«Ξάφνιασμα μέσ᾿ τὴν νύχτα» Αλ. Αλεξανδράκη για το έπος του '40
...τρομαγμένα άλογα σε σκηνές μάχης ... όλα σε περίοδο πολέμου
μαυρίζουν, όλα είναι τρομακτικά και παντού υπάρχει πόνος,
καταστροφή και δυστυχία. Ακόμα και τα ζώα υποφέρουν
28 Οκτωβρίου 1940 Η μέρα που άρχισε ο Ελληνοϊταλικός
πόλεμος του έπους του 1940, χωρίς ποτέ να ειπωθεί το «ΟΧΙ»
Επιμέλεια Σοφία Ντρέκου, Αρθρογράφος
(Columnist Sophia Drekou, BSc in Psychology)
Συγκεκριμένα στις τρεις τα ξημερώματα της Δευτέρας 28 Οκτωβρίου του 1940 ο Ιταλός Πρέσβης στην Αθήνα, Εμανουέλε Γκράτσι, πήγε στο σπίτι του δικτάτορα Ιωάννη Μεταξά στην Κηφισιά και του επέδωσε ιδιόχειρα το τελεσίγραφο. Οι Ιταλοί ζητούσαν ουσιαστικά «γη και ύδωρ».
Η κυβέρνηση των Αθηνών, είχε διορία τρεις ώρες για να δώσει την απάντησή της. Ο Μεταξάς αφού ανέγνωσε το κείμενο απάντησε στα γαλλικά (την επίσημη διπλωματική γλώσσα): «Alors, c'est la guerre», (Λοιπόν, αυτό σημαίνει πόλεμο). Με αυτές τις φράσεις, στα Γαλλικά, ειπώθηκε το ΟΧΙ, που απηχούσε όμως τις διαθέσεις του ελληνικού λαού.
Αυτή ήταν απαρχή του Έπους του 1940.
Η Ιταλία εισβάλλει στην Ελλάδα από την Αλβανία,
σηματοδοτώντας την είσοδο της Ελλάδας
Όπως είναι γνωστό το τελεσίγραφο αυτό επέδωσε ο Ιταλός πρέσβης στην οικία του Ιωάννη Μεταξά λίγες ώρες μετά το πέρας της μεγάλης δεξίωσης που είχε δοθεί στην Ιταλική πρεσβεία.
Στο τελεσίγραφο αυτό η φασιστική κυβέρνηση της Ιταλίας κατηγορούσε την ελληνική κυβέρνηση αφενός για την επιδειχθείσα ανοχή έναντι των τότε βρετανικών στρατιωτικών επιχειρήσεων στα ελληνικά χωρικά ύδατα, και αφετέρου για προκλητική δράση έναντι του αλβανικού Βασιλείου το στέμμα του οποίου είχε περάσει στον Βασιλέα της Ιταλίας, ενώ ταυτόχρονα ζητούσε την ανεμπόδιστη προέλαση των ιταλικών στρατευμάτων εντός της χώρας και την κατάληψη συγκοινωνιακών κόμβων.
Σημειώνεται όμως ότι πέρα από την ιστορική αυτή άρνηση του Μεταξά είχε προηγηθεί μια εξίσου επίσης σημαντική άρνηση αρκετό διάστημα πριν την 28η Οκτωβρίου, σε ελληνογερμανικές διαβουλεύσεις, όπως αποκαλύπτεται παρακάτω.
Το πρωί της 28ης Οκτωβρίου ο Μεταξάς κάλεσε σχεδόν όλους τους εκδότες των σημαντικότερων τότε εφημερίδων της Αθήνας όπου και τους αποκάλυψε όλο το παρασκήνιο της αρνητικής εκείνης απόφασης και της αναγκαστικής θέσης της Ελλάδας στο πλευρό των Συμμάχων.
Στις απόρρητες διαπραγματεύσεις που είχαν γίνει μεταξύ Χίτλερ και ελληνικής κυβέρνησης ο Μεταξάς πιέζοντας να μάθει ποιες θα ήταν οι μικρές παραχωρήσεις που ζητούσε ο Χίτλερ «ως εραστής του ελληνικού πνεύματος» όπως ο ίδιος δήλωνε η απάντηση που πήρε ήταν μια μερική εδαφική ικανοποίηση υπέρ των Ιταλών δυτικά της Πρέβεζας και μία ομοίως υπέρ των Βουλγάρων ανατολικά της Αλεξανδρούπολης.
Έτσι όπως δήλωσε ο Ι. Μεταξάς: «θα έπρεπε εμείς οι Έλληνες για ν΄ αποφύγουμε τον πόλεμο να γίνουμε εθελοντές δούλοι και να πληρώσουμε αυτή την ''τιμήν'' με το άπλωμα του δεξιού καρπού της Ελλάδας προς ακρωτηριασμό από την Ιταλία και του αριστερού προς ακρωτηριασμό από τη Βουλγαρία».
Συνεπώς η άρνηση στο ιταλικό τελεσίγραφο ουσιαστικά ήταν μονόδρομος, καθώς και η απόδοσή της Alors, c’est la guerre !
Αναλυτικά από το προσωπικό ημερολόγιο του Ιωάννη Μεταξά
Φωτογραφία από συγκέντρωση πλήθους κόσμου στη Σάμο την ημέρα
κήρυξης του πολέμου (πηγή: ΓΑΚ – Κεντρική Υπηρεσία – Αρχείο EON)
Το πρωί της 28ης Οκτωβρίου 1940 βρήκε την Ελλάδα να έχει απέναντί της την Ιταλία. Οι δυο γειτονικές χώρες βρίσκονταν πλέον σε διαφορετική πλευρά της Ιστορίας. Αφορμή, η απόρριψη του ιταλικού τελεσίγραφου που απαιτούσε την ελεύθερη διέλευση του ιταλικού στρατού από την ελληνοαλβανική μεθόριο – προκειμένου στη συνέχεια να καταλάβει κάποια στρατηγικά σημεία του Βασιλείου της Ελλάδος, για ανάγκες ανεφοδιασμού και άλλων διευκολύνσεών του, στη μετέπειτα προώθησή του στην Αφρική.
Στο τελεσίγραφο η φασιστική κυβέρνηση της Ιταλίας κατηγορούσε την Ελλάδα αφενός για την επιδειχθείσα ανοχή έναντι των τότε βρετανικών στρατιωτικών επιχειρήσεων στα ελληνικά χωρικά ύδατα, αφετέρου για προκλητική δράση έναντι του αλβανικού βασιλείου.
Φωτορεπορτάζ του γαλλικού περιοδικού IMAGES
(Κάιρο: Δεκέμβριος 1940) από τους δρόμους της Αθήνας
την ημέρα της 28ης Οκτωβρίου 1940 (φωτ.: ΓΑΚ –
Κεντρική Υπηρεσία – Συλλογή Νεόφυτου Πιζάνη (2δ))
Η άρνηση του Ιωάννη Μεταξά με τη φράση «Alors, c’est la guerre!» δηλαδή «Λοιπόν, αυτό σημαίνει πόλεμος», να αποδεχθεί το τελεσίγραφο που του έφερε ο Ιταλός πρέσβης Εμανουέλε Γκράτσι, επισφράγισε την είσοδο της Ελλάδας στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Τα επόμενα 24ωρα η άρνηση του Έλληνα πρωθυπουργού αποτυπώθηκε μέσω του ελληνικού Τύπου ως «ΟΧΙ». Ένα «ΟΧΙ» που το γιορτάζουμε έως σήμερα παρόλο που ποτέ δεν ειπώθηκε έτσι ακριβώς.
Τότε η απάντηση του Μεταξά προς τον Γκράτσι είχε εκφράσει το ελληνικό λαϊκό συναίσθημα, την άρνηση της υποταγής.
Τότε η απάντηση του Μεταξά προς τον Γκράτσι είχε εκφράσει το ελληνικό λαϊκό συναίσθημα, την άρνηση της υποταγής.
Προσωπικό ημερολόγιο του Ιωάννη Μεταξά. Στην εγγραφή της 28ης Οκτωβρίου αναφέρει: «Νύκτα στις τρεις με ξυπνούν… Έρχεται ο Grazzi. – Πόλεμος! […] Αναφέρω Βασιλέα – Καλώ Πάλαιρετ και ζητώ βοήθειαν Αγγλίας – Κατεβαίνω 5 Υπουργικόν Συμβούλιον […] Φανατισμός του λαού αφάνταστος […] Βομβαρδισμοί. Σειρήνες. […] Ο Θεός βοηθός!!» (πηγή: ΓΑΚ – Κεντρική Υπηρεσία – Αρχείο Ιωάννη Μεταξά)Αυτούσια η λέξη «ΟΧΙ» παρουσιάσθηκε για πρώτη φορά ως τίτλος στο κύριο άρθρο της εφημερίδας Ελληνικό Μέλλον του Ν. Π. Ευστρατίου, στις 30 Οκτωβρίου του 1940. Υιοθετήθηκε ως σύνθημα και από άλλες εφημερίδες και για ακόλουθες περιστάσεις, όπως το εξώφυλλο της εφημερίδας Η Βραδυνή, στις 6 Απριλίου 1941 με αφορμή τη γερμανική εισβολή στην Ελλάδα.
Φωτορεπορτάζ του γαλλικού περιοδικού IMAGES
(Κάιρο: Δεκέμβριος 1940) από τους δρόμους της Αθήνας
την ημέρα της 28ης Οκτωβρίου 1940 (πηγή: ΓΑΚ –
Κεντρική Υπηρεσία – Συλλογή Νεόφυτου Πιζάνη (2α))
Τα Γενικά Αρχεία του Κράτους (ΓΑΚ) είχαν μοιραστεί, εκτός από το κοινό απόσπασμα από το προσωπικό ημερολόγιο του Ι. Μεταξά, και ρεπορτάζ-φωτογραφίες που μας δίνουν μια ιδέα για το πώς ήταν εκείνες οι ώρες.
Κοινό χαρακτηριστικό σ’ αυτά τα ντοκουμέντα είναι η δίψα του ελληνικού λαού να πολεμήσει για τη λευτεριά του.
Φωτορεπορτάζ του γαλλικού περιοδικού IMAGES (Κάιρο: Δεκέμβριος 1940)
από τους δρόμους της Αθήνας την ημέρα της 28ης Οκτωβρίου 1940.
(πηγή: ΓΑΚ – Κεντρική Υπηρεσία – Συλλογή Νεόφυτου Πιζάνη (2β))
Φωτορεπορτάζ του γαλλικού περιοδικού IMAGES
(Κάιρο: Δεκέμβριος 1940) από τους δρόμους της
Αθήνας την ημέρα της 28ης Οκτωβρίου 1940 (φωτ.: ΓΑΚ
– Κεντρική Υπηρεσία – Συλλογή Νεόφυτου Πιζάνη (2γ))
⇒ Πηγή φωτογραφιών: Γενικά Αρχεία του Κράτους - ΓΑΚ
Ο Ελληνισμός είναι πιο ισχυρός από τη βαρβαρότητα
Σήμερα μπορείς να σκεφτείς ταυτόχρονα
το μέλλον και το παρελθόν αφού ξέρεις
τι αντιπροσωπεύει η 28η Οκτωβρίου
για τον Ελληνισμό και όχι μόνο την Ελλάδα.
H 28η Οκτωβρίου 1940 Είναι η ιστορική απόδειξη
ότι ο Ελληνισμός είναι πιο ισχυρός από τη βαρβαρότητα
ακόμα και την πιο σκληρή έτσι η Ελλάδα αποτελεί
παράδειγμα αντίστασης με την πράξη ελευθερίας
του έπους της Βορείου Ηπείρου γι’ αυτό συνεχίζουμε
να κάνουμε αναφορές σε αυτήν σε παγκόσμιο επίπεδο.
Alors, c’ est la guerre*
απάντησε ο Ιωάννης Μεταξάς
στον Ιταλό πρέσβη και μόνο
όταν αυτός είπε ότι θα μπορούσε
να αποφευχθεί πρόσθεσε όχι
ακόμα κι όταν ο άλλος επέμενε
χρησιμοποιώντας το όνομα
του Παπάγου αυτό να θυμάσαι.
Όταν λέει Alors, c’est la guerre ο Μεταξάς
βγάζει το συμπέρασμα του ultimatum [τελεσίγραφο]
κι αποφασίζει να πει ΟΧΙ γιατί δεν μπορούσε
ν’ αποδεχτεί αυτή την πράξη βαρβαρότητας
ακόμα και ως δικτάτορας.
Γιατί ξεχνάς ότι ο Μεταξάς είναι αυτός που έπεισε
τον Βασιλιά Κωνσταντίνο να μην συμμαχήσει
στην εκστρατεία της Καλλίπολης
ενώ αυτός ήταν έτοιμος να βοηθήσει την επιχείρηση
παρόλο που είχε δεχτεί γερμανικές πιέσεις
για να παραμείνει ουδέτερος; Μήπως επειδή δεν θέλεις
να κατηγορήσεις ένα άτομο που ακολούθησε τον φασισμό;
(πηγή) Η πρώτη φορά που γιορτάστηκε επίσημα η επέτειος ήταν
στις 28 Οκτωβρίου 1944 με παρέλαση ενώπιον του πρωθυπουργού
Αναβαθμισμένη ιστορία και Ρούπελ*
Κάθε φορά που κάνουμε αναφορά στο οχυρό Ρούπελ η χρονολογία είναι πάντα η ίδια, δηλαδή το 1941 μέσα στο πλαίσιο του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Δίνουμε έμφαση στην ελληνική αντίσταση, αλλά δεν αναλύουμε σωστά την αυτοπεποίθηση των Γερμανών και ειδικά των Ναζί σε σχέση με την εισβολή τους. Αυτό εξηγείται από το γεγονός ότι ξεχνούμε τι έγινε το 1916. Διότι εκείνη η προδοτική παράδοση του οχυρού Ρούπελ στους Γερμανούς μετά από διαταγή της Αθήνας άφησε ίχνος στη Γερμανική μνήμη.
Έτσι για τους Ναζί η επίθεση κατά του οχυρού το 1941 δεν ήταν η πρώτη, αλλά η δεύτερη μετά το 1916. Και μάλιστα ήξεραν ότι δεν υπήρξε καμιά αντίσταση. Η αναβαθμισμένη ιστορία δίνει λοιπόν ένα άλλο πλαίσιο που εξηγεί την πιο πρόσφατη ιστορία με την πιο βαθιά. Αν δεν συνδέσουμε το 1941 με το 1916 για το οχυρό Ρούπελ, δεν είναι δυνατόν να αναλύσουμε σωστά το γερμανικό ξάφνιασμα όσον αφορά στην ηρωική αντίσταση των Ελλήνων.
Όσοι λοιπόν αποκρύβουν τι έγινε το 1916 για άλλους λόγους που έχουν σχέση με εκείνη την εποχή, δεν βοηθούν στην κατανόηση των ιστορικών δεδομένων που χάραξαν την πορεία μας.
Ρούπελ 1916
Όλοι μιλούν για το Ρούπελ το 1941
αλλά πόσοι ξέρουν τι έγινε το 1916
και πόσο μεγάλη ήταν αυτή
η διχαστική προδοσία.
Γερμανική εισβολή στις 15 Μαΐου 1916.
Η γερμανική φάλαγγα πέρασε τα σύνορα
στον Προμαχώνα. Συναγερμός στο Ρούπελ.
Διοικητής Ιωάννης Μαυροουδής.
Πυρά για ανακοπή της εχθρικής προέλασης.
Ώρα 3 μ.μ. Έφτασε διαταγή από την Αθήνα.
«Να μην υπάρξει καμιά αντίσταση στους εισβολείς.
Να τους παραδοθεί το οχυρό.»
Τεχνητή επίσημα και διπλωματικά έντονη διαμαρτυρία.
Οι Γερμανοί ζήτησαν την ολοκλήρωση της εκκένωσης
στις 9 π.μ. της επομένης. Αυτό μην το ξεχνάς.
Στις 26 Μαΐου 1916 γιατί παραδόθηκε
άνευ όρων το Οχυρό Ρούπελ στις
γερμανοβουλγαρικές δυνάμεις;
Μήπως επειδή ήταν υπό διοίκηση
γερμανού αξιωματικού;
Μήπως επειδή υπήρξε περίεργη
συνεννόηση με τον Υπουργό Στρατιωτικών;
Μήπως επειδή ήμασταν ουδέτεροι επίσημα;
Πάντως στην συνέχεια ήρθαν τα Νοεμβριανά*.
Πάνω στον χάρτη του 1940
βλέπεις τη διάταξη
του φασιστικού στρατού
έτοιμος να επιτεθεί
με ύπουλο τρόπο
στις ελληνικές δυνάμεις
αλλά δεν είχε
υπολογίσει την άμυνα
του πατριωτισμού
και τα βρήκε
γρήγορα μπαστούνια
αφού οι δικοί μας
όχι μόνο δεν υποχώρησαν
αλλά πέρασαν
και στην αντεπίθεση.
Ιερός Μονόλογος - Ν. Λυγερός
Όλα άρχισαν και πάλι στην Πλατεία Ελευθερίας
για να έρθει το παρελθόν να συναντήσει το μέλλον
τώρα που υπάρχει ανάγκη για την επόμενη συνέχεια.
Ήξερα ότι δεν είχε ξεχάσει τίποτα από την πρώτη
συνάντηση μέσα στο κελί που δεν είναι φυλακή
και γι’ αυτό περίμενα τον ερχομό του
αλλά δεν ήξερα ότι θα ήταν με την Κυριακή
ενώ έπρεπε με το όνομα της διδαχής
να νιώσω την αγάπη από την αρχή
γι’ αυτό έκλαψα όταν θυμήθηκα τον Γέροντα
και κατάλαβα επιτέλους ότι μπορούσε να δώσει
την ευχή του για να φύγουμε κι εμείς.
Ν. Λυγερός, στρατηγικός αναλυτής
Ο Νίκος Λυγερός είναι μαθηματικός,
στρατηγικός αναλυτής και γεννήθηκε...
Διαβάστε την συνέχεια του βιογραφικού »
Περισσότερα: Β' Παγκόσμιος, Ν. Λυγερός
Τα Νοεμβριανά, που ξεκίνησαν τη 18η του Νοέμβρη, 1916 (1η Δεκεμβρίου με το σύγχρονο το Γρηγοριανό ημερολόγιο), είναι οι ένοπλες συγκρούσεις μεταξύ των «Επίστρατων» του Βασιλιά Κωνσταντίνου, και της αποβατικής δύναμης της Συμμαχικής Αντάντ στην Αθήνα, καθώς και το καινοφανές κύμα πολιτικής τρομοκρατίας που τις ακολούθησε, εν μέσω του Α' Παγκοσμίου Πολέμου και της κορύφωσης του Εθνικού Διχασμού.
*Νοεμβριανά - Κωστόπουλος, Τάσος (20 Νοεμβρίου 2016). «Η πρώτη «μάχη της Αθήνας». - Κωστόπουλος, Τάσος (11 Οκτωβρίου 2015). «Η άλλη Κατοχή».
Από: Hellenisme - Opus of N. Lygeros / Articles / Poems
TAGS: Αναβαθμισμένη Ιστορία
15844 - Ιερός Μονόλογος. Perfection 15 7 7/2014.
10523 - Το άγαλμα πλατεία Ελευθερίας October 30, 2012
46936 - Πάνω στον χάρτη. November 29, 2019
41817 - Ο πόλεμος του Χειμώνα January 21, 2019
46936 - Πάνω στον χάρτη. November 29, 2019
41817 - Ο πόλεμος του Χειμώνα January 21, 2019
46942 - Γιατί ξεχνάς ότι ο Μεταξάς. November 29, 2019
55808 - Όταν λέει October 26, 202015844 - Ιερός Μονόλογος. July 15, 2014
46929 - Αναβαθμισμένη ιστορία και Ρούπελ. November 28, 2019
46928 - Ρούπελ 1916 - Ν. Λυγερός November 28, 2019
29346 - Στις 26 Μαΐου 1916 - Ν. Λυγερός November 29, 2016nikos-lygeros-poihsh.blogspot.com
Alors, c' est la guerre (Ι. Metaxas)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου