Οσία Συγκλητική, η Μεγάλη Μητέρα, η Καθηγήτρια της Ερήμου, μία αέναη οδοδείχτης τ' Ουρανού

Painting depicting Syncletica of Alexandria,  from the Menologion of Basil II (c. 1000 AD)
Φώτο: Painting depicting Syncletica of Alexandria, 
from the Menologion of Basil II (c. 1000 AD)

Εργασία της Σοφίας Ντρέκου

Δια Πρεσβειών της Οσίας, καλή ανάγνωση

ΟΣΙΑ Σ Υ Γ Κ Λ Η Τ Ι Κ Η !

Μία ακάματη σκαπανέας του πνεύματος.
Μία ακούραστη εργάτρια της φιλανθρωπίας. 
Μία αεικίνητη ηρωίδα της αγάπης.
Μία λαμπάδα άσβεστη, αείφωτη, καθοδηγητική 
για τους Ουρανοδρόμους της γης. 
Μία βακτηρία δυναμική για τους ορειβάτες 
του Έβερεστ της αρετής. 
Μία αέναη οδοδείχτης τ' Ουρανού...!

Κάποτε οι άγιοι Πατέρες, όπως εδώ ο Μέγας Αθανάσιος, έγραφαν και κήρυτταν για τα πνευματικά κατορθώματα και την αγία ζωή των γυναικών που εγνώριζαν. Σήμερα;

«Σοφία και χάριτι, κεκοσμημένη σεμνή, 
ακλόνητος έμεινας, ως ο Ιώβ ο κλεινός, 
εχθρού επιθέσεσιν· όθεν Συγκλητική σε, 
η ουράνιος δόξα, δέδεκται μετά τέλος, 
ως παρθένον φρονίμην 
εν ή των μεμνημένων σου 
αεί μνημόνευε.» Απολυτίκιον


Πρόλογος

Είναι γνωστή στην Παλαιά Διαθήκη η ιστορία του πολυάθλου Ιώβ. Για κείνους που σκανδαλίζονται για την αρχή και την ύπαρξη του κακού στον κόσμο, η απάντηση υπάρχει σ' κείνη την ιστορία. Ποιά είναι η αρχή των κι από πού προέρχονται τα παθήματα των ανθρώπων στον κόσμο; Γιατί να δέρνη τους ανθρώπους η φτώχεια, η αρρώστια κι ο θάνατος;

Γιατί και οι δίκαιοι να δεινοπαθούν και να υποφέρουν; Και πώς όλα τούτα συμβιβάζονται με τη δικαιοσύνη του Θεού; Ανθρώπινη απάντηση δεν υπάρχει σε τούτα τα ερωτήματα, υπάρχει όμως απάντηση του Θεού. «Μη αποποιού μου το κρίμα. Οίει δε με άλλως σοι κεχρηματικέναι ή ίνα αναφανής δίκαιος;». Ένα είναι βέβαιο, πως μέσα στα παθήματά του ο άνθρωπος παιδαγωγείται και χαλκεύεται, κι έτσι «επιτελεί αγιωσύνην», όπως η αγία Συγκλητική, της οποίας η Εκκλησία μας τιμά την μνήμη της στις 5 Ιανουαρίου.

Η Οσία Συγκλητική έζησε στον καιρό του Μεγάλου Αθανασίου. Οι γονείς της ήταν πλούσιοι, και πολύ ευσεβείς. Πάντοτε βοηθούσαν τους ανθρώπους που είχαν πρόβλημα και είχαν ανάγκη, διότι αυτό ζητάει ο Κύριος από τους ανθρώπους, να βοηθούμε τον πλησίον μας. Τα πλούτη έφερναν διακεκριμένους και πολλούς γαμπρούς στο σπίτι τους για την ωραία Οσία Συγκλητική.

Η Οσία, όμως, παρακάλεσε τους γονείς της να μην επιμένουν να παντρευτεί. Διότι ήθελε να αφιερωθεί στην αγάπη του πλησίον. Πράγματι, οι ευσεβείς γονείς σεβάστηκαν την απόφαση της κόρης τους. Έτσι λοιπόν η Οσία Συγκλητική αφιέρωσε τη ζωή της για την ανακούφιση των ασθενών, των λυπημένων, των ορφανών και των φτωχών. Ευχαρίστησή της ήταν να βλέπει το γέλιο, εκεί όπου κυριαρχούσε πριν η θλίψη.

Ο πολύς κόπος όμως, στην Ιερή αυτή διακονία, έκαναν το σώμα της Οσίας ασθενικό. Αλλά η Οσία μας, στη δοκιμασία αυτή υπήρξε καρτερική, χωρίς ποτέ να γογγύξει προς τον Θεό. Παρέδωσε την ψυχή της στον Κύριο, σε ηλικία 80 χρονών.

Διδαχές της Οσίας Συγκλητικής
τις οποίες έγραψε ο Μέγας Αθανάσιος


Δίδασκε η Οσία:

Παιδιά μου, ὅλοι ξέρομε, πῶς θά σωθοῦμε, ἀλλά χάνομε τήν σωτηρία μας ἀπό τήν πνευματική μας ἀμέλεια. Πρέπει λοιπόν, ἀρχικά, νά τηροῦμε μέ ἀκρίβεια τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ, «ἀγαπήσεις Κύριον τόν Θεόν σου ἐξ ὅλης τῆς ψυχῆς σου» «καί τόν πλησίον σου ὡς σεαυτόν» (Ματθ. 22, 37-39). Αὐτή εἶναι ἡ ἀρχή τοῦ νόμου καί τό πλήρωμα τῆς χάριτος. Λίγα λόγια, ἀλλά μέ πολλή καί μεγάλη δύναμι. Ὅλες οἱ ἀρετές ἐξαρτῶνται ἀπ᾽ αὐτή, γι᾽ αὐτό καί ὁ Ἀπ. Παῦλος ὀνομάζει τήν ἀ γ ά π η τέλος τοῦ νόμου. Αὐτή εἶναι ἑπομένως ἡ σωτηρία μας, ἡ διπλῆ ἀγάπη, ἡ ἀρχή καί τό τέλος κάθε καλοῦ ἔργου τῶν ἀνθρώπων.

Ἡ Οργή

Ἡ ὀργή εἶναι μικρό ἁμάρτημα. Τό πιό βαρύ ὅμως ἁμάρτημα ἀπ᾽ ὅλα εἶναι ἡ μνησικακία. Γιατί ὁ θυμός διαλύεται σάν τόν καπνό, πού θολώνει γιά λίγο τήν ψυχή, ἡ μνησικακία ὅμως σάν μόνιμη κατάσταση ἐξαγριώνει τήν ψυχή περισσότερο κι ἀπό θηρίο. Καί ὁ σκύλος, ὅταν χτυπήση κάποιο μέ μανία, μέ λίγη τροφή μαλακώνει, ὅπως καί τά ἄλλα θηρία, πού πραΰνονται μέ τήν ἀγάπη.

Ἐκεῖνος ὅμως, πού κυριεύεται ἀπό μνησικακία, οὔτε μέ παρακλήσεις ἀλλάζει, οὔτε μέ τροφή μαλακώνει, οὔτε μέ τόν χρόνο, πού μεταβάλλει τά πάντα, μπορεῖ νά θεραπευθῆ. Οἱ μνησίκακοι εἶναι οἱ πιό ἀσεβεῖς καί παράνομοι ἀπ᾽ ὅλους, γιατί δέν ὑπακούουν στά λόγια τοῦ Χριστοῦ πού λέει, «Ὕπαγε πρῶτον διαλλάγηθι τῷ ἀδελφῷ σου καί οὔτω προσάγαγε τό δῶρον» (Ματθ. 5,24) καί «μή ἐπιδυέτω ὁ ἥλιος ἐπί τῷ παροργισμῷ ὑμῶν» (Ἐφεσ. 4,26).

Ἡ ταπεινοφροσύνη

Τό πόσο καλή καί σωστική εἶναι ἡ ταπεινοφροσύνη, φαίνεται καί ἀπό τό ὅτι ὁ ἴδιος ὁ Κύριος τήν ἐνδύθηκε γιά νά οἰκονομήση τούς ἀνθρώπους, ἀφοῦ μάλιστα εἶπε: «Μάθετε ἀπ᾽ ἐμοῦ ὅτι πρᾶός εἰμι καί ταπεινός τῇ καρδίᾳ» (Ματθ. 11,29). Πρόσεχε ποιός εἶναι αὐτός, πού μιλεῖ καί γίνε τέλειος μαθητής Του. Ἡ ἀρχή καί τό τέλος στά καλά ἔργα ἄς εἶναι ἡ ταπεινοφροσύνη, ἐννοῶ τό ταπεινό φρόνημα καί ὄχι μόνο τά σχήματα λόγου. Ὅταν ἡ ψυχή σκέπτεται ταπεινά, ταπεινές θά εἶναι καί οἱ ἐξωτερικές ἐκδηλώσεις. Ἔχεις ἐφαρμόσει ὅλες τίς ἀρετές; Ὁ Κύριος τό ξέρει, ἀλλά ὁ Ἴδιος μᾶς λέει, ν᾽ ἀρχίζουμε πάλι ἀπό τήν ταπείνωση, λέγοντας, «ὅταν πάντα ποήσητε, εἴπατε. Δοῦλοι ἀχρεῖοί ἐσμεν» (Λουκ. 17,10). 

Ἡ ταπεινοφροσύνη ἀποκτᾶται μέ ὀνειδισμούς, μέ ὕβρεις καί πόνους, σέ σημεῖο πού νά σέ ποῦν τρελλό καί ἀνόητο, πτωχό, ἀδύνατο καί τιποτένιο, ἀπρόκοπτο σέ καλά ἔργα, ἀνίκανο νά μιλᾶς, ἀνυπόληπτο, ἐξουθενωμένο. Αὐτά εἶναι τά νεῦρα τῆς ταπεινοφροσύνης. Κι ὁ Κύριος τά ἴδια ἄκουσε καί ἔπαθε. Καί Σαμαρείτη τόν εἶπαν καί δαιμονισμένο. Πῆρε τήν μορφή δούλου, μαστιγώθηκε καί γέμισε στό σῶμα Του πληγές.

Πρέπει λοιπόν κι ἐμεῖς νά μιμούμεθα τίς πράξεις τῆς ταπεινοφροσύνης. Εἶναι μερικοί, πού μέ ἐξωτερικά σχήματα ὑποκρίνονται τόν ταπεινό ἀπό φιλοδοξία, ἀλλά φανερώνονται ἀπό τά ἀποτελέσματα. Ὅταν τύχη νά ὑβριστοῦν ἐλαφρά, δέν ὑπομένουν, χύνοντας ἀμέσως τό δηλητήριό τους, σάν τά δηλητηριώδη φίδια.

Η Λύπη

στον ναό του Αγ. Ολαφ, ΜπέργκενΠαιδιά μου, ὅλοι ξέρομε, πῶς θά σωθοῦμε, ἀλλά χάνομε τήν σωτηρία μας ἀπό τήν πνευματική μας ἀμέλεια. Πρέπει λοιπόν, ἀρχικά, νά τηροῦμε μέ ἀκρίβεια τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ, «ἀγαπήσεις Κύριον τόν Θεόν σου ἐξ ὅλης τῆς ψυχῆς σου» «καί τόν πλησίον σου ὡς σεαυτόν» (Ματθ. 22, 37-39). Αὐτή εἶναι ἡ ἀρχή τοῦ νόμου καί τό πλήρωμα τῆς χάριτος. Λίγα λόγια, ἀλλά μέ πολλή καί μεγάλη δύναμι. Ὅλες οἱ ἀρετές ἐξαρτῶνται ἀπ᾽ αὐτή, γι᾽ αὐτό καί ὁ Ἀπ. Παῦλος ὀνομάζει τήν ἀ γ ά π η τέλος τοῦ νόμου. Αὐτή εἶναι ἑπομένως ἡ σωτηρία μας, ἡ διπλῆ ἀγάπη, ἡ ἀρχή καί τό τέλος κάθε καλοῦ ἔργου τῶν ἀνθρώπων.

Ὑπάρχει λύπη ὠφέλιμη καί λύπη καταστρεπτική. Γνωρίσματα τῆς καλῆς λύπης εἶναι ἡ θλῖψι γιά τά δικά μας ἁμαρτήματα, ἡ λύπη γιά τήν ἄγνοια, πού ἔχουν οἱ ἀδελφοί μας καί ὁ φόβος μήπως χάσουμε τήν ἀγαθή προαίρεσι καί δέν φθάσουμε στόν σκοπό τῆς σωτηρίας. Ἐνῶ τῆς ἄλλης, πού δημιουργεῖ ὁ ἐχθρός, εἶναι ἡ παράλογη καί ὑπερβολική θλῖψι, πού οἱ πατέρες τήν ὀνομάζουν ἀκηδία. Τό πνεῦμα αὐτό τῆς ἀκηδίας καί τῆς λύπης, πρέπει νά τό διώχνουμε μέ τήν προσευχή καί τήν ψαλμωδία.

Ἄς προσέχῃ, λοιπόν, ὅποιος νομίζει πώς στέκεται, γιά νά μή πέσῃ. Γιατί αὐτός πού ἔπεσε, ἔχει μία μόνο φροντίδα, νά σηκωθῆ, ἐκεῖνος ὅμως, πού στέκεται, ἄς προσέχῃ νά μή πέσῃ, γιατί οἱ πτώσεις εἶναι διάφορες. Αὐτοί πού ἔπεσαν ἔχουν στερηθῆ τή θεία χάρι κι ὅταν σηκώθηκαν, ἡ ζημιά τους δέν ἦταν μικρή. Αὐτός πού στέκεται, ἄς μήν ἐξευτελίζη τόν ἄλλον πού ἔπεσε, μήπως πάθῃ κι αὐτός τά ἴδια καί βρεθῆ σέ χειρότερο βάραθρο. Εἶναι πολύ φυσικό, ἡ φωνή πού ἔρχεται ἀπό βαθύ πηγάδι καί καλεῖ σέ βοήθεια, νά μήν ἀκουσθῆ, ὅπως λέει καί ὁ ψαλμωδός: «Μή καταπιέτω με βυθός, μηδέ συσχέτω ἐπ᾽ ἐμέ φρέαρ τό στόμα αὐτοῦ» (Ψαλμ. 68,16).

Ὁ πρῶτος πού ἔπεσε, ἔμεινε (μέσα στό πηγάδι), σύ ὅμως πρόσεχε τόν ἑαυτό σου, μήπως, ὅταν πέσῃς, δέν μπορέσης νά σηκωθῆς καί γίνης τροφή στά θηρία. Ἐκεῖνος, πού πέφτει δέν μπορεῖ νά κλείσῃ τήν πόρτα στόν πονηρό. Ἀλλά σύ μή νυστάξῃς καθόλου καί ψάλλε πάντοτε τό θεῖο ρητό: «Φώτισον τούς ὀφθαλμούς μου, μήποτε ὑπνώσω εἰς θάνατον» (Ψαλμ. 22,4). Τέλος νά ἀγρυπνῆς συνέχεια, γιατί ὁ διάβολος σάν λέοντας ὠρύεται κοντά σου.

Μνησικακία

Πρέπει λοιπόν νά προσέχουμε τήν μνησικακία. Ἀπ᾽ αὐτή γεννῶνται πολλά κακά, ὅπως ὁ φθόνος, ἡ λύπη καί ἡ καταλαλιά. Ἡ ζημιά πού κάνουν, ἄν καί φαίνεται μικρή, ὅπως τά λεπτά βέλη τοῦ ἐχθροῦ, εἶναι θανατηφόρα. Πολλές φορές τά τραύματα, πού προξενεῖ ἕνα δίκοπο μαχαίρι, ἤ ἕνα μεγάλο ξίφος, πού εἶναι ἡ πορνεία, ἡ πλεονεξία καί ὁ φθόνος, μποροῦν νά θεραπευθοῦν μέ τό σωτήριο φάρμακο τῆς μετανοίας. Ἡ ὑπερηφάνεια ὅμως, ἡ μνησικακία καί ἡ κατάκρισι, ἐπειδή θεωροῦνται μικρά βέλη, ξεφεύγουν ἀπό τήν προσοχή καί πληγώνουν τήν ψυχή θανατηφόρα, στά πιό σπουδαῖα μέρη. Κι αὐτά τήν φονεύουν, ὄχι τόσο μέ τίς μεγάλες πληγές, πού ἄνοιξαν, ὅσο μέ τήν ἀμέλεια, στήν ὁποία ρίχνουν τούς πληγωμένους. Γιατί, ἐπειδή περιφρόνησαν τήν καταλαλιά καί τά ἄλλα, σάν ἀσήμαντα, σιγά σιγά ἀπό τά ἴδια νικήθηκαν.

Κατάκριση

Στ᾽ ἀλήθεια ἡ κατάκρισι εἶναι βαρύ καί φοβερό ἁμάρτημα. Κι ὅμως εἶναι τροφή καί ἀνάπαυσι γιά πολλούς ἀνθρώπους. Σύ μή δεχθῆς ποτέ ν᾽ ἀκούσης κάτι σέ βάρος ἄλλου. Μή κάνεις τήν ψυχή σου δοχεῖο ἀπό ξένες κακίες. Κράτησε τήν ψυχή σου ἁπλῆ, γιατί ἄν δεχθῆς τήν ἀκαθαρσία τῶν κακῶν λόγων, μέ τίς σκέψεις θά φέρης ἐμπόδια στήν προσευχητική σου διάθεσι καί θά μισήσης χωρίς αἰτία, ὅσους συναντᾶς. Ἀφοῦ πρῶτα ἡ ἀκοή σου θά ἔχη μολυνθῆ μέ τίς κακολογίες, ὅλους θά τούς κοιτᾶς μέ ἀγένεια, ὅπως παθαίνει ὁ ὀφθαλμός, ὅταν κοιτάξη στό ἔγχρωμο δυνατό φῶς καί δέν μπορεῖ νά δῆ καθαρά τό σχῆμα αὐτῶν, πού βλέπει.

Γι αὐτό πρέπει νά προσέχουμε πολύ τήν γλῶσσα καί τήν ἀκοή μας. Νά μή λέμε τίποτα ἀλλά καί νά μήν ἀκοῦμε, μέ ἐμπάθεια· γιατί ἔχει γραφῆ, «Μή ἀκοήν ματαίαν παραδέξασθαι» (Ἐξ. 23,1) καί «τόν καταλαλοῦντα λάθρα τῷ πλησίον αὐτοῦ, τοῦτον ἐξεδίωκον» (Ψαλμ. 100,5). Καί στό ψαλτήρι, «ὅπως λαλήσῃ τό στόμα μου τά ἔργα τῶν ἀνθρώπων» (Ψαλμ 16,4). Ἐμεῖς συνήθως μιλᾶμε, χωρίς νά ξέρουμε. Πρέπει λοιπόν νά μήν ἔχουμε ἐμπιστοσύνη σέ ὅσα λέγονται, οὔτε νά κατακρίνουμε ὅσους κατακρίνουν, ἀλλά σύμφωνα μέ τήν Γραφή νά ἐφαρμόζουμε τό «Ἐγώ δέ ὡσεί κωφός οὐκ ἤκουον καί ὡσεί ἄλαλος οὐκ ἀνοίγων τό στόμα μου» (Ψαλμ. 37,14).

Σέ καμμιά περίπτωσι δέν κάνει νά χαιρώμαστε στήν δυστυχία κάποιου ἀνθρώπου, ὅσο ἁμαρτωλός κι ἄν εἶναι. Μερικοί μάλιστα, ὅταν βλέπουν κάποιο νά μαστιγώνεται ἤ νά φυλακίζεται ἀπό ἄγνοια, λένε «Ὁ στρώσας κακῶς ταλαιπωρήσει ἐν τῷ δεινῶ», δηλ. ὅποιος δέν στρώσει καλά, θά κοιμηθῆ καί ἄσχημα. Σύ λοιπόν, πού ἔχεις τακτοποιήσει καλά τά θέματά σου, νομίζεις πώς θά ἀναπαυθῆς στήν ζωή σου; Καί τί θά ποῦμε γι᾽ αὐτό, πού λέει ἡ Γραφή, «ἕν συνάντημα τῷ δικαίῳ καί τῷ ἁμαρτωλῷ»; Ἡ ζωή μας πάνω στή γῆ εἶναι ἴδια, ἄσχετα ἄν ἡ πολιτεία μας εἶναι διαφορετική.

Ὅπως δέν κάνει νά μισοῦμε τούς ἐχθρούς μας, τό ἴδιο δέν κάνει νά περιφρονοῦμε καί νά ἐξευτελίζουμε τούς ραθύμους στήν ἀρετή. Μερικοί γιά (νά δικαιολογήσουν) τούς ἑαυτούς τους χρησιμοποιοῦν τό Γραφικό,«Μετά ὁσίου ὅσιος ἔσῃ» καί «μετά στρεβλοῦ συνδιαστρέψεις» (Ψαλμ. 17, 26-27) καί λένε ὅτι πρέπει ν᾽ ἀποφεύγουμε τούς ἁμαρτωλούς γιά νά μή διαστραφοῦμε. Ἀλλά ἐξ ἀγνοίας πράττουν τά ἀντίθετα. Τό Πνεῦμα τό Ἅγιο ἐδῶ δέν παραγγέλλει τήν ἀποφυγή, γιά νά μή γίνουμε στρεβλοί, ἀλλά τήν προσπάθεια (πού πρέπει νά δείξουμε) γιά τήν διόρθωσί τους. Τό «συνδιαστρέψεις» θά πῆ νά στρέψης τόν κακό (ἄνθρωπο) στόν ἑαυτό σου, στήν ἀρετή, ἀπό ἀριστερά στά δεξιά.

Επικίνδυνο να διδάσκεις χωρίς αρετή 

Εἶναι πολύ ἐπικίνδυνο νά προσπαθῆ νά διδάσκη, ὅποιος δέν μπόρεσε νά ζήση ἔμπρακτα τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ. Γιατί, ὅπως αὐτός πού ἔχει παλαιό σπίτι καί ἑτοιμόρροπο, ὅταν φιλοξενήση ξένους, κινδυνεύει νά τούς βλάψη μέ τήν πτώση τοῦ οἰκήματος, τό ἴδιο κι αὐτοί, ἐπειδή δέν ἔκτισαν σταθερά τό πνευματικό τους οἰκοδόμημα, θά ὁδηγήσουν στήν καταστροφή ὅσους τούς πλησιάζουν νά ὠφεληθοῦν μαζί μέ τούς ἑαυτούς τους. Γιατί, ἐνῶ μέ τά λόγια τους τούς κάλεσαν στήν σωτηρία, μέ τό κακό τους παράδειγμα τούς σκανδάλισαν πολύ. Τά καλά καί θεωρητικά λόγια μοιάζουν μέ εἰκόνα ζωγραφικῆς, πού ἔχει γίνει ἀπό χρώματα, ἕτοιμα νά διαλυθοῦν σέ λίγο χρόνο ἀπό τούς ἀνέμους καί τίς σταγόνες τῆς βροχῆς. Τήν πρακτική ὅμως διδασκαλία οὕτε ὁλόκληρος αἰώνας δέν θά μπορέση νά διαλύση. Γιατί ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ, λαξεύοντας τά πιό σκληρά μέρη τῆς ψυχῆς, χαρίζει στούς πιστούς τήν αἰώνια μορφή τοῦ Χριστοῦ.

Για αμελείς και ράθυμες ψυχές, έλεγε η μακαρία Συγκλητική

Τὶς ἀμελεῖς καὶ ρᾴθυμες ψυχές, ἔλεγε ἡ μακαρία Συγκλητική, κι ἐκεῖνες ποὺ ἀπὸ νωθρότητα δὲν καταφέρνουν νὰ προκόψουν στὴν ἀρετή, καθὼς καὶ ὅσες κυριεύονται εὔκολα ἀπὸ τὴν ἀπόγνωση, πρέπει νὰ τὶς ἐνθαρρύνουμε. Ἂν μάλιστα παρουσιάσουν ἀκόμα κι ἕνα μικρὸ καλό, νὰ τὸ θαυμάζουμε καὶ νὰ τὸ μεγαλοποιοῦμε. Ἀπεναντίας, καὶ τὰ πιὸ σοβαρὰ καὶ μεγάλα σφάλματά τους, νὰ τὰ χαρακτηρίζουμε μπροστά τους σὰν πολὺ μικρὰ κι ἀσήμαντα. Γιατὶ ὁ διάβολος, ποὺ θέλει ὅλα νὰ τὰ διαστρέφει γιὰ νὰ μᾶς κολάσει, προσπαθεῖ νὰ κρύβει ἀπὸ τοὺς ἀγωνιστὲς καὶ τοὺς ἐπιμελεῖς στὴν ἄσκηση τὶς ἁμαρτίες τους, κάνοντάς τους νὰ τὶς ξεχνοῦν, γιὰ νὰ τοὺς ρίξει ἔτσι στὴν ὑπερηφάνεια. Ἐνῷ, ἀντίθετα, στὶς ἀρχάριες καὶ ἀστερέωτες ψυχὲς παρουσιάζει ἐξογκωμένα τὰ ἁμαρτήματά τους, γιὰ νὰ τὶς ρίξει σὲ ἀπελπισία.

Νὰ πῶς πρέπει λοιπὸν νὰ παρηγοροῦμε τὶς ψυχὲς αὐτὲς ποὺ κλονίζονται: Νὰ τοὺς θυμίζουμε τὴν ἀπέραντη συμπάθεια καὶ ἀγαθότητα τοῦ Θεοῦ.

Νὰ τὶς βεβαιώνουμε πὼς ὁ Κύριός μας εἶναι πολυέλεος καὶ σπλαγχνικὸς καὶ μακρόθυμος, ἕτοιμος πάντα νὰ ἀνακαλέσει τὴν καταδίκη τῶν ἁμαρτωλῶν ἀνθρώπων (πρβλ. Ἰωὴλ 2:13). Σ᾿ αὐτὲς τὶς ψυχὲς νὰ φέρνουμε καὶ μαρτυρίες ἀπὸ τὶς ἅγιες Γραφές, ποὺ νὰ φανερώνουν τὴν ἀπροσμέτρητη συμπάθεια τοῦ Θεοῦ σ᾿ ἐκείνους ποὺ ἁμάρτησαν καὶ μετανόησαν.

Νὰ τοὺς λέμε, γιὰ παράδειγμα:
  • Πὼς ἡ Ραὰβ ἦταν πόρνη, ἀλλὰ σώθηκε χάρη στὴν πίστη της (Ἰησ. Ναυῆ 2:1 κ.ἔ. Ἑβρ. 11:31).
  • Πὼς ὁ Παῦλος ἦταν διώκτης, ἔγινε ὅμως σκεῦος ἐκλογῆς (Πράξ. 9:1 κ.ἔ.)
  • Καὶ πὼς ὁ λῃστὴς λεηλατοῦσε καὶ σκότωνε, ἀλλὰ μ᾿ ἕναν του μόνο λόγο ἄνοιξε πρῶτος τη θύρα τοῦ παραδείσου (Λουκ. 23:39-43).
  • Νὰ τοὺς λέμε ἀκόμα γιὰ τὸν εὐαγγελιστὴ Ματθαῖο (Ματθ. 9:9-13) καὶ τὸν τελώνη (Λουκ. 18:9-14) καὶ τὸν ἄσωτο (Λουκ. 15:11-32)
  • καὶ κάθε ἄλλη παρόμοια περίπτωση. Καὶ μὲ ὅλ᾿ αὐτὰ νὰ στηρίζουμε τὶς ἀδύνατες ψυχές, γλιτώνοντάς τες ἀπὸ τὴν ἀπόγνωση.
Τὶς ψυχὲς πάλι ποὺ κυριεύονται ἀπὸ τὴν ὑπερηφάνεια, νὰ τὶς διορθώνουμε μὲ πιὸ ἐντυπωσιακὰ παραδείγματα.

Νὰ ἐνεργοῦμε δηλαδὴ σὰν τοὺς πολὺ ἔμπειρους κηπουρούς, πού, ὅταν δοῦν ἕνα φυτὸ καχεκτικὸ καὶ ἀσθενικό, τὸ ποτίζουν μὲ ἄφθονο νερὸ καὶ τὸ περιποιοῦνται μὲ πολλὴ φροντίδα, γιὰ ν᾿ ἀναπτυχθεῖ κὰ νὰ δυναμώσει. Ἐνῷ, ἀντίθετα, ὅταν δοῦν σ᾿ ἕνα φυτὸ πρόωρα βλαστάρια, κλαδεύουν τὰ περιττά, γιὰ νὰ μὴν ξεραθοῦν σύντομα. Ἀλλὰ καὶ οἱ γιατροί, σ᾿ ἄλλους ἀρρώστους συνιστοῦν πολυφαγία καὶ κινητικότητα, ἐνῷ σ᾿ ἄλλους ἐπιβάλλουν μακρόχρονη δίαιτα καὶ ἀκινησία».

Εκ του εν Αγίοις Πατρός ημών Αθανασίου
Αρχιεπισκόπου Αλεξανδρείας
«Ο Βίος τῆς Ὁσίας Συγκλητικῆς»

Ο Βίος της Οσίας Συγκλητικής

εικόνα από τον ναό του Αγίου Όλαφ, Μπέργκεν Νορβηγίας
εικόνα από τον ναό του Αγίου Όλαφ, Μπέργκεν Νορβηγίας

Η Αγία Συγκλητική γεννήθηκε περί το 270 μ.Χ στη Μακεδονία. Οι γονείς της, ήταν πλούσιοι και ευσεβείς Χριστιανοί. Προτίμησαν την Αλεξάνδρεια να εγκατασταθούν μόνιμα, γιατί εκεί είχαν ακούσει, ότι υπήρχαν περισσότεροι Χριστιανοί. Εκείνη την περίοδο Αρχιεπίσκοπος Αλεξάνδρειας, ήταν ο Μέγας Αθανάσιος, για τον οποίο είχαν ακούσει πολύ καλά λόγια. Έτσι, μόλις ξενιτεύτηκαν και εγκαταστάθηκαν, η πρώτη τους δουλειά ήταν, να τον γνωρίσουν. Αυτή τους η γνωριμία τους βοήθησε να γνωρίσουν καλύτερα τις Χριστιανικές Αλήθειες, αλλά και η κόρη τους Συγκλητική, να διδαχθεί σωστά το δρόμο της αρετής.

Κατάφεραν να τη μορφώσουν όσο καλύτερα μπορούσαν, δίδοντάς της συγχρόνως και Χριστιανική ανατροφή. Από νωρίς άρχισαν να φαίνονται τα πλούσια ψυχικά της χαρίσματα, που την έκαμαν να ξεχωρίζει από τους συμμαθητές της. Όμως, και η σπάνια σωματική της ομορφιά, ήταν για τους νέους της εποχής, μια διαρκή πρόκληση. Τα προξενιά, έφθαναν στους γονείς της το ένα μετά το άλλο και πολλοί ήταν οι νέοι, που τη ζητούσαν σε γάμο. Την ίδια άποψη είχαν και οι γονείς της, που τη θεωρούσαν έτοιμη για γάμο και άρχισαν διακριτικά να την πιέζουν. Μάλιστα δε, για να την πείσουν, χρησιμοποιούσαν το επιχείρημα, ότι θέλουν απογόνους στην οικογένειά τους.

Η κατά πάντα, όμως, άψογη Συγκλητική, δε συμφωνούσε καθόλου με την άποψη των γονιών της. Την ενδιέφερε ο Ουράνιος Νυμφίος Χριστός και Αυτόν, ήθελε να υπηρετήσει. Έτσι, τα δάκρυα των γονιών και των συγγενών, δεν τη συγκινούσαν ιδιαίτερα. Ζούσε ασκητική ζωή, με συνεχή προσευχή , αλλά και νηστεία. Μάλιστα δε, για τη νηστεία έλεγε, ότι είναι το μοναδικό γιατρικό, για το σώμα και τη ψυχή. Τη θεωρούσε δε μια, από τις μεγαλύτερες αρετές.
Όταν δε, μετά από λίγο διάστημα πέθαναν οι γονείς της, χάρισε την περιουσία της στους πτωχούς και τα ορφανά της Αλεξάνδρειας και έφυγε από την πόλη. Εγκαταστάθηκε σε έρημη τοποθεσία ιδρύοντας Μοναστήρι, που εφάρμοζε τους δικούς της ασκητικούς κανόνες. Πλήθος δε γυναικών την ακολούθησαν, που επέλεξαν να μονάσουν μαζί της.
Ήταν για όλες παράδειγμα και υπόδειγμα Μοναχής και τις ευχαριστούσε να συνομιλούν μαζί της και να ασκούνται στην υπακοή και την ταπείνωση. Φρόντιζε πάντα, να μη βλέπει κανείς την προσωπική της ζωή και τα έργα της, γιατί δεν ήθελε καμιά ανθρώπινη διαφήμιση. Ο στόχος της ήταν, όχι μόνο πώς θα κάνει το καλό, αλλά πώς, θα το κρύψει από τους άλλους. Ήταν, έτσι, γεμάτη από πίστη και έλαμπε από χαρά και ταπείνωση. Όσο δε περνούσε ο χρόνος, άρχισαν να ανθίζουν οι αρετές της και οι ευωδίες τους έφθαναν, σε όλους τους ανθρώπους.

Ήταν δε, πάντα πρόθυμη να συμβουλέψει, αλλά και να διδάξει τις μοναχές, όταν εκείνες της το ζήταγαν. Έτσι, όταν, κάποια στιγμή τη ρώτησαν 
πώς πρέπει να πολεμούμε το διάβολο, εκείνη τους έδωσε την εξής απάντηση:
  • «Πρέπει να γνωρίζουμε, ότι όσο ανεβαίνουμε τα πνευματικά σκαλοπάτια, τόσο ο διάβολος προσπαθεί να μας πολεμήσει με τις παγίδες του. Γι’ αυτό πρέπει να είμαστε πάντοτε άγρυπνες στους λογισμούς, που συχνά μας πολεμούν. Ο εχθρός μας, προκειμένου να γκρεμίσει τον οίκο της ψυχής μας, ή από τα θεμέλια τον γκρεμίζει, ή από τη σκεπή. Δένει πρώτα το νοικοκύρη και μετά κυριεύει, όλα τα πράγματα του οίκου. Το θεμέλιο της ψυχικής μας οικίας είναι τα καλά έργα. Η σκεπή είναι η πίστη μας και τα παράθυρα είναι οι αισθήσεις μας. Αυτά χρησιμοποιεί, προκειμένου να μας πολεμήσει ο εχθρός μας. Γι’ αυτό, όποιος στέκει να προσέχει να μην πέσει. Γιατί αυτός που έπεσε, έχει μόνο μια φροντίδα, πώς να σηκωθεί. Ενώ, αυτός που στέκει πρέπει να φυλάγεται συνέχεια, για να μην πέσει. Κανείς από μας δεν πρέπει να κατηγορεί τον πεσμένο, αλλά να φοβάται για τον εαυτό του, μήπως γλιστρήσει και πέσει στο βάθος του γκρεμού. Όμως, για εκείνο που στέκει, υπάρχει διπλός ο φόβος, αλλά και ο κίνδυνος. Όταν τον πολεμά ο εχθρός του, να μην ολιγοψυχήσει και επανέλθει στα παλιά του πάθη, αλλά και να προσέχει, να μην εξαπατηθεί από την υπερηφάνειά του. Ο εχθρός μας, αφού μεταχειριστεί όλα του τα όπλα, αφήνει τελευταίο την υπερηφάνεια. Είναι το μεγαλύτερο καταστρεπτικό δηλητήριο, με το οποίο, ποτίζει την ψυχή μας. Την κάνει να φαντάζεται, ότι γνωρίζει εκείνα, που δε ξέρουν οι άλλοι και να πιστεύει, ότι ξεπερνά τους άλλους στις νηστείες και ότι έχει περισσότερες αρετές. Το χειρότερο δε, την κάνει να ξεχνά, τις δικές της αμαρτίες. Η αιτία της υπερηφάνειας είναι η παρακοή και το γιατρικό της, είναι η υπακοή....».
Γι’ αυτή της τη διδασκαλία, αλλά και τη συμπεριφορά γενικότερα, τη φθόνησε θανάσιμα ο διάβολος, που προσπαθούσε να βρει τους δικούς του διαβολικούς τρόπους, να την εξοντώσει. Έβλεπε, ότι η Οσία Συγκλητική είχε χωθεί για τα καλά στα δικά του χωράφια, αφαιρώντας του καθημερινά τμήματα, από την ανθρώπινη περιουσία του. Έπρεπε να βρει γρήγορα τρόπους, να την βγάλει από τη μέση, χτυπώντας την στο σώμα κατάλληλα. Της έδωσε τέτοιο πόνο στα εντόσθια της, που δε μπορούσε κανείς να τη βοηθήσει. Στη συνέχεια της πλήγωσε τον πνεύμονα και θα μπορούσε εάν ήθελε, να τη θανατώσει. Όμως αυτό ήθελε να το πετύχει με αργούς ρυθμούς, προκειμένου να την τυραννήσει περισσότερο. 

Οι πόνοι για την Οσία ήταν ανυπόφοροι και ο πυρετός της κρατούσε συνέχεια συντροφιά. Έτσι, καθημερινά υπόφερε και έλιωνε σαν κερί. Την αρρώστια της την αντιμετώπιζε μεγαλόψυχα και δεν κατάπεσε, αλλά ούτε και λιποψύχησε. Όμως, είχε το κουράγιο και τη δύναμη να συμβουλεύει τις μοναχές, που έδειχναν να τα έχουν χαμένα. Μάλιστα δε τους έλεγε:
  • «ότι δεν πρέπει ποτέ να είναι αμέριμνες οι ψυχές, που είναι αφιερωμένες στο Θεό, γιατί βοηθούν τον εχθρό, να ακονίζει τα δόντια του. Δεν υπάρχει κακός άνθρωπος τους έλεγε, που να μην έχει μέσα του μια σπίθα από καλοσύνη. Όπως, δεν υπάρχει και καλός, που να μην έχει μέσα του κάποια κακία. Πάντοτε συμβαίνει να βρίσκεται μέρος του καλού στους κακούς ανθρώπους, όπως υπάρχει και μέρος κακού στους καλούς ανθρώπους».
Είχε, έτσι, το κουράγιο και τη δύναμη να συμβουλεύει τις μοναχές, οι οποίες την άκουγαν με ανοιχτό το στόμα. Όμως, κάποιος ενοχλούνταν και ήθελε να της το κλείσει, αφαιρώντας της έτσι τη δυνατότητα να ομιλεί. Τα σωτήρια λόγια της Οσίας εξόργιζαν περισσότερο το διάβολο, που, όσο την έβλεπε να ανδρειώνεται, του κακοφαίνονταν. Έβλεπε, ότι την τυραννική του εξουσία συνέχεια τη νικούσε η Οσία και αυτός να κάθεται με σταυρωμένα τα χέρια, δεν το δέχονταν. Αποφασίζει να της χτυπήσει τα όργανα της φωνής, προκαλώντας της ολική αφωνία. Έτσι, δεν ήταν δυνατόν να χρησιμοποιεί πλέον, το προφορικό λόγο και να συμβουλεύει τις μοναχές. Όμως και απ’ αυτή τη πληγή, υπήρξε όφελος για τις μοναχές. Οι σωματικές της πληγές, τις δυνάμωνε περισσότερο στην αρετή και τους γιάτρευε, τις πληγωμένες τους ψυχές.

Τέλος, και αυτές τις σχέσεις της Οσίας με τις μοναχές, ήθελε να κλονίσει ο διάβολος, γιατί τον ενοχλούσαν αφάνταστα. Καταστρώνει λοιπόν το διαβολικό του σχέδιο, χτυπώντας με νέα πληγή την Οσία. Της σαπίζει ένα δόντι, και το σάπισμα επεκτείνεται σε όλο της το σαγόνι. Μια βαρεία δυσοσμία, έβγαινε από το στόμα της. Οι μοναχές που την φρόντιζαν, δε μπορούσαν να την πλησιάσουν. Σκέφτηκαν να καλέσουν γιατρό, μήπως και μπορέσει και την βοηθήσει. Εκείνη, δεν ήθελε να το ακούσει και τους έλεγε με νοήματα:
  • «να μη βλέπετε αυτό που φαίνεται, αλλά να ζητάτε αυτό, που κρύβεται».
Τρεις ολόκληρους μήνες, αγωνίστηκε η Οσία, με τις ανυπόφορες πληγές της. Η σωματική της δύναμη χαλάρωνε κάθε μέρα, γιατί δε μπορούσε να βάλει τίποτα στο στόμα της, αλλά και να κοιμηθεί από τους πόνους. Μάζεψε τις μοναχές και τους είπε, ότι σε τρείς μέρες, θα φύγει από κοντά τους. Έτσι την τρίτη μέρα και σε ηλικία 80 χρονών, εγκατέλειψε την παρούσα ζωή και κέρδισε την Αιώνια, που είναι η Βασιλεία των Ουρανών.

Η Μητέρα των Γυναικών της ερήμου Η αγία Συγκλητική
Επισκόπου Αυγουστίνου Καντιώτη († 2010)


H EΠOXH MAΣ, αγαπητοί μου, είναι εποχή φοβεράς αποστασίας από το Θεό. Πολλά σημάδια το μαρτυρούν. Mεταξύ των σημείων που βοούν ότι ο κόσμος εξέκλινε από το δρόμο του Kυρίου είναι και η αποστροφή, η απέχθεια, το μίσος, που αισθάνεται ο σημερινός κόσμος προς ό,τι ο Kύριος διατάζει, και μάλιστα προς την παρθενική ζωή. H παρθενική ζωή είναι εκείνο που ο Xριστός αγάπησε πάνω απ’ όλα, εκείνο που εκήρυξε ως την κορυφή της ευαγγελικής αρετής, και προς αυτήν εκάλεσε και καλεί τις ψυχές εκείνες που θέλουν να ζήσουν μια ανώτερη ζωή.
["Σημείωση Ν.": προς αποφυγήν παρεξηγήσεων, ο Χριστός το αναφέρει αυτό το κατά Ματθαίον, 19, 10-12.: όταν οι μαθητές του είπαν "τότε δε συμφέρει να παντρεύεται ο άνθρωπος" (αν πρέπει να μη χωρίζει), απάντησε: "Αυτό το λόγο δεν τον αντέχουν όλοι, αλλά όποιος έχει το χάρισμα· γιατί... υπάρχουν κάποιοι που ευνούχισαν τον εαυτό τους για τη βασιλεία των ουρανών· όποιος μπορεί, ας το αντέξει" (μιλάει μεταφορικά και προφανώς εννοεί τους μοναχούς). Ο απόστολος Παύλος (Α' Κορινθ. 7, 32-40) εξηγεί το γιατί "ο γάμος είναι καλός, αλλά η παρθενία καλύτερη": όχι για κάποιο μίσος κατά του σώματος ή του έρωτα, πράγμα που ο χριστιανισμός ξεκαθάρισε από την αρχή ενάντια στο μανιχαϊσμό, το γνωστικισμό κ.ά. που όντως μισούσαν το σώμα και την ύλη, αλλά επειδή το να είναι κάποιος άγαμος του επιτρέπει να αφοσιωθεί 100% στο Χριστό και στην ένωση μαζί Του και με όλα τα όντα. Αυτό δεν είναι κάποια φρικτή διαστροφή, αλλά το πανεπιστήμιο του χριστιανισμού, που, όπως κάθε πανεπιστήμιο, δεν είναι για όλους, αλλά για λίγους. Λεπτομέρειες εδώ (περί γάμου & έρωτα) και εδώ (περί μοναχισμού)].
Για την παρθενική ζωή, που είναι το μυρίπνοο άνθος της ευαγγελικής αρετής, ο κόσμος εκφράζεται περιφρονητικά. Oταν ακουστεί ότι ένας νέος ή μία νέα, από τους χιλιάδες νέους και νέες, αποφάσισε ν’ ακολουθήσει την οδό της τελείας αυταπαρνήσεως, της ολοκληρωτικής αφοσιώσεως στόν Kύριο, ο κόσμος εξανίσταται. Φίλοι και συγγενείς κινητοποιούνται και με ποικίλα μέσα αγωνίζονται να αποτρέψουν από το δρόμο αυτό. Kαι αν δεν το κατορθώσουν, τότε στρέφονται με λύσσα εναντίον εκείνων που υποπτεύονται ότι συνετέλεσαν στό να λάβει ο νέος ή η νέα μια τέτοια ηρωϊκή απόφασι. Oι ταλαίπωροι! Δεν θέλουν να καταλάβουν, ότι η ιδέα της παρθενικής ζωής και πολιτείας προέρχεται απ’ αυτόν τον Kύριο και σαν σπόρος ουράνιος σπείρεται και ριζώνει στις εκλεκτές ψυχές· και ό,τι σπείρει ο ουρανός, δεν μπορεί να το ξερριζώσει όλη η γη.

Tί λόγια πικρίας, διαβολής και συκοφαντίας βγαίνουν από τα στόματα των εχθρών της παρθενικής ζωής! Oι άνθρωποι αυτοί είναι αιρετικοί, παρθενομάχοι, θεομάχοι. Διότι εάν είναι αίρεσι να εμποδίζει κάποιος το γάμο (βλ. A' προς Tιμόθεον 4, 3), πολύ περισσότερο είναι αίρεσι το να εμποδίζει κανείς την παρθενική ζωή. Αλλά οι κήρυκες της αληθείας δεν πρέπει να δειλιάσουν. H Oρθόδοξος Eκκλησία, παρ’ όλη την πολεμική του σαρκικού και υλόφρονος κόσμου κατά της παρθενικής ζωής, δεν πρέπει να υποστείλει τη σημαία της αληθείας. Aντιθέτως έχει ιερά υποχρέωσι να κηρύξει και στο θέμα αυτό ό,τι είπε ο Kύριος, ό,τι έγραψαν οι μεγάλοι διδάσκαλοι και πατέρες της Eκκλησίας, ό,τι απεφάνθησαν τοπικές και οικουμενικές Σύνοδοι. Nαί, τίμιος ο γάμος, θείο μυστήριο· αλλά παραπάνω από το γάμο η εν Xριστώ αγαμία. Πολύτιμος ο γάμος σάν το ασήμι, αλλά η παρθενική ζωή πρέπει να εκτιμάται σαν χρυσάφι. Kαι γιατί, παρακαλώ, μητέρες πρέπει να λέγωνται μόνο εκείνες που γεννούν απλώς παιδιά ―καί που πολλές φορές δεν είναι εις θέσιν να τα διαπαιδαγωγήσουν―, και δεν είναι άξιες του τίτλου της μητέρας, της πνευματικής μητέρας, εκείνες οι ηρωΐδες γυναίκες που δεν ήλθαν μεν σέ γάμο, δεν γέννησαν φυσικά παιδιά, αλλα ανέθρεψαν ξένα, περιέθαλψαν ορφανά, προστάτευσαν εγκαταλελειμμένα πλάσματα, διενυκτέρευσαν δίπλα στο κρεβάτι ασθενών, ανακούφισαν τον ανθρώπινο πόνο, εστάλαξαν βάλσαμο παρηγοριάς σέ θλιμμένες καρδιές, και έλειωσαν σάν αναμμένες λαμπάδες επάνω στην αγάπη του πλησίον;

Τμήμα μωσαϊκού ναού του Αγίου Απολιναρίου του νέου στη Ραβέννα (526 μ.Χ)
Τμήμα μωσαϊκού ναού του Αγίου Απολιναρίου 
του νέου στη Ραβέννα (526 μ.Χ)

Mία τέτοια πνευματική μητέρα, η οποία απέκτησε χιλιάδες πνευματικά παιδιά που την αγάπησαν παραπάνω από τις σαρκικές τους μητέρες, υπήρξε η αγία Συγκλητική, την οποία εορτάζουμε (στις 5 Ιανουαρίου).

H αγία Συγκλητική γεννήθηκε στην Aλεξάνδρεια γύρω στα τέλη του τρίτου αιώνος. Oι γονείς της ήταν ευσεβείς και πλούσιοι, κατήγοντο δε από τη Mακεδονία. H κόρη αυτή ήταν όχι μόνο περίβλεπτος για την καταγωγή και την κοινωνική θέσι των γονέων της, αλλά και στολισμένη με όλα εκείνα που θεωρούν οι άνθρωποι τερπνά και ευχάριστα. Πολλοί νέοι την ζήτησαν σέ γάμο λόγω της ωραιότητός της, της μεγάλης περιουσίας της, και της ευγενείας των γονέων της. Aλλ’ η σώφρων και ηρωϊκή κόρη δεν άκουγε. Eίχε στραμμένο το νού και την καρδιά της στην αγάπη του Θεού. Aγαπούσε τή σιωπή, την εγκράτεια, την άσκησι, τή νηστεία. Aσκήτευε μέσα στό πατρικό της σπίτι· αλλα ασκήτευε κατα τέτοιο τρόπο, ώστε να διαφεύγει την προσοχή των άλλων.

Mετα το θάνατο των γονέων της μοίρασε σέ φτωχούς όλη την περιουσία της και μαζί με μία μικρότερη τυφλή αδελφή της απεσύρθη σέ ένα ταπεινό οικίσκο έξω από την πόλι. Eκεί από ένα πρεσβύτερο [=ιερέα] έγινε μοναχή και δέχθηκε το μοναχικό σχήμα.
Στό αναχωρητήριο αυτό άρχισε να δέχεται τις νέες από την Aλεξάνδρεια, που την επεσκέπτοντο, και τους δίδασκε την εν Xριστώ ζωή. H φήμη της διεδόθη σέ όλη την Aίγυπτο. 
Ό,τι ήτο ο Mέγας Aντώνιος για τους άνδρες, ήτο η αγία Συγκλητική για τις γυναίκες.
  • Για την οσία Συγκλητική ο άγιος Nικόδημος ο Aγιορείτης λέει, ότι αυτή ήτο η παρθένος εκείνη η οποία φιλοξένησε μέσα στο σπήλαιο τον Mέγα Aθανάσιο κατά τους διωγμούς του· και ότι ο Mέγας Aθανάσιος, που έγραψε τον βίο του Mεγάλου Aντωνίου, συνέγραψε και τον βίο της οσίας Συγκλητικής, την οποία παρουσιάζει ως υπόδειγμα ευαγγελικής αρετής για τις γυναίκες.
Tο σύγγραμμα αυτό περιέχει πλούσια διδάγματα, βαθειά νοήματα, σοφά αποφθέγματα, όλα αποστάγματα εμπειρίας πνευματικής ζωής, και εκφράζει το υγιές φρόνημα της Oρθοδοξίας περί γάμου και αγαμίας. Zωγραφίζει την ωραιότητα της παρθενικής ζωής, αλλά και εφιστά την προσοχή των παρθένων γυναικών, που διάλεξαν το δρόμο αυτό του Kυρίου. O δρόμος αυτός δεν είναι κάποια κοσμική άνεσις. Oχι. Ξερίζωμα κακιών, νέκρωσις πονηρών επιθυμιών, απάρνησις του κόσμου, συνεχές μαρτύριο. Σταυρός είναι η μοναχική ζωή, σταυρός ισόβιος. Kαι αν η παρθένος δεν προσέξει, μπορεί να καταποντισθεί, ενώ αντιθέτως μία έγγαμος γυναίκα, αν προσέχει και έχει στην καρδιά της τον θείο φόβο, μπορεί να σωθεί. Για όλες και για όλους είναι μέγας ο κίνδυνος, κηρύττει η οσία. Πλέουμε όλοι, σαν σε θάλασσα, ανάμεσα σέ σκοπέλους και υφάλους· έχουμε μεγάλη ανάγκη προσοχής.

H διδασκαλία, που βγαίνει από το στόμα της οσίας Συγκλητικής είναι γλυκυτάτη. Mοιάζει με κηρήθρα, και οι ψυχές που ποθούν την ουράνιο διδασκαλία εντρυφούν σαν μέλισσες στο πνευματικό αυτό μέλι. Kαι όχι μόνο όσοι και όσες ζούν την παρθενική ζωή, αλλά και όσοι και όσες ζούν στόν κόσμο και παλεύουν με ποικίλες δυσχέρειες, μπορούν στα λόγια της να βρούν εποικοδομητική διδαχή.

Συνιστούσε την αγάπη ως διαρκή και ακατάπαυστο πρόοδο της αρετής. H σωτηρία μας είναι να τηρούμε την εντολή της διπλής αγάπης· «Aγαπήσεις Kύριον τον Θεόν σου εν όλη τη ψυχή σου» και «τον πλησίον σου ως σεαυτόν» (Mατθ. 22,37-39). Eτόνιζε πόσο σπουδαίος είναι ο αγών για τη σωφροσύνη. Eδίδασκε την αξία της ακτημοσύνης. Προέτρεπε να λέμε τα ελαττώματα και όχι τα προτερήματά μας, να καταπολεμούμε τους πονηρούς λογισμούς, να προσέχουμε από τους λογισμούς της υπερηφανείας αλλά και της απογνώσεως, να διώχνουμε το θυμό, τη μνησικακία, την καταλαλιά [κατάκριση των άλλων]. Yπεδείκνυε την αξία της ταπεινοφροσύνης.

Όλοι ωφελούνται από τα λόγια της, ιδίως όμως οι ασθενείς που επί μήνες και χρόνια βρίσκονται στο κρεβάτι του πόνου· αν διαβάσουν το βίο της, πολύ θα παρηγορηθούν.
  • Διότι η οσία Συγκλητική προς το τέλος της ζωής της προσεβλήθη από αλλεπάλληλες αρρώστιες και έδειξε ιώβειο υπομονή, δοξάζοντας και ευχαριστώντας πάντοτε τον Kύριο.
Eίθε, αγαπητοί μου, η μελέτη του βίου και της διδασκαλίας της οσίας Συγκλητικής να συντελέσει στήν αναζωπύρωσι του θρησκευτικού αισθήματος των ορθοδόξων, ώστε ν’ αναφλεχθεί το πύρ της θεϊκής εκείνης αγάπης που ήλθε ν’ ανάψει ο Kύριος επί της γής. Eίθε πολλές καρδιές ν’ αγαπήσουν τον αληθινό Nυμφίο, το Xριστό, όπως τον αγάπησε εκείνη. Έτσι θα φανεί, ότι και στις ημέρες μας ο Kύριος εξακολουθεί ν’ απευθύνει την πρόσκληση «Aκολούθει μοι» (Mατθ. 9,9) και να καλεί σέ υπερτάτη θυσία τις εκλεκτές ψυχές.

www.sophia-ntrekou.gr

Δείτε για την Οσία Συγκλιτική:

Εξωτερικοί Σύνδεσμοι και Πηγές:

Επιλεκτικό οπτικοακουστικό (Βίντεο)
Δια Πρεσβειών της Οσίας Συγκλητικής


















Δεν υπάρχουν σχόλια: