Μεγάλη Παρασκευή κάθε τέτοια νύχτα στα μνήματα


Το πιο δυνατό Χριστός Ανέστη
λέγεται πάνω από τα μνήματα.✟.

Πριν την Παρασκευή δεν έρχεται η Κυριακή.

της Σοφίας Ντρέκου

Πένθιμος πράος ουρανός μες στο λιβάνι
αναθρώσκουν παλαιές Μητέρες 
ορθές σαν κηροπήγια
τυφεκιοφόροι νεοσύλλεκτοι σε ανάπαυση
μικρά σκάμματα ορθογώνια, 
ραντιστήρια, νάρκισσοι.

Σαν να ’μαι, λέει, ο θάνατος ο ίδιος αλλ’
ακόμη νέος αγένειος που μόλις ξεκινά
κι ακούει πρώτη φορά μέσα 
στο θάμβος των κεριών το 
«δεύτε λάβετε τελευταίον ασπασμόν».


Μεγάλη Παρασκευή στα μνήματα

Κάθε τέτοια νύχτα, όπως και αύριο στα μνήματα, ίσαμε την νύχτα της ανάστασης, δεν φεύγουν από το μυαλό μου, όλοι οι κεκοιμημένοι μας. Τους αισθάνομαι μέσα από μνήμες πασχαλινές και αναμνήσεις συγκινητικές, να συμπορεύονται πλάι μας, σε κάθε κίνηση μας εντός και εκτός ναού. 

Είναι η μέρα πού το φως έλαμψε στο αιώνιο σκοτάδι, στον Άδη και ο λαός πού κάθονταν στο σκότος και την σκιά θανάτου είδε φως μέγα. Σε μια άλλη ζωή και γι' αυτό κοντύτερα στον νεκρό Χριστό, στον τελευταίο νεκρό, αφού μετά τον θάνατο Του, κενώθηκαν οι τάφοι. Και ηγέρθησαν οι δίκαιοι και γύριζαν στην πόλη και φανερώθηκαν σε πολλούς. Ο Θεός να τους αναπαύει όλους στην αναστάσιμη χαρά και πανήγυρη της βασιλείας Του!

Η Μεγάλη Παρασκευή του Γιώργου Σεφέρη

Χθες, Μεγάλη Παρασκευή, πήγα στον Επιτάφιο. Κάποτε να μου θυμίσεις να σου πω την ιστορία των Επιταφίων μου. Λογάριασαν πολύ στη ζωή μου. Σε κάθε κόχη που έστριβα, έβλεπα χθες, καθώς στεκόμουν επίσημος και τελετουργικός με το κερί στο χέρι, κι έναν Επιτάφιο.

Ο χτεσινός πλούτισε τη συλλογή μου. Ήταν ο πιο καθωσπρέπει που είδα ποτέ μου. Φράγκικη πολυφωνία (Η ζωή εν τάφω είχε γίνει Τραβιάτα ξεψυχισμένη): Φράκα. Άσπρα γάντια. Χρυσαφικά. Κόκκινα κι άσπρα ροδοπέταλα, τόσο περιποιημένα, που μοιάζαν από celluloid. Κι η απαραίτητη εγγλεζοχιώτικη προφορά: κατ (h) ετ (h) έθης Κριστ (h) έ.

Πλήθος κόσμου ακολουθεί την περιφορά του Επιταφίου του Άγιου Δημήτριου Λουμπαρδιάρη
Πλήθος κόσμου ακολουθεί την περιφορά του
Επιταφίου του Άγιου Δημήτριου Λουμπαρδιάρη

Ο ωραιότερος και ο πιο αληθινός που είδα ήταν εκείνος που περνούσε με κλαπαδόρες κάτω από τον Παρθενώνα, τ’ Αϊ-Δημήτρη του Λουμπαρδιάρη. Συλλογίστηκα και τη Στέρνα και μου φάνηκε καλή και σωστή στον τόνο της. Λέω να τη δημοσιέψω το Σεπτέμβρη, μόνη. Τι λες; Μου μένει ακόμη ένας Επιτάφιος εδώ, κι έπειτα θα μπορέσω να αντικρίσω το Αιγαίο […]»

*Απρίλιος 1932, Ελληνικό Γενικό Προξενείο Λονδίνου. Γιώργου 
Σεφέρη, ιδιόχειρο ημερολόγιο (εμπεριέχεται στο «Μέρες Β’», 1975).

Ο διαπρεπής και πειράζων συνομιλητής

Κάποτε πλησίασε τον νομπελίστα ποιητή μας Γιώργο Σεφέρη, ένας ξένος διαπρεπής συνομιλητής, «πειράζων αυτόν και λέγων»: «Μα πιστεύετε σοβαρά ότι είστε πραγματικά απόγονοι του Λεωνίδα και του Θεμιστοκλή;».

Απαντά ο Σεφέρης: «Όχι, είμαστε απόγονοι μονάχα της μάνας μας, που μας μίλησε Ελληνικά, που προσευχήθηκε ελληνικά, που μας νανούρισε με παραμύθια για τον Οδυσσέα, τον Ηρακλή, τον Λεωνίδα και τον Παπαφλέσσα, και ένιωσε την ψυχή της να βουρκώνει την Μεγάλη Παρασκευή, μπροστά στο ξόδι του νεκρού Θεανθρώπου».

Πάντα την μεγάλη Παρασκευή
νά ’σαι μόνος σαν τον Χριστό, προσμένοντας
το τελευταίο καρφί, το ξύδι, την λόγχη.

Τις ζαριές να ακούς ατάραχα
στο μοίρασμα των υπαρχόντων σου
τις βλαστήμιες, τις προκλήσεις, την αδιαφορία

Πριν την Παρασκευή δεν έρχεται η Κυριακή
τότε λησμονάς τα μαρτύρια των δρόμων
της μεγάλη Παρασκευής της ζωής μας.

Μην ξαφνιαστείς, μην φοβηθείς
στ’ απρόσμενο σουρούπωμα
οι μπόρες τ’ ουρανού δεν στερεύουν.

Η ξαστεριά θα ’ρθεί το σαββατόβραδο
τότε λησμονάς τα μαρτύρια των δρόμων
της μεγάλης Παρασκευής της ζωής μας. 


Σήμερα κάθε εκκλησιά σηκώνει τον Επιτάφιό της
μαζί και η Αθήνα ψάλλει 🕯 Ω γλυκύ μου Έαρ 🕯
Καλή Ανάσταση όπου Γης!


Μουσική Χρήστος Τσιαμούλης: CD «Δωδεκάορτο» 2007
Μεγάλη Παρασκευή - Ερμηνεία: Μανώλης Μητσιάς


Βιβλιογραφία:
• Οδυσσέας Ελύτης, Μεγάλη Παρασκευή. Απόσπασμα από το αφιέρωμα: «Η Μεγάλη Εβδομάδα, η Ανάσταση και το Πάσχα του Οδυσσέα Ελύτη». Από την ποιητική συλλογή του Οδυσσέα Ελύτη «Ημερολόγιο ενός αθέατου Απριλίου», Το Θείο Δράμα, εκδόσεις «ύψιλον / βιβλία», 1984.
• *Η Μεγάλη Παρασκευή του Γιώργου Σεφέρη. Το κείμενο είναι απόσπασμα από το προσωπικό ημερολόγιο του ποιητή. αντιστοιχεί στον Απρίλιο του 1932 - περίοδο κατά την οποία εργαζόταν στο Λονδίνο, ως διευθύνων του Ελληνικού Γενικού Προξενείου και εμπεριέχεται στο: «Μέρες Β'» Γιώργος Σεφέρης - Εκδόσεις Ίκαρος 1975
• Ο διαπρεπής και πειράζων συνομιλητής. Το απόσπασμα περιέχεται στο βιβλίο της Μερόπης Σπυροπούλου, «Οικογένεια ώρα μηδέν», εκδ. «Αρχονταρίκι», σελ.131.
• Μεγάλη Παρασκευή στα μνήματα » π. Παντ. Κρούσκος
• Μεγάλη Παρασκευή, Ποίημα Γέροντος Μωυσή Αγιορείτου, απόσπασμα από εδώ και Video Αφιέρωμα στο Γέροντα Μωυσή και στην Κοίμησή του εδώ.


Δεν υπάρχουν σχόλια: