Ο άγιος Δημήτριος μαζί με τον άγιο Γεώργιο, είναι τα δυό παλληκάρια της χριστιανοσύνης (Φώτη Κόντογλου)

Αντίγραφο της μοναδικής εικόνας της Ελλάδος, (19ου αιώνος),  που φυλάσσεται στο μουσείο της Ιεράς Μονής Λειμώνος - Λέσβου.
Αντίγραφο της μοναδικής εικόνας της Ελλάδος, (19ου αιώνος),
που φυλάσσεται στο μουσείο της Ιεράς Μονής Λειμώνος - Λέσβου.

Τα Παλληκάρια της Χριστιανοσύνης

Ο άγιος Δημήτριος μαζί με τον άγιο Γεώργιο, είναι τα δυό παλληκάρια της χριστιανοσύνης. Αυτοί είναι κάτω στη γη, κ οἱ δυό αρχάγγελοι Μιχαήλ και Γαβριήλ είναι απάνω στον ουρανό.

Στα αρχαία χρόνια τους ζωγραφίζανε δίχως άρματα, πλην στα κατοπινά τα χρόνια τους παριστάνουνε αρματωμένους με σπαθιά και με κοντάρια και ντυμένους με σιδεροπουκάμισα. Στον έναν ώμο έχουνε κρεμασμένη την περικεφαλαία και στον άλλον το σκουτάρι, στη μέση είναι ζωσμένοι τα λουριά που βαστάνε το θηκάρι του σπαθιού και το ταρκάσι πόχει μέσα τις σαγίτες και το δοξάρι.

Τα τελευταία χρόνια, ύστερα από το πάρσιμο της Πόλης, οι δυο αυτοί άγιοι και πολλές φορές κι άλλοι στρατιωτικοί άγιοι ζωγραφίζουνται καβαλλικεμένοι απάνω σε άλογα, σε άσπρο ο άγιος Γεώργης, σε κόκκινο ο άγιος Δημήτρης. Κι ὁ μεν ένας κονταρίζει ένα θεριό κι ο άλλος έναν πολεμιστή, τον Λυαίο.

Αυτά τα άρματα που φοράνε ετούτοι οι άγιοι, παριστάνουνε όπλα πνευματικά, σαν και κείνα που λέγει ο απόστολος Παύλος:

«Ντυθήτε την αρματωσιά του Θεού για να μπορέσετε να αντισταθήτε στα στρατηγήματα του διαβόλου. Γιατί το πάλεμα το δικό μας δεν είναι καταπάνω σε αίμα και σε κρέας, αλλά καταπάνω στις αρχές, στις εξουσίες, καταπάνω στους κοσμοκράτορες του σκοταδιού σε τούτον τον κόσμο και καταπάνω στα πονηρά πνεύματα στον άλλον κόσμο. Για τούτο ντυθήτε την πανοπλία του Θεού, για να μπορέσετε να βαστάξετε κατά την πονηρή την ημέρα, κι ἀφοῦ κάνετε όσα είναι πρεπούμενα, να σταθήτε. Το λοιπόν, σταθήτε γερά, έχοντας περιζωσμένη τη μέση σας με αλήθεια, και ντυμένοι με το θώρακα της δικαιοσύνης και με τα πόδια σας σανταλωμένα για να κηρύξετε το Ευαγγέλιο της ειρήνης κι από πάνω από όλα σκεπασθήτε με το σκουτάρι της πίστης, που με δαύτο θα μπορέσετε να σβήσετε όλες τις πυρωμένες σαγίτες του πονηρού. Και φορέσετε την περικεφαλαία της σωτηρίας και το σπαθί του πνεύματος, που είναι ο λόγος του Θεού».

Αυτός ο ηρωικός και καρτερικός χαραχτήρας, που έχουνε οι πολεμιστές οπού μαρτυρήσανε για τον Χριστό σαν άκακα αρνιά, ανάγεται στα πνευματικά.

Απόσπασμα από το άρθρο του κυρ-Φώτη Κόντογλου 

4 σχόλια:

Evangelos Sp είπε...

Συγνώμη,αλλά ο Δημήτριος δεν αντιπαρατέθηκε στον Λυαίο, όντας φυλακισμένος στα υπόγεια λουτρά του Γαλέριου, αυτό το έκανε ο Νέστωρ με τις ευλογίες του Δημητρίου και τον νίκησε. Ο συνήθως μυστακιοφόρος που εικονίζεται να του τρυπά την πλάτη ο έφιππος Δημήτριος είναι ο Βούλγαρος Καίσαρας/τσάρος : Καλογιάν ο Ρωμαιοκτόνος ή Ιβάν Σ' ή Ιωαννίκιος Α' κατά τους βυζαντινούς, αιρετίζων ηγεμόνας που δεν δίστασε να ζητήσει στέψη από τον σχισματικό/αιρετικό πάπα, αλλά τα έβαλε και με τους Φράγκους πλην των Ρωμαίων, με αποτέλεσμα το 1207, πολιορκόντας την Θεσσαλονίκη, Οκτώβρη μήνα κοντά στην εορτή του Δημητρίου, είδε όνειρο νέο Καβαλλάρη πολεμιστή να του τρυπά με δόρυ τα πλευρά. Όταν ξύπνησε αρρώστησε και πέθανε από ... πλευρίτιδα. Η πολιορκία λύθηκε και η επόμενη παρέμβαση ήταν 26.10.1912 όταν χάρη στον φιλέλληνα πασά ο ελληνικός στρατός προλαβαίνει τον βουλγαρικό, μπαίνοντας πρώτος στη Θεσσαλονίκη.

Sophia Drekou είπε...

Όπως αναγράφω είναι απόσπασμα από το βιβλίο του Φώτη Κόντογλου η πηγή μου.
Απόσπασμα από το άρθρο του κυρ-Φώτη Κόντογλου
«Αρματωμένος την Αρματωσιά του Θεού» (βλ. εδώ)
www.sophia-ntrekou.gr/2013/10/Armatwmenos-tin-armatvsia-tou-Theou-Kontoglou

Θέλετε να μας πείτε και την δική σας βιβλιογραφία
ώστε να συγκριθούν οι πηγές; Ευχαριστώ.

Σπανός Βαγγέλης είπε...

Κύρια πηγή ο Ιωάννης Σταυράκιος, που συνέλεξε τους θρύλους για τον Αγιο Δημήτριο στα τέλη του 13ου αιώνα, κατέγραψε ( Ελληνική έκδοση: Ἰωάννης Σταυράκιος: Ἕνας λόγιος στὴ Θεσσαλονίκη τῆς πρώιμης Παλαιολόγειας ἐποχῆς, Ελεωνόρα ΚΟΥΝΤΟΥΡΑ-ΓΑΛΑΚΗ 2014) ότι ένας ιππέας πάνω σε άσπρο άλογο χτύπησε τον Καλογιάν με μια λόγχη. Ο Καλογιάν, συνέχισε ο Σταυράκιος, συσχέτισε τον επιτιθέμενο με τον Mανάστρα, διοικητή των Κουμάνων μισθοφόρων του, που ως εκ τούτου έπρεπε να απομακρυνθεί, πριν από το θάνατο του Καλογιάν. Ο μύθος αυτός απεικονίστηκε στους τοίχους πάνω από πέντε ορθόδοξων εκκλησιών και μοναστηριών. Για παράδειγμα, μια τοιχογραφία στη Μονή Ντετσάνι απεικονίζει τον Άγιο Δημήτριο να σκοτώνει τον Τσάρο Σκαλογιάν. Η αναπαραγωγή αυτών των εικόνων οδήγησε στις σύγχρονες εικόνες με τον έφιππο Δημήτριο να βάλει με το δόρυ του στα πλευρά του σε πτώση Καλογιάν και στο βάθος ο Λευκός Πύργος.
Μετά το θάνατο του Καλογιάν από πλευρίτιδα λύθηκε η πολιορκία της φραγκοκρατούνης Θεσσαλονίκης από τους Βουλγάρους. Ενώ εν πλήρει συνειδήσει ο Καλογιάν ταύτισε τον επιτιθέμενο του ονείρου του με τον πραγματικό επιτιθέμενο Μανάστρα, υποσυνείδητα κι έτσι πέρασε στην λαϊκή αντίληψη, ή αλλιώς η ίδια η λαϊκή αντίληψη αυτοβούλως ταύτισε τον λογχίζοντα με τον Άγιο Δημήτριο και την διάσωση της Θεσσαλονίκης. Ο λόγιος Ιωάννης Σταυράκιος έζησε στα χρόνια του ιδρυτή της δυναστείας Μιχαήλ Παλαιολόγου κάπου 60 - 70 χρόνια μετά το γεγονός και θεωρείται αξιόπιστη πηγή. Προέρχεται από την οικογένεια του Λογοθέτη και αυτοκράτορα Σταυράκιου (ανετράπη 2 Οκτωβρίου 811 από τον σφετεριστή Μιχαήλ Ραγκαβέ).
Άλλη πηγή περί του Λατινικού Βασιλείου Θεσσαλονίκης (1204 - 1224 μ.Χ.) : Λατινικό βασίλειο της Θεσσαλονίκης (1204-1224: "Το βασίλειο απειλήθηκε προσωρινά, στην αρχή της ύπαρξής του, από το βούλγαρο τσάρο Ιωαννίτζη, που το καλοκαίρι του 1205 κινήθηκε από την περιοχή της Αδριανούπολης προς τα δυτικά, εξαπολύοντας ληστρικές και καταστροφικές επιδρομές σε πολλές θρακικές πόλεις (χειμώνας-άνοιξη του 1205/1206). Το φθινόπωρο του 1207, ο Ιωαννίτζης έφθασε με τα στρατεύματά του μπροστά από τα τείχη της Θεσσαλονίκης και άρχισε να την πολιορκεί. Η πολιορκία της πόλης από τους Βουλγάρους έληξε άδοξα, όταν ο Ιωαννίτζης σκοτώθηκε (Οκτώβριος του 1207). " Ο Ιωαννίτζης Α' ή Ιβάν Α'ή Καλογιάν Ρωμαιοκτόνος είναι το ίδιο πρόσωπο. Όλες οι ανωτέρω πηγές υπάρχουν σε αντίστοιχα λήμματα της wikipedia.

Sophia Drekou είπε...

Ευχαριστούμε για τις πηγές κε Σπανέ.