Ο χαμένος λόγος του Σεφέρη της 6ης Απριλίου του 1941 στους
ξένους ανταποκριτές μια ώρα μετά την εισβολή των Γερμανών
Ανακοινώσεις του κ. Σεφεριάδη [Γιώργος Σεφέρης] προς
τους ανταποκριτάς του ξένου τύπου [1] (6 Απριλίου 1941)
Τὸ γεγονὸς τὸ ὁποῖον ἐπεριμέναμεν ἀπὸ μακροῦ χρόνου ἐπραγματοποιήθη. Σήμερον εἰς τὰς 5.30΄, τὰ στρατεύματα τοῦ «Μεγάλου Ράιχ» ἐπετέθησαν ἐναντίον τῆς Ἑλλάδος, τῆς μικρᾶς Ἑλλάδος, μιᾶς μικρᾶς χώρας ἡ ὁποία ἀπὸ μηνῶν ἀνθίσταται νικηφόρως ἐναντίον τῆς πλέον ὑπούλου ἐπιδρομῆς.
Βεβαίως, γνωρίζομεν -μᾶς τὸ εἶπαν τοσάκις- ὅτι ὑπάρχει μία νέα εὐρωπαϊκὴ τάξις. Βεβαίως, ἡ νέα αὐτὴ τάξις σημαίνει ὅτι πρέπει νὰ δολοφονοῦν τὸν ἀδύνατον, ὅτι δύνανται νὰ μεταχειρίζωνται τὰ πλέον βδελυρὰ ψεύδη διὰ νὰ δολοφονοῦν τοὺς μικροὺς λαούς, ὅτι πρέπει συστηματικὰ νὰ ἐξολοθρεύουν μὲ ὅλα τὰ μέσα τῆς συγχρόνου ἐπιστήμης τοῦς λαοὺς τοὺς ὁποίους θέλουν νὰ ὑποδουλώσουν.
Ἡ Ἑλλὰς ὑπέστη σήμερον τὴν πρωϊαν τὴν ἐπίθεσιν μιᾶς μεγάλης Αὐτοκρατορίας, ἡ ὁποία προσθέτει τὰ 80-90.000.000 τῶν κατοίκων της εἰς τὰ 45.000.000 ἐκείνων οἱ ὁποίοι μᾶς ἐπετέθησαν εἰς τὸ ἀλβανικὸν μέτωπον. Τὸ πρόσχημα καὶ ἡ δικαιολογία τὴν ὁποίαν δίδουν εἶναι ὅτι ἡ Γερμανία ἤθελε νὰ μᾶς κάμῃ νὰ ἀποφύγωμεν τὰς φρικαλεότητας τοῦ πολέμου.
Ἐὰν δὲν ἐδίδαμεν καμμίαν σημασίαν εἰς τὴν ὕπαρξιν μας, εἰς τὴν ὕπαρξιν τῆς ψυχῆς μας, τῶν παραδόσεών μας, τὰς ὁποίας ἔχομεν ἀπὸ πολλῶν χιλιετηρίδων, καὶ αἱ ὁποῖαι πολλάκις ἔδωσαν τὴν σφραγίδα των εἰς τὴν φυσιογνωμίαν τοῦ κόσμου, ἐὰν δὲν ἐδίδαμεν σημασίαν εἰς τὴν ἀνθρωπίνην ἀξιοπρέπειαν, τότε θὰ ἦτο δυνατὸν νὰ μᾶς πείσῃ αὐτὴ ἡ ἐπιχειρηματολογία, ἥτις βασίζεται εἰς τὴν ἀρχὴν ὅτι «ὅσον μεγαλύτερον εἶναι τὸ ψεῦδος τόσον εἶναι καὶ ἀποτελεσματικώτερον». Ἀλλὰ τὰ πράγματα δὲν συνέβησαν κατ᾿ αὐτὸν τὸν τρόπον.
Ἡ Ἑλλὰς τὴν 28ην Ὀκτωβρίου ἔλαβε τὴν ἀπόφασιν νὰ ζήσῃ ἐλευθέρα ἢ νὰ ἀποθάνῃ. Τὴν ἀπόφασιν ταύτην οὐδὲ κἂν τὴν συνεζήτησεν ἤδη ἀπὸ τοὺς πρώτους μῆνας τοῦ πολέμου. Ἡ ἀπόφασίς της αὕτη παραμένει ἀκόμη καὶ σήμερον ἰσχυρά, ὁπότε τὸ αὐτὸ πρόβλημα παρουσιάσθη πρὸ ἡμῶν. Καὶ σήμερον εἴμεθα ἀποφασισμένοι νὰ ζήσωμεν ἐλεύθεροι ἢ ν᾿ ἀποθάνωμεν.
Πρωτοσέλιδο εφημερίδας την 6η Απριλίου 1941.
Εἴμεθα μικρὸς λαὸς ἀλλὰ ἔχομεν μεγάλην πεῖραν. Γνωρίζομεν ὅτι εἶναι κάποτε ἡ μοῖρα ὡρισμένων ἐθνῶν νὰ ἀντιτάσσωνται πάντοτε εἰς ὡρισμένας δυνάμεις τοῦ κακοῦ. Δὲν εἶναι ἡ πρώτη φορὰ καθ᾿ ἣν ἡ Ἑλλὰς ἐκτελεῖ τοιοῦτον προορισμόν. Οὐδεμία ἀμφιβολία ὅτι, ὅπως τὸν ἐξετέλεσε κατὰ τὸ παρελθόν, θὰ τὸν ἐκτελέσῃ καὶ σήμερον, αὔριον, πάντοτε ὁσάκις παρουσιάζεται ἡ περίπτωσις νὰ πολεμήσῃ τὰς δυνάμεις τοῦ κακοῦ.
Ὅταν ἤρχισαν αἱ συναθροίσεις αὗται, σᾶς ἐξήγησα τοὺς ἠθικοὺς λόγους τῆς ἀποφάσεώς μας. Οἱ ἴδιοι λόγοι ἰσχύουν καὶ σήμερον. Πιστεύομεν ὅτι τὸ δίκαιον θὰ κατισχύσῃ ἐν τέλει. Ἡ θέλησίς μας καὶ ἡ πίστις μας εἰς τὸ δίκαιον τοῦ ἀγῶνος μας εἶναι ἰσχυρὸς παράγων διὰ τὴν νίκην. Ἀλλ᾿ ἐκτὸς τοῦτου, ἔχομεν μαζί μας καὶ ἄλλους λαούς, οἱ ὁποῖοι ἀγωνίζονται ὑπὲρ τῶν αὐτῶν ἰδεωδῶν διὰ τὰ ὁποῖα καὶ ἡμεῖς ἀγωνιζόμεθα.
Ἡ ἡρωικὴ Γιουγκοσλαβία ὑπέστη ἐπίσης ἐπίθεσιν. Εἰς τοὺς εἰσβολεῖς ἀντέταξε τὴν ἰδίαν ὑπέροχον ἀντίστασιν τὴν ὁποίαν ἀντετάξαμεν καὶ ἡμεῖς τὴν 28ην Ὀκτωβρίου. Εἶναι παρήγορον νὰ πολεμᾷ κανεὶς κατὰ τὰς δυσκόλους στιγμὰς μὲ φίλους μὲ τοὺς ὁποίους μᾶς συνδέει μακρὰ παράδοσις φιλίας καὶ ἀδελφοσύνης εἴτε εἰς τὰ πεδία τῶν μαχῶν εἴτε εἰς τὰ ἔργα τῆς εἰρήνης.
Ἐκτὸς ὅμως τῶν ἀδελφῶν μας Γιουγκοσλάβων, μάχονται μεθ᾿ ἡμῶν καὶ τὸ μέγα Ἀγγλικὸν Ἔθνος, τὸ ὁποῖον μᾶς ἐβοήθησεν ἐναντίον ἐκείνων οἱ ὁποῖοι ἠθέλησαν νὰ μᾶς ὑποδουλώσουν. Μὲ τοὺς συμμάχους μας αὐτοὺς καὶ μὲ τὸν ἡρωισμὸν τῶν στρατιωτῶν μας, θὰ φέρωμεν εἰς αἴσιον πέρας τὸν ἀγῶνα, καὶ εἴμεθα βέβαιοι ὅτι θὰ νικήσωμεν.
Ολονύκτιος Ύμνος πριν την Άλωση δια χειρός Συμεών Ματσκάνη
Σήμερα τὸ πρωὶ ἤκουσα νὰ ψάλλεται αὐθορμήτως ἀπὸ τὰ συγκεντρωθέντα πλήθη ὁ Ἀκάθιστος Ὕμνος. Ὄσας δυσκολίας καὶ ἂν ἀντιμετωπίζωμεν τώρα, θὰ ἔλθῃ ἡμέρα ὅπου ὅλοι οἱ ἐλεύθεροι λαοὶ ποὺ ἀγωνίζονται αὐτὴν τὴν στιγμήν, οἱ μαρτυρικοὶ λαοί, καὶ ὅλοι ὅσοι εἰς τὸ μέλλον θὰ ἔλθουν συμπαραστάται εἰς τὸ πλευρόν μας, ὅλοι θὰ ἀναμέλψουν τὸν Ὕμνον αὐτὸν εἰς τὴν προστάτιδα Θεοτόκον.
Ὅπως σᾶς εἶπα καὶ ἐν ἀρχῇ, ἡ μάχη ἤρχισεν εἰς τὰς 5.30΄ τῆς πρωίας, κατὰ τὴν αὐτὴν στιγμὴν καθ᾿ ἣν ὁ Πρεσβευτὴς τῆς Γερμανίας ἐπέδιδε τὴν διακοίνωσίν του εἰς τὸν Πρωθυπουργὸν κ. Κοριζῆν. Ἡ διακοίνωσις αὕτη παρέπεμπε τὸν Πρωθυπουργὸν τῆς Ἑλλάδος εἰς ἄλλην διακοίνωσιν ἐπιδοθεῖσαν κατὰ τὴν αὐτὴν ὥραν εἰς τὸν ἐν Βερολίνῳ Πρεσβευτὴν τῆς Ἑλλάδος κ. Ραγκαβῆν ὑπὸ τοῦ Ὑπουργοῦ τῶν Ἐξωτερικῶν τοῦ Ράιχ. Τοῦτο ἦτο μεγάλη λεπτότης ἐκ μέρους των. Ἐπίσης ἐξαιρετικὴν λεπτότητα δεικνύει καὶ τὸ γεγονὸς ὅτι κατὰ τὴν αὐτὴν στιγμὴν ἤρχιζε καὶ ἡ ἐπιδρομή.
Ὡς πρὸς τὰς εἰδήσεις τοῦ βορειοανατολικοῦ μετώπου, καὶ αὐτοὶ οἱ Γερμανοὶ εἰς τὸ ἀνακοινωθέν των λέγουν ὅτι συνήντησαν πείσμονα ἀντίστασιν ἐκ μέρους τῶν Ἑλλήνων. Ἀπὸ τῆς πρωίας σήμερον ἡ μεγαλυτέρα ἐποποιία τῆς Ἑλλάδος γράφεται εἰς τὰς δέλτους τῆς Ἱστορίας. Πρὸ τοῦ ἡρωισμοῦ τῶν στρατιωτῶν μας, ὠχριᾷ ὅ,τι καὶ ἂν ἐπετέλεσαν μέχρι τοῦδε οἱ Ἕλληνες ὑπερασπιζόμενοι τὸ πάτριον ἔδαφος. Μαχόμεθα ἐναντίον δυνάμεων δεκάκις μεγαλυτέρων καὶ ἐναντίον μηχανικῶν μέσων ἑκατοντάκις ἀνωτέρων. Οἱ Ἕλληνες ἀνθίστανται σταθερῶς. Τὰ πτώματα τῶν εἰσβολέων συσσωρεύονται πρὸ τῶν γραμμῶν μας. Οἱ Γερμανοὶ δὲν ἠμποροῦν νὰ προχωρήσουν, ἐνῷ τὰ γερμανικὰ ἀεροπλάνα μαίνονται ὑπεράνω τῶν γραμμῶν μας.
[1] Οι ανακοινώσεις έγιναν γαλλικά, χωρίς χειρόγραφο. Τούτο είναι το πρακτικό που κρατούσε η υπηρεσία.
Βιβλιογραφία: Σεφέρης, Γιώργος (ψευδώνυμο του Γιώργου Σεφεριάδη), Χειρόγραφο Σεπ. ’41, Ίκαρος, Αθήνα 1972, 1η έκδ. Επιμελητής Ξύδης, Αλέξανδρος Γ. (1917-2004)
Ο Γιώργος Σεφέρης (πραγματικό όνομα: Γεώργιος Σεφεριάδης, Βουρλά, Σμύρνη, 29 Φεβρουαρίου/13 Μαρτίου 1900 – Αθήνα, 20 Σεπτεμβρίου 1971) ήταν Έλληνας διπλωμάτης και ποιητής και ο πρώτος Έλληνας που τιμήθηκε με Νόμπελ Λογοτεχνίας. Είναι ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες ποιητές και εκ των δύο μοναδικών Ελλήνων βραβευμένων με Νόμπελ, μαζί με τον Οδυσσέα Ελύτη. » Περισσότερα »
Η ιστορική δήλωση του Σεφέρη κατά της χούντας στο BBC
Ακάθιστος Ύμνος (Χαιρετισμοί) Ἀκολουθία Χαιρετισμῶν τῆς Θεοτόκου
Ακάθιστος Ύμνος: οι Χαιρετισμοί της Θεοτόκου (Πρωτότυπο, Μετάφραση, Ιστορία)
Τη Υπερμάχω στα Σουαχίλι στην Ορθόδοξη Τανζανία της Αφρικής
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου