Το δώρο και τ’ αντίδωρο πως πρέπει να το παίρνουμε και τι πρέπει να ξέρουμε;

Μετά την Θεία Λειτουργία Το αντίδωρο,   rallis-antidoro Λευκωσία, Λεβέντειος Πινακοθήκη Le Pain Bénit
Το αντίδωρο (Μετά την Θεία Λειτουργία)
Λεβέντειος Πινακοθήκη, Λευκωσία Κύπρου
Ζωγράφος Θεόδωρος Ράλλης (1852-1909)

Le Pain Bénit / The antidote (After the Mass).
Oil on canvas, Nicosia, A. G. Leventis Gallery
Painter: Theodoros Rallis (1852-1909)

Κωστής Παλαμάς: Το δώρο και τ’ αντίδωρο

Ούτε και η σμύρνα, ουδέ και το λιβάνι,
μήτε η που λάμπει προσφορά η χρυσή.
Στο βωμό φλόγα η παρουσία, μου φτάνει·
και η δροσούλα στο ερημικό νησί.

Ούτε και τα λουλούδια, τα καλούδια,
το λάδι, το κρυονέρι, το κρασί,
τα μύρα, τα βιβλία σου, τα τραγούδια.
Το δώρο και τ’ αντίδωρο είσ’ Εσύ.

Αντίδωρο ονομάζεται μικρό κομμάτι άρτου από το αγιασμένο στην προσκομιδή πρόσφορο. Λέγεται έτσι γιατί παλαιότερα προσφερόταν «αντί του δώρου» (της Θείας Κοινωνίας) σε όσους πιστούς δεν κοινωνούσαν. Σήμερα προσφέρεται σε όλους τους πιστούς.

Πως πρέπει να παίρνουμε το αντίδωρο
και τι πρέπει να ξέρουμε για αυτό;

Ο Ιερός Καβάσιλας λέει: «Ο άρτος που διανέμεται ως αντίδωρο, έχει από πριν αγιασθεί, επειδή προσφέρθηκε στον Θεό. Όλοι οι εκκλησιαζόμενοι χριστιανοί τον δέχονται με ευλάβεια μέσα στην δεξιά κυρτή τους παλάμη και ασπάζονται το δεξί χέρι του Ιερέως που πριν από λίγο ακούμπησε και κομμάτιασε το πανάγιο Σώμα του Σωτήρος Χριστού. Επειδή αγιάσθηκε ολόκληρο, γι' αυτό πιστεύεται από την Εκκλησία μας ότι το χέρι του λειτουργού μεταδίδει αυτόν τον αγιασμό σε όσους το αγγίζουν και το ασπάζονται»

Βασικά πράγματα που πρέπει να γνωρίζουμε για το αντίδωρο:

  • Πρέπει να μοιράζεται μέσα σε ησυχία και τάξη
  • Το παίρνουμε από το χέρι του Ιερέα και όχι από το παγκάρι
  • Τοποθετούμε το δεξί μας χέρι πάνω στο αριστερό και με ανοιχτή την παλάμη
  • Οι ιεροψάλτες ψάλλουν ύμνους κατά την διάρκεια της διανομής
  • Πρέπει να είμαστε νηστικοί για να το φάμε.
  • Το καταναλώνουμε όλο και δεν το πετάμε πουθενά.
  • Μην ξεχνάμε ότι δίνεται αντί-δώρου δηλαδή αντί για το μεγάλο δώρο που είναι η Θεία Κοινωνία, αλλά και ως επιπλέον δώρο για αυτούς που κοινώνησαν. Εδώ πρέπει να διευκρινιστεί ότι ουδεμία σύγκριση πρέπει να γίνεται μεταξύ του αντιδώρου και της Θ. Κοινωνίας ή να θεωρηθεί το αντίδωρο ως «ισάξιο» της Θ. Κοινωνίας.

Πιο αναλυτικά (του π. Θεολόγου):

α. Το αντίδωρο βγαίνει από τα πρόσφορα, που προσκόμισαν και προσέφεραν οι πιστοί, προκειμένου να τελεσθεί η Θ. Λειτουργία. (γι’ αυτό και η ονομασία «πρόσφορο», από το ρήμα προσφέρω). Το πρόσφορο ζυμώνεται με προσευχές και θυμιάματα και σφραγίζεται με τα σύμβολα του Χριστού μας ΙC XC ΝΙΚΑ. Γι’ αυτό ήδη από την παρασκευή του ενέχει ευλογία, δεν είναι κοινός άρτος. Με το που προσφέρεται στο Άγιο Βήμα, αποκτά ακόμη μεγαλύτερο αγιασμό.

Τελικά, αμέσως μετά τον Καθαγιασμό των Τιμίων Δώρων, όπου το τμήμα του προσφόρου, που προσκομίσθηκε στο Άγιο Δισκάριο και την Αγία Τράπεζα, έγινε Σώμα και Αίμα Χριστού, παίρνει ο Λειτουργός τα κάνιστρα με το Αντίδωρο ένα-ένα και τα υψώνει εμπρός από την Αγία Τράπεζα λέγοντας «Μέγα το Όνομα της Αγίας Τριάδος». Αυτό είναι μια προσομοίωση της πράξεως που προηγήθηκε στο «τα Σα εκ των Σων», όπου ο Λειτουργός ύψωσε και σχημάτισε στον αιθέρα το σχήμα του Τιμίου Σταυρού, δοξολογώντας ευγνωμονικά τον Πλαστουργό μας.

Έτσι το Αντίδωρο αποκτά και μιά ακόμη ευλογία. Επίσης ωρισμένοι Ιερείς λέγουν και μιά άλλη σύντομη ευχή (όχι απαραίτητη – η ευλογία κατέρχεται με τη Δοξολόγηση του εν Τριάδι Προσκυνητού και Λατρευτού Θεού μας): «ευλόγησον, Κύριε, τους άρτους τούτους και τους εξ αυτών μεταλαμβάνοντας αγίασον». Ομοίως, άλλοι Λειτουργοί προσθέτουν έναν Θεομητορικό Ύμνο: «η το Χαίρε δι’ Αγγέλου δεξαμένη και τεκούσα τον Κτίστην τον ίδιον, Παρθένε σώζε τους σε μεγαλύνοντας». Και κάπου συνάντησα έναν ευσεβέστατο Εφημέριο (σε χωριό των Καλαβρύτων) που λειτουργεί καθημερινώς! να λέει «η το Χαίρε δι’ Αγγέλου δεξαμένη και τεκούσα τον Κτίστην τον ίδιον, Παρθένε Υπερένδοξε, Απειρόγαμε, Υπερευλογημένη, σώζε τους σε μεγαλύνοντας». Τούτο, πραγματικά, έχει τη θέση του, διότι το Αντίδωρο συμβολίζει το σώμα της Αειπαρθένου. Είναι τμήμα του προσφόρου, απ' όπου προήλθε ο Αμνός του Θεού. Και άκουσα κάποτε ένα παιδάκι που κοινώνησε να προσέρχεται στο Αντίδωρο και να λέει, «μαμά, να πάρουμε τώρα και την Παναγία μας».

β. Καλό είναι το Αντίδωρο να υπάρχει σε ένα κάνιστρο κοντά σε όσους κοινωνούν, ώστε αμέσως μετά τη Θ. Μετάληψη να λαμβάνουν ένα κομμάτι και να σπογγίζουν τα χείλη και το στόμα τους.

γ. Μερικοί αποζητούν το λεγόμενο «Ύψωμα». Αυτό είναι Αντίδωρο, αλλά τέτοιο κομμάτι που να διατηρεί τη σφραγίδα του Κυρίου (IC XC ΝΙΚΑ) πάνω του. Και το θεωρούμε πιο τιμητικό. Το προσφέρει ο Ιερεύς σε όσους ήδη είχαν προσκομίσει πρόσφορο για την τέλεση της Θ. Λειτουργίας, ή σε όσους τιμώνται (πχ Δήμαρχος του τόπου) ή σε συγγενείς ανθρώπου, του οποίου τελούμε Μνημόσυνο, προς παρηγορίαν τους μεγαλυτέρα. Τούτο όμως δεν πρέπει να καταλήγει να γίνεται αφορμή ξεσυνέργιας ή παρεξηγήσεων. Ίδια είναι η ευλογία που παίρνουμε. Ακόμη και με τα ψίχουλα που απέμειναν στο κάνιστρο!! Κι’ όσο πιο ευλαβική και κατανυκτική και ανώτερη και εύτακτη είναι η ψυχή μας, τόσο πιο πολύ ωφελούμεθα..

δ. Παίρνοντας το αντίδωρο από το χέρι του Ιερέα, συγχρόνως και επικοινωνούμε μαζί του. Τον προσεγγίζουμε. Εκείνος λουσμένος στην ιερότητα και τη θεΪκή Χάρη (και στον ιδρώτα συχνά, έναν ξεχωριστό ιδρώτα κατανύξεως) κι οι εκκλησιαζόμενοι, που μέχρι τώρα ήταν απέναντι, κάπως απόμακροι, να έρχονται και να τον εγγίζουν, σα να εγγίζουν τον ίδιο το Χριστό μας. Εκείνη τη στιγμή και ο Ιερέας θα δείξει μια διακριτική οικειότητα προς κάθε ψυχή της Ενορίας του, θα τους χαιρετήσει με το όνομά τους, θα τους ευχηθεί, θα στείλει χαιρετίσματα σε κάποιον κατάκοιτο της οικογενείας κοκ. Λιτά όμως. Και χωρίς διαχύσεις ή πληθωρικά χαμόγελα ή άσχετα θέματα και καθυστερήσεις. Μέσα στο κλίμα της Λειτουργίας!.

ε. Αρκετές φορές από τα πρόσφορα που έφεραν οι πιστοί περίσσεψαν πολλά. Είναι ευλογία αυτό. Δείχνει πόσο οι πιστοί συμμετέχουν στο μεγάλο γεγονός της Θ. Λειτουργίας. Οι Ιερείς κρατούν ωρισμένα, για να λειτουργήσουν ενδιαμέσως της εβδομάδος, και τα υπόλοιπα είναι επιτρεπτό να τα διοχετεύσουν σε σπίτια ευσεβών χριστιανών.

Σκεφθείτε μάλιστα όταν υπάρχει πανηγύρι, πόσα περισσεύουν!. Δεν είναι άτοπο να τα παραλάβουν οι πιστοί, αλλά πρέπει να παρατεθούν στο τραπέζι, όπου καθόμαστε κανονικά και κάνουμε προσευχή, τραπέζι οικογενείας, όπου όλα είναι ευλογημένα και ιερά, και έτσι το πρόσφορο, που το λαμβάνουμε ως ψωμί, προσθέτει στην ιερότητα του τραπεζιού μας.

Υπάρχει και η περίπτωση να το φρυγανίσουμε λίγο, ώστε να διατηρηθεί και να το λαμβάνουμε με το τσάϊ μας. Ομοίως και ευλογημένο τμήμα Αντιδώρου μπορούμε να φρυγανίζουμε (για να διατηρηθεί πολλές μέρες), ώστε να λαμβάνουμε το πρωί κατά την προσευχή μας.

Στον Μεγάλο Αγιασμός των Θεοφανείων πρώτα
αντίδωρο και μετά αγιασμό ή το αντίστροφο;


Ο Μέγας Αγιασμός «τα δευτερεία επέχει των θείων Μυστηρίων» (Ευχολόγιον, κωδ. Βατοπεδίου, 1538), είναι δηλαδή το δεύτερο μετά την Θεία Κοινωνία, ιερώτατο μυστηριακόν είδος. (Ι.Μ.Φουντούλης). Γι' αυτό και στον μεγάλο Αγιασμό, πρώτα θα πιούμε αγιασμό και μετά τρώμε το αντίδωρο, ενώ στον μικρό αγιασμό (της πρωτομηνιάς), τρώμε το αντίδωρο και μετά πίνουμε αγιασμό.

Και αυτό, γιατί υπάρχει διαφορά αγιαστικής δυνάμεως η οποία διαφορά μας δίνει και την σειρά.. Α) Θεία Κοινωνία, Β) Μέγας Αγιασμός, Γ) Αντίδωρο, Δ) Μικρός Αγιασμός

Η διαφορά αυτή δεν είναι ποιοτική, αλλά ποσοτική. Η ποιότητα της θείας Χάρης δεν διαφέρει, είναι πάντοτε ίδια, αλλά διαφέρει η ποσότητα. Όπως για παράδειγμα ο Επίσκοπος με τον Πρεσβύτερο έχουν την ίδια ποιότητα Θείας Χάριτος, την ίδια ιερωσύνη, αλλά όχι την ίδια ποσότητα, και για αυτό υπάρχει και διαφορά στην ενέργεια των βαθμίδων της ιερωσύνης.


Τι είναι το Αντίδωρον;

Το Αντίδωρον είναι ευλογημένος άρτος που βγαίνει από τα πρόσφορα που προσεκόμισαν και προσέφεραν οι πιστοί, προκειμένου να τελεσθεί η Θεία Λειτουργία (γι’ αυτό και ονομασία πρόσφορο, από το ρήμα προσφέρω). Κατά την ώρα που γίνεται η ακολουθία της προσκομιδής προφέρονται άρτοι (πρόσφορα), συνήθως τρία ή πέντε για να εξαχθούν οι μερίδες των εννέα ταγμάτων.

Πρώτα εξάγεται ο αμνός που συμβολίζει και τυποί το σώμα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Δεύτερον εξάγεται η τριγωνική μερίδα της Θεοτόκου. Τρίτον εξάγονται οι μερίδες των εννέα ταγμάτων, δηλαδή πάντων και πασών των αγίων της Εκκλησίας (πρόκειται για εννέα τριγωνικές μερίδες). Τέταρτον εξάγεται η μερίδα υπέρ του οικείου επισκόπου (Πατριάρχου, Αρχιεπισκόπου, Μητροπολίτου για τα δεδομένα της Ελλάδας) και πέμπτον εξάγονται οι μερίδες των ζώντων και κεκοιμημένων, της θριαμβεύουσας και της στρατευμένης Εκκλησίας (πρόκειται για μαργαρίτες, μικρά δηλ. ψίχουλα). Τα υπόλοιπα των άρτων (προσφόρων) που προσκομίζονται στην Πρόθεση είναι αυτά που ονομάζουμε Αντίδωρα.

Το μέγεθος των Αντιδώρων κατά τη Θεία Λειτουργία δεν μπορεί να είναι ιδιαίτερα μεγάλο, αλλά τέτοιο που να επαρκεί ώστε να διανέμεται σε όσους δεν μετέλαβαν των αχράντων Μυστηρίων, οι οποίοι, σύμφωνα με τον άγιο Συμεών Αρχιεπίσκοπο Θεσσαλονίκης, «πάντες εκείνου (ενν. του Σώματος και Αίματος Χριστού, δηλ. του Δώρου) ικανοί μεταχείν τούτο (δηλ. το αντίδωρον) δίδονται αντ’ εκείνου» (Συμεών Θεσ/νίκης, P.G. 155, 301D), που είναι και το κύριο Δώρον της Εκκλησίας. Η μετοχή στον αγιασμό του Θεού έρχεται σε κάθε πιστό άνθρωπο μέσα από τα αισθητά και ορώμενα πράγματα. Ο άνθρωπος ανάγεται στα Θεϊκά μέσα από τα αισθητά. Για τον λόγο αυτό και το Αντίδωρο που είναι μετοχή αγιασμού Θεού γίνεται με τη μετάληψη αυτού του αισθητού άρτου. Σχετικά ο άγιος Συμεών Θες/νίκης αναφέρει: «Επεί δε και δι’ αισθητών τινών ως σώμα περικειμένοις τον αγιασμόν έδει λαβείν, δια του αντιδώρου γίνεται» (Συμεών Θεσ/νίκης. P.G. 155, 745D).

Η Εκκλησία ορίζει ο πιστός να λαμβάνει κάθε φορά Δώρο, δηλ. το Σώμα και το Αίμα του Χριστού. Η ίδια δεν επιθυμεί όμως και εκείνοι που δεν είναι προετοιμασμένοι για τη μετοχή του Δώρου, να φεύγουν απ’ αυτήν χωρίς να λαμβάνουν κάτι. Είναι το Αντίδωρον μια πράξη αγάπης και φιλανθρωπίας για όλους εκείνους του αναξίους της μετοχής. Και μπορεί το Αντίδωρο να μην είναι το ίδιο Σώμα του Χριστού, όμως είναι άρτος «ηγιασμένος» γιατί σφραγίστηκε ολόκληρος (ο άρτος) με τη λόγχη και δέχθηκε από το λειτουργούντα και προσκομίζοντα Ιερέα τα άγια λόγια. Ο άγιος Συμεών Θεσ/νίκης αναφέρει «’Επεί και ηγιασμένος εστί και ούτος άρτος, σφραγιζόμενός τε τη λόγχη, και ιερά δεχόμενος ρήματα» (Συμεών Θεσ/νίκης P.G. 155, 304Α). Πρόκειται περί «δωρεάς θείας πάροχον» (Συμεών Θεσ/νίκης P.G. 155, 304Α).

Το Αντίδωρο τρώγεται εκείνη την ώρα που λαμβάνεται, όταν ο χριστιανός που το λαμβάνει είναι από το πρωί νηστικός. Πάντως κανένας πιστός δεν πρέπει να αναχωρεί από το ναό μετά το τέλος της Θείας Λειτουργίας, χωρίς να λάβει το Αντίδωρον από το χέρι του λειτουργούντος Ιερέως. Είναι κακή συνήθεια να διανέμεται το Αντίδωρο στο παγκάρι από τους Εκκλησιαστικούς Επιτρόπους που είναι λαϊκοί, είτε να λαμβάνεται δι’ αυτοεξυπηρετήσεως από τους ίδιους τους πιστούς. Λαμβάνοντας μόνος του κανείς το Αντίδωρο στερείται της ευκαιρίας να λάβει την ευλογία του Λειτουργούντος Ιερέως. 

Ο άγιος Νικόλαος Καβάσιλας σημειώνει χαρακτηριστικά: «Οι δε (πιστοί) συν ευλαβεία πάση δέχονται (το Αντίδωρον) και καταφιλούν την δεξιάν, ως αν προσφάτως αψαμένην του Παναγίου Σώματος του Σωτήρος Χριστού και τον εκείθεν αγιασμόν και δεξαμένην και μεταδούναι τοις ψαύουσι δυναμένην» (Νικολάου Καβάσιλα, Εις ερμηνείαν της Θείας Λειτουργίας, κεφ. μστ΄). Επειδή για το πρόσφορο υπάρχει ο συμβολισμός ότι θεωρείται το σώμα της Παναγίας, για αυτό το σχήμα του προσφόρου είναι στρογγυλό, ομοιάζοντας με την κοιλιά της Παναγίας απ’ την οποία εξάγεται ο Χριστός, ομοίως και το Αντίδωρο συμβολίζει το σώμα της Αειπαρθένου Παναγίας.

Ο ιερέας όταν μοιράζει το Αντίδωρο στους πιστούς λέει την ευχή: «Ευλογία Κυρίου και έλεος έλθοι επί σε», σε κάθε χριστιανό που προσέρχεται. Και με την ευχή αυτή προσφέρει μία ακόμη ευλογία, στις άλλες δύο που είναι αυτό τούτο το Αντίδωρο και ο ασπασμός του χεριού του.

Πολλοί πιστοί ζητούν, κατά την στιγμή που λαμβάνουν την προσωπική τους μερίδα Αντιδώρου από τον Ιερέα, να λάβουν και άλλα περισσότερα Αντίδωρα γιατί θέλουν να μεταλαμβάνουν από αυτό όλες τις ημέρες της εβδομάδας που δεν μπορούν να μετέχουν στην Εκκλησία. Καλή και ευλογημένη αυτή η συνήθεια, όμως το Αντίδωρον είναι αντί της μετοχής των αχράντων Μυστηρίων στη συγκεκριμένη μέρα, χρόνο και τόπο τελέσεως της Θείας Ευχαριστίας. Μαζί με τον εκκλησιασμό έρχεται ή το Δώρο, ή το Αντίδωρον. Εκτός του εκκλησιασμού ποια η θέση του; Ακόμη συνηθίζεται από πολλούς Ιερείς, εξαιτίας παλαιοτέρων συνηθειών από προκατόχους Ιερείς, να μοιράζουν μαζί με το Αντίδωρον τα λεγόμενα «Υψώματα». Το «Ύψωμα», κατ’ ακρίβειαν της λέξεως, είναι ό,τι υψώνεται από τους άρτους στην Αγία Πρόθεση και προσκομίζεται.

Η δικαιολογία από μερίδα κληρικών που διανέμουν «Υψώματα» εστιάζεται στο γεγονός ότι αποτελούν «πνευματικά έπαθλα» για όσους εκ των πιστών ενασχολούνται με τα άγια πράγματα της Εκκλησίας. Η διανομή των «Υψωμάτων» διατείνονται μερικοί ότι δημιουργεί άμιλλα πνευματικού χαρακτήρα.

Αλλά πάλι εκ των πιστών, σε περιόδους νηστείας βαστούν το λεγόμενο «τριήμερο» και δεν τρώνε για τρεις ημέρες τίποτε άλλο παρεκτός του Αντιδώρου κάθε πρωί ή κατά Θ' Ώρα, δηλ. στις 3 μ.μ. Όλες αυτές είναι ευλογημένες συνήθειες που προέρχονται από την εκτίμηση της σημασίας και της αξίας που έχει ο ευλογημένος αυτός άρτος της προσφοράς. Ο Μέγας Αγιασμός των Θεοφανείων πίνεται πριν από την λήψη του Αντιδώρου.

Ακόμη υπάρχει η ευλαβική συνήθεια μερικών πιστών να ζητούν το ύψωμα της Θείας Λειτουργίας της Μεγάλης Πέμπτης για ευλογία για όλο το χρόνο. Αυτή η πράξη φαίνεται ότι έχει επιδράσει από την εξαγωγή του αμνού της Μεγάλης Πέμπτης για τη Θεία Κοινωνία των ασθενών. Κι αυτή η συνήθεια εντάσσεται στην απλοϊκή ευλάβεια των πιστών.

Τέλος πρέπει να σημειώσουμε και την σημασία της μετ’ ευλαβείας βρώσεως του Αντιδώρου που δείχνει και τον προσωπικό, κατ’ επίγνωση σεβασμό του εσθιόντος «μετά φόβου Θεού».

facebook: Sophia-Ntrekou.gr | Αέναη επΑνάσταση
• Κωστής Παλαμάς: Το δώρο και τ’ αντίδωρο,
Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας - Gov.gr


Βίντεο: Ο Άγιος Αχμέτ και το αντίδωρο. Έτος: 1987. Διάρκεια: 56' Σκηνοθεσία: Γιώργος Χονδροκώστας. Φωτογραφία: Τάκης Βενετσανάκος. Εταιρία: Elpis Film. Ηθοποιοί: Κώστας Πασπάλης, Σταμάτης Ζατάς, Δημήτρης Πανταζής, Θόδωρος Ρωμανίδης, Βαγγέλης Πυρίνης, Λιάνα Φυτιλά, Βαγγέλης Τραϊφόρος, Θέμης Ψυχογιός, Γιώργος Σχοινάς, Δημήτρης Θεοδώρου, Γιάννης Νικολόπουλος, Γιάννης Νάπας, Γιώργος Τασιόπουλος, Απόστολος Σοφιανός, Νίκος Μπίνας, Στέλιος Φουφλιάς, Λεωνίδας Λοϊζίδης, Τάκης Γεωργέτης, Γιάννης Σπηλιόπουλος, Τάσος Πολυχρονόπουλος, Θόδωρος Κατσικαρίδης, Σωτήρης Σαρλής, Ηλίας Μενεξές, Γιάννης Πετρίδης, Κωνσταντίνα Κούτσιου, Σοφία Γασπαρινάτου, Φλώρα Φλεβά, Κωνσταντίνα Σαββίδη, Βιβή Μαρκουτσά, Μάρθα Βάναλη, Άννα Μίχου, Νικολέτα Νεφέλη Μπουφίδου, Βίκυ Βιδάλη, Ανδρέας Κοτσαρίνης, Νώντας Καμινάρης, Στέφανος Παγασαίος, Μαρία Μακρή, Δέσποινα Παπαδοπούλου, Βασιλική Γεωργαλά, Ντιάνα Καβέτσου

Πλοκή - Περιγραφή: Ο Άγιος Αχμέτ ήταν Μωαμεθανός στο θρήσκευμα και υπηρετούσε στην Κωνσταντινούπολη ως γραφέας του αρχιλογιστού «δευτεράρη». Στην οικία του είχε ως υπηρέτρια μια Χριστιανή από τη Ρωσία, στην οποία επέτρεπε να τελεί ελεύθερα τα θρησκευτικά της καθήκοντα στους Χριστιανικούς ναούς. Ο ίδιος βαπτίσθηκε κρυφά και έγινε Χριστιανός. Σε επίσημη συζήτηση, που διεξήγαγε με μορφωμένους Μωαμεθανούς, ισχυρίστηκε ότι η μόνη αληθινή πίστη είναι η Χριστιανική και ομολόγησε την πίστη του στον Χριστό. Τότε καταγγέλθηκε στις Τουρκικές αρχές, συνελήφθη και απαγχονίστηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1682.

1 σχόλιο:

Ali Al-Yunani είπε...

Δεν υπάρχουν μωαμεθανοί, υπάρχουν μουσουλμάνοι

Δεν υπάρχουν "μωαμεθανοί". Υπάρχουν μουσουλμάνοι. Η θρησκεία μας λέγεται "Ισλάμ", ΌΧΙ "μωαμεθανισμός". Και οι μετέχοντες στο Ισλάμ λέγονται "μούσλιμ" (μουσουλμάνοι) στην αραβική γλώσσα.

Ο ΑΛΛΑΧ Σουμπχάνα ουά Ταάλα λέει:

الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَرَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلَامَ دِينًا ۚ

«…Σήμερα τελειοποίησα για σας τη Θρησκεία σας, συμπλήρωσα την Χάρη Μου σε εσάς και διάλεξα για Θρησκεία σας το Ισλάμ…» {Κοράνι, 5:3}