Σήμερα, η διαφθορά και ο ατομισμός κυριαρχεί,
(Columnist Sophia Drekou, BSc in Psychology)
Ως θεσμός η εξουσία προέρχεται εκ του Θεού και όχι οι συγκεκριμένοι άρχοντες. «πειθαρχείν δει Θεώ μάλλον ή ανθρώποις». (Πράξ. 5, 29.) «Άλλοι όροι βασιλείας και άλλοι όροι ιερωσύνης. Ούτος μεν γαρ τα επί γης έλαχεν οικονομείν· ο δε της ιερωσύνης θεσμός άνω κάθηται. Ο βασιλεύς σώματα εμπιστεύεται, ο δε ιερεύς ψυχάς». Εις το «Είδον τον Κύριον...» 4, 4, PG 56, 125. (Άγ. Ιωάννης Χρυσόστομος)
Η μνήμη ενός από τους μεγαλύτερους και πολυγραφότερους Πατέρες, τον μέγιστο Άγιο Ιωάννη Χρυσόστομο (13 Νοεμβρίου), (Αντιόχεια Συρίας, πιθ. 349 - Κόμανα Πόντου, ✟ 14 Σεπτεμβρίου 407) γνωστός και ως Ιωάννης της Αντιόχειας. Υπήρξε ένας από τους σπουδαιότερους θεολόγους και πνευματικούς ηγέτες της εκκλησίας κατά τον 4ο και 5ο αιώνα. Αντιοχέας ρήτορας, συγγραφέας, Πατέρας και ιεράρχης της Ορθοδόξου Εκκλησίας.
Γεννήθηκε στην Αντιόχεια της Συρίας μεταξύ 344 και 354. Έδρασε στην ίδια πόλη, αλλά και στην Κωνσταντινούπολη και τελικά πέθανε εκδιωγμένος από την αυτοκρατορική αυλή το 407, λόγω του αυστηρού ελέγχου που της ασκούσε.
Ο ίδιος συγκαταλέγεται ανάμεσα στις κορυφαίες εκκλησιαστικές προσωπικότητες, ένεκα του αξεπέραστου χαρίσματός του στην ομιλία. Διετέλεσε επίσης επίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως, όπου διακρίθηκε για το σπουδαίο ποιμαντικό και φιλανθρωπικό έργο που διενήργησε.
Τελικά αναδείχτηκε ως ένας από τους πλέον λαοφιλείς ιεράρχες, εξ ου και σήμερα θεωρείται άγιος από την Καθολική Εκκλησία, τα Λουθηρανικά και Αγγλικανικά δόγματα, ενώ κατατάσσεται στους μεγάλους πατέρες της Ορθόδοξης Εκκλησίας, αφήνοντας πίσω σπουδαίο, ανεκτίμητο και διαχρονικό συγγραφικό έργο, που αγκαλιάζει όλο το φάσμα των ποιμαντικών και θεολογικών ζητημάτων της εκκλησίας.
Εορτάζεται: Από την Ορθόδοξη Εκκλησία, Ρωμαιοκαθολική,την Λουθηρανική και την Αγγλικανική στις εξής ημέρες. Δείτε »
Μαζί με τον Γρηγόριο τον Θεολόγο και τον Βασίλειο τον Μέγα αποτελούν τους Τρεις Ιεράρχες, που θεωρούνται προστάτες της παιδείας.
Από τους σημαντικότερους πατέρες της Εκκλησίας ο Χρυσόστομος ανήκει στους μεγαλύτερους άνδρες της ανθρωπότητας. Με ανεπτυγμένη τη συνείδηση του χρέους του, ασυμβίβαστος και ανυποχώρητος για θέματα αρχών, πολιτικής και καθήκοντος, έμεινε στην ιστορία της ανθρωπότητας ως ο αλύγιστος αγωνιστής κατά της Εξουσίας. Ο ιερός Χρυσόστομος ουδέποτε χαρίστηκε στους Πολιτικούς της εποχής του και γι’ αυτό τον λόγο δεν τους ήταν αρεστός. (Ο ιερός Χρυσόστομος και η πολιτική εξουσία)
Από τους σημαντικότερους πατέρες της Εκκλησίας ο Χρυσόστομος ανήκει στους μεγαλύτερους άνδρες της ανθρωπότητας. Με ανεπτυγμένη τη συνείδηση του χρέους του, ασυμβίβαστος και ανυποχώρητος για θέματα αρχών, πολιτικής και καθήκοντος, έμεινε στην ιστορία της ανθρωπότητας ως ο αλύγιστος αγωνιστής κατά της Εξουσίας. Ο ιερός Χρυσόστομος ουδέποτε χαρίστηκε στους Πολιτικούς της εποχής του και γι’ αυτό τον λόγο δεν τους ήταν αρεστός. (Ο ιερός Χρυσόστομος και η πολιτική εξουσία)
George-Nektarios Panayotidis 13 Νοε 2022: O Χρυσόστομος είναι ίσως ο μεγαλύτερος άγιος της «καθ' ημάς Ανατολής» και ταυτόχρονα περίπου η πλήρης αντιστροφή της κατεστημένης «ορθόδοξης» θεολογίας.
1. Όταν μιλούσε μέσα στην εκκλησία, ο λαός ξεσπούσε αυθόρμητα σε χειροκροτήματα (κάτι που τελικά από μετριοφροσύνη τους απαγόρεψε).
2. Όταν έβλεπε φτωχούς να βρίσκονται έξω από τις πόρτες τις εκκλησίας, άλλαζε το λόγο του σε θέματα κοινωνικής αδικίας.
3. Αν και ένα διάστημα ήταν και θεσμικό πρόσωπο (εκλεγμένος αρχιεπίσκοπος στην Κωνσταντινούπολη), τα έβαλε με την αυτοκρατορική εξουσία για χάρη μιας φτωχής γυναίκας, χήρας, της οποίας η αυτοκράτειρα είχε πάρει το σπίτι. Αυτό του χρεώθηκε ως έγκλημα καθοσίωσης και επέφερε εξορίες, ατιμίες, πορείες θανάτου (σε ερήμους στην Αρμενία) και τελικά θάνατο.
4. Σε επίπεδο κοινωνικοπολιτικό, ο μεγάλος ορθόδοξος φιλόσοφος Νικολάι Μπερντιάγεφ στα ώριμα έργα του (~1935) τον αποκαλεί «αυθεντικό κομμουνιστή σε μια εποχή που δεν ήταν ούτε καπιταλιστική ούτε βιομηχανική».
Από τους θύραθεν, η Γερμανίδα κοινωνική ακτιβίστρια Ρόζα Λούξεμπουργκ τον αποκάλεσε τιμητικά στο κείμενό της «Ο σοσιαλισμός και οι εκκλησίες» «ένθερμο κομμουνιστή» (1905).
O μεσαιωνολόγος J. B. Bury γράφει πως «για το Χρυσόστομο, η αντίθεση μεταξύ της ζωής των ανώτερων τάξεων και της δυστυχίας του απλού λαού ήταν ένα θέαμα τόσο επώδυνο που ήταν σχεδόν σοσιαλιστής» και πως «οι παθιασμένες αποκηρύξεις των πλουσίων εκ μέρους του έχουν σχεδόν την ίδια αξία και σπουδαιότητα όσο οι αποκηρύξεις των σύγχρονων Ευρωπαίων πλουτοκρατών από τους σοσιαλιστές» («Ιστορία της μεταγενέστερης Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας»).
Μέσα στα κηρύγματά του ο ίδιος λέει ότι, αν ο Θεός του δώσει ζωή, θα οδηγήσει τους Χριστιανούς σε μια ζωή κοινοκτημοσύνης όπως της πρώτης εκκλησίας, και ότι κάτι τέτοιο θα ελκύσει τόση Χάρη που θα μεταστρέψει όλους στην πίστη.
5. Σε διαπροσωπικό επίπεδο (και αλληλογραφίας), ο Χρυσόστομος διακρινόταν για την απλότητα, την άνεση στο διάλογο και τα ευγενικά λόγια με τα οποία συνδιαλεγόταν με όλους και όλες (ή τους συμβούλευε), κάτι το οποίο και τον καθιστούσε αγαπητό.
1. Όταν μιλούσε μέσα στην εκκλησία, ο λαός ξεσπούσε αυθόρμητα σε χειροκροτήματα (κάτι που τελικά από μετριοφροσύνη τους απαγόρεψε).
2. Όταν έβλεπε φτωχούς να βρίσκονται έξω από τις πόρτες τις εκκλησίας, άλλαζε το λόγο του σε θέματα κοινωνικής αδικίας.
3. Αν και ένα διάστημα ήταν και θεσμικό πρόσωπο (εκλεγμένος αρχιεπίσκοπος στην Κωνσταντινούπολη), τα έβαλε με την αυτοκρατορική εξουσία για χάρη μιας φτωχής γυναίκας, χήρας, της οποίας η αυτοκράτειρα είχε πάρει το σπίτι. Αυτό του χρεώθηκε ως έγκλημα καθοσίωσης και επέφερε εξορίες, ατιμίες, πορείες θανάτου (σε ερήμους στην Αρμενία) και τελικά θάνατο.
4. Σε επίπεδο κοινωνικοπολιτικό, ο μεγάλος ορθόδοξος φιλόσοφος Νικολάι Μπερντιάγεφ στα ώριμα έργα του (~1935) τον αποκαλεί «αυθεντικό κομμουνιστή σε μια εποχή που δεν ήταν ούτε καπιταλιστική ούτε βιομηχανική».
Από τους θύραθεν, η Γερμανίδα κοινωνική ακτιβίστρια Ρόζα Λούξεμπουργκ τον αποκάλεσε τιμητικά στο κείμενό της «Ο σοσιαλισμός και οι εκκλησίες» «ένθερμο κομμουνιστή» (1905).
O μεσαιωνολόγος J. B. Bury γράφει πως «για το Χρυσόστομο, η αντίθεση μεταξύ της ζωής των ανώτερων τάξεων και της δυστυχίας του απλού λαού ήταν ένα θέαμα τόσο επώδυνο που ήταν σχεδόν σοσιαλιστής» και πως «οι παθιασμένες αποκηρύξεις των πλουσίων εκ μέρους του έχουν σχεδόν την ίδια αξία και σπουδαιότητα όσο οι αποκηρύξεις των σύγχρονων Ευρωπαίων πλουτοκρατών από τους σοσιαλιστές» («Ιστορία της μεταγενέστερης Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας»).
Μέσα στα κηρύγματά του ο ίδιος λέει ότι, αν ο Θεός του δώσει ζωή, θα οδηγήσει τους Χριστιανούς σε μια ζωή κοινοκτημοσύνης όπως της πρώτης εκκλησίας, και ότι κάτι τέτοιο θα ελκύσει τόση Χάρη που θα μεταστρέψει όλους στην πίστη.
5. Σε διαπροσωπικό επίπεδο (και αλληλογραφίας), ο Χρυσόστομος διακρινόταν για την απλότητα, την άνεση στο διάλογο και τα ευγενικά λόγια με τα οποία συνδιαλεγόταν με όλους και όλες (ή τους συμβούλευε), κάτι το οποίο και τον καθιστούσε αγαπητό.
Μέσα σ' όλα αυτά, έχω γράψει κι εγώ κάποια πραγματάκια σχετικά σε μια μικρή μελέτη που κυκλοφόρησε το 2019 από τις εκδόσεις της «Χριστιανικής» για τον Ισίδωρο τον Πηλουσιώτη (βλ. φωτό).
Το ιδανικό της κοινοκτημοσύνης
[…] Τὸ ἰδανικὸ τῆς κοινοκτημοσύνης, ἔτσι ὅπως βγαίνει ἀπὸ τὴ γνήσια Παράδοση τῆς Ἐκκλησίας, ἐναρμονίζεται κατὰ τρόπο ὑπέροχο μὲ ὅλες τὶς ἐπὶ μέρους χριστιανικὲς θέσεις ἀναφορικὰ μὲ τὸ πρόβλημα τῆς κατανομῆς καὶ τῆς χρήσεως τῶν οἰκονομικῶν ἀγαθῶν. […]
Ἀποδίδει ἐπὶ πλέον τελεία δικαιοσύνη, ἱκανοποιεῖ κατὰ τρόπο ἰδανικὸ τὸ φυσικὸ δικαίωμα ὅλων τῶν ἀνθρώπων γιὰ ἴση συμμετοχὴ στὰ ἀγαθὰ τοῦ κόσμου. Ἔξω ἀπὸ τὸ καθεστὼς τῆς κοινοκτημοσύνης οὐσιαστικὴ δικαιοσύνη δὲν ὑπάρχει.
Ἡ ἀτομικὴ ἰδιοκτησία στὰ παραγωγικὰ μέσα χωρίζει τοὺς ἀνθρώπους σὲ ἀφεντικὰ καὶ σὲ μισθωτοὺς δούλους, ὁπότε ὁ δρόμος γιὰ κάθε εἴδους αὐθαιρεσία καὶ ἀδικία εἶναι ἀνοιχτός.
ο Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος κηρύττοντας στην Κωνσταντινούπολη,
επιπλήττει τους αυτοκράτορες. Painting by Ambrose Dudley (1867-1951)
Ὁ καθορισμὸς μιᾶς τιμῆς γιὰ τὴν ἀμοιβὴ τῆς ἀνθρώπινης ἐργασίας, μ’ ὁποιοδήποτε μέτρο κι ἂν γίνει, εἶναι αὐθαίρετος, γιατὶ καμιὰ λογικὴ δὲν μᾶς πείθει ὅτι ἡ ἐργασία τοῦ ἑνὸς ἀξίζει τόσο καὶ τοῦ ἄλλου τόσο καὶ ὄχι λιγότερο ἢ περισσότερο. Ὅπως τονίσαμε σὲ ἄλλο κεφάλαιο, ἡ ἀνθρώπινη ἐργασία ἀξίζει ὅσο καὶ ὁ ἄνθρωπος.
Μπορεῖ νὰ ἐκτιμηθεῖ σὲ χρῆμα ἡ ἀξία ἑνὸς ἀνθρώπου; Ἀσφαλῶς ὄχι. Ἄλλο τόσο εἶναι ἀδύνατο νὰ ἐκτιμηθεῖ σὲ χρῆμα ἡ ἐργασία του. Γι’ αὐτὸ μόνο μὲ τὴν ἴση συμμετοχὴ τῶν ἐργαζομένων στοὺς καρποὺς τοῦ κοινοῦ μόχθου ἀποδίδεται οὐσιαστικὴ δικαιοσύνη. Καὶ ἡ ἴση συμμετοχὴ μόνο κάτω ἀπὸ καθεστὼς πλήρους κοινοκτημοσύνης ἐξασφαλίζεται ἀπολύτως. […]
Ἡ τροφὴ τοῦ σώματος ποὺ εἶναι κοινὴ γιὰ ὅλα τὰ μέλη, ἂν συγκεντρωθεῖ ὅλη σ’ ἕνα μόνο μέλος καὶ γι’ αὐτὸ τὸ μέλος θὰ πάει χαμένη. Γιατὶ ἂν δὲν μπορέσει νὰ χωνευτεῖ καὶ νὰ θρέψει τὸ σῶμα καὶ γιὰ τὸ ἕνα μέλος θὰ εἶναι χαμένη. Ὅταν ὅμως πάει σὲ ὅλα τὰ μέλη, τότε κι ἀπ’ τὸ καθένα ξεχωριστὰ κι ἀπ’ ὅλα μαζὶ τὰ μέλη ἀφομοιώνεται. Κάτι ἀνάλογο συμβαίνει καὶ μὲ τὰ χρήματα.
(Ἁγίου Ἰωάννου Χρυσοστόμου, ὁμιλία στὴν πρὸς Κορινθίους ἐπιστολὴ)
«Η δική μας παράδοση δεν είναι ούτε καπιταλιστική, ούτε σοσιαλιστική, ούτε μαρξιστική, είναι πολύ πιο αριστερή και από τὸν πιο αριστερό, και αναρχικό... Γιατί ἡ παράδοση ἡ δική μας, της ρωμιοσύνης είναι κοινοβιακὴ-ἀσκητική, ΨΥΧΟΣΩΜΑΤΙΚΗ, με κύριο σκοπό την θέωση του ανθρώπου, και την νίκη πάνω στον θάνατο, σε όλα τα επίπεδα,(θάνατος στον καπιταλισμό, θάνατος στον θάνατο κ.λ.π) και δεν είμαστε, σαν λαός, πλειοψηφικά μονοφυσίτες όπως οι άθεοι <<προφυλακτικά μιας χρήσης>> η ''αιρετικοί'', και είμαστε παγκόσμια με ''αρχηγό'' κεφαλή τον άναρχο Χριστό που προϋποθέτει ορθόδοξη πνευματικότητα και το ήθος τής καθ’ ημάς Ανατολής.
(Εγώ είμαι πατέρας, εγώ αδελφός, εγώ νυμφίος, εγώ οικία, εγώ τροφή, ἐγὼ ένδυμα, εγώ ρίζα, ἐγὼ θεμέλιον, κάθε τί τὸ οποίον θέλεις εγώ νὰ μὴν έχεις ανάγκην από τίποτε. Εγώ και θὰ σὲ υπηρετήσω διότι ήλθα να υπηρετήσω, όχι νὰ υπηρετηθώ. Εγώ είμαι και φίλος, και μέλος του σώματος και κεφαλή και αδελφός, και αδελφή και μητέρα, όλα εγώ αρκεί να διάκεισαι φιλικά προς εμέ. Εγώ έγινα πτωχός διά σέ· έγινα και επαίτης διά σε ανέβηκα επάνω εις τον Σταυρόν διὰ σέ· ετάφη διά σέ· εις τὸν ουρανό άνω διὰ σὲ παρακαλώ τον Πατέρα· κάτω εις την γην εστάλην από τον Πατέρα ως μεσολαβητής διὰ σε. Όλα δι᾿ ἐμὲ είσαι συ καὶ αδελφός καὶ συγκληρονόμος και φίλος και μέλος του σώματος. Τι περισσότερον θέλεις;
Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος - Περί τής ἀγάπης τοῦ Χριστού).
Επίσης, Έξω ἀπὸ τὸ καθεστώς τῆς κοινοκτημοσύνης πάρτε το ''χαμπάρι'' ουσιαστική δικαιοσύνη δεν υπάρχει και δεν πρόκειται να καταργηθεί η εκμετάλλευση ανθρώπου απο άνθρωπο, σε όλα τα επίπεδα!!! Ἡ ατομική ιδιοκτησία στὰ παραγωγικά μέσα χωρίζει τους ανθρώπους σὲ αφεντικά καὶ σὲ μισθωτούς δούλους, οπότε ὁ δρόμος για κάθε είδους αυθαιρεσία καὶ αδικία είναι ανοιχτός.
Ὁ καθορισμός μιας τιμής για τὴν αμοιβή τῆς ανθρώπινης εργασίας, μ’ οποιοδήποτε μέτρο κι αν γίνει, είναι αυθαίρετος, γιατί καμιά λογική δὲν μάς πείθει ότι ἡ εργασία τοῦ ενός αξίζει τόσο και του άλλου τόσο και όχι λιγότερο ἢ περισσότερο. Η ανθρωπινή εργασία αξίζει όσο και ὁ άνθρωπος. Μπορεί νὰ εκτιμηθεί σὲ χρήμα ἡ άξια ενός ανθρώπου; Ασφαλώς όχι. Άλλο τόσο είναι αδύνατο νὰ εκτιμηθεί σὲ χρήμα ἡ εργασία του. Γι’ αὐτὸ μόνο μὲ τὴν ίση συμμετοχή των εργαζομένων στοὺς καρπούς τοῦ κοινού μόχθου αποδίδεται ουσιαστική δικαιοσύνη. Καὶ ἡ ίση συμμετοχή μόνο κάτω από καθεστώς πλήρους κοινοκτημοσύνης εξασφαλίζεται απολύτως. […]
αυτά πριν 17 αιώνες περίπου, Ἁγίου Ἰωάννου Χρυσοστόμου,
ὁμιλία στὴν πρὸς Κορινθίους ἐπιστολὴ. adrahti.blogspot.com
Αυτό είναι τὸ δικό μας Πολίτευμα.
Ὁ Γεώργιος Δ. Ροδίτης, θεολόγος ἐκπαιδευτικός καί δημοσιογράφος ἐρευνητής ἐπί πολλά χρόνια στήν Χριστιανική Δημοκρατία, ὅπως καί ἐκλεγμένο στέλεχος στά Κεντρικά Ὄργανα, ἐξετάζει «τό πρόβλημα τῆς κατανομῆς καί τῆς χρήσεως τῶν βιοτικῶν ἀγαθῶν…».
Κριτήριό του εἶναι ἡ διδασκαλία τῆς Ἁγίας Γραφῆς καί «ἡ ἐκκλησιαστική παράδοση τῶν τεσσάρων πρώτων αἰώνων».
Ὁ Γ. Ροδίτης, μέ νηφαλιότητα καί ἐπιστημονική χρήση τῶν πηγῶν του, καταλήγει στήν χριστιανική ἀλήθεια, ὅτι στήν Ἐκκλησία μας καταδικάζεται ὁ πλοῦτος ὡς προϊόν τοῦ κρατοῦντος καθεστῶτος καί τῆς ἐκμετάλλευσης ἀνθρώπου ἀπό ἄνθρωπο, δηλαδή ὡς κοινωνική ἀδικία.
Ἀντίθετα, ἡ κοινωνική δικαιοσύνη καί ἡ ἀγάπη, ἐμπνέουν τήν ἰσοτιμία τῶν ἀνθρώπων, τήν ἀλληλεγγύη καί τό πνεῦμα τῆς κοινότητας, ὡς δρόμο γιά τήν οἰκοδόμηση μιᾶς καινούργιας πολιτείας.
Τό βιβλίο ἀποτέλεσε μιά ἐπαναστατική τομή στήν ἀστοχριστιανική κοινωνία καί ἐπαινέθηκε ἀπό σημαντικούς ἀνθρώπους, ὅπως ὁ μακαριστός ἀρχιμανδρίτης Ἐπιφάνιος Θεοδωρόπουλος. Σελ. 260 (Β΄ ἔκδ.) xristianiki.gr
Το βιβλίο Χριστιανισμός και πλούτος: Το πρόβλημα της κατανομής και της χρήσεως των βιοτικών αγαθών υπό το φως της Αγίας Γραφής και της εκκλησιαστικής παραδόσεως των τεσσάρων πρώτων αιώνων.
Χριστιανισμός και Πλούτος. Έτος: 1970
Συγγραφέας: Γεωργίου Δημ. Ροδίτη
Εκδόσεις: Χριστιανική Δημοκρατία, 1970
Περιγραφή: Από χριστιανική σκοπιά το πρόβλημα του πλούτου και το αναπόσπαστα συνδεόμενο μαζί του πρόβλημα της φτώχειας -πρόκειται για την άλλη όψη του ίδιου νομίσματος- δεν είναι ένα εξωτερικό πρόβλημα, για το οποίο λόγοι κοινωνικής απλώς σκοπιμότητας επιβάλλουν να βρεθεί κάποια λύση, αλλ' ένα εσωτερικό πρόβλημα του ίδιου του Χριστιανισμού, το οποίο είναι υποχρεωμένος ν' αντιμετωπίσει από εσωτερική αναγκαιότητα, ανεξάρτητα από τις υπαγορεύσεις της κοινωνικής σκοπιμότητας.
Από τη στιγμή που η Εκκλησία δέχτηκε στους κόλπους της πλούσιους και φτωχούς -προϊόντα της ιουδαϊκής και της ειδωλολατρικής κοινωνίας απ' όπου προέρχονταν οι πρώτοι χριστιανοί- αγκάλιασε στην πράξη το πρόβλημα του πλούτου και της φτώχειας και από τότε, είκοσι αιώνες τώρα, το κουβαλάει στα σπλάχνα της.
Τις Πρεσβείες του πολυγραφότερου και Αγωνιστή
Αγίου Πατέρα της Ορθόδοξης Εκκλησίας να έχουμε.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου