Ζιζέλ ή τα Ουϊλί (Giselle ou les Wilis)
ανάλυση έργου και βίντεο όλη η παράσταση
της Σοφίας Ντρέκου
Τα παραμύθια αφηγούνται χορεύοντας σ' ένα μετέωρο κενό μεταξύ αληθείας και μύθου σαν το ρομαντικό μπαλέτο της Ζιζέλ, που προσπαθεί να προφυλάξει τον αγαπημένο της. Οι γυναίκες αγαπούν μια φορά και τολμούν και το λένε. Σαν την όμορφη χωριατοπούλα την Ζιζέλ μέσα στην απλότητά της και την σταθερότητα των ερωτικών της συναισθημάτων.
«Και ο μύθος κρύπτει νουν αληθείας», λέει ο Ανδρέας Κάλβος, που σημαίνει πως κάποια αλήθεια κρύβεται πίσω από τους μύθους που µας παρέδωσαν οι πρόγονοί µας, Έλληνες και ξένοι λογοτέχνες και συγγραφείς. Με «παραμύθια και παραβολές» μας μιλάει και ο Γιώργος Σεφέρης γιατί οι πικρές αλήθειες ακούγονται καλύτερα. Άλλωστε με παραβολές δε μιλούσε και ο Χριστός; Φαίνεται πως η παιδική ψυχή που κρύβει μέσα του κάθε άνθρωπος, καθοδηγείται καλύτερα. Και ο μύθος βρίσκεται πίσω από κάθε μεγάλο γεγονός.
Ζιζέλ ή τα Ουϊλί (Giselle ou les Wilis)
H Giselle είναι ένα μπαλέτο σε δύο πράξεις. Το λιμπρέτο έγραψαν οι Jules-Henri Vernoy de Saint-Georges και Théophile Gautier, τη μουσική ο Adolphe Adam, και τις χορογραφίες οι Jean Coralli και Jules Perrot. Το λιμπρέτο είναι εμπνευσμένο από ένα ποίημα του Heinrich Heine.
Το μπαλέτο αφηγείται την ιστορία μιας αξιαγάπητης χωριατοπούλας, της Ζιζέλ, που τρέφει μεγάλο πάθος για τον χορό, και μόλις ανακαλύπτει ότι ο άνδρας με τον οποίο είναι ερωτευμένη αρραβωνιάζεται κάποια άλλη, πεθαίνει με ραγισμένη την καρδιά.
Πρωτοπαρουσιάστηκε στην Όπερα των Παρισίων, στις 28 Ιουνίου 1841.Δίπρακτο μπαλέτο, σε μουσική Αντόλφ Αντάμ, λιμπρέτο Ζιλ-Ανρί Βερνουά ντε Σεν Ζορζ και Θεόφιλου Γκοτιέ, χορογραφία Ζαν Κοραλί και Ζιλ Περό. Ο πλήρης τίτλος του έργου είναι Ζιζέλ ή τα Ουιλί (Giselle ou les Wilis). Γράφτηκε το 1841 και θεωρείται ένα από τα πρώτα ρομαντικά μπαλέτα και από τα λίγα εκείνης της περιόδου, που παίζονται σήμερα με μεγάλη επιτυχία. Η ηρωίδα Ζιζέλ είναι μια νεαρή χωριατοπούλα, που προσπαθεί να προφυλάξει τον αγαπημένο της από τα κακά γυναικεία πνεύματα.
Η πρώτη πράξη του μπαλέτου εκτυλίσσεται σ' ένα μεσαιωνικό χωριό του Ρήνου. Η Ζιζέλ είναι μια νεαρή χωριατοπούλα, που ερωτεύεται τον αριστοκράτη Άλμπρεχτ, αγνοώντας την πραγματική καταγωγή του. Η αποκάλυψη της ταυτότητας, καθώς και του αρραβώνα του με μια κοπέλα της τάξης του, οδηγεί τη Ζιζέλ στην τρέλα και την αυτοκτονία.
Στη δεύτερη πράξη, ο μετανοημένος Άλμπρεχτ έρχεται στον τάφο της Ζιζέλ, αλλά τα ουιλί τον παρασύρουν σ' ένα θανάσιμο χορό (τα ουιλί είναι τα πνεύματα των νέων γυναικών που προδόθηκαν από τον αγαπημένο τους την παραμονή του γάμου τους κι έχοντας μεταμορφωθεί σε ξωτικά, υποχρεώνουν κάθε περαστικό άνδρα να χορέψει μαζί τους ασταμάτητα ώσπου να πέσει νεκρός). Όμως, η Ζιζέλ επεμβαίνει στηρίζοντάς τον ως την αυγή, οπότε παύει η εξουσία των ξωτικών. Τότε, αφού τον συγχωρήσει, επιστρέφει στον τάφο της, γνωρίζοντας πως εφεξής θα ανήκει και η ίδια στα ξωτικά ουιλί.
Το λιμπρέτο των Σεν Ζορζ (1799-1875) και Γκοτιέ (1811-1872) βασίζεται σ' ένα ποίημα από τη συλλογή του Βίκτορος Ουγκό Les Orientales (Τα Οριεντάλ, Τα Ανατολίτικα), όπου οι χορευτές είναι καταδικασμένοι να χορεύουν όλο το βράδυ και από το δοκίμιο του Χάινριχ Χάινε De l'Allemagne (Για τη Γερμανία), όπου γίνεται αναφορά στα Ουιλί, τα σλαβικά υπερφυσικά όντα, που γοητεύουν τους άνδρες και τους οδηγούν στον θάνατο μέσα από τον χορό. Τη μουσική υπογράφει ο γάλλος συνθέτης Αντόλφ Αντάμ (1803-1856), που αν και πολυγραφότατος, στις μέρες μας είναι γνωστός γι' αυτό το έργο.
Η πρεμιέρα της Ζιζέλ δόθηκε στην Όπερα των Παρισίων στις 28 Ιουνίου 1841, με την ιταλίδα μπαλαρίνα Καρλότα Γκρίζι (1819-1899) στον επώνυμο ρόλο, τον Λισιέν Πετιπά ως Άλμπρεχτ και τον Ζαν Κοραλί ως Ιλαρίωνα. Η επιτυχία ήταν μεγάλη και ακολούθησαν οι παραστάσεις στα μεγάλα καλλιτεχνικά κέντρα εκείνης της εποχής: Στις 12 Μαρτίου 1842 στο Λονδίνο, στις 30 Δεκεμβρίου 1842 στην Αγία Πετρούπολη, στις 17 Ιανουαρίου 1843 στη Σκάλα του Μιλάνου και την Πρωτοχρονιά του 1846 η αμερικανική πρεμιέρα της Ζιζέλ στη Βοστώνη.
Το έργο παίζεται με σημαντικές διαφορές σήμερα, σε σχέση με το παρελθόν. Τα πολλά στοιχεία παντομίμας που περιείχαν οι πρώτες του παραστάσεις αντικαταστάθηκαν σταδιακά από χορευτικά βήματα. Η εκδοχή που επικράτησε είναι αυτή του Μαριούς Πετιπά, που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1884 από το Αυτοκρατορικό Μπαλέτο της Αγίας Πετρούπουλης (σήμερα Μπαλέτο Κίροφ/ Μαρίνσκι), σε μια εποχή που η Ζιζέλ είχε περιπέσει στην αφάνεια. Η χορογραφία Πετιπά χρησίμευσε ως βάση για την περίφημη παραγωγή των Ρωσικών Μπαλέτων του Ντιάγκιλεφ το 1911, που επανέφερε στο προσκήνιο το μπαλέτο.
Ο ρόλος της Ζιζέλ είναι από τους πιο δύσκολους στο μπαλέτο, αφού απαιτεί τεχνική τελειότητα, χάρη, λυρισμό και δραματικές ικανότητες από την μπαλαρίνα. Όλες οι μεγάλες μπαλαρίνες έχουν βάλει τη δική τους πινελιά στο ρόλο της «Ζιζέλ», όπως η πρώτη διδάξασα Καρλότα Γκρίζι, η Άννα Πάβλοβα, η Γκαλίνα Ουλάνοβα, η Μαργκότ Φοντέιν, η Ναταλία Μπεσμερτνονα, η Αλίνα Κογιοκάρου κ.ά. Στον ρόλο του Άλμπρεχτ έχουν διακριθεί ο Λισιέν Πετιπά (ο πρώτος διδάξας) και οι Βάσλαβ Νιζίνσκι, Ρούντολφ Νουρέγιεφ, Μιχαήλ Μπαρίσνικοφ, Μιχαήλ Λαβρόφσκι, Βλαντιμίρ Βασίλιεφ και Βλαντιμίρ Μαλάκοφ.
Στο ρεπερτόριο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής εντάχθηκε αρχικά μόνο η Β' Πράξη, το 1982. Ολόκληρο το μπαλέτο παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1983, με την Κατερίνα Δήμα ως Ζιζέλ και τον Άγγελο Χατζή ως Άλμπρεχτ.
Ρόλοι
- Ζιζέλ » Μια χωριατοπούλα
- Άλμπρεχτ » Δούκας της Σιλεσίας και χωρικός ονόματι Λουά
- Ιλαρίων » Κτηνοτρόφος, ερωτευμένος με τη Ζιζέλ
- Μίρτα » Βασίλισσα των Ουίλις
- Δούκας του Κουρλάν
- Πριγκίπισσα Μπατίλντ » Κόρη του Δούκα του Κουρλάν και αρραβωνιαστικά του Άλμπρεχτ
- Μπέρτα » Μητέρα της Ζιζέλ
- Ουίλφριντ » Ακόλουθος του Άλμπρεχτ
- Ένας κυνηγός
- Δύο Ουίλις
Ο Γιώργος Παπαστεφάνου για την «Ζιζέλ»
Alicia Alonso, Giselle Ballet 3 Νοεμβρίου τού 1968,
τότε που η Αλόνσο χόρεψε τη Giselle.
Στο θέατρο τού Λυκαβηττού είχα πάει με την καλή μου φίλη, την Χριστίνα Κουκουναρά, ανταποκρίτρια εκείνη την εποχή τού BBC και τής Deutsche Welle. «Χριστίνα, κάτι γίνεται εδώ απόψε» τής είπα κάποια στιγμή, καθώς προχωρούσε η παράσταση. Στο τέλος ήμουν σίγουρος. Απόψε είχα δει την ωραιότερη «Ζιζέλ» τής ζωής μου, και ήταν πολλές οι σπουδαίες Ζιζέλ που είχα δει. Και η Τζένη Καρέζη, που χειροκροτούσε όρθια μπροστά από τη σκηνή, μού είπε ακριβώς το ίδιο όταν μιλήσαμε. Ο Αλέξης Κωστάλας μού θυμίζει πως εκείνο το βράδυ μαγεμένοι ανάμεσα στους θεατές ήταν και ο Λεωνίδας Ντεπιάν και ο Γιάννης Μέτσης.
Η Αλίσια Αλόνσο έφυγε απ’ τη ζωή προχθές 17 Οκτωβρίου 2019, πλήρης όπως λέμε ημερών. Είχε γεννηθεί το 1920 στην Αβάνα και άρχισε να χορεύει από παιδί. Από το καθεστώς Μπατίστα πέρασε ομαλά στην εποχή τού Φιντέλ Κάστρο και με την δική του υποστήριξη, δίπλα στο Ballet Nacional de Cuba που υπήρχε ήδη από το 1955, δημιούργησε και ένα εξαιρετικό φυτώριο νέων χορευτών, που τροφοδότησε τις διεθνείς σκηνές με πάρα πολλά ταλέντα.
Βέβαια, οι αιώνιες κόντρες τής πολιτικής είχαν και στην δική της καριέρα αντίκτυπο. Ο Κάστρο τής είχε απαγορεύσει να χορέψει στις Ηνωμένες Πολιτείες, και οι Αμερικανοί μαζί με τους Κουβανούς που είχαν φύγει απ’ την πατρίδα τους, τής γύρισαν την πλάτη. Αυτό δεν την εμπόδισε ωστόσο να κάνει μια τεράστια διεθνή καριέρα και να πάρει την θέση που τής άξιζε πλάι στις μεγαλύτερες χορεύτριες τού εικοστού αιώνα.
Εμείς δεν την είδαμε να χορεύει μόνο την «Ζιζέλ», αλλά και την «Κάρμεν» λίγο αργότερα, στο θέατρο Ηρώδου τού Αττικού. Αλίσια Αλόνσο λοιπόν τώρα και έτσι, για να την αποχαιρετήσουμε, μια σκηνή απ’ τη «Ζιζέλ» όπως την βρίσκουμε στο πολύτιμο διαδίκτυο. Είναι απόσπασμα από παράσταση τού Εθνικού Μπαλέτου τής Κούβας, που δόθηκε στην Αβάνα στις 3 Νοεμβρίου τού 1968, για τη συμπλήρωση 25 χρόνων από τότε που η Αλόνσο χόρεψε τη Giselle πρώτη φορά.
Αποχαιρετισμός στην Αλίσια Αλόνσο. Έτσι όπως την βλέπουμε να χορεύει ως Giselle, αδύνατον να πιστέψει κανείς πως αυτή η γυναίκα είχε πρόβλημα στην όραση, και μάλιστα μεγάλο, σχεδόν από τα είκοσί της χρόνια. Είχε περάσει αποκόλληση τού αμφιβληστροειδούς και μετά από αρκετές αποτυχημένες επεμβάσεις, έχασε την περιφερειακή της όραση και για να συνεχίσει να χορεύει χρειαζόταν βοηθητικά φωτάκια στη σκηνή και τους άλλους χορευτές, τον καθένα με ακρίβεια στην θέση του.
Ή Αλίσια Αλόνσο, μια από τις κορυφαίες χορεύτριες τού εικοστού αιώνα, είχε γεννηθεί στην Αβάνα το 1920 και εκεί πέθανε στις 17 Οκτωβρίου τού 2019. Η χορευτική της ομάδα, το 1955 αναβαθμίστηκε σε Ballet Nacional de Cuba και η ίδια δεν σταμάτησε να βοηθάει νέους ταλαντούχους χορευτές και να γυρίζει χορεύοντας τον κόσμο. Την Ζιζέλ την χόρεψε για πρώτη φορά το 1943. Και στις 3 Νοεμβρίου τού 1968, γιορτάζοντας τη συμπλήρωση 25 χρόνων από τότε, χόρεψε για ακόμη μια φορά αυτό τον ρόλο που τόσο πολύ τον και την αγάπησε. Το βίντεο που θα δείτε είναι από εκείνη την παράσταση, που είχε γίνει στην Αβάνα.
Είναι ένα από τα πλέον δημοφιλή έργα με συναισθηματικές διακυμάνσεις, ιδανικά χορογραφικά ανοίγματα και με υψηλές απαιτήσεις τεχνικής από τους χορευτές. Αλλά και το μοναδικό, ίσως, επίτευγμα της ρομαντικής περιόδου, που επιβίωσε αδιαλείπτως ως τις ημέρες μας χωρίς να χάσει ίχνος της δύναμής του. Δεν είναι, άλλωστε, τυχαία ένα από τα πιο αγαπημένα μπαλέτα στην ιστορία του χορού.
Η υπόθεση του έργου είναι βασισμένη σε έναν γερμανικό μεσαιωνικό μύθο σύμφωνα με τον οποίο οι κοπέλες που πέθαιναν τη μέρα πριν από το γάμο τους μεταμορφώνονταν σε ξωτικά-νεράιδες, έβγαιναν από τους τάφους τους μετά τα μεσάνυχτα, μαζεύονταν γύρω από λίμνες και χορεύοντας με τα λευκά τους νυφικά παρέσερναν τους περαστικούς άνδρες για εκδίκηση στη λίμνη, έπειτα από εξαντλητικό χορό.
Η πρώτη «Ζιζέλ» ήταν η Καρλότα Γκρίζι -εν έτει 1841- η οποία μάλιστα εμφανιζόταν στη σκηνή με φόρεμα που κάλυπτε το σώμα μόνο μέχρι τις γάμπες. Την υπόθεση του δίπρακτου μπαλέτου εμπνεύστηκαν ο Θεόφιλος Γκοτιέ και ο Ζιλ-Ανρί Βερνουά ντε Σεν-Ζορζ, όταν διάβασαν το έργο του Χάινριχ Χάινε «De l' Allemagne». Ο Γκοτιέ έμελλε να εντυπωσιαστεί από μια ζωηρή περιγραφή του Χάινε γύρω από κάποια ιδιότυπα, θηλυκού γένους πνεύματα της νύχτας, που πίεζαν τους άντρες να χορεύουν ώσπου να πεθάνουν από εξάντληση.
Η πρώτη πράξη του μπαλέτου εκτυλίσσεται σε ένα μεσαιωνικό χωριό του Ρήνου. Η Ζιζέλ είναι μια νεαρή χωρική που ερωτεύεται τον αριστοκράτη Αλμπρεχτ, αγνοώντας την πραγματική καταγωγή του. Η αποκάλυψη ωστόσο της πραγματικής του ταυτότητας, καθώς και του αρραβώνα του με μια κοπέλα της τάξης του, θα οδηγήσει τη Ζιζέλ στην τρέλα, ενώ λίγο αργότερα η ηρωίδα αυτοκτονεί με το σπαθί του αγαπημένου της.
Στη δεύτερη πράξη εμφανίζεται σαν ξωτικό αλλά, αντίθετα με τις αιμοδιψείς αδελφές της, δεν έχει καμία πρόθεση εκδίκησης.
Η απόλυτη αγάπη της προστατεύει τον Αλμπρεχτ, ώσπου η αυγή απογυμνώνει τα ξωτικά από την καταστρεπτική τους δύναμη. Τη σύνθεση της μουσικής έγραψε ο Αντόλφ Αντάμ. Η αρχική χορογραφία της Ζιζέλ ήταν του Ζαν Κοραλί (1779-1854), όμως τα μέρη για την πρώτη χορεύτρια είχε αναλάβει ο Ζιλ Περό (1810-1892), που διατηρούσε δεσμό με την πρωταγωνίστρια Καρλότα Γκρίζι. Στη δουλειά τους βασίστηκε ο Μάριους Πετιπά, ο οποίος παρουσίασε τη δική του εκδοχή με το Αυτοκρατορικό Μπαλέτο της Αγίας Πετρούπολης το 1884 για τη Μαρία Γκορσένκοβα και το 1903 για την Άννα Πάβλοβα.
Είναι σε αυτή την εκδοχή που στηρίζονται οι περισσότερες σύγχρονες χορογραφίες. Οσο για τις δύο μπαλαρίνες που θα ερμηνεύσουν αυτό το απαιτητικό έργο, δεν χρειάζονται ιδιαίτερες συστάσεις. Η παράσταση της Ζιζέλ με την Alina Somova στρέφεται εξ ολοκλήρου γύρω από αυτήν. Και αυτό γιατί, διαθέτει μία επιβλητική παρουσία, είναι πολύ ευέλικτη, με εξαιρετική τεχνική, ενώ στις παραστάσεις της είναι εντυπωσιακή και σαγηνευτική και θεωρείται -δικαίως- η μπαλαρίνα πρότυπο.
Πέρυσι, μετά την παράσταση του «Little Humpbacked Horse» την οποία μόλις είχε παρακολουθήσει η μεγάλη Maya Plisetskaya, έβγαλε συγκινημένη τα διαμαντένια σκουλαρίκια που φορούσε και τα προσέφερε στην έκπληκτη Alina. Απ’ την άλλη, η Alina Cojocaru από τη στιγμή που εμφανίσθηκε στη σκηνή του Royal Opera House ήταν η ενσάρκωση της Ζιζέλ: αθώα, ευπαθής, τρυφερή, ανεπιτήδευτη. Εξάλλου, η σούπερ σταρ του κλασικού χορού από το Βουκουρέστι σε όλους τους ρόλους της χορεύει αλάνθαστα με ακτινοβολία και έντονη προσωπικότητα, ενώ διαθέτει απαράμιλλη τεχνική και εξαιρετικό στιλ. Για πολλούς είναι η καλύτερη μπαλαρίνα των τελευταίων χρόνων σε όποιο ρόλο και αν επιλέξει να χορέψει, αφού διαθέτει έναν άριστο συνδυασμό δύναμης, μουσικότητας και ευλυγισίας. Και όλα αυτά, μαζί με τη μαγική της ικανότητα να γεμίζει ακόμα και μια τεράστια σκηνή...
Έρωτας
Η πρώτη πράξη του μπαλέτου εκτυλίσσεται σε ένα μεσαιωνικό χωριό του Ρήνου. Η Ζιζέλ είναι μια νεαρή χωρική που ερωτεύεται τον αριστοκράτη Αλμπρεχτ, αγνοώντας την πραγματική καταγωγή του.
Και δράμα
Η αποκάλυψη ωστόσο της πραγματικής του ταυτότητας, καθώς και του αρραβώνα του με μια κοπέλα της τάξης του, θα οδηγήσει τη Ζιζέλ στην τρέλα, ενώ λίγο αργότερα η ηρωίδα αυτοκτονεί με το σπαθί του αγαπημένου της. imerisia.gr
Είναι σε αυτή την εκδοχή που στηρίζονται οι περισσότερες σύγχρονες χορογραφίες. Οσο για τις δύο μπαλαρίνες που θα ερμηνεύσουν αυτό το απαιτητικό έργο, δεν χρειάζονται ιδιαίτερες συστάσεις. Η παράσταση της Ζιζέλ με την Alina Somova στρέφεται εξ ολοκλήρου γύρω από αυτήν. Και αυτό γιατί, διαθέτει μία επιβλητική παρουσία, είναι πολύ ευέλικτη, με εξαιρετική τεχνική, ενώ στις παραστάσεις της είναι εντυπωσιακή και σαγηνευτική και θεωρείται -δικαίως- η μπαλαρίνα πρότυπο.
Πέρυσι, μετά την παράσταση του «Little Humpbacked Horse» την οποία μόλις είχε παρακολουθήσει η μεγάλη Maya Plisetskaya, έβγαλε συγκινημένη τα διαμαντένια σκουλαρίκια που φορούσε και τα προσέφερε στην έκπληκτη Alina. Απ’ την άλλη, η Alina Cojocaru από τη στιγμή που εμφανίσθηκε στη σκηνή του Royal Opera House ήταν η ενσάρκωση της Ζιζέλ: αθώα, ευπαθής, τρυφερή, ανεπιτήδευτη. Εξάλλου, η σούπερ σταρ του κλασικού χορού από το Βουκουρέστι σε όλους τους ρόλους της χορεύει αλάνθαστα με ακτινοβολία και έντονη προσωπικότητα, ενώ διαθέτει απαράμιλλη τεχνική και εξαιρετικό στιλ. Για πολλούς είναι η καλύτερη μπαλαρίνα των τελευταίων χρόνων σε όποιο ρόλο και αν επιλέξει να χορέψει, αφού διαθέτει έναν άριστο συνδυασμό δύναμης, μουσικότητας και ευλυγισίας. Και όλα αυτά, μαζί με τη μαγική της ικανότητα να γεμίζει ακόμα και μια τεράστια σκηνή...
Έρωτας
Η πρώτη πράξη του μπαλέτου εκτυλίσσεται σε ένα μεσαιωνικό χωριό του Ρήνου. Η Ζιζέλ είναι μια νεαρή χωρική που ερωτεύεται τον αριστοκράτη Αλμπρεχτ, αγνοώντας την πραγματική καταγωγή του.
Και δράμα
Η αποκάλυψη ωστόσο της πραγματικής του ταυτότητας, καθώς και του αρραβώνα του με μια κοπέλα της τάξης του, θα οδηγήσει τη Ζιζέλ στην τρέλα, ενώ λίγο αργότερα η ηρωίδα αυτοκτονεί με το σπαθί του αγαπημένου της. imerisia.gr
Βίντεο: Teatro Alla Scala 2005 «ROBERTO BOLLE and Svetlana Zakharova ~ «Giselle» (complete)» Ολόκληρη η παράσταση «Ζιζέλ ή τα Ουιλί (Giselle ou les Wilis)» δίπρακτου μπαλέτου. 2:12:58 Giselle, ou les Wilis (Robert Bolle and Svetlana Zakharova)
Καλή θέαση στα μοναδικά παραμύθια με τις αλήθειες!
by Αέναη επΑνάσταση | Sophia-Ntrekou.gr
2η ανάλυση: Ζιζέλ: Η απόλυτη αγάπη ξεπερνά τα όρια του θανάτου
Ζιζέλ ή Οι Ουίλι (1841) ένα μπαλέτο ύμνος στον αληθινό έρωτα.
Γράφει η Δρ. Ιστορικός Τέχνης, Μαράη Γεωργούση
Από τη Γαλλική Επανάσταση στη Ρωσική Επανάσταση, από το Ρομαντικό Μπαλέτο στο Κλασικό Μπαλέτο. Στον 19ο αιώνα διαδραματίστηκαν σημαντικές τομές στην ιστορία παγκοσμίως, που ήταν καθοριστικές για το μέλλον της ανθρωπότητας. Το μπαλέτο δεν έμεινε ανεπηρέαστο. Η καθολικότερη τέχνη του μπαλέτου, ήδη από την γέννησή της, πέρασε από αρκετούς διαχωρισμούς, που την χαρακτήριζαν και εξυπηρετούσαν μεταγενέστερα την καλύτερη μελέτη της εκάστοτε περιόδου.
GISELLE, Marianella Nunez, Rupert Pennefather,
Music - Adolphe Adam, Production - Peter Wright,
Designs - John MacFarlane, The Royal Ballet,
London, UK, Image from Photo Shoot, Credit: Johan Persson
ΖΙΖΕΛ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΟΝΕΙΡΟΦΑΝΤΑΣΙΑ, ΠΟΥ ΤΑΡΑΞΕ ΤΗΝ
ΙΔΙΟΣΥΓΚΡΑΣΙΑ ΑΚΟΜΑ ΚΑΙ ΤΩΝ ΙΔΙΩΝ ΤΩΝ ΠΟΙΗΤΩΝ
Ο μαγικός κόσμος του μπαλέτου προσφέρει μια φυγή από την τετριμμένη πραγματικότητα. Αποτελεί μια απόδραση από την υλιστική ύπαρξή μας, σ’ ένα κόσμο μυστηρίου, παθών, απίθανου κάλλους, ευφάνταστης ομορφιάς. Συγκεκριμένα το μπαλέτο Ζιζέλ ή Οι Ουίλι (1841) είναι μια ονειροφαντασία, που τάραξε την ιδιοσυγκρασία ακόμα και των ίδιων των ποιητών.
ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΜΩΣ ΟΙ ΟΥΙΛΙ;
Ο Χάινε αναφέρει πως ο θρύλος θέλει οι Ουίλι να είναι οι μνηστευμένες εκείνες κοπέλες που πέθαναν πριν παντρευτούν τον αγαπημένο τους. Δεν μπορούν να ησυχάσουν και κάθε βράδυ τα μεσάνυχτα ζωντανεύουν και αλίμονο σε όποιον νεαρό βρεθεί στον δρόμο τους, θα τον αναγκάσουν να χορέψει μέχρι θανάτου. Ντυμένες με τα όμορφα νυφικά τους, με λουλουδένια στεφάνια στα μαλλιά και αστραφτερά δαχτυλίδια χορεύουν στο φεγγαρόφωτο σαν ξωτικά, σαν νεράιδες των νερών, που κάποιος τις αναγνωρίζει εύκολα από τα βρεγμένα φορέματα στο τελείωμά τους. Αυτές οι άψυχες «Βακχίδες» είναι πανέμορφα ακαταμάχητες.
Η Ζιζέλ αποτελεί ορόσημο και σημείο αναφοράς για κάθε μπαλαρίνα, έστω και αν ο ρόλος είναι τεχνικά και εκφραστικά ιδιαίτερα απαιτητικός. Το λιμπρέτο των Σεν Ζωρζ (1799-1875) και Γκοτιέ (1811-1872) βασίζεται σ’ ένα ποίημα από τη συλλογή του Βίκτωρος Ουγκώ Les Orientales, όπου οι χορευτές είναι καταδικασμένοι να χορεύουν όλο το βράδυ και από το δοκίμιο του Χάινριχ Χάινε De l’Allemagne, όπου γίνεται αναφορά στα Ουίλι, τα Σλαβικά υπερφυσικά όντα, που γοητεύουν τους άνδρες και τους οδηγούν στον θάνατο μέσα από την εξάντληση του χορού.
Τη μουσική υπογράφει ο γάλλος συνθέτης, Αντόλφ Αντάμ (1803-1856), που αν και πολυγραφότατος, στις μέρες μας είναι γνωστός κυρίως για αυτό το έργο. Η πρεμιέρα της Ζιζέλ έγινε στην Όπερα του Παρισιού με τεράστια επιτυχία στις 28 Ιουνίου 1841, με την Ιταλίδα μπαλαρίνα Καρλότα Γκρίζι (1819-1899) στον επώνυμο ρόλο, τον Λισιέν Πετιπά ως Άλμπρεχτ και τον Ζαν Κοραλί ως Ιλαρίωνα.
Το μπαλέτο αυτό έχει κινηματογραφηθεί και παρουσιαστεί αρκετές φορές με ξεχωριστές ερμηνείες και παραγωγές όπως: του μπαλέτου Μπαλσόι με την Γκαλίνα Ουλάνοβα και τον Νικολάι Φανταγέτσεφ (1956), του American Ballet Theater με την Κάρλα Φράτσι και τον Έρικ Μπρούν (1969), και του Μπαλέτου της Βαυαρίας με την Λυν Σήμουρ και τον Ρούντολφ Νουρέγιεφ (δεκαετία του ’70).
Η πρώτη πράξη του μπαλέτου εκτυλίσσεται σ’ ένα μεσαιωνικό χωριό της Ρηνανίας. Η Ζιζέλ είναι μια νεαρή χωριατοπούλα, η οποία μένει με την μητέρα της Μπέρτα, ερωτεύεται όμως τον νεοφερμένο αριστοκράτη Άλμπρεχτ, αγνοώντας την πραγματική καταγωγή του.
Η αποκάλυψη της ταυτότητας, καθώς και του αρραβώνα του με μια κοπέλα της τάξης του, από τον τυφλωμένο από ζήλεια δασοφύλακα Ιλαρίωνα, καθώς είναι ερωτευμένος με την Ζιζέλ, οδηγεί την κοπέλα στην τρέλα και την αυτοκτονία.
Η αποκάλυψη της ταυτότητας, καθώς και του αρραβώνα του με μια κοπέλα της τάξης του, από τον τυφλωμένο από ζήλεια δασοφύλακα Ιλαρίωνα, καθώς είναι ερωτευμένος με την Ζιζέλ, οδηγεί την κοπέλα στην τρέλα και την αυτοκτονία.
Στη δεύτερη πράξη, ο μετανοημένος Άλμπρεχτ πηγαίνει στον τάφο της Ζιζέλ, που βρίσκεται στο δάσος έξω από το χωριό, εκεί σκύβει και θρηνεί τον χαμό της. Εμφανίζεται η Μύρτα με την συνοδεία της, η βασίλισσα των Ουίλι για να μυήσουν την Ζιζέλ. Στον δρόμο βρίσκουν τον Ιλαρίωνα και τον αναγκάζουν να χορέψει μέχρι να πεθάνει.
Το ίδιο προσπαθούν να κάνουν και με τον Άλμπρεχτ αλλά η Ζιζέλ τον προστατεύει χορεύοντας ως την αυγή, οπότε παύει και η εξουσία των ξωτικών. Τότε μόνο επιστρέφει στον τάφο της, γνωρίζοντας πια πως θα ανήκει και η ίδια στα Ουίλι. Η απόλυτη αγάπη της ξεπέρασε τα όρια του θανάτου, ένα μπαλέτο ύμνος στον αληθινό έρωτα.
Το φαινόμενο στην ιστορία του μπαλέτου
Η Ζιζέλ αποτελεί φαινόμενο στην ιστορία του μπαλέτου. Αν και στην Ευρώπη είχε ξεχαστεί για πολλά χρόνια, εντούτοις στις αρχές του 20ου αιώνα άρχισε να περιλαμβάνεται ξανά στο ρεπερτόριο μεγάλων σχημάτων. Ο ομώνυμος ρόλος, που έχει χαρακτηριστεί ως «ο Άμλετ του μπαλέτου» αποτελεί έως σήμερα την ύψιστη πρόκληση για την καθιέρωση μιας χορεύτριας κλασικού μπαλέτου.
Για το πολυπληθές κοινό του χορού, η Ζιζέλ δεν γερνάει ποτέ, γιατί είναι ένα έργο που φωτίζει πολύ βαθιά συναισθήματα, όπως ο έρωτας, η ζήλεια, η προδοσία και πάνω από όλα περιγράφει την τεράστια αγάπη που καταφέρνει να ξεπεράσει τον θάνατο για να προστατεύσει την ίδια τη ζωή.
by Αέναη επΑνάσταση | Sophia-Ntrekou.gr
Περισσότερα Θέματα: Θέατρο, Μουσική, Τέχνες
Διάλογοι στο Facebook
Σοφία Ντρέκου: Ιφιγένειά μου, πολύτιμη φίλη μου, σ' ευχαριστώ πολύ. Το ξέρεις πως μ' αρέσουν τα παραμύθια και δη τα αληθινά. Αυτά που αφηγούνται χορεύοντας σ' ένα μετέωρο κενό μεταξύ αληθείας και μύθου σαν το ρομαντικό μπαλέτο της Ζιζέλ, που προσπαθεί να προφυλάξει τον αγαπημένο της.
Οι γυναίκες αγαπούν μια φορά αληθινά Ιφιγένεια και τολμούν και το λένε. Σαν την όμορφη χωριατοπούλα την Ζιζέλ μέσα στην απλότητά της και την σταθερότητα των ερωτικών της συναισθημάτων.
«Και ο μύθος κρύπτει νουν αληθείας», λέει ο Ανδρέας Κάλβος, πράγμα που σημαίνει πως κάποια αλήθεια κρύβεται πίσω από τους μύθους που µας παρέδωσαν οι πρόγονοί µας, Έλληνες και ξένοι λογοτέχνες και συγγραφείς. Με «παραμύθια και παραβολές» μας μιλάει και ο Γιώργος Σεφέρης γιατί οι πικρές αλήθειες ακούγονται καλύτερα.
Άλλωστε με παραβολές δε μιλούσε και ο Χριστός; Φαίνεται πως η παιδική ψυχή που κρύβει μέσα του κάθε άνθρωπος, καθοδηγείται καλύτερα. Και ο μύθος βρίσκεται πίσω από κάθε μεγάλο γεγονός. 16 Απριλίου 2015 στις 1:58 π.μ.
ιφιγένεια γεωργιάδου: ROBERTO BOLLE κάποια στιγμή ορισμένοι άντρες πετυχαίνουν το ακατόρθωτο!!! 16 Απριλίου 2015 στις 12:31 μ.μ.
ιφιγένεια γεωργιάδου:
Σοφία Χριστός Ανέστη!!!
ιφιγένεια γεωργιάδου: Σοφία καρδούλα μου όμορφη όλα γίνονται με πίστη στο θέλημα του μεγάλου φιλεύσπλαχνου Δημιουργού!!! 16 Απριλίου στις 12:39 μ.μ. (4:34 ginetai - Antonis Remos 2014)
Άντεξα, κομμάτια κι όνειρα μάζεψα
άντεξα, την μοναξιά μου την έκανα φίλη καλή
Τελευταία πράξη παίζεις πράξη πιο δραματική
και μου υπόσχεσαι πως θα 'χω ρόλο πρωταγωνιστή...
Όμως εγώ πώς να στο πω είχα διαλυθεί
όσο εσύ σε άλλα χέρια ήσουν ηδονή...
ιφιγένεια γεωργιάδου: Ανέστη Χριστός και νεκρός ουδείς επί μνήματος. Ζωοφόρος η λάμψη ενεργής και αειφόρως ευεργετική η πνοή της μέλλουσας και παρούσης ζωής!!! Ι.Γ
Σοφία Ντρέκου » Ιφιγένεια γεωργιάδου » 23 Απριλίου στις 1:05 μ.μ. Για τις μοναδικές μας συναντήσεις ιφιγένεια μου!!! Χρόνια Πολλά!! Μουσικές καινοτομίες ποιότητας και αρχοντικής στοχαστικής ευδαιμονίας! Από το Στιγμιαίο στο Άπειρο: Ένα παραμύθι για συντροφιά στα όνειρα σου: Ζιζέλ ή τα Ουιλί (Giselle ou les Wilis)
ιφιγένεια γεωργιάδου: Σοφία καρδούλα μου ονειρεμένες αποδράσεις αισθητικής απόλαυσης δροσιές απόλαυσης και χαράς για τις καρδιές μας αυτή είναι η αξεπέραστη γοητεία της ομορφιάς μίας απαράμιλλης τέχνης!!! 23 Απριλίου στις 1:55 μ.μ.
Σοφία Ντρέκου: Δημήτρη μας, αντίσταση χρειάζεται να αναπτύξουμε για να ζήσουμε ελεύθεροι «στο χώρο των ονείρων μας»! 23 Απριλίου στις 7:46 μ.μ.
Όλα γίνονται !!! Κάνουμε όνειρα
σαν κι αυτά που κάνουν τα παιδιά:
αληθινά κι ως τα ξημερώματα
είναι σαν να παίζουμε κρυφτό
αλλού θα σε ψάχνω κι αλλού θα σε βρω
σαν κι αυτά που κάνουν τα παιδιά:
αληθινά κι ως τα ξημερώματα
είναι σαν να παίζουμε κρυφτό
αλλού θα σε ψάχνω κι αλλού θα σε βρω
Σοφία Ντρέκου: Ιφιγένειά μου πόσο πολύ σε αγαπώ. Αληθώς Ανέστη ο Κύριος! Καλημέρα! 16 Απριλίου στις 12:36 μ.μ.
ιφιγένεια γεωργιάδου: Σοφία καρδούλα μου όμορφη όλα γίνονται με πίστη στο θέλημα του μεγάλου φιλεύσπλαχνου Δημιουργού!!! 16 Απριλίου στις 12:39 μ.μ. (4:34 ginetai - Antonis Remos 2014)
Σοφία Ντρέκου: Το θυμάμαι πολύ καλά Ιφιγένειά μου!!!! Νά 'σαι καλά...
μου έφτιαξες την μέρα μου!!!! Ανάσταση!!!! Σ' αγαπώ!!! 16 Απριλίου στις 12:41 μ.μ.
άνοιξα τα ηχεία μου τέρμα.... και τα δικά μου ηχεία
είναι εξωτερικά Ιφιγένεια με 50watt... Ναι γίνεται,
άμα θες και επιμένεις και ζεις και αγαπάς δεν γίνεται
άμα πιάσεις στα χέρια τον χρόνο ο κόμπος λύνεται
ότι πάθεις σε κάνει πάντα δυνατό.
Κάθε φορά που με κοιτάς
μέσα μου χτυπάς την ίδια πόρτα
θα ανοίξω τρέχοντας εγώ, ξανά
για να σε δω
Αυτή είναι η αλήθεια που εννοώ
να ανάψεις της καρδίας όλα τα φώτα
Να πέσουν πάνω μας βροχή
η αγάπη, να φανεί !!!!!!!!!!!!!!!
16 Απριλίου στις 12:52 μ.μ.
άμα θες και επιμένεις και ζεις και αγαπάς δεν γίνεται
άμα πιάσεις στα χέρια τον χρόνο ο κόμπος λύνεται
ότι πάθεις σε κάνει πάντα δυνατό.
Κάθε φορά που με κοιτάς
μέσα μου χτυπάς την ίδια πόρτα
θα ανοίξω τρέχοντας εγώ, ξανά
για να σε δω
Αυτή είναι η αλήθεια που εννοώ
να ανάψεις της καρδίας όλα τα φώτα
Να πέσουν πάνω μας βροχή
η αγάπη, να φανεί !!!!!!!!!!!!!!!
16 Απριλίου στις 12:52 μ.μ.
ιφιγένεια, το θυμήθηκα το τραγούδι που σου έλεγα..
Άντεξα, κομμάτια κι όνειρα μάζεψα
άντεξα, την μοναξιά μου την έκανα φίλη καλή
Τελευταία πράξη παίζεις πράξη πιο δραματική
και μου υπόσχεσαι πως θα 'χω ρόλο πρωταγωνιστή...
Όμως εγώ πώς να στο πω είχα διαλυθεί
όσο εσύ σε άλλα χέρια ήσουν ηδονή...
Ιφιγένεια γεωργιάδου: Σοφία, Στο όριο της υπερβολής εκεί που η αλήθεια συναντά την ομορφιά σε βλέπω...Ι.Γ 16 Απριλίου στις 1:10 μ.μ. (4:03 Taylor Swift - Style)
ιφιγένεια γεωργιάδου: Ανέστη Χριστός και νεκρός ουδείς επί μνήματος. Ζωοφόρος η λάμψη ενεργής και αειφόρως ευεργετική η πνοή της μέλλουσας και παρούσης ζωής!!! Ι.Γ
Σοφία Ντρέκου » Ιφιγένεια γεωργιάδου » 23 Απριλίου στις 1:05 μ.μ. Για τις μοναδικές μας συναντήσεις ιφιγένεια μου!!! Χρόνια Πολλά!! Μουσικές καινοτομίες ποιότητας και αρχοντικής στοχαστικής ευδαιμονίας! Από το Στιγμιαίο στο Άπειρο: Ένα παραμύθι για συντροφιά στα όνειρα σου: Ζιζέλ ή τα Ουιλί (Giselle ou les Wilis)
ιφιγένεια γεωργιάδου: Σοφία καρδούλα μου ονειρεμένες αποδράσεις αισθητικής απόλαυσης δροσιές απόλαυσης και χαράς για τις καρδιές μας αυτή είναι η αξεπέραστη γοητεία της ομορφιάς μίας απαράμιλλης τέχνης!!! 23 Απριλίου στις 1:55 μ.μ.
Σοφία Ντρέκου: Δημήτρη μας, αντίσταση χρειάζεται να αναπτύξουμε για να ζήσουμε ελεύθεροι «στο χώρο των ονείρων μας»! 23 Απριλίου στις 7:46 μ.μ.