Προσωπογραφία της μητέρας μου ~ Μάνος Χατζιδάκις (video)

1960 ο Μάνος Χατζιδάκις με τη μητέρα του Αλίκη

Από το αριστουργηματικό ορχηστρικό έργο του Μάνου Χατζιδάκι «Το χαμόγελο της Τζοκόντας», που πρωτοκυκλοφόρησε στις ΗΠΑ το 1965 με τον τίτλο «Gioconda’s Smile» και παραγωγό τον Quincy Jones. Την ίδια χρονιά κυκλοφόρησε και στην Ελλάδα.

Τον πρώτο χρόνο της κυκλοφορίας του ο δίσκος πούλησε 500.000 αντίτυπα παγκοσμίως, ενώ μέχρι σήμερα υπολογίζεται ότι έχει πουλήσει περίπου 3.000.000 σε όλο τον κόσμο.

Προσωπογραφία της μητέρας μου

...Η μητέρα μου είναι γλυκιά & τρυφερή & μ' αγαπάει.
θα' θελε να 'χε σταματήσει ο χρόνος εκείνη τη στιγμή
που μ' έχει αντίκρυ της & με κοιτάζει.
γνωρίζω εκείνη τη στιγμή καλά,
μα δεν μπορώ ούτε μπορεί να τήνε σταματήσει.

«Η μητέρα μου είναι γλυκιά και τρυφερή και μ' αγαπάει», γράφει ο Μάνος Χατζιδάκις στο κείμενο που συνοδεύει το ορχηστρικό του «Προσωπογραφία της μητέρας μου» στο «Χαμόγελο της Τζοκόντα». Και συνεχίζει:

«Θα 'θελε να 'χε σταματήσει ο χρόνος εκείνη τη στιγμή που μ' έχει αντίκρυ της και με κοιτάζει. Γνωρίζω εκείνη τη στιγμή καλά, μα δεν μπορώ ούτε μπορεί να τηνε σταματήσει.

Κι έτσι θα μείνει πάντα στη μνήμη μας, ευγενική και τρυφερή να καρτεράει μια δυο στιγμές που πέρασαν, μια δυο στιγμές που έζησα μοναδικά για εκείνη».

«Η μητέρα μου ήταν από την Αδριανούπολη κόρη του Κωνσταντίνου Αρβανιτίδη, και ο πατέρας μου απ' την Μύρθιο της Ρεθύμνου, απ' την Κρήτη. Είμαι ένα γέννημα δύο ανθρώπων που καθώς γνωρίζω δεν συνεργάστηκαν ποτέ, εκτός απ' την στιγμή που αποφάσισαν την κατασκευή μου. Γι' αυτό και περιέχω μέσα μου χιλιάδες αντιθέσεις κι όλες τις δυσκολίες του Θεού. Όμως η αστική μου συνείδηση, μαζί με τη θητεία μου την λεγόμενη «ευρωπαϊκή», φέραν ένα εντυπωσιακό αποτέλεσμα. Έγινα τόσο ομαλός, έτσι που οι γύρω μου να φαίνονται όλοι ανώμαλοι.» 

1960 Ο Μάνος Χατζιδάκις με τη μητέρα του Αλίκη

Για τη γέννησή του ο ίδιος γράφει: «Στις 10 το βράδυ γεννήθηκα. Απόψε δεν είχα καιρό ν’ ακούσω μουσική. Έπρεπε να γνωρίσω τη μητέρα μου και τον πατέρα μου.»

Γεννήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 1925 στην Ξάνθη. Ο πατέρας του, Γεώργιος Χατζιδάκις, καταγόταν από τη Μύρθιο Ρεθύμνου και ήταν δικηγόρος και η μητέρα του, Αλίκη, καταγόταν από την Ανδριανούπολη. «Από τη μητέρα μου, κληρονόμησα όλους τους γρίφους που από παιδί μ’ απασχολούν και μέχρι σήμερα κάνω προσπάθειες να τους λύσω. Χωρίς τους γρίφους της, δεν θα ήμουν ποιητής...». (Περισσότερα για την ζωή του εδώ και εδώ)

Η Ζωή του Μάνου Χατζηδάκι - Βίντεο

Το 1932, η μητέρα, ο Μάνος κι η αδελφή του Μιράντα, εγκαθίστανται οριστικά στην Αθήνα. Οι γονείς τους αποφασίζουν να ακολουθήσουν χωριστούς δρόμους.

Photo αρχείο Mάνου Χατζιδάκι
η μητέρα του παίζει πιάνο. Photo αρχείο Mάνου Χατζιδάκι

Προσωπογραφία της μητέρας μου 
♪ Στίχοι, Μουσική Μάνος Χατζιδάκις ♪

Η ματιά σου χρυσή, γλυκό κρασί
ο λαιμός σου νησί, εγώ κι εσύ.
Μια φωτογραφία κάτι σαν αγία
μες στο βάθος μιας πηγής.
Δέξου τη μαγεία που έχει η λειτουργία 
και το τέλος μιας φυγής.


Σιωπηλή με κοιτάς και με ζητάς
τη στιγμή σταματάς και με κρατάς
μέσα στο σκοτάδι που είναι σ’ ένα χάδι
κι είναι σημάδι απ’ τον καιρό.
Δε θα σε ξεχάσω κι ούτε θα σε χάσω
κάπου θα σε ξαναβρώ...

Ο Μάνος Χατζιδάκις αποφασίζει το 1987 να γράψει στίχους για μερικά από τα τραγούδια του δίσκου «Το Χαμόγελο Της Τζοκόντας» που είχε ηχογραφηθεί στη Νέα Υόρκη, τον Απρίλιο του 1965. Ο Ν. Γκάτσος δε θέλει να επέμβει σε ένα έργο που το θεωρεί ολοκληρωμένο.

Ο Μάνος Χατζιδάκις είχε γράψει στίχους και για την «Προσωπογραφία της μητέρας μου» που παίχτηκε στο πρόγραμμα του Σείριου, όμως, θεωρώντας ότι το τραγούδι δεν ήταν ολοκληρωμένο, δεν προχώρησε στην έκδοσή του. Το τραγούδι κυκλοφορεί στον ομώνυμο δίσκο της Δήμητρας Γαλάνη με ζωντανές ηχογραφήσεις από το Σείριο του Μ. Χατζιδάκι.

Portrait Of My Mother · Manos Hadjidakis 1986 - Γαλάνη (Σείριος)

Το κείμενο του Μάνου Χατζιδάκι εμπεριέχεται σε έναν από τα πιο εμπνευσμένους δίσκους της νεότερης μουσικής ιστορίας, το «Χαμόγελο της Τζοκόντα». Έργο 22 (1964), για ορχήστρα. Το έργο ηχογραφήθηκε στην Νέα Υόρκη το 1965. 

Δεν υπάρχουν σχόλια: