Αέναη επΑνάσταση: Η διαδρομή από Ουρανούπολη στην κορυφή του Αγίου Όρους - Οδοιπορικό στον Άθω της Μεταμορφώσεως

Οδοιπορικό από Ουρανούπολη έως την κορυφή του Αγίου Όρους με στάσεις σε Νέα Σκήτη, Σκήτη Αγίας Άννας, Σταυρό και Παναγία

Η Ουρανούπολη, πύλη για το Αγιον Όρος και την ιερή διαδρομή προς τον Άθω

Ένα συγκλονιστικό ταξίδι από την Ουρανούπολη μέχρι την κορυφή του Άθω, με τον Χάρτη της Google Map, εικόνες, βίντεο και πνευματική εμπειρία της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος Χριστού.

✒️ Επιμέλεια: Σοφία Ντρέκου
Αρθρογράφος – (Sophia Drekou)

5 Αυγούστου, Άθως: η Παραμονή Μεταμόρφωσης

του Σωτήρος Χριστού και το ταξίδι ξεκινά από την

Ουρανούπολη για τη κορυφή του Αγίου Όρους.

Η διαδρομή Ουρανούπολη – Άθως:
Οδοιπορικό και Προσκύνημα στη Μεταμόρφωση

Η διαδρομή από την Ουρανούπολη προς την κορυφή του Αγίου Όρους αποτελεί μία από τις πιο μοναδικές εμπειρίες οδοιπορικού στον Άθω, ένας μοναδικός συνδυασμός φύσης και πνευματικότητας.

Μέσα από στάσεις σε Δάφνη, Νέα Σκήτη και Σκήτη Αγίας Άννας, το μονοπάτι οδηγεί στην κορυφή του Αγίου Όρους στον μεγάλο Σταυρό και τον Ιερό Ναό της Μεταμορφώσεως.

Πρόκειται για πνευματικό και φυσικό ταξίδι, όπου το τοπίο, τα μοναστήρια και η παράδοση συνδέονται σε μία διαδρομή που υψώνει ψυχή και σώμα.

Νέα Σκήτη - Άθως (κορυφή)

Μήκος: 8982 μ.
Υψ. Ανάβαση: 2226 μ.
Υψ. Κατάβαση: 219 μ.
Μέγιστο Υψόμετρο: 2032 μ.
Ελάχιστο Υψόμετρο: 18 μ.

Κλικ: Προβολή της διαδρομής στο Google Maps

18 Αυγούστου με το βυζαντινό που ακολουθούν οι Αγιορείτες, 5 Αυγούστου με το νέο ημερολόγιο.

Σημείωση για το τυπικό και το ημερολόγιο

Στο Άγιον Όρος εφαρμόζεται η λεγόμενη «βυζαντινή ώρα» (έναρξη ημέρας με τη δύση του ηλίου) και τηρείται η παλαιά Ιουλιανή τάξη για τις ακίνητες εορτές, με διαφορά δεκατριών ημερών σε σχέση με το νέο εκκλησιαστικό ημερολόγιο. Το Άγιον Όρος δεν ανήκει στον παλαιοημερολογιτικό χώρο· βρίσκεται σε πλήρη εκκλησιαστική κοινωνία και οι Αγιορείτες, όταν τελούν εκτός Όρους, κοινωνούν κανονικά σε ναούς του νέου.

Το ταξίδι ξεκινά από την Ουρανούπολη, όπου παίρνουμε το καραβάκι. Με μια ενδιάμεση στάση στην Δάφνη και αλλαγή πλοιάριου, φτάνουμε στο λιμανάκι της σκήτης της Αγίας Άννας.

Από το σημείο που μας αφήνει το καραβάκι ανηφορίζουμε τα σκαλιά για την Νέα Σκήτη. Φτάνουμε γρήγορα στο κέντρο της και συνεχίζουμε τα ανηφορικά σκαλοπάτια. Στα τελευταία σπίτια συναντάμε διασταύρωση. Αριστερά στρίβει για τη μονή του Αγίου Παύλου.

ΔΕΙΤΕ: Ανάβαση σε απόκρημνες πλαγιές προς τη στέγη του Άθω για την αγρυπνία της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος.

Για την Σκήτη της Αγίας Άννας εμείς στρίβουμε δεξιά (νότια). Το μονοπάτι τραβερσάρει την πλαγιά, περνάει από όμορφο κτισμένο υπόστεγο και σιγά-σιγά μετατρέπεται σε καλντερίμι που να ανηφορίζει θυμίζοντας τα μονοπάτια στα Ζαγώρια και το Πήλιο.

Σε λίγο συναντάμε τα πρώτα σπίτια της Αγ. Άννας και ακολουθώντας τον τσιμεντένιο δρόμο καταλήγουμε στο Κυριακό της Σκήτης όπου μπορούμε να ξεκουραστούμε ή και να κοιμηθούμε αν είναι αργά.

Από το Κυριακό ξεκινάει το πιο ανηφορικό και απότομο κομμάτι της διαδρομής. Στην αρχή τσιμεντένια σκαλιά (περίπου 1500) μας οδηγούν μέσα από σάρες πιο ψηλά σε δάσος. Συνεχίζουμε την ανηφορική πορεία περνάμε υπόστεγο με πηγάδι χωρίς νερό, μια διασταύρωση για αγίασμα όπως μαρτυράει η τοποθετημένη πινακίδα και καταλήγουμε επιτέλους σε τραβέρσα που μας οδηγεί σε μπαλκόνι με ξύλινο σταυρό.

Η θέα από εδώ είναι απλά ΚΑΤΑΠΛΗΚΤΙΚΗ.

Σκαλοπάτια προς τη Νέα Σκήτη – αρχή της ανηφορικής πορείας.

Ο Ναός της Μεταμόρφωσης στην κορυφή του Αγίου Όρους,

προορισμός και κορύφωση του ταξιδιού. Η θέση Σταυρός,

όπου ενώνονται όλα τα μονοπάτια για την κορυφή του Άθω.

Συνεχίζουμε το τραβερσαροτό μονοπάτι προσπερνάμε τη διασταύρωση για Κατουνάκια και καταλήγουμε στη θέση Σταυρός. (1 ώρα από Αγ. Άννα).

Δείτε: Έτσι ήταν το Άγιο Όρος πριν από 100 χρόνια (Βίντεο ντοκουμέντο του 1919)

Είναι ένα κομβικό σημείο γιατί εδώ καταλήγουμε όλα τα μονοπάτια που οδηγούν στην κορυφή ενώ υπάρχει και βρύση με νερό (για να τρέξει πρέπει να την αφήσουμε τουλάχιστον 5 λεπτά ανοικτή). Με βόρεια κατεύθυνση αρχίζουμε πάλι να ανηφορίζουμε, περνάμε από πολύ όμορφο δάσος με καστανιές, για να καταλήξουμε στη Παναγιά, εκκλησία με χώρο που χρησιμεύει ως καταφύγιο. (2,5 ώρες από Σταυρό).

Στην Παναγία υπάρχει και πηγάδι που γεμίζει με νερό βροχής από τη στέγη που μάλλον δεν είναι πόσιμο αλλά μπορεί να χρησιμοποιηθεί για πλύσιμο και μαγείρεμα. Σε γυμνό πια τοπίο παίρνουμε το μονοπάτι για την κορυφή που βρίσκεται ακριβώς από πάνω μας. Το μονοπάτι είναι ευδιάκριτο χτισμένο σε πολλά σημεία ενώ σε πολλές στροφές σιδερένιες βέργες το οριοθετούν.

Δείτε: Μεταμορφώσεως: η θεολογία, ερμηνεία εικόνας και τα έθιμα

Σε 1,5 ώρα από την Παναγιά καταλήγουμε στην εντυπωσιακή κορυφή (2033 μ.) με τον μεγάλο σιδερένιο σταυρό και την Εκκλησία της Μεταμόρφωσης που μπορεί να χρησιμεύσει και σαν καταφύγιο ανάγκης.

Ποίημα για την κορυφή του Άθω – Στοχασμός στη Μεταμόρφωση

Ένα ποίημα για την κορυφή του Άθωνα, εκεί όπου η φύση αγγίζει την αιωνιότητα και η ψυχή βρίσκει τη Μεταμόρφωση.

Στην κορυφή του Άθωνα

Ανεβαίνεις το μονοπάτι,
ανάσα βαριά,
βήμα βήμα,
σαν προσευχή που ψάχνει να ειπωθεί.

Ο ουρανός ανοίγει,
κι η γη μικραίνει,
και τότε καταλαβαίνεις
πως κάθε σκαλοπάτι ήταν μια συγχώρεση,
κάθε πέτρα ένας λόγος σιωπηλός.

Στην κορυφή σε περιμένει ο Σταυρός,
όχι ως τέλος,
μα ως αρχή που λάμπει
με φως Μεταμόρφωσης.

Εκεί δεν υπάρχουν ερωτήσεις·
μόνο απαντήσεις που δεν χρειάζονται λέξεις,
μόνο σιωπή που φωτίζει τα μυστικά της ψυχής.

Ο Άθως δεν είναι βουνό,
είναι άπειρο ύψος καρδιάς·
είναι το χέρι του Θεού
που αγγίζει τον άνθρωπο,
και κάνει την ταπείνωση
ν’ ανθίζει σαν άγριο κρίνο στο βράχο.

Να θυμάσαι, ο Άθως δεν είναι απλώς κορυφή·
είναι ένας καθρέφτης που επιστρέφει
στον άνθρωπο το φως που κουβαλά μέσα του.

Η ψυχή της Μεταμόρφωσης

Η ανάβαση από την Ουρανούπολη μέχρι την κορυφή του Αγίου Όρους δεν είναι μόνο σωματική δοκιμασία, αλλά κυρίως πνευματική ανάταση. Το μονοπάτι, που περνάει από τη Νέα Σκήτη, τη Σκήτη Αγίας Άννας, τον Σταυρό και την Παναγία, οδηγεί στον Ναό της Μεταμορφώσεως στην κορυφή του Άθω.

Εκεί, μπροστά στον μεγάλο Σταυρό, ο προσκυνητής συναντά όχι μόνο την ομορφιά του τοπίου αλλά και το μυστήριο της ψυχής του. Η διαδρομή αυτή μετατρέπεται σε οδοιπορικό αυτογνωσίας, προσκύνημα πίστης και συνάντηση με το φως της Μεταμόρφωσης που αγκαλιάζει κάθε άνθρωπο. Έτσι, το ταξίδι στον Άθω γίνεται ένα αληθινό σύμβολο πνευματικής ανύψωσης, ένα προσκύνημα που συνδέει τον ουρανό με τη γη.

✍️ Σοφία Ντρέκου

Πηγή: Αέναη επΑνάσταση | Sophia-Ntrekou.gr

Περισσότερα: Άγιον Όρος, Μοναχισμός, Μεταμορφώσεως

Οι Αναγνώστες σχολιάζουν

Σχόλια – Επιλεγμένες απαντήσεις

• Αρετή Αρετούσα: Είθε η Θεία Χάρη ως Νεφέλη να μας σκεπάσει όλους κ να μας μεταμορφώσει !

• Απάντηση Sophia Drekou: Αρετή, Νεφέλη Χάριτος να γίνει η ανάσα μας, κι η σιωπή μας να λαμπρύνει από το Θαβώρειο φως.

• Εύα Πέτρου: Υπαρχει ναι η βυζαντινη ωρα στο Αγιον Ορος αλλα το Εορτολογιο που ακολουθουθουν οι Αγιονορειτες ειναι το Πατριο Εκκλησιαστικο Ιουλιανο για τις Ορθοδοξες Χριστιανικες Εορτες. Ενημερωτικα το σημειωνω.

ΜΕ το καλο να εορτασουμε και την Κοιμηση της Θεοτοκου στις 15/ 28 Αυγουστου που εορταζουν οι Φιλοπαραδοσιακοι Ορθοδοξοι καθε χρονο εδω και πολλους αιωνες! Η Παναγια να δωσει σε ολους Φωτιση και Προστασια!

Απάντηση Sophia Drekou: κ. Εύα Πέτρου, χαίρομαι ιδιαιτέρως και σας ευχαριστώ θερμά για το σχόλιο και την παρουσία σας. Να ξεχωρίσουμε δυο πράγματα για να μη μπερδεύονται οι όροι:

α) «Βυζαντινή ώρα» σημαίνει ο μοναστηριακός ρυθμός της ημέρας που αρχίζει με τη δύση του ήλιου (τυπικό ωρών).

β) Το Άγιον Όρος δεν ανήκει στο «πάτριο» με την έννοια του παλαιοημερολογιτικού χώρου. Διατηρεί εντός του την παλαιά (Ιουλιανή) τάξη για τις ακίνητες εορτές, πράγμα που πρακτικά δίνει μια διαφορά δεκατριών ημερών, αλλά παραμένει σε πλήρη εκκλησιαστική κοινωνία, υπαγόμενο κανονικά στο Οικουμενικό Πατριαρχείο.

Γι’ αυτό και όταν οι Αγιορείτες βρίσκονται εκτός Αγίου Όρους, κοινωνούν κανονικά σε ναούς του νέου εκκλησιαστικού ημερολογίου.

Το γράφω προς ενημέρωση, για να μη συγχέονται διαφορετικές πραγματικότητες.
Καλή εορτή της Παναγίας μας· η χάρη Της να μας σκεπάζει!

• Μιχαηλ Καρακατσανης: Sophia Drekou Καλησπέρα. Δηλαδή όταν έχουν Χριστούγεννα έξω με το νέο και βγουν οι Αγιορείτες εορτάζουν Χριστούγεννα και όταν μπουν στο Άγιο όρος μετά από δεκατρείς μέρες τα ξανά γιορτάζουν;

• Απάντηση Sophia Drekou: Μιχαηλ Καρακατσανης, όχι, δεν υπάρχουν «διπλά Χριστούγεννα». Άλλο το βυζαντινό τυπικό του Άθω και άλλο η ένταξη στον «παλαιοημερολογιτικό χώρο». Στο Άγιον Όρος τηρείται η παλαιά Ιουλιανή τάξη για τις ακίνητες εορτές (διαφορά δεκατριών ημερών). Όταν οι Αγιορείτες βρίσκονται εκτός Όρους, ακολουθούν την τοπική Εκκλησία και κοινωνούν κανονικά στο νέο εκκλησιαστικό ημερολόγιο, διότι υπάρχει πλήρης εκκλησιαστική κοινωνία.

Η εορτή είναι μία∙ το ημερολόγιο είναι απλώς τρόπος οργάνωσης, όχι άλλη πίστη. Αν κάποιος βρεθεί εκτός στις 25 Δεκεμβρίου και κατόπιν εντός στις 7 Ιανουαρίου (πολιτικού), συμμετέχει στη λατρεία της αγιορείτικης κοινότητας ή Σκήτης αλλά δεν «ξαναγιορτάζει» την εορτή.

Γι’ αυτό οι Αγιορείτες, όταν βρίσκονται εκτός, δεν τελούν «διπλά Χριστούγεννα», αλλά συμμετέχουν μία φορά στη μία εορτή της Εκκλησίας, εκεί όπου τους βρίσκει η ημέρα.

Μιχάλη, σκέψου το σαν ταξίδι: ένας Ορθόδοξος που βρίσκεται σε άλλη τοπική Εκκλησία συμμετέχει στη λατρεία σύμφωνα με το τοπικό ημερολόγιο, χωρίς να αλλάζει η πίστη ή να «διπλασιάζει» εορτές.

Στο Άγιον Όρος τηρείται η Ιουλιανή τάξη για τις ακίνητες εορτές, αλλά οι Αγιορείτες όταν βγαίνουν εκτός εκτός Αγίου Όρους ακολουθούν το νέο ημερολόγιο, σε πλήρη κοινωνία με όλους.

• Απάντηση Μιχαηλ Καρακατσανης: Sophia Drekou Ο Πασχαλιου κανων από εκεί βγαίνουν κινητές εορτές και ακίνητες είναι για όλες τις εορτές. Δεν μπορείς να εορτασεις δύο φορές Χριστούγεννα. Ουτε δύο φορές τη Μεταμόρφωση. Χτες βγήκε η Νεφέλη στο όρος Θαβώρ όπως κάθε χρόνο. Χτες εόρτασε ουρανός και γη τη Μεταμόρφωση. Την ημέρα με το πατριο στην εορτή των Θεοφανείων ο Ιορδάνης στρέφεται εις τα οπίσω. Και άλλα πολλά που γίνονται.

• Απάντηση Sophia Drekou: Μιχαηλ Καρακατσανης, δύο ξεκαθαρίσματα για να μη μπερδεύονται οι όροι: άλλο το Πασχάλιο (κοινό για όλους τους Ορθοδόξους, άρα οι κινητές εορτές είναι κοινές), άλλο η τάξη των ακίνητων εορτών.

α) Το Πασχάλιο είναι κοινό στην Ορθόδοξη Εκκλησία∙ γι’ αυτό οι κινητές εορτές συμπίπτουν παντού.

β) Οι ακίνητες εορτές (όπως τα Χριστούγεννα ή η Μεταμόρφωση) τελούνται κατά την τάξη του τόπου: στο Άγιον Όρος τηρείται η παλαιά Ιουλιανή τάξη (διαφορά 13 ημερών), εκτός Αγίου Όρους και του Οικουμενικού Πατριαρχείου Ιεροσολύμων, ακολουθούμε το νέο εκκλησιαστικό ημερολόγιο. Δεν «εορτάζουμε δύο φορές» την ίδια εορτή· μία Εκκλησία, μία εορτή, με σεβασμό στο τοπικό τυπικό. Δεν υφίσταται «διπλή» εορτή για τον ίδιο πιστό· συμμετέχει μία φορά εκεί όπου βρίσκεται.

Τα θαυμαστά σημεία δεν εργαλειοποιούνται για να χωρίσουν τους πιστούς.

Για τα «σημεία» (νεφέλη Θαβώρ κ.ά.), τα τιμούμε ως μυστήρια χάριτος και ποτέ ως «όπλα» ημερολογιακής αντιπαράθεσης. Τα «σημεία» τιμώνται, δεν γίνονται αιτία διχασμού. Ας μείνουμε στην πνευματική ουσία. Ευχαριστώ.

• Εύα Πέτρου: Μιχαηλ Καρακατσανης Ακριβώς αυτό αγαπητέ. Όπως το σχολιάσατε...η αγαπητή Σοφία έχει έναν άλλο τρόπο να ορίσει τις έννοιες. Δεν θα συνεχίσω αυτή τη συζήτηση. Δεν ωφελεί...

• Απάντηση Εύα Πέτρου: Sophia Drekou Αγαπητή Σοφία. Σας διαβάζω τακτικά. Εν προκειμένω έχω άλλη σαφή τοποθέτηση. Δεν θα αναλύσω περισσότερο ενταύθα. Δεν ωφελεί. Φώτιση και Μετάνοια για όλους θα ευχηθώ..

• Απάντηση Sophia Drekou: Αγαπητή κ. Εύα Πέτρου, ευχαριστώ που με διαβάζετε και για την ευχή. Δεν «ορίζω αλλιώς» τις έννοιες, αλλά τις χρησιμοποιώ με βάση την εκκλησιολογία της Μίας, Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας:

Πασχάλιος κανόνας: Είναι κοινός για όλους τους Ορθοδόξους· γι’ αυτό οι κινητές εορτές συμπίπτουν παντού. Η Α΄ Οικουμενική Σύνοδος καθόρισε την αρχή· δεν συζητούμε εδώ άλλο Πάσχα.

Ημερολόγιο: Είναι λειτουργική–διοικητική ρύθμιση, όχι δόγμα. Αφορά τον χρονισμό των ακίνητων εορτών (Χριστούγεννα, Μεταμόρφωση κ.λπ.). Η διαφοροποίηση δεν παράγει «άλλη Εκκλησία», ούτε «διπλές εορτές» για τον ίδιο πιστό.

Πράξη Αγίου Όρους: Στον Άθω τηρείται η παλαιά Ιουλιανή τάξη για τις ακίνητες εορτές (διαφορά 13 ημερών) και η λεγόμενη «βυζαντινή ώρα». Όμως το Άγιον Όρος βρίσκεται σε πλήρη εκκλησιαστική κοινωνία με το Οικουμενικό Πατριαρχείο και τις Εκκλησίες του νέου ημερολογίου. Γι’ αυτό εκτός Όρους οι Αγιορείτες κοινωνούν και συνεορτάζουν κανονικά με το νέο... δεν «γιορτάζουν δύο φορές» την ίδια εορτή· μία εορτή, μία Ευχαριστία, εκεί όπου τους βρίσκει η Εκκλησία.

Περί «σημείων» (νεφέλη Θαβώρ, «Ιορδάνης ἐστράφη» κ.ο.κ.): τα τιμούμε δοξολογικά, όχι ως «όπλα» ημερολογιακής αντιπαράθεσης. Η αλήθεια της Εκκλησίας είναι ευχαριστιακή και εκκλησιολογική («ἓν θυσιαστήριον, ἓν σῶμα» κατά τον άγιο Ιγνάτιο), όχι παράταξη ημερολογίου.

Με αυτό το φρόνημα στέκομαι: ακρίβεια εκεί όπου χρειάζεται, οικονομία για τη σωτηρία όλων. Αν θέλετε, με χαρά συνεχίζουμε με συγκεκριμένα πατερικά χωρία (π.χ. άγ. Ιγνάτιος Θεοφόρος για την ενότητα γύρω από τον επίσκοπο, ομολογητές και πατέρες για το ήθος της Εκκλησίας). Εύχομαι επίσης φώτιση και μετάνοια για όλους μας... πάντοτε με ειρήνη.

Με εκτίμηση...

• Μιχαηλ Καρακατσανης: Sophia Drekou, Η εορτολογίου ενότητα μέσω του Πασχαλίου κανόνος συμπεριλαμβάνει κινητές και ακίνητες εορτές. Αυτος εξάλλου ήταν ο λόγος θέσπισης του Ιουλιανού ημερολογίου για τις εορτές. Η ενότητα των πιστών. Η οποία το 1924 διασπάστηκε. Επαναλαμβάνω. Ο Πασχαλιος Κανών αφορά όλες τις εορτές. Μην σας ξεγελάει η λέξη Πασχαλιος.

• Μιχαηλ Καρακατσανης: Sophia Drekou Αν πάρουμε πατερικά χωριά και διδαχές θα δείτε ότι είστε μακριά από τους πατέρες!!

• Μιχαηλ Καρακατσανης: Sophia Drekou Ξεκινά εσύ με τα κατάλληλα χωρια.

• Απάντηση Sophia Drekou: κ. Μιχαήλ, σέβομαι την ένστασή σας. Επιτρέψτε μου τρεις πατερικές–εκκλησιολογικές διευκρινίσεις, για να μιλούμε με κοινό λεξιλόγιο:

πρώτον – Δόγμα και ρύθμιση:
Οι Πατέρες και οι Σύνοδοι ξεχωρίζουν το δόγμα από τις λειτουργικές ρυθμίσεις. Το ημερολόγιο αφορά τον χρονισμό των ακίνητων εορτών· δεν είναι άρθρο πίστεως. Η Εκκλησία θεσμικά γνωρίζει την ακρίβεια και την οικονομία (βλέπε αγιοπατερική πράξη και κανόνες), ακριβώς για να υπηρετείται η σωτηρία και η κοινωνία.

δεύτερον – Πασχάλιο και ενότητα:
Η Α΄ Οικουμενική Σύνοδος όρισε την ενότητα του Πάσχα (κινητές εορτές) και όχι ένα παγκόσμιο πολιτικό ημερολόγιο. Η ενότητα της Εκκλησίας είναι ευχαριστιακή και επισκοπική (ο άξονας του «εν θυσιαστήριον» στον άγιο Ιγνάτιο Θεοφόρο)∙ δεν ταυτίζεται με απόλυτη ομοιομορφία ημερομηνιών.

τρίτον – Η πράξη του Αγίου Όρους:
Στον Άθω τηρείται η παλαιά Ιουλιανή τάξη για τις ακίνητες εορτές (διαφορά δεκατριών ημερών) και το τυπικό της βυζαντινής ώρας. Ταυτόχρονα, το Άγιον Όρος βρίσκεται σε πλήρη εκκλησιαστική κοινωνία με τις Εκκλησίες του νέου ημερολογίου. Γι’ αυτό, όταν οι Αγιορείτες τελούν εκτός Όρους, κοινωνούν και συνεορτάζουν κανονικά με το νέο. Δεν υπάρχουν «διπλές εορτές»· υπάρχει μία εορτή που βιώνεται εκκλησιαστικά εκεί όπου βρίσκεται ο πιστός, γύρω από τον επίσκοπο και το θυσιαστήριο.

Ως προς τα «σημεία» που επικαλείστε (νεφέλη Θαβώρ, «Ἰορδάνης ἐστράφη» κ.ά.), η Παράδοση τα προσεγγίζει δοξολογικά, όχι ως «αποδείξεις» ημερολογιακής ορθότητας. Ακόμη και ο απόστολος Παύλος μάς καλεί να μην κάνουμε την ημέρα σημείο κρίσης, αλλά να κρατούμε την αγάπη και την ειρήνη της πίστεως.

Εάν έχετε συγκεκριμένο πατερικό χωρίο που ανάγει το ημερολόγιο σε δόγμα, ευχαρίστως να το συζητήσουμε επί κειμένου. Ως έχει, η εκκλησιολογία της Μίας Εκκλησίας μάς ζητά να φυλάμε την κοινωνία και να αποφεύγουμε τις παραταξιακές εργαλειοποιήσεις. Είθε το φως της Μεταμορφώσεως να μάς ενώνει «ἐν ἀληθείᾳ καὶ ἀγάπῃ».

• Απάντηση Μιχαηλ Καρακατσανης: Sophia Drekou ΣΔογμα γαρ δογμάτων η ενότης της πίστεως. Δεν είπα εγώ ότι το ημερολόγιο είναι δογματικό. Η ενότητα όμως είναι.

• Απάντηση Sophia Drekou: κ. Μιχαηλ Καρακατσανης, σας ευχαριστώ. Συμφωνώ απολύτως: η ενότητα της πίστεως είναι δόγμα. Ακριβώς γι’ αυτό χρειάζεται να ξεχωρίζουμε τι συγκροτεί την ενότητα και τι ανήκει στη λειτουργική τάξη.

α) Τί είναι η εκκλησιαστική ενότητα;
Οι Πατέρες μαρτυρούν ότι η ενότητα είναι ευχαριστιακή και επισκοπική: «ἓν θυσιαστήριον» γύρω από τον επίσκοπο και την κοινή πίστη. Δεν ταυτίζεται με απόλυτη ομοιομορφία πρακτικών. (Βλ. τον άγιο Ιγνάτιο Θεοφόρο, το ήθος της μίας Ευχαριστίας.)

β) Το ημερολόγιο δεν είναι άρθρο πίστεως.
Ανήκει στη λειτουργική–διοικητική ρύθμιση των ακίνητων εορτών. Γι’ αυτό και η Εκκλησία γνωρίζει ακρίβεια και οικονομία: διαφορετικές νόμιμες τάξεις, εντός της μίας κοινωνίας. Το Άγιον Όρος τηρεί την παλαιά Ιουλιανή τάξη για τις ακίνητες εορτές, χωρίς να ανήκει σε παλαιοημερολογιτικό σχίσμα, και βρίσκεται σε πλήρη κοινωνία με το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Όταν οι Αγιορείτες είναι εκτός Όρους, συνεορτάζουν με την τοπική Εκκλησία στο νέο ημερολόγιο. Δεν πρόκειται για «διπλές εορτές», αλλά για μία εορτή που βιώνεται εκκλησιαστικά εκεί όπου βρίσκεται ο πιστός.

γ) Πατερικό προηγούμενο: διαφορετικές τάξεις, όχι ρήξη.
Στην αρχαία Εκκλησία υπήρξαν διαφορετικές τάξεις ακόμη και για το Πάσχα (π.χ. Πολύκαρπος Σμύρνης και Ανίκητος Ρώμης), χωρίς να διαρραγεί η κοινωνία. Η Παράδοση δεν ανάγει τον χρονισμό σε κριτήριο πίστεως, αλλά φυλά τη κοινωνία της μίας Ευχαριστίας. Το Αποστολικό φρόνημα (Εφεσίους, 4ο κεφάλαιο, στίχοι 4 έως 6) μιλά για ένα σώμα, ένα Πνεύμα, έναν Κύριο, μία πίστη, ένα βάπτισμα... όχι για μία πολιτική ημερομηνία.

δ) Περί «σημείων».
Τα θαυμάσια (νεφέλη Θαβώρ κ.λπ.) τα προσεγγίζουμε δοξολογικά, όχι ως «αποδείξεις» ημερολογιακής ορθότητας. Η θεολογία της Εκκλησίας είναι λειτουργία και ζωή, όχι παράταξη.
Άρα, συμφωνώ μαζί σας ότι η ενότητα είναι δόγμα. Και ακριβώς για να την διαφυλάξουμε, δεν την ταυτίζουμε με ημερολογιακή παράταξη, αλλά με την κοινή πίστη και την κοινωνία των Μυστηρίων. Αν επιθυμείτε, συνεχίζουμε επί συγκεκριμένων πατερικών χωρίων· χαρά μου ο διάλογος «ἐν ἀληθείᾳ καὶ ἀγάπῃ».

• Απάντηση Μιχαηλ Καρακατσανης: Sophia, Οι Πατέρες της Α οικ.συνοδου θέσπισαν βάσει Ιουλιανού να εορτάζονται όλες οι εορτές. Με φώτιση Αγίου Πνεύματος.

• Απάντηση Sophia Drekou: κ. Μιχαηλ, σέβομαι την επίκλησή σας στην Α΄ Οικουμενική Σύνοδο και συμφωνώ ότι οι Πατέρες ενήργησαν «εν φωτισμώ Αγίου Πνεύματος». Ας ξεχωρίσουμε όμως με ακρίβεια τι όντως θέσπισαν:

α) Τί ρύθμισε η Νίκαια;
Η Α΄ Οικουμενική δεν εξέδωσε δόγμα υπέρ συγκεκριμένου πολιτικού ημερολογίου για όλες τις εορτές. Ρύθμισε την ενότητα του Πάσχα (το Πασχάλιο): να εορτάζεται κοινά από όλους τους Χριστιανούς, την πρώτη Κυριακή μετά την πρώτη πανσέληνο μετά την εαρινή ισημερία, και όχι μαζί με το εβραϊκό Πάσχα. Αυτό είναι ο πυρήνας της απόφασης.

β) «Βάσει Ιουλιανού» τί σημαίνει;
Τον τέταρτο αιώνα το πολιτικό ημερολόγιο της ρωμαϊκής οικουμένης ήταν το Ιουλιανό, άρα με αυτόν τον χρονικό δείκτη υπολογιζόταν η ισημερία και οι πανσέληνοι. Δεν σημαίνει ότι η Σύνοδος δογμάτισε το Ιουλιανό ως θέσφατο για όλες τις ακίνητες εορτές. Γι’ αυτό και το κείμενο των είκοσι κανόνων της Νικαίας δεν περιέχει διάταξη περί «καθολικού ημερολογίου»· η ρύθμιση για το Πάσχα μεταφέρθηκε με συνοδικές και αυτοκρατορικές επιστολές και την παγία εκκλησιαστική πράξη.

γ) Κινητές και ακίνητες εορτές... δύο διαφορετικά θέματα
– Οι κινητές εορτές (κύκλος Πάσχα) ακολουθούν το κοινό Πασχάλιο που παρέμεινε στην Ορθόδοξη Εκκλησία.
– Οι ακίνητες εορτές (π.χ. Χριστούγεννα, Μεταμόρφωση) δεν «δογματίστηκαν» από τη Νίκαια με ημερολογιακή διατύπωση· γι’ αυτό βλέπουμε ιστορικά νόμιμες τοπικές τάξεις, εφόσον διατηρείται η κοινωνία της πίστεως και των Μυστηρίων.

δ) Το παράδειγμα του Αγίου Όρους
Στον Άθω τηρείται η παλαιά Ιουλιανή τάξη για τις ακίνητες εορτές και η λεγόμενη βυζαντινή ώρα (μοναστηριακός ρυθμός από τη δύση του ηλίου). Ταυτόχρονα, το Άγιον Όρος βρίσκεται σε πλήρη εκκλησιαστική κοινωνία με τις Εκκλησίες του νέου ημερολογίου· γι’ αυτό, όταν Αγιορείτες ευρίσκονται εκτός Όρους, συνεορτάζουν και κοινωνούν με την τοπική Εκκλησία — δεν υπάρχουν «διπλές» εορτές για τον ίδιο πιστό· υπάρχει μία εορτή, μία Ευχαριστία, εντός της μίας Εκκλησίας.

ε) Πατερικό ήθος: ενότητα = ευχαριστιακή κοινωνία
Οι Πατέρες (βλ. άγιο Ιγνάτιο Θεοφόρο) κατανοούν την ενότητα ως ευχαριστιακή–επισκοπική: «εν θυσιαστήριον». Η Εκκλησία γνωρίζει ακρίβεια και οικονομία ακριβώς για να φυλά αυτήν την ενότητα, χωρίς να ανάγει τον χρονισμό σε κριτήριο πίστεως.

Με αυτήν την διάκριση τιμούμε αληθινά τη Νίκαια: κρατούμε το κοινό Πασχάλιο και την κοινωνία της πίστεως, χωρίς να μετατρέπουμε το ημερολόγιο σε δόγμα.

Είθε ο Κύριος να χαρίζει φώτιση σε όλους μας, ώστε «εν αληθεία και αγάπῃ» να διακονούμε την ενότητα της Εκκλησίας.

• Ερώτηση Μιχαηλ Καρακατσανης: Sophia Drekou, Υπήρχαν και άλλα ημερολόγια τότε. Την εκκλησία μέσω Πατέρων δεν την ενδιέφερε ποιο ημερολόγιο θα ακολουθήσει. Η ενότητα την ενδιέφερε. Και από τη στιγμή που οι Πατέρες επέλεξαν το Ιουλιανό για όλες τις εορτές εμείς ποιοι είμαστε να το αλλάξουμε;

• Απάντηση Sophia Drekou: κ. Μιχαηλ Καρακατσανης, συμφωνούμε στο ουσιώδες: την Εκκλησία την ενδιαφέρει πρωτίστως η ενότητα. Ακριβώς γι’ αυτό χρειάζεται μια διάκριση που ακολουθεί την πατερική πράξη:

α) Τι όρισε πράγματι η Νίκαια;
Η Α΄ Οικουμενική Σύνοδος δεν δογμάτισε υπέρ συγκεκριμένου πολιτικού ημερολογίου για όλες τις εορτές. Ρύθμισε την ενότητα του Πάσχα (Πασχάλιο), την κοινή τέλεση του Πάσχα και του κύκλου των κινητών εορτών. Τον 4ο αιώνα το σημείο αναφοράς ήταν φυσικά το Ιουλιανό ως πολιτικό ημερολόγιο, χωρίς αυτό να καθίσταται δόγμα για όλες τις ακίνητες εορτές.

β) Κινητές vs. ακίνητες εορτές
– Οι κινητές εορτές παραμένουν κοινές βάσει του Πασχαλίου.
– Οι ακίνητες (Χριστούγεννα, Μεταμόρφωση κ.ά.) ανήκουν στη λειτουργική–διοικητική τάξη των κατά τόπους Εκκλησιών. Γι’ αυτό η Εκκλησία γνώρισε νόμιμες διαφοροποιήσεις χωρίς ρήξη κοινωνίας.

γ) Πατερικό προηγούμενο ενότητας μέσα σε διαφορά τάξης
Η αρχαία Εκκλησία γνώρισε ακόμη και διαφορετικές συνήθειες ως προς τον εορτασμό του Πάσχα (π.χ. Πολύκαρπος Σμύρνης και Ανίκητος Ρώμης) χωρίς διακοπή κοινωνίας. Η ενότητα είναι ευχαριστιακή–επισκοπική («εν θυσιαστήριον» στον άγιο Ιγνάτιο τον Θεοφόρο), όχι απόλυτη ομοιομoρφία ημερομηνιών.

δ) Το παράδειγμα του Αγίου Όρους
Στον Άθω τηρείται η παλαιά Ιουλιανή τάξη για τις ακίνητες εορτές (διαφορά 13 ημερών) και το τυπικό της λεγόμενης βυζαντινής ώρας. Ταυτόχρονα το Άγιον Όρος βρίσκεται σε πλήρη εκκλησιαστική κοινωνία με τις Εκκλησίες του νέου ημερολογίου. Όταν Αγιορείτες είναι εκτός Όρους, συνεορτάζουν με την τοπική Εκκλησία στο νέο. Δεν έχουμε «διπλές» εορτές, αλλά μία εορτή που βιώνεται εκκλησιαστικά εκεί όπου βρίσκεται ο πιστός.

ε) «Ποιοι είμαστε να το αλλάξουμε;»
Κανείς δεν αλλάζει δόγμα. Η Εκκλησία, «ευσχημόνως και κατά τάξιν» (1η προς Κορινθίους, κεφ. 14, στίχ.40), ρυθμίζει ποιμαντικά ζητήματα τάξεως με σύνοδο, κάνοντας χρήση ακριβείας και οικονομίας για χάρη της σωτηρίας και της ενότητας. Αυτό είναι πατερικό ήθος, όχι ανθρώπινη αυθαιρεσία.

Αν έχετε συγκεκριμένο κανόνα ή πατερικό χωρίο που ανάγει το Ιουλιανό ημερολόγιο σε υποχρεωτικό δόγμα για όλες τις εορτές, ευχαρίστως να το δούμε μαζί «επὶ κειμένου». Ως έχει, τιμούμε τη Νίκαια κρατώντας το κοινό Πασχάλιο και διαφυλάσσοντας την κοινωνία της μίας Ευχαριστίας.

• Απάντηση Μιχαηλ Καρακατσανης: Αγαπητή Σοφία αυτή η παράνομη και αντικανονική αλλαγή έφερε την διάσπαση της ενότητας που εκεί βρίσκεται το δογματικό. Απλο είναι Δεν έπρεπε να αλλάξει!

• Απάντηση Sophia Drekou: κ. Μιχαηλ Καρακατσανης, συμφωνούμε ότι η ενότητα είναι ζήτημα δογματικό. Εκεί ακριβώς βρίσκεται και η διάκριση:

α) Τί είναι «δογματικό» και τί «τάξη»;
Οι Πατέρες ξεχωρίζουν το δόγμα από τις λειτουργικές–διοικητικές ρυθμίσεις. Το ημερολόγιο αφορά τον χρονισμό των ακίνητων εορτών· δεν είναι άρθρο πίστεως. Η Α΄ Οικουμενική ρύθμισε την ενότητα του Πάσχα (κινητές εορτές), όχι ένα παγκόσμιο πολιτικό ημερολόγιο για όλες τις εορτές.

β) Πότε υπάρχει αντικανονικότητα;
Κατά την πατερική πράξη, αντικανονικότητα υπάρχει όταν διασπάται η ευχαριστιακή–επισκοπική κοινωνία. Ο 34ος αποστολικός κανόνας τονίζει την ενότητα των επισκόπων γύρω από τον πρώτο, και ο 15ος της Πρωτοδευτέρας Κωνσταντινουπόλεως, 861, επιτρέπει απομάκρυνση από επίσκοπο μόνο όταν κηρύσσει αίρεση δημοσίως. Ημερολογιακή ρύθμιση δεν συνιστά αίρεση. Άρα το κριτήριο δεν είναι «Ιουλιανό ή νέο», αλλά η κοινωνία της Μίας Εκκλησίας.

γ) Παράδειγμα Αγίου Όρους
Στον Άθω τηρείται η παλαιά Ιουλιανή τάξη για τις ακίνητες εορτές (διαφορά δεκατριών ημερών) και το τυπικό της «βυζαντινής ώρας», χωρίς διακοπή κοινωνίας με το Οικουμενικό Πατριαρχείο και τις κατά τόπους Εκκλησίες που ακολουθούν το νέο. Όταν οι Αγιορείτες είναι εκτός Όρους, συνεορτάζουν και κοινωνούν με την τοπική Εκκλησία. Μία εορτή, μία Ευχαριστία, όπου βρίσκεται ο πιστός.

δ) Πατερικό ήθος
Η αρχαία Εκκλησία γνώρισε διαφορετικές τάξεις χωρίς ρήξη ενότητας (βλ. το γνωστό παράδειγμα Πολυκάρπου Σμύρνης και Ανικήτου Ρώμης). Η ενότητα «εν αληθείᾳ και αγάπῃ» δεν ταυτίζεται με απόλυτη ομοιομορφία ημερομηνιών, αλλά με την κοινή πίστη και τη μετοχή στα Μυστήρια. «Πάντα ευσχημόνως και κατὰ τάξιν γινέσθω» (1η προς Κορινθίους, κεφάλαιο 14, στίχ. 40)... όχι «κατὰ παράταξιν».

Εάν υπάρχει συγκεκριμένος κανόνας ή πατερικό χωρίο που αναβαθμίζει το Ιουλιανό σε δογματικό κριτήριο για όλες τις εορτές, πολύ πρόθυμα να το δούμε μαζί «επὶ κειμένου». Ως έχει, η φύλαξη της ενότητας περνά από την τήρηση της κοινωνίας... κι αυτό ακριβώς διασώζει η Εκκλησία.

• Απάντηση Μιχαηλ Καρακατσανης: Αγαπητή Σοφία γράφεις κάθε φορά σχεδόν τα ίδια. Εδω εκ του Ιερού Χρυσοστόμου. Και επαναλαμβαν. Ο Πασχαλιος Κανων περιλαμβάνει όλες τις εορτές κινητές και ακίνητες και αυτές βγαίνουν βάσει Ιουλιανού ημερολογίου. Όταν λέμε 25 Δεκεμβρίου εννοούμε με το Ιουλιανό. Ειδάλλως εορτάζεται με τους παπικούς. Αυτοι εφευρεσανε το Γρηγοριανό. Ετσι λέγεται το νέο ημερολόγιο. Γρηγοριανο εκ του Πάπα που το έφτιαξε!! Εκ του Ιερού Χρυσοστόμου. Λοιπόν ἔπρεπε κατά τόν Χρυσόστομον νά προτιμήσουν καί οἱ Λατῖνοι τήν συμφωνίαν καί ἕνωσι τῆς Ἐκκλησίας περισσότερο ἀπό τήν παρατήρησι τῶν χρόνων καί ὄχι νά ἀτιμάζουν τούς τριακοσίους ἐκείνους Θεοφόρους Πατέρας, ὅπου ἐνομοθέτησαν τοῦτο κατά θεῖον φωτισμόν, νομίζοντες τούτους ὡς ἀνοήτους καί ὑβρίζοντες εἰς τήν κοινήν Μητέρα πάντων ἡμῶν Ἐκκλησίαν […] καί βλέπε ἀγαπητέ πῶς ὁ θεῖος Χρυσόστομος ὀνομάζει σχιματικούς τούς Λατίνους, (σ.σ. σήμερον ἔχουν ἀποβῇ καί αἱρετικοί) διότι ἐκαινοτόμησαν τό Πασχάλιόν τους» (Πηδάλιον, σελ. 9, Ἐκδ. Β. Ρηγοπούλου, Θεσσαλονίκη 1998).

Ἑπομένως, τό μεῖζον θέμα πού τίθεται μέ τήν τυχόν ἀμφισβήτησιν τοῦ Πασχαλίου Κανόνος τῆς Ἁγίας Α΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου εἶναι ἡ ὕβρις κατά τῆς Θεοπνευστίας τῆς Ἁγιωτάτης ἡμῶν Ἐκκλησίας καί τῆς πίστεως ὅτι ἐν Αὐτῇ ἐνοικεῖ ὁ Παράκλητος Ἀγαθός, τό Πανάγιον καί ζωοποιόν Πνεῦμα πού ὁδηγεῖ Αὐτήν εἰς πᾶσαν τήν Ἀλήθειαν, κατά τήν ἀψευδῆ ἐπαγγελία τοῦ Δομήτορος Αὐτῆς Κυρίου: «ὅταν δὲ ἔλθῃ ἐκεῖνος, τὸ Πνεῦμα τῆς ἀληθείας, ὁδηγήσει ὑμᾶς εἰς πᾶσαν τὴν ἀλήθειαν» (Ἰω. 16, 13) καί ἡ ἀναπόδραστος διαίρεσις τοῦ Σώματος τῆς Ἐκκλησίας εἰς τούς καινότομους ὑβριστάς τῆς Θεοπνευστίας Της καί εἰς τούς θεοφιλῶς καί θεαρέστως ὑπερασπίζοντας Αὐτήν, ἐν περιπτώσει ἀλλαγῆς τοῦ Πασχαλίου Κανόνος.

• Απάντηση Μιχαηλ Καρακατσανης: Αγαπητή Σοφία δηλαδή θα έχεις ενότητα το Πάσχα και τις κινητές και στις άλλες δεν θα έχεις; Δηλ.η ενότητα αφορά μόνο το Πάσχα; Άσε που ούτε εκεί υπάρχει ενότητα.

• Απάντηση Sophia Drekou: Κύριε Μιχαηλ, σωστά λέτε ότι την Εκκλησία την ενδιαφέρει πρωτίστως η ενότητα. Ας ξεχωρίσουμε, όμως, τι σημαίνει εκκλησιαστική ενότητα και γιατί το Πάσχα έχει ιδιαίτερη βαρύτητα χωρίς να «περιορίζει» την ενότητα μόνο εκεί:

α) Τι είναι η ενότητα;
Πατερικά είναι ευχαριστιακή και επισκοπική: μία πίστη, μία Ευχαριστία, ένα θυσιαστήριο γύρω από τον επίσκοπο. Δεν ταυτίζεται με απόλυτη ομοιομορφία ημερομηνιών, αλλά με κοινωνία πίστεως και μυστηρίων.

β) Γιατί τονίζεται το Πάσχα;
Η Νίκαια ρύθμισε την κοινή τέλεση του Πάσχα (τον κύκλο των κινητών εορτών), επειδή είναι «εορτή εορτών» και άξονας όλου του εκκλησιαστικού χρόνου. Αυτό δεν σημαίνει ότι απαιτήθηκε ενιαίο πολιτικό ημερολόγιο για όλες τις ακίνητες εορτές· ο χρονισμός τους ανήκει στη λειτουργική τάξη των κατά τόπους Εκκλησιών.

γ) Άρα η ενότητα δεν «αφορά μόνο το Πάσχα».
Η ενότητα είναι πάντοτε θέμα πίστεως και κοινωνίας. Το Πάσχα τονίζεται ως κέντρο, ενώ για τις ακίνητες εορτές υπάρχουν νόμιμες διαφοροποιήσεις τάξεως, εφόσον διατηρείται η κοινωνία. Γι’ αυτό βλέπουμε στην ιστορία διαφορετικές επιχώριες τάξεις, χωρίς ρήξη.

δ) «Ούτε εκεί υπάρχει ενότητα»;
Στην ορθόδοξη πράξη το κοινό πασχάλιο τηρείται. Όπου υπάρχουν σπάνιες ποιμαντικές εξαιρέσεις κατ’ οικονομία σε μια τοπική Εκκλησία, αυτές γίνονται συνοδικώς και δεν διακόπτουν την κοινωνία — άρα δεν αίρουν την ενότητα. Το κριτήριο παραμένει η Ευχαριστιακή κοινωνία, όχι η απόλυτη ημερολογιακή ομοχρονία.

Συνεπώς, μία είναι η ενότητα και διαφυλάσσεται εν τη Μια Εκκλησία· το Πάσχα τονίζεται ως καρδιά του χρόνου, αλλά η Εκκλησία ποτέ δεν ανήγαγε το ημερολόγιο σε δόγμα. Εκεί όπου βρισκόμαστε, συνεορτάζουμε «εὐσχημόνως καὶ κατὰ τάξιν» — μία εορτή, μία Ευχαριστία, με πίστη και ειρήνη.

• Απάντηση Sophia Drekou: Μιχαηλ Καρακατσανης, σέβομαι την επιμονή σας στην ενότητα και συμφωνώ ότι αυτή είναι δογματική. Γι’ αυτό ακριβώς χρειάζεται προσεκτική διάκριση:

α) Τι όρισε πράγματι η Νίκαια;
Η Α΄ Οικουμενική Σύνοδος δεν θέσπισε ένα παγκόσμιο πολιτικό ημερολόγιο για όλες τις εορτές. Ρύθμισε την κοινή τέλεση του Πάσχα (το Πασχάλιο) και τον κύκλο των κινητών εορτών: να εορτάζεται το Πάσχα από όλους την πρώτη Κυριακή μετά την πρώτη πανσέληνο μετά την εαρινή ισημερία και να μην συμπίπτει με το εβραϊκό Πάσχα. Αυτό είναι το περιεχόμενο. Δεν υπάρχει συνοδικός κανόνας που να «καθαγιάζει» συγκεκριμένο πολιτικό ημερολόγιο για τις ακίνητες εορτές.

β) «Βάσει Ιουλιανού»... τι σημαίνει ιστορικά;
Τον τέταρτο αιώνα, όλη η ρωμαϊκή οικουμένη μετρούσε τον χρόνο με το Ιουλιανό. Συνεπώς, οι αστρονομικοί υπολογισμοί (ισημερία–πανσέληνος) γίνονταν με εκείνον τον δείκτη. Αυτό δεν μετατρέπει το Ιουλιανό σε δόγμα για τις ακίνητες εορτές· είναι το τότε εργαλείο μέτρησης.

γ) Ο Πασχάλιος κανόνας δεν «περιλαμβάνει όλες τις εορτές».
Ο όρος Πασχάλιο αφορά το Πάσχα και τον κινητό κύκλο που εξαρτάται από αυτό. Οι ακίνητες εορτές (Χριστούγεννα, Θεοφάνεια, Μεταμόρφωση κ.λπ.) ανήκουν στη λειτουργική–διοικητική τάξη των κατά τόπους Εκκλησιών. Γι’ αυτό και η Εκκλησία γνώρισε νόμιμες τοπικές διαφοροποιήσεις χωρίς ρήξη κοινωνίας.

δ) Το «νέο» ημερολόγιο στις Ορθόδοξες Εκκλησίες δεν είναι το παπικό Πασχάλιο.
Οι κατά τόπους Ορθόδοξες Εκκλησίες που ακολουθούν νέα τάξη για τις ακίνητες εορτές (κατ’ ουσίαν τον διορθωμένο Ιουλιανό) δεν υιοθέτησαν το Γρηγοριανό Πασχάλιο. Το Πάσχα τους παραμένει κοινό με όλη την Ορθοδοξία κατά την αρχαία πασχάλια τάξη. Άρα, δεν «εορτάζουν με τους παπικούς» στο Πάσχα· ο κοινός πασχάλιος κανόνας της Ορθοδοξίας διατηρείται.

ε) Περί του χωρίου που επικαλείστε «ἐκ τοῦ Ἱεροῦ Χρυσοστόμου».
Ο άγιος Ιωάννης ὁ Χρυσόστομος έζησε πολλούς αιώνες πριν τη γρηγοριανή διόρθωση. Το χωρίο που παραθέτετε, όπως εμφανίζεται στο Πηδάλιον, ανήκει σε ερμηνευτική παράδοση που στηλιτεύει νεώτερες καινοτομίες των Λατίνων στο Πασχάλιο, όχι σε «δογματοποίηση» συγκεκριμένου πολιτικού ημερολογίου για ακίνητες εορτές. Και τούτο επιβεβαιώνει ακριβώς το επιχείρημά μας: το ζήτημα της Νικαίας είναι το Πάσχα, δηλαδή η κοινή τέλεση των κινητών εορτών.

στ) Πατερικό προηγούμενο ενότητας μέσα σε διαφορά τάξεως.
Η αρχαία Εκκλησία γνώρισε ακόμη και διαφορετικές συνήθειες περί Πάσχα (π.χ. Πολύκαρπος Σμύρνης–Ανίκητος Ρώμης) χωρίς να σπάσει η κοινωνία. Η ενότητα είναι ευχαριστιακή–επισκοπική: «εν θυσιαστήριον», μία πίστη, μία Ευχαριστία — όχι απόλυτη ομοιομορφία ημερομηνιών.

Τιμούμε όντως τη Νίκαια όταν φυλάμε το κοινό Πασχάλιο και ακόμη περισσότερο την κοινωνία της μίας πίστεως και της μίας Ευχαριστίας. Το ημερολόγιο ανήκει στη σφαίρα της τάξης· η ενότητα στη σφαίρα του δόγματος.

Ἐν αληθείᾳ καὶ ἀγάπῃ ας μένουμε στην ουσία.

• Απάντηση Sophia Drekou: Μιχαηλ, λέτε: «γράφεις κάθε φορά σχεδόν τα ίδια»... μα δεν μου σχολιάζετε ή δεν απαντάτε στους σχολιασμούς μου... τουτέστιν...

• Ερώτηση Μιχαηλ Καρακατσανης: Καλημέρα!! Ανατρέξτε στα Πασχαλια όλων των ετών και ψάξτε να δείτε βάσει ποιου ημερολογίου βγαίνουν οι εορτές! Η εορτή του Πάσχα πρέπει να επιτελείται από 22Μαρτιου έως 25 Απριλίου. Προ τις 22 η μετά τις 25 δεν επιτρέπεται!!

• Απάντηση Sophia Drekou: Καλησπέρα κι από μένα. Μέχρι στιγμής δεν έχω δει απάντηση επί των συγκεκριμένων σημείων που έθεσα (πατερικά/συνοδικά). Θα απαντήσω ξανά με υπομονή, αλλά παρακαλώ παραθέστε ακριβές πατερικό χωρίο ή κανόνα «επί κειμένου» που να αναγάγει το πολιτικό ημερολόγιο σε δόγμα για όλες τις ακίνητες εορτές. Συνεχίζω με υπομονή και ειρήνη...

Προς Χάριν της Μεταμορφώσεως μένω στην ουσία: μία Εκκλησία, μία Ευχαριστία. Το Πασχάλιο είναι κοινό, το ημερολόγιο ανήκει στην τάξη. Αν έχετε συγκεκριμένο κανόνα ή πατερικό χωρίο που λέει το αντίθετο, παραθέστε το σας παρακαλώ με έκδοση/σελίδα.

...κι επειδή ΔΕΝ έλαβα ακόμη παραπομπές «επί κειμένου» στα σημεία που ζητώ. Επαναλαμβάνω συνοπτικά για να μη μπερδευόμαστε:

• Η Νίκαια ρύθμισε το Πάσχα και τον κινητό κύκλο, όχι ένα παγκόσμιο πολιτικό ημερολόγιο για ακίνητες εορτές.
• Το ημερολόγιο είναι τάξη (διοικητικο-λειτουργική), όχι δόγμα.
• Η ενότητα είναι ευχαριστιακή–επισκοπική (μία πίστη, μία Ευχαριστία), όχι ημερολογιακή παράταξη.
• Στον Άθω τηρείται η παλαιά Ιουλιανή τάξη για ακίνητες εορτές, χωρίς ρήξη κοινωνίας· εκτός Όρους συνεορτάζουμε με το νέο.
Αναμένω τις συγκεκριμένες δικές σας πατερικές παραπομπές για συζήτηση με ακρίβεια.

• Απάντηση Sophia Drekou, Θα απαντήσω ξανά με υπομονή...
Προς συνέχιση με ακρίβεια:
– Παρακαλώ πατερικές/συνοδικές παραπομπές «επί κειμένου».
– Θέμα: διάκριση Πασχαλίου (κινητές) και ημερολογίου (ακίνητες – τάξη, όχι δόγμα).
– Κριτήριο ενότητος: Ευχαριστιακή κοινωνία.
Συνεχίζουμε με πραότητα και σεβασμό.

Είπατε Μιχαηλ Καρακατσανης: «Καλημέρα!! Ανατρέξτε στα Πασχαλια όλων των ετών και ψάξτε να δείτε βάσει ποιου ημερολογίου βγαίνουν οι εορτές! Η εορτή του Πάσχα πρέπει να επιτελείται από 22 Μαρτιου έως 25 Απριλίου. Προ τις 22 η μετά τις 25 δεν επιτρέπεται!!»
Σωστά θυμίζετε το πασχάλιο «παράθυρο»: από 22 Μαρτίου έως την 25 Απριλίου κατά το Ιουλιανό. Αυτό είναι πράγματι ο καρπός της Αλεξανδρινής–Νικαίας τάξεως (εαρινή ισημερία και πρώτη πανσέληνος, κατόπιν η πρώτη Κυριακή). Στο σημερινό πολιτικό ημερολόγιο αυτό αντιστοιχεί περίπου από την 4η Απριλίου έως την 8η Μαΐου.

Η κρίσιμη διάκριση όμως είναι η εξής:
α) Το παραπάνω αφορά μόνο το Πάσχα και όλον τον κινητό κύκλο που εξαρτάται από αυτό.
β) Δεν υπάρχει απόφαση της Νικαίας που να καθαγιάζει ένα συγκεκριμένο πολιτικό ημερολόγιο για όλες τις ακίνητες εορτές (Χριστούγεννα, Μεταμόρφωση κ.λπ.). Οι ακίνητες ανήκουν στη λειτουργική–διοικητική τάξη των κατά τόπους Εκκλησιών.

Γι’ αυτό και πολλές Ορθόδοξες Εκκλησίες κρατούν το ίδιο πασχάλιο της Παράδοσης (άρα σεβόμαστε πλήρως το εύρος που αναφέρατε) και ταυτόχρονα ακολουθούν τη διορθωμένη Ιουλιανή τάξη για τις ακίνητες εορτές. Αυτό δεν συνιστά αλλαγή Πασχαλίου ούτε ρήξη δογματικής ενότητας· η ενότητα είναι ευχαριστιακή–εκκλησιολογική (μία πίστη, μία Ευχαριστία), όχι απόλυτη ομοημερία σε κάθε ακίνητη εορτή.

Με σεβασμό στο πατερικό φρόνημα, φυλάμε και το κοινό πασχάλιο και την ενότητα. Αν επιθυμείτε, συνεχίζουμε «επί κειμένου» με συγκεκριμένα πατερικά χωρία.

• Ελένη Ηλιοπούλου: Στην αρχή τής ανάρτησης σας λέτε κάτι για τό ημερολόγιο, αλλά είναι κάπως ασαφές. 5 Αυγούστου είναι με τό Ιουλιανό ημερολόγιο που ακολουθεί τό Άγιον Όρος, τό λεγόμενο παλαιό. Τό νέο ημερολόγιο έχει εορτάσει πρό πολλού την Μεταμόρφωση τού Σωτήρος.

• Απάντηση Sophia Drekou: κ. Ελένη Ηλιοπούλου, ευχαριστώ για το σχόλιο... αν ρίχνατε μια ματιά στο κείμενο της δημοσίευσης μου (πέρα από το σύντομο κείμενο της κοινοποίησης), θα βλέπατε τη σχετική διευκρίνιση και δεν θα είχατε απορίες. Το διευκρινίζω αναλυτικά μέσα στην ανάρτηση.

Στο κείμενο του άρθρου (όχι μόνο στο post της κοινοποίησης) εξηγείται ότι στο Άγιον Όρος τηρείται η παλαιά Ιουλιανή τάξη για τις ακίνητες εορτές, που δίνει διαφορά 13 ημερών. Έτσι, η αγρυπνία της Μεταμορφώσεως τελείται τη 18η Αυγούστου πολιτικού ημερολογίου, που αντιστοιχεί στη 5η Αυγούστου κατά το Ιουλιανό· και η εορτή την 19η Αυγούστου πολιτικού, που αντιστοιχεί στη 6η Αυγούστου κατά το Ιουλιανό. Ευχαριστώ για την προσοχή, βοηθά να μη μπερδεύονται οι όροι.

Βιντεο αφιέρωμα στην αγρυπνία της Μεταμορφώσεως