Η Μονή Σινά στο όρος Χωρήβ
Δικαστική απόφαση της Αιγύπτου για την Μονή Σινά: Αντιδράσεις και επιπτώσεις στο αρχαιότερο χριστιανικό μοναστήρι
Επιμέλεια, της Σοφίας Ντρέκου
(εισαγωγή για την ιστορία και τη σημασία της μονής)
• Οι Εξελίξεις στην Ιστορική Μονή της Αγίας Αικατερίνης στο Σινά:
• Οι Πρόσφατες Δικαστικές Εξελίξεις
• O εκπρόσωπος της I. Μονής της Αγίας Αικατερίνης του
Σινά στην Ελλάδα, Αρχιμανδρίτης Πορφύριος Φραγκάκος
• Προοπτικές για το Μέλλον της Μονής
• Το Ζητούμενο της Ελληνικής Διπλωματίας
• H δήλωση του αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου
• Ἀνακοινωθέν τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου περί Ἱ. Μονῆς τοῦ Σινᾶ
• Προσωπική Αξιολόγηση
🔴 Τι είναι η Μονή Σινά
(εισαγωγή για την ιστορία και τη σημασία της μονής)
Ιερά Μονή Αγίας Αικατερίνης στο Όρος Σινά αποτελεί την αρχαιότερη μοναστηριακή κοιτίδα της ανθρωπότητας και μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της Unesco, με συνεχή παρουσία και πνευματική ακτινοβολία για περισσότερους από 15 αιώνες, με δικαστική απόφαση της Αιγύπτου, δημεύεται η περιουσία της και οι μοναχοί της παραμένουν ως φιλοξενούμενοι. Η πρόσφατη δικαστική απόφαση στην Αίγυπτο, που αφορά τη δήμευση περιουσιακών στοιχείων της Μονής, έχει προκαλέσει ανησυχία και έντονες αντιδράσεις στην Ελλάδα και διεθνώς.
Παρακάτω παρουσιάζεται το ιστορικό της Μονής και οι τελευταίες εξελίξεις.
Οι Εξελίξεις στην Ιστορική Μονή της Αγίας Αικατερίνης στο Σινά:
Προοπτικές, Ζητούμενα και η Αντίδραση της Ελληνικής Διπλωματίας
Η Ιερά Μονή της Αγίας Αικατερίνης, που βρίσκεται στο Όρος Σινά, είναι ένα από τα αρχαιότερα μοναστικά κέντρα του Χριστιανισμού και ένα από τα σημαντικότερα θρησκευτικά και πολιτιστικά μνημεία παγκοσμίως. Η Μονή αποτελεί σύμβολο πνευματικής ιστορίας και πλούσιας πολιτιστικής κληρονομιάς που εκτείνεται για περισσότερους από 15 αιώνες.
Πρόσφατες δικαστικές εξελίξεις στην Αίγυπτο, που αφορούν τη δήμευση περιουσιακών στοιχείων της Μονής, έχουν προκαλέσει μεγάλη ανησυχία στην Ελλάδα, αλλά και διεθνώς, εγείροντας ερωτήματα για τις προθέσεις της αιγυπτιακής κυβέρνησης και τις προοπτικές προστασίας αυτού του μοναδικού θρησκευτικού μνημείου.
Η Μονή Αγίας Αικατερίνης ιδρύθηκε τον 6ο αιώνα μ.Χ. επί αυτοκράτορα Ιουστινιανού (Μαΐου 482 Ταυρήσιο - 14 Νοεμβρίου 565 Κωνσταντινούπολη), στους πρόποδες του Όρους Χωρήβ, όπου σύμφωνα με την Παλαιά Διαθήκη, ο Μωυσής έλαβε τις Δέκα Εντολές. Από τον 3ο αιώνα, ασκητές είχαν εγκατασταθεί στην περιοχή, και η ίδρυση της Μονής αποτέλεσε την επίσημη οργάνωση της μοναστικής ζωής εκεί.
Για πάνω από 1.500 χρόνια, η Μονή λειτούργησε ως κέντρο ορθόδοξης μοναστικής ζωής και πνευματικής ακτινοβολίας, φιλοξενώντας μοναχούς από όλο τον κόσμο.
Η Μονή φιλοξενεί σημαντικά ιερά κειμήλια, όπως η Ακατάφλεκτη Βάτος (φλεγόμενη και μη καιόμενη βάτος) και το πηγάδι του Μωυσή, και διαθέτει μία από τις πλουσιότερες συλλογές βυζαντινών εικόνων και χειρογράφων παγκοσμίως.
Στις 28 Μαΐου 2025, αιγυπτιακό δικαστήριο εξέδωσε απόφαση που αφορά τη δήμευση 71 ακινήτων που ανήκουν στη Μονή, τα οποία βρίσκονται εκτός του κύριου συγκροτήματος. Στα ακίνητα αυτά περιλαμβάνονται βυζαντινά και μεταβυζαντινά κτίσματα, όπως η εκκλησία στην Αγία Κορυφή και το σπήλαιο του Αγίου Ιωάννη της Κλίμακος. Επίσης, περιλαμβάνονται ελαιώνες και κήποι που είναι ζωτικής σημασίας για την αυτάρκεια της Μονής.
Η απόφαση αυτή προκάλεσε έντονες αντιδράσεις και ανησυχία, αφού τα ακίνητα αυτά αποτελούν όχι μόνο την περιουσία της Μονής αλλά και βασικά μέσα για την οικονομική και λειτουργική της αυτάρκεια.
Το αιγυπτιακό Υπουργείο Εξωτερικών διέψευσε τις πληροφορίες περί δήμευσης της Μονής, τονίζοντας ότι δεν υπάρχει καμία ζημιά ή προσβολή στη Μονή, στους αρχαιολογικούς ή θρησκευτικούς χώρους της, ωστόσο η απόφαση παραμένει ένα σημαντικό πλήγμα που θέτει σε κίνδυνο την αυτονομία και τη βιωσιμότητα της Μονής.
O εκπρόσωπος της Iεράς Μονής της Αγίας Αικατερίνης του Σινά στην Ελλάδα, Αρχιμανδρίτης Πορφύριος Φραγκάκος, εξέφρασε την ανησυχία του για την απόφαση, τονίζοντας ότι η Μονή ιστορικά ανήκει στους μοναχούς και ότι η αιγυπτιακή κυβέρνηση αμφισβητεί αυτή την ιδιοκτησία. Επίσης, εξέφρασε την εμπιστοσύνη του στον Αιγύπτιο πρόεδρο Σίσι και στον Έλληνα πρωθυπουργό για την επίλυση του ζητήματος.
Η στάση της αιγυπτιακής κυβέρνησης είναι πιθανό να καθορίζεται από ένα σύνολο πολιτικών, οικονομικών και γεωστρατηγικών παραγόντων. Από την μία, η κυβέρνηση επιδιώκει να ενισχύσει τον έλεγχο της στο Σινά, μια περιοχή που παρουσιάζει ασφαλείας προκλήσεις και στρατηγικό ενδιαφέρον, ειδικά μετά τις αναταραχές των τελευταίων ετών και την ενίσχυση τρομοκρατικών οργανώσεων στην ευρύτερη περιοχή.
Η δήμευση ή αναθεώρηση της ιδιοκτησίας της Μονής μπορεί να ενταχθεί σε μια ευρύτερη προσπάθεια κεντρικού ελέγχου και αναδιανομής της γης, με στόχο τη βελτίωση των οικονομικών πόρων του κράτους ή τη διαχείριση πιο αυστηρών κανόνων σε περιοχές που θεωρούνται ευαίσθητες. Επιπλέον, η προσπάθεια μπορεί να σχετίζεται με την ανάγκη της Αιγύπτου να επεκτείνει αναπτυξιακά έργα στην περιοχή ή να ασκήσει μεγαλύτερη επιρροή σε θρησκευτικά και πολιτιστικά θέματα.
Ωστόσο, η Μονή της Αγίας Αικατερίνης έχει διαχρονικά καθεστώς προστασίας και ειδικών συμφωνιών, που της παρέχουν αυτονομία και διασφαλίζουν το δικαίωμά της στην ιδιοκτησία. Το γεγονός ότι το δικαστήριο προχωρά σε τέτοιες αποφάσεις εγείρει το ερώτημα εάν πρόκειται για μία αλλαγή πολιτικής ή για μια πιο προσωρινή, διοικητική διευθέτηση που στόχο έχει να επισημάνει μια ανάγκη επαναδιαπραγμάτευσης.
Προοπτικές για το Μέλλον της Μονής
Οι προοπτικές για τη Μονή Αγίας Αικατερίνης εξαρτώνται από την εξέλιξη των διπλωματικών σχέσεων και το πώς θα αντιμετωπιστεί το θέμα στο πολιτικό και νομικό πεδίο. Σε περίπτωση που η Αίγυπτος προχωρήσει με τη δήμευση περιουσιακών στοιχείων, η Μονή θα αντιμετωπίσει σοβαρά οικονομικά και λειτουργικά προβλήματα, επηρεάζοντας την πνευματική της λειτουργία, τη συντήρηση των ιστορικών μνημείων και την ασφάλεια του χώρου.
Από την άλλη πλευρά, η πίεση της διεθνούς κοινότητας, ιδιαίτερα της Ελλάδας και της Ορθόδοξης Εκκλησίας, αλλά και διεθνών οργανισμών όπως η UNESCO, μπορεί να συμβάλει στη διατήρηση της προστασίας της Μονής και στην αποτροπή αρνητικών εξελίξεων.
Το Ζητούμενο της Ελληνικής Διπλωματίας
Η ελληνική διπλωματία καλείται να δράσει με σύνεση, αποφασιστικότητα και διακριτικότητα, διαφυλάσσοντας το πνευματικό, ιστορικό και πολιτιστικό συμφέρον της χώρας αλλά και της Ορθοδοξίας.
1. Διπλωματικός Διάλογος και Επικοινωνία: Η Αθήνα οφείλει να διατηρήσει ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας με την αιγυπτιακή κυβέρνηση, προωθώντας μια θεσμική και ειρηνική επίλυση που θα αναγνωρίζει και θα σέβεται την ιστορική αυτονομία και ιδιοκτησία της Μονής.
2. Συνεργασία με τη Διεθνή Κοινότητα: Η ενεργοποίηση διεθνών οργανισμών, όπως η UNESCO, το Συμβούλιο της Ευρώπης και οργανώσεις για τα ανθρώπινα και θρησκευτικά δικαιώματα, μπορεί να πιέσει για τη διαφύλαξη της πολιτιστικής κληρονομιάς και να λειτουργήσει αποτρεπτικά σε μονομερείς αποφάσεις.
3. Νομική Υποστήριξη: Η Ελλάδα θα μπορούσε να υποστηρίξει τη Μονή σε νομικό επίπεδο, διερευνώντας τρόπους προσφυγής σε διεθνή δικαστήρια ή φόρα που αφορούν την προστασία θρησκευτικών και πολιτιστικών μνημείων.
4. Δημόσια Διπλωματία και Ευαισθητοποίηση: Η ενημέρωση του ελληνικού και διεθνούς κοινού για το ζήτημα θα ενισχύσει την πίεση προς την αιγυπτιακή πλευρά και θα υπογραμμίσει τη σημασία της Μονής ως παγκόσμιου πολιτιστικού θησαυρού.
5. Στρατηγικός Διάλογος για την Ασφάλεια στο Σινά: Εφόσον η περιοχή είναι στρατηγικής σημασίας, η Ελλάδα μπορεί να συνεργαστεί με την Αίγυπτο σε θέματα ασφάλειας και σταθερότητας, ενισχύοντας το πλαίσιο εμπιστοσύνης που θα διευκολύνει την επίλυση των εκκρεμοτήτων.
🛡️ Αντιδράσεις και Προοπτικές
Η απόφαση προκάλεσε έντονες αντιδράσεις στην Ελλάδα. Ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος εξέφρασε την ανησυχία του, κάνοντας λόγο για “άλωση” και “υφαρπαγή” της περιουσίας της Μονής. Το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών βρίσκεται σε επικοινωνία με την αιγυπτιακή πλευρά για να διασφαλιστεί ο σεβασμός του θρησκευτικού και πολιτιστικού χαρακτήρα της Μονής.
«Yστερα από τη χθεσινή σκανδαλώδη απόφαση βίαιης καταπάτησης των ανθρωπίνων και δη των θρησκευτικών ελευθεριών, που εξέδωσαν οι δικαστικές αρχές της Αιγύπτου, το παλαιότερο παγκοσμίως Ορθόδοξο Χριστιανικό Μνημείο, η Ιερά Μονή της Αγίας Αικατερίνης του Θεοβάδιστου Όρους Σινά, εισέρχεται σε μία μεγάλη δοκιμασία, που παραπέμπει σε άλλες σκοτεινές εποχές…
Ουσιαστικά, η ίδια η αιγυπτιακή κυβέρνηση αποφάσισε, παρά τις περί του αντιθέτου πρόσφατες δεσμεύσεις του Αιγύπτιου προέδρου προς τον Ελληνα πρωθυπουργό, να καταλύσει κάθε έννοια δικαίου και, ουσιαστικά, να επιχειρήσει να σβήσει μονοκοντυλιά την ίδια την ύπαρξη της Μονής, αναιρώντας αυτή καθαυτήν την όλη λειτουργία Της, το ίδιο το λατρευτικό και το πνευματικό Της έργο, ομοίως και το πολιτιστικό.
Η περιουσία της Μονής υφαρπάζεται και δημεύεται και ο πνευματικός αυτός Φάρος της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού αντιμετωπίζει πλέον ζήτημα πραγματικής επιβίωσης.
Με απέραντη θλίψη και με εύλογη οργή, καλώ κάθε ελληνική και κάθε διεθνή Αρχή να αντιληφθεί το ύψιστο διακύβευμα και να προστρέξει άμεσα για την προστασία των θεμελιωδών θρησκευτικών ελευθεριών της Ιεράς Μονής του Σινά.
Καταδικάζω απερίφραστα κάθε προσπάθεια αλλαγής του καθεστώτος, που επί 15 αιώνες ισχύει στην εν λόγω περιοχή και απευθύνω έκκληση προς την υπεύθυνη ελληνική κυβέρνηση και προσωπικά προς τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να ενεργήσει άμεσα τα δέοντα, ούτως ώστε να επανέλθει η κανονική και νόμιμη τάξη και να μην καταργηθεί ουσιαστικά η Ιερά Μονή. Εκφράζω ολόψυχα την αδελφική μου αλληλεγγύη τόσο προς την αδελφότητα και προς τον καθηγούμενο Αυτής, σεβασμιώτατο αρχιεπίσκοπο Σινά, Φαράν και Ραιθώ κ. Δαμιανό, όσο και προς τους Έλληνες αδελφούς, που διακονούν θυσιαστικά στην ευρύτερη περιοχή του Σινά.
Δεν θέλω και δεν μπορώ να πιστέψω, τέλος, πως σήμερα ο Ελληνισμός και η Ορθοδοξία βιώνουν μία ακόμη ιστορική “άλωση”.
Αυτό δεν μπορούμε να το επιτρέψουμε».
Ἀπογοήτευσις καί θλῖψις εἶναι ἡ ἀντίδρασις τῆς Πρωτοθρόνου Ἐκκλησίας τῆς Ὀρθοδοξίας, ἡ ὁποία ἀνέκαθεν περιβάλλει τό σεβάσμιον τοῦτο καθίδρυμα τοῦ Αὐτοκράτορος Ἰουστινιανοῦ μέ στοργήν, θαυμασμόν καί εὐγνωμοσύνην διά τήν προσφοράν του ἐπί αἰῶνας εἰς τήν πίστιν, τό Γένος, τόν πολιτισμόν.
Τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον κάμνει ἔκκλησιν πρός τήν Αἰγυπτιακήν Κυβέρνησιν, ἐπί τῇ βάσει καί τῶν χθεσινῶν δηλώσεων τοῦ Προέδρου τῆς χώρας Ἐξοχ. κ. Ἀμπντέλ Φατάχ Ἀλ Σίσι, νά ἀνεύρῃ τόν ἐνδεδειγμένον τρόπον διά νά διατηρηθῇ τό ἰδιοκτησιακόν καθεστώς (status quo) τῆς Ἱερᾶς Μονῆς, τό ὁποῖον ἐσεβάσθη ἰδιαιτέρως καί διεσφάλισε προνομιακῶς ἐπί αἰῶνας καί τό Ἰσλάμ, καί νά ὑλοποιήσῃ τήν πρόσφατον συμφωνίαν αὐτῆς μετά τῆς Μονῆς. Ὁ σεβασμός τῶν ἀπ᾽ αἰῶνος κρατούντων καί ἡ τήρησις τῶν συμφωνηθέντων ἠμποροῦν νά βοηθήσουν τήν Μονήν τῆς Ἁγίας Αἰκατερίνης νά συνεχίσῃ τήν θρησκευτικήν καί πολιτισμικήν ἀποστολήν της ἀπό τήν Χερσόνησον τοῦ Σινᾶ, ὅπου ὁ Θεός ὡμίλησέ ποτε πρός τούς ἀνθρώπους.
Οἱ αἰῶνες ἐσεβάσθησαν τήν Μονήν τοῦ Σινᾶ. Ἄς τήν σεβασθῇ σήμερον καί ἡ Αἴγυπτος, ὡς μία πολιτισμένη καί εὐνομουμένη χώρα, σεβομένη τάς θρησκευτικάς ἐλευθερίας καί τά ἀνθρώπινα δικαιώματα γενικῶς.
Ἡ Μονή τοῦ Σινᾶ εἶναι πολύτιμος κεκτημένος θησαυρός διά τήν χώραν τοῦ Νείλου, ὁ ὁποῖος περιποιεῖ τιμήν εἰς αὐτήν καί συνδέει συμβολικῶς καί οὐσιαστικῶς εἰς τό ἔδαφός της τάς δύο μεγάλας θρησκείας τοῦ Χριστιανισμοῦ καί τοῦ Μουσουλμανισμοῦ.
Φανάριον, 30.05.2025
Η Ιστορική Ιερά Μονή του Σινά μπαίνει σε σκοτεινές και κρίσιμες ημέρες. Με μια κατάφωρα άδικη απόφαση του Αιγυπτιακού Δικαστηρίου τα περιουσιακά στοιχεία της Ιεράς Μονής αρπάζονται από το Αιγυπτιακό Δημόσιο. Οι προσωπικές ευθύνες του kmitsotakis είναι τεράστιες! Υποτίθεται ότι είχε αναλάβει προσωπικά τις διαπραγματεύσεις και το είχε επιλύσει. Αντ' αυτού ένα ακόμη δικό του Βατερλό!
Είναι η αγία Αικατερίνη η «Ιφιγένεια» που θυσιάζουμε
για να σώσουμε την συνεργασία μας με την Αίγυπτο;
Τα πράγματα είναι απλά και δεν επιδέχονται πολλών ερμηνειών. Παραθέτω κωδικοποιημένα:
Η Μονή της Αγίας Αικατερίνης αιώνες τώρα είναι στον «αέρα» ως προς τα ιδιοκτησιακά της. Νομικό πρόσωπο, δεν υπάρχει. Συμβόλαια, κανονισμοί, και γενικά ένας ολοκληρωμένος φάκελος που να περιγράφει τα πως και τα γιατί γύρω από το μοναστήρι, την περιουσία και τα δικαιώματα του επ’ αυτής, δεν υπάρχει.
Αυτά που υπάρχουν είναι σκόρπια έγγραφα, χρυσόβουλα, αποφάσεις, αλληλογραφίες κτλ που δυστυχώς κανείς δεν έχει μπει έως τώρα στη διαδικασία να συγκεντρώσει στο σύνολο τους.
Βέβαια, με παρουσία από τον έκτο αιώνα στην περιοχή, η Μονή θεωρείται δεδομένη όσο δεδομένο είναι και το βουνό πάνω στο οποίο έχει κτιστεί. Ποιος άραγε θα μπορούσε να αμφισβητήσει την ιδιοκτησία των καλογήρων επί ενός μοναστηριού 1.500 ετων;
Κι όταν έχεις χαρτί, υπογεγραμμένο από τον Προφήτη Μωάμεθ αυτοπροσώπως, στο οποίο γίνεται σαφές ότι το μοναστήρι χαίρει υψηλής προστασίας, δεν χρειάζεσαι κάτι άλλο.
Στο Σινά αλλά και στην Αθήνα, κανείς δεν μπόρεσε να αντιληφθεί τι έκταση θα μπορούσε να πάρει το θέμα της δικαστικής προσφυγής του Αιγύπτιου πολίτη που κατήγγειλε τους μοναχούς για καταπάτηση αιγυπτιακής περιουσίας. Οι πιο πολλοί γελούσαν. «Σίγα μην χάσουμε το μοναστήρι μετά από 1.500 χρόνια συνεχούς λειτουργίας» έλεγαν.
Ακόμη κι όταν άρχισαν να έρχονται οι αποφάσεις. Σκληρές, αρνητικές και διόλου ασήμαντες. Ακόμη και τότε όμως, ουδείς ασχολήθηκε σοβαρά.
Μέχρι τη στιγμή που, για λόγους που δεν είναι της στιγμής να αναφερθούν, τόσο η Μονή όσο και η ελληνική κυβέρνηση αποφάσισαν να ενεργοποιηθούν ουσιαστικά.
Κι έτσι ξεκίνησε ένας διπλωματικός μαραθώνιος με στόχο να αποτραπεί μια πολιτική, διπλωματική και εκκλησιαστική τραγωδία, να χαθεί δηλαδή το μοναστήρι. Να φύγει από τα χέρια των μοναχών και να περάσει σε αυτά του αιγυπτιακού κράτους ή εν πάσι περιπτώσει του οποιουδήποτε που δεν είναι μέλος του σιναϊτικού κοινού.
Αθήνα και Κάιρο, έχοντας συμφωνήσει για τις καλές προθέσεις τους, κάθονται στο ίδιο τραπέζι. Συντάσσουν κείμενο εξωδικαστικού συμβιβασμού. Η Αίγυπτος για πρώτη φορά αναγνωρίζει κυριότητα στους μοναχούς. Μπαίνουν στην άκρη οι ακρότητες και οι υπερβολές και οι δυο χώρες από κοινού με τον άμεσα ενδιαφερόμενο, το μοναστήρι, καταλήγουν σε ένα κείμενο που ικανοποιούσε όλους. Ή τουλάχιστον έτσι νομίζαμε εμείς.
Όλα ήταν έτοιμα. Έλειπαν μόνο οι υπογραφές.
Κι αντί η Αίγυπτος να υπογράψει τον εξωδικαστικό συμβιβασμό ώστε να αποτραπεί η έκδοση μιας απόφασης που θα έκανε τα πράγματα χειρότερα… εκδόθηκε η απόφαση ή κυκλοφόρησε το προσχέδιο της για να είμαστε απόλυτα σωστοι.
Και τώρα για πρώτη φορά εδώ και δεκαπέντε αιώνες, το μοναστήρι έχει επίσημα ιδιοκτήτη. Το αιγυπτιακό κράτος. Τι ανήκει στους μοναχούς; Τα ράσα που φοράνε. Όλα τα υπόλοιπα, κειμήλια, εικόνες, λατρευτικά σκεύη, ακόμη και τα λείψανα των αγίων, μαζί με αυτό της αγίας Αικατερίνης, είναι περιουσία του αιγυπτιακού κράτους και η αρμόδια υπηρεσία για την παρακολούθηση τους είναι η αρχαιολογική.
Έκλεισε η Μονή;
Ως προορισμός, τόπος κατοικίας ανθρώπων που φοράνε μαύρα ράσα και ψάλλουν βυζαντινούς ύμνους όταν προσεύχονται, όχι.
Ως μοναστήρι όπως γνωρίζουμε τα μοναστήρια σε όλο τον κόσμο, με ιδιοκτησία επί της γης και των κτισμάτων του, ανεξάρτητο και προστατευμένο από κάθε εξωτερική παρέμβαση, ναι!
Έγινε έξωση στους μοναχούς; Από το κεντρικό μοναστήρι όχι. Από 12 ακίνητα όμως που περιγράφονται στην απόφαση ναι.
Κι εμείς γιατί είμαστε ικανοποιημένοι;
Η ελληνική κυβέρνηση θεωρεί πως η διατήρηση του «λατρευτικού ελληνορθόδοξου χαρακτήρα» της Μονής είναι νίκη και δηλώνει ικανοποίηση για τη στάση της αιγυπτιακής πλευράς. Αλλά πότε τέθηκε τέτοιο θέμα; Υπήρξε ποτέ αμφισβήτηση του χαρακτήρα της Μονής; Είπε κάποιος ποτέ ότι αυτό το κτίριο εκεί δεν είναι μοναστήρι;
Το πρόβλημα ήταν το ιδιοκτησιακό καθεστώς της Μονής. Η κυριότητα. Αυτό και τίποτα άλλο. Κι εδώ είναι σαφές ότι χάσαμε. Μας το πήραν. Δεν είναι πια δικό μας (των ορθοδόξων εννοώ). Είναι αλλουνού. Πως αλλιώς να το πω για να γίνει κατανοητό;
Η αντίδραση της Αθήνας βέβαια, Είναι σαν να απήγαγαν πρόσωπο της οικογένειας και μετά από λίγο να βγεις περιχαρής και να πεις «είμαστε ικανοποιημένοι, γιατί οι απαγωγείς μας διαβεβαίωσαν πως όσο θα έχουν τον άνθρωπο μας στα χέρια τους, δεν θα τον σκοτώσουν. Τώρα ως προς την απελευθέρωση του… θα δούμε».
Όταν είδα το αεροπλάνο να πέφτει στον πύργο του WTC στη Νέα Υόρκη, ο εγκέφαλος μου χρειάστηκε αρκετά δευτερόλεπτα μέχρι να αντιληφθώ τι ακριβώς έβλεπα. Για τις ευρύτερες προεκτάσεις του στην ζωή του πλανήτη ακόμη και στη ζωή μου, πήρε λίγο παραπάνω χρόνο μέχρι να τα δω να συμβαίνουν. Φαντάζομαι αυτό δεν συνέβη μόνο σε εμένα.
Αντίστοιχο είναι και το σοκ που έχουμε υποστεί με την «αρπαγή» της Μονής Σινά. Θα μας πάρει χρόνο μέχρι να καταλάβουμε τι βλέπουμε.
Κι η κυβέρνηση;
Είναι προφανές πως οι σχέσεις Αθήνας – Καΐρου είναι σημαντικές, σοβαρές και στρατηγικές. Κανείς δεν μπορεί να το αμφισβητήσει αυτό. Επίσης η κυβέρνηση της κάθε χώρας έχει την ευθύνη και την αρμοδιότητα να χαράσσει στρατηγική και εξωτερική πολιτική. Όπως επίσης και να ζυγίσει τι δίνει, τι παίρνει, τι θυσιάζει.
Το αν το μοναστήρι της αγίας Αικατερινης γίνει η Ιφιγένεια η θυσία της οποίας θα μας βοηθήσει να διατηρήσουμε «ούριο άνεμο» στο κοινό ταξίδι μας με την φίλη Αίγυπτο, είναι επίσης ένα θέμα. Ορισμένοι το συζητούν ήδη. Έτσι το έχουν ιεραρχήσει.
Αλλά θα πρέπει να γνωρίζουν πως οι φιλίες που στηρίζονται σε τέτοιου είδους υποχωρήσεις και παραχωρήσεις δεν είναι ακριβώς φιλίες. Είναι άλλου είδους σχέση.
Αν η ελληνική κυβέρνηση κατορθώσει να πείσει την αιγυπτιακή να υπογράψει τον εξωδικαστικό συμβιβασμό στην σύνταξη του οποίου συμμετείχε καλή τη πίστη, θα μιλάμε για μια στρατηγική νίκη της Αθήνας και μια ειλικρινή σχέση με το Κάιρο.
Μέχρι τότε όμως και για όσο θα ισχύει η απόφαση η αλήθεια θα είναι μια και πολύ πικρή!
Κατά τη γνώμη μου, το ζητούμενο της αιγυπτιακής κυβέρνησης είναι να επανεξετάσει τον έλεγχο και τη διαχείριση της περιοχής του Σινά, ενισχύοντας την κυριαρχία της και τη διαχείριση του πλούτου και των πόρων της, χωρίς όμως να βλάψει την ιστορική και θρησκευτική κληρονομιά που εκπροσωπεί η Μονή.
Από ελληνικής πλευράς, η σταθερή, τεκμηριωμένη και συνεργατική προσέγγιση είναι η καλύτερη οδός για την προστασία αυτού του μοναδικού θησαυρού, διασφαλίζοντας την ειρηνική συνύπαρξη και το σεβασμό μεταξύ των λαών και των πολιτισμών.
Η Μονή της Αγίας Αικατερίνης παραμένει ένα ζωντανό σύμβολο ιστορίας, πίστης και πολιτισμού που πρέπει να διαφυλαχθεί και να προστατευθεί για τις επόμενες γενιές, μέσα σε ένα πλαίσιο σεβασμού των διεθνών κανόνων και αξιών.
Η κατάσταση παραμένει υπό παρακολούθηση, με τις δύο κυβερνήσεις να συνεχίζουν τη συζήτηση για την επίλυση του ζητήματος με θεσμικό τρόπο. Η Μονή συνεχίζει τη λειτουργία της, με τους μοναχούς να εντείνουν τις προσευχές τους και να εκφράζουν την ελπίδα για μια δίκαιη λύση που θα διασφαλίσει την ιστορική και πνευματική της κληρονομιά.
✍🏻 Επιμέλεια Σοφία
Προοπτικές, Ζητούμενα και η Αντίδραση της Ελληνικής Διπλωματίας• Ιστορική Αναδρομή της Μονής Αγίας Αικατερίνης
• Οι Πρόσφατες Δικαστικές Εξελίξεις
• O εκπρόσωπος της I. Μονής της Αγίας Αικατερίνης του
Σινά στην Ελλάδα, Αρχιμανδρίτης Πορφύριος Φραγκάκος
• Προοπτικές για το Μέλλον της Μονής
• Το Ζητούμενο της Ελληνικής Διπλωματίας
• H δήλωση του αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου
• Ἀνακοινωθέν τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου περί Ἱ. Μονῆς τοῦ Σινᾶ
• Προσωπική Αξιολόγηση
🔴 Τι είναι η Μονή Σινά
(εισαγωγή για την ιστορία και τη σημασία της μονής)
Ιερά Μονή Αγίας Αικατερίνης στο Όρος Σινά αποτελεί την αρχαιότερη μοναστηριακή κοιτίδα της ανθρωπότητας και μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της Unesco, με συνεχή παρουσία και πνευματική ακτινοβολία για περισσότερους από 15 αιώνες, με δικαστική απόφαση της Αιγύπτου, δημεύεται η περιουσία της και οι μοναχοί της παραμένουν ως φιλοξενούμενοι. Η πρόσφατη δικαστική απόφαση στην Αίγυπτο, που αφορά τη δήμευση περιουσιακών στοιχείων της Μονής, έχει προκαλέσει ανησυχία και έντονες αντιδράσεις στην Ελλάδα και διεθνώς.
Η απόφαση βγήκε «εντελώς τυχαία» ανήμερα της επετείου της Αλώσεως
Παρακάτω παρουσιάζεται το ιστορικό της Μονής και οι τελευταίες εξελίξεις.
Οι Εξελίξεις στην Ιστορική Μονή της Αγίας Αικατερίνης στο Σινά:
Προοπτικές, Ζητούμενα και η Αντίδραση της Ελληνικής Διπλωματίας
Η Ιερά Μονή της Αγίας Αικατερίνης, που βρίσκεται στο Όρος Σινά, είναι ένα από τα αρχαιότερα μοναστικά κέντρα του Χριστιανισμού και ένα από τα σημαντικότερα θρησκευτικά και πολιτιστικά μνημεία παγκοσμίως. Η Μονή αποτελεί σύμβολο πνευματικής ιστορίας και πλούσιας πολιτιστικής κληρονομιάς που εκτείνεται για περισσότερους από 15 αιώνες.
Πρόσφατες δικαστικές εξελίξεις στην Αίγυπτο, που αφορούν τη δήμευση περιουσιακών στοιχείων της Μονής, έχουν προκαλέσει μεγάλη ανησυχία στην Ελλάδα, αλλά και διεθνώς, εγείροντας ερωτήματα για τις προθέσεις της αιγυπτιακής κυβέρνησης και τις προοπτικές προστασίας αυτού του μοναδικού θρησκευτικού μνημείου.
🏛️ Ιστορική Αναδρομή της Μονής Αγίας Αικατερίνης
Η Μονή Αγίας Αικατερίνης ιδρύθηκε τον 6ο αιώνα μ.Χ. επί αυτοκράτορα Ιουστινιανού (Μαΐου 482 Ταυρήσιο - 14 Νοεμβρίου 565 Κωνσταντινούπολη), στους πρόποδες του Όρους Χωρήβ, όπου σύμφωνα με την Παλαιά Διαθήκη, ο Μωυσής έλαβε τις Δέκα Εντολές. Από τον 3ο αιώνα, ασκητές είχαν εγκατασταθεί στην περιοχή, και η ίδρυση της Μονής αποτέλεσε την επίσημη οργάνωση της μοναστικής ζωής εκεί.
Για πάνω από 1.500 χρόνια, η Μονή λειτούργησε ως κέντρο ορθόδοξης μοναστικής ζωής και πνευματικής ακτινοβολίας, φιλοξενώντας μοναχούς από όλο τον κόσμο.
Η Μονή φιλοξενεί σημαντικά ιερά κειμήλια, όπως η Ακατάφλεκτη Βάτος (φλεγόμενη και μη καιόμενη βάτος) και το πηγάδι του Μωυσή, και διαθέτει μία από τις πλουσιότερες συλλογές βυζαντινών εικόνων και χειρογράφων παγκοσμίως.
Δείτε επίσης: Σπάνια εικόνα της Σταύρωσης στην Ιερά Μονή Θεοβαδίστου Όρους Σινά, Αγίας Αικατερίνης 8ος αιώνας
Το 2003, η UNESCO ενέταξε τη Μονή και την ευρύτερη περιοχή της στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
Η σημασία της Μονής δεν περιορίζεται μόνο στο θρησκευτικό και πολιτιστικό επίπεδο αλλά επεκτείνεται και στην ευρύτερη γεωπολιτική και κοινωνική πραγματικότητα της περιοχής.
Η Μονή, που βρίσκεται σε μια ζώνη στρατηγικής σημασίας στο Σινά, έχει διατηρήσει την αυτονομία και προστασία της από πολλές πολιτικές και θρησκευτικές εξουσίες ανά τους αιώνες.
Καθ’ όλη τη διάρκεια της ιστορίας της, η Μονή απολάμβανε την προστασία διαφόρων ηγεμόνων, από τον Μωάμεθ μέχρι τον Ναπολέοντα, γεγονός που συνέβαλε στη διατήρηση της αυτονομίας και της πνευματικής της ακτινοβολίας, έως τους σύγχρονους αιγυπτιακούς ηγέτες, η Μονή αποτέλεσε πάντα μια εξαιρετική περίπτωση για την επίδειξη θρησκευτικής ανοχής και πολιτιστικής αρμονίας.
Η σημασία της Μονής δεν περιορίζεται μόνο στο θρησκευτικό και πολιτιστικό επίπεδο αλλά επεκτείνεται και στην ευρύτερη γεωπολιτική και κοινωνική πραγματικότητα της περιοχής.
Η Μονή, που βρίσκεται σε μια ζώνη στρατηγικής σημασίας στο Σινά, έχει διατηρήσει την αυτονομία και προστασία της από πολλές πολιτικές και θρησκευτικές εξουσίες ανά τους αιώνες.
Καθ’ όλη τη διάρκεια της ιστορίας της, η Μονή απολάμβανε την προστασία διαφόρων ηγεμόνων, από τον Μωάμεθ μέχρι τον Ναπολέοντα, γεγονός που συνέβαλε στη διατήρηση της αυτονομίας και της πνευματικής της ακτινοβολίας, έως τους σύγχρονους αιγυπτιακούς ηγέτες, η Μονή αποτέλεσε πάντα μια εξαιρετική περίπτωση για την επίδειξη θρησκευτικής ανοχής και πολιτιστικής αρμονίας.
🔴 Οι Πρόσφατες Δικαστικές Εξελίξεις
Στις 28 Μαΐου 2025, αιγυπτιακό δικαστήριο εξέδωσε απόφαση που αφορά τη δήμευση 71 ακινήτων που ανήκουν στη Μονή, τα οποία βρίσκονται εκτός του κύριου συγκροτήματος. Στα ακίνητα αυτά περιλαμβάνονται βυζαντινά και μεταβυζαντινά κτίσματα, όπως η εκκλησία στην Αγία Κορυφή και το σπήλαιο του Αγίου Ιωάννη της Κλίμακος. Επίσης, περιλαμβάνονται ελαιώνες και κήποι που είναι ζωτικής σημασίας για την αυτάρκεια της Μονής.
Η απόφαση αυτή προκάλεσε έντονες αντιδράσεις και ανησυχία, αφού τα ακίνητα αυτά αποτελούν όχι μόνο την περιουσία της Μονής αλλά και βασικά μέσα για την οικονομική και λειτουργική της αυτάρκεια.
Το αιγυπτιακό Υπουργείο Εξωτερικών διέψευσε τις πληροφορίες περί δήμευσης της Μονής, τονίζοντας ότι δεν υπάρχει καμία ζημιά ή προσβολή στη Μονή, στους αρχαιολογικούς ή θρησκευτικούς χώρους της, ωστόσο η απόφαση παραμένει ένα σημαντικό πλήγμα που θέτει σε κίνδυνο την αυτονομία και τη βιωσιμότητα της Μονής.
🔴 O εκπρόσωπος της Iεράς Μονής της Αγίας Αικατερίνης
O εκπρόσωπος της Iεράς Μονής της Αγίας Αικατερίνης του Σινά στην Ελλάδα, Αρχιμανδρίτης Πορφύριος Φραγκάκος, εξέφρασε την ανησυχία του για την απόφαση, τονίζοντας ότι η Μονή ιστορικά ανήκει στους μοναχούς και ότι η αιγυπτιακή κυβέρνηση αμφισβητεί αυτή την ιδιοκτησία. Επίσης, εξέφρασε την εμπιστοσύνη του στον Αιγύπτιο πρόεδρο Σίσι και στον Έλληνα πρωθυπουργό για την επίλυση του ζητήματος.
«Ήταν κεραυνός εν αιθρία και για τη Μονή Σινά και για την ελληνική κυβέρνηση και για όσους ήξεραν το θέμα... Δηλαδή η Ιερά Μόνη σύρθηκε σε μια δικαστική διαμάχη με την οποία φονταμενταλιστικοί κύκλοι των αδελφών Μουσουλμάνων μήνυσαν την Ιερά Μονή για 71 καταπατήσεις ακινήτων τα οποία, κατά τη γνώμη τους ήταν κρατική περιουσία της Αιγύπτου.
Το Μοναστήρι ατυχώς καταδικάστηκε πρωτόδικα, αλλά στην εφετειακή δίκη, με τη βοήθεια της ελληνικής κυβέρνησης, προέβη σε μια συμφωνία ώστε το θέμα να λυθεί εξωδικαστικά. Δηλαδή να συμφωνήσουμε σε ένα κοινό κείμενο και να μην προχωρήσει η δίκη.
Τον Δεκέμβριο δύο επιτροπές ειδικά εξουσιοδοτημένες, μια από την Αίγυπτο και μια από την Ελλάδα, κατέληξαν σε κείμενο με το οποίο οι Αιγύπτιοι μας έλεγαν πως προχωρούν στην υπογραφή του. Περιμέναμε μέχρι τον Μάιο και, μετά από αναβολές, φτάσαμε στις 28 Μαΐου, όταν αναίτια, απρόκλητα και χωρίς λόγο ακυρώθηκε ο εξωδικαστικός συμβιβασμός και τελικά εκδόθηκε μια Λεόντιος δικαστική απόφαση για την Αίγυπτο η οποία καταδικάζει, δημεύει την περιουσία της Μονής, τη μετατρέπει σε κρατική περιουσία και την υπαγάγει στην αρχαιολογική υπηρεσία της Αιγύπτου.
Οι δε μοναχοί, ιδιοκτήτες της Μονής από τον 5ο αιώνα, γίνονται φιλοξενούμενοι στο σπίτι τους. Και η πρώτη Μονή συνεχούς λειτουργίας στην ιστορία, μετατρέπεται ξαφνικά σε ένα οιονεί μουσείο. Και οι μοναχοί το μόνο που θα μπορούν να κάνουν, είναι να λειτουργούν. Τα υπόλοιπα, ανήκουν στην αρχαιολογική υπηρεσία».
«Με προβληματίζει πολύ ότι οι κύκλοι διασπείρουν ότι είναι μια καλή απόφαση τι σκοπεύουν; να εκτονώσουν την οργή των χριστιανών; να παραδώσουν άνευ όρων το μοναστήρι;»
Ο σκοπός αυτών που λένε ότι έχει καλά στοιχεία η δικαστική απόφαση είναι για να εξωραΐσουν την κατάσταση. Η Μονή χάνει όλα την περιουσία της». Μάλιστα έθεσε το ρητορικό ερώτημα «εάν η απόφαση αναγνωρίζει κυριότητα τότε γιατί η χθεσινή ανακοίνωση κάνει λόγο για φιλοξενούμενους;, έχουμε μια δήμευση της περιουσίας της Μονής δια της δικαστικής οδού, είμαστε φιλοξενούμενοι στο σπίτι μας, είμαστε εκεί από τον 5ο αιώνα και έρχεται το Αιγυπτιακό κράτος που ιδρύθηκε τον 20ο αιώνα να μας πει ότι δεν μας ανήκει;»
Ιερά Μονή Αγίας Αικατερίνης στο Όρος Σινά
🔴 Ποιες είναι οι προθέσεις της Αιγυπτιακής Κυβέρνησης;
Η στάση της αιγυπτιακής κυβέρνησης είναι πιθανό να καθορίζεται από ένα σύνολο πολιτικών, οικονομικών και γεωστρατηγικών παραγόντων. Από την μία, η κυβέρνηση επιδιώκει να ενισχύσει τον έλεγχο της στο Σινά, μια περιοχή που παρουσιάζει ασφαλείας προκλήσεις και στρατηγικό ενδιαφέρον, ειδικά μετά τις αναταραχές των τελευταίων ετών και την ενίσχυση τρομοκρατικών οργανώσεων στην ευρύτερη περιοχή.
Η δήμευση ή αναθεώρηση της ιδιοκτησίας της Μονής μπορεί να ενταχθεί σε μια ευρύτερη προσπάθεια κεντρικού ελέγχου και αναδιανομής της γης, με στόχο τη βελτίωση των οικονομικών πόρων του κράτους ή τη διαχείριση πιο αυστηρών κανόνων σε περιοχές που θεωρούνται ευαίσθητες. Επιπλέον, η προσπάθεια μπορεί να σχετίζεται με την ανάγκη της Αιγύπτου να επεκτείνει αναπτυξιακά έργα στην περιοχή ή να ασκήσει μεγαλύτερη επιρροή σε θρησκευτικά και πολιτιστικά θέματα.
Ωστόσο, η Μονή της Αγίας Αικατερίνης έχει διαχρονικά καθεστώς προστασίας και ειδικών συμφωνιών, που της παρέχουν αυτονομία και διασφαλίζουν το δικαίωμά της στην ιδιοκτησία. Το γεγονός ότι το δικαστήριο προχωρά σε τέτοιες αποφάσεις εγείρει το ερώτημα εάν πρόκειται για μία αλλαγή πολιτικής ή για μια πιο προσωρινή, διοικητική διευθέτηση που στόχο έχει να επισημάνει μια ανάγκη επαναδιαπραγμάτευσης.
Προοπτικές για το Μέλλον της Μονής
Οι προοπτικές για τη Μονή Αγίας Αικατερίνης εξαρτώνται από την εξέλιξη των διπλωματικών σχέσεων και το πώς θα αντιμετωπιστεί το θέμα στο πολιτικό και νομικό πεδίο. Σε περίπτωση που η Αίγυπτος προχωρήσει με τη δήμευση περιουσιακών στοιχείων, η Μονή θα αντιμετωπίσει σοβαρά οικονομικά και λειτουργικά προβλήματα, επηρεάζοντας την πνευματική της λειτουργία, τη συντήρηση των ιστορικών μνημείων και την ασφάλεια του χώρου.
Από την άλλη πλευρά, η πίεση της διεθνούς κοινότητας, ιδιαίτερα της Ελλάδας και της Ορθόδοξης Εκκλησίας, αλλά και διεθνών οργανισμών όπως η UNESCO, μπορεί να συμβάλει στη διατήρηση της προστασίας της Μονής και στην αποτροπή αρνητικών εξελίξεων.
Το Ζητούμενο της Ελληνικής Διπλωματίας
Η ελληνική διπλωματία καλείται να δράσει με σύνεση, αποφασιστικότητα και διακριτικότητα, διαφυλάσσοντας το πνευματικό, ιστορικό και πολιτιστικό συμφέρον της χώρας αλλά και της Ορθοδοξίας.
1. Διπλωματικός Διάλογος και Επικοινωνία: Η Αθήνα οφείλει να διατηρήσει ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας με την αιγυπτιακή κυβέρνηση, προωθώντας μια θεσμική και ειρηνική επίλυση που θα αναγνωρίζει και θα σέβεται την ιστορική αυτονομία και ιδιοκτησία της Μονής.
2. Συνεργασία με τη Διεθνή Κοινότητα: Η ενεργοποίηση διεθνών οργανισμών, όπως η UNESCO, το Συμβούλιο της Ευρώπης και οργανώσεις για τα ανθρώπινα και θρησκευτικά δικαιώματα, μπορεί να πιέσει για τη διαφύλαξη της πολιτιστικής κληρονομιάς και να λειτουργήσει αποτρεπτικά σε μονομερείς αποφάσεις.
3. Νομική Υποστήριξη: Η Ελλάδα θα μπορούσε να υποστηρίξει τη Μονή σε νομικό επίπεδο, διερευνώντας τρόπους προσφυγής σε διεθνή δικαστήρια ή φόρα που αφορούν την προστασία θρησκευτικών και πολιτιστικών μνημείων.
4. Δημόσια Διπλωματία και Ευαισθητοποίηση: Η ενημέρωση του ελληνικού και διεθνούς κοινού για το ζήτημα θα ενισχύσει την πίεση προς την αιγυπτιακή πλευρά και θα υπογραμμίσει τη σημασία της Μονής ως παγκόσμιου πολιτιστικού θησαυρού.
5. Στρατηγικός Διάλογος για την Ασφάλεια στο Σινά: Εφόσον η περιοχή είναι στρατηγικής σημασίας, η Ελλάδα μπορεί να συνεργαστεί με την Αίγυπτο σε θέματα ασφάλειας και σταθερότητας, ενισχύοντας το πλαίσιο εμπιστοσύνης που θα διευκολύνει την επίλυση των εκκρεμοτήτων.
🛡️ Αντιδράσεις και Προοπτικές
Η απόφαση προκάλεσε έντονες αντιδράσεις στην Ελλάδα. Ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος εξέφρασε την ανησυχία του, κάνοντας λόγο για “άλωση” και “υφαρπαγή” της περιουσίας της Μονής. Το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών βρίσκεται σε επικοινωνία με την αιγυπτιακή πλευρά για να διασφαλιστεί ο σεβασμός του θρησκευτικού και πολιτιστικού χαρακτήρα της Μονής.
🔴 H δήλωση του αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου
«Yστερα από τη χθεσινή σκανδαλώδη απόφαση βίαιης καταπάτησης των ανθρωπίνων και δη των θρησκευτικών ελευθεριών, που εξέδωσαν οι δικαστικές αρχές της Αιγύπτου, το παλαιότερο παγκοσμίως Ορθόδοξο Χριστιανικό Μνημείο, η Ιερά Μονή της Αγίας Αικατερίνης του Θεοβάδιστου Όρους Σινά, εισέρχεται σε μία μεγάλη δοκιμασία, που παραπέμπει σε άλλες σκοτεινές εποχές…
Ουσιαστικά, η ίδια η αιγυπτιακή κυβέρνηση αποφάσισε, παρά τις περί του αντιθέτου πρόσφατες δεσμεύσεις του Αιγύπτιου προέδρου προς τον Ελληνα πρωθυπουργό, να καταλύσει κάθε έννοια δικαίου και, ουσιαστικά, να επιχειρήσει να σβήσει μονοκοντυλιά την ίδια την ύπαρξη της Μονής, αναιρώντας αυτή καθαυτήν την όλη λειτουργία Της, το ίδιο το λατρευτικό και το πνευματικό Της έργο, ομοίως και το πολιτιστικό.
Η περιουσία της Μονής υφαρπάζεται και δημεύεται και ο πνευματικός αυτός Φάρος της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού αντιμετωπίζει πλέον ζήτημα πραγματικής επιβίωσης.
Με απέραντη θλίψη και με εύλογη οργή, καλώ κάθε ελληνική και κάθε διεθνή Αρχή να αντιληφθεί το ύψιστο διακύβευμα και να προστρέξει άμεσα για την προστασία των θεμελιωδών θρησκευτικών ελευθεριών της Ιεράς Μονής του Σινά.
Καταδικάζω απερίφραστα κάθε προσπάθεια αλλαγής του καθεστώτος, που επί 15 αιώνες ισχύει στην εν λόγω περιοχή και απευθύνω έκκληση προς την υπεύθυνη ελληνική κυβέρνηση και προσωπικά προς τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να ενεργήσει άμεσα τα δέοντα, ούτως ώστε να επανέλθει η κανονική και νόμιμη τάξη και να μην καταργηθεί ουσιαστικά η Ιερά Μονή. Εκφράζω ολόψυχα την αδελφική μου αλληλεγγύη τόσο προς την αδελφότητα και προς τον καθηγούμενο Αυτής, σεβασμιώτατο αρχιεπίσκοπο Σινά, Φαράν και Ραιθώ κ. Δαμιανό, όσο και προς τους Έλληνες αδελφούς, που διακονούν θυσιαστικά στην ευρύτερη περιοχή του Σινά.
Δεν θέλω και δεν μπορώ να πιστέψω, τέλος, πως σήμερα ο Ελληνισμός και η Ορθοδοξία βιώνουν μία ακόμη ιστορική “άλωση”.
Αυτό δεν μπορούμε να το επιτρέψουμε».
🔴 Ανακοινωθέν περί τῆς Ἱ. Μονῆς τοῦ Σινᾶ - Οικουμενικό Πατριαρχείο / 30/05/2025Τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον μέ ὀδυνηράν ἔκπληξιν ἐπληροφορήθη ὅτι τό ἁρμόδιον δικαστήριον τῆς Αἰγύπτου ἔθεσεν ἐν ἀμφιβόλῳ τό ἀπό αἰώνων κρατοῦν ἰδιοκτησιακόν καθεστώς τῆς ἱστορικῆς Ἱερᾶς Μονῆς τοῦ Σινᾶ, ἀναγνωρίζον κατ᾽ οὐσίαν εἰς τήν ἐκεῖσε μοναστικήν ἀδελφότητα μόνον δικαίωμα χρήσεως ἐπί τῶν περιουσιακῶν στοιχείων αὐτῆς.
Ἀπογοήτευσις καί θλῖψις εἶναι ἡ ἀντίδρασις τῆς Πρωτοθρόνου Ἐκκλησίας τῆς Ὀρθοδοξίας, ἡ ὁποία ἀνέκαθεν περιβάλλει τό σεβάσμιον τοῦτο καθίδρυμα τοῦ Αὐτοκράτορος Ἰουστινιανοῦ μέ στοργήν, θαυμασμόν καί εὐγνωμοσύνην διά τήν προσφοράν του ἐπί αἰῶνας εἰς τήν πίστιν, τό Γένος, τόν πολιτισμόν.
Τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον κάμνει ἔκκλησιν πρός τήν Αἰγυπτιακήν Κυβέρνησιν, ἐπί τῇ βάσει καί τῶν χθεσινῶν δηλώσεων τοῦ Προέδρου τῆς χώρας Ἐξοχ. κ. Ἀμπντέλ Φατάχ Ἀλ Σίσι, νά ἀνεύρῃ τόν ἐνδεδειγμένον τρόπον διά νά διατηρηθῇ τό ἰδιοκτησιακόν καθεστώς (status quo) τῆς Ἱερᾶς Μονῆς, τό ὁποῖον ἐσεβάσθη ἰδιαιτέρως καί διεσφάλισε προνομιακῶς ἐπί αἰῶνας καί τό Ἰσλάμ, καί νά ὑλοποιήσῃ τήν πρόσφατον συμφωνίαν αὐτῆς μετά τῆς Μονῆς. Ὁ σεβασμός τῶν ἀπ᾽ αἰῶνος κρατούντων καί ἡ τήρησις τῶν συμφωνηθέντων ἠμποροῦν νά βοηθήσουν τήν Μονήν τῆς Ἁγίας Αἰκατερίνης νά συνεχίσῃ τήν θρησκευτικήν καί πολιτισμικήν ἀποστολήν της ἀπό τήν Χερσόνησον τοῦ Σινᾶ, ὅπου ὁ Θεός ὡμίλησέ ποτε πρός τούς ἀνθρώπους.
Οἱ αἰῶνες ἐσεβάσθησαν τήν Μονήν τοῦ Σινᾶ. Ἄς τήν σεβασθῇ σήμερον καί ἡ Αἴγυπτος, ὡς μία πολιτισμένη καί εὐνομουμένη χώρα, σεβομένη τάς θρησκευτικάς ἐλευθερίας καί τά ἀνθρώπινα δικαιώματα γενικῶς.
Ἡ Μονή τοῦ Σινᾶ εἶναι πολύτιμος κεκτημένος θησαυρός διά τήν χώραν τοῦ Νείλου, ὁ ὁποῖος περιποιεῖ τιμήν εἰς αὐτήν καί συνδέει συμβολικῶς καί οὐσιαστικῶς εἰς τό ἔδαφός της τάς δύο μεγάλας θρησκείας τοῦ Χριστιανισμοῦ καί τοῦ Μουσουλμανισμοῦ.
Φανάριον, 30.05.2025
🔴 Είναι η αγία Αικατερίνη η «Ιφιγένεια» που θυσιάζουμε για να σώσουμε την συνεργασία μας με την Αίγυπτο;
Η Ιστορική Ιερά Μονή του Σινά μπαίνει σε σκοτεινές και κρίσιμες ημέρες. Με μια κατάφωρα άδικη απόφαση του Αιγυπτιακού Δικαστηρίου τα περιουσιακά στοιχεία της Ιεράς Μονής αρπάζονται από το Αιγυπτιακό Δημόσιο. Οι προσωπικές ευθύνες του kmitsotakis είναι τεράστιες! Υποτίθεται ότι είχε αναλάβει προσωπικά τις διαπραγματεύσεις και το είχε επιλύσει. Αντ' αυτού ένα ακόμη δικό του Βατερλό!
Είναι η αγία Αικατερίνη η «Ιφιγένεια» που θυσιάζουμε
για να σώσουμε την συνεργασία μας με την Αίγυπτο;
Τα πράγματα είναι απλά και δεν επιδέχονται πολλών ερμηνειών. Παραθέτω κωδικοποιημένα:
Η Μονή της Αγίας Αικατερίνης αιώνες τώρα είναι στον «αέρα» ως προς τα ιδιοκτησιακά της. Νομικό πρόσωπο, δεν υπάρχει. Συμβόλαια, κανονισμοί, και γενικά ένας ολοκληρωμένος φάκελος που να περιγράφει τα πως και τα γιατί γύρω από το μοναστήρι, την περιουσία και τα δικαιώματα του επ’ αυτής, δεν υπάρχει.
Αυτά που υπάρχουν είναι σκόρπια έγγραφα, χρυσόβουλα, αποφάσεις, αλληλογραφίες κτλ που δυστυχώς κανείς δεν έχει μπει έως τώρα στη διαδικασία να συγκεντρώσει στο σύνολο τους.
Βέβαια, με παρουσία από τον έκτο αιώνα στην περιοχή, η Μονή θεωρείται δεδομένη όσο δεδομένο είναι και το βουνό πάνω στο οποίο έχει κτιστεί. Ποιος άραγε θα μπορούσε να αμφισβητήσει την ιδιοκτησία των καλογήρων επί ενός μοναστηριού 1.500 ετων;
Κι όταν έχεις χαρτί, υπογεγραμμένο από τον Προφήτη Μωάμεθ αυτοπροσώπως, στο οποίο γίνεται σαφές ότι το μοναστήρι χαίρει υψηλής προστασίας, δεν χρειάζεσαι κάτι άλλο.
Στο Σινά αλλά και στην Αθήνα, κανείς δεν μπόρεσε να αντιληφθεί τι έκταση θα μπορούσε να πάρει το θέμα της δικαστικής προσφυγής του Αιγύπτιου πολίτη που κατήγγειλε τους μοναχούς για καταπάτηση αιγυπτιακής περιουσίας. Οι πιο πολλοί γελούσαν. «Σίγα μην χάσουμε το μοναστήρι μετά από 1.500 χρόνια συνεχούς λειτουργίας» έλεγαν.
Ακόμη κι όταν άρχισαν να έρχονται οι αποφάσεις. Σκληρές, αρνητικές και διόλου ασήμαντες. Ακόμη και τότε όμως, ουδείς ασχολήθηκε σοβαρά.
Μέχρι τη στιγμή που, για λόγους που δεν είναι της στιγμής να αναφερθούν, τόσο η Μονή όσο και η ελληνική κυβέρνηση αποφάσισαν να ενεργοποιηθούν ουσιαστικά.
Κι έτσι ξεκίνησε ένας διπλωματικός μαραθώνιος με στόχο να αποτραπεί μια πολιτική, διπλωματική και εκκλησιαστική τραγωδία, να χαθεί δηλαδή το μοναστήρι. Να φύγει από τα χέρια των μοναχών και να περάσει σε αυτά του αιγυπτιακού κράτους ή εν πάσι περιπτώσει του οποιουδήποτε που δεν είναι μέλος του σιναϊτικού κοινού.
Αθήνα και Κάιρο, έχοντας συμφωνήσει για τις καλές προθέσεις τους, κάθονται στο ίδιο τραπέζι. Συντάσσουν κείμενο εξωδικαστικού συμβιβασμού. Η Αίγυπτος για πρώτη φορά αναγνωρίζει κυριότητα στους μοναχούς. Μπαίνουν στην άκρη οι ακρότητες και οι υπερβολές και οι δυο χώρες από κοινού με τον άμεσα ενδιαφερόμενο, το μοναστήρι, καταλήγουν σε ένα κείμενο που ικανοποιούσε όλους. Ή τουλάχιστον έτσι νομίζαμε εμείς.
Όλα ήταν έτοιμα. Έλειπαν μόνο οι υπογραφές.
Κι αντί η Αίγυπτος να υπογράψει τον εξωδικαστικό συμβιβασμό ώστε να αποτραπεί η έκδοση μιας απόφασης που θα έκανε τα πράγματα χειρότερα… εκδόθηκε η απόφαση ή κυκλοφόρησε το προσχέδιο της για να είμαστε απόλυτα σωστοι.
Και τώρα για πρώτη φορά εδώ και δεκαπέντε αιώνες, το μοναστήρι έχει επίσημα ιδιοκτήτη. Το αιγυπτιακό κράτος. Τι ανήκει στους μοναχούς; Τα ράσα που φοράνε. Όλα τα υπόλοιπα, κειμήλια, εικόνες, λατρευτικά σκεύη, ακόμη και τα λείψανα των αγίων, μαζί με αυτό της αγίας Αικατερίνης, είναι περιουσία του αιγυπτιακού κράτους και η αρμόδια υπηρεσία για την παρακολούθηση τους είναι η αρχαιολογική.
Έκλεισε η Μονή;
Ως προορισμός, τόπος κατοικίας ανθρώπων που φοράνε μαύρα ράσα και ψάλλουν βυζαντινούς ύμνους όταν προσεύχονται, όχι.
Ως μοναστήρι όπως γνωρίζουμε τα μοναστήρια σε όλο τον κόσμο, με ιδιοκτησία επί της γης και των κτισμάτων του, ανεξάρτητο και προστατευμένο από κάθε εξωτερική παρέμβαση, ναι!
Έγινε έξωση στους μοναχούς; Από το κεντρικό μοναστήρι όχι. Από 12 ακίνητα όμως που περιγράφονται στην απόφαση ναι.
Κι εμείς γιατί είμαστε ικανοποιημένοι;
Η ελληνική κυβέρνηση θεωρεί πως η διατήρηση του «λατρευτικού ελληνορθόδοξου χαρακτήρα» της Μονής είναι νίκη και δηλώνει ικανοποίηση για τη στάση της αιγυπτιακής πλευράς. Αλλά πότε τέθηκε τέτοιο θέμα; Υπήρξε ποτέ αμφισβήτηση του χαρακτήρα της Μονής; Είπε κάποιος ποτέ ότι αυτό το κτίριο εκεί δεν είναι μοναστήρι;
Το πρόβλημα ήταν το ιδιοκτησιακό καθεστώς της Μονής. Η κυριότητα. Αυτό και τίποτα άλλο. Κι εδώ είναι σαφές ότι χάσαμε. Μας το πήραν. Δεν είναι πια δικό μας (των ορθοδόξων εννοώ). Είναι αλλουνού. Πως αλλιώς να το πω για να γίνει κατανοητό;
Η αντίδραση της Αθήνας βέβαια, Είναι σαν να απήγαγαν πρόσωπο της οικογένειας και μετά από λίγο να βγεις περιχαρής και να πεις «είμαστε ικανοποιημένοι, γιατί οι απαγωγείς μας διαβεβαίωσαν πως όσο θα έχουν τον άνθρωπο μας στα χέρια τους, δεν θα τον σκοτώσουν. Τώρα ως προς την απελευθέρωση του… θα δούμε».
Όταν είδα το αεροπλάνο να πέφτει στον πύργο του WTC στη Νέα Υόρκη, ο εγκέφαλος μου χρειάστηκε αρκετά δευτερόλεπτα μέχρι να αντιληφθώ τι ακριβώς έβλεπα. Για τις ευρύτερες προεκτάσεις του στην ζωή του πλανήτη ακόμη και στη ζωή μου, πήρε λίγο παραπάνω χρόνο μέχρι να τα δω να συμβαίνουν. Φαντάζομαι αυτό δεν συνέβη μόνο σε εμένα.
Αντίστοιχο είναι και το σοκ που έχουμε υποστεί με την «αρπαγή» της Μονής Σινά. Θα μας πάρει χρόνο μέχρι να καταλάβουμε τι βλέπουμε.
Κι η κυβέρνηση;
Είναι προφανές πως οι σχέσεις Αθήνας – Καΐρου είναι σημαντικές, σοβαρές και στρατηγικές. Κανείς δεν μπορεί να το αμφισβητήσει αυτό. Επίσης η κυβέρνηση της κάθε χώρας έχει την ευθύνη και την αρμοδιότητα να χαράσσει στρατηγική και εξωτερική πολιτική. Όπως επίσης και να ζυγίσει τι δίνει, τι παίρνει, τι θυσιάζει.
Το αν το μοναστήρι της αγίας Αικατερινης γίνει η Ιφιγένεια η θυσία της οποίας θα μας βοηθήσει να διατηρήσουμε «ούριο άνεμο» στο κοινό ταξίδι μας με την φίλη Αίγυπτο, είναι επίσης ένα θέμα. Ορισμένοι το συζητούν ήδη. Έτσι το έχουν ιεραρχήσει.
Αλλά θα πρέπει να γνωρίζουν πως οι φιλίες που στηρίζονται σε τέτοιου είδους υποχωρήσεις και παραχωρήσεις δεν είναι ακριβώς φιλίες. Είναι άλλου είδους σχέση.
Αν η ελληνική κυβέρνηση κατορθώσει να πείσει την αιγυπτιακή να υπογράψει τον εξωδικαστικό συμβιβασμό στην σύνταξη του οποίου συμμετείχε καλή τη πίστη, θα μιλάμε για μια στρατηγική νίκη της Αθήνας και μια ειλικρινή σχέση με το Κάιρο.
Μέχρι τότε όμως και για όσο θα ισχύει η απόφαση η αλήθεια θα είναι μια και πολύ πικρή!
Πρόεδρος του κόμματος «Νίκη»
🔴 Προσωπική Αξιολόγηση
Κατά τη γνώμη μου, το ζητούμενο της αιγυπτιακής κυβέρνησης είναι να επανεξετάσει τον έλεγχο και τη διαχείριση της περιοχής του Σινά, ενισχύοντας την κυριαρχία της και τη διαχείριση του πλούτου και των πόρων της, χωρίς όμως να βλάψει την ιστορική και θρησκευτική κληρονομιά που εκπροσωπεί η Μονή.
Από ελληνικής πλευράς, η σταθερή, τεκμηριωμένη και συνεργατική προσέγγιση είναι η καλύτερη οδός για την προστασία αυτού του μοναδικού θησαυρού, διασφαλίζοντας την ειρηνική συνύπαρξη και το σεβασμό μεταξύ των λαών και των πολιτισμών.
Η Μονή της Αγίας Αικατερίνης παραμένει ένα ζωντανό σύμβολο ιστορίας, πίστης και πολιτισμού που πρέπει να διαφυλαχθεί και να προστατευθεί για τις επόμενες γενιές, μέσα σε ένα πλαίσιο σεβασμού των διεθνών κανόνων και αξιών.
Η κατάσταση παραμένει υπό παρακολούθηση, με τις δύο κυβερνήσεις να συνεχίζουν τη συζήτηση για την επίλυση του ζητήματος με θεσμικό τρόπο. Η Μονή συνεχίζει τη λειτουργία της, με τους μοναχούς να εντείνουν τις προσευχές τους και να εκφράζουν την ελπίδα για μια δίκαιη λύση που θα διασφαλίσει την ιστορική και πνευματική της κληρονομιά.
✍🏻 Επιμέλεια Σοφία
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου