Ορθόδοξη θεολογία και λογοτεχνία – τέχνη - Μοναχός Μωυσής, Αγιορείτης

Μοναχός Μωϋσής Αγιορείτης

Tο ενδιαφέρον για τους χριστιανούς αγίους ανήκει στον θρησκευτικό προβληματισμό, ειδικά έντονο στον πρώτο Καβάφη». «Oι Άγιοι Επτά Παίδες» αποτελούν ένα επιπλέον μαρτύριο της διαρκούς θεολογίας του Καβάφη, η οποία του επέτρεψε να σκεφτεί βαθύτερα την ιστορία και, διά της ταλαντεύσεώς του ανάμεσα σε δύο πόλους, να αποφύγει την ευθύγραμμη ευκολία.

Έμορφα που εκφράζεται το συναξάριον:
«ενώ δε συνωμίλει ο βασιλεύς» με τους αγίους 
«κ' οι επίσκοποι και άλλοι πολλοί άρχοντες, 
«ενύσταξαν ολίγο οι άγιοι»
και τες ψυχές των στον θεό παρέδωσαν.

κατέφυγον εις σπήλαιον να κρυφθούν 
από τον διωγμόν των εθνικών, κ' εκεί εκοιμήθησαν - 
και την επαύριον εξύπνησαν. επαύριον γι' αυτούς. 
μα εν τω μεταξύ, είχαν παρέλθει σχεδόν δύο αιώνες.

Oι Άγιοι» Επτά Παίδες - Κ. Π. Καβάφης [ΕΔΩ]

Μοναχός Μωϋσής Αγιορείτης: 
Ορθόδοξη θεολογία και λογοτεχνία - τέχνη

«- Το θρησκευτικό βίωμα στην ποίηση του εθνικού μας ποιητή Διονυσίου Σολωμού είναι ζωντανό. Τον συγκινούσε η ορθοδοξία, η Αγία Γραφή, η εκκλησιαστική υμνογραφία. Στην ορθοδοξία βρήκε στήριγμα, παρηγοριά κι ελπίδα. Χαίρεται την πρώτη του δυνατή πίστη. Η θρησκευτικότητά του συνδέεται με τα ιδανικά της ελευθερίας και της δικαιοσύνης του Θεού. Ο «Ύμνος εις την Ελευθερία» έχει πηγή εμπνεύσεως την Αγία Γραφή. Μιλά για το φως του ουρανού, τη δύναμη της πίστεως, της ηθικής.

- Ο ποιητής Ανδρέας Κάλβος υπήρξε σοβαρός διανοούμενος και γνήσιος άνθρωπος των ελληνικών γραμμάτων. Θεολόγος και φιλόλογος διά βίου. Εκτός από τις «Ωδές» έγραψε ωραίες προσευχές, κυρίως μετάφραση των Ψαλμών. Το όλο έργο του εμπνέεται από τον Θεό, την αρετή και τη θεία δικαιοσύνη. Πέθανε ως αγγλικανός το 1869. Κινείται κατά της παπικής κυριαρχίας. Ο Κάλβος δεν είναι πιστό μέλος της ορθόδοξης εκκλησίας αλλά ένας ηθικολόγος ευσεβιστής, ένας πουριτανός.

- Ο ποιητής Γιώργος Σαραντάρης πιστεύει, προφητεύει, μένει προσηλωμένος στον αναστάντα θεάνθρωπο. Αγαπά τον Ντοστογιέφσκι. Δεν μένει στα εξωτερικά. Ανοίγει παράθυρο φωτεινής θαλπωρής. Στη σύντομη ζωή του έγραψε σπουδαία ποιήματα.
- Ο ποιητής Γιώργος Θέμελης, ο Βυζαντινός της Θεσσαλονίκης, μιλά με αγάπη περί αγγέλων και πρωτοπλάστων. Επηρεασμένος από τον Έλιοτ μιλά πολύ για τον Χριστό. Ο πλησίον είναι η παρουσία του Θεού. Προτείνει να προσεύχεστε στα σκοτεινά. Φιλοκαλικός ποιητής. Ο Θέμελης φωτίζεται από αναστάσιμο φως.

- Ο Γιάννης Τσαρούχης πήγαινε στο Άγιον Όρος και το αγαπούσε. Χαιρόταν τη συνάντησή του με Γέροντες. Εκτός από την τέχνη, είχε πλήθος σπάνιων γνώσεων περί ιστορίας, φιλοσοφίας και φιλολογίας. Υπήρξε ένα αλλόκοτο στρουθίο. Πίστευε στη θέωση του ανθρώπου. Αγαπούσε τον Άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά, την Δ' Οικουμενική Σύνοδο. Προσκυνούσε τις βυζαντινές εικόνες. Ήταν αντιμονοφυσίτης. Ο Τσαρούχης είναι ποιητής και ζωγράφος της σαρκώσεως. Έλεγε «είμαι χριστιανός και γι’ αυτό είμαι ανθρωπιστής».»[2]
Δείτε: Ο Αγιορείτης λόγιος π.Βασίλειος Γοντικάκης γράφει για τον ζωγράφο Γιάννη Τσαρούχη
Ο Μάνος Χατζιδάκις έγραψε: «Ο Τσαρούχης είναι χριστιανός, όχι γιατί πηγαίνει στην εκκλησία, αλλά γιατί ξέρει να στέκεται μέσα σ’ αυτήν, με την άνεση ενός παπά και με την αγιότητα ενός μικρού παιδιού».

Ανδρέας Εμπειρίκος: «Aμέριμνος ο δρόμος εξακολουθεί, σαν κάποιος που σφυρίζοντας (αέρας της ανοίξεως σε καλαμιές) αμέριμνος διαβαίνει, και όσο εντείνεται το φως, η κίνησις των διαβατών, πεζών και εποχουμένων, στον δρόμο αυξάνει και πληθαίνει. Oι διαβάται αμέτρητοι. Ανάμεσα σε αγνώστους ποιητάς και αγίους ανωνύμους, ανάμεσα σε φορτηγά διαδρομών μεγάλων, όλοι, αστοί και προλετάριοι διαβαίνουν, όλοι υπακούοντες σε κάτι... Και ο δρόμος εξακολουθεί, σκληρός, σκληρότερος παρά ποτέ, σκυρόστρωτος ή με άσφαλτο ντυμένος, και μαλακώνει μόνο, όποια και αν είναι η χώρα, όποιο και αν είναι το τοπίον, κάτω από σέλας αγλαόν αθανασίας, μόνον στα βήματα των ποιητών εκείνων, που οι ψυχές των ένα με τα κορμιά των είναι, των ποιητών εκείνων των ακραιφνών και των αχράντων, καθώς και των αδελφών αυτών, Αγίων Πάντων.»[3]

Παραπομπές
[1] Απόσπασμα από το αφιέρωμα: Oι Άγιοι Επτά Παίδες εν Εφέσω του Κ. Π. Καβάφη (1925) Ανάλυση του ποιήματος και το Συναξάρι των Αγίων www.sophia-ntrekou.gr
[2] «Ορθόδοξη θεολογία και λογοτεχνία - τέχνη» Μοναχός Μωυσής, Αγιορείτης - Εφημερίδα Μακεδονία/Η εφημερίδα της Θεσσαλονίκης 10/11/2013 makthes.gr
[3] Απόσπασμα από το αφιέρωμα: Ανδρέας Εμπειρίκος «Ο Δρόμος» (από την Oκτάνα, Ίκαρος 1980) συγκριτικά στον Δαρείο του Κωνσταντίνου Καβάφη (Λογοτεχνική ανάλυση)» http://www.sophia-ntrekou.gr/2014/01/o-dromos-empeirikos-andreas.html

Πηγή: Sophia Ntrekou.gr | Αέναη επΑνάσταση

Δείτε και:

Δεν υπάρχουν σχόλια: