η δεξιά εικόνα είναι του εικονογράφου Φιλίππου Μαρκοπούλου, 1991
Άρθρο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Ακρόπολις» στις 23 Απριλίου 1892, με τον τίτλο: Αϊ μου Γιώργη! (Επί τη εορτή της κγ’ Απριλίου)
δημιουργήθηκε 1 Ιανουαρίου 1878 από τον Νικόλαο Γύζη
Αθηναϊκά διηγήματα
Το διήγημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη «Αποκριάτικη Νυχτιά» πρωτοδημοσιεύτηκε στις 17 Φεβρουαρίου του 1892 στην εφημερίδα «Εφημερίς» των Αθηνών. Είναι έργο αθηναϊκό, ηθογραφικό, σατιρικό και αυτοψυχογραφικό, γιατί ο Σπύρος Βεργουδής είναι ο ίδιος ο Παπαδιαμάντης, στα πρώτα δραματικά του χρόνια στην Αθήνα.
Στη ζωή και στο έργο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, αναφέρεται η σειρά ντοκιμαντέρ του Τάσου Ψαρρά «Εποχές και συγγραφείς». Μια διαφορετική προσέγγιση στην προσωπικότητα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη επιχειρεί ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών Φώτης Δημητρακόπουλος.
Το έργο και το παράδειγμά του επίκαιρο. Ένας «άγιος της διπλανής πόρτας», αφιλοχρήματος, σαλός, ελεήμων, ευλαβής, περιθωριακός για την «καθώς πρέπει» κοινωνία, και συγχρόνως ένας από τους σημαντικότερους (αν όχι ο σημαντικότερος) Νεοέλληνες λογοτέχνες.
Ο ίδιος σε ένα σύντομο αυτοβιογραφικό σημείωμα ιστορεί τη ζωή του:
Σ’ ένα δρόμο της συνοικίας «Ράχη» στην Πορταριά, έχει δοθεί το όνομα του Αλεξάνδρου Παπαδιαμάντη. Ήταν τόσο μεγάλη η προσωπικότητα του Παπαδιαμάντη στο χώρο της Ελληνικής Λογοτεχνίας, ώστε αρκούσε αυτό και μόνο να εξηγήσει την ονοματοδοσία αυτή. Η αφορμή όμως στο να δοθεί το όνομα του Παπαδιαμάντη σ’ αυτό το δρόμο ήτανε η παρακάτω:
Εργασία Σοφία Ντρέκου, Αρθρογράφος (Sophia Drekou, BSc in Psychology)
Περιεχόμενα:
1. Πρόλογος - Σοφία Ντρέκου
2. «Ὄνειρον Ἀλεξάνδρου Παπαδιαμάντη, ἀμίσθου ἱεροψάλτου» Διήγημα-μυθοπλασία πού αναφέρεται στο επιθανάτιο όνειρο του κυρ Αλέξανδρου, την παραμονή της μεταστάσεως του, του Ν. Δ. Τριανταφυλλόπουλου.
3. ΘΕΟΦΑΝΕΙΑ - Φώτα Ολόφωτα (1894) Διήγημα του Παπαδιαμάντη και σε Βίντεο.
4. Θεοφάνεια και Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης
Διήγημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, που πρωτοδημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Το Άστυ» σε δύο συνέχειες, στις 15 και 16 Αυγούστου 1900. Σάτιρα και δράμα μαζί, μοναδικό στο είδος του, γιατί του λείπει ολότελα η αφήγηση και όλη η ιστορία εξελίσσεται μεσ’ από το κουτσομπολιό των γυναικών μιας γειτονιάς της Αθήνας για ένα νεαρό άνδρα, που αυτοκτόνησε από έρωτα.[1]
Εργασία Σοφία Ντρέκου Αρθρογράφος (Sophia Drekou, BSc in Psychology)
Μάνα, Μητέρα, Μαμά..., η μία και μοναδική στη γη. Υμνήθηκε και τραγουδήθηκε σε όλο τον κόσμο. Γράφτηκαν και γράφονται καθημερινά γι' αυτήν ποιήματα, τραγούδια, στίχοι. Ταυτίζεται με τη στοργή και την αγάπη, την προστασία και την φροντίδα για το σπλάχνο της, το παιδί της.
Στην εποχή του, όταν ρωτήθηκε για τη σύγκρουση στο γλωσσικό ανάμεσα στους δημοτικιστές και καθαρευουσιάνους, ο Παπαδιαμάντης απάντησε: «Εγώ ασχολούμαι με το Ωραίον!». Δηλαδή, με το Κάλλος, την Ομορφιά, την ομορφιά της Φύσης, την ομορφιά της Γλώσσας, την ομορφιά των Ανθρώπων, την ομορφιά του Θεού.
Ένα κείμενο του 1896 του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη για το Νέο Έτος, χαρακτηριστικό δείγμα αστείρευτου εκπαιδευτικού χιούμορ του Παπαδιαμάντη! Όταν γράφηκε το άρθρο αυτό, η πολιτική και οικονομική κατάσταση της χώρας ήταν πολύ κακή. Είχε προηγηθεί το 1893, όταν ο Χαρίλαος Τρικούπης ομολόγησε δημοσίως: «Δυστυχώς επτωχεύσαμεν».
«Όσο ζω και αναπνέω και σωφρονώ, δεν θα πάψω να υμνώ
μετά λατρείας τον Χριστόν μου» Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης Ξημερώνει Χριστούγεννα
με τον Παπαδιαμάντη...
του Νώντα Σκοπετέα
Ξημερώνει Χριστούγεννα. Η βελέντζα βαριά θερμαίνει όσο γίνεται τα παιδικά ονείρατά μας. Το τρίξιμο της πόρτας ακούστηκε απ' τις τέσσερις. Ήταν η μάνα με το μαγκάλι. Τ' άφησε πλάι στο παράθυρο να σπάσει λίγο το κρύο του μικρού μας δωματίου. Τα κεφάλια μας χωμένα, ούτε που τολμάνε να συναντηθούν με την παγωμένη ατμόσφαιρα...
Ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης ο μεγαλύτερος Έλληνας συγγραφέας και η κορυφή των κορυφών κατά τον Κ.Π. Καβάφη, υπήρξε ο βαθύτερος μελετητής της κοινωνικής και πολιτικής μας ζωής. Κανείς δεν σατίρισε τόσο καυστικά, με τέτοια εκπληκτική περιγραφική γλαφυρότητα, την ευτέλεια του πολιτικού μας βίου, κανείς δεν πρόβαλε όσο αυτός τις παθογένειες του ελληνικού κράτους: τον δικομματισμό, την εξαγορά των ψήφων, τις πελατειακές σχέσεις, το ρουσφέτι, την αναξιοκρατία, τη διαφθορά.