Η Μάχη της Αθήνας στα Δεκεμβριανά του 1944 με την Μηχανή του Χρόνου Videos αφιέρωμα


3 Δεκεμβρίου 1944 - Αθήνα, Δεκεμβριανά. 

Υπάρχουν δύο εκδοχές. Η επίσημη εκδοχή της Κυβέρνησης του Γεώργιου Παπανδρέου αναφέρει ότι ο σταθμός της Αστυνομίας Πόλεων (Πανεπιστημίου και Βασιλίσσης Σοφίας), δέχθηκε επίθεση από ένοπλους αντάρτες-διαδηλωτές του ΕΑΜ και αμύνθηκε ανταποδίδοντας τα πυρά.

Η εκδοχή της αριστεράς αναφέρει ότι κατόπιν εντολής του Άγγελου Έβερτ και αναίτια η Αστυνομία Πόλεων χτυπά το συλλαλητήριο του ΕΑΜ στην Πλατεία Συντάγματος. Το αποτέλεσμα ήταν 30 νεκροί και πολλοί τραυματίες διαδηλωτές. Το γεγονός σηματοδοτεί την έναρξη του ένοπλου κινήματος του ΚΚΕ στην πρωτεύουσα, που θα διαρκέσει επί 33 ημέρες.

Ο όρος Δεκεμβριανά αναφέρεται σε μία σειρά ένοπλων συγκρούσεων που έλαβαν χώρα στην Αθήνα το Δεκέμβριο 1944 έως τον Ιανουάριο 1945, ανάμεσα στις δυνάμεις του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και τις Βρετανικές και Κυβερνητικές δυνάμεις που ανήκαν σε ένα ευρύ πολιτικό φάσμα, από την σοσιαλοδημοκρατία (όπως ο πρωθυπουργός Γεώργιος Παπανδρέου ηγέτης του Δημοκρατικού Σοσιαλιστικού Κόμματος) έως την φιλομοναρχική δεξιά και τους πρώην συνεργάτες των κατακτητών » Περισσότερα Ιστορικά ντοκουμέντα εδώ

► Δεκεμβριανά: Το χρονικό από την Ματωμένη Κυριακή του Δεκέμβρη 1944


ΒΙΝΤΕΟ: 1944. Η «Μάχη της Αθήνας» στη «Μηχανή του Χρόνου»

Οι 33 ματωμένες ημέρες της Αθήνας του '44 (Δεκέμβριος και Ιανουάριος του 1944), που άνοιξαν τον δρόμο για τον εμφύλιο πόλεμο, μέσα από τις μαρτυρίες των πρωταγωνιστών, των μαχητών και τα ντοκουμέντα της εποχής.

Στο πρώτο μέρος του διπλού αφιερώματος η «Μηχανή του Χρόνου» περιγράφει τις πολιτικό παρασκήνιο που οδήγησε στο τελεσίγραφο του Βρετανού στρατηγού Ρόναλντ Σκόμπυ για τον αφοπλισμό όλων των ανταρτικών ομάδων, την παραίτηση των ΕΑΜικών υπουργών από την κυβέρνηση εθνικής ενότητας και το μεγάλο συλλαλητήριο της 3ης Δεκεμβρίου που πνίγηκε στο αίμα οδηγώντας τον ελληνικό λαό στο διχασμό.

Η Αθήνα χωρίζεται σε δύο στρατόπεδα, των κυβερνητικών και Βρετανών από τη μία και των δυνάμεων του ΕΑΜ από την άλλη. Όλες οι συνοικίες της πόλης μετατρέπονται σε πεδία συγκρούσεων, με πρώτο το Θησείο όπου έδρευε η οργάνωση Χ του Γεώργιου Γρίβα.

Σημαδιακή είναι η μάχη στο Πολυτεχνείο, όπου έγινε η πρώτη εισβολή τανκ από την κεντρική πύλη. Σε αυτή την μάχη συνελήφθη ο Νίκος Κούνδουρος, ο οποίος περιγράφει πως σώθηκε την τελευταία στιγμή από το εκτελεστικό απόσπασμα.

Ο σκηνοθέτης Μάνος Ζαχαρίας ήταν ο καπετάνιος του λόχου Λόρδος Μπάιρον του ΕΛΑΣ. Μετά από σχεδόν επτά δεκαετίες επιστρέφει στα πεδία των μαχών και περιγράφει τις αιματηρές μάχες στα Εξάρχεια.

Στο δεύτερο μέρος του αφιερώματος η «Μηχανή του Χρόνου» παρουσιάζει την ιστορική μάχη στο σύνταγμα Χωροφυλακής στου Μακρυγιάννη, τη μάχη στην Καισαριανή που έκρινε τη λήξη των Δεκεμβριανών, καθώς και τις μάχες στο Μετς και στο Κεφαλάρι.

Επιπλέον, μέσα από μαρτυρίες ανθρώπων που έζησαν τα Δεκεμβριανά, παρουσιάζεται η εικόνα μιας γκρεμισμένης Αθήνας, μιας πόλης χωρισμένης σε δύο στρατόπεδα.

Το Κολωνάκι βρίσκεται στα χέρια των κυβερνητικών και αποκαλείται από τους αριστερούς υποτιμητικά «Σκομπία».

Ο ΕΛΑΣ παγιδεύει με εκρηκτικά το ξενοδοχείο Μεγάλη Βρετανία, που αποτελεί το στρατηγείο των Βρετανών. Μια επιχείρηση που παραλίγο να κοστίσει του ζωή του Ουίνστον Τσώρτσιλ.

Άνθρωποι που συμμετείχαν στις μάχες, αλλά και ιστορικοί που τις έχουν μελετήσει ενδελεχώς περιγράφουν την εικόνα της Αθήνας και φωτίζουν το πολιτικό σκηνικό. Τέλος η εκπομπή με τον Χρίστο Βασιλόπουλο φωτίζει το θέμα των ομηριών και της τραγικής κατάληξης των Δεκεμβριανών. 1944.

Δείτε το 1ο και 2ο μέρος στο βίντεο

























ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ

Η εκτέλεση της ηθοποιού Ελένης Παπαδάκη στα Δεκεμβριανά. Η διαγραφή της από το Σωματείο Ελλήνων ηθοποιών και η δίκη των δολοφόνων της. Βίντεο με μαρτυρίες.

Η Ελένη Παπαδάκη υπήρξε από τις σημαντικότερες ηθοποιούς του ελληνικού θεάτρου και βρήκε φρικτό θάνατο κατά την διάρκεια των Δεκεμβριανών από μέλη της οργάνωσης ΟΠΛΑ. Ο θάνατός της αποτελεί μελανό σημείο της νεότερης ιστορίας. Η πρόσφατη αντίδραση του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών να μην δοθεί το όνομα της σε μια από τις σκηνές του Εθνικού Θεάτρου, έφερε την υπόθεση στο προσκήνιο. Η Παπαδάκη στην Απελευθέρωση διαγράφηκε από το Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών χωρίς όμως να γίνει εφαρμογή της ποινής. Τελικά δολοφονήθηκε από μέλη του ΟΠΛΑ κατά την διάρκεια των Δεκεμβριανών.

Μετά την Κατοχή η Ελένη Παπαδάκη κατηγορήθηκε για αντεθνική δράση, κυρίως για τη υποτιθέμενη σχέση της με τον κατοχικό πρωθυπουργό Ιωάννη Ράλλη. Η Μηχανή του Χρόνου είχε παρουσιάσει την υπόθεση της δολοφονίας της Ελένης Παπαδάκη στην έρευνα για τα Δεκεμβριανά.

Δείτε στο βίντεο να μιλούν ο δημοσιογράφος – ιστορικός ερευνητής Γιώργος Λεονταρίτης, ο καθηγητής ιστορίας Γιώργος Μαργαρίτης, η θεατρολόγος Μαίρη Καπή, ο αντιστασιακός Σταύρος Αβδούλος, ο Ελασίτης Κώστας Μαραγκουδάκης και ο Πρόεδρος του Πανελλαδικού Συνδέσμου Αγωνιστών Εαμικής Εθνικής Αντίστασης (ΠΣΑΕΕΑ) Στέλιος Ζαμάνος.













Ο Ζάχος Χατζηφωτίου υπηρέτησε στη Μέση Ανατολή. Συμμετείχε στις μάχες του Ελ Αλαμέιν και του Τομπρούκ. Στα Δεκεμβριανά ήταν επικεφαλής αξιωματικός στην ομάδα της ταξιαρχίας Ρίμινι και πολέμησε στην πλατεία Ρηγίλλης και στο Μετς επί της σημερινής Β. Κωνσταντίνου. Τότε από εκει περνούσε ο Ιλισσός ποταμός που αποτελούσε φυσικό «σύνορο» μεταξύ του Κολωνακίου, το οποίο ήλεγχαν οι Άγγλοι, και του Παγκρατίου, όπου υπήρχαν οχυρές θέσεις των Ελασιτών. Όπως περιγράφει, αν και διέθετε υπεροπλία και έλαβε εντολή να χτυπήσει, προτίμησε μια παρελκυστική μέθοδο, ώστε να μην υπάρξουν θύματα. «Είχαμε 100 πολυβόλα, θα τους σκοτώναμε όλους τους Ελασίτες. Έτσι ζήτησα να κάνουμε μια επίδειξη πυρός με φλογοβόλα. Ανάψαμε τον Ιλισσό», λέει στη Μηχανή του Χρόνου...













Περισσότερα ΘέματαΔεκεμβριανάΜηχανή του ΧρόνουΒ' Παγκόσμιος

Δεν υπάρχουν σχόλια: