"copyrightHolder": { "@type": "Person", "name": "Sophia Drekou" }, "potentialAction": { "@type": "ReadAction", "target": "https://www.sophia-ntrekou.gr/2022/05/letter-Seraphim-Rose-gramma.html" } }

Γράμμα του π. Σεραφείμ Ρόουζ στους γονείς του – Ανάλυση και σχόλια | Αέναη επΑνάσταση

Γράμμα του Σεραφείμ Ρόουζ στους γονείς του – Αλήθεια και πίστη απέναντι στην υποκρισία
π. Σεραφείμ Ρόουζ) γράφει στους γονείς του για την πίστη και την αλήθεια

Το συγκλονιστικό γράμμα του νεαρού Ευγένιου Ρόουζ (μετέπειτα π. Σεραφείμ) προς τους γονείς του, όπου αποκαλύπτει την απόφασή του να εγκαταλείψει την ακαδημαϊκή καριέρα για να ακολουθήσει την Αλήθεια και τον Χριστό.

Πρόλογος

Το γράμμα του Σεραφείμ Ρόουζ στους γονείς του, γραμμένο τον Ιούνιο του 1964, αποτελεί μια συγκλονιστική μαρτυρία αλήθειας, πίστης και υπαρξιακής αναζήτησης. Ο νεαρός τότε Ευγένιος Ρόουζ, πριν γίνει ο πατήρ Σεραφείμ, εξηγεί γιατί εγκαταλείπει την ακαδημαϊκή καριέρα για να ακολουθήσει τον Χριστό και την πνευματική του κλήση. Μέσα από τις γραμμές του καταγγέλλει την υποκρισία του πανεπιστημιακού κόσμου, τον μηδενισμό της εποχής και τη λατρεία του κέρδους, ενώ με θάρρος προτάσσει την απόλυτη αγάπη για την Αλήθεια του Ευαγγελίου. Το γράμμα του είναι σήμερα πιο επίκαιρο από ποτέ, φωτίζοντας τη σύγκρουση ανάμεσα στην πίστη και τον κοσμικό συμβιβασμό.

Ψυχολογικό / υπαρξιακό σχόλιο

Το γράμμα δεν είναι μόνο θεολογική εξομολόγηση αλλά και ψυχαναλυτικό ντοκουμέντο: αποτυπώνει την πάλη ενός νέου ανθρώπου ανάμεσα στη φωνή της συνείδησης και στις κοινωνικές απαιτήσεις για καριέρα, ασφάλεια και αναγνώριση. Ο Σεραφείμ Ρόουζ εκφράζει την εσωτερική του σύγκρουση με τρόπο που θυμίζει υπαρξιακούς στοχαστές του 20ού αιώνα, αποκαλύπτοντας την αγωνία για το νόημα της ζωής και την επιλογή του Θεού ως ύψιστης αλήθειας.

Το συναρπαστικό και σύντομο ταξίδι ζωής του πατρός Σεραφείμ Ρόουζ πέρασε μέσα από τις συμπληγάδες του «αμερικανικού ονείρου» των δεκαετιών '60 -'70, ξεπέρασε την απελπισία του μηδενισμού της εποχής του και με τη Χάρη του Θεού, οδηγήθηκε στην Αλήθεια που τόσο διακαώς αναζητούσε η ευγενική και ασυμβίβαστη ψυχή του.

Στις 14 Ιουνίου του 1964, μια εβδομάδα αφότου κατέθεσε τη διπλωματική του εργασία, έγραψε στους γονείς του αυτό το γράμμα με σκοπό να τους εξηγήσει τούς λόγους για το σχέδιο του:

«Αγαπητοί γονείς,

Είναι μια καυτή μέρα – για το Σαν Φρανσίσκο μοιάζει πολύ με καλοκαίρι. Κατάφερα να τελειώσω την μεταπτυχιακή εργασία μου και την παρέδωσα τελικά την προηγούμενη Παρασκευή, αλλά συνήθως για κάποιο λόγο δε στέλνουν τούς βαθμούς πριν από το Σεπτέμβριο. Ασχολούμαι ακόμα με τα κινεζικά, βοηθάω τον Κινέζο πρώην καθηγητή μου [Τζι Μινγκ Σιεν] να μεταφράσει ένα άρθρο (από τα κινεζικά) με θέμα την κινεζική φιλοσοφία, για ένα περιοδικό φιλοσοφίας. 

Η υποκρισία του ακαδημαϊκού κόσμου δεν υπήρξε ποτέ τόσο απροκάλυπτη όσο στην περίπτωση του. Ό καθηγητής μου γνωρίζει περισσότερα για την κινεζική φιλοσοφία, από οποιονδήποτε άλλο στην χώρα και έχει σπουδάσει δίπλα σε αληθινούς φιλοσόφους και σοφούς στην Κίνα.

Όμως δεν μπορεί να βρει δουλειά σε κανένα αμερικανικό πανεπιστήμιο, επειδή δεν είναι πτυχιούχος αμερικανικού πανεπιστημίου και επειδή δεν αναλώνεται σε δημόσιες σχέσεις – με δύο λόγια, επειδή παραείναι τίμιος άνθρωπος!

Είναι αλήθεια ότι στην αρχή επέλεξα την ακαδημαϊκή ζωή, διότι ό θεός μου έδωσε ένα μυαλό για να Τον υπηρετώ και ο ακαδημαϊκός κόσμος είναι ό κατεξοχήν χώρος στον όποιον υποτίθεται ότι χρησιμοποιείται το ανθρώπινο μυαλό. Όμως πλέον, μετά από οκτώ ή εννέα χρόνια στα πανεπιστήμια, ξέρω καλά τί γίνεται εκεί. Λίγοι εκτιμούν και σέβονται το μυαλό και αυτοί είναι καθηγητές της «παλιάς σχολής», οι όποιοι σύντομα θα εκλείψουν.

Για τούς υπολοίπους είναι ζήτημα εξασφάλισης χρημάτων και μιας σταθερής θέσης στην ζωή – χρησιμοποιούν το μυαλό σαν ένα είδος παιχνιδιού, κάνουν έξυπνα τρικ με το μυαλό και πληρώνονται γι’ αυτό όπως οι κλόουν στον τσίρκο. Στις μέρες μας έχει εκλείψει από τούς ανθρώπους ή αγάπη για την αλήθεια και αυτοί πού διαθέτουν μυαλό, πρέπει να εκπορνεύουν αυτό το τάλαντο τους για να τα βγάζουν πέρα. Εγώ δεν μπορώ να κάνω κάτι τέτοιο, διότι ή αγάπη μου για την αλήθεια είναι πολύ μεγάλη.

Για μένα ή ακαδημαϊκή σταδιοδρομία είναι απλώς μια δουλειά δεν πρόκειται να γίνω δούλος σ’ αυτήν. Δεν υπηρετώ τον Θεό στον ακαδημαϊκό κόσμο, απλώς κερδίζω τον επιούσιο. Αν πρόκειται να υπηρετήσω τον Θεό σ’ αυτόν τον κόσμο και ν’ αποφύγω έτσι να κάνω τη ζωή μου μια πλήρη αποτυχία, θα πρέπει να το κάνω εκτός των ακαδημαϊκών κύκλων.

Έχω αποταμιεύσει ένα μικρό ποσόν και ελπίζω να κερδίσω λίγα χρήματα ακόμα με καμιά δουλίτσα. Πιστεύω ότι θα τα βγάλω πέρα οικονομικά για ένα χρόνο, κάνοντας αυτό πού υπαγορεύει ή συνείδησή μου: να γράψω ένα βιβλίο για την πνευματική κατάσταση του ανθρώπου σήμερα – θέμα για το όποιο, με τη χάρη του Θεού, γνωρίζω ορισμένα πράγματα. Το βιβλίο μάλλον δεν θα πουλήσει καθότι οι άνθρωποι δεν θέλουν να θυμούνται τα πράγματα πού έχω να τούς πω προτιμούν να βγάζουν χρήματα, παρά να λατρεύουν τον Θεό.

Είναι αλήθεια ότι αυτή ή γενιά είναι μπερδεμένη. Το μόνο πρόβλημα με μένα είναι ότι δεν είμαι μπερδεμένος και γνωρίζω πολύ καλά ποιό είναι το καθήκον του ανθρώπου: να λατρεύει τον Θεό και τον Υιό Του και να προετοιμάζεται για τη ζωή στον επερχόμενο κόσμο όχι να ζει άνετα κι ευτυχισμένα σ’ αυτόν τον κόσμο εκμεταλλευόμενος τον συνάνθρωπο του και ξεχνώντας το Θεό και τη Βασιλεία Του.

Αν ό Χριστός ερχόταν σήμερα σ’ αυτόν τον κόσμο, ξέρετε τί θα Του συνέβαινε; Θα Τον έκλειναν σε ψυχιατρείο και θα Τον υπέβαλαν σε ψυχοθεραπεία και το ίδιο θα έκαναν στους άγιους Του. Ό κόσμος θα Τον σταύρωνε σήμερα ακριβώς όπως το έπραξε πριν από δύο χιλιάδες χρόνια, διότι ό κόσμος δεν έχει μάθει τίποτα πέρα από το να κατεργάζεται ακόμη δολιότερες μορφές υποκρισίας.

Και τί θα συνέβαινε αν σε κάποια απλώς τις τάξεις μου στον πανεπιστήμιο, έλεγα στους φοιτητές μου ότι όλη ή μόρφωση του κόσμου είναι ασήμαντη, συγκρινόμενη με το καθήκον μας να λατρεύσουμε το Θεό, ν’ αποδεχτούμε το Θεάνθρωπο ο Όποιος πέθανε για τις δικές μας αμαρτίες και να προετοιμαστούμε για τη ζωή στον επερχόμενο κόσμο; Το πιθανότερο είναι ότι θα γελούσαν σε βάρος μου και φυσικά οι υπεύθυνοι του πανεπιστημίου αν το μάθαιναν, θα με απέλυαν – διότι είναι αντίθετο με το νόμο το να κηρύσσει κάποιος την Αλήθεια στα πανεπιστήμιά μας.

Λέμε ότι ζούμε σε χριστιανική κοινωνία, αλλά αυτόν δεν ισχύει. Ζούμε σε μια κοινωνία πιο ειδωλολατρική και πιο εχθρική προς τον Χριστό, από εκείνη στην όποια ο Ίδιος γεννήθηκε.

Πρόσφατα ένας καθολικός Ιερέας, στον Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στον Λος Αντζελες, τόλμησε να πει ότι το πανεπιστήμιο είχε παγανιστική ατμόσφαιρα και οι ιθύνοντες του πανεπιστημίου τον χαρακτήρισαν «φανατικό» και «παράφρονα». Έλεγε την αλήθεια αλλά οι άνθρωποι μισούν την αλήθεια και γι’ αυτόν ευχαρίστως θα ξανασταύρωναν τον Χριστό ανθρώπου ερχόταν ανάμεσα τους.

Είμαι Χριστιανός και θα προσπαθήσω να είμαι ένας έντιμος Χριστιανός. Ο Χριστός είπε να χαρίσουμε όλα μας τα χρήματα και να Τον ακολουθήσουμε. Εγώ απέχω πολύ απλώς’ αυτόν. Όμως θα προσπαθήσω να μη βγάζω παραπάνω χρήματα απλώς όσα χρειάζομαι για να ζήσω. Αν το καταφέρω, εργαζόμενος ένα ή δύο χρόνια κάθε φορά σε κάποιο πανεπιστήμιο, τότε εντάξει. Τον υπόλοιπο καιρό όμως σκοπεύω να υπηρετήσω τον Θεό με τα τάλαντα πού Εκείνος μου έδωσε. Φέτος έχω την ευκαιρία να το κάνω και θα το κάνω.

Ο καθηγητής μου [ο Μπούντμπεργκ] ο όποιος είναι Ρώσος, (ή αγάπη για τον Θεό μοιάζει να είναι πιο βαθιά ριζωμένη στους Ρώσους παρά σε άλλους λαούς), δεν προσπάθησε να με εμποδίσει να εγκαταλείψω για ένα χρόνο τον ακαδημαϊκό κόσμο· γνωρίζει πολύ καλά ότι ή αγάπη για την αλήθεια και για τον θεό είναι απείρως πιο σημαντική απλώς· την αγάπη για την ασφάλεια, τα χρήματα, τη φήμη.

Μπορώ μόνο να ακολουθήσω τη συνείδησή μου. Δεν μπορώ να κοροϊδέψω τον εαυτό μου. Ξέρω ότι κάνω το σωστό. Αν αυτό πού κάνω μοιάζει ανόητο στα μάτια του κόσμου, μπορώ μόνο να απαντήσω με τα λόγια του αποστόλου Παύλου: όλη ή σοφία αυτού του κόσμου, δεν είναι παρά μωρία στα μάτια του Θεού. Αυτό είναι κάτι πού ξεχνάμε πολύ εύκολα.

Πρέπει όμως να επιστρέψω στον κινεζικό κείμενο πού μεταφράζω. Τούς χαιρετισμούς μου στην Αϊλήν.

Με αγάπη, Ευγένιος.

Αλήθεια πόσο αληθινά και διαχρονικά είναι
αυτά τα λόγια στην σημερινή πραγματικότητα;

Βιβλιογραφία: Απόσπασμα από το βιβλίο: «π. Σεραφείμ Ρόουζ. Η ζωή και τα έργα του. Τόμος Α'». Συγγραφέας Ιερομόναχος Δαμασκηνός. Μετάφραση/Επιμέλεια Χαρά Λιαναντωνάκη. Εκδόσεις Μυριόβιβλος, 2006, σελ. 630.

Η διαχρονική του γράμματος - ερμηνεία 
με ψυχαναλυτικά και λογοτεχνικά σχόλια

Ψυχαναλυτική και υπαρξιακή διάσταση

Το γράμμα του νεαρού Ευγενίου Ρόουζ (μετέπειτα πατρός Σεραφείμ) δεν είναι απλώς μια εξομολόγηση πίστης· είναι και μια ψυχαναλυτική μαρτυρία της εσωτερικής του πάλης

Στην καρδιά του κειμένου διακρίνουμε το άγχος του ανήκειν και την απόρριψη του κοινωνικού συμβιβασμού που προτείνει το αμερικανικό «όνειρο». Αντί για καριέρα και ασφάλεια, ο Σεραφείμ επιλέγει την υπαρξιακή αλήθεια, με κίνδυνο να χαρακτηριστεί «παράφρων» από τον κόσμο.

Στη στάση του αναγνωρίζουμε το τραύμα του σύγχρονου ανθρώπου, που ασφυκτιά μέσα στη μαζική κουλτούρα και αναζητά τη σωτηρία στην αυθεντικότητα και την ελευθερία της ψυχής. Η απόφασή του φανερώνει έναν βαθύ διάλογο με τη συνείδηση, έναν δρόμο που συνδυάζει θεολογική μαρτυρία και ψυχαναλυτική αυτογνωσία.

Η υπαρξιακή μοναξιά του Σεραφείμ

Στο γράμμα αυτό ανασαίνει η αγωνία ενός νέου που αρνήθηκε να προδώσει την ψυχή του. Ο Ευγένιος Ρόουζ, πριν γίνει ο πατήρ Σεραφείμ, στέκεται απέναντι στην υποκρισία του κόσμου σαν σε έναν τοίχο αδιαπέραστο· κι όμως, βρίσκει τον δρόμο προς το φως. Η φωνή του μοιάζει με κραυγή μέσα στο κενό μιας κοινωνίας που διψά για ασφάλεια και δόξα, αλλά αποστρέφεται την αλήθεια.

Η μοναξιά του δεν είναι απελπισία· είναι ο τόπος όπου γεννιέται η πίστη. Εκεί, ανάμεσα στη σιωπή και στη μάχη με τον εαυτό του, αναδύεται η πιο σπάνια γενναιότητα: να ζει κανείς χωρίς να υποκρίνεται, να ακολουθεί το κάλεσμα της ψυχής, ακόμη κι αν ο κόσμος τον θεωρήσει τρελό.

Ας πάρουμε λίγη αστερόσκονη πίστης
για να φωτίζει κάθε μας δημιουργία !

✍️ Σχόλια Σοφία Ντρέκου

Οι αναγνώστες σχολιάζουν

Αν είχατε να διαλέξετε ανάμεσα στην ασφάλεια μιας καριέρας και στην αλήθεια που υπαγορεύει η συνείδηση, ποιον δρόμο θα ακολουθούσατε;

• Γιατί η αλήθεια λάμπει ακόμη κι όταν ο κόσμος την αρνείται
• Λίγη αστερόσκονη πίστης, για να φωτίζει τις σκιές της εποχής μας
• Ακόμη κι αν ο κόσμος γελά, η ψυχή βρίσκει το φως της αλήθειας
• Η σιωπή της καρδιάς γίνεται φωνή αιώνιας αλήθειας


Περισσότερα από τον: π. Σεραφείμ Ρόουζ
Τί μπορούμε να κάνουμε για τους κεκοιμημένους; - π. Σεραφείμ Ρόουζ
Η μεταστροφή του π. Σεραφείμ Ρόουζ με την καντάτα του Μπαχ

Δεν υπάρχουν σχόλια: