Πράξη και θεωρία στον Χριστιανισμό (Ο Χριστός χάραξε τον δρόμο προς τη θέ­ω­ση)

Οι όροι πράξις και θεωρία, ανήκουν στον θησαυρό της αρχαίας ελληνικής γλώσσας.

Ντοστογιέφσκι: Η ονειροπόλα αγάπη διψάει για σύντομα κατορθώματα

Επιμέλεια Σοφία Ντρέκου

Γι’ αυτά τα μάτια καίει το καντήλι (Την ψυχή μου, αυτόν τον λαβωμένο Ιησού αφήνω μέσα στα μάτια σου)

Σοφία Ντρέκου

Γ. Σωφρόνιος Σαχάρωφ για το μίσος ανάμεσα στα έθνη

Άγιος Παντελεήμων: βίος, μαρτύριο, τα εγκώμια και οι ύμνοι του (27 Ιουλίου)

Πνευματικό φως από την Αγία Παρασκευή: Γιατί θεωρείται προστάτιδα των ματιών (26 Ιουλίου)

Αφιέρωμα Σοφία Ντρέκου στην Μνήμη

της Οσίας Μεγαλομάρτυρος Παρασκευής

που την εορτάζουμε στις 26 Ιουλίου.

Ο εθισμός στο Διαδίκτυο ως πρόκληση για την πνευματική ζωή (Βίντεο)

Επιμέλεια: Σοφία Ντρέκου

Όσιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος και Μεταφραστής: Ο Βίος και Άπαντα τα Έργα του

της Σοφίας Ντρέκου

Ὅλοι οἱ πιστοί χριστιανοί ὀφείλουμε 

να σκεπτόμαστε ὅτι στον κάθε ἄλλο πιστό 

Άγιος Παΐσιος: Πως λειτουργούν οι πνευματικοί νόμοι;

Δύναμη για την ώρα της Σιωπής - Σοφία Ντρέκου

Όσιος Παΐσιος Βελιτσκόφσκυ: Ένας μεγάλος ησυχαστής Πατέρας (Αφιέρωμα)

Αφιέρωμα Σοφία Ντρέκου

Αγία Συγκλητική: Επικίνδυνο να διδάσκεις χωρίς αρετή

Τι είναι οι Πατέρες, οι Μητέρες και οι Διδάσκαλοι της Εκκλησίας και σε ποιες κατηγορίες τους χωρίζουμε; (What do we mean by Fathers of the Church)

Η διάδοση της Ελληνικής γλώσσας στην Παλαιστίνη την εποχή του Χριστού (1ος αιώνας μ. Χ.)

Τη γλώσσα μάς την έδωσαν Ελληνική

Σοφία Ντρέκου

Επισκεφθείτε τον Ναό του Άγιου Σπυρίδωνα στην Κέρκυρα, από τον υπολογιστή σας

Μνημόσυνο στον Άγιο Γέροντα της καρδιάς μου, Παΐσιο τoν Αγιορείτη

Ο Άγιος Γέροντας Παΐσιος: Πώς να ζούμε πνευματικά τις γιορτές

Επιμέλεια Σοφία Ντρέκου

Ο Θεός είναι Τριαδικός... ε, και; Αλλάζει σε κάτι τη ζωή μας;

Περί της Αγίας Τριάδος

Θα γίνεις Νονός, Νονά; Έχεις μια σπουδαία αποστολή! Ξέρεις ποια είναι;

Πρόσωπο με πρόσωπο: ποιητική αναφορά στην έννοια του προσώπου στο Νικηφόρο Βρεττάκο

Μία ποιητικὴ ἀναφορὰ στὴν ἔννοια τοῦ προσώπου 

Δρ. θεολογίας Αθανάσιος Μουστάκης

Συχνὰ ἡ ποιητικὴ γραφίδα κατορθώνει νὰ προσεγγίσει, χάρη στὴν εὐαισθησία τοῦ ποιητῆ, σημαντικὰ θέματα ποὺ σὲ ἄλλη περίπτωση θὰ ἀπαιτοῦσαν πολλὲς πυκνογραμμένες σελίδες γιὰ νὰ ἐπιτευχθεῖ τὸ ίδιο ἀποτέλεσμα. Στὴ συλλογὴ ποιημάτων τοῦ Νικηφόρου Βρεττάκου μὲ τὸν τίτλο «Ἡλιακὸς Λύχνος», ἡ ὁποία ἐκδόθηκε τὸ 1984, ὑπάρχει τὸ ἀκόλουθο ποίημα μὲ τὸν τίτλο «Πρόσωπο μὲ Πρόσωπο»:

Βλεπόμαστε πρόσωπο μὲ πρόσωπο,

Κύριε· τόσο εἶσαι κοντά μου.

Ὅταν ἀνοίγω τὸ παράθυρο ὅποια

ὥρα κι ἂν εἶναι, βλεπόμαστε.

Ἔχω τὰ μάτια μου κι ἔχεις κι ἐσὺ

ὅλου τοῦ γύρω μας κόσμου τὰ μάτια. 

Τὰ λουλούδια μὲ βλέπουν. 

Κάθε ποὺ ἀγκαλιάζω ἕναν

ἄνθρωπο, Κύριε, θαρρῶ

πὼς κρεμιέμαι ἀπὸ τὸ λαιμό σου.

Σὲ αὐτὸ τὸ σύντομο κείμενο μποροῦμε, μέσα ἀπὸ μία διαφορετικὴ γλώσσα, νὰ διακρίνουμε ὅλα τὰ κύρια χαρακτηριστικὰ τῆς ὀρθόδοξης θεολογίας τοῦ προσώπου:

1. Ἀπὸ τὴν πρώτη στιγμὴ σὲ κάθε πλήρη σχέση λειτουργεῖ τὸ μυστήριο τῶν ὀφθαλμῶν. Κοιτάζοντας τὸν ἄλλο στὰ μάτια βλέπουμε στὴν ψυχή του. Αὐτὸ ἰσχύει καὶ γιὰ τὴν ἐπικοινωνία τοῦ ἀνθρώπου καὶ τοῦ Θεοῦ. Ὁ πρῶτος στίχος δηλώνει τὴν δυνατότητα τῆς ἄμεσης ἐπικοινωνίας ἀνάμεσα στὸν ἄνθρωπο καὶ στὸ Θεό, ἡ ὁποία γίνεται ἀπρόσκοπτα καὶ φανερώνει τὴν ἐγγύτητα τῶν συμμετεχόντων σὲ αὐτή. Μέσο γι’ αὐτὴ δὲν εἶναι ἄλλο ἀπὸ τὴν προσευχή, ἡ ὁποία ἔχει τὸ χάρισμα νὰ καταργεῖ τὶς ἀποστάσεις καὶ νὰ ἑνώνει τὸν ἄνθρωπο μὲ τὸ Δημιουργό του.

2. Ὁ Θεὸς εἶναι διαθέσιμος σὲ κάθε στιγμὴ γιὰ νὰ δεχθεῖ τὴν προσευχή μας. Ὅποια ὥρα, κυριολεκτικὰ καὶ μεταφορικά, καὶ ἂν στραφοῦμε πρὸς Αὐτὸν τείνει εὐήκοον οὔς καὶ ἀποδέχεται τὸ αἴτημά μας γιὰ ἐπαφή, τὴν ἐπιθυμία μας νὰ τὸν γνωρίσουμε καλύτερα.

3. Ἡ ἐπικοινωνία μὲ τὸ Θεὸ περνᾶ μέσα ἀπὸ τὴν ἐπικοινωνία μὲ τὸ συνάνθρωπο. Ἂν δὲν ἀγαπήσω τὸν ἀδελφό μου, εἶναι μάταιο νὰ ὑποστηρίζω ὅτι ἀγαπῶ τὸν Θεό μου. Ἡ ἀποκατάσταση τῶν σχέσεων μὲ τὸ Θεὸ δηλώνεται, ἐφαρμόζεται στὸν καθημερινὸ ἀγώνα γιὰ ἀποκατάσταση τῶν σχέσεων μὲ τὸν ἔτερο, τὸν ἀδελφό μου. Στὸν Παράδεισο διακόπηκε ἡ σχέση μὲ τὸ Θεό, ἀλλὰ ταυτόχρονα καὶ μὲ τὸν ἑαυτό μας, τὸ συνάνθρωπο καὶ τὴν λοιπὴ κτίση. Ἀπὸ τὸ σημεῖο αὐτὸ καὶ ἔπειτα ὁ καθένας θέτει ὑπεράνω τὸν ἄλλων τὸν ἑαυτό του καὶ ἀπὸ τὴ διαστροφὴ αὐτὴ πηγάζουν τὰ προβλήματα.

4. Ἡ διαπίστωση τοῦ ποιητῆ ὅτι ἀκόμη καὶ τὰ λουλούδια τὸν βλέπουν δηλώνει τὴν ἀποκατάσταση τῶν διασπασμένων σχέσεων. Γιὰ τὸν ἄνθρωπο τοῦ Θεοῦ ὁ φυσικὸς κόσμος παύει νὰ ἀποτελεῖ κίνδυνο καὶ ἀπειλή. Ἀντιστοίχως, ὁ ἄνθρωπος ποὺ βρίσκεται στὴν ὁδὸ τῆς θεώσεως, ἀντιμετωπίζει μὲ ἀπόλυτο σεβασμὸ τὸ φυσικὸ περιβάλλον. Στὴν ἐπανασύνδεση τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὸ Θεὸ ἐντοπίζεται ἡ πλήρης καὶ ριζικὴ ἀντιμετώπιση τοῦ προβλήματος τῆς καταστροφῆς τοῦ φυσικοῦ περιβάλλοντος. Αὐτὸ μπορεῖ νὰ τὸ ἐπιτύχει μόνο ὅποιος γίνει «πρόσωπο», ὅποιος μάθει νὰ ἀγαπάει.

5. Ὁ κάθε ἄνθρωπος ἀποτελεῖ εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ. Κάθε φορὰ ποὺ ἐκδηλώνεται ἡ ἀγάπη μας πρὸς κάποιον συνάνθρωπό μας τὴν ἐκδηλώνουμε πρὸς τὸν Θεό μας. Ἡ σχέση αὐτὴ δὲν ἐξαντλεῖται σὲ μία εὐγενικὴ ἀνοχὴ πρὸς τὸν ἄλλο, ἀλλὰ ἑστιάζεται στὴν προσπάθεια νὰ ἀγαπήσουμε τὸν ἀδελφό μας ὅπως τὸν ἑαυτό μας.

Ὅλα αὐτὰ τὰ σημαντικότατα δηλώνονται μὲ ἰδιαίτερα λιτό, ἄμεσο καὶ καθημερινὸ τρόπο ἀπὸ τὸ Νικηφόρο Βρεττάκο, ὁ ὁποῖος ἀξιοποιώντας τὸ ποιητικό του χάρισμα, λέει πολλὰ μὲ λίγα λόγια παρουσιάζοντας τὴν ἔννοια τῆς ἀγάπης πρὸς τὸν ἕτερο σὲ ὅσο τὸ δυνατὸ περισσότερες διαστάσεις της.

Ἡ θεϊκὴ μορφὴ ποὺ ἀναδύεται ἀπὸ τὸ κείμενό του εἶναι ὁ προσωπικὸς Θεὸς τῆς ἀγάπης, ὅπως φανερώθηκε ἤδη ἀπὸ τὴν Παλαιὰ Διαθήκη, ὅπως κηρύχθηκε ἀπὸ τὸ Σαρκωμένο Λόγο, ὅπως ἀποκαλύπτεται μέσα ἀπὸ τὰ μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας καὶ γνωρίζεται στοὺς βίους τῶν ἁγίων τῆς πίστεώς μας.

Εἶναι ὁ Θεὸς ὁ ὁποῖος καλύπτει τὴν ἐπιθυμία τοῦ ἀνθρώπου νὰ γνωρίσει καὶ νὰ ἀγαπήσει τὸν πλησίον, ὁ ὁποῖος δὲν εἶναι ἡ κόλαση, ὁ ἐχθρός, ὁ ἀντίπαλος, ὅπως κατὰ καιροὺς ὑποστηρίζουν κάποιοι, ἀλλὰ ἡ δυνατότητα καὶ ἡ ἀφορμὴ τῆς σωτηρίας. 

Από το βιβλίο (Συλλογικό έργο) Πρόσωπον προς πρόσωπον

Πρόταση εξόδου από την κρίση της Νεωτερικότητας

Συγγραφείς: Δημήτρης Γερούκαλης, Σωτήρης Γουνελάς, Θεόδωρος Ι. Ζιάκας, Ιωάννης Ζώης, Γιώργος Κοντογιώργης, π. Νικόλαος Λουδοβίκος, Αθανάσιος Μουστάκης. επιμέλεια: Δημήτρης Γερούκαλης. 320 σελ. Αρμός, 2013

Περιγραφή: Τι εννοούμε όταν λέμε πρόσωπο; Βεβαίως το υποκείμενο των σκοπών, των επιθυμιών, τω αντιπαθειών κ.ο.κ. Και προφανώς ακόμα κάτι επιπλέον, αφού πολλά ζώα μπορούν να περιγραφούν παρομοίως, αλλά δεν τα θεωρούμε πρόσωπα... για να είναι κάποιος πρόσωπο με την πλήρη έννοια της λέξεως, πρέπει να είναι υποκείμενο με αίσθηση εαυτού ως υποκειμένου, ένα όν το οποίο ως εκ τούτου σχεδιάζει την ζωή του και πιστεύει σε αξίες ανάλογα με τις οποίες τα διαφορετικά σχέδιά του μοιάζουν χειρότερα ή καλύτερα, κάποιος ο οποίος μπορεί να διαλέγει ανάμεσά τους. Μια σύγχρονη συζήτηση-κατάθεση στο περί προσώπου διαχρονικό μας πρόβλημα. www.sophia-ntrekou.gr




★ Βίντεο: «Χρονολόγιο για το Νικηφόρο Βρεττάκο» Να δούμε αγαπητοί αναγνώστες της κι ένα βίντεο-χρονολόγιο για τον ποιητή μας, όπου η μουσική είναι από το cd της ταινίας «Περιουσιακά Στοιχεία» της Αθανασίας Δρακοπούλου. Μουσική Δημουλέας Κώστας. Το απόσπασμα της ομιλίας είναι από τη «Λειτουργία κάτω από την Ακρόπολη» που δόθηκε στο καταφύγιο του Ταϋγέτου, 1991.

Χρονολόγιο Νικηφόρου Βρεττάκου 15:42 βίντεο

Χρονολόγιο Νικηφόρου Βρεττάκου

ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΤΟΠΟΙ - ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΒΡΕΤΤΑΚΟΣ

Το 3ο επεισόδιο της σειράς «ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΤΟΠΟΙ» παρακολουθεί τον ποιητικό λόγο του ΝΙΚΗΦΟΡΟΥ ΒΡΕΤΤΑΚΟΥ και τα φυσιολατρικά σύμβολα της ποίησής του, με κυρίαρχο το βουνό του Ταΰγετου με το οποίο ο ποιητής συνδέεται ιδιαίτερα. Τονίζεται επίσης η εναργής σχέση του με τον γενέθλιο τόπο του, την Πλούμιτσα Λακωνίας, από όπου προέρχονται τα παιδικά του βιώματα και οι εικόνες που διατρέχουν τις ποιητικές του συλλογές. 

Η φιλόλογος και διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών ΓΕΩΡΓΙΑ ΚΑΚΟΥΡΟΥ-ΧΡΟΝΗ αναλύει την έννοια της εντοπιότητας στο ποιητικό έργο του Ν. ΒΡΕΤΤΑΚΟΥ, το σημαντικό ρόλο της φύσης στην αισθητική αγωγή του ποιητή, τις συμβολικές προεκτάσεις του Ταΰγετου και τη λειτουργία του ως αισθητικού και ηθικού δείκτη για τον ποιητικό του προσανατολισμό. 

Ο φιλόλογος και θεολόγος ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΒΡΕΤΤΑΚΟΣ εξετάζει τη θρησκευτικότητα στην ποίηση του ΒΡΕΤΤΑΚΟΥ, τις μορφές με τις οποίες συναντάται και τη σχέση της με τις έννοιες του χριστιανισμού. Γίνεται επίσης αναφορά στις ουμανιστικές αξίες που συνδέονται με το ποιητικό του όραμα, όπως την ελευθερία, τον άνθρωπο και την αγάπη. 

Τέλος, για την ποίηση του Ν. ΒΡΕΤΤΑΚΟΥ μιλάει ο φίλος του φιλέλληνας Γάλλος διανοούμενος ΡΟΖΕ ΜΙΛΛΙΕΞ και μεταξύ άλλων αφηγείται την ανάβαση που έκαναν μαζί σε κορυφή του Ταΰγετου περιγράφοντας τη βιωματική σχέση του ποιητή με το βουνό. Κατά τη διάρκεια της εκπομπής ακούγεται η φωνή του ίδιου του ΝΙΚΗΦΟΡΟΥ ΒΡΕΤΤΑΚΟΥ να απαγγέλλει ποιήματά του.

www.sophia-ntrekou.gr | Αέναη επΑνάσταση

Βίντεο Ν. Βρεττάκος: Προσώπων τόποι 39:57

ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΤΟΠΟΙ - ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΒΡΕΤΤΑΚΟΣ

Δείτε και:

• Όλη τη νύχτα βάδισε ενάντια στο ρεύμα... Βίντεο: «Νοσταλγία» του Αντρέι Ταρκόφσκι
• Τραγούδια στη θεολογία. Μια μπαλάντα του περιθωρίου, ένα τραγούδι για τους αδικαίωτους (Βίντεο)
• Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον, Κ. Καβάφη (Ανάλυση του ποιήματος)
• Θεολογία, λογοτεχνία και τέχνη (Βίντεο: Επιστημονικό Συνέδριο «Αγία Γραφή και Ελληνική Λογοτεχνία»)

Αρχείο/κριτικές

Σοφία Ντρέκου 24 Ιανουαρίου 2017 στις 9:23 μ.μ.
Σοφία Ντρέκου 29 Οκτωβρίου 2014 στις 9:53 μ.μ.
αέναη επΑνάσταση 7 Ιουλίου 2013
Θεολογία, Επιστήμη, Λογοτεχνία 20 Νοεμβρίου 2014

Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος για την Ισότητα των δύο φύλων και την συνταγματική κατοχύρωση ανθρωπίνων δικαιωμάτων

της Σοφίας Ντρέκου

Λιτανεία στην Αθήνα το 1854; Τί νόημα έχουν οι λιτανείες στους δρόμους;

Θεέ μου γίναμε οι άνθρωποι χειρότεροι από το διάβολο: Μη με χτυπάς κ. Αστυνόμε είμαι απλά παιδί (Εικόνες)

της Σοφίας Ντρέκου

Τι σημαίνει να έχεις, ή να στερείσαι, τη Θεία Χάρη (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)

Λόγοι Ασκητικοί του Αββά Ισαάκ Σύρου (βιβλίο)