η δεξιά εικόνα είναι του εικονογράφου Φιλίππου Μαρκοπούλου, 1991
Άρθρο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Ακρόπολις» στις 23 Απριλίου 1892, με τον τίτλο: Αϊ μου Γιώργη! (Επί τη εορτή της κγ’ Απριλίου)
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Αλ.Παπαδιαμάντης. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Αλ.Παπαδιαμάντης. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Αϊ μου Γιώργη - Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης
Άρθρο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Ακρόπολις» στις 23 Απριλίου 1892, με τον τίτλο: Αϊ μου Γιώργη! (Επί τη εορτή της κγ’ Απριλίου)
Αποκριάτικη Νυχτιά - ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης στα Αθηναϊκά διηγήματα το 1892
πίνακας ζωγραφικής «Αποκριά στην Αθήνα»
δημιουργήθηκε 1 Ιανουαρίου 1878 από τον Νικόλαο Γύζη
Αθηναϊκά διηγήματα
Το διήγημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη «Αποκριάτικη Νυχτιά» πρωτοδημοσιεύτηκε στις 17 Φεβρουαρίου του 1892 στην εφημερίδα «Εφημερίς» των Αθηνών. Είναι έργο αθηναϊκό, ηθογραφικό, σατιρικό και αυτοψυχογραφικό, γιατί ο Σπύρος Βεργουδής είναι ο ίδιος ο Παπαδιαμάντης, στα πρώτα δραματικά του χρόνια στην Αθήνα.
Το διήγημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη «Αποκριάτικη Νυχτιά» πρωτοδημοσιεύτηκε στις 17 Φεβρουαρίου του 1892 στην εφημερίδα «Εφημερίς» των Αθηνών. Είναι έργο αθηναϊκό, ηθογραφικό, σατιρικό και αυτοψυχογραφικό, γιατί ο Σπύρος Βεργουδής είναι ο ίδιος ο Παπαδιαμάντης, στα πρώτα δραματικά του χρόνια στην Αθήνα.
Ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης παράλληλα με τα ιστορικά γεγονότα της εποχής του ★ video εποχές και συγγραφείς
Εποχές και συγγραφείς:
Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης
Στη ζωή και στο έργο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, αναφέρεται η σειρά ντοκιμαντέρ του Τάσου Ψαρρά «Εποχές και συγγραφείς». Μια διαφορετική προσέγγιση στην προσωπικότητα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη επιχειρεί ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών Φώτης Δημητρακόπουλος.
Στη ζωή και στο έργο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, αναφέρεται η σειρά ντοκιμαντέρ του Τάσου Ψαρρά «Εποχές και συγγραφείς». Μια διαφορετική προσέγγιση στην προσωπικότητα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη επιχειρεί ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών Φώτης Δημητρακόπουλος.
Ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης για τον Άγιο Διονύσιο τον εν Ολύμπω ✰ Κανών ικετήριος εις τον Όσιον Διονύσιον τον εν Ολύμπω
Επιμέλεια Σοφία Ντρέκου, Αρθρογράφος
(Columnist Sophia Drekou, Psychology)
Ικετήριον Κανόνα εις τον Όσιον Διονύσιον τον εν Ολύμπω
Ικετήριον Κανόνα εις τον Όσιον Διονύσιον τον εν Ολύμπω
που εορτάζει 23 Ιανουαρίου, γράφει ο Αλ. Παπαδιαμάντης
Πάνε πολλά χρόνια, όταν πρωτοείδα στα Άπαντα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη ένα τρισέλιδο υμνογράφημα με τον τίτλο «Κανών ικετήριος εις τον Όσιον Διονύσιον τον εν Ολύμπω».
Ήταν ένα πραγματικό ξάφνιασμα και μια μεγάλη απορία για το ποια ήταν η αιτία που παρακίνησε αυτόν τον μεγάλο άνθρωπο των ελληνικών γραμμάτων, όχι απλώς να αναφερθεί σε κάποιο του κείμενο στον Άγιο Διονύσιο, αλλά να γράψει προς τιμήν του έναν εκκλησιαστικό ύμνο.
Μα ο χρόνος ποτέ δεν επαρκούσε (στ’ αλήθεια, ποτέ;) για την ανάγνωση του μεγάλου έργου του Σκιαθίτη πεζογράφου, να μη πω ακόμα ότι και η προσπάθεια μερικών φιλολόγων από τα γυμνασιακά μας χρόνια, να τον οικειοποιηθούν -εσφαλμένα ασφαλώς- ως πολιορκητικό κριό της καθαρεύουσας, λειτούργησε αρνητικά, σε βαθμό, που πάρα πολλοί κι ανάμεσά τους κι εγώ, πάρα πολύ αργά ανακαλύψαμε το μεγαλείο του έργου του.
Ο γιορτασμός των 100 χρόνων από το θάνατο του Παπαδιαμάντη, ήταν μια αφορμή να ξανασκύψουμε όχι μόνο στη «Φόνισσα» και στη «Σταχομαζώχτρα» αλλά και σε άλλα κείμενα του συγγραφέα. Ήταν φυσικό λοιπόν να ξαναβγεί στην επιφάνεια το παλιό μου ερώτημα. Αλλά η απάντηση εξ ίσου δύσκολη και η προσφυγή σε ειδικούς απαραίτητη.
Ο φιλόλογος και επιμελητής των Απάντων του Παπαδιαμάντη που επανακυκλοφορούν από το «Βήμα», Νίκος Τριανταφυλλόπουλος, στάθηκε πολύ ευγενικός απέναντί μου. Θυμόταν ότι η Ακολουθία για τον Άγιο Αντίπα της Περγάμου, κατά την πληροφορία του Οικονόμου της Σκιάθου Γεωργίου Ρήγα, «συνετέθη έν τινι νυκτί, ότε αλγών ο μακαρίτης τον οδόντα, κατέφυγεν εις την βοήθειαν του αγίου και εζήτει παρ’ αυτού θεραπείαν...». Αλλά για τα υπόλοιπα τρία υμνογραφήματα δεν μνημονεύεται καμία σαφής αιτία, για δε τον Άγιο Διονύσιο δεν υπάρχει καμιά άλλη μαρτυρία πέραν του ότι τιμάται ιδιαίτερα στη Σκιάθο. Υπάρχει μάλιστα η φήμη ο εορτασμός της μνήμης του Αγίου, οφείλεται στον Παπαδιαμάντη και στον Μωραϊτίδη.
Μα όταν αναφέρεται κανείς στον Άγιο Διονύσιο, πρέπει να ξεκινά από τον καθ’ ύλην αρμόδιο, δηλαδή από τον καθηγητή του Α.Π.Θ. Απόστολο Γλαβίνα. Στη βιογραφία του που έγραψε ο Δαμασκηνός ο Στουδίτης και την οποία παραθέτει ο κ. Γλαβίνας στο βιβλίο του «Ο Άγιος Διονύσιος ο εν τω Ολύμπω», αναφέρεται το εξής περιστατικό:
Κάποτε επισκέφθηκαν τον Άγιο δύο μοναχοί από τη μονή Καρακάλλου, οι οποίοι του ανέφεραν ότι ένας κακός μοναχός «ετζάκιζε» μια νύχτα το σκευοφυλάκιο και τους πήρε τον χρυσό που φύλαγαν για τις ανάγκες του μοναστηριού. Μετά από αγρυπνία και προσευχή -καθώς αναφέρεται, ο Όσιος τους παρηγόρησε, λέγοντας «υπάγετε εις την νήσον Σκίαθον, και εκεί ευρήσετε τον κλέπτην εκείνον αμόναχον» και τους συμβούλεψε «μη τον ελέγξετε παρρησία, να μη το μάθουν οι Αρχηγοί των κρατούντων και πάρουν τα χρήματα, αλλά συντέχετέ του με καλόν τρόπον, με πραότητα, να τα λάβετε. Ούτω γουν εποίησαν, και λαβόντες τα χρήματα επέστρεψαν εις το μοναστήριον». Τούτο το περιστατικό είναι ίσως η απαρχή της σχέσης του Αγίου Διονυσίου με τη Σκιάθο.
Καθώς με διαβεβαίωσε και ο πρωθιερέας Γεώργιος Σταματάς αλλά και ο λυκειάρχης Ευάγγελος Παπαβαγγέλης (εξέχοντα μέλη της κοινωνίας της Σκιάθου, στους οποίους με παρέπεμψε ο κ.Τριανταφυλλόπουλος), η μνήμη του Αγίου Διονυσίου διατηρείται ζωντανή στο νησί. Μάλιστα όταν οι Σκιαθίτες κατέβηκαν από το Κάστρο και έχτισαν το 1846 τον ναό των Τριών Ιεραρχών, μέσα στο ιερό του, έχτισαν παρεκκλήσι προς τιμή του Αγίου Διονυσίου και τελούν κάθε χρόνο στη γιορτή του ολονύκτια ακολουθία. Στον ναό αυτό, που καθώς λένε οι Σκιαθίτες, βαφτίστηκε και ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, υπηρετούσε και ο πατέρας του ιερέας Αδαμάντιος, και εύλογα συμπεραίνει πλέον κανείς τη σχέση του με τον Άγιο Διονύσιο.
Ο Ικετήριος Κανών του Παπαδιαμάντη, ο οποίος σχηματίζει την ακροστιχίδα «Ωδήν προσάξω τηνδε Διονυσίω», μελοποιήθηκε περί το 1960 από τον Βολιώτη πρωτοψάλτη Μανόλη Χατζημάρκο και εψάλη στις εκδηλώσεις που έγιναν στο Βόλο για τα 50 χρόνια από την αποδημία του, τριάντα δε χρόνια αργότερα, όλα τα υμνογραφήματα μελοποιήθηκαν από τον Λυκούργο Αγγελόπουλο και κυκλοφόρησαν και σε μαγνητοταινίες.Ο ιερέας του χωριού μας Νικόλαος Ταμπάκος, επιθυμώντας να εξάρει τον σεβασμό που έτρεφε ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης στον «δικό» μας Άγιο και θέλοντας να συμμετάσχει και το χωριό μας στις εκδηλώσεις που γίνονται πανελλήνια για τα 100 χρόνια από το θάνατο του «κοσμοκαλόγερου», κατά την πανηγυρική θεία λειτουργία που θα γίνει την Κυριακή 31 Ιουλίου στην εκκλησία του Αγίου Διονυσίου Δρακότρυπας, θα ψάλλει ολόκληρο τον Ικετήριο Κανόνα, έτσι ώστε το υμνογράφημα του θεοσεβούμενου υμνωδού να ακουστεί στην πατρίδα του υμνούμενου Αγίου.
ΚΑΝΩΝ ΙΚΕΤΗΡΙΟΣ ΕΙΣ ΤΟΝ ΟΣΙΟΝ
ΔΙΟΝΥΣΙΟΝ ΤΟΝ ΕΝ ΟΛΥΜΠῼ
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ το 1954
O Άγιος Διονύσιος ο εν Ολύμπω. Ψηφιδωτό από ναό στο Λιτόχωρο.
English: Saint Dionusios. Photographed in a church at Litochoro.
οὗ ἡ ἀκροστιχίς· «ᾨδὴν προσάξω τήνδε Διονυσίῳ», ἄνευ τῶν Θεοτοκίων. ᾨδὴ α'. Ἦχος πλ. β´. Ὡς ἐν ἠπείρῳ πεζεύσας.
Ὡς εἰς Ὀλύμπου παμμάκαρ τὴν κορυφήν, ἀετὸς ἀνέδραμες, θεωρίαις πρὸς Θεὸν καὶ ταῖς ἀναβάσεσιν ὁρμῶν· διὸ πόθῳ τὴν σεπτὴν μνήμην τιμῶμέν σου.
Δίδου ἡμῖν προστασίαν καὶ ἀρωγήν, πίστει δεομένοις σου, σαῖς πρεσβείαις πρὸς Θεόν, ἀπελαύνων πάθη χαλεπά, καὶ σκεδάζων τὴν ἀχλὺν τῶν καρδιῶν ἡμῶν.
Ἡ ἱερὰ καὶ ὁσία παρὰ Χριστῷ, μάκαρ παρρησία σου, ἡμῖν εἴη εὐμενής, καὶ ταῖς ἱκεσίαις σου παντὸς πειρασμοῦ καὶ ταραχῆς ἡμᾶς ἀπάλλαξον.
Θεοτοκίον.
Ταῖς πρὸς Χριστὸν Υἱόν σου Ἁγνὴ λιταῖς, σῴζοις Παμμακάριστε, τοὺς ὁμολογοῦντας σέ, Κόρην καὶ Παρθένον ἀληθῶς, καὶ Μητέρα τοῦ Θεοῦ, θαῦμα παράδοξον.
ᾨδὴ γ'. Οὐκ ἔστιν ἅγιος.
ᾨδὴ γ'. Οὐκ ἔστιν ἅγιος.
Νῦν τὴν σεπτήν σου εὐλαβῶς, προσκυνοῦμεν εἰκόνα, μετὰ πόθου προσπίπτοντες ἀντιλήψει τῇ σῇ, καὶ ἱκετεύοντες τυχεῖν τῶν πρὸς Χριστόν σου ἐντεύξεων.
Παρὰ Θεοῦ ὁ εἰληφὼς τῶν θαυμάτων τὴν χάριν, πάσης βλάβης καὶ νόσου ἐλευθέρωσον ἡμᾶς, καὶ ὑπὸ σκέπην σοφέ, τῶν πρεσβειῶν σου φύλαττε.
῾Ράβδος δυνάμεως ἡ σὴ ἀντίληψις, γενέσθω ἀπωθοῦσα παντοίων πειρασμῶν ἐπιδρομάς, καὶ συντρίβουσα ἐχθροῦ, τὰ δεινὰ κέντρα, πάνσοφε.
Θεοτοκίον.
Ὁ ἐν τῇ μήτρᾳ τῇ σῇ σαρκωθεὶς Παναγία, Θεὸς καὶ ἄνθρωπος, σκέπην καὶ βοήθειαν ἡμῖν ταῖς πρεσβείαις σου Ἁγνή, παρέχοι πάντοτε.
Κάθισμα. Ἦχος δ´. Κατεπλάγη Ἰωσήφ.
Τοῦ Κυρίου τὸν Σταυρόν, ἐπ᾿ ὤμων ἄρας σὺ σοφέ, ἠκολούθησας αὐτοῦ τοῖς θείοις νόμοις ἀληθῶς, καὶ εἰς τὰ ὄρη ὅθεν βοήθεια ἥκει, ἀρθεὶς τῇ ὑπὲρ νοῦν πολιτείᾳ σου, τοῖς θαύμασι κλεινῶς ὑπερέλαμψας, καὶ τοῖς λαοῖς ὑπογραμμὸς ἐγένου, τῆς θεωρίας καὶ πράξεως. Διό σου πάντες, τὴν σεβασμίαν, μνήμην γεραίρομεν.
Θεοτοκίον.
Καταπλήττει τῶν βροτῶν, ἔννοιαν πᾶσαν, πάντα νοῦν, τὸ ἐν σοὶ συντελεσθέν, ὑπερφυέστατον Ἁγνή, θαῦμα θαυμάτων, Πανάχραντε Παναγία· ὅτι χρονικῶς ὁ ἀΐδιος, ὤφθη ὡς βροτὸς ἐκ τῆς κοιλίας σου, καὶ Γαβριὴλ ὁ Ἄγγελος Κυρίου, τῇ Θεοτόκῳ ἐκραύγαζε· χαῖρε Παρθένε, χαῖρε ἡ Μήτηρ, τοῦ Δεσπότου καὶ Κτίστου μου.
ᾨδὴ δ´. Χριστός μου δύναμις.
Ὁ μόνος Κύριος καὶ πολυέλεος, σὲ Διονύσιε ὄντως ναὸν Θεοῦ, ἔμψυχον ἀνέδειξε, καὶ ὡς θυμίαμα τὴν σὴν πολιτείαν προσεδέξατο.
Σοὶ πόθῳ μέλποντες ἀνευφημοῦμέν σε· σώζοις ἡμᾶς ἐκ ποικίλων καὶ χαλεπῶν, μάκαρ περιστάσεων, καὶ τῶν παγίδων τοῦ ἐχθροῦ ἐξαρπάζων σκέποις πάντοτε.
Ἁγίων ἅγιος καὶ ἁγιώτατος, πεφυκώς, ὦ φιλάνθρωπε Ἰησοῦ, δώρησαι τὴν χάριν σου, τοῖς προσκυνοῦσί σε ἄνθρωπον καὶ Θεόν, Διονυσίου ταῖς δεήσεσι.
Θεοτοκίον.
Χριστὸν Πανάμωμε αἴτει ὃν ἔτεκες, δωρηθῆναι εἰρήνην πᾶσιν ἡμῖν, χάριν τε καὶ ἔλεος, τοῖς ἐν πίστει Θεοτόκον μόνην ὁμολογοῦσί σε.
ᾨδὴ ε´. Τῷ θείῳ φέγγει σου ἀγαθέ.
Ξενωθέντα τοῦ κόσμου πρὸς οὐρανόν, θεῖος καὶ αἰώνιος ἔρως σε ἀνεπτέρωσε, τῷ δεδοξασμένῳ προσαγαγών σε Θεῷ, ἡμῖν τὴν σωτηρίαν ἀεὶ αἰτούμενον.
Ὡς οὐρανίου διαγωγῆς ἔρωτι τῷ κόσμῳ Πάτερ ἀποταξάμενος, οὐρανίων ἡμᾶς ἀξίωσον δωρεῶν, παρέχων τὴν εἰρήνην σοῦ ταῖς δεήσεσι.
Τῷ θείῳ ἔρωτι Χριστοῦ, τὰς τῶν εὐφημούντων σε ψυχάς, πτέρωσον αἴρων εἰς τὰ ὕψη τῷ νόμῳ αὐτοῦ, πυρὶ κεκαθαρμένας παντὸς φθαρτοῦ λογισμοῦ.
Θεοτοκίον.
Σὲ τὴν ἀμνάδα τοῦ Χριστοῦ, τὴν ἄχραντον καὶ ἄσπιλον μόνην, καὶ ἁγνὴν καὶ ἀμίαντον, πόθῳ μακαρίζομεν οἱ πιστοί, ἐν σοὶ τῆς σωτηρίας τυχεῖν ἐλπίζοντες.
ᾨδὴ ς´. Τοῦ βίου τὴν θάλασσαν.
Ἡμάρτομεν ἅπαντες, τοῦ Χριστοῦ τὰς ἐντολάς, οἱ παραβάντες ἄφρονες, καὶ προστρέχοντες πίστει σκέπῃ τῇ σῇ, βοῶμέν σοι· Πρέσβευε, τοῦ σωθῆναι παμμάκαρ τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Ναῷ τῷ ἁγίῳ σου νῦν προσφεύγομεν σοφέ, δεόμεθά σου οἴκτειρον καὶ τὸν Κύριον πάντων μάκαρ αἰτοῦ, σεπταῖς σου δεήσεσι, τοῦ σωθῆναι κινδύνων τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Δεόμεθα Ὅσιε, ἱεραῖς σου προσευχαῖς, τὸν Κτίστην δυσώπησον, λυτρωθῆναι κινδύνων καὶ πειρασμῶν, τοὺς πίστει προστρέχοντας, τῇ σῇ μεσιτείᾳ, Διονύσιε.
Θεοτοκίον.
Ναὸν Θεοῦ ἔμψυχον, καὶ λαμπάδα τοῦ φωτός, τῶν οὐρανῶν σε κλίμακα, στάμνον, ῥάβδον καὶ βάτον τὴν ἄφλεκτον, χριστιανοί σε ἔγνωμεν· ἐκ φθορᾶς τὴν ζωὴν ἡμῶν ἀνάγαγε.
Κοντάκιον. Ἦχος δ´. Ὁ ὑψωθεὶς ἐν τῷ Σταυρῷ.
Ὁ ἐν τῷ ὄρει ἀνατείλας Ὀλύμπῳ, ὡσεὶ ἀστὴρ ἑωθινὸς καὶ τὸ σκότος, τῆς ἁμαρτίας διαλύσας, Διονύσιε, φρούρησον ὑπὸ τὴν σκέπην σου, τοὺς θερμῶς σε τιμῶντας, τεῖχος ἀδιάρρηκτον τὰς πρεσβείας σου ἔχων, καὶ τῇ ἀσπίδι σῴζων τοῦ Σταυροῦ, τοὺς προσιόντας τῇ σκέπῃ σου πάντοτε.
ᾨδὴ ζ´. Δροσοβόλον μὲν τὴν κάμινον.
Ἐν ταῖς θλίψεσι, Πάτερ Διονύσιε, τῆς ψυχῆς καὶ σωμάτων ἡμῶν, σοὶ βοῶμεν. Πρόφθασον μάκαρ, στήριγμα γενοῦ τοῖς πόθῳ τιμῶσι τὴν φαιδρὰν καὶ φωτοφόρον σου μνήμην καὶ σεβάσμιον.
Δᾳδουχεῖς φρυκτωρίαις ταῖς τοῦ Πνεύματος, τὰς καρδίας παμμάκαρ τῶν πιστῶν, καὶ φωτίζεις τῆς διανοίας δὲ τοὺς ὀφθαλμούς, τοῦ βλέπειν Κυρίου τὴν ὁδόν, ἐν ᾗ εὐσεβῶς πολιτευσόμεθα.
Ἱερὰ καὶ σεπτή σου, Διονύσιε, ἡ πανήγυρις σήμερον ἐπέφανε, συγκαλοῦσα τοὺς πόθῳ σε τιμῶντας ἐν τῷ σῷ Ναῷ, κατασπαζομένους τὴν σορόν, παμμάκαρ τῶν ἱερῶν λειψάνων σου.
Θεοτοκίον.
Πρὸς σὲ καταφεύγομεν Θεόνυμφε Παρθένε, οἱ θλίψεσι πολλαῖς δεινῶς συνεχόμενοι τοῦ βίου, καὶ ἐν πειρασμοῖς τὰς χεῖρας ἐκτείνομεν· ἀλλὰ σὺ βοήθησον, οἴκτειρον καὶ σῶσον ἡμᾶς.
ᾨδὴ η´. Ἐκ φλογὸς τοῖς Ὁσίοις.
Ὁ ναός σου προχέει πᾶσιν ἰάματα, τοῖς ἐν πίστει τῇ σκέπῃ τῇ σῇ προστρέχουσι, πίστει αἰτουμένοις τοῦ τυχεῖν τῆς βοηθείας σου καὶ χάριτος Πάτερ, παρὰ Θεοῦ τυχόντος.
Νῦν καὶ νοῦν καὶ καρδίαν, χεῖρας καὶ ὄμματα, πρὸς σὲ Πάτερ ἐν δάκρυσιν ἀνατείνομεν, καὶ τῇ σῇ ἀντιλήψει πίστει ἐλπίζοντες, καταπονουμένων καὶ στεναζόντων φεῖσαι.
Ὑπὲρ ἥλιον ὄντως Πάτερ ἐξέλαμψας, ἐξ ἑῴας ἀπ᾿ ὄρους τὸν ἀνατέλλοντα· τοῖς ἐν ἀπογνώσει τῷ σκότει βαίνουσι, τῆς φωταγωγίας τῆς μυστικῆς μετάδος.
ΔΕΙΤΕ: ΕΥΧΗ και Κανών Ικετήριος εις τον Κύριο ημών Ιησούν Χριστόν
► Διαβάστε Περισσότερα: Παπαδιαμάντης, Μωραϊτίδης
Άγιος Διονύσιος ο εν Ολύμπω
Εορτάζει στις 23 Ιανουαρίου
Αγ. Διονύσιος Παλαιά Αγιογράφηση της μονής
Είναι Πολιούχος στο Λιτόχωρο
Eν σαρκί ως άσαρκος έζησας πάτερ,
Και τοις ασάρκοις νυν συνευφραίνη νόοις.
Ο Άγιος Διονύσιος ο εν Ολύμπω (έζησε το 16ο αιώνα) ήταν μοναχός, ο οποίος έζησε στην περιοχή του Ολύμπου, όπου βρίσκεται η Ιερά Μονή του. Είναι πολιούχος άγιος του Λιτοχώρου Πιερίας. Το όνομά του φέρει ο Σύλλογος Ιεροψαλτών του Νομού Πιερίας.
Πρώτα χρόνια
Γεννήθηκε από φτωχούς αλλά ευσεβείς γονείς περίπου το 1500, στο χωριό Σκλάταινα Μουζακίου στην Καρδίτσα. Το χωριό του σήμερα ονομάζεται Δρακότρυπα. Από νωρίς έδωσε δείγματα της αφοσίωσής του στο Θεό και του ότι ήθελε να απαρνηθεί τα εγκόσμια. Δε δίστασε μάλιστα να περιορίσει την τροφή του σε χαρούπια (ξυλοκέρατα). Μετά το θάνατο των γονέων του, σε ηλικία περίπου 18 ετών, ακολούθησε στα Μετέωρα το γέροντα Άνθιμο και εκάρη μοναχός στη Μονή Μεγάλου Μετεώρου με το όνομα Δανιήλ. Έγινε δόκιμος μοναχός, υποτακτικός του γέροντα Σάββα.
Τρία χρόνια αργότερα, αναζητώντας πιο απομονωμένο τόπο και επειδή δεν του έδιναν την ευκαιρία ν’ αναχωρήσει, πήδηξε ως δια θαύματος κάτω από το βράχο των Μετεώρων και μετέβη στις Καρυές του Αγίου Όρους. Εκεί γίνεται ιερεύς και μεγαλόσχημος μοναχός, μετονομασθείς σε Διονύσιο.
Η δράση του
Χειροτονήθηκε ιερέας και έγινε μέλος της συνοδείας του Πρώτου του Αγίου Όρους Σεραφείμ. Ασκήτευσε κοντά στη Μονή Καρακάλλου. Έζησε με άσκηση, νηστεία και προσευχή, όπου έζησε ερημικά για δέκα έτη με αυστηρή άσκηση, προσευχή και νηστεία, βιώνοντας πολλές θαυματουργικές ενέργειες του Θεού.
Αργότερα εγκαθίσταται στην σκήτη Καρακάλου. Η ισάγγελη ζωή του στάθηκε αιτία της εκλογής του ως ηγουμένου της βουλγαρικής, τότε, μονής Φιλοθέου. Εκεί, όμως, επειδή η Μονή ήταν βουλγαρική, συνάντησε μεγάλες αντιδράσεις για τον τρόπο ζωής που θέλησε να εφαρμόσει στην μονή, εγκατέλειψε το Άγιο Όρος και εγκαταστάθηκε γύρω στο 1524 μ.Χ. στην μονή Τιμίου Προδρόμου στη Βέροια, στη σκήτη του οσίου Αντωνίου του νέου, όπου έχτισε τη Μονή του Τιμίου Προδρόμου.
Από ταπείνωση προτίμησε να αποφύγει την εκλογή του ως επισκόπου Βεροίας και έτσι έφυγε για μία ακόμη φορά προς την Πιερία και τη Θεσσαλία. Εγκαταστάθηκε σε δυσπρόσιτη περιοχή στον Όλυμπο, όπου ασκήτευσε μέσα σε σπηλιά, που σώζεται μέχρι σήμερα.
Συκοφαντούμενος όμως υπέστη διωγμούς εκδιώχθηκε από το ασκητήριό του και αναχώρησε για το Πήλιο, στη Ζαγορά, όπου το 1542 μ.Χ. ίδρυσε τη μονή της Αγίας Τριάδος Σουρβίας, για να βρίσκουν εκεί καταφύγιο οι κλέφτες.
Μετά από τρία έτη και λόγω της παντελούς ανυδρίας που έπληξε τον τόπο των διωκτών του, επέστρεψε επισήμως με πρόσκληση του διώκτη του Αγά Σάκου. Με την αγγελική βιωτή του γρήγορα προσείλκυσε πλήθος μοναχών, ο ίδιος όμως χρησιμοποιούσε τα πλησιόχωρα σπήλαια για προσευχή και ησυχία, όπου ζούσε στο γνόφο της νοερής προσευχής. Δεν παρέλειπε, ωστόσο, να περιέρχεται τα γύρω χωριά για να κηρύξει, να εξομολογήσει και να στηρίξει τους σκλαβωμένους Έλληνες. Είχε απέραντη αγάπη για το λαό.
Αυτή η μονή από τότε μέχρι σήμερα αποτελεί κέντρο πνευματικής ακτινοβολίας.
Εκδημία
Ο Διονύσιος ο εν Ολύμπω απεβίωσε στις 23 Ιανουαρίου, ημερομηνία κατά την οποία εορτάζεται η μνήμη του. Δεν είναι γνωστή η ακριβής ημερομηνία κοιμήσεως του οσίου. Σίγουρα όμως πέθανε μετά το 1542, οπότε και ναοδομήθηκε η Αγία Τριάδα.
Στη Δρακότρυπα η εορτή του πανηγυρίζεται επίσης την τελευταία Κυριακή του Ιουλίου. Λείψανά του φυλάσσονται στην Ιερά Μονή Αγίου Διονυσίου, στον Όλυμπο, ενώ η κάρα του κλάπηκε στις 12 Ιουλίου 1890 στη Νιγρίτα Σερρών, όπου είχε μεταφερθεί για προσκύνημα.
Άγιος Διονύσιος Ολύμπου, εικόνα τέλους 18ου αιώνα
(Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, Θεσσαλονίκη).
English: Saint Dionysios of Olympus, late 18th century
icon (Museum of Byzantine Culture, Thessaloniki).
Βιβλιογραφία
• Ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης υμνεί τον Άγιο Διονύσιο: Γιώργος Γούσιας 27 Ιούλιου 2011
από την Δρακότρυπα. Η Δρακότρυπα είναι χωριό του Δήμου Μουζακίου Καρδίτσας. Απέχει 40 χιλιόμετρα από την Καρδίτσα και 30 από τα Τρίκαλα. Γνωστό από πολλούς αιώνες με το όνομα Σκλάταινα, υπήρξε η πατρίδα του Αγίου Διονυσίου του εν Ολύμπω (γεν.1500) και η έδρα βιοτεχνιών σπαθοποιίας καθόλη σχεδόν τη περίοδο της τουρκοκρατίας. Ένας οικισμός του εξακολουθεί και σήμερα να φέρει το όνομα Σπάθες.
• Kανών ικετήριος εις τον Όσιον Διονύσιον του εν Ολύμπω: Συγγραφέας: Παπαδιαμάντης Αλέξανδρος - Άπαντα Τόμος Πέμπτος. Β' Υμνογραφήματα - Κριτική έκδοση Ν. Δ. Τριανταφυλλόπουλος, Εκδόσεις Δόμος Αθήνα 1988.
• Κωνσταντίνος Βακαλόπουλος, Ιστορία του βόρειου Ελληνισμού: Μακεδονία,εκδ.Αφοί Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη, 1992,σελ. 67
• Αγιολόγιο της Ορθοδοξίας, Συγγραφέας: Τσολακίδης Δ. Χρήστος, Ημερομηνία Έκδοσης: 1/3/1997 Εκδόσεις: Τσολακίδης. Σελίδες: 1408
• Icons From Wikimedia Commons, the free media repository
• Πηγή: Sophia-Ntrekou.gr Αέναη επΑνάσταση
Σχόλια Facebook
Van Gel Span 23 Ιανουαρίου 2022: Σοφία, πάντα μαθαίνω μεταξύ άλλων και για τον τόπο μου, τη Μαγνησία και τη Θεσσαλία, από τις ιστοσελίδες και αναρτήσεις/δημοσιεύσεις σου. Το τελευταίο σπίτι και Μουσείο του Παπαδιαμάντη στη Σκιάθο, το λιτό και απέριττο όπου άφησε την τελευταία του πνοή, συνετέλεσε στην διαμόρφωση του με τη διακόσμηση/αναδιάταξη προσωπικών αντικειμένων του η συνάδερφος μου στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων στην Ακαδημίας 40: Φώφη Νταφοπούλου, ως μαθήτρια τότε.
Δεν γνώριζα ότι ο ευλαβικός γιός του παπά Διαμάντη/Αδαμάντιου συνέγραψε τον Ιερό Κανόνα του Διονυσίου εν Ολύμπω και συνέβαλε στην δημοτικότητα και ανάδειξη του Θεσσαλού αγίου από την ανταρτομάνα (με Τούρκους και με Γερμανούς) Σκλάταινα Μουζακίου Καρδίτσας. Κι ο Μανώλης Χατζημάρκος που μελοποίησε τον Κανόνα, ο μελίστατος γίγαντας της βυζαντινής μουσικής, πρωτοψάλτης 3 μητροπολιτικών ναών Αγ. Νικολάου Βόλου, Αγ. Αχιλλείου Λαρίσης και Αγ. Διονυσίου Αεροπαγίτη πολιούχου Αθηνών και καθηγητής όχι μόνο Εκκλησιαστικών Λυκείων και Μουσικολογίας Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Μα πάνω από όλους ο Άγιος Διονύσιος εν Ολύμπω, πολιούχος του Λιτοχώρου και ιδρυτής της Μονής Αγίας Τριάδος Σουρβιάς Πηλίου, όπου έζησε, ασκήτευσε και ετάφη ο θαυματουργός άγιος Γεράσιμος ο νέος.
Σήμερα η Μονή διοικείται από την Ιερά μονή Μεταμορφώσεως Φλαμουρίου, με 2 μοναχούς, πλέον μετά την Αποδημία του μοναχού Παύλου, ο εις εκ των οποίων, ο ηγούμενος Συμεών. Το Φλαμούρι ιδρύθηκε από μια άλλη μεγάλη τοπική οσιακή μορφή τον Συμεών τον Μονοχίτωνα και Ανυπόδητο. Ευχαριστούμε για τη σπουδή και επιμέλεια...
Δοξαστικό μοιρολόι στον Παπαδιαμάντη την ώρα του θανάτου του, που την ονομάζει πανήγυρη
Πίνακας ζωγραφικής «Στο Καφενείο της Δεξαμενής»
από την έκθεση ζωγραφικής, του Πέτρου Ζουμπουλάκη
Ποίημα στην κοίμηση του Παπαδιαμάντη, ως
Προεξάρχων τῆς πανηγύρεως τοῦ θανάτου του
της Σοφίας Ντρέκου
Τῆς πανηγύρεως ὁ προεξάρχων
και ονομάζει «πανήγυρη»
την ώρα του θανάτου του.
Ρεμβασμός του Δεκαπενταύγουστου - Παπαδιαμάντης (ανάλυση)
Σύναξη της Παναγίας Πρέκλας στην Σκιάθο, Αύγουστος 2019
«Καὶ αὐτὸς ἦλθεν εἰς τὴν Παναγίαν διὰ
νὰ κλαύσῃ καὶ νὰ πῇ τὸν πόνο του».
Ρεμβασμὸς τοῦ Δεκαπενταυγούστου (1906)
διήγημα του Αλ. Παπαδιαμάντη με ανάλυση και
απαγγελία διηγήματος π. Ανανίας Κουστένης
Συγκίνηση, νοσταλγία με φόντο
ένα εκκλησάκι στη Σκιάθο.
ΠΩΣ ΑΠΕΘΑΝΕΝ Ο ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ; Τις τελευταίες ώρες του Παπαδιαμάντη περιγράφει ο Αλέξανδρος Μωραϊτίδης
Το έργο και το παράδειγμά του επίκαιρο. Ένας «άγιος της διπλανής πόρτας», αφιλοχρήματος, σαλός, ελεήμων, ευλαβής, περιθωριακός για την «καθώς πρέπει» κοινωνία, και συγχρόνως ένας από τους σημαντικότερους (αν όχι ο σημαντικότερος) Νεοέλληνες λογοτέχνες.
Ο ίδιος σε ένα σύντομο αυτοβιογραφικό σημείωμα ιστορεί τη ζωή του:
Ο Παπαδιαμάντης και ο Μεγάλος Κανόνας
Σ’ ένα δρόμο της συνοικίας «Ράχη» στην Πορταριά, έχει δοθεί το όνομα του Αλεξάνδρου Παπαδιαμάντη. Ήταν τόσο μεγάλη η προσωπικότητα του Παπαδιαμάντη στο χώρο της Ελληνικής Λογοτεχνίας, ώστε αρκούσε αυτό και μόνο να εξηγήσει την ονοματοδοσία αυτή. Η αφορμή όμως στο να δοθεί το όνομα του Παπαδιαμάντη σ’ αυτό το δρόμο ήτανε η παρακάτω:
Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης η κορυφή των κορυφών σ' ένα μεγάλο αφιέρωμα με άπαντα τα έργα του και video
Όπου σας εύρει το κακό,
Στον Πρόδρομο τον Ασέληνον, σπάνιο ποίημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη
Ο Παπαδιαμάντης στη Δεξαμενή 1906 και ο Άγιος Ιωάννης,
σε Βυζαντινό Μωσαϊκό στον Ναό της Αγία Σοφίας, Κων/πολη.
Σχεδόν άγνωστο ποίημα του Παπαδιαμάντη
Στον Πρόδρομο τον Ασέληνον. Σπάνιο ποίημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη. Οδοιπορικό στη Σκιάθο του Παπαδιαμάντη: ένα μότο σε ένα ποίημα, η Αρχή.
Θεοφάνια και Φώτα Ολόφωτα στο Όνειρον του Αλεξάνδρου Παπαδιαμάντη (αφιέρωμα)
Θεοφάνεια Ολόφωτα
Εργασία Σοφία Ντρέκου, Αρθρογράφος
(Sophia Drekou, BSc in Psychology)
Περιεχόμενα:
1. Πρόλογος - Σοφία Ντρέκου
2. «Ὄνειρον Ἀλεξάνδρου Παπαδιαμάντη, ἀμίσθου ἱεροψάλτου» Διήγημα-μυθοπλασία πού αναφέρεται στο επιθανάτιο όνειρο του κυρ Αλέξανδρου, την παραμονή της μεταστάσεως του, του Ν. Δ. Τριανταφυλλόπουλου.3. ΘΕΟΦΑΝΕΙΑ - Φώτα Ολόφωτα (1894) Διήγημα του Παπαδιαμάντη και σε Βίντεο.
4. Θεοφάνεια και Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης
Απόλαυσις στη γειτονιά (1900) Παπαδιαμάντης Αλέξανδρος
Φώτο: Σοκάκια και σπίτια στην Σκιάθο (χωριό Ελιά)
Επιμέλεια Σοφία Ντρέκου
Διήγημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, που πρωτοδημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Το Άστυ» σε δύο συνέχειες, στις 15 και 16 Αυγούστου 1900. Σάτιρα και δράμα μαζί, μοναδικό στο είδος του, γιατί του λείπει ολότελα η αφήγηση και όλη η ιστορία εξελίσσεται μεσ’ από το κουτσομπολιό των γυναικών μιας γειτονιάς της Αθήνας για ένα νεαρό άνδρα, που αυτοκτόνησε από έρωτα.[1]
Διήγημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, που πρωτοδημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Το Άστυ» σε δύο συνέχειες, στις 15 και 16 Αυγούστου 1900. Σάτιρα και δράμα μαζί, μοναδικό στο είδος του, γιατί του λείπει ολότελα η αφήγηση και όλη η ιστορία εξελίσσεται μεσ’ από το κουτσομπολιό των γυναικών μιας γειτονιάς της Αθήνας για ένα νεαρό άνδρα, που αυτοκτόνησε από έρωτα.[1]
Μάνα, Μητέρα, Μαμά ...αφιέρωμα στη μία και μοναδική στη γη
Εργασία Σοφία Ντρέκου Αρθρογράφος
(Sophia Drekou, BSc in Psychology)
Μάνα, Μητέρα, Μαμά..., η μία και μοναδική στη γη. Υμνήθηκε και τραγουδήθηκε σε όλο τον κόσμο. Γράφτηκαν και γράφονται καθημερινά γι' αυτήν ποιήματα, τραγούδια, στίχοι. Ταυτίζεται με τη στοργή και την αγάπη, την προστασία και την φροντίδα για το σπλάχνο της, το παιδί της.
Ένας Μποέμ Κοσμοκαλόγερος ο Παπαδιαμάντης - Εγώ ασχολούμαι με το Ωραίον
Επιμέλεια Σοφία Ντρέκου
Στην εποχή του, όταν ρωτήθηκε για τη σύγκρουση στο γλωσσικό ανάμεσα στους δημοτικιστές και καθαρευουσιάνους, ο Παπαδιαμάντης απάντησε: «Εγώ ασχολούμαι με το Ωραίον!». Δηλαδή, με το Κάλλος, την Ομορφιά, την ομορφιά της Φύσης, την ομορφιά της Γλώσσας, την ομορφιά των Ανθρώπων, την ομορφιά του Θεού.
Ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης γράφει για το Νέο Έτος 1896 στο κείμενο του «Οιωνός»
της Σοφίας Ντρέκου
Ένα κείμενο του 1896 του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη για το Νέο Έτος, χαρακτηριστικό δείγμα αστείρευτου εκπαιδευτικού χιούμορ του Παπαδιαμάντη! Όταν γράφηκε το άρθρο αυτό, η πολιτική και οικονομική κατάσταση της χώρας ήταν πολύ κακή. Είχε προηγηθεί το 1893, όταν ο Χαρίλαος Τρικούπης ομολόγησε δημοσίως: «Δυστυχώς επτωχεύσαμεν».
Ξημερώνει Χριστούγεννα με τον Παπαδιαμάντη
φώτο by sophia-ntrekou.gr
Όσο ζω και αναπνέω και σωφρονώ, δεν θα πάψω να υμνώ
μετά λατρείας τον Χριστόν μου. Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης
Ξημερώνει Χριστούγεννα με τον Παπαδιαμάντη
Ξημερώνει Χριστούγεννα. Η βελέντζα βαριά θερμαίνει όσο γίνεται τα παιδικά ονείρατά μας. Το τρίξιμο της πόρτας ακούστηκε απ' τις τέσσερις. Ήταν η μάνα με το μαγκάλι. Τ' άφησε πλάι στο παράθυρο να σπάσει λίγο το κρύο του μικρού μας δωματίου. Τα κεφάλια μας χωμένα, ούτε που τολμάνε να συναντηθούν με την παγωμένη ατμόσφαιρα...
Η πολιτική σκέψη στα έργα του Παπαδιαμάντη - ο πολιτικός κυρ-Αλέξανδρος και η Ρωμηοσύνη
Ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης ο μεγαλύτερος Έλληνας συγγραφέας και η κορυφή των κορυφών κατά τον Κ.Π. Καβάφη, υπήρξε ο βαθύτερος μελετητής της κοινωνικής και πολιτικής μας ζωής. Κανείς δεν σατίρισε τόσο καυστικά, με τέτοια εκπληκτική περιγραφική γλαφυρότητα, την ευτέλεια του πολιτικού μας βίου, κανείς δεν πρόβαλε όσο αυτός τις παθογένειες του ελληνικού κράτους: τον δικομματισμό, την εξαγορά των ψήφων, τις πελατειακές σχέσεις, το ρουσφέτι, την αναξιοκρατία, τη διαφθορά.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)