Ο φόβος του άλλου σε μια άλλη 11η Σεπτεμβρίου στην Γιούτα των ΗΠΑ (Mountain Meadows of Utah)

το μνημείο στον τόπο της σφαγής σήμερα
Το 2011, ορίστηκε ως Εθνικό Ιστορικό Ορόσημο μετά
από κοινές προσπάθειες απογόνων όσων σκοτώθηκαν.
Meadow is a town in Millard County, Utah, United States

Επιμέλεια Σοφία Ντρέκου 

Καθώς το πρόβλημα του «φόβου του άλλου» δεν έχει εκλείψει και πολλοί συνάνθρωποί μας ζουν ακόμη και σήμερα τις συνέπειές του και παρά το πλήθος των προβλημάτων που μας στραγγαλίζουν, παρουσιάζουμε, με κάθε συντομία, το γεγονός της σφαγής στην περιοχή Mountain Meadows και λίγες σκέψεις μας για τους λόγους που οδήγησαν σε αυτό. Αισθανόμαστε δε, ότι και η περίπτωση των «Διδύμων Πύργων» δεν απέχει πολύ από το πρόβλημα του «φόβου του άλλου». Λοιπόν, 11 Σεπτεμβρίου 1857 στα Mountain Meadows of Utah.

Mountain Meadow or Mountain Meadows, is an area in present-day Washington County, Utah. It was a place of rest and grazing used by pack trains and drovers, on the Old Spanish Trail and later Mormons, Forty-niners, mail riders, migrants and teamsters on the Mormon Road on their way overland between Utah and California.

Utah The Mountain Meadows Massacre (September 7-11, 1857)
panorama of the area in 2009 Mountain Meadow, Utah 

Ο φόβος του άλλου και η σφαγή στο Mountain 
Meadows της Utah (Γιούτα 11 Σεπ 1857) 

Το περιστατικό στο οποίο θα αναφερθούμε είναι μάλλον άγνωστο στην Ελλάδα, παρά το γεγονός ότι πρόκειται για μία από τις μελανότερες σελίδες της αμερικανικής και γενικότερα της προτεσταντικής ιστορίας.

Το πρωινό της 11ης Σεπτεμβρίου 1857 στην περιοχή Mountain Meadows της νότιας Utah (Γιούτασφαγιάσθηκε ένα ολόκληρο καραβάνι μεταναστών, αποτελούμενο κυρίως από μέλη των οικογενειών Baker και Fancher από το Arkansas, οι οποίοι μετακινούνταν προς τη Δύση, και πιο συγκεκριμένα στην Καλιφόρνια, για να βρουν καλύτερη τύχη.

Τα θύματα της σφαγής ήταν περίπου 120, ενώ διασώθηκαν 17 παιδιά από έξι ετών και κάτω, τα οποία αρχικά υιοθετήθηκαν από τις οικογένειες των Μορμόνων της περιοχής, και μετά το 1859, με πρωτοβουλία της κυβερνήσεως των ΗΠΑ, επέστρεψαν στις φυσικές τους οικογένειες.

Από το Salt lake Sity οι μετανάστες ακολούθησαν νοτιοδυτική πορεία, μέχρι που έφτασαν στις περιοχές του Cedar Sity, όπου οι ντόπιοι Μορμόνοι αρνήθηκαν να τους προμηθεύσουν τα αναγκαία για να συνεχίσουν.

Η αιτία αυτής της αρνήσεως ήταν ότι, καθώς, κατά το παρελθόν, είχαν δεχθεί επιθέσεις από άλλες ομάδες προτεσταντών και είχαν εκδιωχθεί από τα σπίτια τους, είχε προπηλακιστεί και εν τέλει δολοφονηθεί ο αρχηγός τους Joseph Smith μαζί με τον αδελφό του, είχαν σκοτωθεί 13 μέλη της κοινότητάς τους, με αποτέλεσμα να μην εμπιστεύονται κανένα.

Μάλιστα, η αμερικανική κυβέρνηση είχε στείλει στρατό (1.500 άνδρες) για να αντιμετωπίσει αυτή την προτεσταντική ομολογία, η οποία εθεωρείτο επικίνδυνη. Ευτυχώς, η κίνηση αυτή της κυβέρνησης έληξε με συμφωνία ειρήνης, αναίμακτα, το 1858.

Οι ταξιδιώτες στάθμευσαν για να ξεκουραστούν στην περιοχή, καθώς επρόκειτο για τον τελευταίο σταθμό πριν από την Καλιφόρνια. Το περιβάλλον των Μορμόνων, όμως, ήταν ιδιαίτερα εχθρικό.

Αν και ο Brigham Young, ηγέτης της κοινότητας των Μορμόνων, με επιστολή τους απέτρεψε από την επίθεση στο καραβάνι, οι τοπικοί ηγέτες, ωθούμενοι από ένα μείγμα φόβου και φανατισμού, σε συνεννόηση με τις γύρω φυλές Ινδιάνων (π.χ. Paiute) πραγματοποίησαν τη σφαγή με πρωτοφανή αγριότητα.

Ο τότε ηγέτης των Μορμόνων Brigham Young 1801-1877)
Ο τότε ηγέτης των Μορμόνων Brigham Young 1801-1877)

Το σχόλιό μας, σε αυτό το περιστατικό δεν μπορεί παρά να σχετίζεται με τους κινδύνους που κρύβει η άγνοια του πλησίον και το φόβο τον οποίο προκαλεί αυτή η άγνοια.
Ζώντας σε ένα κοινωνικό περιβάλλον, το οποίο, πλέον, αποτελείται από ανθρώπους διαφορετικής προελεύσεως και πολλών διαφορετικών αντιλήψεων και απόψεων για τη ζωή και το θάνατο, είναι απαραίτητο να προσπαθήσουμε να γνωρίσουμε το διπλανό μας. Να μάθουμε πως σκέφτεται, τι επιλογές θα κάνει, ποια θα είναι η στάση του σε καθημερινά προβλήματα και πολλά άλλα, σημαντικά και αναγκαία.

Ο John Doyle Lee (1812-1877) ο οποίος ηγήθηκε της σφαγής και ήταν ο μόνος που τιμωρήθηκε γι' αυτήν
Ο John Doyle Lee (1812-1877) ο οποίος ηγήθηκε
της σφαγής και ήταν ο μόνος που τιμωρήθηκε γι' αυτήν

Επιτρέψτε μου όμως, να επιμείνω στην ανάγκη να γνωρίσουμε τον έτερο, όχι μόνο ως γείτονα, φίλο, γνωστό, συνάδελφο κ.ά., αλλά κυρίως ως δημιούργημα του Θεού.

Αυτή η προσέγγιση του άλλου είναι ουσιαστική, κεντρική και καθοριστική για τη στάση μας απέναντί του. Αυτό συμβαίνει, όχι γιατί μαθαίνουμε κάτι ακόμη από όλα όσα συγκροτούν την προσωπικότητά του, αλλά γιατί αλλάζει η δική μας στάση απέναντί του.

Ο John Doyle Lee καθισμένος στο φέρετρό του   λίγο πριν την εκτέλεσή του τον Μάρτιο του 1877
Ο John Doyle Lee καθισμένος στο φέρετρό του
λίγο πριν την εκτέλεσή του τον Μάρτιο του 1877

Στην περίπτωση της σφαγής της Utah, παραδείγματος χάριν, οι μετανάστες δεν είχαν δημιουργήσει ούτε, κατά τα φαινόμενα, είχαν την παραμικρή πρόθεση να δημιουργήσουν στους Μορμόνους της περιοχής το παραμικρό πρόβλημα. Αυτό μπορούμε να το υποστηρίξουμε με ασφάλεια καθώς δεν διασώζονται κάποιες μαρτυρίες που να υποδηλώνουν κάποια τέτοια πρόθεση εκ μέρους των μελών του καραβανιού. 

Αυτοί που διέπραξαν το έγκλημα κινήθηκαν με κίνητρο το φόβο μήπως δεχθούν επίθεση και, ίσως, τον προσπορισμό κέρδους από την οικειοποίηση των υπαρχόντων των νεκρών. Οι Μορμόνοι προέβαλαν το δικό τους φόβο και τις δικές τους υποψίες στους μετανάστες και τους έκριναν ως επικίνδυνους για τη ζωή και την ασφάλειά τους.

Αν σέβονταν τον άλλο, τους μετανάστες εν προκειμένῳ, ως δημιουργήματα του Θεού και αν επιθυμούσαν να παρακάμψουν το φόβο, η σφαγή θα είχε αποφευχθεί.

Η θρησκευτική πολυδιάσπαση του χριστιανισμού της δύσης προκάλεσε πολλά τέτοια προβλήματα. Ο άλλος αντιμετωπίστηκε ως εχθρός ή φίλος, ανάλογα με το πιστεύω του και την ομολογία στην οποία ανήκε. Με αυτά τα δεδομένα όμως, δεν υφίσταται η έννοια του χριστιανισμού ως σώζουσας αλήθειας. Η αγάπη έχει χαθεί και έχει παραχωρήσει τη θέση της σε άλλα στοιχεία που οδηγούν σε περαιτέρω αλλοίωση το μήνυμα του Χριστού για την αναγκαιότητα της μεταξύ μας αγάπης.

Ο John Doyle Lee νεκρός λίγο μετά την εκτέλεσή του
Ο John Doyle Lee νεκρός λίγο μετά την εκτέλεσή του

Διαβάζοντας τη σχετική, με τη σφαγή στην περιοχή Mountain Meadows, βιβλιογραφική παραγωγή ο αναγνώστης διαπιστώνει ότι οι μέν φοβόταν τους δε, στηριγμένοι σε μία πλαστή εικόνα, η οποία κυκλοφορούσε ως επικρατούσα αντίληψη, χωρίς κανένας να προσπαθήσει να γνωρίσει τον απέναντί του.

Η προσπάθεια να πέσουν οι διαχωριστικές γραμμές θα απέτρεπε το έγκλημα και όλο τον πόνο που το ακολούθησε. Το να διδαχθούμε από παρόμοια περιστατικά δείχνει σύνεση. Το να απομακρύνουμε το φόβο για τον άλλο από τη ζωή μας υπογραμμίζει την πεποίθησή μας ότι ο έτερος δεν είναι εν δυνάμει εχθρός αλλά αδελφός.

Το να προσπαθούμε να γνωρίζουμε τον άλλο πέρα από στερεότυπα και προκατασκευασμένες αντιλήψεις δηλώνει την αγάπη μας προς αυτόν και το σεβασμό μας στη διδαχή του Χριστού.

Το Μνημείο του 1990
Το Μνημείο του 1990

Ας προσπαθούμε να το κάνουμε πάντοτε.
Είναι αναγκαίο και στην εποχή μας!

Δρ. θεολογίας Αθανάσιος Μουστάκης

Πηγές: Μελέτη Athanasios Moustakis’ blog
Εισαγωγή www.pemptousia.gr 
Επιμέλεια www.sophia-ntrekou.gr


Σχετικά Θέματα:

Διαβάστε ακόμη:

3 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Κ. Μουστάκη, μας λέτε λίγο πολύ να αγκαλιάσουμε τον κάθε λαθρο που περνά έξω από την πόρτα μας ή την χώρα μας και να τον φιλέψουμε. Για να σωθεί η ψυχή μας (λέτε).
Ευχαριστώ ΔΕΝ θα πάρω. Θα το κάνεις εσύ? Τώρα γιατί νομίζω (είμαι σίγουρος ) ότι ούτε εσύ θα το κάνεις, δεν είναι δύσκολο να κατανοηθεί από τον οποιονδήποτε θα διαβασει το άρθρο σας, γνωρίζοντας τα σχεδόν 50 θύματα δολοφονιών ετησίως από αυτούς που μας ωθείς να αγκαλιάσουμε.

ΝΕΚΡΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ είπε...

Το θέμα δεν είναι τι θα κάνει ο Μουστάκης ή ο κάθε Μουστάκης (ούτε τι θα κάνω εγώ ή εσύ, αδελφέ, αν θα πάρεις ή δεν θα πάρεις σωτηρία για την ψυχή σου), αλλά τι θα έκανε ο Χριστός...

Ανώνυμος είπε...

Όπως πολύ σωστά λέει ο ΝΕΚΡΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ το θέμα δεν είναι τι λέμε εμείς, αλλά τι λέει (και τι κάνει και τι έκανε) ο Χριστός και νομίζω ότι από τα πολλά που είπε και έκανε επί του θέματος και μόνο το "αγαπάτε αλλήλους" είναι αρκετό για να μας δείξει το δρόμο της σωτηρίας. Από την άλλη, όποιος διαφωνεί με το λόγο του Χριστού μπορεί να τραβήξει το δικό του δρόμο χωρίς κανείς να τον εμποδίσει. Το βέβαιο είναι ότι "η αγάπη έξω βάλλει τον φόβο". Οι επιλογές πάντα παραμένουν δική μας χαρά, αλλά και δική μας ευθύνη.