Οι εγκληματίαι... χαρακτήριζαν οι κατοχικές εφημερίδες
Νύχτα της Παρασκευής 30 προς το Σάββατο 31 Μαΐου 1941. Την ώρα που οι Γερμανοί καταλάμβαναν οριστικά την Κρήτη, ο Μανόλης Γλέζος και ο Λάκης Σάντας κατέβαζαν τη σβάστικα από την Ακρόπολη, σε μια κορυφαία αντιστασιακή πράξη που συζητήθηκε σε όλη την Ευρώπη. (βλ. αναλυτικά εδώ)
Την άλλη ημέρα, οι δύο νεαροί ήρωες, χαρακτηρίζονταν «εγκληματίες» και «προδότες» από την «κυβέρνηση» του Τσολάκογλου και τις κατοχικές εφημερίδες.
► Ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Χρύσανθος αρνείται να ορκίσει την κυβέρνηση Τσολάκογλου και δίνει αποστομωτική απάντηση στους Γερμανούς
Ο προδοτικός «Πρωινός Τύπος» σε κεντρικό του άρθρο χαρακτήριζε «μωρούς μέχρι κτηνωδίας» και «υπηρέτας αλλοτρίων συμφερόντων» τους άγνωστους τότε σαμποτέρ, και την πράξη τους «αξιοθρήνητον πρόκλησιν»!
«Ο ελληνικός λαός δεν είναι τυφλός και βλέπει από πού τρώει ψωμί και δεν πέθανε από την πείνα», έγραφε, διότι τον βοηθούν οι Γερμανοί!
«Έλληνες κινδυνεύομεν!»... προειδοποιούσε!
«Τα παιδιά μας, αι οικογένειαί μας, ημείς όλοι,
αλλά ίσως και ο τόπος, θα πληρώσωμεν ακριβά
τας εγκληματικάς αυτάς μωρίας»!!
Όταν ο ελληνικός Τύπος χαρακτήριζε τους Γλέζο
και Σάντα «εγκληματίες» και «παράφρονες»
Φαίνεται πως τον Μάιο του 1941, η δυσάρεστη είδηση της πτώσης της Κρήτης από τις γερμανικές δυνάμεις κινητοποίησε τους δύο τότε σπουδαστές Μανόλη Γλέζο και Απόστολο Σάντα ώστε να καταφέρουν την πρώτη αντιστασιακή δράση κατά την Κατοχή. Δίχως να γίνουν αντιληπτοί από τους φρουρούς, το ίδιο βράδυ πήδηξαν τα σύρματα, σύρθηκαν ως τη σπηλιά του Πανδρόσειου Άντρου και σκαρφάλωσαν από τις σκαλωσιές των αρχαιολόγων στην Ακρόπολη.
Ταχύτατα, κατέβασαν τη διαστάσεων 4×2 ναζιστική σημαία από τον ιστό και την πήραν μαζί τους. Στη θέση της τοποθέτησαν -ξανά- την ελληνική σημαία. Ωστόσο, η πράξη λοιδορήθηκε από τον -υπό γερμανικό έλεγχο- ελληνικό Τύπο.
► Όταν κατέβασαν τη ναζιστική σημαία από την Ακρόπολη ο Γλέζος και Σάντας (video αφιέρωμα)
Στο ρεπορτάζ τους τα Αθηναϊκά Νέα ανέφεραν πως ο υπουργός Δικαιοσύνης Λιβιεράτος έδωσε εντολή στον εισαγγελέα πλημμελειοδικών Αθηνών Μικρουλέα να μεταβεί στο σημείο για να κάνει «αυτοψία σχετικά με την γενομένην αντεθνικήν πράξιν της υπεξαιρέσεως της σημαίας, η οποία κυματίζει επί του Ιερού βράχου».
Ο Πρωϊνός Τύπος στο πρωτοσέλιδο του χαρακτήριζε «μωρούς μέχρι κτηνωδίας» και «υπηρέτας αλλοτρίων συμφερόντων» τους άγνωστους τότε σαμποτέρ, και την πράξη τους «αξιοθρήνητον πρόκλησιν»! Η εφημερδία μάλιστα υποστήριζε ότι ο ελληνικός λαός δεν είναι τυφλός και το γεγονός ότι τρώει ψωμί το όφειλε στους Γερμανούς! «Έλληνες κινδυνεύομεν!» έγραφε και ουσιαστικά απειλούσε: «Τα παιδιά μας, αι οικογένειαί μας, ημείς όλοι, αλλά ίσως και ο τόπος, θα πληρώσωμεν ακριβά τας εγκληματικάς αυτάς μωρίας».
Στο φύλλο της 1 Ιουνίου 1941 η Καθημερινή επικροτούσε την τιμωρητική διαδικασία των Γερμανών γράφοντας πως: «Καλώς συνετάγη ο νόμος που τιμωρεί με θάνατο τους Έλληνες υπηκόους όσοι μετέχουν σε πολεμικές εχθροπραξίες κατά των Γερμανών». Η εν λόγω εφημερίδα είχε συμβιβαστεί ήδη με τη νέα κατάαταση γι' αυτό και λίγες μέρες πριν την ηρωϊκή πράξη των Σάντα-Γλέζου έγραφε: «Δεν το γράφομεν εκ λόγων κολακείας, αλλά διότι είναι γενική εντύπωσις: Οι Γερμανοί στρατιώται, όσοι εκυκλοφόρησαν κατά τας ημέρας αυτάς εις την πόλιν, υπήρξαν όλοι υποδείγματα ευπρέπειας και ευγενείας…».
Η Βραδυνή έβγαλε παράφρονες τους νεαρούς αντιστασιακούς και μιλούσε για τον αγκυλωτό σταυρό που τον καλύπτουν δάφνες δόξας στα πολυάριθμα πεδία των μαχών! «Δεν είναι δυνατόν να ήσαν άνθρωποι με σώας τας φρένας αυτοί που υπεξήρεσαν, εν ώρα νυκτός, την Γερμανικήν Σημαίαν, η οποία εκυμάτιζεν επί της Ακροπόλεως, παραπλεύρως της εθνικής μας σημαίας. Πάντως δεν είναι δυνατόν να ήσαν Ελληνες που αγαπούν το Έθνος των. Διότι μόνο παράφρονες ή όργανα ξένης προπαγάνδας ημπορούσαν να διαπράξουν μιαν τόσον επαίσχυντον, αλλά και τόσον επικίνδυνον, ως προς τας συνεπείας της πράξιν.
»Είνε βεβαίως περιττόν να τονισθή ότι ο ελληνικός λαός εν τω συνόλω του, θλίβεται ειλικρινώς διά τας παράφρονας αυτάς πράξεις ελαχίστων και μεμονωμένων ατόμων, των οποίων, άλλως τε είνε άγνωστος εισέτι η προέλευσις, και τας αποδοκιμάζει με αποτροπιασμόν και αγανάκτησιν. Οπως ο νικηφόρος και πανίσχυρος Γερμανικός στρατός ανεγνώρισεν ανεπιφυλάκτως την ανδρείαν του μικρού, αλλά δοξασμένου εθνικού μας στρατού και συμπεριφέρθη προς το έθνος και τον στρατόν μας κατά τρόπον εξαιρετικώς γενναιόφρονα και ιπποτικόν – έτσι και ο ελληνικός λαός γνωρίζει να τιμά την σημαίαν ενός τόσο ιπποτικού αντιπάλου, ενός τόσο ένδοξουν και ακαταμάχητου στρατού, όπως ο Γερμανικός».
»Την σημαίαν με τον αγκυλωτόν σταυρόν καλύπτουν ήδη πολλαί δάφναι δόξης εις τα πολυάριθμα πεδία των μαχών, και ουδείς είνε δυνατόν ν’ αρνηθή εις αυτήν την προσήκουσαν τιμήν και τον ειλικρινή σεβασμόν. Το Ελληνικόν Εθνος υπεδέχθη την σημαίαν του Νέου Ράιχ που δημιούργησεν η μεγαλοφυής διάνοια του Αδόλφου Χίτλερ, ως την σημαίαν ενός υπό πάσαν έποψιν μεγάλου και ανέκαθεν φίλου προς την Ελλάδαν λαού, ως εν σύμβολον αποκαταστάσεως μια ειρηνικής περιόδου, ως εν σύμβολον δικαιοσύνης, ευνομίας και πολιτισμού. Και είνε βέβαιον ότι, αν οι δράσται του εγκλήματος της Ακροπόλεως περιήρχοντο εις χείρας του Ελληνικού λαού, θα ελυντσάροντο από αυτόν τον ίδιον ως εχθροί της πατρίδας μας.
»Εκείνοι, λοιπόν, που δεν σέβονται το σύμβολον αυτό της φιλίας και συνεργασίας μεταξύ Ελλάδος και Γερμανίας επάνω εις τον ιερόν βράχον της Ακροπόλεως, εκείνοι που έθεσαν βέβηλον χείρα επί της σημαίας ενός τόσο γενναιόφρονος και ιπποτικού κράτους, ή δεν έχουν σώας τας φρένας ή είνε εχθροί της ίδιας της πατρίδος».
H εφημερίδα Ακρόπολις μίλησε για «ανοήτους» πράξεις ενώ χαρακτήρισε την πράξη ως «θλιβερόν συμβάν» δημοσιεύοντας και την ανακοίνωση των κατοχικών δυνάμεων όπως φαίνεται από κάτω.
Το ιστολόγιο του Νίκου Σαραντάκου
Το άρθρο που χαρακτηρίζει «εγκληματίες» τους άγνωστους που κατέβασαν τη σημαία με τη σβάστικα από την Ακρόπολη (τη νύχτα της 30ής προς 31η Μαΐου) και εκείνους που επευφήμησαν Άγγλος αιχμαλώτους στους δρόμους της Αθήνας. Παραθέτω το άρθρο, που δημοσιεύτηκε την 1η Ιουνίου 1941 στην αθηναϊκή εφημερίδα Πρωινός Τύπος:
ΟΙ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΑΙ
Χθες το βράδυ λοιπόν οι Αθηναίοι και οι Πειραιείς εκλείσθησαν εις τα σπίτια των από τας 10. Και θα κλεισθούν και απόψε, και αυριον, και μεθαύριον -και ίσως καθ’ όλον το θέρος.
Προ ολίγων ακόμη ημερών ανεκοινώθη ότι επετράπη η λειτουργία των θερινών κινηματογράφων. Θα ελειτούργουν έως τας 11 1/2. Συντόμως μάλιστα -ελέχθη- αι νυκτεριναί παραστάσεις θα παρετείνοντο έτι πλέον, διότι και η κυκλοφορία του κοινού θα επετρέπετο πέραν του μεσονυκτίου.
Δεν είνε ανάγκη βέβαια να τονισθή με πόσην χαράν ήκουσε τα αγγέλματα αυτά όλος ο κόσμος. Μετά τα βάσανα της ημέρας οι ξεροψηνόμενοι Αθηναίοι, ξαναγεννώνται, αναπνέοντες το βράδυ εις το ύπαιθρον ολίγον καθαρόν αέρα.
Αλλά από χθες εκλειδώθησαν μέσα εις τας 10, θεοσκότεινα, με κατάκλειστα παράθυρα. Με τέτοιαν ζέστην! Και μαζί με τας οικογενείας τών Αθηναίων έκλεισαν ενωρίς και έχασαν την δουλειάν των τόσοι και τόσοι άνθρωποι αποζώντες από την νυκτερινήν κίνησιν: Ο επιχειρηματίας του κινηματογράφου, ο μηχανικός, η ταξιθέτρια, ο προϊστάμενος και η υπαλληλία των καφενείων του τέρματος, ακόμη και ο μικρός, ο οποίος επώλει στραγάλια εις τα λαϊκά κέντρα.
Διατί όλα αυτά;
Διότι -διαβάσετε την ανακοίνωσιν του γερμανικού φρουραρχείου , και θα το ιδήτε. Δι’ ένα, δύο, τρεις… δι’ επτά λόγους.
Αι, λοιπόν, κύριοι, εδώ, εις αυτόν τον τόπον, υπάρχουν προδόται. Υπάρχουν εχθροί του λαού. Υπάρχουν άνθρωποι μωροί μέχρι κτηνωδίας, ή υπάρχουν άνθρωποι κακόβουλοι. Άνθρωποι δηλαδή, υπηρετούντες τίς οίδε ποίους ξένους, συμφέρον έχοντας να προκαλέσουν προστριβάς και εχθρότητα μεταξύ της εν Ελλάδι κατοχής και του ελληνικού λαού.
Αυτοί οι άνθρωποι, οι μωροί μέχρι κτηνωδίας, ή οι υπηρέται αλλοτρίων συμφερόντων, δυσμενών προς την Ελλάδα, αυτοί, προβαίνουν εις τας γελοίας εκδηλώσεις ή διαπράττουν τας αχαρακτηρίστους πράξεις -όπως η υπεξαίρεσις της γερμανικής σημαίας από την Ακρόπολιν.
Διότι, αν δεν είνε κτηνωδώς μωροί, ή αν δεν είνε όργανα ξένων, τι άνθρωποι είνε και τι είδους Έλληνες είνε, οι αυτουργοί των αξιοθρηνήτων προκλήσεων;
Δεν τους είδαμεν βεβαίως. Ατυχώς δεν τους είδαμεν. Προκειμένου όμως ειδικώς περί των προχθεσινών υστερικών εκδηλώσεων υπέρ των Άγγλων τραυματιών, λέγεται ότι οι εκδηλωσίαι ήσαν γύναια του πεζοδρομίου και πρόσωπα άγνωστα.
Όλοι αυτοί, και όλοι οι άλλοι, όσοι προκαλούν τας θλιβεράς προστριβάς, δεν εκπροσωπούν κατά κανένα τρόπον τον ελληνικόν λαόν. Δεν το λέγομεν αυτό διά να αποτρέψωμεν την οργήν των νικητών από τον λαόν. Όχι. Αλλά το λέγομεν, διότι είνε η πραγματικότης.
Ο ελληνικός λαός δεν σκέπτεται έτσι. Ο δε ελληνικός λαός, εκείνος ο οποίος υπέστη την συμφοράν, ο οποίος μοχθεί, ο οποίος πληρώνει τα σπασμένα της πολιτικής τών κ.κ. Μέχρις Εσχάτων, δεν είνε εκείνος που κυκλοφορεί εμπρός από την αθηναϊκήν λέσχην και τριγυρίζει εις τα γνωστά κοσμικά πεζοδρόμια της οδού Πανεπιστημίου.
Ο ελληνικός λαός δεν είνε μωρός· έχει νουν. Αντιλαμβάνεται ότι είνε βλακεία θανάσιμος να κτυπά κανείς την γροθιάν εις το μαχαίρι! Το μαχαίρι δεν παθαίνει τίποτε. Το χέρι παθαίνει.
Ο ελληνικός λαός δεν είνε αχάριστος. Δεν είνε δυνατόν να παρίδη την μεγάλην χειρονομίαν του Χίτλερ, ο οποίος όλως εξαιρετικώς διά την Ελλάδα, αφήκε τα παιδιά μας ελεύθερα, ενώ συμφώνως προς τους νόμους του πολέμου, θα ευρίσκοντο σήμερον εις στρατόπεδα αιχμαλώτων και θα έσπαζαν πέτρες.
Ο ελληνικός λαός δεν είνε τυφλός. Βλέπει. Βλέπει ότι, αν τρώγη σήμερον και δεν απέθανε της πείνας, τρώγει διότι τον βοηθούν οι Γερμανοί. Βλέπει ότι, τουναντίον, οι Άγγλοι, οι οποίοι τον επήραν εις τον λαιμόν των, του έχουν κηρύξει τώρα αποκλεισμόν διά να τον πεθάνουν, όπως κηρύσσουν ήδη αποκλεισμόν και κατά της Κρήτης -της δυστυχισμένης Κρήτης, την οποίαν παρέσυραν εις τον όλεθρον και εις τας ακρότητας.
Ο ελληνικός λαός έχει μνήμην. Ενθυμείται ότι και εις το παρελθόν οι Άγγλοι, κάθε τρις και τόσον, εκήρυσσαν αποκλεισμόν κατά της Ελλάδος, εκμεταλλευόμενοι την ναυτικήν των δύναμιν. Πότε εκήρυσσαν αποκλεισμόν διά να ικανοποιήσουν ένα τυχοδιώκτην, όπως ο διαβόητος Πατσίφικος, πότε διά να εμποδίσουν την Ελλάδα να πολεμήση κατά της σουλτανικής Τουρκίας, πότε διά να μας αναγκάσουν να πολεμήσωμεν παρά το πλευρόν των, μαζί με τους Σενεγαλέζους. Έχει μνήμην ο λαός· ενθυμείται ότι, όταν έγινεν η καταστροφή της Μικράς Ασίας, όπου επολεμήσαμεν κατ’ εντολήν των Άγγλων, και όταν εκαίετο η Σμύρνη, και εκολύμβων τα γυναικόπαιδα μέχρι των αγγλικών πολεμικών, ζητούντα σωτηρίαν, οι Άγγλοι ναύται τούς έκοβαν τα χέρια διά να μη ανέβουν επάνω και σωθούν.
Όχι. Δεν είνε Έλληνες, ή τουλάχιστον δεν είνε πατριώται, αλλά είνε προδόται και εχθροί του λαού, εκείνοι που προκαλούν βλακωδώς τα δυσμενή μέτρα εναντίον του ελληνικού λαού.
Τι είνε τάχα αυτά τα απρόσωπα όντα; Είνε άτομα με εθνικήν υπερφιλοτιμίαν;
Άνθρωποι με εθνικήν υπερφιλοτιμίαν ήσαν εκείνοι, οι οποίοι έχυσαν το αίμα των εκεί επάνω. Ειπέτε: Μεταξύ εκείνων, οι οποίοι απετόλμησαν τας προκλήσεις, μήπως είδατε κανένα με στρατιωτικόν αμπέχωνον και ξηλωμένα κουμπιά; Μήπως είδατε κανένα που είχε πολεμήσει; Και, ειπέτε επίσης: επάνω εις την Ακρόπολιν, οπόθεν υπεξηρέθη η σημαία, μήπως ανερριχήθη τάχα κανείς ανάπηρος με κομμένο πόδι;
Είνε άραγε άτομα με εθνικήν υπερφιλοτιμίαν τα πάσης προελεύσεως θηλυκά, και οι αστράτευτοι συνεργάται των, οι οποίοι διαπράττουν τας προκλήσεις; Τι θέλουν να δείξουν; Ότι δεν ανέχονται τον νικητήν; Αν δεν τον ανείχοντο, διατί δεν του έφραξαν με τα κορμιά των τον δρόμον, παρά τον άφησαν να έλθη; Και αν έχουν υπερφιλοτιμίαν, πού΄ήτο η υπερφιλοτιμία των, όταν ο Μανιαδάκης τούς έδερνε με τον βούρδουλαν, και τους επότιζε ρετσινόλαδον; Ή μήπως είνε από τους ανήκοντας εις τον ίδιον εκείνον κόσμον;
Υπερφιλότιμοι… Τι είπε το φιλότιμόν των χθες το βράδυ, όταν η στρατιωτική κατοχή μάς έπιασεν από το αυτί ως αν αδιόρθωτα παιδιά, και μας έκλεισε μέσα εις τας δέκα; Αυτό το πάθημα, διατί να το προκαλέσουν, εις βάρος της φιλοτιμίας και της ανέσεως όλων μας, οι αχαρακτήριστοι εγκληματίαι;
Διότι είνε εγκληματίαι.
Αλλά, αυτό το μάθημα, να είνε άραγε το μόνον, ή να είνε απλώς το πρώτον;
Έλληνες, κινδυνεύομεν! Τα παιδιά μας, αι οικογένειαί μας, ημείς όλοι, αλλά ίσως και ο τόπος, θα πληρώσωμεν ακριβά τας εγκληματικάς αυτάς μωρίας.
Τι να κάμωμεν όμως; Απλούστατα: Να κάμωμεν πολιτοφυλακήν, και να προστατεύσωμεν τον εαυτόν μας. Πολιτοφυλακή δε είμεθα όλοι μας: Από σήμερον έχετε το σύνθημα: Όπου αντιλαμβάνεσθε κανένα τέτοιον προδότη του ψωμιού των τέκνων μας, κανένα εχθρόν της υπάρξεως των οικογενειών μας, μη τον αφήνετε. Θέλουν να μας βάλουν φωτιάν, οι ηλίθιοι κακοποιοί. Εμποδίσετέ τους. Κόψετέ τους τα χέρια. Πατάξετέ τους. Διαφορετικά -εννοήσατέ το: Τα παιδιά μας, τα σπίτια μας, κινδυνεύουν.
Παρέθεσα ολόκληρο το μακρόσυρτο άρθρο για να φανεί η επιχειρηματολογία του ανώνυμου αρθρογράφου, που ξεκινάει παραπονούμενος ότι εξαιτίας των αφρόνων που κατέβασαν τη σημαία απαγορεύτηκε η κυκλοφορία κι έτσι έχασαν το μεροκάματο οι θερινοί κινηματογράφοι (και τον Νοέμβριο του 1973 μερικοί παραπονιούνταν ότι εξαιτίας των φοιτητών του Πολυτεχνείου αναβλήθηκαν τα ματς ποδοσφαίρου την Κυριακή), και καταλήγει σε μια έκκληση να συγκροτηθεί πολιτοφυλακή που να καταδίδει τους «προδότες», δηλαδή όσους εκδήλωναν τα αντιγερμανικά τους συναισθήματα. Η αλήθεια είναι ότι όλες οι εφημερίδες της εποχής είχαν ανάλογα άρθρα τη μέρα εκείνη, και πώς θα μπορούσαν άλλωστε να κάνουν διαφορετικά, ωστόσο νομίζω ότι ο αρθρογράφος του Πρωινού Τύπου (πιο κάτω κάνω μια εικασία για την ταυτότητά του) δείχνει υπερβάλλοντα ζήλο.
Αξίζει να δούμε και το διάγγελμα του Γερμανού φρούραρχου, που δημοσιεύτηκε στο ίδιο φύλλο (και για τη συλλογή σας, ιδού ολόκληρο το πρωτοσέλιδο):
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΙΣ
Βάσει των κάτωθι γεγονότων και εξακριβώσεων προσδιορίζεται η αστυνομική ώρα εν Αθήναις μετ’ αμέσου ισχύος η 22α:
1) Κατά την νύκτα της 30ής προς 31ην Μαΐου υπεξηρέθη η επί της Ακροπόλεως κυματίζουσα γερμανική πολεμική σημαία παρ’ αγνώστων δραστών. Διενεργούνται αυστηραί ανακρίσεις. Οι ένοχοι και συνεργοί αυτών θα τιμωρηθούν διά της ποινής του θανάτου.
2) Ο τύπος και η δημοσία γνώμη πάντων των στρωμάτων του λαού εκφράζονται ακόμη πάντοτε μετ’ εκδήλου συμπαθείας υπέρ των εκ της ηπειρωτικής Ευρώπης εκδιωχθέντων Άγγλων.
3) Τα γεγονότα εν Κρήτη, αι παρά το διεθνές δίκαιον διαπραχθείσαι κακοποιήσεις εναντίον Γερμανών αιχμαλώτων όχι μόνο δεν συζητούνται μετ’ αποστροφής, αλλ’ εις ευρείς κύκλους και μάλιστα μετ’ ευαρεσκείας.
4) Υπέρ Άγγλων αιχμαλώτων παρετηρήθησαν, παρά την σχετικήν απαγόρευσιν, επανειλημμένως εκδηλώσεις συμπαθείας (προσφορά δώρων, ανθέων, καρπών, σιγαρέττων κλπ.) Αι τοιαύται εκδηλώσεις γίνονται ανεκταί εκ μέρους της ελληνικής αστυνομίας, εναντίον των οποίων δεν αντέδρασεν μεθ’ όλων των εις διάθεσιν αυτής ευρισκομένων μέσων.
5) Η συμπεριφορά των ευρυτέρων κύκλων της πόλεως των Αθηνών έναντι των γερμανικών ενόπλων Δυνάμεων, εγένετο και πάλιν ολιγώτερον φιλική.
6) Η αισχροκέρδεια εν Αθήναις υπερέβη παν μέτρον χωρίς αι αρμόδιαι αρχαί να προβαίνουν εις τα ενδεικνυόμενα μέτρα καταστολής.
7) Σχεδόν άπαντα τα εμπορεύματα πωλούνται εν Αθήναις προς τους Γερμανούς στρατιωτικούς εις σημαντικώς ανωτέρας τιμάς παρά εις τους Έλληνας.
Αι γερμανικαί στρατιωτικαί αρχαί προσεπάθησαν μέχρι σήμερον να συμπεριφερθώσι προς τον ελληνικόν λαόν από πάσης απόψεως ευμενώς, εν περιπτώσει καθ’ ην αι διαταγαί των ενόπλων γερμανικών Δυνάμεων δεν θέλουσιν εισακουσθή, αύται θα επιβάλωσι μετά λύπης των αυστηροτάτας κυρώσεις.
Εν Αθήναις τη 31η Μαΐου 1941.
Ο ΦΡΟΥΡΑΡΧΟΣ
Η αναφορά στις κακοποιήσεις Γερμανών στην Κρήτη αξίζει ιδιαίτερο σημείωμα -ως αντίποινα για τις υποτιθέμενες αυτές κακοποιήσεις έγινε το ολοκαύτωμα στο Κοντομαρί και στην Κάντανο λίγες μέρες αργότερα (αν ψάξετε στο πρωτοσέλιδο που ανέβασα πιο πάνω, θα δείτε έναν υπαινιγμό γερμανικού πρακτορείου, ότι ο πληθυσμός της Κρήτης «ετέθη εκτός παντός κανονισμού διεθνούς δικαίου»). Όσο για το κατέβασμα της σημαίας, ήταν συμβάν με διεθνή εμβέλεια και εξαιρετικό συμβολισμό, αν και όχι η πρώτη μεγάλη αντιστασιακή πράξη στη σκλαβωμένη Ευρώπη.
► Η σφαγή στο Κοντομαρί Χανίων από τους Γερμανούς - Φωτογραφίες από τα γερμανικά στρατιωτικά αρχεία & Video
Αλλά ας μείνουμε στο άρθρο. Είπα πιο πάνω πως είναι ανώνυμο, και πράγματι είναι ανυπόγραφο, όμως κατά πάσα πιθανότητα το έχει γράψει ο διευθυντής της εφημερίδας, ο Νίκος Κρανιωτάκης, όπως συνάγω και από όσα γράφει ο Μάγερ στην Ιστορία του ελληνικού τύπου. Ο Κρανιωτάκης ήταν φιλομοναρχικός εκδότης της εφημερίδας «Πρωινός Τύπος», ακραίος βασιλόφρονας και αντιβενιζελικός, επανειλημμένα βουλευτής του Λαϊκού Κόμματος, υπουργός επί Κονδύλη, που εξέδιδε την απογευματινή εφημερίδα Τύπος, την οποία μετέτρεψε σε πρωινή, με τον τίτλο Πρωινός Τύπος, στις 9 Απριλίου 1941. Τον Οκτώβριο αποχώρησε από την εφημερίδα, που συνέχισαν να τη βγάζουν οι συντάκτες της, και μετά την απελευθέρωση διετέλεσε επί δεκαετία και πάνω πρόεδρος της ΕΣΗΕΑ.
Σύμφωνα με άρθρο του Βλάση Αγτζίδη, ο Κρανιωτάκης είχε ζητήσει περί το 1933 να υποχρεωθούν οι πρόσφυγες να φοράνε κίτρινο άστρο. Ένα άρθρο του για τον Βενιζέλο ξεκινούσε «Ο άνθρωπος, ο οποίος ατυχώς διά την Ελλάδα ζει ακόμη…». Οπότε, δεν είναι περίεργο να έγραψε αυτός το άρθρο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου