Η αίρεση αποτελεί πεδίο έρευνας και μελέτης: Το μυστήριο και το φαινόμενο των αιρέσεων


Υιούς φωτός και υιούς ημέρας αναδείξας
Αέναη επΑνάσταση by Sophia Ntrekou.gr

Επιμέλεια: Σοφία Ντρέκου

Παύσον τα σχίσματα των εκκλησιών
σβέσον τα φρυάγματα των εθνών
τας των αιρέσεων επαναστάσεις ταχέως 
κατάλυσον τη δυνάμει του Αγίου σου Πνεύματος.

Πάντας ημάς πρόσδεξαι εις την βασιλείαν σου
υιούς φωτός και υιούς ημέρας αναδείξας
Την σήν ειρήνην και την σήν αγάπην χάρισαι ημίν 
Κύριε ο Θεός ημών Πάντα γαρ απέδωκας ημίν.



Η αίρεση αποτελεί ένα πεδίο έρευνας και μελέτης
Η αποδοχή ότι η κάθε «αἵρεση ἀποτελεῖ χωροχρονικό μόρφωμα, ἐπιλογή καί δημιούργημα μέ μιά ἀμφίδρομη ἱστορική ἀσυνέχεια», αποτελεί ένα πεδίο έρευνας και μελέτης όλων των διδακτικών τάσεων που αναδεικνύονται κατά καιρούς, ως μία σημαντική και αποφασιστική πρόκληση για το σώμα της εκκλησίας, να αναγνωρίσει κάποιες ελλείψεις κυρίως στην προσπάθεια παρακολούθησης των εκφραστικών και υπαρκτικών αναζητήσεων με διαφορετική φωνή και διάλεκτο, από την γνώριμα και αναλλοίωτα μεταδιδόμενη άκριτα, επαναλαμβανόμενη στα ίδια σχήματα και ήχους απόμακρους και ενοχλητικούς στον βαθμό που η αντιληπτική ικανότητα δυσκολεύεται να αποδεχτεί.

Ίσως η στοχαστική μελέτη των χωροχρονικών μορφωμάτων συμβάλλει στην διαδικασία της συν χώρησης μέσω της αγαπητικής κατανόησης στην περίπτωση που υπάρχει η δυναμική και η θέληση να αποποιηθούμε τους χωροχρονικούς εγκλωβισμούς της αντίστασης και της επιβολής.

Η ιστορική ασυνέχεια είναι αμφίδρομη προς την κατεύθυνση της σθεναρής απώθησης όσων νομίζω ότι διαφέρουν από ότι νομίζω πως έχω κατανοήσει. [1]

Τό μυστήριο τῆς Ἐκκλησίας καί τό φαινόμενο τῶν αἱρέσεων


«Ἡ παρουσία τῶν αἱρέσων ἀποτελεῖ ἕνα φαινόμενο τό ὁποῖο εἶναι παρόν ἀπό τόν πρῶτο ἱστορικό βηματισμό τῆς Ἐκκλησίας στήν πορεία της γιά τόν Εὐαγγελισμό τοῦ κόσμου. Εἶναι ἕνα φαινόμενο πού ἤδη ἀπό τά ἀποστολικά χρόνια θεωρεῖται ὡς μία ἔκφραση τοῦ μυστηρίου τῆς ἀνομίας (Β' Θεσ. 2, 7).

Στήν Καινή Διαθήκη καί στά ἔργα τῶν ἁγίων Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας μας περιγράφονται βασικές παράμετροί του, ἀλλά καί οἱ σοβαρές σωτηριολογικές συνέπειες αὐτοῦ τοῦ φαινομένου (Α' Τιμ.1, 19. Β' Πέτρ. 2, 1). Ὁρισμένα ἀπ’ αὐτά τά χαρακτηριστικά τοῦ φαινομένου, τά ὁποῖα διαχρονικά ἐμφανίζονται στίς ποικιλώνυμες αἱρέσεις, θά προσπαθήσουμε νά ἐπισημάνουμε στή συνέχεια.


α) Εἶναι γνωστό, ὅτι ἡ Ἐκκλησία ὡς σῶμα Χριστοῦ ἀποτελεῖ μυστήριο τό ὁποῖο ὑπέρκειται τοῦ χρόνου. Ἡ κάθε αἵρεση ἀντιθέτως ἀποτελεῖ χωροχρονικό μόρφωμα, ἐπιλογή καί δημιούργημα μέ μιά ἀμφίδρομη ἱστορική ἀσυνέχεια.

β) Γιά τήν Ὀρθόδοξη πίστη μας ἡ ἀλήθεια δέν εἶναι μιά ἀφηρημένη ἔννοια ἤ μιά διανοητική σύλληψη. Ἡ ἀλήθεια εἶναι πρόσωπο. Εἶναι τό πάνσεπτο πρόσωπο τοῦ Θεανθρώπου (Ἰωάν. 14, 6). Ἡ Ἐκκλησία ἀποτελεῖ τό σῶμα Του, εὐαγγελίζεται τό Χριστό, μεταδίδει τό Χριστό, ζεῖ τό Χριστό, παραδίδει τό Χριστό καί τό εὐαγγέλιό Του, ὄχι ὡς ἰδεολογία, ἀλλά ὡς ἐμπειρικό γεγονός ὅπως τό ἔζησαν (Α' Ἰωάν. 1, 1- 4) καί «καθώς παρέδοσαν ἡμῖν οἱ ἀπ’ ἀρχῆς αὐτόπται καί ὑπηρέται γενόμενοι τοῦ λόγου» (Λουκ. 1, 2).

Ἀντιθέτως ἡ αἵρεση ἐπιλέγοντας, ἀπορρίπτοντας, προσθέτοντας ἤ ἀφαιρώντας ἀπό τήν πληρότητα τῆς ἐν Χριστῶ Ἰησοῦ θείας Ἀποκαλύψεως παραμορφώνει τήν ἀλήθεια, παραμορφώνει δηλαδή τό Χριστό. Πολύ χαρακτηριστικά ἐπισημαίνει σχετικά ὁ ἅγ. Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς: «
Καί γάρ οἱ τῆς τοῦ Χριστοῦ ἐκκλησίας τῆς ἀληθείας εἰσί, καί οἱ μή τῆς ἀληθείας ὄντες οὐδέ τῆς τοῦ Χριστοῦ ἐκκλησίας εἰσί» (Ἀναίρεσις γράμματος Ἰγνατίου, 3).

γ) Περιγράφοντας ὁ ἅγ. Ἀμφιλόχιος Ἰκονίου τίς σωτηριολογικές συνέπειες τῆς εἰσόδου ἑνός χριστιανοῦ σέ μιά αἱρετική ὁμάδα, μέσα ἀπό τή λατρευτική πράξη καί τή μυστηριακή ζωή τῆς Ἐκκλησίας, ἐπισημαίνει μεταξύ τῶν ἄλλων, κατά τρόπο ἐξόχως ρεαλιστικό τά ἑξῆς: «Ὡς γάρ βαπτισθείς εἰς Χριστόν Χριστόν ἐνεδύσω, οὕτως ἀποδημήσας ἀπό τῆς Ἐκκλησίας Χριστόν ἐξεδύσω» (Κατά Ἀποτακτικῶν ἤ Γεμελλιτῶν, 7). Ἡ ἔξοδος ἀπό τήν Ἐκκλησία ἀποτελεῖ οὐσιαστικά ἀπέκδυση τοῦ Χριστοῦ. Ὑπάρχει κάτι πιό ὀδυνηρό γιά κάποιον Χριστιανό; Νομίζουμε ὄχι.

δ) Πολλές φορές μέσα στήν ἱστορία διαπιστώνουμε διαιρέσεις ἐπί διαιρέσεων μεταξύ τῶν διαφόρων αἱρετικῶν κινήσεων. Τό γενονός αὐτό ἀποκαλύπτει μιά ἀκόμα πνευματική νοσογόνο ἑστία τοῦ χώρου. Αὐτήν τήν περιγράφει πολύ παραστατικά ὁ ἱερός Χρυσόστομος, ὅταν ἐπισημαίνει ὅτι τό δέντρο τῆς αἱρέσεως «τό ἐφύτευσεν μέν λογισμῶν ἄκαιρος περιέργεια, ἐπότισε δέ ἀπονοίας τῦφος, ηὔξησε δέ φιλοδοξίας ἔρως» (PG 48, 719).

ε) Δέν ὑπάρχουν μικρές ἤ μεγάλες αἱρέσεις, μικρή ἤ μεγάλη ἀπό-κλιση ἀπό τήν ἐκκλησιαστική διδασκαλία. Ἡ ἀλήθεια δέν εἶναι ποτέ θέμα ποσότητας. Ἡ Ὀρθόδοξη πίστη μας, τό ἐκκλησιαστικό ἦθος καί ἡ λατρεία τῆς Ἐκκλησίας εἶναι ἕνα καί μοναδικό μέγεθος πού δέν τεμαχίζεται. Ἐπισημαίνει χαρακτηριστικά ὁ ἱερός Χρυσόστομος: «Καθάπερ ἐν τοῖς βασιλικοῖς νομίσμασιν ὁ μικρόν τόν χαρακτῆρα περικόψας, ὅλον τό νόμισμα κίβδηλον εἰργάσατο, οὕτω καί ὁ τῆς ὑγιοῦς πίστεως καί τό βραχύτατον ἀνατρέψας, τῷ παντί λυμαίνεται ἐπί τά χείρονα προϊών ἀπό τῆς ἀρχῆς» (PG 61, 622).

στ) Ἡ κάθε αἵρεση ἀποτελεῖ ὡς πρός τήν ἀφετηρία ἐκίνησής της ἐπανάληψη τῆς ἰδίας ἐκείνης ἀρχέγονης πειρασμικῆς προσβολῆς. Ἀποτελεῖ μία ἄλλη πίστη, μία ἄλλη στάση ζωῆς, τήν ὁποίαν ὅπως λέγει ὁ ἅγ. Εἰρηναῖος Λυῶνος «οὔτε προφῆται ἐκήρυξαν, οὔτε ὁ Κύριος ἐδίδαξεν, οὔτε ἀπόστολοι παρέδωσαν» (Έλεγχος ψευδωνύμου γνώσεως 8, 1). Πρόκειται γιά τρόπο ζωῆς πού βρίσκεται ἐκτός τῶν ἐκκλησιαστικῶν συντεταγμένων. Εἶναι δρόμος πού ὁ κάθε αἱρετικός τόν διανύει κατά τρόπο ἀδιάκριτο καί ἀπληροφόρητο, γιατί πείστηκε μέ τήν ὑπόσχεση πάλι μιᾶς ἄπονης καί ψευδεπίγραφης σωτηρίας.

ζ) Τελειώνοντας τίς λίγες αὐτές ἐπισημάνσεις μας θά θέλαμε νά σταθοῦμε σέ μία ἀκόμα. Ἡ Ἐκκλησία παραμένει ὡς σῶμα Χριστοῦ ὁ μοναδικός χῶρος θεραπείας τῆς ἀνθρώπινης ὕπαρξης καί ἐργαστήριο ἁγιότητας. Στά πρόσωπα τῶν ἁγίων της ἀποδεικνύεται, ὅτι ἡ πρόταση της γιά τήν πρόσληψη καί μεταμόρφωση τοῦ κόσμου, εἶναι ὄχι οὐτοπική, ἀλλά ἐμπειρική πρόταση ζωῆς, ὁ μόνος ἀσφαλής τρόπος γιά νά καταστεῖ κάθε ἄνθρωπος καινή ἐν Χριστῶ κτίση (Β' Κορ.5, 17).

Ἀντιθέτως, ἡ κάθε αἵρεση, ὡς σύστημα πλάνης, στερεῖται ἀκριβῶς τόν τρόπο θεραπείας τῆς ἀνθρώπινης ὕπαρξηςπού φανέρωσε ὁ Χριστός καί τόν βλέπουμε στήν ἁγιοπνευματική ἄθληση καί στό χριστομίμητο ἦθος τῶν ἁγίων μας. Ἡ κάθε αἵρεση, ἐπειδή ἀγνοεῖ αὐτή τήν μεταμορφωτική διαδικασία καί τίς θεμελιώδεις καί ἀπαράβατες προϋποθέσεις της γιά τόν κατά Χριστόν δοξασμό τοῦ ἀνθρώπου, τήν ἀνικαθιστᾶ μέ τά δικά της ἰδεολογήματα, μέ τήν ψευδαίσθηση τῆς αυτάρεσκης στιγμιαίας σωτηρίας πού ἐκφράζεται ὡς μιά ἀτομική εὐσεβιστική πρακτική.» [2]

ΟΜΑΔΕΣ ΑΣΥΜΒΙΒΑΣΤΕΣ ΜΕ ΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΠΙΣΤΗ


Σταν Κατάλογο πού ακολουθεί με τους θεματικούς συνδέσμους, καταγράφονται σε δύο ομάδες, οι νεοφανείς χριστιανικές και παραχριστιανικές αιρέσεις και οι παραθρησκευτικές οργανώσεις.[3]


Συνοδική Επιτροπή επί των Αιρέσεων
της Εκκλησίας της Ελλάδος


ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ
email: aireseis@gmail.com
Tηλ. 210.72.72.242-3
Fax: 210.72.72.244 [3]

Αέναη επΑνάσταση by Sophia Ntrekou.gr


Επιλεκτικό οπτικοακουστικό υλικό (Βίντεο)

Κατηχητικά Μαθήματα Αποστολικής Διακονίας
Αιρέσεις. Εισήγηση: «Αιρέσεις στην Ελλάδα»
Ομιλητής: π. Κυριακός Τσουρός
Στα Άδυτα του Εωσφορισμού: Συνέντευξη με τον γνωστό, πρώην εωσφοριστή και νυν ορθόδοξο Χριστιανό Ευάγγελο Κουτρούμπελη, ο οποίος μας οδηγεί στα σκοτεινά μονοπάτια του εωσφορισμού και του πνευματισμού.





Θεολογική Ημερίδα στην Μητρόπολη Πειραιώς: 
«Πατερικὴ Θεολογία καὶ μεταπατερικὴ αἵρεση»

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ κ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ

Ἡ Ἱερά Μητρόπολις Πειραιῶς διοργανώνει τήν Τετάρτη 15η Φεβρουαρίου ἐ.ἔ. καί ὥρα 4.00 μ.μ. στό Στάδιο Εἰρήνης καί Φιλίας, Ν. Φάληρο Πειραιῶς (αἴθουσα «Μελίνα Μερκούρη») μέ ἐλεύθερη εἴσοδο Ἡμερίδα θεολογικοῦ προβληματισμοῦ, κατά τό ἐπισυναπτόμενο Πρόγραμμα, μέ τό ἐξόχως ἐνδιαφέρον θέμα: «Πατερικὴ Θεολογία καὶ μεταπατερικὴ αἵρεση»

Α' Συνεδρία
Προεδρεύων: Δημήτριος Τσελεγγίδης, Καθ. Πανεπ. Θεσσαλονίκης. Τοποθέτηση Προεδρεύοντος Συνεδρίας

Πρωτοπρ. Γεώργιος Μεταλληνός, Ὁμ. Καθηγητής Πανεπ. Ἀθηνῶν: «Ἀπὸ τὴν Πατερικότητα στὴν “μεταπατερικότητα”. Ἡ αὐτοαναίρεση τῆς Ὀρθοδόξου ἡγεσίας»

Πρωτοπρ. Θεόδωρος Ζήσης, Ὁμ. Καθηγητής Πανεπ. Θεσσαλονίκης: «Ἡ σημασία τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας καὶ ἡ πατρομαχικὴ ἄρνησή της»

Ἰωάννης Μαρκᾶς, Ἐρευνητὴς: «Μεταπατερικῶν ἔργα καὶ ἡμέραι»

Β' Συνεδρία
Προεδρεύων: Λάμπρος Σιάσος, Καθηγητὴς Πανεπ. Θεσσαλονίκης. Τοποθέτηση Προεδρεύοντος Συνεδρίας

Σεβ. Μητροπολίτης Ναυπάκτου καὶ Ἁγίου Βλασίου κ.κ. Ἱερόθεος. ΘΕΜΑ: «Ἡ μεταπατερικὴ θεολογία ἀπὸ ἐκκλησιαστικῆς προοπτικῆς»

Ἰωάννης Κουρεμπελές, Ἀναπλ. Καθηγητὴς Πανεπ. Θεσσαλονίκης. ΘΕΜΑ: «Ὀρθοδοξία ἀνορθόδοξη; Στιγμὲς στὴ σύγχρονη ἑλληνικὴ θεολογικὴ ἔκφραση καὶ στίγματα μετα-θεολογικῶν στιγμῶν»



Περισσότερα: Ιερόθεος Βλάχος



Παραπομπές
1. «Η αίρεση αποτελεί ένα πεδίο έρευνας και μελέτης» Ιφιγένεια Γεωργιάδου - Μαθηματικός
2. Τὸ μυστήριο τῆς Ἐκκλησίας καὶ τὸ φαινόμενο τῶν αἱρέσεων / Λέκτωρ Θεολογικῆς Σχολῆς Α.Π.Θ. Πρωτ. Βασίλειος Α. Γεωργόπουλος. ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ «Ἐρῶ», Η' ΤΕΥΧΟΣ, ΟΚΤ.-ΔΕΚ. 2011, www.pemptousia.gr
3. Επίσημος Ιστότοπος της Εκκλησίας της Ελλάδας / www.ecclesia.gr
4. Βίντεο: Επιλεκτικό οπτικοακουστικό υλικό / www.youtube.com
Πηγή: Αέναη επΑνάσταση by Sophia Ntrekou.gr


Δείτε ακόμη:


1 σχόλιο:

Ιφιγένεια Γεωργιάδου είπε...

Η αποδοχή ότι η κάθε αἵρεση ἀποτελεῖ χωροχρονικό μόρφωμα, ἐπιλογή καί δημιούργημα μέ μιά ἀμφίδρομη ἱστορική ἀσυνέχεια αποτελεί ένα πεδίο έρευνας και μελέτης όλων των διδακτικών τάσεων που αναδεικνύονται κατά καιρούς ως μία σημαντική και αποφασιστική πρόκληση για το σώμα της εκκλησίας να αναγνωρίσει κάποιες ελλείψεις κυρίως στην προσπάθεια παρακολούθησης των εκφραστικών και υπαρκτικών αναζητήσεων με διαφορετική φωνή και διάλεκτο από την γνώριμα και αναλλοίωτα μεταδιδόμενη άκριτα, επαναλαμβανόμενη στα ίδια σχήματα και ήχους απόμακρους και ενοχλητικούς στον βαθμό που η αντιληπτική ικανότητα δυσκολεύεται να αποδεχτεί. Ισως η στοχαστική μελέτη των χωροχρονικών μορφωμάτων συμβάλλει στην διαδικασία της συν χώρησης μέσω της αγαπητικής κατα νόησης στην περίπτωση που υπάρχει η δυναμική και η θέληση να αποποιηθούμε τους χωροχρονικούς εγκλωβισμούς της αντί στασης και της επι βολής.Η ιστορική ασυνέχεια είναι αμφίδρομη προς την κατεύθυνση της σθεναρής απώθησης όσων νομίζω ότι διαφέρουν από ότι νομίζω πως έχω κατανοήσει.