Ο Ματθαίος Μουντές στα «Εισόδια» συνδυάζει αριστοτεχνικά τον θρησκευτικό σεβασμό με την προσωπική ευαισθησία και τη νοσταλγία, δημιουργώντας ένα ποίημα που μιλάει απευθείας στην καρδιά του αναγνώστη, προκαλώντας συναισθήματα γαλήνης και πνευματικής ανάτασης.
Υπάρχει ένα θέμα ωραίο: να γράψης στίχους
μουσικούς, χλωμούς, νησιώτικους,
που να διαβάζωνται με τη βοήθεια της φλόγας
ενός μικρού κεριού που τρέμει,
κι από ψυχές που τρέμουν και ποθούν...
Υπάρχει ένα θέμα εσπερινό, ωραίο πολύ:
για λιτανείες κοριτσιών λευκοντυμένων,
αγνών παιδιών - στα χέρια να κρατούν
λαμπάδες χαί χρυσάνθεμα...[ ]
Ωραίο θέμα, συγκινητικό,
που έτσι καθώς πασχίζεις να το γράψης,
έρχεται μες στην ερημιά που ζης και σε χαϊδεύει
γλυκειά και γαληνή σαν καλησπέρα της μανούλας σου
εκείνη η ευωδιά των χρυσανθέμων
π' ανθούνε στα κηπάρια του Νοεμβρίου -
η ευωδιά η παράξενη, που εκπλήσσει τους αγγέλους
καθώς τους αναγγέλλει μυστικά
την είσοδο της ταπεινής Παρθένου.
Ανάλυση του ποιήματος
Το ποίημα «Εισόδια» του Ματθαίου Μουντέ, όπως παρατίθεται στο απόσπασμα, είναι ένα λυρικό κείμενο που αποπνέει θρησκευτική ευλάβεια, νοσταλγία και μια ατμόσφαιρα μυσταγωγίας. Η ανάλυση του ποιήματος εστιάζει στα ακόλουθα σημεία:
Το κεντρικό θέμα του ποιήματος είναι η πνευματική αναζήτηση και η απεικόνιση της ιερότητας της εισόδου της Παναγίας στα Άγια των Αγίων (τα Εισόδια της Θεοτόκου) μέσα από προσωπικά βιώματα και αισθήσεις. Ο ποιητής εκφράζει την επιθυμία να δημιουργήσει ένα έργο τέχνης (στίχους) που να μπορεί να αποτυπώσει αυτήν την ιερή και συγκινητική στιγμή.
Βασικά Νοήματα και Σύμβολα
Η Ποιητική Δημιουργία ως Μυσταγωγία: Ο ποιητής οραματίζεται στίχους «μουσικούς, χλωμούς, νησιώτικους» που να διαβάζονται σε ένα περιβάλλον κατάνυξης, με το τρεμόπαιγμα ενός κεριού. Αυτό υποδηλώνει ότι η ποίηση δεν είναι απλώς ανάγνωση, αλλά μια εμπειρία που απαιτεί εσωτερική προετοιμασία και ψυχική ευαισθησία («από ψυχές που τρέμουν και ποθούν»).
Θρησκευτικά Σύμβολα και Εικόνες:
Λιτανείες κοριτσιών λευκοντυμένων, αγνών παιδιών: Παραπέμπουν στην πομπή που συνόδευσε τη μικρή Μαρία στον Ναό, συμβολίζοντας την αγνότητα και την καθαρότητα.
Λαμπάδες και χρυσάνθεμα: Τα χρυσάνθεμα, άνθη του Νοεμβρίου (οπότε και εορτάζονται τα Εισόδια), αποτελούν το κεντρικό σύμβολο. Η ευωδιά τους είναι «παράξενη» και «εκπλήσσει τους αγγέλους», καθώς αναγγέλλει τη μοναδικότητα του γεγονότος.
Φλόγα κεριού που τρέμει: Συμβολίζει την ανθρώπινη ψυχή, την πίστη που είναι ζωντανή αλλά εύθραυστη, και το ιερό φως.
Προσωπική Σύνδεση και Νοσταλγία: Το ιερό θέμα συνδέεται άμεσα με προσωπικές, τρυφερές αναμνήσεις. Η ευωδιά των χρυσανθέμων φέρνει στον ποιητή την «καλησπέρα της μανούλας» του, μια γλυκιά και γαλήνια παρηγοριά μέσα στην «ερημιά που ζης». Η πίστη και η θρησκευτική παράδοση λειτουργούν ως καταφύγιο και πηγή ζεστασιάς, συνδέοντας το θείο με το ανθρώπινο και το παιδικό βίωμα.
Η Ταπεινότητα της Παρθένου: Η «είσοδος της ταπεινής Παρθένου» τονίζεται ιδιαίτερα, υπογραμμίζοντας τη σημασία της ταπεινοφροσύνης ως υπέρτατης αρετής στον Χριστιανισμό.
Ύφος και Γλώσσα
Το ύφος του ποιήματος είναι λυρικό, εξομολογητικό και προσβάσιμο. Η γλώσσα είναι απλή, ζεστή και παραδοσιακή, με εκφραστικά μέσα όπως η εικόνα («κορίτσια λευκοντυμένα», «φλόγα ενός μικρού κεριού») και η μεταφορά («ψυχές που τρέμουν και ποθούν»). Ο επανερχόμενος χαρακτηρισμός «ωραίο θέμα» δείχνει τον θαυμασμό του ποιητή για την ομορφιά και τη δύναμη του θρησκευτικού αυτού γεγονότος.
Δείτε επίσης: Ματθαῖος Μουντές: Ὁ κυρ-Φώτης δὲν φταίει ἢ ὁ κυρ-Φώτης θὰ ξαναρθεῖ
...και... Επεισόδια της Αγιότητας - Ματθαίος Μουντές
Περισσότερα: Εισόδια της Θεοτόκου
Το 1959, φοιτητής ακόμη, άρχισε να δουλεύει στο Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας. Έκανε πολλές εκπομπές με θέματα βιβλικά, λαογραφικά και λογοτεχνικά. Από τις πιο γνωστές εκπομπές του ήταν αυτή με τον τίτλο «Αιγαίο, ρίζα και διάρκεια», που κράτησε έντεκα σχεδόν χρόνια.
Πραγματοποίησε επίσης τηλεοπτικές εκπομπές και συνεργάστηκε με τις εφημερίδες «Το Βήμα» και «Η Πρώτη» και τα περιοδικά «Ευθύνη», «Η λέξη», «Νέα Εστία», «Γράμματα και Τέχνες» και άλλα.
Στη λογοτεχνία πρωτοεμφανίστηκε το 1955 με δημοσιεύσεις ποιημάτων στο περιοδικό «Νέα Εστία» και το 1957 κυκλοφόρησε την πρώτη ποιητική συλλογή του, με τίτλο «Παρακαταθήκη».
Δημοσίευσε τις ποιητικές συλλογές: Παρακαταθήκη (1957), Ισόπεδος διάβασις (Φέξης, 1963), Η αντοχή των υλικών (α´ έκδοση Ίκαρος, 1971, και β´ έκδοση Καστανιώτης, 1983), Τα αντίποινα (Εστία, 1982), Νηπιοβαπτισμός (Καστανιώτης, 1992). Έγραψε επίσης σχολικά εγχειρίδια για το δημοτικό σχολείο.
Το 1963 τιμήθηκε με το βραβείο της Ομάδας των Δώδεκα - Έπαθλο Γ. Φέξη 1963. Υπήρξε μέλος της επιτροπής κρατικών λογοτεχνικών βραβείων (1984-1986).
Υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων και της Εταιρείας Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας, καθώς και του Ανοιχτού Θεάτρου του Γιώργου Μιχαηλίδη, και είχε συνεργαστεί με πολλά λογοτεχνικά περιοδικά και εφημερίδες.
Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Ματθαίου Μουντέ βλ. χ.σ., «Μουντές Ματθαίος», στο «Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό», τ. 6, Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1987 και «Μουντές Ματθαίος», στο «Who’s Who 1998· Επίτομο Βιογραφικό Λεξικό», Αθήνα, Μέτρον, 1998. (Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΚΕ.ΒΙ.).
by Αέναη επΑνάσταση | Sophia-Ntrekou.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου