Η κορυφαία Ελληνίδα του 20ου αιώνα
και η πλέον γνωστή παγκοσμίως ντίβα
Γνωστές και άγνωστες πτυχές της ζωής της μεγαλύτερης σοπράνο του εικοστού αιώνα, Μαρίας Κάλλας φωτίζει το επεισόδιο της σειράς 16/01/2013 «Έλληνες του πνεύματος και της τέχνης», που παρουσιάζει ο Μάριος Φραγκούλης με γυρίσματα στην Αθήνα, στη Νέα Υόρκη και στο Παρίσι.
Η μεγαλύτερη σοπράνο του εικοστού αιώνα, που με το μοναδικό τρόπο ερμηνείας της, άλλαξε την ιστορία της όπερας. Η τραγουδίστρια που η φωνή της χαρακτηρίστηκε θεϊκή και οι ερμηνείες της έγιναν συνώνυμο της τελειότητας. Της γυναίκας που, σαν την αγαπημένη της ηρωίδα Νόρμα, αφοσιώθηκε ολοκληρωτικά στην τέχνη της, δόθηκε με πάθος στον έρωτα και είχε ένα τέλος τραγικό.
Ο Μάριος Φραγκούλης, ακολουθώντας το νήμα που συνδέει τα γεγονότα και τα πρόσωπα που σημάδεψαν τη ζωή της Κάλλας, ταξιδεύει στη Νέα Υόρκη και στο Παρίσι μέσα στους χώρους της Όπερας του Παρισιού, θυμίζοντας τη συγκλονιστική εμφάνιση της Κάλλας το 1958 όταν, ανάμεσα στο κοινό, ο Αριστοτέλης Ωνάσης, ο μεγάλος έρωτας της ζωής της, την προσέχει για πρώτη φορά! Και τέλος, στην Αθήνα, στους χώρους της Λυρικής Σκηνής και του Μεγάρου Μουσικής.
Για τη Μαρία Κάλλας μιλούν: ο διάσημος μαέστρος της όπερας Georges Prêtre που συνεργάστηκε πολλές φορές μαζί της την δεκαετία του ’60· μέσα από ένα σπάνιο αρχειακό υλικό, η σπουδαία δασκάλα της Κάλλας, Ελβίρα ντε Ιντέλγκο, μιλά για την δεκαεξάχρονη τότε μαθήτριά της, ο γνωστός σκηνοθέτης Σπύρος Ευαγγελάτος, γιος του μαέστρου Αντίοχου Ευαγγελάτου που συνεργάστηκε με την νεαρότατη Κάλλας στην Λυρική Σκηνή την δεκαετία του ’40, η γνωστή μεσόφωνος Κική Μορφονιού που τραγούδησε δίπλα της στις παραστάσεις της Επιδαύρου το 1960 και πολλοί άλλοι.
Δείτε το βίντεο:
Η Κάλλας έγινε γνωστή στην Ελλάδα κυρίως μέσα από τις αναφορές του τύπου στα αμφιλεγόμενα γεγονότα της επαγγελματικής και προσωπικής της ζωής, όπως η ταραχώδης σχέση της με τον Έλληνα εφοπλιστή Αριστοτέλη Ωνάση, ωστόσο η καλλιτεχνική της πορεία αποτελεί τη βασική υστεροφημία της.
Με τα λόγια του μαέστρου Λέοναρντ Μπερνστάιν, η Κάλλας ήταν «η Βίβλος της Όπερας»· δεκάδες χρόνια μετά τον θάνατο της, παραμένει ο ορισμός της prima donna assoluta («απόλυτη πριμαντόνα») και μία εκ των πιο εμπορικώς επιτυχημένων οπερατικών καλλιτεχνών.
Δείτε το βίντεο:
Η Μαρία Κάλλας Commendatore OMRI (2 Δεκεμβρίου 1923 – 16 Σεπτεμβρίου 1977) ήταν κορυφαία Ελληνίδα υψίφωνος του 20ου αιώνα και η πλέον γνωστή παγκοσμίως ντίβα της όπερας. Η υψηλή μπελ κάντο φωνητική τέχνη της, το μεγάλο εύρος της φωνής της και οι ιδιάζουσες υποκριτικές τις ικανότητες έχουν επαινεθεί από πλήθος κριτικών.
Το ρεπερτόριό της εκτεινόταν από την κλασική όπερα Σέρια (Opera seria, σοβαρή όπερα) και τα μπελ κάντο (φωνητική τεχνική της Ιταλίας του 18ου αιώνα) έργα των Ντονιτσέττι, Μπελίνι και Ροσσίνι, φτάνοντας ως τη μεταγενέστερη όπερα των Βέρντι και Πουτσίνι· στην αυγή της καριέρας της, η Κάλλας τραγούδησε, συν τοις άλλοις, μελοδράματα του Βάγκνερ. Τιμώντας την μουσική και δραματική τέχνη της, το οπερατικό κοινό χαρακτήρισε την Κάλλας ως La Divina («Η Θεϊκή»).
Γεννήθηκε στο Μανχάταν της Νέας Υόρκης από Έλληνες μετανάστες στην Αμερική. Έλαβε την μουσική της εκπαίδευση στην Ελλάδα σε ηλικία δεκατριών ετών και έπειτα εδραιώθηκε στο οπερατικό στερέωμα στην Ιταλία.
Περνώντας από τα δεινά του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου και αντιμετωπίζοντας μυωπία υψηλού βαθμού που την άφησε σχεδόν τυφλή επί σκηνής, η Κάλλας κατάφερε να διακριθεί ξεπερνώντας πλήθος εμποδίων, μεταξύ των οποίων και η σκανδαλοθηρία του τύπου που συχνά την απεικόνιζε με δυσμενείς όρους. Στα μισά της καριέρας της, μια αισθητική αλλαγή, η σημαντική απώλεια βάρους της καθόρισε τη μετέπειτα σκηνική της παρουσία.
Γεννήθηκε στο Μανχάταν της Νέας Υόρκης από Έλληνες μετανάστες στην Αμερική. Έλαβε την μουσική της εκπαίδευση στην Ελλάδα σε ηλικία δεκατριών ετών και έπειτα εδραιώθηκε στο οπερατικό στερέωμα στην Ιταλία.
Περνώντας από τα δεινά του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου και αντιμετωπίζοντας μυωπία υψηλού βαθμού που την άφησε σχεδόν τυφλή επί σκηνής, η Κάλλας κατάφερε να διακριθεί ξεπερνώντας πλήθος εμποδίων, μεταξύ των οποίων και η σκανδαλοθηρία του τύπου που συχνά την απεικόνιζε με δυσμενείς όρους. Στα μισά της καριέρας της, μια αισθητική αλλαγή, η σημαντική απώλεια βάρους της καθόρισε τη μετέπειτα σκηνική της παρουσία.
Η Κάλλας έγινε γνωστή στην Ελλάδα κυρίως μέσα από τις αναφορές του τύπου στα αμφιλεγόμενα γεγονότα της επαγγελματικής και προσωπικής της ζωής, όπως η ταραχώδης σχέση της με τον Έλληνα εφοπλιστή Αριστοτέλη Ωνάση, ωστόσο η καλλιτεχνική της πορεία αποτελεί τη βασική υστεροφημία της.
Με τα λόγια του μαέστρου Λέοναρντ Μπερνστάιν, η Κάλλας ήταν «η Βίβλος της Όπερας»· δεκάδες χρόνια μετά τον θάνατο της, παραμένει ο ορισμός της prima donna assoluta («απόλυτη πριμαντόνα») και μία εκ των πιο εμπορικώς επιτυχημένων οπερατικών καλλιτεχνών.
Η Μαρία Κάλλας στην διάρκεια γυρισμάτων στην
Maria Callas - Depuis Le Jour
dimitrisandreou.wordpress.com
Σε αυτή την άρια και με την Κάλλας, μπορεί κανείς να καταλάβει άμεσα τα περάσματα της σοπράνο, όπως επίσης και την mezza voce τεχνική. Η τεχνική mezza voce είναι μια φωνητική τοποθέτηση που συνοδεύει τους τραγουδιστές που έχουν ήδη εξαιρετική τεχνική στο λαιμό τους και χρησιμοποιούν τις χορδές τους με άκρως υγιή τρόπο!
Σε αυτή την άρια και με την Κάλλας, μπορεί κανείς να καταλάβει άμεσα τα περάσματα της σοπράνο, όπως επίσης και την mezza voce τεχνική. Η τεχνική mezza voce είναι μια φωνητική τοποθέτηση που συνοδεύει τους τραγουδιστές που έχουν ήδη εξαιρετική τεχνική στο λαιμό τους και χρησιμοποιούν τις χορδές τους με άκρως υγιή τρόπο!
Η Κάλλας υπήρξε η τραγουδίστρια που είχε την mezza voce τεχνική στο λαιμό της σε πολύ υψηλό επίπεδο και μέσα απ' αυτή την άρια μπορεί κανείς να το αντιληφθεί άμεσα και εύκολα.
Στην mezza voce τεχνική αποκαλύπτονται με μεγάλη σαφήνεια τα περάσματα της φωνής που ανήκουμε! Είναι απ' τις ομορφότερες άριες για σοπράνο, μία άρια που δίνω πάντα στις σοπράνο μαθήτριές μου!
Το σπίτι της παραμένει ένα αναξιοποίητο διαμάντι
Η πολυκατοικία Παπαλεονάρδου είναι ένα αριστούργημα της Αθήνας όπως και να έχει. Το γεγονός ότι ένα από τα διαμερίσματα της συνδέθηκε με την πρώιμη πορεία της Κάλλας αυτό δυναμώνει την υπεροχή του.
Μέχρι σήμερα όμως και παρόλο που έχει χυθεί τόσο μελάνι, το ιστορικό κτίριο παραμένει έρημο και ρυπαρό με μια πλάκα κάτω από τους εμβληματικούς ερωτιδείς της εισόδου να θυμίζει την παρουσία της Κάλλας σε αυτό. Μιας Μαρίας μάλλον που εξελίχθηκε στην Κάλλας.
Σήμερα το σπίτι αυτό θα ήταν λόγος να βρεθείς στην Αθήνα και με την ανάπλαση του θα συνέβαλλε ώστε η Πατησίων να γινόταν ένας άξονας πολιτισμού με επίκεντρο το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Προς το παρόν φθείρεται διαρκώς, αντίθετα με την μνήμη της Κάλλας που παραμένει ολόφρεσκη και ζωντανή στην συνείδηση όλων μας.
Μέχρι σήμερα όμως και παρόλο που έχει χυθεί τόσο μελάνι, το ιστορικό κτίριο παραμένει έρημο και ρυπαρό με μια πλάκα κάτω από τους εμβληματικούς ερωτιδείς της εισόδου να θυμίζει την παρουσία της Κάλλας σε αυτό. Μιας Μαρίας μάλλον που εξελίχθηκε στην Κάλλας.
Σήμερα το σπίτι αυτό θα ήταν λόγος να βρεθείς στην Αθήνα και με την ανάπλαση του θα συνέβαλλε ώστε η Πατησίων να γινόταν ένας άξονας πολιτισμού με επίκεντρο το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Προς το παρόν φθείρεται διαρκώς, αντίθετα με την μνήμη της Κάλλας που παραμένει ολόφρεσκη και ζωντανή στην συνείδηση όλων μας.
Foto: Αθηνολόγιο / athenologio
«Α, ένα τρομερό δέος. Η ευφορία εκρήγνυται πάνω σε εκείνα
τα τζάμια στο σκοτάδι. Αλλά μια τέτοια ευφορία που σε κάνει
να τραγουδάς με τη φωνή σου είναι μια επιστροφή από το θάνατο.
Για μένα υπάρχει ένα κενό στο σύμπαν, ένα άνοιγμα στο σύμπαν,
και συ τραγουδάς από εκεί» Πιερ Πάολο Παζολίνι στη Μαρία Κάλλας
Βιβλιογραφία
- Πετσάλης-Διομήδης, Νικόλαος (2001). The Unknown Callas: The Greek Years. Amadeus Press. σελ. 32. - Στασινοπούλου, Αριάννα (1981). Maria Callas: The Woman Behind the Legend. New York: Simon and Schuster. Σελίδες 22-23, 30. wikipedia.org
Εκπομπή: Οι Έλληνες που αγαπήσαμε, οι Έλληνες που μας έδειξαν το δρόμο. Μια παραγωγή του ΣΚΑΙ μάς θυμίζει ότι στην Ελλάδα του 20ού αιώνα έζησαν και μεγαλούργησαν Έλληνες, οι οποίοι συνεχίζουν να μας κάνουν υπερήφανους σε όλο τον κόσμο.
Μέσα από τη μοναδική αυτή σειρά δέκα αφιερωμάτων, θα γίνουμε μάρτυρες των κορυφαίων στιγμών τους αλλά και των δοκιμασιών τους, θα δούμε εικόνες και θα ακούσουμε ήχους από μια Ελλάδα άλλων χρόνων.
Έλληνες του Πνεύματος και της Τέχνης (video)
Εκπομπή: Οι Έλληνες που αγαπήσαμε, οι Έλληνες που μας έδειξαν το δρόμο. Μια παραγωγή του ΣΚΑΙ μάς θυμίζει ότι στην Ελλάδα του 20ού αιώνα έζησαν και μεγαλούργησαν Έλληνες, οι οποίοι συνεχίζουν να μας κάνουν υπερήφανους σε όλο τον κόσμο.
Μέσα από τη μοναδική αυτή σειρά δέκα αφιερωμάτων, θα γίνουμε μάρτυρες των κορυφαίων στιγμών τους αλλά και των δοκιμασιών τους, θα δούμε εικόνες και θα ακούσουμε ήχους από μια Ελλάδα άλλων χρόνων.
Κοινοποιήστε και Κάντε like στη σελίδα
«Αέναη επΑνάσταση» στο Facebook
by Sophia-Ntrekou.gr | Αέναη επΑνάσταση
«Αέναη επΑνάσταση» στο Facebook
by Sophia-Ntrekou.gr | Αέναη επΑνάσταση
Βίντεο: Δύο μόλις μέρες από το θάνατο της μεγάλης
ντίβας Μαρία Κάλλας γυρίστηκε αφιέρωμα της ΕΡΤ
με τον τίτλο Η Αυλαία Έπεσε (ΕΡΤ - 1977)
Η Ελληνίδα Μαρία Κάλλας
Ντοκιμαντέρ 2007 με θέμα τη ζωή και την πορεία της Μαρίας Κάλλας, εστιάζοντας στην Ελλάδα, και σε σημαντικούς σταθμούς της καλλιτεχνικής της διαδρομής από το 1957 ως τον θάνατό της. Παρουσιάζει το γενεαλογικό δέντρο της θρυλικής ντίβας και περιγράφει αναλυτικά την πορεία της οικογένειάς της, τις μουσικές σπουδές της, τις συνεργασίες της με τη Λυρική αλλά και τις παραστάσεις που έδωσε στην Ελλάδα από το 1957 και μετά. Προβάλλεται αρχειακό οπτικοακουστικό υλικό, που προέρχονται από προσωπικές και μη συλλογές, όπως το Αρχείο ΕΡΤ, Ταινιοθήκη της Ελλάδος, Αρχείο Αλέξη Μινωτή κ.α. Σκηνοθεσία Τάσος Ψαρράς
Η Ελληνίδα Μαρία Κάλλας
Ντοκιμαντέρ 2007 με θέμα τη ζωή και την πορεία της Μαρίας Κάλλας, εστιάζοντας στην Ελλάδα, και σε σημαντικούς σταθμούς της καλλιτεχνικής της διαδρομής από το 1957 ως τον θάνατό της. Παρουσιάζει το γενεαλογικό δέντρο της θρυλικής ντίβας και περιγράφει αναλυτικά την πορεία της οικογένειάς της, τις μουσικές σπουδές της, τις συνεργασίες της με τη Λυρική αλλά και τις παραστάσεις που έδωσε στην Ελλάδα από το 1957 και μετά. Προβάλλεται αρχειακό οπτικοακουστικό υλικό, που προέρχονται από προσωπικές και μη συλλογές, όπως το Αρχείο ΕΡΤ, Ταινιοθήκη της Ελλάδος, Αρχείο Αλέξη Μινωτή κ.α. Σκηνοθεσία Τάσος Ψαρράς
Η ΕΛΛΗΝΙΔΑ ΜΑΡΙΑ ΚΑΛΛΑΣ | ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ | ΕΡΤ | 2007
Το ντοκιμαντέρ με θέμα τη ζωή και την καλλιτεχνική πορεία της λυρικής τραγουδίστριας Μαρίας Κάλλας, εστιάζεται στις μουσικές της σπουδές, στα πρώτα της καλλιτεχνικά βήματα και στις σημαντικές εμφανίσεις της στην Ελλάδα μετά το 1957.
Το πρώτο μέρος του ντοκιμαντέρ «Η Ελληνίδα Μαρία Κάλλας» παρουσιάζει το γενεαλογικό δέντρο της θρυλικής ντίβας και περιγράφει αναλυτικά την πορεία της οικογένειάς της από την Αθήνα στον Μελιγαλά, μέχρι τη μετανάστευση στις ΗΠΑ.
Το δεύτερο μέρος αναφέρεται στις μουσικές σπουδές της στο Εθνικό Ωδείο και το Ωδείο Αθηνών, στις συνεργασίες της με την Εθνική Λυρική Σκηνή από το 1937 έως το 1945, οπότε φεύγει από την Ελλάδα για τις ΗΠΑ και στη συνέχεια για την Ιταλία.
Το τρίτο και τελευταίο μέρος του ντοκιμαντέρ αφορά τις παραστάσεις που έδωσε η Μαρία Κάλλας στην Ελλάδα από το 1957 και μετά: το ρεσιτάλ στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών (1957), τις δύο όπερες «Νόρμα» (1960) και Μήδεια (1961) στην Επίδαυρο αλλά και την τελευταία παρουσία της στις «Γιορτές Λόγου και Τέχνης» στη Λευκάδα το 1964 («Καβαλερία Ρουστικάνα»).
Σε όλη τη διάρκεια του ντοκιμαντέρ παρεμβάλλεται αρχειακό οπτικοακουστικό υλικό με θέμα τα ιστορικά γεγονότα της εποχής, φωτογραφίες από δημοσιεύματα και πρωτοσέλιδα του Τύπου για τις εμφανίσεις της Κάλλας, αποσπάσματα από συνεντεύξεις της ίδιας στο Ραδιόφωνο, και, τέλος, συνεντεύξεις συγγενών, συνεργατών και ανθρώπων του καλλιτεχνικού χώρου που σχετίστηκαν με την Ελληνίδα υψίφωνο, όπως της Μαρίκας Παπαδοπούλου (υψίφωνος) και της Άρντα Μαντικιάν (μεσόφωνος). Ηχογραφήσεις από δημοφιλείς άριες “ντύνουν” την ταινία. Περιλαμβάνονται επίσης, ηχητικά αποσπάσματα συνεντεύξεων του Τζιοβάνι Μπατίστα Μενεγκίνι (μτφ. Ν. Ζαχαρίου) και του Κωστή Μπαστιά. Μεταξύ άλλων, παρουσιάζονται αποσπάσματα συνεντεύξεων του Αλέξη Μινωτή και του Αντίοχου Ευαγγελάτου.
Έτος παραγωγής, Ημερομηνία 1ης προβολής 19/9/2007
Έρευνα - σενάριο και σκηνοθεσία: Τάσος Ψαρράς
Αφηγητής: Κώστας Καστανάς. Διάρκεια: 01:33:22
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου