Πολύ με πίκρανες ζωή μακριά θα φύγω ένα πρωί θ’
ανέβω σ’ ένα αεροπλάνο να δω τον κόσμο από κει πάνω*
Το ΥΠΕΡΟΧΟ τραγούδι «Από το αεροπλάνο», σε μουσική του Κώστα Χατζή και στίχους της Σώτιας Τσώτου, είναι γραμμένο με αφορμή το στρατιωτικό πραξικόπημα της 21ης Απριλίου του 1967 και τα όσα έζησε η εξαίρετη στιχουργός στο αεροδρόμιο του Ελληνικού.
Η Σώτια Τσώτου ήταν στα μέσα της δεκαετίας του 60 μια νεαρή ανερχόμενη δημοσιογράφος, που έκανε πολιτικό ρεπορτάζ για την εφημερίδα Ελευθερία. Η Εφημερίδα διέκοψε την κυκλοφορία της την 21η Απριλίου του 1967, την ίδια μέρα που έλαβε χώρα το στρατιωτικό πραξικόπημα. Με το κλείσιμο της εφημερίδας έμεινε άνεργη και σκέφτηκε να αναζητήσει δουλειά στη Θεσσαλονίκη, συγκεκριμένα στο συγκρότημα Βελλίδη, που εξέδιδε τις εφημερίδες Μακεδονία και Θεσσαλονίκη.
Φτάνοντας στο αεροδρόμιο του Ελληνικού αντίκρισε έκπληκτη τη χούντα σε όλο της το μεγαλείο: στρατός, άρματα μάχης και μια πληθώρα ανθρώπων που ήλεγχαν εξονυχιστικά όλους όσους έφταναν εκεί για να ταξιδέψουν ή όσους επέστρεφαν.
Η Σώτια Τσώτου τη στιγμή που έπαιρνε το δελτίο επιβιβάσεως συνελήφθη, υποβλήθηκε σε εξονυχιστικό έλεγχο και αυστηρότατη ανάκριση που κράτησε ώρες ολόκληρες. Φυσικά έχασε το αεροπλάνο.
Αφού τελείωσε το μαρτύριο της και δεν βρέθηκαν εις βάρος της ενοχοποιητικά στοιχεία, αφέθηκε ελεύθερη. Έπειτα από τόσες ώρες στο ανακριτικό γραφείο του αεροδρομίου, ταλαιπωρημένη, αηδιασμένη και φοβισμένη, επιβιβάστηκε στο επόμενο αεροπλάνο για την Θεσσαλονίκη.
Όταν απογειώθηκε, κοίταξε από ψηλά και είδε πως είχαν καταντήσει την Ελλάδα του Ρίτσου, του Σεφέρη και του Ελύτη οι συνταγματάρχες. «Κοίταξε πως φαντάζουν από εδώ ψηλά» σκέφτηκε. «Μυρμήγκια. Μοιάζουν μυρμήγκια οι άνθρωποι». Και πράγματι, μυρμήγκια έμοιαζαν οι συνταγματάρχες και το καθεστώς τους από ψηλά.
Πριν ακόμα σβήσει η επιγραφή του αεροπλάνου «προσδεθείτε», εκείνη έλυσε την ζώνη ασφαλείας και αισθάνθηκε να της φεύγει ένα βάρος, μαζί και ο φόβος που είχε νιώσει στα χέρια τους. Ένιωσε ελεύθερη και συγχρόνως θυμωμένη με όλα αυτά που είχε ζήσει και αντικρίσει στο αεροδρόμιο. Εκείνη τη στιγμή έδωσε μια υπόσχεση στον εαυτό της, ότι το πρώτο της ρεπορτάζ όταν θα ξανάβρισκε δουλειά, θα ήταν σχετικό με αυτά, αλλά και με τα συναισθήματα των ανθρώπων που βλέπουν τον κόσμο από ψηλά. Από το αεροπλάνο.
Τελικά φτάνοντας στην Θεσσαλονίκη δεν βρήκε δουλειά στο συγκρότημα Βελλίδη. Ήταν γραφτό να μην συνεχίσει την καριέρα της ως δημοσιογράφος. Έτσι, εκείνο το ρεπορτάζ που ετοίμαζε για τη στήλη κάποιας εφημερίδας έγινε ευτυχώς στίχος, αφού η Σώτια Τσώτου ασχολήθηκε από τότε με την ποίηση και το τραγούδι.
Απόσπασμα από: Όταν κοιτάς από ψηλά μοιάζει η γη με ζωγραφιά!
Από το βιβλίο του Ηρακλή Ευστρατιάδη «Ένα τραγούδι... μια ιστορία», εκδόσεις Τουμπής 2007, σελ. 288. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
100 πολύ όμορφες και άκρως ενδιαφέρουσες ιστορίες που έγιναν αφορμή να γραφτούν γνωστά και αγαπημένα τραγούδια από το Ελαφρό, το Λαϊκό και το Παραδοσιακό μας ρεπερτόριο.
100 τραγούδια, που οι στίχοι τους κατέγραψαν - και σήμερα μας θυμίζουν -, σημαντικά γεγονότα της ιστορίας, μεγάλους έρωτες, θρυλικά πρόσωπα, ήθη ξεπερασμένων εποχών και προσωπικά βιώματα των ίδιων των δημιουργών.
Απ' το αεροπλάνο - 1972
Πολύ με πίκρανε η ζωή
μακριά θα φύγω ένα πρωί
θ’ ανέβω σ’ ένα αεροπλάνο
να δω τον κόσμο από κει πάνω
Όταν κοιτάς από ψηλά
μοιάζει η γη με ζωγραφιά
και συ την πήρες σοβαρά
Μοιάζουν τα σπίτια με σπιρτόκουτα,
μοιάζουν μυρμήγκια οι ανθρώποι,
το μεγαλύτερο ανάκτορο
μοιάζει με ένα μικρούλι τόπι
Κι όλοι αυτοί που σε πικράνανε
από ψηλά αν τους κοιτάξεις
θα σου φανούν τόσο ασήμαντοι
που στην στιγμή θα τους ξεχάσεις
Αγαπημένη μου μη κλαις
πάμε μαζί ψηλά αν θες
να δεις την γη από την σελήνη
ένα φεγγάρι είναι και κείνη...
Μοιάζουν οι πύργοι με κουκλόσπιτα
και τα κανόνια με παιχνίδια
από ψηλά δεν ξεχωρίζουνε
οι ομορφιές και τα στολίδια
Και ότι σε πλήγωσε ή σε θάμπωσε
από ψηλά αν το κοιτάξεις
θα σου φανεί τόσο ασήμαντο
που στη στιγμή θα το ξεχάσεις...
Από το βιβλίο του Ηρακλή Ευστρατιάδη «Ένα τραγούδι... μια ιστορία», εκδόσεις Τουμπής 2007, σελ. 288. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
100 πολύ όμορφες και άκρως ενδιαφέρουσες ιστορίες που έγιναν αφορμή να γραφτούν γνωστά και αγαπημένα τραγούδια από το Ελαφρό, το Λαϊκό και το Παραδοσιακό μας ρεπερτόριο.
100 τραγούδια, που οι στίχοι τους κατέγραψαν - και σήμερα μας θυμίζουν -, σημαντικά γεγονότα της ιστορίας, μεγάλους έρωτες, θρυλικά πρόσωπα, ήθη ξεπερασμένων εποχών και προσωπικά βιώματα των ίδιων των δημιουργών.
Περισσότερα Θέματα: Μουσική, Χούντα, Τραγούδια
*Απ' το αεροπλάνο - 1972, Στίχοι: Σ. Τσώτου, Μουσική: Κ. Χατζής
Σχόλια στο facebook
Dimitris Iliadis 17 Αυγούστου 2020 facebook: Φίλοι αφιερωμένο σε όλους σας που αγωνιάτε με όλα αυτά που ζούμε σημερα. Όλα αλλάζουν, όταν τα κοιτάμε από ψηλά. Ακόμα κι αυτή η τραγουδάρα αποκτά ομορφότερο νόημα στις μέρες του Covid-19. O Κώστας Χατζής ήταν και παραμένει ο αγαπημένος μου Έλληνας μουσικός καλλιτέχνης από μικρό αγόρι στη Βέροια. Αυτός, με τις ιδέες του που η βραχνιασμένη, τσιγγάνικη φωνή του τραγουδούσε με την κιθάρα του, πρώτο-έσπειρε τον σπόρο του Θεού στη καρδιά μου. Κι ειναι Μάρτυρας του Ιεχωβά, κι εγώ γεννήθηκα και μεγάλωσα Ευαγγελικός. Μυστήρια πραγματα... Τα λόγια ειναι της εξαιρετικής ποιήτριας Σώτιας Τσώτου. God bless his heart!Friends, let’s all have the heavenly perspective for whats going on in our world today. Everything that bothers us now, today, looks really small and insignificant from the heavenly perspective.