Η ΠΟΛΙC ΕΑΛΩ η συγκλονιστικότερη ημέρα του νεότερου Ελληνισμού 29 Μαΐου 1453

Constantinos-Paleologos-at-the-battlements-dawn-of-the-29th-May-1453-200x145cm-oil-on-canvas-2003 Γιάννης Νίκου
Πίνακας: «Ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος στις επάλξεις,
ξημερώματα 29ης Μαΐου 1453». πίνακας ζωγραφικής
2003 του Ελληνο-Ιρλανδού ζωγράφου Γιάννη Νίκου.

της Σοφίας Ντρέκου

Το να σηκωθείς είναι δύσκολο μα όχι ακατόρθωτο.
Το να πάρεις όμως την Ιστορία στην πλάτη σου
και να την κουβαλήσεις σε λεύτερα μονοπάτια,
στο ξέφωτο, αυτό και αν είναι ηρωισμός.
Το γεγονός που χάραξε και καθοδήγησε
τις ψυχές των Ελλήνων, αποδεικνύοντας
πόσο ποτισμένη ήταν η Ελληνική καρδιά
με το Βυζαντινό αίμα. by Sophia Ntrekou

Μνήσθητι Κύριε Κωνσταντίνου του θεοφιλεστάτου Βασιλέως των Ρωμαίων και των συν αυτώ αναιρεθέντων εν τη Βασιλίδι των πόλεων κατά την Άλωσιν! Δίκασον, Κύριε, τους αδικούντας ημάς, πολέμησον τους πολεμούντας ημάς. Απόδος ημίν, Κύριε, την Βασιλεύουσαν Πόλιν, ην τη χειρί Σου παρέθετο. Ο εν βασιλεύσιν Απόστολός Σου.

Ὁ βάθει σοφίας φιλανθρώπως πάντα οἰκονομῶν, καί τό συμφέρων πᾶσιν ἀπονέμων μόνε Δημιουργέ, ἀνάπαυσον Κύριε τήν ψυχήν τοῦ δούλου σου Κωνσταντίνου, πιστοῦ Βασιλέα καί Αὐτοκράτορα Ρωμαίων καί τῶν σύν αὐτῷ πεσόντων κατά τήν Ἂλωσην τῆς Βασιλίδος τῶν Πόλεων. Ἐν σοί γάρ τήν ἐλπίδα ἀνέθεντο, τῷ Ποιητῇ και Πλάστῃ και Θεῷ ἡμῶν.

1453 μ.Χ. 29 Μαΐου, Τρίτη.
..........πάλι σήκωσε το σπαθί ο Κωνσταντίνος! Πάλι πολεμούσε για την Πίστη, όπως είχε πει στον τελευταίο λόγο του και για την Πατρίδα! Ζωτικές αξίες που θα επαναλάμβανε 400 χρόνια αργότερα ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης! Γιατί αυτό και το ίδιο είναι τούτο το Γένος στους αιώνες! Μακριά από το Χριστό χάνεται και κοντά Του ξαναγεννιέται!

Γέμισε ο τόπος τούρκικα σαρίκια! Ένα δόρυ σφενδονίστηκε καταπάνω του και τον ήβρε τον ΗΡΩΑ στο στήθος! Χαλάρωσε η λαβή του! Λύγισαν τα γόνατα! Τα μάτια του έγιναν βαριά! Οι φωνές έπαψαν να ακούγονται! Τα ουρλιαχτά πια δεν τον άγγιζαν! Ο Αετός φτερούγιζε για τα ουράνια! Να βάλει μετάνοια πια μπροστά στον ολόλαμπρο θρόνο του Υψίστου Βασιλέως, να σμίξει με τους παλιούς ήρωες, που τον περίμεναν δακρυσμένοι στα ουράνια, κάτω από το Θρόνο του Κυρίου της Ζωής και της Ανάστασης! Είχαν προλάβει με απανωτές τους Πρεσβείες, με μπροστάρισα την ίδια τη Βασίλισσα των Αγγέλων και είχαν αποσπάσει τη μεγάλη και βεβαία υπόσχεσή Του: «Πάλι με χρόνια, με καιρούς, πάλε δικά σας θα 'ναι»!!!

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΙ ΘΡΥΛΟΙ ΤΗΣ ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑΣ

1. Ο ΜΑΡΜΑΡΩΜΕΝΟΣ ΒΑΣΙΛΙΑΣ

Όταν μπήκαν οι Τούρκοι στην Πόλη, άγγελος Κυρίου άρπαξε το βασιλιά και τον πήγε σε μια σπηλιά βαθιά στη γη κάτω, κοντά στη Χρυσόπορτα. Εκεί μένει μαρμαρωμένος ο βασιλιάς και καρτερεί να κατεβεί ο άγγελος στη σπηλιά, να τον ξεμαρμαρώσει. Και θα σηκωθεί πάλι ο βασιλιάς και θα μπει στην Πόλη και θα διώξει τους Τούρκους ως την Κόκκινη Μηλιά.

2. Η ΑΓΙΑ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΑΓΙΑ-ΣΟΦΙΑΣ

Την μέρα που πάρθηκε η Πόλη, έβαλαν σ’ ένα καράβι την Άγια Τράπεζα της Αγια-Σοφιάς, να την πάει στην Φραγκιά, για να μην πέσει στα χέρια των Τούρκων.

Εκεί όμως στη θάλασσα του Μαρμαρά άνοιξε το καράβι και η Άγια Τράπεζα εβούλιαξε στον πάτο. Στο μέρος εκείνο η θάλασσα είναι λάδι, όση θαλασσοταραχή και κύματα κι αν είναι γύρω. Και το γνωρίζουν το μέρος αυτό από τη γαλήνη, που είναι πάντα εκεί, και από την ευωδία που βγαίνει. Πολλοί μάλιστα αξιώθηκαν να την ιδούν στα βάθη της θάλασσας.

(βλ. ΓΙΟΒΑΝΗ, Μεγάλη εγκυκλοπαίδεια, εκδ. 1982, τομ. 1ος, σελ. 97).

Κι η Δέσποινα ως τ’ άκουσε, Ριζίτικο

Και δώστε λόγο στη Φραγκιά
την Πόλη επήρε ο Τούρκος

Κι η Δέσποινα ως τ’ άκουσε
τα μάτια τς εδακρύσαν

Κι ο Μιχαήλ κι ο Γαβριήλ
την επαρηγορήσαν

Σώπασε αφέντρα και κυρά
πάλι δικά μας θα ’ναι
πάλι με χρόνια με καιρούς...



Παλικάρια, χορός το πάτημά σας,
όσο μια γη φεγγοβολάει μπροστά σας,
του ονείρου η γη, το ηλύσιο περιβόλι,
χορός, ή με τη λύρα ή με το βόλι,
πάντα χορός ο δρόμος των Ελλήνων
στην Πόλη όσο να μπει των Κωνσταντίνων. 

Tα Δεκατετράστιχα, 51. 9-14. 1919. Άπαντα, 
Z'. Mπίρης-Γκοβόστης, [1965]. σελ. 373.


29 Μαΐου 1453. Η συγκλονιστικότερη 
ημέρα του νεότερου Ελληνισμού.

Η Κωνσταντινούπολη, η Πόλη των πόλεων έπεσε στα χέρια των εχθρών. Τέτοια η θλίψη του Ελληνισμού, που απ' άκρον εις άκρον της Αυτοκρατορίας όλοι θρήνησαν με τον τρόπο τους την Άλωση της Ρωμανίας (Βυζαντινής Αυτοκρατορίας).

Σαν έπεσε τελειωτικά η Πόλη στα χέρια των Τούρκων, ο πόνος κι ο καημός ήταν μεγάλος. Κι έγινε τραγούδι ο πόνος και θρήνος ο καημός. Κι αν η άλωση ήταν γεγονός, η ελπίδα πως κάποια μέρα... πάλε με χρόνια και καιρούς... έμειναν πάντα...


«Ρωμανία» αποκαλούνταν τότε η Βυζαντινή Αυτοκρατορία, αφού «Βυζάντιο» είναι μεταγενέστερος όρος. Στον Πόντο, ένα πουλί μεταφέρει τα μαντάτα στους κατοίκους. Γνωρίζοντας, ότι μεταφέρει κάτι εξαιρετικά δυσάρεστο, κανείς δεν τολμά να πάει να πάρει το μήνυμα που έχει αφήσει το πουλί.


Μόνο ένα παιδί - συνήθως χήρας γιός - πηγαίνει το διαβάζει και αναγγέλλει αυτός τα τρομερά νέα στον εκεί Ελληνισμό... «
Αϊλί εμάς και βάι εμάς η Ρωμανία πάρθεν...». Ωστόσο, στο τέλος υπάρχει και το αισιόδοξο μήνυμα: «Η Ρωμανία αν πέρασεν, ανθεί και φέρει κι άλλο...»

Να σημειώσουμε ότι το «πάλι με χρόνους με Καιρούς πάλι δικά μας θα 'ναι» δεν το είπαν Έλληνες αλλά Ρωμιοί. Δηλαδή κάτοικοι της βυζαντινής αυτοκρατορίας που δεν είχαν την τοπικιστική αντίληψη που έχουμε εμείς σήμερα ως Έλληνες. Η Πόλη ανήκει στους κατοίκους της βυζαντινής αυτοκρατορίας που είχαν κοινό χαρακτηριστικό την Χριστιανική Πίστη. 
Ο σερ Στίβεν Ράνσιμαν σε λίγες γραμμές δίνει το νόημα της αποφράδας εκείνης ημέρας:
«Η τραγωδία ήταν τελική. Στις 29 Μαΐου ένας πολιτισμός σαρώθηκε αμετάκλητα. Άφησε μιαν ένδοξη κληρονομιά στα γράμματα και στις τέχνες. Ο πολιτισμός αυτός έβγαλε χώρες ολόκληρες από τη βαρβαρότητα και προσέφερε σε άλλες την εκλέπτυνση των ηθών. Επί 11 αιώνες η Κωνσταντινούπολη ήταν το κέντρο ενός κόσμου φωτός. Τώρα έγινε η έδρα της θηριωδίας, της αμάθειας, της μεγαλόπρεπης ακαλαισθησίας!»
Και όσοι όχι μόνο ξεχνούν την ανεκτίμητη προσφορά του Βυζαντίου στον εκπολιτισμό της Δύσης ή εσκεμμένα το αποξενώνουν και το αποσυνδέουν από την αδιάσπαστη συνέχεια του αρχαιοελληνικού πνεύματος, θεωρώντας το «σημείον αντιλεγόμενον», ας ανατρέξουν στο ομότιτλο άρθρο του Φώτη Κόντογλου:
«Το Βυζάντιο είναι ένα μεγάλο χωνευτήρι, που μέσα σ’ αυτό πέσανε και λυώσανε μυριάδες ψυχές, σαν λογής - λογής μεταλλεύματα, λογής - λογής έθνη, και από εκεί βγήκε χρυσάφι λαμπερό μαζί με μαύρη σκουριά. Αυτό το μάλαμα είναι το πιο καθαρό από κάθε χρυσάφι που βγήκε από χωνευτήρι. Κι απ’ αυτό γίνηκε η επτάφωτος λυχνία, που θα φωτίζει τον κόσμο στον αιώνα του αιώνος».
Δείτε: Φώτης Κόντογλου: Το πάρσιμο της Πόλης

Ως πότε, επιτέλους, θα παρηγορούμε την Κυρά Δέσποινα 
με το «πάλι με χρόνους με καιρούς πάλι δικά μας θα ’ναι»;


Το Δημοτικό τραγούδι του Πόντου 

Έναν πουλίν, καλόν πουλίν εβγαίν' από την Πόλην·
ουδέ στ' αμπέλια κόνεψεν ουδέ στα περιβόλια,
επήγεν και-ν εκόνεψεν α σου Ηλί' τον κάστρον.

Εσείξεν τ' έναν το φτερόν σο αίμα βουτεμένον,
εσείξεν τ' άλλο το φτερόν, χαρτίν έχει γραμμένον,

Ατό κανείς κι ανέγνωσεν, ουδ' ο μητροπολίτης·
έναν παιδίν, καλόν παιδίν, έρχεται κι αναγνώθει.

Σίτ' αναγνώθ' σίτε κλαίγει, σίτε κρούει την καρδίαν.
«Αλί εμάς και βάι εμάς, πάρθεν η Ρωμανία!»

Μοιρολογούν τα εκκλησιάς, κλαίγνε τα μοναστήρια
κι ο Γιάννες ο Χρυσόστομον κλαίει, δερνοκοπιέται,

-Μη κλαίς, μη κλαίς Αϊ-Γιάννε μου, και δερνοκοπισκάσαι
-Η Ρωμανία πέρασε, η Ρωμανία 'πάρθεν.
-Η Ρωμανία κι αν πέρασεν, ανθεί και φέρει κι άλλο.

Βίντεο: «Του μικρού Βλαχόπουλου και Επάρθεν του Καβάφη». Από την παράσταση-αναδρομή στο Ελληνικό τραγούδι: «Και με φως και με θάνατον ακαταπαύστως» που έγινε στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών τον Ιούνιο του 1994. Στη λύρα ο Μιχάλης Καλλιοντζίδης. Τραγούδι: Γιώργος Νταλάρας. Συγκλονιστική η Αφήγηση της Λυδία Κονιόρδου!
ΔΕΙΤΕ και το συγκλονιστικό ποίημα του Κ.Π. Καβάφη «Πάρθεν» για την Άλωση της Πόλης. ΕΔΩ: http://www.sophia-ntrekou.gr/2013/05/blog-post_7451.html


Κράτος βαρβαρότητας είσαι - Ν. Λυγερός

Κράτος βαρβαρότητας είσαι όσο και φιλελεύθερο 
να λες ότι είσαι όταν αποφασίσεις μονομερώς 
να σβήσεις την ιστορία μετατρέποντας 
μια εκκλησία* σ' ένα τζαμί
γιατί κανένας δεν σου έδωσε αυτό το δικαίωμα 
και καταπατάς ακόμα και το λαό σου 
αφού τον κατηγορείς για το έγκλημα που διαπράττεις 
μόνο που ξέχασες ότι είμαστε εδώ
και δεν θα ξεχάσουμε τα εγκλήματά σου
μ' όσο φιλελευθερισμό να τα έχεις καλύψει.

*σημ.: αναφέρεται στην ΑγιάΣοφιά


Περισσότερα: Βυζάντιο / Μικρά Ασία / Αγιά-Σοφιά

Δεν υπάρχουν σχόλια: