Η ιστορία των εργατικών διεκδικήσεων στην Ελλάδα 1930 - 1967
Οι δυναμικές κινητοποιήσεις των οικοδόμων το 1960 και
Οι δεκαετίες του ’50 και του ’60 χαρακτηρίστηκαν από την έντονη ανοικοδόμηση ειδικά στις πόλεις. Ήταν η περίοδος που η Ελλάδα προσπαθούσε να μπει σε τροχιά ανάπτυξης.
Οι οικοδόμοι αυξήθηκαν ραγδαία και εμφανίστηκαν σαν μια από τις πιο δυναμικές εργατικές ομάδες της εποχής. Εκτός από το μεροκάματο, η οικοδομή τους εξασφάλιζε και πολιτική ασφάλεια, αφού για να δουλέψει κανείς στο γιαπί, δεν χρειαζόταν να επιδείξει πιστοποιητικό κοινωνικών φρονημάτων, το οποίο σε άλλες δουλειές ήταν υποχρεωτικό.
Το καλοκαίρι του 1960 η κυβέρνηση συζητούσε ένα νομοσχέδιο που έθιγε τους οικοδόμους, οι οποίοι την 1η Δεκεμβρίου κατέβηκαν σε απεργία.
Η απάντηση της αστυνομίας ήταν η δυναμική καταστολή και οι δρόμοι της Αθήνας μετατράπηκαν σε πεδίο μάχης.
Οι αρχές αιφνιδιάστηκαν από τη μαχητικότητα των διαδηλωτών που ξήλωναν ακόμα και τα πεζοδρόμια των δρόμων της πόλης και χρησιμοποιούσαν τις πέτρες σαν όπλα εναντίον αστυνομικών.
Τις επιχειρήσεις εναντίον των οικοδόμων συντόνιζε προσωπικά ο ίδιος ο αστυνομικός διευθυντής των Αθηνών, Αθανάσιος Ρακιτζής.
Ο αστυνομικός διευθυντής Αθηνών,
Αθανάσιος Ρακιντζής 1.12.1960
Η απεργία που οι οικοδόμοι χτυπήθηκαν άγρια με την αστυνομία και διεκδίκησαν ασφάλιση, καλά μεροκάματα και πενθήμερο. Οι πυροβολισμοί και τα πρώτα χημικά
Οι δεκαετίες ’50 και του ’60 σημαδεύτηκαν με καθημερινές απεργίες και δυναμικές συγκρούσεις με την αστυνομία. Το κράτος, σε κάθε διαδήλωση θεωρούσε ότι έπρεπε να κατέβει η αστυνομία στου δρόμους, και να χτυπηθεί με τους απεργούς.
Ήταν η εποχή της ανοικοδόμησης και στο εργατικό τοπίο εμφανίστηκαν δυναμικά οι οικοδόμοι, οι οποίοι τον Δεκέμβριο του 1960 ξεκίνησαν μια μεγάλη απεργία.
Διεκδικούσαν δικαιώματα όπως καλύτερα μεροκάματα και ασφάλιση.
Οι κινητοποιήσεις τους έμειναν στην ιστορία λόγω της βιαιότατης καταστολής από την αστυνομία. Όμως και ο κόσμος της οικοδομής, δηλαδή τα αγροτόπαιδα που είχαν έρθει στην Αθήνα, δεν είχαν σκοπό απλά να ξυλοκοπούνται. Οι συγκρούσεις ήταν ομηρικές. Οι δρόμοι της πόλης μετατράπηκαν σε πεδίο μάχης και κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων ξηλώθηκαν ακόμα και πεζοδρόμια. Με τις πέτρες οι διαδηλωτές απαντούσαν στις επιθέσεις των αστυνομικών.
Στις επιχειρήσεις συμμετείχε τότε και ο αστυνομικός διευθυντής Αθηνών, ο περιβόητος Αθανάσιος Ρακιντζής, ο οποίος έδωσε εντολή για πυροβολισμούς και για πρώτη φορά έγινε χρήση χημικών.
Οι εργαζόμενοι κάθε φορά που τραυματιζόταν κάποιος συνάδελφός τους κατά τη διάρκεια των κινητοποιήσεων, πείσμωναν ακόμα περισσότερο και συνέχιζαν τους αγώνες τους πιο δυναμικά.
Η χούντα έβαλε στοπ στις διεκδικήσεις. Πλέον στους δρόμους δεν κατέβαιναν οι αστυνομικοί, αλλά τα τανκς.
Οι αριστεροί συλλαμβάνονταν στα σπίτια τους, ειδικά αν είχαν και αντιστασιακή δράση.
Μετά τη χούντα οι πολυετείς αγώνες άρχισαν να δικαιώνονται.
Το 1975 ο ιδιωτικός τομέας κέρδισε την πενθήμερη εργασία των 40 ωρών. Δηλαδή εκτός από την Κυριακή πολλοί εργαζόμενοι θα απολάμβαναν και την αργία του Σαββάτου, έστω και αν δεν ίσχυε για όλους.
Το 1981 ο νόμος εφαρμόστηκε και στο δημόσιο.
Δείτε στο βίντεο της «Μηχανής του Χρόνου» πώς με αγώνες και νεκρούς κατακτήθηκε η αργία της Κυριακής και έγινε πραγματικότητα το σύνθημα: 8 ώρες εργασίας, 8 ώρες ξεκούρασης, 8 ώρες ελεύθερος χρόνος
Η Μηχανή του χρόνου στην ΝΕΤ, 1 Μαΐου 2013
Με ειδική επετειακή εκπομπή για την Πρωτομαγιά η «Μηχανή του Χρόνου» ερευνά την ιστορία της εργασίας στην Ελλάδα και ρίχνει φως στους αγώνες των εργαζομένων για αξιοπρεπείς μισθούς και καλύτερες συνθήκες από τη δεκαετία του ’30 έως τα χρόνια της Χούντας.
Άθλιες συνθήκες, εξαντλητικό ωράριο, χαμηλά ημερομίσθια και απουσία κάθε ασφάλισης συνθέτουν το σκηνικό της εργασίας στην Ελλάδα, που υφίσταται τις συνέπειες του Κραχ και της πτώχευσης.
Η χώρα συγκλονίζεται από δυναμικές κινητοποιήσεις και η έκρηξη θα έρθει τον Μάιο του ’36 στη Θεσσαλονίκη, κατά τις αιματηρές συγκρούσεις των καπνεργατών με την αστυνομία.
Απεργοί οικοδόμοι με σύνθημα «ξηλώστε τα πεζοδρόμια», 1960
Στην Κατοχή οι εργαζόμενοι μάχονται για την επιβίωσή τους. Έγιναν απεργίες για λίγα δράμια ψωμί και λάδι αλλά και μεγάλη κινητοποίηση για να μην πάνε οι Έλληνες ως εργάτες στα γερμανικά εργοστάσια. Ήταν μια από τις πιο λαμπρές σελίδες της παλλαϊκής αντίστασης εναντίον του ναζιστικού καθεστώτος.
Στις αρχές της δεκαετίας του ’60 οι οικοδόμοι ξεκινούν απεργία με κυρίαρχο σύνθημα τη φράση «ξηλώστε τα πεζοδρόμια». Τα αιτήματά τους για εκδημοκρατισμό του συνδικαλιστικού κινήματος ταυτίζονται με το αίτημα για εκδημοκρατισμό της χώρας.
H ιστορία του οχτάωρου
Όταν οι εργοστασιάρχες γύριζαν τα ρολόγια πίσω για να δουλεύουν οι εργάτες περισσότερο. Ο δρόμος από τις συνθήκες δουλείας, στο οκτάωρο
Στα τέλη του 19ου αιώνα, η εργασία στην Ελλάδα θύμιζε αποικίες σκλάβων στον αμερικανικό νότο.
Οι εργαζόμενοι δούλευαν χωρίς καθορισμένο ωράριο, εφτά μέρες την εβδομάδα. Δεν υπήρχε διάλειμμα, ασφάλιση, ιατρική περίθαλψη, επιδόματα.
Υπήρχαν και ορισμένοι «προνομιούχοι» που είχαν καθορισμένο χρόνο εργασίας. Τα γκαρσόνια δούλευαν 15 ώρες, οι ναυπηγοί 12 έως 14 ώρες, τα τυπογραφεία και τα κλωστοϋφαντουργεία 10 με 12 ώρες και οι πιο «ευνοημένοι» ήταν εμποροϋπάλληλοι που σταματούσαν στις 10 ώρες.
Ο μέσος όρος εργασίας ήταν οι 12 με 14 ώρες δουλειάς.
Οι εργαζόμενοι δέχονταν τους όρους αδιαμαρτύρητα καθώς αυτοί ίσχυαν για όλους και η εναλλακτική ήταν η ανεργία και η πείνα.
Όταν στο Σικάγο οι εργαζόμενοι διεκδίκησαν το οχτάωρο με σύνθημα «8 ώρες δουλειά, 8 ώρες ελεύθερος χρόνος, 8 ώρες ανάπαυση», στην Ελλάδα ακούστηκε σαν ανέκδοτο. Πολλοί εργοδότες γέλασαν με το αστείο, ίσως και οι εργαζόμενοι που βίωναν την πραγματικότητα.
Για πολλούς μάλιστα, η ανάπαυση ήταν ένα μικρό διάλειμμα πλάι στα μηχανήματα των εργοστασίων για να τα προσέχουν.
Οι συνθήκες εργασίας θύμιζαν συνθήκες δουλείας
Οι εργαζόμενοι σχολούσαν όταν αποφάσιζε το αφεντικό τους. Μάλιστα υπήρξαν και ακραίες περιπτώσεις εργοστασίων, όπου το ρολόι έδειχνε πάντα την ώρα του αφεντικού.
Οι εργοστασιάρχες για να ξεγελάσουν τους υπαλλήλους τους και να δουλέψουν περισσότερο, γύριζαν πίσω τα ρολόγια!
Kάτω από αυτές τις συνθήκες, η κυριακάτικη αργία ήταν αδιανόητη και κατακτήθηκε με πολλοίς αγώνες και τρομερές θυσίες.
► ΔΕΙΤΕ επίσης: Μετά από 1700 χρόνια καταργείται η Αργία της Κυριακής με Ιστορικές αναφορές
Δείτε στο βίντεο την πορεία της εργασίας στην Ελλάδα
και την κατάκτηση όσων σήμερα, θεωρούνται δεδομένα.
H ιστορία του οχτάωρου - Εργατικές διεκδικήσεις
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.