Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ, ο ποιητής των ήχων - Είπαν για τον Μπαχ (αφιέρωμα videos of Johann Sebastian Bach)

1908 Statue of Bach in front of the-Thomaskirche in Leipzig

† 28 Ιουλίου 1750 † ΜΝΗΜΗ
Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ

Θεωρείται από τις κορυφαίες φυσιογνωμίες της μουσικής. Πάνω
στο έργο του, στηρίζεται όλο το οικοδόμημα της Δυτικής Μουσικής.

Η εφεύρεση του Bach
επέτρεψε στο κλαρίνο και τη φλογέρα
να παίξουν μαζί για ν’ ακουστούν
ταυτόχρονα οι ανάσες τους την ώρα
που πρέπει να στάζει το φως
για ν’ αλλάξει το νόημα της νύχτας
που θα έφερνε την ημέρα πάνω
στα κανάλια της Βενετίας. 

Η εφεύρεση του Bach
έχει το γλυκό ύφος του ρυθμού
αλλά και τη στάση που έρχεται
με το τρίτο μέτρο που δίνει έμφαση
με το δεξί χτύπημα στην ουσία 
ενός διπλού κρυφού αρπισμού 
που κλείνει με την παρεστιγμένη 
νότα. - Ν. Λυγερός

Ο Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ (Johann Sebastian Bach, Άϊζεναχ, 21/31 Μαρτίου 1685 - Λειψία, 28 Ιουλίου 1750) Γερμανός συνθέτης, διευθυντής ορχήστρας, μουσικοπαιδαγωγός και εκτελεστής (οργανίστας, κλειδοκυμβαλίστας, βιολιστής και βιολονίστας) της περιόδου Μπαρόκ.

Η μουσική Μπαρόκ ανήκει στη γενική τεχνοτροπία Μπαρόκ και αναπτύχθηκε πρώτα στην Ιταλία τον 17ο αιώνα. Το Μπαρόκ στη μουσική θεωρείται ότι αρχίζει με τη γέννηση της Όπερας και τελειώνει το 1750 με το θάνατο του Γ.Σ. Μπαχ.

Υπήρξε αναμφισβήτητα ο μεγαλύτερος συνθέτης αυτής της περιόδου, καθώς και ένας από τους σπουδαιότερους στην ιστορία της έντεχνης Δυτικής μουσικής. Τα περισσότερα από 1000 έργα του που έχουν διασωθεί ως τις μέρες μας, ενσωματώνουν όλα τα χαρακτηριστικά του στυλ Μπαρόκ, το οποίο και απογειώνουν στην τελειότητα. Παρόλο που δεν εισάγει κάποια νέα μουσική φόρμα, εμπλουτίζει το γερμανικό μουσικό στυλ της εποχής με μια δυνατή και εντυπωσιακή αντιστικτική τεχνική, έναν φαινομενικά αβίαστο έλεγχο της αρμονικής και μοτιβικής οργάνωσης, και την προσαρμογή ρυθμών και ύφους από άλλες χώρες, ιδιαίτερα από την Ιταλία και τη Γαλλία.

Η μουσική του χαρακτηρίζεται από τεχνική αρτιότητα, αρτιστικό υπόβαθρο και, κυρίως, υψηλή πνευματικότητα.

Ο Λούντβιχ βαν Μπετόβεν είπε: (κάνοντας λογοπαίγνιο για τη λέξη bach που, στα γερμανικά σημαίνει ρυάκι): «Όχι Ρυάκι, αλλά Ωκεανός έπρεπε να σημαίνει το όνομά του!».

Ο Φρεντερίκ Σοπέν: «Ο Μπαχ είναι ένας αστρονόμος που με τη βοήθεια των (ενν. μαθηματικών) πράξεων, βρίσκει τα μεγαλοπρεπέστερα άστρα!»


Ο Μπαχ, ο «ποιητής των ήχων», είναι δημιουργός μεγαλόπνοων έργων εκκλησιαστικής και κοσμικής μουσικής. Υπήρξε πολύ μορφωμένος και καλλιεργημένος και ως χαρακτήρας ακέραιος και τίμιος, αλλά καθόλου φιλόδοξος, ήταν δε, ένας συνειδητός οικογενειάρχης - έκανε 20 παιδιά!

Η όραση του χάθηκε οριστικά ύστερα από δυο αποτυχημένες εγχειρήσεις που τού έκανε ένας πλανόδιος Άγγλος κομπογιαννίτης ονόματι Τζον Τέιλορ.

Έτσι, ο ήδη πολύ ταλαιπωρημένος Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ, έπειτα από μετεγχειρητικές επιπλοκές και κακή περίθαλψη, πέθανε στις 28 Ιουλίου 1750, σε ηλικία 65 ετών, αφήνοντας πίσω του έντεκα απογόνους (εννέα από τα 20 παιδιά του πέθαναν σε μικρή ηλικία), πέντε εκ των οποίων έγιναν μουσικοί.
 
Το ξέρετε ότι ο Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ, ο «ποιητής των ήχων», ο σπουδαιότερος συνθέτης του μπαρόκ, έγραψε την «Καντάτα αριθμός 82» (το ακούτε εδώ) κι ότι αυτή η σύνθεση βοήθησε στην μεταστροφή του π. Σεραφείμ Ρόουζ προς την ορθοδοξία;; Δείτε εδώ: Η μεταστροφή του π. Σεραφείμ Ρόουζ με την καντάτα του Μπαχ που του άλλαξε την ζωή


Ακούς τον Bach πάνω στα λόγια
του (ευαγγελιστή) Λουκά
και ξέρεις ότι έχει έρθει
για να υποστηρίξει
την ουσία αφού ξέρει
ότι είναι το πρέπον.

Αν ο Bach επέλεξε δύο
από τα Συνοπτικά Ευαγγέλια
για να δημιουργήσει
το Ορατόριό του
μόνο τυχαίο δεν ήταν
αφού ήθελε αναφορές
για τη γέννηση

Τα έργα του καλύπτουν ένα ευρύτατο φάσμα τόσο της οργανικής (έργα για τσέμπαλο, εκκλησιαστικό όργανο, κοντσέρτα), όσο και της φωνητικής μουσικής (ορατόρια, λειτουργίες, πάθη, καντάτες, κ.α.). Ως χαρακτηριστικά έργα του Μπαχ μπορούν να αναφερθούν: η Τοκάτα και Φούγκα σε Ρε Ελάσσονα, η Λειτουργία σε σι ελάσσονα, τα Κατά Ματθαίον Πάθη, τα Βρανδεμβούργια Κοντσέρτα, το Καλοσυγκερασμένο Κλειδοκύμβαλο και η Τέχνη της Φούγκας.

Ο Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ γεννήθηκε στις 21 Μαρτίου 1685 στο Άιζεναχ του Δουκάτου του Ζάξε-Άιζεναχ (σήμερα στο γερμανικό ομόσπονδο κρατίδιο της Θουριγγίας). Ήταν ο μικρότερος από τα οκτώ παιδιά του βιολιστή Γιόχαν Αμπρόζιους Μπαχ, που ήταν και ο πρώτος του δάσκαλος στη μουσική και της Μαρίας Ελισαβέτας. 

Μετά τον θάνατο και των δυο γονιών του, την κηδεμονία του ανέλαβε σε ηλικία 10 ετών, ο μεγαλύτερος αδελφός του Γιόχαν Κρίστοφ που εργαζόταν ως μουσικός στην πόλη Όρντρουφ.

Ο αδελφός του τού δίδαξε όργανο και τσέμπαλο και ο πρωτοψάλτης Χέρντερ θεωρητικά και σύνθεση. 

Ο Γιόχαν Σεμπάστιαν ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές του με μεγάλες επιδόσεις, ψάλλοντας παράλληλα στην εκκλησία του Όρντρουφ έως το 1700, οπότε άρχισε να εργάζεται με συμβόλαιο στο Ναό του Αγίου Μιχαήλ στο Λίνεμπουργκ. Έχοντας ήδη διακριθεί για τις φωνητικές του ικανότητες, συνέχισε να σπουδάζει σύνθεση με τον οργανίστα της εκκλησίας.

Το 1703 ανέλαβε τη θέση του οργανίστα σε μια νεόκτιστη εκκλησία, τον Άγιο Βονιφάτιο στο Άρνστατ, έπειτα από πρόσκληση που τού έγινε για τη δοκιμή του καινούργιου οργάνου και μια συναυλία που προκάλεσε θαυμασμό. Εκεί παρουσίασε την πρώτη του καντάτα και σήμερα ο ναός αυτός αποκαλείται «Η εκκλησία του Μπαχ. Το 1707 παντρεύτηκε τη δεύτερη ξαδέρφη του, Μαρία Μπάμπαρα Μπαχ, αφού πρώτα κληρονόμησε ένα θείο του.

Παρ’ όλο που διακρίθηκε σημαντικά ως οργανίστας και γενικά η θητεία του στο Άρνστατ ήταν πολύ επιτυχημένη, αντιμετώπισε πολλά προβλήματα με τους εργοδότες τους, γεγονός που τον οδήγησε σε παραίτηση. Έτσι, ανέλαβε την θέση του οργανίστα στο Ναό του Αγίου Βλασίου της πόλης Μιλχάουζεν όπου και συνέχισε να γράφει και παρουσιάζει τις τέσσερις επόμενες καντάτες του. Οι επεμβάσεις στο μουσικό του έργο από της εκκλησιαστικές αρχές της πόλης, έγιναν για άλλη μια φορά αιτία παραίτησης.

Το 1708 άρχισε να υπηρετεί στην Αυλή της Βαϊμάρης, αναλαμβάνοντας διάφορα καθήκοντα και γράφοντας πολλά σημαντικά έργα. Μετά την προαγωγή του σε εξάρχοντα (konzertmeister) είχε την υποχρέωση να γράφει και να παρουσιάζει στην Αυλή μια καντάτα το μήνα. Τον πρώτο καιρό ο Μπαχ επιδιδόταν με πάθος στα νέα του καθήκοντα, μέχρις ότου οι σχέσεις του διαταράχτηκαν με την Αυλή. 

Η φυλάκισή του για ένα μήνα το Νοέμβριο του 1717, επειδή τόλμησε να αψηφήσει απόφαση του τοπικού ηγεμόνα, διέρρηξε οριστικά τις σχέσεις του με την Αυλή της Βαϊμάρης. Μετά την αποφυλάκισή του, άρχισε να εργάζεται για λογαριασμό του φιλόμουσου πρίγκιπα Λεοπόλδου του Άνχαλτ-Κέτεν. Στο Κέτεν, ο Μπαχ διηύθυνε τη χορωδία και την ορχήστρα στην οποία συμμετείχε και ο Λεοπόλδος ως εκτελεστής βιόλας ντα γκάμπα. 

Το διάστημα 1717-1723 υπήρξε εξαιρετικά παραγωγικό για το συνθέτη, αφού έγραψε σχεδόν όλα του τα μεγάλα έργα, κοντσέρτα, σονάτες και το πρώτο μέρος του «Καλώς συγκερασμένου κλειδοκύμβαλου». 

Το 1720, πέθανε απρόσμενα η σύζυγός του και τον επόμενο χρόνο παντρεύτηκε την Άννα Μαγκταλένα Βίλκε, κόρη μουσικού. Δεν άργησε όμως να ξαναβρεθεί αντιμέτωπος με προβλήματα, που αυτή τη φορά αφορούσαν στην εκπαίδευση των παιδιών του.

Έτσι, για άλλη μια φορά άλλαξε εστία, καταλήγοντας στη Λειψία στη θέση του κάντορα (διευθυντή εκκλησιαστικής χορωδίας) του Ναού του Αγίου Θωμά, την οποία κατείχε όσο ζούσε ο συνθέτης Γιόχαν Κούναου και είχε αρνηθεί ένας άλλος συνθέτης ο γνωστός σήμερα Γκέοργκ Φίλιπ Τέλεμαν. Η θέση αυτή, που ήταν και η τελευταία που ανέλαβε ο Μπαχ, ήταν κάτι παραπάνω από εξοντωτική. Ανάμεσα στις άλλες υποχρεώσεις του έπρεπε να μη γράφει μουσική για θέατρο, να δίνει μουσική εκτός από τον Άγιο Θωμά και στο Ναό του Αγίου Νικολάου τις Κυριακές και τις γιορτές, καθώς και σε όποια άλλη περίσταση του ζητηθεί, να διδάσκει στη σχολή του Αγίου Θωμά κ.ά.

Οι παρουσίες του και η γενικότερη συμπεριφορά του ελέγχονταν από την τοπική Αρχή και οι έριδες και οι τριβές των εμπλεκομένων στην υπόθεση αυτή έφερναν πολύ συχνά σε αντιπαράθεση το συνθέτη και το συμβούλιο της πόλης. Ωστόσο, ο Μπαχ ανταποκρίθηκε στα καθήκοντά του, παράγοντας εξαιρετικά μεγάλο όγκο έργου με αξιοσημείωτη σπουδαιότητα.

Young Johann Sebastian Bach. Teri Noel Towe seems to demonstrate that the portrait is not of Bach. Painting Johann Ernst Rentsch the Elder (d. 1723)
Πορτραίτο που αποδίδεται στον Γιόχαν Ερνστ Ρεντς τον 
πρεσβύτερο και ίσως απεικονίζει τον Γ. Σ. Μπαχ σε ηλικία 
περίπου τριάντα ετών (περ. 1715). (Angermuseum, Ερφούρτη)

Τρία περιστατικά από τα νεανικά του χρόνια

Από τα χρόνια στο Όρντρουφ: «Η αγάπη τού μικρού μας Γιόχαν Σεμπάστιαν για τη μουσική ήταν ασυνήθιστα μεγάλη, και μάλιστα από εκείνη τη νεαρή ηλικία. Σε μικρό χρονικό διάστημα, κατείχε όλα τα κομμάτια που, ο αδελφός του, τού έδωσε με τη θέλησή του για να τα μάθει. Όμως υπήρχε ακόμη, ένα βιβλίο γεμάτο από κομμάτια για το κλαβιέ, των πιο φημισμένων δασκάλων τής εποχής, του Φρόμπεργκερ, του Κέρλ, αλλά και του Πάχελμπελ, που κατείχε ο αδελφός του, και το οποίο, -ποιος ξέρει γιατί- αρνείτο να τού το δώσει, παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις του.

Ο πόθος του να προοδεύει συνεχώς όλο και περισσότερο, τον έκανε να εφεύρει το εξής αθώο τέχνασμα: Το βιβλίο βρισκόταν μέσα σ’ ένα ντουλάπι, που είχε μόνο μια πόρτα με καγκελάκια. Με τα μικρά του χέρια μπορούσε να πιάνει το βιβλίο, μέσα από τα κάγκελα, να το φέρνει σε όρθια θέση πιάνοντάς το από το χάρτινο εξώφυλλο του και, τις νύχτες, όταν όλοι βρίσκονταν στα κρεβάτια τους, να το τραβάει έξω.

Επειδή δεν είχε δική του λάμπα, το αντέγραφε με το φως τού φεγγαριού και το έβαζε πίσω στη θέση του. Μετά από αντιγραφή έξι μηνών, είχε [αντιγραμμένο] αυτό το μουσικό λάφυρο στα χέρια του. Στα κρυφά και με διακαή πόθο, προσπάθησε να κάνει χρήση αυτών των μουσικών κομματιών, μέχρι που, προς ανείπωτη λύπη του, το ανακάλυψε ο αδελφός του, και τού πήρε, χωρίς δικαιολογία, όλα τα αντίγραφα που με τόσο πολύ κόπο είχε φτιάξει. Μπορούμε να παρομοιάσουμε, τη θλίψη τού μικρού μας γι’ αυτή την τεράστια απώλεια, αν φανταστούμε, κατά κάποιο τρόπο, ένα πλούσιο τσιγκούνη, που το πλοίο του, στο δρόμο για το Περού και, φορτωμένο με εκατό χιλιάδες τάληρα, χάνεται στα κύματα. Ο Γιόχαν Σεμπάστιαν πήρε το βιβλίο μόνο μετά το θάνατο τού αδελφού του..»

(από τη ΝΕΚΡΟΛΟΓΙΑ)

Από τα χρόνια στο Λύνενμπουργκ: «Επειδή έκανε τη διαδρομή για το Αμβούργο περισσότερες από μία φορά, για να ακούσει αυτόν τον μεγάλο δάσκαλο (Ράινκεν), συνέβη κάποτε να χρειαστεί να παραμείνει εκεί, περισσότερο απ’ ότι τού επέτρεπε η αποζημίωσή του (ενν. τα οδοιπορικά που έπαιρνε), οπότε κατά την επιστροφή στο Λύνενμπουργκ, δεν είχε παρά μερικά σελίνια στην τσέπη. Δεν ήταν παρά μόνο στα μισά τού δρόμου, όταν πείνασε πολύ και σταμάτησε σ’ ένα πανδοχείο, όπου οι απολαυστικές μυρωδιές τής κουζίνας, τού έκαναν το μαρτύριο στο οποίο βρισκόταν, δέκα φορές μεγαλύτερο! 

Εκεί που συλλογιζόταν απελπισμένος, άκουσε ν’ ανοίγει τρίζοντας ένα παράθυρο, και είδε κάποιον να πετάει μερικά ψαροκέφαλα ρέγκας στα σκουπίδια. Ως γνήσιος Θουριγγιανός, κι ενώ τού έτρεχαν τα σάλια σ’αυτό το θέαμα (sic), δεν δίστασε ούτε μια στιγμή να τρέξει και να τα πάρει! Και, κοίτα θαύμα!!! Μόλις είχε αρχίσει να τα κομματιάζει, βρήκε μέσα στο καθένα από αυτά ένα Δανέζικο δουκάτο! Ένα εύρημα που, όχι μόνο τού επέτρεπε να παραγγείλει μιά μερίδα ψητό κρέας, αλλά τού έδινε και τη δυνατότητα, στην αμέσως επόμενη ευκαιρία, να ξανακάνει, με μεγαλύτερη άνεση, ένα καινούργιο ταξίδι στον Ράινκεν στο Αμβούργο...»

(Η ιστορία αυτή καταγράφηκε το 1786, από τον 
Friedrich Wilhelm Marpurg, ο οποίος ήταν γνωστός 
τού Bach και των δύο μεγαλύτερων γιων του)

Από τα χρόνια στο Άρνσταντ: «…όρμησε ξωπίσω του κραδαίνοντας ένα κομμάτι ξύλο και φωνάζοντας να «λογαριαστούνε» επειδή τού απηύθυνε προσβλητικές εκφράσεις. Αυτός (Μπαχ) τού απάντησε ότι δεν τον είχε προσβάλλει, και ότι δεν μπορούσε κανείς να το ισχυριστεί αυτό χωρίς αποδείξεις, άλλωστε βάδιζαν στο δρόμο τους ήσυχοι. 

Ο Γκέγιερσμπαχ τού ανταπάντησε ότι, μπορεί ίσως να μην κακολόγησε τον ίδιο, το είχε κάνει όμως σίγουρα μιλώντας για το φαγκότο του, και κάποιος που προσβάλλει τα υπάρχοντά του, προσβάλλει και αυτόν τον ίδιο. Λέγοντας αυτά, όρμησε για μιάν ακόμη φορά σαν τρελό σκυλί, και τον άρπαξε. Επειδή ο Μπαχ δεν ήταν προετοιμασμένος γι’ αυτή την εξέλιξη, σκέφτηκε ακόμη και να τραβήξει το σπαθί του.

Ο Γκέγιερσμπαχ όμως, τον έπιασε σφιχτά και άρχισαν να στριφογυρίζουν μαζί, έτσι αγκαλιασμένοι, έως ότου οι υπόλοιποι φοιτητές που ήσαν κοντά […], τούς χώρισαν, και έτσι (ο Μπαχ) μπόρεσε να συνεχίσει το δρόμο για το σπίτι του […]. Επειδή λοιπόν, δεν τού άρμοζε μια τέτοια συμπεριφορά και επειδή δεν αισθανόταν πλέον ασφαλής στο δρόμο, απαίτησε με ευγενικό τρόπο, να τιμωρηθεί πάραυτα αυτός ο Γκέγιερσμπαχ και ο ίδιος να λάβει την πρέπουσα ικανοποίηση, ενώ και οι άλλοι θα έπρεπε να τού συμπεριφέρονται με σεβασμό, έτσι ώστε στο μέλλον να μη συμβεί παρόμοια προσβολή ή επίθεση»....»

(Το «διαβόητο» επεισόδιο με τον σπουδαστή, τον οποίο
ο Μπαχ είχε προσβάλει για τις εκτελεστικές του ικανότητες)

1908 Statue of Bach in front of the-Thomaskirche in Leipzig
1908 Statue of Bach in front of the-Thomaskirche in Leipzig

Στην Λειψία της Σαξονίας στη Γερμανία είναι η πανταχού παρουσία του Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ, ο οποίος εργάστηκε στην πόλη από το 1723 μέχρι το θάνατό του το 1750. Μέσα στην εκκλησία του Αγίου Θωμά (St. Thomas Church) (του 1212) βρίσκεται ο τάφος του συνθέτη, ενώ έξω από αυτήν υπάρχει το άγαλμά του και απέναντι το Μουσείο Μπαχ. Σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο εντός της εκκλησίας βρίσκονται τα όργανα με τα οποία έπαιζε ο Μπαχ (βιολιά, βιολοντσέλα, μπάσα).

Επίσης, ο Μπαχ ήταν πρωτοψάλτης στην άλλη εκκλησία, του Αγίου Νικολάου (του 1165) που κτίστηκε στη διασταύρωση δύο σημαντικών εμπορικών δρόμων, οι οποίοι συνέδεαν την ανατολική με τη δυτική, τη νότια με τη βόρεια Ευρώπη, ο άγιος Νικόλαος ήταν ο προστάτης των εμπόρων κατά το Μεσαίωνα. Η εκκλησία αρχικά ήταν ρομανικού ρυθμού, στη συνέχεια επεκτάθηκε και οι τρεις πύργοι της πήραν την τελική τους μορφή σε ρυθμό μπαρόκ.

Εντυπωσιακό είναι το εσωτερικό της εκκλησίας με τους κίονες κορινθιακού ρυθμού που η κορυφή της καταλήγει σε φύλλα φοίνικα, ενώ η οροφή, τα υπερώα και τα καθίσματα είναι πλούσια διακοσμημένα. Η εκκλησία διαθέτει ένα όργανο που κατασκευάστηκε το 1858-1862, σημαντικό έργο ρομαντικής τεχνοτροπίας που εκμοντερνίστηκε τον 20ό αιώνα και σήμερα λειτουργεί με ηλεκτροπνευματικό τρόπο.

Ο τάφος του Μπαχ στον Αγ. Θωμά της Λειψίας.
Ο τάφος του Μπαχ στον Αγ. Θωμά της Λειψίας.

Είπαν για τον Μπαχ

«Η Μουσική χρωστάει στον Μπαχ όσα η Θρησκεία στο Δημιουργό της!» - Ρόμπερτ Σούμαν

«Μελετάτε Μπαχ. Εκεί θα βρείτε τα πάντα!» - Γιοχάνες Μπραμς

«Ο Μπαχ είναι ο Κολοσσός της Ρόδου, κάτω από τον οποίο όλοι οι μουσικοί πέρασαν και οι επόμενοι θα συνεχίσουν να περνάνε. Ο Μότσαρτ είναι όμορφος, ο Ροσσίνι μεγαλόπρεπος, όμως ο Μπαχ είναι περιεκτικός: έχει πει όλα όσα έπρεπε να ειπωθούν. Εάν χανόταν όλη η Μουσική που έχει γραφεί έως σήμερα, έπρεπε να ξαναγραφεί με βάση τον Μπαχ!» - Σαρλ Γκουνώ

«Ο Θεός είναι Θεός και ο Μπαχ είναι Μπαχ!» - Εκτόρ Μπερλιόζ

«Η πιο υπέροχη χριστιανική μουσική που έχει γραφεί παγκοσμίως...εάν η ζωή μού έπαιρνε την πίστη και την ελπίδα, αυτό το απλό χορωδιακό θα μού τις έφερνε πάλι πίσω...!» - Φέλιξ Μέντελσον-Μπαρτόλντυ

«Δεν είχα την παραμικρή ιδέα ότι η ιστορική εξέλιξη της Μουσικής και η σημερινή μοντέρνα οφείλουν τα πάντα στον Μπαχ!» - Νικολάι Ρίμσκυ-Κόρσακοφ

«Το μεγαλύτερο θαύμα στη Μουσική!» - Ρίχαρντ Βάγκνερ

«Ω, ευτυχισμένα τέκνα του Βορρά, που μεγαλώσατε στους κόλπους του Μπαχ, πόσο σας ζηλεύω!» - Τζουζέπε Βέρντι

«Το απόσταγμα -η εσάνς- όλης της Μουσικής!» - Κλωντ Ντεμπυσσύ

«Ο Μπαχ είναι ένας καλόκαρδος θεός, στον οποίο όλοι οι μουσικοί οφείλουν να προσεύχονται για να ξεφύγουν από τη μετριότητα!» - Κλωντ Ντεμπυσσύ

«Στον Μπαχ, τα ζωτικά κύτταρα της Μουσικής είναι ενωμένα όπως το Σύμπαν στον Θεό!» - Γκούσταβ Μάλερ

«Σε συναγωνισμό με τον Μπαχ, κάθε συνθέτης -ακόμα και ο πλέον χαρισματικός-, έρχεται δεύτερος ήδη από την εκκίνηση!» - Πάουλ Χίντεμιτ

«Εάν έμπαινε ποτέ το ερώτημα για ένα συνθέτη που έγραφε μουσική χωρίς ανθρώπινα ελαττώματα, η απάντηση θα ήταν ομόφωνη: ο Μπαχ!» - Άαρον Κόπλαντ

«Ο Μπαχ είναι τερματικό σημείο. Τα πάντα, απλά, οδηγούν προς αυτόν!» - Άλμπερτ Σβάιτσερ

«Ο Μπαχ είναι η αρχή και το τέλος όλης της Μουσικής!» - Μαξ Ρέγκερ

«...τα έργα του είναι εξαιρετικά πολύτιμα...υπάρχουν τόσες συνθέσεις του άγνωστες στο πλατύ κοινό, γεμάτες ευφυία, εφευρετικότητα και μυστήριο!...» - Καρλχάιντς Στοκχάουζεν

«...οι τεχνικές στη Μουσική προσφορά είναι μερικές φορές εξαιρετικά περίπλοκες!...» - Πιέρ Μπουλέζ

«Συγκρινόμενος με τον Μπαχ είμαι, κατ' ουσίαν, άνεργος!» - Ένιο Μορικόνε

«Ο Μπαχ είναι swing!» - Αλέξανδρος Μυράτ, διευθυντής ορχήστρας (από εκπομπή της Κρατικής Τηλεόρασης για τα 250 χρόνια από το θάνατο του Μπαχ)

«...τι είναι αυτό, λοιπόν, που τον κάνει εξαρχής, απέναντι σε 1000 διαφορετικά μουσικά υλικά, σοφό με 1000 διαφορετικούς τρόπους; Επειδή μέχρι σήμερα, κανείς άνθρωπος δεν μου απάντησε, περιμένω ίσως, τα βαθιά μου γηρατειά, την επιστήμη και το DNA, τους οποίους επικαλούμαι ικετευτικά, να δώσουν μια κάποια χείρα βοηθείας σ’ αυτό το υπέροχο μυστήριο, που ακούει στο όνομα Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ!» - Μάρκος Μωυσίδης, σύγχρονος Έλληνας συνθέτης (από την εκπομπή «Ο συνθέτης της εβδομάδας», του Τρίτου προγράμματος της Ελληνικής Ραδιοφωνίας)



Βιντεο / αφιέρωμα στον Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ

Βίντεο Η «Καντάτα του Μπαχ - ο αριθμός 82»


















Ο Νίκος Λυγερός για τον Bach by Opus of N. Lygeros


















Βίντεο προορισμένο για εκπαιδευτική χρήση. Μεταδίδει με ευχάριστο τρόπο στα παιδιά πληροφορίες σχετικά με τη ζωή και το έργο του σπουδαίου αυτού μουσικού. Η αφήγηση αφορά στο κεφάλαιο για τον Μπαχ από το βιβλίο «Δέκα Μεγάλοι Μουσουργοί» της Αύρας Σ.

Δεν υπάρχουν σχόλια: