It takes two: tango dancers Iara Duarte and Jesus Paez at Plaza
Dorrego in Buenos Aires, Argentina, 2020 photo by Christopher Pillitz
Αρθρογράφος (BSc in Psychology)
🎷11 Δεκεμβρίου: Παγκόσμια Ημέρα
του Τάνγκο, Μπουένος Άιρες (tango)
Την ημέρα των γενεθλίων του θρυλικού Κάρλος Γκαρντέλ (βλ. παρακάτω), εορτάζεται, στο Μπουένος Άιρες η ημέρα του τάνγκο στις 11 Δεκεμβρίου.
Το ταγκό, όπως είναι γνωστό στην Ελλάδα, είναι μουσική και χορός, που αποτελεί τη συνεισφορά της Αργεντινής στον παγκόσμιο πολιτισμό.
«Χορός είναι η κάθετη έκφραση των οριζόντιων επιθυμιών» θα πει κάποτε ο μεγάλος θεατρικός συγγραφέας Μπερνάρ Σω και το Tango ίσως εκφράζει ακόμα περισσότερο από κάθε άλλο χορό αυτήν τη ρήση.
Δεν πρόκειται απλώς
για έναν χορό των σαλονιών
αλλά για βήματα της μνήμης
μέσα σ’ έναν κόσμο περιορισμένο
όπου όλη η ανθρωπότητα
έχει συρρικνωθεί σε δύο πρόσωπα
όπου ο καθένας αντιλαμβάνεται
πως δεν υπάρχει παρά δια του άλλου
κι όπου ο άλλος ξέρει
πως είναι υπεύθυνος
όχι για τη δική του απώλεια
αλλά για τη ζωή του ενός
κι είναι γι’ αυτό και μόνο
και για τίποτ’ άλλο
που οι μουσικές φράσεις
είναι αδιάκοπες
και που η επαφή είναι διαρκής
για να μην εγκαταλείψει κανείς
το ουσιαστικό για την επιβίωσή του
δηλαδή το δεσμό του με τον άλλο.
Τέτοια είναι η τέχνη του tango
και του alter ego.
Το Αργεντίνικο τάνγκο έχει τις ρίζες στους δρόμους απ’ τις φτωχογειτονιές και τους οίκους ανοχής του Μπουένος Άιρες (Buenos Aires) στην Αργεντινή, απ' όπου πήρε και το όνομά του, στα τέλη του 19ου αιώνα. Ήταν χορός του δρόμου, των φτωχών και των μεταναστών.
Στα μέσα του 1800, οι Αφρικανοί σκλάβοι της περιοχής συγκεντρώνονταν και εκφράζονταν μέσω του χορού (λέγεται ότι αρχικά ο χορός χορευόταν αποκλειστικά από άντρες). Η έλλειψη θέσεων εργασίας υποχρέωσε τους χορευτές να βελτιώσουν την τεχνική και τις κινήσεις τους αναδεικνύοντας έτσι το Αργεντίνικο ταγκό σε μια εξελιγμένη μορφή χορού.
Το ταγκό, σύμφωνα με τον μεγάλο αργεντινό συγγραφέα Ερνέστο Σάμπατο, είναι προϊόν επιμειξίας μουσικών και χορών, που έφερναν οι μετανάστες από τις πατρίδες τους, με έντονο το ερωτικό στοιχείο.
Είναι το τραγούδι του μοναχικού άνδρα, του «πορτένιο», που εκφράζει την επιθυμία και τη νοσταλγία του για μία γυναίκα και σε πολλές περιπτώσεις το ανικανοποίητο του έρωτά του: «Στη ζωή μου είχα γκόμενες και γκόμενες, μα ποτέ μου μια γυναίκα» λέει το δίστιχο ενός τάνγκο τραγουδιού.
Είναι ένας χορός ενδοστρεφής και ενδοσκοπικός, αντίθετα με άλλους χορούς που είναι εξωστρεφείς και χαρωποί. «Ο γερμανός πίνει μπίρα, μεθοκοπάει και χορεύει αφελώς, ο «πορτένιο» χορεύει ένα τάνγκο για να σκεφθεί την τύχη του, που δεν του φέρθηκε ευνοϊκά» συμπληρώνει ο Ερνέστο Σάμπατο.
Ισπανική ψυχή ανακαλύπτεις
με το ταγκό
δίχως να σκεφτείς περισσότερο
από μερικά βήματα που σε φέρνουν
ξαφνικά στην Αργεντινή
για ν’ ακούσεις τα λόγια
και το ρυθμό που σε συναρπάζει
χωρίς να μπορείς ν’ αντισταθείς
γιατί είναι ένας πειρασμός
που μοιάζει με κάθετο έρωτα
που δεν τόλμησες να σκεφτείς
παρά μόνο όταν...
αλλά εσύ ξέρεις.
Η συνωμοσία του κάθετου έρωτα
Pastel, Tango argentin passion: (εδώ)
Dzovinar Melkonian between 1981-1983
φαίνεται στο ταγκό όταν τα βήματα
γίνονται δεσμός λόγω ανάγκης
συντονισμού και ομορφιάς
έτσι κάθε πόδι νιώθει τα άλλα
σαν να ήταν δικά του
γιατί η ιστορία γράφεται
με τη σιωπή και τα βλέμματα
που δεν συγχωρούν κανένα λάθος
επειδή ζούνε την ελευθερία. (εδώ)
Αν το ταγκό για σένα
δεν είναι κάθετος έρωτας
ακόμα είναι ότι δεν ξέρεις
ν’ ακούς την αγάπη
των κινήσεων που ξεπερνούν
τα όρια για να ζήσει η πράξη
που αλλάζει τα πάντα
λόγω του κύκλου.
Η ιστορία του Τάνγκο
Την περίοδο 1910-1920 διαδόθηκε και έγινε μόδα στην αστική τάξη της Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής και αυτό συνέτεινε να γίνει αποδεκτό και από τους αστούς του Μπουένος Άϊρες. Ύστερα από μια περίοδο ύφεσης (περίπου 1920-1935) οπότε κυριάρχησε το τανγκό ως τραγούδι, ακολούθησε η χρυσή εποχή (περίπου 1935-1955) οπότε μεγάλες ορχήστρες έπαιζαν τανγκό κατάλληλα για χορό.
Την περίοδο 1910-1920 διαδόθηκε και έγινε μόδα στην αστική τάξη της Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής και αυτό συνέτεινε να γίνει αποδεκτό και από τους αστούς του Μπουένος Άϊρες. Ύστερα από μια περίοδο ύφεσης (περίπου 1920-1935) οπότε κυριάρχησε το τανγκό ως τραγούδι, ακολούθησε η χρυσή εποχή (περίπου 1935-1955) οπότε μεγάλες ορχήστρες έπαιζαν τανγκό κατάλληλα για χορό.
Ακολούθησε άλλη μια περίοδος ύφεσης (περίπου 1955-1983) εξ αιτίας ενός συνδυασμού παραγόντων (συχνά αναφέρονται οι πολιτικές περιπέτειες της Αργεντινής, που πάντως δεν μονοπωλούνται από αυτήν την περίοδο, και η δημοτικότητα του ροκ-εντ-ρολ).
Γύρω στο 1983, με την πτώση της δικτατορίας στην Αργεντινή, η θεατρική μουσικοχορευτική παράσταση Tango Argentino, στη οποία συμμετείχαν μερικοί από τους καλλίτερους μουσικούς (Sexteto Mayor) και χορευτές (Juan Carlos Copes και άλλοι), ταξίδεψε σε Ευρώπη και Βόρεια Αμερική και σημάδεψε και εν μέρει προκάλεσε την αναγέννηση του ενδιαφέροντος για το τανγκό, τόσο στην Αργεντινή όσο και σε όλον σχεδόν τον κόσμο. Το ενδιαφέρον για το τανγκό συνεχίζεται αμείωτο μέχρι σήμερα.
Γάμπες για ταγκό:
Τα βήματα ήταν απλά
για έναν χορευτή
και μια χορεύτρια.
Όλη η δυσκολία ήταν οι γάμπες
κι εκείνες ήταν για ταγκό.
Πάνω στον πίνακα
ένα ακίνητο ζευγάρι
χόρευε όσο θα υπήρχε.
Χορός
Το τανγκό ως χορός γεννήθηκε προς το τέλος του 19ου αιώνα στις λαϊκές γειτονιές του Μπουένος Άιρες και του Μοντεβιδέο και προήλθε από συνένωση Ευρωπαϊκών, Νοτιοαμερικανικών και Αφρικανικών στοιχείων. Την περίοδο 1910-1920 διαδόθηκε και έγινε μόδα στην αστική τάξη της Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής και αυτό συνέτεινε να γίνει αποδεκτό και από τους αστούς του Μπουένος Άϊρες.
Ύστερα από μια περίοδο ύφεσης (περίπου 1920-1935) οπότε κυριάρχησε το τανγκό ως τραγούδι, ακολούθησε η χρυσή εποχή (περίπου 1935-1955) οπότε μεγάλες ορχήστρες έπαιζαν τανγκό κατάλληλα για χορό.
Ακολούθησε άλλη μια περίοδος ύφεσης (περίπου 1955-1983) εξ αιτίας ενός συνδυασμού παραγόντων (συχνά αναφέρονται οι πολιτικές περιπέτειες της Αργεντινής, που πάντως δεν μονοπωλούνται από αυτήν την περίοδο, και η δημοτικότητα του ροκ-εντ-ρολ).
Γύρω στο 1983, με την πτώση της δικτατορίας στην Αργεντινή, η θεατρική μουσικοχορευτική παράσταση Tango Argentino, στη οποία συμμετείχαν μερικοί από τους καλλίτερους μουσικούς (Sexteto Mayor) και χορευτές (Juan Carlos Copes και άλλοι), ταξίδεψε σε Ευρώπη και Βόρεια Αμερική και σημάδεψε και εν μέρει προκάλεσε την αναγέννηση του ενδιαφέροντος για το τανγκό, τόσο στην Αργεντινή όσο και σε όλον σχεδόν τον κόσμο. Το ενδιαφέρον για το τανγκό συνεχίζεται αμείωτο μέχρι σήμερα.
Το τανγκό χορεύεται από ζευγάρια αγκαλιασμένα κοντά, και μολονότι η αγκαλιά μπορεί κάποτε να χαλαρώνει για να εκτελεστούν κινήσεις που το απαιτούν, κατά κανόνα δεν σπάει.
Είναι έντονα αυτοσχεδιαστικό με σαφώς διακριτούς ρόλους για τον καβαλιέρο και την ντάμα, όπου ο καβαλιέρος με την κίνησή του προτείνει κινήσεις στην ντάμα στις οποίες τελικά προσαρμόζεται ο ίδιος.
Έτσι, όταν χορεύεται από έμπειρους χορευτές, συνιστά έναν διάλογο του ζευγαριού με αφορμή την μουσική, γιατί, σε αντίθεση με άλλους χορούς, δεν έχει τυποποιημένα βήματα και φιγούρες αλλά μάλλον ένα κινησιολογικό λεξιλόγιο και ένα αντίστοιχο συντακτικό που επιτρέπει τον αυτοσχεδιαστικό σχηματισμό χορευτικών φράσεων σχεδόν απεριόριστης ποικιλίας ανάλογα με την μουσική, την διάθεση του ζευγαριού και τον διαθέσιμο χώρο στην πίστα.
Tango I, 1989. από την Ισπανίδα φωτογράφο
Ισαμπέλ Μουνιόθ (Isabel Muñoz)
Οι ασπρόμαυρες φωτογραφίες της Ισαμπέλ Μουνιόθ είναι μια μελέτη ανθρώπων, Χρησιμοποιεί μια χειροποίητη και σχολαστική διαδικασία που ονομάζεται platinotype , μια τεχνική που χρησιμοποιούσαν οι φωτογράφοι των αρχών του 19ου αιώνα, η οποία έχει εξαιρετική ποιότητα και μοναδική υφή.
Η Χρυσή Εποχή, 1935-1955
Στο τανγκό της χρυσής εποχής (περίπου 1930-1955) καβαλιέρος και ντάμα κρατούν ο καθένας ισορροπία ανεξάρτητα από τον άλλον. Με την αναγέννηση του τανγκό από το 1983 και μετά, συνυπάρχει η τάση διατήρησης του κλασικού στυλ της χρυσής εποχής με την τάση να εισαχθούν νέα στοιχεία όπως η αλληλοεξάρτηση ισορροπίας με το ζευγάρι να ακουμπά στο πάνω μέρος του σώματος σε σχήμα Λ ή να κρατιέται από τα χέρια σε σχήμα V.
Αλλά ασχέτως στυλ, το τανγκό μετά το 1983 είναι ένας χορός που διδάσκεται (περίφημοι είναι οι Αργεντίνοι δάσκαλοι-χορευτές Juan Carlos Copes, Fabian Salas, Mariano "Chicho" Frumboli, Gustavo Naveira, Pablo Veron και πολλοί άλλοι) ενώ στην Αργεντινή της χρυσής εποχής οι χορευτές ήταν αυτοδίδακοι και αλληλοδιδασκόμενοι.
Στην Αργεντινή, αλλά και όπου αλλού στον κόσμο υπάρχουν θιασώτες του Αργεντίνικου τανγκό, το τανγκό ως κοινωνικός χορός χορεύεται προπάντων σε συναθροίσεις για τις οποίες έχει επικρατήσει το όνομα μιλόγκα (milonga). Εκτός από τανγκό εκεί χορεύεται και βαλς (αλλά με κινησιολογία παρμένη από το τανγκό) και μιλόγκα (ένας πιό ρυθμικός και γρήγορος χορός).
Σε μια μιλόγκα ακολουθούνται συνήθως παραδοσιακοί κανόνες όσον αφορά την συμπεριφορά των χορευτών και τις επιλογές του ντι-τζέϊ, που αποσκοπούν στο να διευκολύνουν τον χορό, ακόμη και μεταξύ αγνώστων, αλλά και να αποτρέψουν ανάρμοστες συμπεριφορές.
Η μουσική είναι προπάντων από την Αργεντινή της χρυσής εποχής, αλλά κάποτε και παλιότερη και κάποτε και πιό πρόσφατη, άλλοτε στο παραδοσιακό στυλ, άλλοτε από το νεωτερικό ρεπερτόριο του nuevo tango, και κάποτε ακόμη και από άλλα είδη (οπότε χαρακτηρίζεται "alternative"/"εναλλακτική") όπως ποπ/ροκ.
Στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1990 άρχισε και στην Ελλάδα να αναπτύσσεται ενδιαφέρον για το αργεντίνικο τανγκό, με παράλληλη εμφάνιση στην Αθήνα των πρώτων δασκάλων (Ελλήνων και Αργεντίνων) και σχολών, ανθρώπων που ήθελαν να κάνουν το τανγκό χόμπι και αιθουσών όπου μπορούσε κανείς να χορέψει.
Προς το τέλος της πρώτης δεκαετίας του 21ου αιώνα το τανγκό είχε πλέον διαδοθεί και σε άλλες μεγάλες πόλεις της Ελλάδας και είχε έναν σημαντικό (αν και ποσοστιαία μικρό σε σχέση με τον πληθυσμό) αριθμό αφοσιωμένων οπαδών που ήταν διατεθειμένοι να μάθουν να χορεύουν έναν σχετικά δύσκολο χορό και να τον κάνουν χόμπυ.
Το 2010 στην Αθήνα υπήρχαν περισσότερες από δέκα μιλόγκες που κάθε μια τους λειτουργούσε τακτικά μια φορά την εβδομάδα.
Hommes dansant le tango dans une rue de
Buenos Aires, pour s'entraîner avant d'aller au bal.
(Άνδρες χορεύουν το ταγκό σε έναν δρόμο του Μπουένος Άιρες,
για να προπονηθούν πριν πάνε στην μπάλα) Wikimedia Commons
Αργεντίνικο τάγκο
Δεν ήτανε μόνον
μια ανάμνηση από το παρελθόν
μα βήματα μέσα στον χρόνο
για να μην ξεχνούν
το μήνυμα του Carlos*
που γεννήθηκε στο Buenos-Aires
για να φεγγοβολά στον κόσμο
που δεν φοβήθηκε τον δρόμο
και το πεζοδρόμιο της ζωής
γιατί 'ναι εδώ που η κοινωνία
τους καταδικάζει να πεθάνουν.
Αρκετοί έχουν επισημάνει κάποιες συγγένειες μεταξύ του τανγκό και των Ρεμπέτικων, όχι βέβαια στην μουσική αλλά στο περιεχόμενο των στίχων και την συσχέτιση της προέλευσης με το κοινωνικό περιθώριο.
Αυτές οι συγγένειες πάντως δεν πρέπει να υπερτιμώνται γιατί το τανγκό του 20ού αιώνα είναι βασικά ένα έντεχνο μουσικό είδος με διαταξική απήχηση, και οι αναφορές των στίχων στις εμπειρίες ανθρώπων του περιθωρίου συνιστούν περισσότερο νοσταλγικό ρομαντισμό για το ήθος μιας άλλης εποχής παρά άμεση έκφραση αυτού του ήθους.
Αυτό το πάντρεμα των δύο ειδών Δρόμοι Παράλληλοι, το tango και το ρεμπέτικο παρουσιάζονται, πρωτίστως ως περιθωριακές μουσικές που κατά καιρούς άνθισαν στην παρανομία ή λογοκρίθηκαν, μουσικές που εξέφρασαν το λαϊκό γίγνεσθαι μιας δύσκολης καθημερινότητας των μεταναστών και προσφύγων της εποχής.
Τα τραγούδια του Μάνου
είναι το ταγκό και το ζεϊμπέκικο
που λειτουργούν για το πνεύμα του
σαν πόλοι έλξης και του προσφέρουν
τη δυνατότητα του περάσματος
που τον απελευθερώνει
από τα εμπόδια
που του έστησε
η κοινωνία της λήθης
γι’ αυτό μην ξεχνάς
όταν είσαι μαζί του
να χτυπάς με τα χέρια σου
τον ρυθμό της ελευθερίας
γιατί τότε μόνο είσαι
συνάνθρωπός του
δίχως συμβιβασμούς.
Στην ιστορία του «σύγχρονου λαϊκού́ τραγουδιού» (όπως ονομάζει ο Μάνος Χατζιδάκις το ρεμπέτικο) παρατηρούνται κοινές και παράλληλες εξελίξεις με τις αντίστοιχες ξένες αστικές λαϊκές μουσικές όπως το tango.
Ακόμα και η θεματολογία τους είναι παρεμφερής: μιλάνε για πόνο, για φυλακή́, για παρανομία, για οικονομική́ και ψυχική́ εξαθλίωση, για πικραμένους έρωτες, για τη λαϊκή καθημερινότητα.
Στην Ευρώπη το tango εξέφραζε την πλαστική έκφραση του σώματος, τη γοητεία και κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί ότι ήταν δημιούργημα των κοινωνιών του υποκόσμου, των πορνείων του Μπουένος Άιρες στα τέλη του 19ου – αρχές του 20ού αιώνα.
Από το 1880 περίπου, ένα μαζικό κύμα μεταναστών διόγκωσε τον πληθυσμό της πόλης, οι οποίοι εγκαταστάθηκαν στα φτωχόσπιτα κοντά στο λιμάνι, ή σε κακόφημες γειτονιές και μέσα σε αυτό το μεθυστικό, πολιτιστικό ανακάτωμα διαφορετικών εθνοτήτων προέκυψε η νέα μουσική που πήρε το όνομα ”tango”.
Εύκολος ο παραλληλισμός του είδους με το δικό μας περιθωριακό κάποτε ρεμπέτικο, συχνά υπό διωγμό που παιζόταν σε χώρους όπου σύχναζαν άνθρωποι προερχόμενοι από τα κατώτερα λαϊκά στρώματα, με δικούς τους κώδικες συμπεριφοράς και συνήθειες και που στη συνέχεια που καθιερώθηκε σε αστικό τραγούδι.
Είμαστε παραδοσιακοί
κι όταν χορεύουμε
θέλουμε να είμαστε δύο
γι’ αυτό μας αγγίζει
ο χορός με τέσσερα πόδια,
ο κάθετος έρωτας,
δηλαδή το ταγκό
γιατί η επαφή
γίνεται σχέση
και αυτή δεσμός
λόγω ελευθερίας
ενώ άλλοι
χορεύουν μόνοι τους
και μόνες τους
για να εκτονωθούν
τα κορμιά τους
χωρίς να ξέρουν
τι σημαίνει το σώμα
όταν κάποιος το κεντά
με χρυσή κλωστή
για να παραμείνει
άθικτος στον Χρόνο.
Κάρλος Γαρδέλ (Carlos Gardel 1890 -1935)
Ο Carlos Gardel το 1933
Retrato del cantante argentino de tango, Carlos Gardel.
Portrait of Argentine tango singer, Carlos Gardel.
*Ο Κάρλος Γαρδέλ (Carlos Gardel, Τουλούζ, Γαλλία 11 Δεκεμβρίου 1890 – 24 Ιουνίου 1935), το πραγματικό όνομά του ήταν Σαρλ Ρομιό Γκαρντέλ ή Γκαρντές. Ήταν εξαιρετικά διάσημος Αργεντινός τραγουδιστής του τάνγκο στο διάστημα του μεσοπολέμου, στα τέλη του 19ου αιώνα. Ο τόπος γέννησής του παραμένει ακόμα και σήμερα ένα μυστήριο αφού τόσο η Τουλούζη όσο και Ουρουγουάη τον διεκδικούν.
Η καριέρα του στη μουσική ξεκίνησε στα 23 του χρόνια. Συνεργάστηκε με τον Χοσέ Ρασάνο, με τον οποίο ερμήνευε κυρίως παραδοσιακά τραγούδια. Στη συνέχεια πρωταγωνίστησε στο λεγόμενο tango-cancion (τάνγκο-τραγούδι) και το πρώτο του τραγούδι Mi noche triste (Η θλιμμένη μου νύχτα) έγινε τεράστια επιτυχία σε όλη τη Λατινική Αμερική το 1913, πουλώντας 10.000 δίσκους. Αριθμός ρεκόρ για την εποχή.
O Κάρλος Γαρδέλ λατρεύτηκε από τους θαυμαστές του και ο πρόωρος χαμός του τον μυθοποίησε. Είχε γραψει σπουδαία, αξεπέραστα tangos όπως το αριστουργηματικό "Por una cabeza" και το "Μi Buenos Aires guerido".
Για πολλούς θαυμαστές του, ο Γαρδέλ ήταν η προσωποποίηση της ψυχής του τάγκο, ένα μουσικό και χορευτικό είδος που αναπτύχθηκε στις γειτονιές του Μπουένος Άιρες γύρω στα τέλη του 19ου αιώνα. Περιόδευσε σε δεκάδες χώρες της Λατινικής Αμερικής και της Ευρώπης και γνώρισε την αποθέωση.
Σκοτώθηκε σε αεροπορικό δυστύχημα, στη μοιραία πτήση της 24ης Ιουνίου 1935 όταν το αεροπλάνο συνετρίβη στο Μεντεγίν της Κολομβίας. Ήταν 44 ετών και στο ίδιο αεροπλάνο επέβαινε ο πατέρας του Μάνου Χατζιδάκι. “Όταν ακούω τραγούδια του Γαρδέλ, θυμάμαι πάντα τον πατέρα μου“, είχε πει σε συνέντευξή του ο συνθέτης.
Η σορός του “ταξίδεψε” στην Κολομβία, τις ΗΠΑ και τη Βραζιλία. Εκατομμύρια κόσμου τον αποχαιρέτησε. Ετάφη στο νεκροταφείο Τσακαρίτα του Μπουένος Άιρες.
Ένα μεγάλο άγαλμα έχει στηθεί στο σημείο ενώ οι υπεύθυνοι του νεκροταφείου φροντίζουν να μην σβήνει το τσιγάρο που του έχουν βάλει να κρατά.
Η άγνωστη σχέση του Χατζιδάκι με τον Κάρλος Γαρδέλ
Η σχέση του Μάνου Χατζιδάκι με τον διάσημο Αργεντίνο συνθέτη και τραγουδιστή του tango Κάρλος Γαρδέλ προκύπτει από ένα τραγικό γεγονός.
Ο Κάρλος Γαρδέλ ήταν συνεπιβάτης με τον πατέρα του συνθέτη, Γιώργο Χατζιδάκη, στο μοιραίο αεροπλάνο που η συντριβή του, τους στοίχισε την ζωή. Ο Γεώργιος Χατζιδάκις, ήταν δικηγόρος, ενώ λίγο καιρό πριν είχε χωρίσει με την σύζυγο του και μητέρα του Μάνου.
Ο ίδιος ο συνθέτης αναφέρει:
«Ο πατέρας μου σκοτώθηκε σε αεροπορικό δυστύχημα. Έπεσε το αεροπλάνο με το οποίο ταξίδευε. Ανάμεσα στους επιβάτες ήταν και ο διάσημος τραγουδιστής Κάρλος Γαρδέλ. Κάθε φορά που ακούω ένα τραγούδι του Γαρδέλ θυμάμαι τον πατέρα μου».
Το πιο διαχρονικό του κομμάτι θεωρείται το “Por una Cabeza”. Είναι ίσως το πιο δημοφιλές ταγκό στην ιστορία του κινηματογράφου, αφού ακούστηκε στην ταινία “Άρωμα Γυναίκας” με τον Άλ Πατσίνο στον πρωταγωνιστικό ρόλο.
Θρυλική παραμένει η σκηνή του tango στην ταινία «Aρωμα γυναίκας», όπου ο «τυφλός» Αλ Πατσίνο χορεύει το "Por una cabeza" με την Γκαμπριέλ Ανουάρ.
Ίσως κάπου εκεί, σε αυτή την τραγική σύμπτωση, έχει τις ρίζες της και η αγάπη του Μάνου Χατζιδάκι για το tango. Άλλωστε ήταν εκείνος που παρουσίασε για πρώτη φορά στο ελληνικό κοινό τον μεγάλο επαναστάτη του nuevo tango Άστορ Πιατσόλα το 1981, όταν τον κάλεσε και έπαιξαν μαζί στον Μουσικό Αύγουστο, που διοργάνωσε ο Χατζιδάκις στο Ηράκλειο της Κρήτης.
Ο “Gran Ástor" είχε γνωρίσει τον Γαρδέλ σε ηλικία 13 ετών, το 1934 στην Νέα Υόρκη,όπου ο μεγάλος αστέρας βρισκόταν για τα γυρίσματα της ταινίας "El día que me quieras".Η συνάντηση αυτή τον συγκλόνισε και καθόρισε σε μεγάλο βαθμό την ενασχόληση του με το tango.
Έγραφε ο Χατζιδάκις στο Τέταρτο τον Ιούνιο του 1985:
«Πρέπει να ξεχάσουμε τη μεσοπολεμική "επεξεργασία" του τάνγκο στην Ευρώπη με το αισθηματικό περιεχόμενο και με τη μελοδραματική του φόρτιση από ταινίες του ομιλούντος εκείνου του καιρού, για να ξαναβρούμε το γνήσιο αίσθημα που περιέχει το μοναδικό αυτό είδος μουσικής έκφρασης της Αργεντινής.
Πρέπει να δείτε έναν νεαρό σπουδαστή της φιλοσοφίας να σιγοψιθυρίζει ή να κινείται ρυθμικά στους ήχους ενός τραγουδιού του Γκαρντέλ για να αντιληφθείτε τη μοναδικότητα ερωτισμού και αντρισμού που εκπέμπει το τάνγκο στη χώρα που το γέννησε.
Τέλος, πρέπει να θυμηθείτε πως το Μπουένος Άιρες μοιάζει με το Παρίσι ακριβώς όπως ήταν μετά τον πόλεμο. Κι έτσι θα πάρετε τη γεύση της υγρασίας, του ταμπάκο, των καθεδρικών ναών, της οικογένειας και των μεγάλων προπολεμικών καφενείων, με διανοούμενους και ηλίθια υπερήφανους αξιωματικούς.
Το τάνγκο είναι ο κόσμος που φεύγει έτσι όπως ήρθε. Με πάθος, για να φορέσει μια στολή, να αγαπήσει μια γυναίκα ή ένα παιδί, να ξυριστεί ή να χτενιστεί με επιμέλεια και να πεθάνει δημοσία δαπάνη. Κι όλα σε 4/4. Στον ρυθμό του τάνγκο».
Το κλασσικό tango "Por una cabeza"
Το 1935 ο Αργεντινός δημιουργός γράφει τη μουσική για το τραγούδι "Por una Cabeza" σε στίχους του φίλου και μακροχρόνιου συνεργάτη του Alfredo Le Pera. Ίσως το τελευταίο τραγούδι που έγραψε αφού λίγους μήνες μετά σκοτώθηκε σε αεροπορικό δυστύχημα. Στο μεταξύ είχε προλάβει τα γυρίσματα της ταινίας που πρωταγωνιστούσε ο ίδιος με τίτλο "Tango Βar" και προβλήθηκε δύο μήνες μετά το θάνατό του. Στην ταινία ακουγόταν το τραγούδι "Por una Cabeza"...
και το υπέροχο "Tango" του Μάνου Χατζιδάκι που έγραψε ο
συνθέτης το 1984 για την ταινία τού Peter Ustinov "Memed, My Hawk"
Εκείνος ο σφιχτός χορός
σε μεταμόρφωσε
γιατί ένιωσες τα πάντα μέσα σου
και το φως έσταξε μέσα σου
γιατί ήταν το ταγκό
της Ανθρωπότητας.
Η περίοδος 1920-1935 και ο Κάρλος Γκαρδέλ
Carlos Gardel en París, año 1923.
Στην Αργεντινή της δεκαετίας του '20 το τανγκό, εν μέρει σε αντανάκλαση της δημοτικότητάς του στην Ευρώπη και την Βόρεια Αμερική, βγαίνει από το περιθώριο και γίνεται πλέον αξιοσέβαστο και ως μουσική και ως χορός από τις μεσαίες τάξεις, που είναι πλέον διατεθειμένες να συντηρήσουν αίθουσες και επαγγελματίες μουσικούς με κλασσική παιδεία.
Παράλληλα, σπουδαίοι Αργεντίνοι μουσικοί και τραγουδιστές ταξιδεύουν στην Ευρώπη, όπως ο Φρανσίσκο Κανάρο (Francisco Canaro) που φθάνει στο Παρίσι με την ορχήστρα του το 1925 και ο Κάρλος Γκαρδέλ (Carlos Gardel) που τραγουδά εκεί το 1928.
Ο Κάρλος Γκαρδέλ (Carlos Gardel) (1890-1935) ο τραγουδιστής που στην Αργεντινή θεωρείται σχεδόν εθνικός ήρωας ή ημίθεος και συνδέθηκε με τη μετάβαση του τανγκό από μουσική των λαϊκών γειτονιών σε απόλυτα αποδεκτό άκουσμα για τη μεσαία τάξη. Ουσιαστικά δημιούργησε το tango-canción τραγουδώντας το 1917 το "Mi Noche Triste".
Τενόρος στην αρχή της καριέρας του και σχεδόν βαρύτονος αργότερα, τραγουδούσε με φωνή που χαρακτηριζόταν από δημιουργικότητα και θεατρικότητα ανάλογα με το θέμα. Έκανε πολλές ηχογραφήσεις και πρωταγωνίστησε και στον κινηματογράφο. Σκοτώθηκε σε αεροπορικό ατύχημα το 1935, στο απόγειο της καριέρας του ως η δημοφιλέστερη προσωπικότητα του τανγκό όλων των εποχών.
Τον θάνατο του Gardel ακολούθησε η εμφάνιση διαφορετικών τάσεων στο τανγκό, με τον Anibal Troilo (Ανίβαλ Τρόιλο, 1914-1975) και τον Carlos di Sarli (Κάρλος ντι Σάρλι, 1903-1960) να τείνουν προς την καινοτομία και τον Ροδόλφο Μπιάτζι και τον Χουάν Ντ'Αριένσο να τείνουν προς την παράδοση.
H μυστική συνάντηση στο Bandoneón* - Ν. Λυγερός
Σ’ εκείνο το μαγαζί μπορούσες ν’ ακούσεις τον Carlos Gardel να τραγουδά Adiós muchachos compañeros de mi vida δίχως να σε ξαφνιάσει. Ένας άλλος κόσμος μέσα στον κόσμο. Ένας κόσμος με άλλους κανόνες, διαφορετικός και άγνωστος σε πολλούς. Δεν ήταν παράξενος, απλώς πλάγιος σε σχέση με την πραγματικότητα, η οποία ήταν μόνο οριζόντια ή κάθετη. Ο χώρος είχε διαμορφωθεί ανάλογα.
Σ’ ένα τραπέζι μια ξανθιά γυναίκα έπινε porto. Δεν ήταν έλλειψη σεβασμού προς το tango. Εξάλλου αγαπούσε ο ίδιος και το fado, αποφάσισε λοιπόν ότι ήταν απροσεξία και δεν έδωσε περισσότερη σημασία. Κάθισε στο τραπέζι της. Η καθυστέρηση ήταν μικρή, αλλά δικαιολογήθηκε. Η ευγένεια δεν έβλαπτε. Του πρότεινε μία ψεύτικη σαμπάνια. Ήταν μηλίτης και δέχτηκε.
Το θέμα της συζήτησης ήταν άγνωστο, τουλάχιστον φαινομενικά.
– Recuerdos de otros tiempos…
– Δεν είναι ωραία εδώ ;
– Όντως!
– Έχει και χορό…
– Tango φαντάζομαι.
– Αποκλειστικά.
– Καλώς.
* Αλλά παρακλάδι.
– Ήθελα να μιλήσουμε.
– Για το μέλλον του τόπου;
– Κατά κάποιο τρόπο… Εξετάζω ιδέες.
– Ελεύθερες;
– Το ελπίζω.
– Μην το ελπίζεις.
– Να το αφήσω;
– Κράτα τις ιδέες.
Η συμβουλή ήταν ανθρώπινη. Δεν είχε υπονοούμενα. Η έκπληξη δεν ήταν μικρότερη. Δεν είχε συνηθίσει ακόμα το ύφος τέτοιων ανθρώπινων επαφών. Ήταν σπάνιες στο χώρο της. Μόνο που στο θέατρο μπορείς να ζήσεις πολλές ζωές. Υπάρχει ένα ελάττωμα όμως ˙ μπορείς να ξεχάσεις τη δική σου τη ζωή μέσα στην κοινωνία του θεάματος.
Την κοίταξε προσεκτικά. Δεν είχε ξεχάσει τη ζωή της. Ήθελε ακόμα να προσφέρει. Μπορεί να μην ήξερε τον ακριβή τρόπο, αλλά ήταν σίγουρο πως ήθελε να το κάνει.
Είχε το ύφος του tango.
– Χορεύεις;
– Όχι.
Παρόλο που απάντησε χαμογελώντας, ένιωσε ότι ακούστηκε σαν βρισιά σε αυτόν το χώρο. Ήταν όμως η αλήθεια. Ο χώρος του ήταν ο χρόνος. Αποκλειστικά.
Η φιλική εταιρεία δεν είχε πολλούς ανθρώπους. Ένα ζευγάρι για χορό που δεν χόρευε. Τι παράξενη ήταν η πραγματικότητα!
– Πρέπει να μιλήσουμε…
– Έχεις δίκιο.
Το θέμα τους ήταν η πατρίδα του χρόνου.
* Είναι η ώρα.
Το αιώνιο ερώτημα όταν δεν βρίσκεσαι στην εξουσία. Το δικό του θέμα δεν ήταν αυτό. Τι ουσιαστικό μπορεί να γίνει; Αυτή ήταν η ερώτηση που άλλαζε την πραγματικότητα.
Αυτό ήταν το πρόβλημα που ήθελε να λύσουνε. Αλλά πώς να το πει τόσο ωμά, δίχως να παρεξηγηθεί. Εκεί που βρισκόταν δεν φαινόταν η Ακρόπολη. Η σκέψη όμως δεν άλλαζε. Αυτή η γυναίκα ήταν μοναχική κι όχι μοναδική. Την περίμεναν άλλες πέντε. Μια χούφτα ζωής και μια εγκλωβισμένη. Δεν ήταν αγνοούμενη. Αυτό ήταν το μόνο σίγουρο.
– Τι σκέφτεσαι τώρα;
* Όχι ακόμα…
Η όλη ιδέα δεν ήταν απλή. Ή μάλλον ήταν. Μόνο που δεν ήταν απλοϊκή. Πώς να συγκρίνεις τη μάχη με τον πόλεμο;
* Νέα πολεμολογική προσέγγιση.
– Μπορούμε να πετύχουμε περισσότερα με μία μάχη.
– Τι εννοείς;
* Μήπως έπρεπε να δώσουν ένα όνομα στη γυναίκα.
Ένας ολόκληρος τρωικός πόλεμος είχε γίνει για μία γυναίκα. Πόσες θυσίες, πόσα θύματα;
* Ο άγνωστος στρατιώτης.
Κι αυτή η έννοια ήταν σημαντική. Η επιλογή δεν ήταν τόσο απλή.
– Μα δεν είναι άγνωστη!
– Ποια;
* Όχι ακόμα. Είναι νωρίς, πολύ νωρίς.
– Εκείνη…– Δηλαδή…
Της μίλησε για μία ακίνητη χορεύτρια.
* Η χορεύτρια του χρόνου.
– Ακούς;
– Τι πράγμα;
– Το τραγούδι: Soledad.
* Νοητικό σχήμα.
– Μ’ αγγίζει.– Το ξέρω. Γι’ αυτό είμαστε εδώ.
– Σωστά.
Ήταν στο ίδιο πλαίσιο. Έπρεπε να το μετατρέψουν σε πεδίο μάχης ή μάλλον σε θέατρο επιχειρήσεων. Ναι, το τελευταίο θα ήταν πιο εύκολο για εκείνη. Είχαν συμφωνήσει στην ουσία, δίχως να πουν τα λόγια, τις λέξεις.
* Πέντε κινήσεις για μια σιωπή.
Ήξερε κι εκείνη ισπανικά και παρήγγειλε ένα άλλο τραγούδι του ίδιου: Volver.
Αυτό ήταν το σύνθημα λοιπόν. Η φιλική εταιρεία θα είχε το ίδιο στόχο.
* Μετα-στρατηγική οντότητα.
Συγκεκριμένος, ξεκάθαρος, ο στόχος δεν θα επιδεχόταν κανένα συμβιβασμό. Το πρόβλημα τώρα θα ήταν η στρατηγική που θα ακολουθούσαν. Ήξεραν έναν άνθρωπο.
* Πολιτιστικά θέματα.
* Η τόλμη μέσα στη σιωπή.
Ξαφνικά τού χαμογέλασε κι εκείνη. Είχε καταλάβει ότι το παράδοξο μπορούσε να λύσει το παράλογο.
*Bandoneón: Το μπαντονεόν είναι αερόφωνο πληκτροφόρο μουσικό όργανο, το οποίο ανήκει στις κονσερτίνες και είναι ιδιαίτερα διαδεδομένο στην Αργεντινή. Έχει σημαντικό ρόλο στην ορκέστα τίπικα, την ορχήστρα που χρησιμοποιείται στο τάγκο.
Το ταγκό χορεύεται με τέσσερα πόδια
αλλά έχεις δικαίωμα να χρησιμοποιείς
μόνο δύο και τα άλλα πρέπει
να τα συντονίσεις με τη συνεννόηση
και το πνεύμα μιας αγάπης
που δεν έχει τίποτα το κοινό
διότι αντέχει και τα δύσκολα
όπου κι αν είναι γιατί οι δύο
είναι μόνο ένας που ζει
για τον χορό της ομορφιάς.
Βιβλιογραφία
• Χρήστος Λούκος, "Κοινωνική ιστορία του Τανγκό. Από τις υποβαθμισμένες συνοικίες του Buenos Aires στα σαλόνια της Ευρώπης", Μνήμων 20 (1998), σελ. 251-270. (Η Χρυσή Εποχή, 1935-1955)
• Norese, María Rosalía: Contextualization and analysis of tango. Its origins to the emergence of the avant-garde. University of Salamanca, 2002 (διδακτορική διατριβή).
• 7303 - Αργεντίνικο τάγκο - Ν. Λυγερός - Tango Argentino. Traducción: A.-M. Bras, O. Raptopoulou. Μετάφραση από γαλλικά: Σάνη Καπράγκου (Sunny Kapragou)
• 4714 - Η αίσθηση του tango - Ν. Λυγερός June 2, 2012. Μετάφραση από γαλλικά: Σάνη Καπράγκου
• Opus of N. Lygeros PhD results Tango / ταγκό
• 13960 - Τα τραγούδια του Μάνου. Ν. Λυγερός. December 17, 2013
• 26134 - Είμαστε παραδοσιακοί - Ν. Λυγερός, June 28, 2016
• 67408 - Εκείνος - Ν. Λυγερός. December 10, 2021
• 3988 - Γάμπες για ταγκό - Ν. Λυγερός May 20, 2012
• Julián & Osvaldo Barsky (2004), Gardel la biografía, Editorial Taurus.
• 6309 - H μυστική συνάντηση στο Bandoneón. Ν. Λυγερός, June 9, 2012• Η ιστορία του Ταγκό και ο παραλληλισμός του με το Ρεμπέτικο PDF
• Εφημερίδα Ελευθεροτυπία, 7-11/5/2008, Τάγκο στο ρεπό (συνέντευξη με έναν φανατικό του τάγκο).
• 80569 - Αν το ταγκό. Ν. Λυγερός December 29, 2022
• 24026 - Η συνωμοσία - Ν. Λυγερός March 10, 2016
• 11816 - Ισπανική ψυχή - Ν. Λυγερός March 27, 2013
• Tανγκό και Ρεμπέτικα - Gerhard Steingress, "Social Theory and the Comparative History of Flamenco, Tango and Rebetika," William Washabaugh (Editor), The Passion of Music and Dance: Body, Gender and Sexuality, Berg (publisher), 1998.
Σχετικά Θέματα:
Ν. Λυγερός: Κάθετος έρωτας
Άμα θέλετε να έχετε σχέση διάρκειας
► Ο Νίκος Λυγερός είναι μαθηματικός, συγγραφέας,
σκηνοθέτης » διαβάστε την συνέχεια του βιογραφικού
Ν. Λυγερός: Κάθετος έρωτας
Άμα θέλετε να έχετε σχέση διάρκειας
► Ο Νίκος Λυγερός είναι μαθηματικός, συγγραφέας,
σκηνοθέτης » διαβάστε την συνέχεια του βιογραφικού
Βιντεο / αφιέρωμα και διάλογοι στο Facebook:
Karolina Palaiologou » Sophia Drekou 16 Ιουνίου 2014 στις 8:46 μ.μ.
Karolina Palaiologou » Sophia Drekou 16 Ιουνίου 2014 στις 8:46 μ.μ.
Γιά τήν ἀγαπημένη μας Σοφούλα, μέ ὅλη μου τήν ἀγάπη
ἐξαιρετικά ἀφιερωμένο
Νά εἶσαι ΠΑΝΤΑ εὐλογημένη καί στίς ἐπάλξεις !!!!
ἐξαιρετικά ἀφιερωμένο
Νά εἶσαι ΠΑΝΤΑ εὐλογημένη καί στίς ἐπάλξεις !!!!
Sophia Drekou: Καρολίναααα.... τί να πω!!!! Δεν έχω λόγια.... Καρολίνα μου αγαπημένη.... πως να σε ευχαριστήσω... πες μου!!! Σε αγαπάω πάρα πολύ... έχεις καρδιά ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟ!!! Είσαι ένα Ολάνθιστο άνθος Στον Κήπο Του Θεού !!!! και τί ΟΜΟΡΦΑ λόγια έχει το τραγούδι.... ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ.. σ' ευχαριστώ πάρα πολύ!!! ♪♫•*¨*•.¸¸♡ ★ ✿⋰⋱☆⋰⋱★⋰⋱✿
. ✟ . ☆ ♡ ★ ☾ 16 Ιουν 2014Virginia Firiki [Βιργινία Μαυρίδου]: ....υπέροχο το ταγκό, υπέροχα τα λόγια μα πιότερο υπέροχα τα συναισθήματα εκείνων που τα νιώθουν και τα προσφέρουν ως περίσσευμα της αγάπης τους...!!! Τι λόγια να προσθέσω κι εγώ ...στα λόγια της Σοφίας;;;; Απλά....πολύ πολύ απλά....επαναλαμβάνω....Καρολίνα μου...είσαι ένα ολάνθιστο άνθος στον Κήπο Του Θεού!!!! 16 Ιουνίου 2014 στις 9:35 μ.μ.
Sophia Drekou: Βιργινία μου πες τα κι εσύ... η Καρολίνα μας είναι το στήριγμα και το παράδειγμα της αγάπης για μας εδώ μέσα. Για όλους μας φροντίζει, όλους και όλες μας αγαπά! Ας την σκεπάζει η Κυρία Θεοτόκος και όλους μας! 16 Ιουν 2014 στις 9:49 μ.μ.
Athanasia Nata: Καλό...βράδυ....Σοφούλα... 16 Ιουν 2014 στις 10:26 μ.μ.
Sophia Drekou: Καλό σου βράδυ γλυκειά μου Αθανασία! 16 Ιουν 2014 στις 10:27 μ.μ.
Karolina Palaiologou: Τά λόγια εἶναι φτωχά μπροστά στήν ἀγάπη σας, καλές μου !!! Τί μπορῶ νά πῶ...μόνο ἕνα τεράστιο ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ, καρδοῦλες μου !!!
19 Ιουνίου 2014 στις 9:18 μ.μ.═════════════ღೋ♡✿♡ღೋ════════════
Γιώργος Παπαστεφάνου 4 Μαΐου 2022 στις 8:12 μ.μ. ·: Πώς φεύγει έτσι ο καιρός. Ήταν 6 Μαΐου τού 2012 που αποχαιρετήσαμε τον Κώστα Καρρά και πέρασαν κιόλας δέκα χρόνια. Τον Κώστα τον θυμάμαι πάντα γελαστό, πάντα ευδιάθετο. Τον έζησα δίπλα στην Έλλη Λαμπέτη, τον έζησα και μόνο του, στην παρέα ή στην δουλειά. Κυρίως μάς είχε συνδέσει το τραγούδι που γράψαμε με τον Γιάννη Σπανό για το έργο τού Νόελ Κάουαρντ «Θυμήσου τον Σεπτέμβρη». Εκείνος το έκανε γνωστό. Και δεν ήταν το μόνο δικό μας που είχε πει.
Στο μικρό δισκάκι των 45 στροφών που κυκλοφόρησε στο τέλος τής δεκαετίας τού ‘60, στην άλλη όψη υπήρχε με τη φωνή τού Κώστα το τραγούδι «Ήρθες αγάπη μου παλιά», που είχε πει πρώτη η Σούλα Μπιρμπίλη. Από νεαρό θυμάμαι τον Κώστα να τραγουδάει και να χορεύει.
Στο ραδιοφωνικό σούπερ επιτυχημένο «Ημερολόγιο ενός θυρωρού» τού Κώστα Πρετεντέρη, ο Κώστας Καρράς έπαιζε τον Ιταλιάνο που τραγούδαγε α λα Πεπίνο ντι Κάπρι το σουξέ τής εποχής Roberta ascolta mi. Και σε ένα ωραίο φιλμάκι τού Βασίλη Μάρου που έχουμε ανεβάσει στο YouTube, βλέπουμε τον Κώστα να χορεύει με ντάμα την Κατερίνα Χέλμη ένα ξέφρενο ροκ εν ρολ.
Το 1984 ετοίμαζα για τη σειρά «Οι παλιοί μας φίλοι» το πορτρέτο τού στιχουργού Πωλ Μενεστρέλ, που είχε βάλει ελληνικούς στίχους σε δεκάδες μεγάλες διεθνείς επιτυχίες. Μια απ’ αυτές και το «Ταγκό τής ζήλειας», που έγραψε ο Δανός συνθέτης Γιάκομπ Γκάντε το 1925 για τη βουβή ταινία «Ο γιος τού Ζορό» με τον Ντάγκλας Φαίρμπανκς πατέρα και την Μαίρη Άστορ.
Με τους ελληνικούς στίχους τού Μενεστρέλ το ταγκό Jalousie το τραγούδησε στις 78 στροφές η Δανάη. Και στη δική μας εκπομπή, κεφάτος όπως πάντα, ο Κώστας Καρράς. Με χορογράφο την Κική Μανιάτη και σκηνοθέτη τον γλυκύτατο Γιώργο Καλογιάννη. Ό Γιάννης Μετζικώφ είχε φροντίσει τα ρούχα, ο Στέλιος Φωτιάδης είχε κάνει την ενορχήστρωση, ο Ντίνος Κατσουρίδης ήταν υπεύθυνος για τη φωτογραφία. Λοιπόν, «Η ζήλεια με κάνει τρελό».
Στις 27-4-2009, δόθηκε η παράσταση
"Ρεμπέτικο και Tango δρόμοι παράλληλοι".
Η επιμέλεια, παρουσίαση και το φωτογραφικό
-ηχητικό υλικό, ήταν του Πάνου Σαββόπουλου.
Διάλογοι στο Facebook: group / N. Lygeros by S. Drekou
Effie Gounari: «Η συνωμοσία» Ν. Λυγερός - το συνδύασα με αυτό το βίντεο για μια μικρή λεπτομέρεια που το κάνει μοναδικό... Τον Σταυρό στον καρπό. 11 Μαρτίου 2016
υιός άσωτος(Sotirios Laliotis): ...Και εμείς σαν σε φωτογραφία; Μόνο με την στάση σαν απαθανάτιση; Έτσι στην θύμηση της ύπαρξης μόνο και μόνο για τα δήθεν, για το ότι κάποτε βρεθήκαμε, βρεθήκαμε να χορεύουμε; Όχι, θέλω το στροβίλισμα την κάθε στιγμή, στην κάθε αναπνοή και όχι για την ύπαρξη, αλλά για την ίδια την ζωή, την ανάγκη για να πάρω και να δώσω να μάθω και να πω, ακόμη και για την διαιώνιση. Έτσι το θέλω εγώ το ταγκό και έτσι θα το καταφέρω. Θέλω την μαύρη Ευρυδίκη όχι για σωθεί από εμένα, αλλά για να σεργιανίσω μαζί της και στα κατακάθια αλλά και στην ομορφιά τούτου του κόσμου. 10 Ιουλίου 2016 στις 2:11 π.μ.
Νίκος Λυγερός Λόγοι / N. Lygeros 9 Ιουλίου 2016
υιός άσωτος(Sotirios Laliotis): ...Και εμείς σαν σε φωτογραφία; Μόνο με την στάση σαν απαθανάτιση; Έτσι στην θύμηση της ύπαρξης μόνο και μόνο για τα δήθεν, για το ότι κάποτε βρεθήκαμε, βρεθήκαμε να χορεύουμε; Όχι, θέλω το στροβίλισμα την κάθε στιγμή, στην κάθε αναπνοή και όχι για την ύπαρξη, αλλά για την ίδια την ζωή, την ανάγκη για να πάρω και να δώσω να μάθω και να πω, ακόμη και για την διαιώνιση. Έτσι το θέλω εγώ το ταγκό και έτσι θα το καταφέρω. Θέλω την μαύρη Ευρυδίκη όχι για σωθεί από εμένα, αλλά για να σεργιανίσω μαζί της και στα κατακάθια αλλά και στην ομορφιά τούτου του κόσμου. 10 Ιουλίου 2016 στις 2:11 π.μ.
Σοφία Ντρέκου: Σωτήρη μου.... χορεύουμε;; 10 Ιουλίου 2016 στις 2:59 π.μ.
υιός άσωτος(Sotirios Laliotis): Πάντα. Χωρίς το αλάτι, τον χορό θέλω να πω, η μιζέρια περισσεύει και οι ανάγκες γίνονται θηλιά, το όνειρο και η ελπίδα να καίγονται στο καταμεσήμερο και η ερημιά να γίνεται Σαχάρα. 10 Ιουλίου 2016 στις 3:11 π.μ.
Aggelos Aslanidis: Το ταγκό: χορός για δύο έντονα ερωτικός! Στο FB χορός της φαντασίας// χορός του τηλεματικού έρωτα// αρκεί να βρεις το ταίρι//θα δυσκολευτείς λίγο στο βαλς // στο βαλς των ονείρων θα τα καταφέρεις// εκεί το ταίρι θα έλθει μόνο του. 2 Σεπτεμβρίου 2016 στις 6:32 π.μ.
Νίκος Λυγερός Λόγοι 11 Μαρτίου 2016 στις 11:16 π.μ.
The Dance of Carmen - Antonio Gades
& Carlos Saura, Teatro Real de Madrid
Το Μονοπάτι του Φωτός 13 Μαρτίου 2013:
να χορευτεί. (Ενρίκε Σάντος Ντισέπολο, Ντισεπολίν)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου