της Σοφίας Ντρέκου
Ο Λέων της Χαιρώνειας
Νύχτα το γνώρισα το λιοντάρι,
νύχτα με μάγεψε
και όσα είχε να μου πει, τότε μου τα είπε.
Το λιοντάρι την μέρα σιωπά για κάποιο λόγο,
το βράδυ το μόνο πράγμα που ακούγεται
είναι οι ψίθυροι του, γιατί τότε ζωντανεύει.
Γιατί τους ήχους των αρχαίων πλασμάτων
οι άνθρωποι δεν τους ακούνε παρά μόνο
αν το μυαλό τους το ποθεί όσο τίποτα
και ο κόσμος έχει καταλαγιάσει.
Εκείνη την νύχτα
νόμιζα ότι θα φύγει από το βάθρο του
και θα ανέβει στην κορυφή του Θουρίου
να δει τα φαντάσματα των πεσόντων
σαν φάσματα, σαν διαταραχές
του απόλυτου μαύρου,
να φωτίζουν το σκοτάδι...
Στην σκιά ενός γίγαντα, Λέων της Χαιρώνειας
Ο ουρανός γέμισε φωτιά, ίσως ήταν το πιο πύρινο ηλιοβασίλεμα που έχω δει (ίσως γιατί έχω δει τόσα) να φλογίζει τα σύννεφα που πύκνωναν. Ακόμα και ο Στρυμόνας βάφτηκε κόκκινος.
Μετά από μια μελαγχολική και γεμάτη από σκέψεις βόλτα στην Αμφίπολη μαζί με την αρχαιοφύλακα την γλυκύτατη Μαρία που ανάμεσα σε όλα μου θύμισε πόση σημαντική ήταν τελικά για τους Αθηναίους και πόσο τεράστια πρέπει να ήταν αν αναλογιστεί κάνεις την απόσταση που χωρίζει τις διάσπαρτες και τόσο εμβληματικές αρχαίες θέσεις που κάθε μία σαν φάρος φωτίζει μια πτυχή της διαχρονικής αυτής πόλης των θαυμάτων.
Λαομέδοντα, το θάρρος σου τιμήθηκε με το πιο αγέρωχο λιοντάρι της αρχαιότητας. Όταν το βλέπεις καθώς το φως πέφτει φαίνεται ασημένιο, σχεδόν ζωντανό πάρα τα λάθη της αποκατάστασης του, σύμβολο δύναμης, σήμα επιφανών.
Ίσως Λαομέδοντα να σε στεναχωρήσω αλλά το λιοντάρι μπορεί να έστεκε πιο μακριά από εκεί που το βρήκαν χιλιάδες χρόνια αργότερα Έλληνες στρατιώτες στους βαλκανικούς πολέμους και δοκίμασαν αργότερα να το κλέψουν Άγγλοι στρατιώτες όταν ακόμα ήταν σε κομμάτια αλλά ενέδρα Βουλγάρων τους σταμάτησε.
Ίσως και να ήταν στην εμβέλεια του εμβληματικού τύμβου Καστά, ίσως και να ήταν η κορωνίδα του, πολλά ίσως. Ας αρκεστώ για άποψη ότι η νύχτα έπεσε και το ασημένιο λιοντάρι θα ζωντανέψει σιγά σιγά και αν είχε γλώσσα θα είχε πολλά να διηγηθεί.
Ο Λέων της Χαιρώνειας, ο ήρεμος γίγαντας που στέκει ως σήμα προς τιμήν των πεσόντων Θηβαίων του ιερού λόχου που έπεσαν στην μάχη της Χαιρώνειας το 338 π.Χ., μια μάχη που σφράγισε την τύχη των Ελλήνων, ανέδειξε τον Φίλιππο και την Μακεδονία ως ηγεμονική δύναμη.
Συναρμολογήθηκε από 5 κομμάτια με το κεφάλι του είναι στραμμένο στον μακεδονικό τύμβο που βρίσκεται σε απόσταση τριών χιλιομέτρων. Με τον καιρό το ευπαθές του βάθρο δεν τον άντεξε και κατέρρευσε λόγω σεισμών ή υποχώρησης του εδάφους προκαλώντας την διάλυσή του σε κομμάτια. Ο Λόρδος Βύρωνας θα το βρει κομματιασμένο και μισοθαμμένο, ενώ ο Οδυσσέας Ανδρούτσος θα προσπαθήσει με πρόχειρους τρόπους να το αποκαταστήσει αλλά μάταια.
Ο Σουλτάνος θέλησε να το μεταφέρει στην Κωνσταντινούπολη και ο Αλή Πασάς στα Ιωάννινα για να στολίσουν τις πόλεις τους αλλά ευτυχώς σώθηκε καθώς το μεγάλο του βάρος δυσκόλευε την μεταφορά.
Συναρμολογήθηκε από 5 κομμάτια με το κεφάλι του είναι στραμμένο στον μακεδονικό τύμβο που βρίσκεται σε απόσταση τριών χιλιομέτρων. Με τον καιρό το ευπαθές του βάθρο δεν τον άντεξε και κατέρρευσε λόγω σεισμών ή υποχώρησης του εδάφους προκαλώντας την διάλυσή του σε κομμάτια. Ο Λόρδος Βύρωνας θα το βρει κομματιασμένο και μισοθαμμένο, ενώ ο Οδυσσέας Ανδρούτσος θα προσπαθήσει με πρόχειρους τρόπους να το αποκαταστήσει αλλά μάταια.
Ο Σουλτάνος θέλησε να το μεταφέρει στην Κωνσταντινούπολη και ο Αλή Πασάς στα Ιωάννινα για να στολίσουν τις πόλεις τους αλλά ευτυχώς σώθηκε καθώς το μεγάλο του βάρος δυσκόλευε την μεταφορά.
Το 1902 το μνημείο θα αποκατασταθεί και θα στηθεί σε νέο βάθρο αφού πρώτα έγιναν ανασκαφές που αποκάλυψαν 254 σκελετούς ενταφιασμένους σε επτά σειρές.
338 π. Χ. ύψος 7 μέτρα. Χαιρώνεια
Βίντεο: Το θλιμμένο λιοντάρι των Θηβαίων
Ο Λέων της Χαιρώνειας, The Lion of Chaeroneia
Η Χαιρώνεια είναι χωριό της Περιφερειακής Ενότητας Βοιωτίας. Στο πρόσφατο παρελθόν υπήρξε έδρα του ομώνυμου δήμου, ενώ πλέον υπάγεται διοικητικά στον Δήμο Λεβαδέων. Βρίσκεται κτισμένη σε υψόμετρο 130 μέτρων, στην κοιλάδα του Βοιωτικού Κηφισού.
Η Χαιρώνεια βρίσκεται στην ίδια περιοχή όπου ήταν κτισμένη η αρχαία Βοιωτική πόλη Χαιρώνεια. Σώζονται αρκετά κτίσματα και το αρχαίο θέατρο της πόλης. Κυριότερο, όμως, αξιοθέατο της περιοχής αποτελεί ο διάσημος Λέων της Χαιρώνειας, μνημείο το οποίο στήθηκε μετά τη μάχη της Χαιρώνειας, 2 Αυγούστου 338 π.Χ.
Από τη Χαιρώνεια καταγόταν, επίσης, ο αρχαίος συγγραφέας Πλούταρχος.Στην είσοδο της Χαιρώνειας, σε απόσταση 13 χιλιομέτρων από τη Λιβαδειά, στέκει ένα μαρμάρινο βάθρο με έναν μεγάλο λέοντα. Το επιτύμβιο μνημείο στήθηκε προς τιμήν των Θηβαίων ιερολοχιτών που έπεσαν στη Μάχη της Χαιρώνειας 2 Αυγούστου 338 π.Χ., στην οποία αναδείχθηκαν νικητές οι Μακεδόνες. Όταν μετά τη νίκη του ο Φίλιππος Β’ επέτρεψε την ταφή των νεκρών, ο Λέων της Χαιρώνειας στήθηκε για να σημαδεύσει το σημείο ταφής τους. Πράγματι, ανασκαφές στο σημείο έφεραν στο φως τους σκελετούς 254 ανδρών και μέρος του οπλισμού τους.
Δείτε: Η δικαιοσύνη του μεθυσμένου βασιλιά Φιλίππου Β'
Έχει ύψος 5,30 μέτρα και αναπαρίσταται καθιστό στα πίσω πόδια. Το λιοντάρι θεωρείται ότι συμβολίζει τον ηρωισμό των στρατιωτών της Θήβας, τον οποίο είχε αναγνωρίσει και ο ίδιος ο Φίλιππος Β’. Ο Λέων αποκαλύφθηκε έπειτα από ανασκαφές το 1818. Βρέθηκαν τα πέντε κομμάτια του και αναστηλώθηκε σε βάση ύψους 3 μέτρων. Σήμερα βρίσκεται δίπλα στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Χαιρώνειας, μπροστά σε μία σειρά από κυπαρίσσια.
Ιστορικά στοιχεία
Μυθολογία, αρχαία και ρωμαϊκή ιστορία: Η Χαιρώνεια αναφέρεται για πρώτη φορά από τον Όμηρο, με την ονομασία Άρνη και με βασιλιά της τον Αρηίθοο, στον κατάλογο των βοιωτικών πόλεων που έλαβαν μέρος στον Τρωικό πόλεμο. Το 338 π.Χ. έγινε η μάχη της Χαιρώνειας μεταξύ Μακεδόνων και κυρίως Αθηναίων – Θηβαίων.
Βυζαντινή ιστορία: Στις 15 Μαρτίου 1311 έλαβε χώρα, στους ανατολικούς πρόποδες του βουνού «Θουρίου», η μάχη μεταξύ του τελευταίου Φράγκου Δούκα των Αθηνών-Θηβών, Βάρθερου Βρυέννιου Γ' με 6.400 πεζούς, 8.000 ιππείς και 700 Φράγκους ιππότες και της Καταλανικής εταιρείας που κατείχαν το χώρο μπροστά από τα σημερινά χωριά Προσήλιο και Ρωμαϊκό και πίσω από βαλτωμένη έκταση με 4 χιλιάδες ιππείς, 4 χιλιάδες πεζούς και πολλούς αιχμαλώτους επιδέξιους τοξότες. Νίκησαν οι Καταλανοί. Με την ανέλπιστη αυτή πανωλεθρία και το θάνατο του Βρυένιου, το Δουκάτο των Αθηνών – Θηβών πέρασε στα χέρια των Καταλανών, μέχρι το 1380.
Νεότερη και πρόσφατη ιστορία: Κατά την Ελληνική επανάσταση του 1821, στην περιοχή της Χαιρώνειας έγιναν δύο μάχες: στις 7 Ιουλίου 1823 ο Οδυσσέας Ανδρούτσος επιτέθηκε στον στρατοπεδευμένο στρατό του Τούρκου Μπερκοφτσαλή, ο οποίος, μαζί με τον Σελήμ Πασά, στις 13 Ιουνίου πυρπόλησε το μοναστήρι της Δαύλειας και το 1825 ο Γκούρας διέλυσε στη Χαιρώνεια το ιππικό του Αμπάς Πασά.
by Sophia-Ntrekou.gr με πληροφορίες από:
° Στην σκιά ενός γίγαντα- facebook/athenologio/Αθηνολόγιο
° Η Χαιρώνεια το χωριό ο Οικισμός και τα Ιστορικά στοιχεία:
° Η Χαιρώνεια το χωριό ο Οικισμός και τα Ιστορικά στοιχεία:
° Τότα-Τσάκου-Κουβερτίνο «Εγκυκλοπαίδεια της Αρχαίας Βοιωτίας»
° Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Larousse Britannica
° Νεότερο Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό Ηλίου
° Krentz, Peter. Συμβολή στο The Cambridge History of Greek and Roman Warfare - Volume I: Greece, the Hellenistic World and the Rise of Rome (ed. P. Sabin, H. Van Vees, M. Witby), Cambridge University Press, 2007, σ.175. ISBN 978-0-521-78273-9.° Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Larousse Britannica
° Νεότερο Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό Ηλίου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου