Κική Δημουλά: Τυφλό σύστημα επαφής. Σε προσκυνώ, γλώσσα, πολλά τα θαύματά σου (Video)


της Σοφίας Ντρέκου

Η ποίηση της Κικής Δημουλά πάντα κυοφορεί μια «άνοιξη» της ανθρώπινης διάνοιας και ψυχής. Συμπυκνώνει μεγάλα και μικρά, σημαντικά και καθημερινά, απελπισμένα και ελπιδοφόρα, δυσάρεστα και ευχάριστα, πικρά και χιουμοριστικά «θραύσματα» της ανθρώπινης ύπαρξης και περιπέτειας. Γιατί με την ποίηση της Κικής Δημουλά η ελληνική γλώσσα αντιστέκεται στην καθημερινή πενία του λόγου.

Από την ποιητική συλλογή της Κικής Δημουλά, με τίτλο «Ήχος απομακρύνσεων» (Εκδόσεις Ίκαρος, 2001), το οποίο περιέχει σαράντα ποιήματα που «θεραπεύουν» τη σύγχρονη ελληνική ποίηση και «ευλογούν» τη γλώσσα μας, την οποία «προσκυνούν» ουκ ολίγα ποιήματα στο σύνολο του έργου της.

Οι διπλανές, οι συγκάτοικες, οι ίδιες μέσα στις τόσες διαφορές τους δεν εξομοιώνονται απλώς παρά συναιρούνται σε σώμα ένα: «Τη νεκρή θυγατέρα του χρόνου ανάστησες / ευλογώντας την με όνομα διπλό: / Λήθη για όταν έλειπε ο πατέρας της καιρό / Μνήμη δε για ώρα ανάγκης», χωρίζουν – αυτή είναι η ώριμη απόφαση της ποιήτριας να χωρίσουν, και πια η λήθη να γίνει αυτεξούσια, με το δικό της σπιτικό, και να επιβάλει τους δικούς της νόμους. Γιατί η μνήμη δεν παρηγορεί μόνο, δεν κρατάει ενιαίο έναν χρόνο αφόρητα κομματιασμένο καταπονεί και καταβάλλει, καθηλώνει και εξουθενώνει.

Ένα ακόμα «προσκύνημά» της στη γλώσσα μας αποτελεί και το ποίημα υπό τον τίτλο «Τυφλό σύστημα επαφής» του οποίου σας παραθέτω. Μετά την ακούμε και στο ηχητικό βίντεο να μάς το απαγγέλλει:

Τυφλό σύστημα επαφής

Σε προσκυνώ, γλώσσα, πολλά τα θαύματά σου.

Επί κυμάτων σφοδράς εποχής βαδίζουσα
-ην γαρ ενάντιος της αλαλίας ο άνεμος-
σώα βγήκες στην ακτή και άρθρωση εμφύσησες
σε μερικούς τουλάχιστον λόγους κακοποιούς
που εξεβίαζαν την επαφή μας να σιωπά.

Οι υπόλοιποι δεν πίστεψαν.
Έμειναν μέχρι τέλους βουβό εμπόδιό της.

Τη νεκρή θυγατέρα του χρόνου ανάστησες
ευλογώντας την με όνομα διπλό:
Λήθη για όταν έλειπε ο πατέρας της καιρό
Μνήμη δε για ώρα ανάγκης.

Μονοτονική άφησες τη δαιμονιζόμενη έλξη.
Μήτε συ ήξερες τι πνεύμα παίρνει το σώμα.

Τα παραλυτικά μέρη του λόγου της υπάρξεως
θεράπευσες και βάδισαν τα επιφωνήματα
οι καλές προθέσεις τα ανάμεικτα ρήματα
οι επεξηγηματικοί σύνδεσμοι και χωρισμοί
-έμαθε κανονικά να γράφει το όνομά του
ο θάνατος και όχι να υπογράφει με σταυρό-
τα σύμφωνα κύρια άρθρα οι εριστικές
αντωνυμίες οι φρόνιμες οι αλληλοπαθείς
-αλήθεια τι συνέβη με τις κτητικές
και δεν ξαναπατήσανε στο μάθημα;

Υπό τον λύχνο τής επιβίωσης σκυμμένες
μερόνυχτα οι στερήσεις μας έγιναν
ευφραδείς είτε πεζά μονολογώντας
είτε με περίπλοκους νευμάτων συνδυασμούς
χάρη στο τυφλό σύστημα που εφαρμόζει
ο λυρισμός σου.

Αμέτρητα τα θαύματά σου, γλώσσα
γερνάς εντός μου και όλα πού να τα θυμάμαι.

Αχάριστοι δεν είμαστε αλλά
μέμνησο του φόβου μας που
ως απληροφόρητος ουδέποτε ιάθη.

Πάρε λαλιά από την άφθονη
την παραπανίσια που έδωσες στην κραυγή
και επίβαλέ την σε κείνο το βουβό απόρρητο
τουλάχιστον να μας φανερώσει
η νέα μας παιδεία εκεί κάτω

θα σε περιλαμβάνει άραγε, γλώσσα
θα κουβεντιάζουμε καθόλου με τη γειτνίασή μας
ή μόνο χάριν ενός μικρού μεσοδιαστήματος
-τι χαζοπούλι, Θε μου-
κοπίασε η τόση ευγλωττία;


Περισσότερα ποιήματα της Κικής Δημουλά


Στο ηχητικό βίντεο η Κική Δημουλά
διαβάζει το ποίημά της το 2009


Υπό τον τίτλο του προσφυούς στίχου «Σέ προσκυνῶ, γλώσσα» της αειμνήστου ακαδημαϊ­κού ποιήτριας Κικής Δημουλά, η «ΒΟΥΛΗ-ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ» στην εκπομπή «Σέ προσκυνῶ, γλώσσα», ο καθηγητής Γλωσσολογίας και πρ. Πρύτανης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Γεώργιος Μπαμπινιώτης συνομιλεί με την δημοσιογράφο-κλασική φιλόλογο Βίκυ Φλέσσα, για θέματα που άπτονται της γλωσσι­κής παιδείας και της σχέσεώς μας με την ελληνική γλώσσα. Όλες οι εκπομπές στα βίντεο ΕΔΩ:

Δεν υπάρχουν σχόλια: