Νικηφόρος Βρεττάκος: «Κάθε Μεγάλη Παρασκευή συμμετέχω στο θείο δράμα, που το βλέπω σαν το καθολικό δράμα της ίδιας της ανθρωπότητας. Ο Ιησούς αντιπροσωπεύει όλους όσοι πόνεσαν: τους μάρτυρες, τους αδικημένους, τους πεφορτισμένους.
Είναι μια μορφή με αίγλη που ξεπερνάει την κοινή ανθρώπινη μορφή. Είναι ο πόνος που τη μεγαλώνει και ο λόγος του, ο οποίος δεν ξεπεράστηκε σαν κουβέντα καθαρά ανθρώπινη: «Αγάπα τον πλησίον σου» […] Αυτό το «Καλή Ανάσταση» είναι για όλους όσοι δοκιμάζονται σ’ αυτόν τον κόσμο. Προσωπικά νιώθω αυτές τις ημέρες τον άνθρωπο και τη φύση σε μια συνανάσταση».
«Κύριε, περισσεύουν τα πολλά σου αστέρια.
Γνοιάστηκες για πολλά λουλούδια κ’ έφτιαξες
τον ήλιο και το φεγγάρι.
Και μες στο νερό έβαλες, Κύριε, πολύ φως.
Δεν χρειάζονταν όλα.
Σκέφτηκες ίσως πως ο κόσμος σου,
δε θα φωτίζονταν απ’ αλλού και σκόρπισες
και ασώτεψες. Δεν υπολόγισες την αγάπη»
(Ν. Βρεττάκου, « Από το Παράθυρο»).
ΕΔΩ: Περιμένοντας την Ανάσταση - Χρήστος Γιανναράς
Αφηγείται μνήμες και έθιμα από τα παιδικά του χρόνια στις Κροκεές της Λακωνίας, την ατμόσφαιρα της τελετής του Επιταφίου ενώ τονίζει την εμπλοκή της φύσης την ημέρα της κορύφωσης του Θείου Δράματος. Παράλληλα, αναλύει το βαθιά πανανθρώπινο και διαχρονικό περιεχόμενο της Μεγάλης Παρασκευής που συνδέεται με τον πόνο και τις ανάγκες του ανθρώπινου όντος, με την τραγωδία της ανθρώπινης μοίρας, την ιδέα της φθοράς και του θανάτου.
Ερμηνεύει τη φράση «Ίδε ο άνθρωπος» ως σύνοψη όλων των αδικημένων της γης και των λαών που πάσχουν, ως ορισμού επίσης, του αιώνιου ανθρώπου. Ανιχνεύει στους θρήνους και στις ακολουθίες των Παθών του Χριστού πανανθρώπινα ιδεώδη και συναισθήματα.
Ερμηνεύει τη φράση «Ίδε ο άνθρωπος» ως σύνοψη όλων των αδικημένων της γης και των λαών που πάσχουν, ως ορισμού επίσης, του αιώνιου ανθρώπου. Ανιχνεύει στους θρήνους και στις ακολουθίες των Παθών του Χριστού πανανθρώπινα ιδεώδη και συναισθήματα.
Διαβάζει τέλος, απόσπασμα από το ποίημα του «Γράμμα στον Ρόμπερτ Οπενχάιμερ» (1954) όπου προσδίδει στην Μεγάλη Παρασκευή σημασία έξω από τον τόπο και τον χρόνο κι έναν χαρακτήρα οικουμενικό.
Κατά τη διάρκεια της εκπομπής προβάλλονται πλάνα από την ύπαιθρο της Μάνης και ακούγονται ύμνοι της Μεγάλης Παρασκευής. Ψάλλει η βυζαντινή χορωδία του Λυκούργου Αγγελόπουλου. Έτος παραγωγής 1987.
«Μητέρα του Χριστού, Μαρία!
Πόσο είναι η νύχτα τούτη κρύα
δε μπορεί ο Θεός να καταλάβει.
Χίλιες φορές απόψε εκλήθη,
μα δεν ακούει! Κάπου κοιμήθη
κι αυτός στα βάθη παγωμένος...
Ρόδα κανείς να τον στολίσεις
μύρα κανείς να τον ραντίσεις
μήπως σου ζήτησε, Μαρία;
Πάρ’ την ψυχούλα μας γυμνή
προς τη γαλάζια σου σκηνή
από τη νύχτα αυτή την κρύα»
(Ν. Βρεττάκου, «De profundis clamavit»).
Ο Νικηφόρος Βρεττάκος (1 Ιανουαρίου 1912 – 4 Αυγούστου 1991) ήταν Έλληνας ποιητής, πεζογράφος, μεταφραστής, δοκιμιογράφος και ακαδημαϊκός. Θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους Έλληνες ποιητές. Είχε προταθεί 4 φορές για το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας, ενώ επίσης έλαβε άλλα πολλά βραβεία, όπως το βραβείο Ουράνη, το Πρώτο βραβείο κρατικής ποίησης κ.α.
Δείτε: Μεγάλη Παρασκευή: ένας Διάλογος με την ποίηση του Νικηφόρου Βρεττάκου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου