Ο Λιόντας ο ληστής: αφηγείται το ιστορικό του τραγουδιού ο στιχουργός Λευτέρης Παπαδόπουλος, μουσική Μάνος Λοΐζος

ΜΑΝΟΣ ΛΟΪΖΟΣ - ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ  «ΝΑ 'ΧΑΜΕ ΤΙ ΝΑ 'ΧΑΜΕ
Φωτ. Το Εξώφυλλο του δίσκου επιμελήθηκε ο
ζωγράφος Γιώργος Βακιρτζής (1923-1988)

Ο Λιόντας ο ληστής (Στο Γιώργο Κουπαρούσο) Στίχοι: 
Παπαδόπουλος Λευτέρης - Μουσική: Λοΐζος Μάνος (1972)

της Σοφίας Ντρέκου

Απρίλη, στην Αργαλαστή
πιάσαν τον Λιόντα τον ληστή
που 'χε τα χέρια τέσσερα
τα πόδια δεκατέσσερα
κι έβλεπε κι απ΄ την πλάτη
μ΄ ένα μεγάλο μάτι...
«Τι φταίει που ΄γινες ληστής;»
τον ρώτησε ο δικαστής
«Φταίει που ΄χα χέρια τέσσερα
και πόδια δεκατέσσερα
μα πιο πολύ το μάτι
που έβλεπε απ΄ την πλάτη»

ΜΑΝΟΣ ΛΟΪΖΟΣ - ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ
«ΝΑ 'ΧΑΜΕ ΤΙ ΝΑ 'ΧΑΜΕ» (MINOS MSM 167)
Ένας δίσκος ήρθε απ' τα παλιά! - musiccorner.gr

Ο Μάνος Λοΐζος και Λευτέρης Παπαδόπουλος κυκλοφορεί τον Δεκέμβριο του 1972, με ερμηνευτές τους βασικούς των προηγούμενων δύο Γιώργο Νταλάρα και Γιάννη Καλατζή. 

Εδώ ο Λευτέρης Παπαδόπουλος προσπαθεί να περάσει πιο έντονα πολιτικά μηνύματα, κάνοντας λόγο για «τον Λιόντα το ληστή», τους «χαροκαμένους» και τους «προδομένους» μέσα από το «Ήλιε μου σε παρακαλώ» και τον «Κουταλιανό», όπου μπορεί μεν να αναφέρεται κατ' επίφαση στον «Τζίμη τον τίγρη», αλλά ουσιαστικά μιλά για τον δικτάτορα Παπαδόπουλο που ακουγόταν τότε ότι στεκόταν «σούζα» μπροστά στη γυναίκα του...!

Ο δικτάτορας Γ. Παπαδόπουλος και η Δέσποινα Σερέτη

Μια τέτοια προσπάθεια φυσικά και είχε αντίπαλό της τη λογοκρισία. Στον «Λιόντα», το «Απρίλη στην Αργαλαστή» έγινε «Στο Πήλιο στην Αργαλαστή» και ο «κοτζάμπασης ο κλέφτης» έγινε «ο γενίτσαρος ο κλέφτης».

«Δεν είχε κάνει φονικά
ούτε χρωστούσε δανεικά
μόνο που αυτό το μάτι του
το πίσω από την πλάτη του
τήραε τον αγά τον ψεύτη
το γενίτσαρο τον κλέφτη
Στο Πήλιο στην Αργαλαστή
πιάσαν το Λιόντα το ληστή»

Στο ίδιο τραγούδι, το ρυθμικό χτύπημα που ακούγεται στην εισαγωγή οφείλεται στο ...παπούτσι του Γιώργου Νταλάρα, ο οποίος σε κάποιο διάλειμμα των ηχογραφήσεων έπαιζε κάτι στην κιθάρα και χτυπούσε το πόδι του σ' αυτό το ρυθμό. Ακούγοντάς το, ο Λοΐζος του ζήτησε να το βάλει στο κομμάτι κι έτσι έγινε! Όσον αφορά το ...βρυχηθμό του «Λιόντα», ο συνθέτης έβαλε ...εφημερίδες μέσα στο πιάνο και δημιουργήθηκε αυτός ο παράξενος ήχος!

Αφηγείται ο στιχουργός Παπαδόπουλος Λευτέρης
στην Έντυπη Έκδοση - ΤΑ ΝΕΑ 21 Απριλίου 2007

Το εξώφυλλο επιμελήθηκε ο ζωγράφος Γιώργος Βακιρτζής.
Το εξώφυλλο επιμελήθηκε ο ζωγράφος Γιώργος Βακιρτζής

Είναι ένα τραγούδι που γράψαμε με τον Λοΐζο προ αμνημονεύτων χρόνων και το πρωτοτραγούδησε ο Νταλάρας- παλικαράκι τότε. Ο «Απρίλης» βέβαια και η «Αργαλαστή» δεν μπήκαν τυχαία. Ο Απρίλης ήταν ο μήνας της δικτατορίας των μαύρων συνταγματαρχών. Η λογοκρισία μάς εξανάγκασε να βγάλουμε από τη μέση τον Απρίλη. Βάλαμε «Στο Πήλιο». Όσο δε για την «Αργαλαστή», είναι το ιστορικό κεφαλοχώρι του Πηλίου που είχε υφαντουργικό συνεταιρισμό επί Τουρκοκρατίας (!) και του οποίου Σχολάρχης υπήρξε ο Βάρναλης, σε μια κρίσιμη περίοδο. Εδώ η λογοκρισία δεν παρενέβη.

Εκείνα τα χρόνια (δεκαετία του ΄60) ο πιο στενός μου φίλος -και κουμπάρος μου- ήταν ο Γιώργος Κουπαρούσος*. Σπουδαίος άνθρωπος, καλλιεργημένος, φαρμακοποιός, αριστερός, λάτρης του Λεωνίδα Κύρκου. Είχαμε μια παρέα μεγάλη τότε. Ανάμεσα στα μέλη της, ο Γ. Βότσης, ο Κ. Σοφούλης, ο Α. Δάνος, ο Στρ. Ζαχαριάδης κ.ά. Αμέσως μετά την έκρηξη της δικτατορίας, Κουπαρούσος και Σοφούλης συνελήφθησαν, ο Βότσης έφυγε κρυφά στο Λονδίνο, εγώ ήμουν στη Γερμανία. Κουπαρούσος και Σοφούλης φυλακίστηκαν. Ο πρώτος, μετά τη δικτατορία, άνοιξε ένα φαρμακείο. Και όχι στην Αθήνα όπου η οικογένειά του είχε φαρμακαποθήκη με καλό όνομα. Διάλεξε την... Αργαλαστή.

Μια νύχτα, με φοβερή βροχή, καθώς οδηγούσε το αυτοκίνητό του για να πάει προς το Πήλιο, το αυτοκίνητό του συγκρούστηκε με κάποιο άλλο. Και ο Γιώργος, ο «Λιόντας» του τραγουδιού, που «έβλεπε κι απ΄ την πλάτη»- ιδιοφυές, όντως, πρόσωπο και γενναίο- σκοτώθηκε.



Έχω στα χαρτιά μου ένα ολόκληρο ντοσιέ με κείμενα του Κουπαρούσου. Αντιγράφω μία παράγραφο από ένα κείμενο για το Στρατοδικείο:

«Τους πολιτικούς κρατούμενους τους φέρναν από του Αβέρωφ στο Στρατοδικείο, στις κλασικές κλούβες της Χωροφυλακής. Παραμένει ένα ανοιχτό ερώτημα για τους χωροφύλακες: γιατί βάζουν πάντα αυτούς να κάνουν αυτές τις αισχρές δουλειές; Δεν εξεγείρεται, μα ποτέ, η συνείδηση ενός χωροφύλακα;

Συνέβη, κάποιες φορές, ένας χωροφύλακας να μη μου σφίξει πολύ τις χειροπέδες, πριν με βάλουν στην κλούβα. Αυτός, κατά γενικήν ομολογία, εθεωρείτο ''καλός''.

Πόση καλοσύνη υπάρχει στον Έλληνα αγωνιστή! Ψάχνει συνεχώς να βρει λόγους για να δικαιολογήσει τον χωροφύλακα, που κι αυτός παιδί του λαού είναι...».


Γιώργος Κουπαρούσος (Ο Λιόντας), ήταν φαρμακοποιός (στην Αργαλαστή). Εντάχθηκε στην Αριστερά και υπέστη διώξεις κατά την περίοδο της χούντας. Είχε μεταφέρει σε κρησφύγετο το 1967 τον Μίκη Θεοδωράκη μεταμφιεσμένο σε ιερέα και σκοτώθηκε στις 9 Νοεμβρίου 1981 σε τροχαίο δυστύχημα κοντά στην Αταλάντη.


Σχετικά Θέματα:
Η πραγματική ιστορία του «Κεμάλ», αφηγείται ο Μάνος Χατζιδάκις 
Η γιορτή του σκληρού Απρίλη με τα λούλουδα... 
Αφηγείται η Σώτια Τσώτου: Η Ιστορία του τραγουδιού από τ' αεροπλάνο 
Κώστας Βάρναλης: Το Λαϊκό Μοιρολόϊ στον εθνικό ήρωα Γρηγόρη Λαμπράκη 
Η ιστορική δήλωση του Γιώργου Σεφέρη στο BBC και το ποίημα «Επί Ασπαλάθων» για τη Χούντα
Αφηγείται ο Μάρκος Βαμβακάρης για το Ζεϊμπέκικο του 1937
Αφηγείται ο Ελύτης: Άξιον Εστί η Πορεία προς το Μέτωπο 
Αφηγείται ο Μάνος Λοΐζος Καράβια αλήτες: το τραγούδι για τη θάλασσα και τα ανεκπλήρωτα όνειρα... 
Αφηγείται ο Μίκης Θεοδωράκης: Μήπως αυτό είναι η κορυφή; 
Αφηγείται ο Κώστας Βίρβος: ο γιος της Γερακίνας που δεν έζησε γονατιστός 
Αφηγείται ο Μάνος Ελευθερίου για το Ποίημα στον Βαγγέλη Γιακουμάκη 
Η ιστορία του περιβόητου ληστή από τη Θεσσαλία που μετανόησε και σώθηκε κοντά στον περίφημο πνευματικό παπα-Χαρίτωνα από τα Τρίκαλα

Δεν υπάρχουν σχόλια: