μεγαλώσαμε στο κέντρο, ο Ανδρέας ήταν ο πιο αγαπητός τών παλιών μας δρόμων. Η φωνή του αντηχεί ακόμη στα στενά τής πρωτεύουσας και θα ακούμε τη ντελαλιά του και τα αγαθά πειράγματά του με αγάπη, όσο ζούμε. 6 Νοε 2022

Sophia DrekouKostis, ήταν πολύ αγαπητός... φιγούρα οικεία και φιλική στους δρόμους της Αθήνας. Μας λείπει πραγματικά σε όσες κ όσους μεγαλώσαμε στο Κέντρο της Αθήνας. Ας είναι αναπαυμένος † 6 Νοε 2022



2 σχόλια:

ΝΕΚΡΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ είπε...

Ο Θεός να τον αναπαύσει, όπως και όλο τον κόσμο φυσικά.
Είχα δει συνέντευξή του & τον σεβόμουν ιδιαίτερα ως έναν εμβληματικό αγωνιστή βιοπαλαιστή και ιδιότυπο "σαλό".
Ευχαριστούμε που μας πληροφόρησες για τη θανή του & για τα τόσα στοιχεία γι' αυτόν.

Sophia Drekou είπε...

Αγαπητέ μας «ΝΕΚΡΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ» εύστοχος χαρακτηρισμός «εμβληματικό αγωνιστή βιοπαλαιστή και ιδιότυπο "σαλό"» Θα τον συμπληρώσω στο αφιέρωμα. Για τους Αθηναίους και τις Αθηναίες ήταν μια όαση στην Πόλη μας. Τον γνώριζε και η γράφουσα πολλά χρόνια στις περιπλανήσεις της Αθήνας. Ευχαριστώ θερμά για την επίσκεψη και το σχόλιο.