Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος και Βαπτιστής Του Χριστού και τα σπουδαία ονόματα που πήρε (Αφιέρωμα)

Theophany by Dragan Jovanovi

Στον Άγιο Ιωάννη τον Βαπτιστή Του Χριστού 
και τα σπουδαία ονόματα που πήρε (αφιέρωμα)

Εργασία της Σοφία Ντρέκου
  • Περιεχόμενα
1. Εισαγωγικά, σύντομος βίος, οι εορτές του Αγίου
  • Σύναξις του αγίου ενδόξου Προφήτου, Προδρόμου και Βαπτιστού Ιωάννου
2. Τα σπουδαία ονόματα που πήρε ο Ιωάννης. Αγίου Ανδρέα Κρήτης
3. Ο επίσκοπος Κρήτης Ανδρέας (660-740) Βίος

4. ΠΡΟΔΡΟΜΙΚΑ
  • Κανών χαρμόσυνος εἰς τόν Τίμιον Ἰωάννην. (Ποίημα Ἰσιδώρου Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως)
  • Εσπερινός εορτής της Αποτομής της Τίμιας Κεφαλής του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου (2015) 
  • Ἐγκώμιο στήν ἀποκεφάλιση τοῦ Προδρόμου - Ἁγίου Θεοδώρου Στουδίτου 
  • Ἐγκώμια ΤΙΜΙΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ Ψαλλόμενα ἀντὶ Κοινωνικοῦ
  • Χαιρετισμοί στον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο και Βαπτιστή
  • Χαιρετιστήριοι οίκοι εις τον Βαπτιστήν και Πρόδρομον Άγιον Ιωάννην
  • Εγκωμιαστικοί Λόγοι εις τον Άγιον Ιωάννην τον Πρόδρομον και Βαπτιστήν (Όσιος Θεόδωρος ο Στουδίτης) Έκδοση Ι.Μ.Γενεθλίου Προδρόμου Καρυών Καρυστίας
  • Κηρύγματα
5. Χαιρετισμοί στον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο και Βαπτιστή

6. ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΠΡΟΔΡΟΜΟΣ (εκτενής Βίος με τις εορτές του)
  • Η Αποτομή του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου 29 Αυγούστου
  • Λαογραφικά Στοιχεία - Οι εορτές
  • 7 Ιανουαρίου (Σύναξις Προφήτου Προδρόμου και Βαπτιστού Ιωάννου)
  • 24 Φεβρουαρίου (1η και 2η εύρεση της Τίμιας Κεφαλής του)
  • 25 Μαΐου (3η εύρεση της Τίμιας Κεφαλής του)
  • 24 Ιουνίου (Γενέθλιον του Τιμίου Προδρόμου και Βαπτιστού Ιωάννου)
  • 29 Αυγούστου (Αποτομή της Τίμιας Κεφαλής του) και
  • 23 Σεπτεμβρίου (Η σύλληψή του από την μητέρα του Αγία Ελισάβετ).
7. Επιλεκτικό Οπτικοακουστικό Υλικό (Βίντεο)
8. Βιβλιογραφία / Παραπομπές www.sophia-ntrekou.gr
9. Παρακλητικός κανών εις τον άγιο ΙΩΑΝΝΗΝ τον ΠΡΟΔΡΟΜΟ

Εισαγωγικά, σύντομος βίος, οι εορτές του Αγίου


αποκαλούμενος και Ιωάννης ο Πρόδρομος
είναι Άγιος και προφήτης του Χριστιανισμού.

Ο Ἰωάννης ὑπῆρξε ἐκεῖνος «πού δέ γεννήθηκε
ἄνθρωπος μεγαλύτερός του στόν κόσμο» [Ματθ. 6,11]

«Οὐκ ἐξεστὶ σοὶ ἔχειν, τὴν γυναῖκα τοῦ ἀδελφοῦ σου». Δεν σου επιτρέπεται από το νόμο του Θεού να έχεις τη γυναίκα του αδελφού σου, ο όποιος ζει ακόμα. Λόγια του Τιμίου Προδρόμου, που αποτελούσαν μαχαιριές στις διεφθαρμένες συνειδήσεις του βασιλιά Ηρώδη Αντίπα και της παράνομης συζύγου του Ηρωδιάδος, που ήταν, γυναίκα του αδελφού του Φιλίππου.

Ο Ηρώδης, μη ανεχόμενος τους ελέγχους του Προδρόμου, τον φυλάκισε. Σε κάποια γιορτή όμως των γενεθλίων του, ο Ηρώδης υποσχέθηκε με όρκο να δώσει στην κόρη της Ηρωδιάδος ότι ζητήσει, διότι του άρεσε πολύ ο χορός της. Τότε η αιμοβόρος Ηρωδιάς είπε στην κόρη της να ζητήσει στο πιάτο το κεφάλι του Ιωάννη. Πράγμα που τελικά έγινε.

Έτσι, ο ένδοξος Πρόδρομος του Σωτήρα θα παραμένει στους αιώνες υπόδειγμα σε όλους όσους θέλουν να υπηρετούν την αλήθεια και να αγωνίζονται κατά της διαφθοράς, ανεξάρτητα από κινδύνους και θυσίες. Και να τι λένε οι 24 πρεσβύτεροι της Αποκάλυψης στο Θεό για τους διεφθαρμένους:

«ἦλθεν... ὁ καιρὸς τῶν ἐθνῶν κριθήναι... καὶ διαφθείραι τοὺς διαφθείροντας τὴν γῆν». Ήλθε, δηλαδή, ο καιρός της ανάστασης των νεκρών για να κριθεί ο κόσμος και να καταστρέψεις (Θεέ μου) εκείνους, που με τη διεφθαρμένη ζωή τους διαφθείρουν και καταστρέφουν τη γη.[1]

Οι εορτές του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου σε ολόκληρο το έτος:

~ Η Σύλληψις (23 Σεπτεμβρίου)
~ Το γενέσιον (24 Ιουνίου)
~ Η Σύναξις (7 Ιανουαρίου)
~ Η Αποτομή της κεφαλής (29 Αυγούστου, νηστεία εκ πάντων)
~ Η Α' και Β' Εύρεσις της κεφαλής (24 Φεβρουαρίου)
~ Η Γ’ Εύρεσις της κεφαλής (25 Μαΐου)
~ Ανάμνηση της καταθέσεως της τίμιας κεφαλής του Προδρόμου και βαπτιστού Ιωάννου (29 Οκτωβρίου) Τη μνήμη αυτού του γεγονότος, συναντάμε μόνο στο Λαυρωτιακό Κώδικα Δ' 14 φ. 15, όπου υπάρχει και ειδικός Κανόνας για τη γιορτή αυτή από άγνωστο ποιητή, πού μεταξύ άλλων λέει: «Κάρα τὴν σὴ ῥέοντος πλούτου φανότερον πιστῶς ἐναγλαΐζεται τοῦδε τοῦ ἄστεως ἡ σεπτὴ ἐκκλησία τεῖχος κεκτημένη. Πρόδρομε κῆρυξ Χριστοῦ».


Η Σύναξη του Αγίου Ιωάννη Προδρόμου και Βαπτιστού ΙΩΑΝΝΟΥ 
(Νέος Συναξαριστής της Ορθοδόξου Εκκλησίας, Εκδόσεις ΙΝΔΙΚΤΟΣ)

Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου

Η Εκκλησία συνηθίζει την επαύριο ορισμένων Δεσποτικών και Θεομητορικών εορτών να τιμά εκείνον που υπηρέτησε το εν λόγω μυστήριο• σήμερα, επαύριο των Θεοφανείων, τιμά τον Βαπτιστή και Πρόδρομο, και τον εγκωμιάζει ως μεγαλύτερο των προφητών, μείζονα εν γεννητοίς γυναικών, φωνή του Λόγου, κήρυκα της χάριτος, χελιδόνα αναγγέλλουσα την Άνοιξη την πνευματική, Λύχνο του Θείου Φωτός, πνευματική αυγή αναγγέλουσα τον Ήλιο της Δικαιοσύνης, επίγειο άγγελο και ουράνιο άνθρωπο που βρίσκεται στο μεταίχμιο γής και ουρανού και ενώνει την Παλαιά με την Καινή Διαθήκη.

Εστάλη από τον Θεό ως φωνή βοώντος εν τη ερήμω, για ν' αναγγείλει και να προετοιμάσει την έλευση του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού και ολοκληρώνει ο Ιωάννης την αποστολή του βαπτίζοντας τον Κύριο στον Ιορδάνη ποταμό: Αυτή ουν η χαρά η εμή πεπλήρωται• εκείνον δει αυξάνειν, εμέ δε ελαττούσθαι (Ιω. 3, 30). Παρ’ όλα αυτά, ακόμη και μετά την φανέρωση της χάριτος και τον μαρτυρικό του θάνατο, ο άγιος Ιωάννης ο Βαπτιστής παραμένει για τους χριστιανούς ο «Πρόδρομος», με την πνευματική έννοια, του Χριστού.

Πρότυπο εγκρατείας, παρθενίας, μετανοίας και κάθαρσης από τα πάθη δια της ασκήσεως και της προσευχής, καθίσταται μυσταγωγός του μοναχικού βίου και αδιάκοπα προετοιμάζει δι’ ημάς την οδόν που οδηγεί στον Κύριο. Ακολουθώντας το μήνυμα μετανοίας του Τιμίου Προδρόμου μπορούμε επάξια να προετοιμασθούμε ώστε να λάβουμε το άγιο Βάπτισμα και, μιμούμενοι μετά τον φωτισμό την άγια βιοτή του στην έρημο, θα μπορέσουμε να διαφυλάξουμε την χάρη και να την κάνουμε να αυξάνει αδιάκοπα, εως ότου ο Χριστός σκηνώσει μέσα μας με όλη την δόξα της Αναστάσεώς του.

Όμως, την ημέρα αυτή εορτάζουμε και το γεγονός της μεταφοράς στην Κωνσταντινούπολη της τιμίας Χειρός του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου, που έγινε κατά τον ακόλουθο τρόπο:
Το σκήνωμα του Τιμίου Προδρόμου το εναφίασαν οι μαθητές του στην Σεβάστεια, όπου λίγο αργότερα έφθασε ο Ευαγγελιστής Λουκάς και πήρε την δεξία του Προδρόμου ώστε να την καταθέσει στην πατρίδα του την Αντιόχεια, όπου το τίμιο λείψανο επιτέλεσε πολλά θαύματα. Μεταξύ άλλων διηγούνται ότι οι ειδωλολάτρες της πόλης συνήθιζαν να θυσιάζουν κάθε χρόνο μια παρθένα κόρη, η οποία μόλις είχε μπει στην εφηβία, σ’ έναν φοβερό δράκοντα που τον τιμούσαν ως θεό.

Μια ημέρα, ο πατέρας της δύστυχης κόρης που είχε επιλεγεί για την θυσία, προσέτρεξε στην εκκλησία όπου ετιμάτο το πολύτιμο λείψανο για να ζητήσει την βοήθεια του Τιμίου Προδρόμου, και άρπαξε κρυφά ένα του δάκτυλο. Την ώρα που, ενώπιον όλου του λαού, οι ιερείς των ειδώλων ετοιμάζονταν να ρίξουν την κόρη στο ορθάνοικτο στόμα του τέρατος, ο πατέρας έρριξε μέσα το δάκτυλο του αγίου και στην στιγμή το θηρίο έπεσε νεκρό. Ως έκφραση ευγνωμοσύνης έκτισαν εκεί μια λαμπρή εκκλησία προς τιμή του Προδρόμου.

Πολλά χρόνια αργότερα, οι ευσεβείς αυτοκράτορες Κωνσταντίνος Ζ' και Ρωμανός Β' πληροφορήθηκαν τα αναρίθμητα θαύματα που επιτέλεσε το τίμιο λείψανο της χειρός του Προδρόμου και έδωσαν εντολή σ’ έναν διάκονο, ονόματι Ιώβ, να το φέρει στην Κωνσταντινούπολη. Η υποδοχή της δεξιάς του Βαπτιστού και Προδρόμου του Χριστού στην Βασιλεύουσα έλαβε χώρα το βράδυ ακριβώς της παραμονής των Θεοφανείων.

Τα σπουδαία Ονόματα που πήρε ο Ιωάννης 
πίνακας: «Ο αποκεφαλισμός του Ιωάννου του Προδρόμου» 
δεύτερο μισό 18ου αιώνα, Νικολάου Κουτούζη (1741 - 1813), 
Έλληνας ζωγράφος της Επτανησιακής Σχολής.

Τόν εἶπαν καί «Ἠλία». «Καί ἄν θέλετε νά τό παραδεχτεῖτε, αὐτός εἶναι ὁ Ἠλίας πού πρόκειται νά ἔρθει» (Ματθ. 11, 14). «Καί αὐτός θά πορευτεῖ πρίν ἀπό τόν Κύριο μέ τή δύναμη καί τό πνεῦμα τοῦ προφήτη Ἠλία» (Λουκ. 1, 17).

Πολλοί τόν ἀποκάλεσαν καί «διδάσκαλο». «Ἦρθαν δέ καί τελῶνες νά βαφτιστοῦν καί τοῦ εἶπαν, δάσκαλε τί νά κάνουμε»; (Λουκ. 3, 12).

Ἀκόμη ὀνομάστηκε «
ἑτοιμαστής». «Γιατί θά πορευτεῖς πιό μπροστά ἀπό τόν Κύριο, νά ἑτοιμάσεις στίς ψυχές τῶν ἀνθρώπων τό δρόμο τοῦ Θεοῦ» (Λουκ. 1, 76).

Καί «κήρυκας» ὀνομάστηκε. «Ὁ Ἰωάννης βάπτιζε στήν ἔρημο καί κήρυττε βάπτισμα μετανοίας γιά τή συγχώρεση τῶν ἁμαρτιῶν καί κήρυττε λέγοντας. Ἔρχεται πίσω ἀπό μένα αὐτός πού εἶναι ἰσχυρότερος ἀπό μένα». (Μάρκ. 1, 4-7).

Ὁ ἴδιος χαρακτήρισε τόν ἑαυτό του σάν φωνή. «Ποιός εἶσαι, πές μας. Ποιός εἶσαι γιά νά δώσουμε καί ἐμεῖς ἀπάντηση σ’ αὐτούς πού μᾶς ἔστειλαν. Πῶς θεωρεῖς ἐσύ τόν ἑαυτό σου; Καί ἐκεῖνος εἶπε. Ἐγώ εἶμαι ἡ φωνή ἐκείνου πού φωνάζει στήν ἔρημο» (Ἰωάν. 1, 22).

Εἶναι καί λέγεται καί «Βαπτιστής». «Φτάνει ὁ Ἰησοῦς στόν Ἰορδάνη ἀπό τή Γαλιλαία γιά νά βαπτιστεῖ ἀπό τόν Ἰωάννη» (Ματθ. 3, 13). «Ὁ δέ Ἰωάννης βρισκόταν ἐκεῖ καί βάπτιζε καί ἔρχονταν ὅλοι νά βαπτιστοῦν» (Μάρκ. 1, 4).

Πῆρε καί τό ὄνομα «ὁμολογητής». «Καί ὁμολόγησε καί δέν ἀρνήθηκε. Καί ὁμολόγησε ἐπίμονα καί εἶπε: Ἐγώ δέν εἶμαι ὁ Χριστός» (Ἰωάν. 1, 20).

Ἀναμφισβήτητα εἶναι καί «Μάρτυς». «Ἐκεῖνος δέν ἦταν τό φῶς, ἀλλά εἶχε σκοπό νά μαρτυρήσει, γιά τό φῶς» (Ἰωάν. 1, 8).

Αὐτός ἀκόμα ἀξιώθηκε νά ὑπογράψει τήν παρουσία τῆς Ἁγίας Τριάδος καί νά ὀνομαστεῖ γι’ αὐτό «ὑπογραφεύς τῆς Τριάδος». «Ἐκεῖνος ὅμως πού μέ ἔστειλε νά βαπτίζω στό νερό, Ἐκεῖνος μου εἶπε: Σ’ ὅποιον θά δεῖς νά κατεβαίνει τό Ἅγιο Πνεῦμα καί νά μένει ἐπάνω του, Αὐτός εἶναι Ἐκεῖνος πού θά βαπτίζει μέ Ἅγιο Πνεῦμα. Καί ἐγώ τόν εἶδα Αὐτόν καί ἔδωσα τή μαρτυρία μου γι’ αὐτόν ὅτι εἶναι Υἱός τοῦ Θεοῦ». (Ἰωάν. 1, 33-34).

Ὀνομάστηκε ἀκόμα «Δίκαιος καί Ἅγιος». «Ὁ Ἡρώδης φοβόταν τόν Ἰωάννη, γιατί γνώριζε πολύ καλά ὅτι ἦταν δίκαιος καί ἅγιος ἄνθρωπος» (Μάρκ. 6, 20).

Τόν ἀποκάλεσαν καί «Ἀπόστολο». «Ἐσεῖς οἱ ἴδιοι τό παραδέχεστε καί τό λέτε πώς σᾶς εἶπα ὅτι ἐγώ δέν εἶμαι ὁ Χριστός καί ὅτι ἐγώ ἔχω σταλεῖ, νά πορευτῶ πρίν ἀπό Ἐκεῖνον» (Ἰωάν. 3, 28).

Ἕνα ἄλλο ὀνομά του εἶναι «Εὐαγγελιστής». «Παρηγοροῦσε τό λαό μέ πολλά καί διάφορα ἄλλα, ἀλλά συγχρόνως τοῦ χάριζε καί τό χαρούμενο μήνυμα, τό Εὐαγγέλιο» (Λουκ. 3, 18).

Ἀκόμα ἔχει καί τό ὄνομα «Νυμφαγωγός». «Αὐτός πού ἔχει τή νύφη εἶναι Νυμφίος. Ἐκεῖνος πού εἶναι φίλος τοῦ Νυμφίου εἶναι αὐτός πού στέκεται στό πλάι του, τόν ἀκούει καί χαίρεται μέ βαθιά χαρά τή φωνή Του. Ἀπ’ αὐτή τή χαρά γέμισε καί ἡ δική μου ψυχή, γιατί ἀξιώθηκα νά σταθῶ πλάι στόν Νυμφίο Χριστό» (Ἰωάν. 3, 29-30).

Λέγεται καί 
«Λύχνος». «Ἐκεῖνος ἦταν τό λυχνάρι πού ἔκαιγε καί φώτιζε, ἐσεῖς δέ γιά μιά στιγμή θελήσατε νά κάνετε ἱλαρά τά πρόσωπά σας μέ τό δικό Του φῶς». (Ἰωάν. 5, 35).

Πῆρε καί τόν τίτλο «Ἔλεγχος τοῦ Ἡρώδη». «Γιατί ἔλεγε ὁ Ἰωάννης στόν Ἡρώδη. Δέν σοῦ ἐπιτρέπεται νά συζεῖς μέ τή γυναίκα τοῦ ἀδερφοῦ σου τοῦ Φιλίππου» (Μάρκ. 6, 18). «Ὁ Ἡρώδης ἐπειδή ἐλεγχόταν ἀπό τον Ἰωάννη γιά τήν Ἡρωδιάδα τόν ἔκλεισε στή φυλακή». (Λουκ. 3, 19). 

Αὐτά τά τόσο μεγάλα καί τόσο σπουδαῖα ὀνόματα πῆρε ὁ Ἰωάννης. Μ’ αὐτά ἔχει τιμηθεῖ, γι’ αὐτό καί οἱ πράξεις του ἦταν σύμφωνες μέ τούς τίτλους του. Ἔτσι ὁ Ἰωάννης ὑπῆρξε ἐκεῖνος «πού δέ γεννήθηκε ἄνθρωπος μεγαλύτερός του στόν κόσμο» (Ματθ. 6, 11).

Αὐτός εἶναι ἐκεῖνος γιά τόν ὁποῖο πραγματικά ὁ προφήτης Δαυίδ ψάλλει, σάν νά δανείζεται τό στόμα τοῦ Θεοῦ καί Πατέρα 
καί λέει: «Ἑτοίμασα λυχνάρι γιά τόν Χριστό μου. Πάνω σ’ αὐτό δέ, θά φανερωθεῖ καί θά λάμψει ἡ Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, πού θά τόν χρίσει Μεσσία καί βασιλιά» (Ψαλμ. 131, 17-18).

Αὐτός εἶναι ἐκεῖνος 
ὁ μεγάλος Ἠλίας, ὄχι ὁ Θεσβίτης, ἀλλά αὐτός πού στάθηκε ἀνάμεσα στό νόμο καί στή Χάρη καί ἔγινε πρόδρομος τῆς πρώτης παρουσίας τοῦ Χριστοῦ, ἄν καί ἱστορικά, ἔζησε μετά τόν Ἠλία τό Θεσβίτη, ἐκεῖνος πού εἶχε ὅμοια μ’ αὐτόν ἔμπνευση καί δύναμη, ὅπως προεῖπε ὁ ἀρχάγγελος στόν πατέρα του Ζαχαρία (Λουκ. 1, 17).

Καί σέ ποιόν Ζαχαρία τά εἶπε αὐτά 
ὁ ἄγγελος; Στό Ζαχαρία πού τό αἷμα του φωνάζει πιό δυνατά ἀπό τό αἷμα τοῦ δίκαιου Ἄβελ (Ματθ. 23, 35).

Αὐτός εἶναι ἐκεῖνος πού 
σκίρτησε στήν κοιλιά τῆς μάνας του, πρίν ἀκόμα δεῖ τό φῶς τῆς ἡμέρας, γιατί πληροφορήθηκε τήν παρουσία τοῦ κυοφορούμενου Δεσπότη του. Αὐτός χρησιμοποίησε τή γλώσσα τῆς μάνας του καί, ἐνῶ βρισκόταν ἀκόμα στήν κοιλιά της, προανάγγειλε τή γέννηση τοῦ Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ ἀπό τή Θεοτόκο Μαρία, λέγοντας :«Καί πῶς ἔγινε σέ μένα αὐτό τό πράγμα νά ἔρθει στό σπίτι μου ἡ μητέρα τοῦ Κυρίου καί Θεοῦ μου;» (Λουκ. 1, 43).

Αὐτός εἶναι ἐκεῖνος πού μέ 
τό κήρυγμα τῆς μετανοίας θά μαλακώσει τίς καρδιές τῶν γονιῶν καί θά τίς ξαναφερει κοντά στά παιδιά τους καί «θά κάνει τούς παραστρατημένους νά ἀποκτήσουν φρόνηση ἁγίων καί δικαίων ἀνθρώπων καί ἔτσι θά προετοιμάσει τούς ἀνθρώπους, ὥστε νά δεχτοῦν τόν Κύριο καί νά γίνουν λαός Του» (Λουκ. 1, 17).

Αὐτός ὑπῆρξε καρπός θεϊκῆς ὑποσχέσεως, τό χαρμόσυνο ἄγγελμα τοῦ Γαβριήλ, τό τρυφερό κλωνάρι πού χαρίστηκε ἀπό τόν Θεό, στό ξεραμένο ἀπό τήν ἡλικία δέντρο. Τό καρπερό λουλούδι τῆς στείρας. Ὁ προφήτης πού εἶναι γιός προφήτη. Ὁ τρόφιμος τῆς ἐρήμου. 

Αὐτός πού ἑτοίμασε καί ἑτοιμάζει τούς ἀνθρώπους ὅλης τῆς οἰκουμένης στούς πνευματικούς ἀγῶνες καί στό καλοδέξιμο τοῦ Κυρίου. 

Ὁ λαμπερός δορυφόρος τοῦ Ἡλίου, πού λάμπει παντοτινά. 

Τό λυχνάρι τοῦ θεϊκοῦ Φωτός. 

Ὁ στρατιώτης τοῦ αἰώνιου βασιλιᾶ. 

Ὁ Νυμφαγωγός τοῦ Νυμφίου. 

Ὁ δοῦλος τοῦ Δεσπότη. 

Ἡ φωνή τοῦ Λόγου, πού ἱεράτευσε σάν τόν Μελχισεδέκ αἰώνια, ὡς ἀπάτορας, ἀμήτορας καί ἀγεννεαλόγητος. 

Ὁ ἱερέας πού ἀξιώθηκε νά ἱερουργήσει ἀκόμα καί τή Βάπτιση τοῦ Ἴδιου τοῦ Θεοῦ. 

Αὐτός πού ἄκουσε μέ τά ἴδια του τ’ ἀφτιά τόν Θεό Πατέρα νά μιλάει.

Αὐτός πού βάπτισε τόν Υἱό καί Αὐτός πού εἶδε τό Ἅγιο Πνεῦμα.

Αὐτός πού ὑπῆρξε τό τέλος τοῦ νόμου·

Αὐτός πού μεσολάβησε ἀνάμεσα στή Χάρη τοῦ Θεοῦ καί στούς ἀνθρώπους.

Αὐτός πού ὑπῆρξε ὁ μεγαλύτερος ἀπ’ ὅλους τούς προφῆτες καί στοῦ ὁποίου τό πρόσωπο ἐξαντλεῖται κάθε προφητική διακονία.

Ὁ κήρυκας τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν.

Ὁ πρόδρομος τοῦ Χριστοῦ πού εἶναι ἡ αὐτοαλήθεια.

Ἡ θύρα ἀπό τήν ὁποία μπαίνουμε στό χῶρο τῆς μετάνοιας.

Αὐτός πού ὑπῆρξε τό κόσμημα καί ἡ λαμπρότητα τῶν παρθένων, Αὐτός πού ἑτοίμασε τή σωτηρία μας.

Αὐτός πού νομοθέτησε τή σωφροσύνη καί ἔγινε χαλινάρι στούς παράνομους καί φαύλους καί ἀκόμη Αὐτός πού χειραγώγησε ὅσους σεβάστηκαν τό θεϊκό νόμο.

Αὐτός εἶναι ὁ μεγάλος Ἰωάννης. Τό ὄνομα πού βγῆκε ἀπό τό στόμα τοῦ Θεοῦ καί μεταφέρθηκε ἀπό τούς οὐρανούς στό Ζαχαρία μέ τήν ἀρχαγγελική φωνή.

Αὐτός εἶναι ἡ φωνή πού γεννήθηκε ἀπό τόν κωφάλαλο πατέρα. Αὐτός πού μέ τή σιωπή τοῦ πατέρα του κατάργησε τή στειρότητα τῆς μάνας του. Αὐτός φανέρωσε τόν «Ἀμνό τοῦ Θεοῦ» μέ τό δάχτυλό του, δίνοντας σ’ αὐτό δύναμη πιό μεγάλη καί ἀπό τόν καλύτερο ρήτορα.
Αὐτός πού στό πρόσωπό του ἔχει δικαίωμα νά καυχιέται ἡ ἐγκράτεια.

Αὐτός πού ἔζησε σάν ἄσαρκος τήν ἐπίγεια ζωή του, πού βρέθηκε σάν πολύτιμος μαργαρίτης μέσα στή λάσπη.

Αὐτός πού σάν πολύτιμος θησαυρός βρέθηκε σέ εὔθραυστο καί φτηνό θησαυροφυλάκιο. 

Αὐτός πού ἀπείλησε τίς ἄκαρπες ψυχές μέ τό ξινάρι τῆς Θείας δικαιοσύνης, ἡ φιλέρημη τρυγόνα τῆς Ἐκκλησίας, τό ἀσταμάτητο στόμα, ἡ φωνή ἐκείνου πού φωνάζει στήν ἔρημο καί ἀντηχεῖ βροντερά στά πέρατα τοῦ κόσμου, λέγοντας «ἑτοιμάστε τό δρόμο τοῦ Κυρίου, κάνετε ἴσια τά μονοπάτια ἀπ’ ὅπου θά περάσει ὁ Κύριος στίς ψυχές τῶν ἀνθρώπων» (Ματθ. 3, 3 -Ἰωάν. 1, 23).

Αὐτός εἶναι ἡ γλῶσσα πού μέ τά θεϊκά της λόγια καί μέ τήν ἁγνή φωνή της, ἀκόμα καί μετά τό θάνατό του, ἐλέγχει τόν Ἡρώδη καί κηρύττει τόν Χριστό, λέγοντας: 
«Μετανοεῖτε, γιατί ἔφτασε ἡ βασιλεία τῶν Οὐρανῶν» (Ματθ. 3, 2).
Στόν Θεό ἀνήκει ἡ δόξα καί ἡ μεγαλωσύνη στούς αἰῶνες τῶν αἰώνων. Ἀμήν[2]

*Ο επίσκοπος Κρήτης Ανδρέας (660-740)
Ὁ ἅγιος Ἀνδρέας ὁ Ἱεροσολυμίτης ὑπῆρξε μιά πολύ ἀξιόλογη φυσιογνωμία στήν ἐποχή του κι ἕνας ἀπό τούς κορυφαίους ποιητές καί ὑμνογράφους μας. Εἶναι ὁ συντάκτης τοῦ θεσπεσίου Μεγάλου Κανόνος (δείτε το αφιέρωμά μας ΕΔΩ). Ἡ γνώση τοῦ βίου τοῦ μεγάλου τούτου Ἱεράρχη καί ποιητῆ δέν εἶναι ἡ ἀνάλογη μέ τήν ἀξία πού ἔχει καί τή σημασία πού ἀπόχτησε στή λειτουργική συνείδηση τῆς Ἐκκλησίας ὁ Μέγας Κανών. Καί νά σκεφθεῖ κανείς ὅτι ὑπῆρξε μιά μεγάλη ἐκκλησιαστική μορφή μ᾿ ἕνα ὑπέροχο ποιμαντικό ἔργο καί μιά πλούσια συγγραφική προσφορά![3]

ΠΡΟΔΡΟΜΙΚΑ

Κανών χαρμόσυνος εἰς τόν Τίμιον καί Προφητῶν ἁπάντων ὑπέρτερον Πρόδρομον καί Βαπτιστήν τοῦ Κυρίου χαριτώνυμον Ἰωάννην. (Ποίημα Ἰσιδώρου Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως οὗ ἡ ἀκροστιχίς· «Χαῖρε προσάδω σοί χαρᾶς τῷ Προδρόμῳ· Ἰσίδωρος») ΕΔΩ

Εσπερινός εορτής της Αποτομής της Τίμιας Κεφαλής του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου (2015) ΕΔΩ

Ἐγκώμιο στήν ἀποκεφάλιση τοῦ Προδρόμου - Ἁγίου Θεοδώρου Στουδίτου ΕΔΩ 

Ἐγκώμια ΤΙΜΙΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ Ψαλλόμενα ἀντὶ Κοινωνικοῦ ΕΔΩ

Χαιρετισμοί στον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο και Βαπτιστή ΕΔΩ

Χαιρετιστήριοι οίκοι εις τον Βαπτιστήν και Πρόδρομον Άγιον Ιωάννην ΕΔΩ

Εγκωμιαστικοί Λόγοι εις τον Άγιον Ιωάννην τον Πρόδρομον και Βαπτιστήν (Όσιος Θεόδωρος ο Στουδίτης) Έκδοση Ι. Μονής Γενεθλίου του Προδρόμου Καρυών Καρυστίας ΕΔΩ

Κηρύγματα ΕΔΩ [4]


Χαιρετισμοί στον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο

Χαιρετισμοί στον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο και Βαπτιστή

«Τί σέ καλέσωμεν Προφήτα; 
Ἄγγελον, Ἀπόστολον ἤ Μάρτυρα;
Ἄγγελον, ὅτι ὡς ἀσώματος διήγαγες·
Ἀπόστολον, ὅτι ἐμαθήτευσας τά ἔθνη·
Μάρτυρα δέ, ὅτι σοῦ ἡ κεφαλή 
ὑπέρ Χριστοῦ ἐτμήθη. Αὐτόν ἱκέτευε, 
ἐλεηθῆναι τάς ψυχάς ἡμῶν».

Χαῖρε, Προφήτα καί Πρόδρομε, τοῦ Παναγίου Πνεύματος ἱερόν καί ἁγιώτατον δοχεῖον καί τῆς Τρισηλίου Θεότητος ἄμωμον καί πανάσπιλον ἱερεῖον.

Χαῖρε, Προφήτα καί Πρόδρομε, τό στήριγμα τῆς εὐσέβειας καί τό καύχημα τῆς μοναδικῆς πολιτείας.

Χαῖρε, Προφήτα καί Πρόδρομε, στειρευούσης σεβασμιώτατον βλάστημα, καί πανόλβιον οἰκουμένης ἁπάσης ἀγλάισμα.


Χαῖρε, Προφήτα καί Πρόδρομε, τό κλέος τῆς παρθενίας καί τό σεμνολόγημα τῆς ὀρθοδοξίας.

Χαῖρε, Προφήτα καί Πρόδρομε, τῶν Προφητῶν ἀγλαοπυρσόμορφον ἄγαλμα, καί ἀργυροχρυσόπλοκον τῶν Μαρτύρων διάδημα.

Χαῖρε, Προφήτα καί Πρόδρομε, τῆς ἀσκητικῆς ζωῆς ἀδιάσειστον ἔρεισμα, καί τῆς ἐνθέου διαγωγῆς τό ὡράισμα.

Χαῖρε, Προφήτα καί Πρόδρομε, τῆς Παλαιᾶς τε καί Νέας Διαθήκης ἐνδοξότατε μεσίτα, καί τῶν ἁμαρτωλῶν ἀκατάπαυστε πρός Θεόν ἱκέτα.

Χαῖρε, Προφήτα καί Πρόδρομε, ἐπίγειε Ἄγγελε καί οὐράνιε ἄνθρωπε.

Χαῖρε, Προφήτα καί Πρόδρομε, τοῦ Χριστοῦ πολύφωτε λύχνε καί ἄσβεστε, καί ἁπάντων Ἁγίων ὑπέρτερε ἅγιε.

Χαῖρε, Προφήτα καί Πρόδρομε, στῦλε τῆς Ἐκκλησίας ἑδραιότατε, καί φίλε γνήσιε τοῦ Χριστοῦ προσφιλέστατε.

Χαῖρε, Προφήτα καί Πρόδρομε, ὄρθρε φαεινότατε, καί ἑωσφόρε λαμπρότατε.

Χαῖρε, Προφήτα καί Πρόδρομε, ἔκλαμπρε τοῦ κόσμου ἀστήρ, καί λαμπροφανέστατε τῆς οἰκουμένης φωστήρ.

Χαῖρε, Προφήτα καί Πρόδρομε, Ἠλία τῆς πρώτης τοῦ Χριστοῦ παρουσίας ζηλωτά ἐνθεότατε, καί τῶν τελωνῶν καί στρατιωτῶν διορθωτά συνετώτατε καί σοφώτατε.

Χαῖρε, Προφήτα καί Πρόδρομε, τοῦ Βασιλέως τῆς δόξης ἔνδοξε προμηνυτά καί τοῦ Θεοῦ Σωτῆρος ὑπέρτιμε Βαπτιστά.

Χαῖρε, Προφήτα καί Πρόδρομε, τοῖς ἐν τῷ Ἅδη εὐκταιότατε εὐαγγελιστά, καί τῆς Παναγίας Τριάδος μακαριώτατε παραστάτα καί θεατά.

Χαῖρε, Προφήτα καί Πρόδρομε, θεοδόξαστε χοροστάτα τῆς ἀΰλου ταξιαρχίας καί πρῶτε κληρονόμε τῆς οὐρανίου Βασιλείας.

Χαῖρε, Προφήτα καί Πρόδρομε.

ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΠΡΟΔΡΟΜΟΣ
(εκτενής Βίος με τις εορτές του)

George Kordis, St. John the Baptist.
πίνακας: George Kordis, St. John the Baptist.

Ο Ιωάννης ο Βαπτιστής, επικαλούμενος και Ιωάννης ο Πρόδρομος είναι άγιος και προφήτης του Χριστιανισμού. Ήταν σύγχρονος του Ιησού Χριστού και θεωρείται ότι με την διδασκαλία του προετοίμασε τον κόσμο να υποδεχτεί τον Μεσσία Ιησού, εξ ου και ο χαρακτηρισμός «Πρόδρομος».

Η διδασκαλία του υπήρξε καυστική ιδιαίτερα προς τις ανηθικότητες της εξουσίας, γεγονός που εξανάγκασε τελικά τον τότε τετράρχη της Γαλιλαίας Ηρώδη τον Αντύπα αρχικά να τον φυλακίσει και στη συνέχεια να τον θανατώσει με αποκεφαλισμό.

Ως βιβλικό πρόσωπο θεωρείται ότι βρίσκεται στο μεταίχμιο μεταξύ της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης. Στην Παλαιά θεωρείται ως «Προφήτης» ενώ στην Καινή ως «Πρόδρομος». Ο ερχομός του προφητεύτηκε από τους προφήτες Ησαΐα και Μαλαχία (Ησαΐας 40,3. Μαλαχίας 3,1. Ματθαίος 3,3 και 11,13-14). Ο Ιωάννης αναφέρεται και από τους τέσσερις Ευαγγελιστές. Το όνομα Ιωάννης είναι εβραϊκό και σημαίνει τη «χάρη και την εύνοια του Θεού».

Βίος

Ζαχαρία και της Ελισάβετ
Σύμφωνα με τον Ευαγγελιστή Λουκά ο Ιωάννης ήταν γιος του ιερέα Ζαχαρία και της Ελισάβετ που ήταν συγγενής της Θεοτόκου. Οι γονείς του ανήκαν σε ιερατικές οικογένειες. 

Ο πατέρας του ήταν από την ιερατική τάξη του Αβιά, ενώ η μητέρα του ήταν απόγονος του Ααρών (Λουκάς 1,5). Αν και η Ελισάβετ φερόταν στείρα ο αρχάγγελος Γαβριήλ διαμήνυσε στον Ζαχαρία ότι τελικά η γυναίκα του θα γεννήσει αγόρι και να του δώσει το όνομα Ιωάννης.

Στην αρχή ο Ζαχαρίας δεν πίστεψε τα λόγια του Γαβριήλ και ως τιμωρία για την απιστία του έχασε την ομιλία του, όπου και παρέμεινε άλαλος έως την ημέρα που θα βαπτιζόταν το παιδί που θα έφερνε στον κόσμο η Ελισάβετ. Έτσι και έγινε. Οκτώ ημέρες μετά την γέννηση του μωρού, όταν ζητήθηκε από τον ίδιο να φανερώσει το όνομα του παιδιού, εκείνος έγραψε σε μια πινακίδα το όνομα «Ιωάννης» και αμέσως επανήλθε η ομιλία του (Λουκάς 1,5-25 και 1,57-80). 

Πατρίδα 
του Ιωάννη κατά μία παράδοση φέρεται η Χεβρών, κατ' άλλη όμως γνώμη φέρεται η πόλη Ιούττα. Μέχρι τα 30 του χρόνια έζησε ζωή ασκητική στην έρημο, η οποία ήταν αφιερωμένη στην προσευχή και την πνευματική ολοκλήρωση. Περί της νεανικής ζωής του Ιωάννη και του ιδιωτικού του βίου καμία πληροφορία δεν υπάρχει εκτός της πολύ λιτής αναφοράς του ίδιου του Ευαγγελιστή ότι: «το παιδίον ηύξανε και εκραταιούτο πνεύματι και ήν εν ταις ερήμοις έως ημέρας αναδείξεως αυτού προς τον Ισραήλ» (Λουκάς 1,80). Με τη λέξη «ερήμοις» χαρακτηρίζονται τα διάφορα μέρη της ίδιας της ερήμου της Ιουδαίας οι οποίες έφεραν διάφορες επιμέρους ονομασίες. Στις ερήμους αυτές φαίνεται να κατέφυγε ο Ιωάννης, για προπαρασκευή του έργου του όπως παλαιότερα είχαν ομοίως καταφύγει ο Μωϋσής και ο προφήτης Ηλίας.

Σύμφωνα με αναφορά του Ευαγγελιστή Λουκά ο Ιωάννης εμφανίζεται πλέον σε ηλικία 30 ετών, κατά θεία εντολή, στην έρημο της Ιουδαίας, στον Ιορδάνη ποταμό. Εκεί κήρυσσε στα πλήθη και βάπτιζε όσους προσέρχονταν προς αυτόν (κατά Ματθαίον). Η διδασκαλία του, που συνοψίζεται στη γνωστή φράση «Μετανοείτε, ήγγικεν γαρ η βασιλεία των ουρανών», ήταν ουσιαστικά η προετοιμασία της έλευσης του Ιησού Χριστού.

Παράλληλα με τα κηρύγματά του ήταν και η εμφάνισή του καθώς ο ασκητικός βίος και διατροφή του. Φορούσε μάλλινο ένδυμα από τρίχες καμήλας και και στη μέση του φορούσε δερμάτινη ζώνη. Η διατροφή του ήταν άγριο μέλι και ακρίδες (Ματθαίος 3,1-5). Φαίνεται πως δεν παρέμενε συνέχεια στο ίδιο μέρος αλλά περιέρχονταν σε όλη την περιοχή του Ιορδάνη κηρύσσοντας βάπτισμα μετανοίας (Ματθαίος 3,1. Μάρκος 1,4. Λουκάς 3,3). Βάπτιζε τους μαθητές του και γενικά όσους δέχονταν το κήρυγμα της μετανοίας. Επίσης κήρυττε πως θα εμφανιζόταν κάποιος που θα λύτρωνε το λαό Ισραήλ. Παρόλο που ο Ιωάννης δεν έκανε κανένα θαύμα, εν τούτοις πολλοί πίστεψαν στα λόγια του (Ιωάννης 10,41).

Τόσο η εμφάνιση όσο και ο ασκητικός βίος του Ιωάννη παράλληλα με τα κηρύγματα και τις βαπτίσεις μετάνοιας που προέβαινε ήταν επόμενο να προκαλέσει πλήθος ακροατών αλλά και πολλών θαυμαστών του απ΄ όλη τη Παλαιστίνη που έσπευδαν να τον ακούσουν, μεταξύ των οποίων και στρατιώτες και Σαδδουκαίοι και Φαρισαίοι τους οποίους όλους στη συνέχεια βάπτιζε στον Ιορδάνη ποταμό. Έτσι δεν άργησε αυτή η δράση του να προκαλέσει και τη προσοχή του Μεγάλου Συνεδρίου των Εβραίων που έστειλε αντιπροσωπεία για να ελέγξει τι συνέβαινε και να μάθει περί αυτού, από την οποία και έλαβε ως απάντηση σχετική προφητική ρήση του Προφήτη Ησαΐα «φωνή βοώντος εν τη ερήμω, ευθύνατε την οδόν Κυρίου» (κατά Ιωάννη)

Στον Ιορδάνη ποταμό πήγε και ο Ιησούς Χριστός και του ζήτησε να βαπτιστεί. Ο Άγιος Ιωάννης κατάλαβε αμέσως ποιον έχει μπροστά του και του είπε πως δεν είναι άξιος ούτε τα λουριά από τα παπούτσια Του να λύσει. Ο Ιησούς τότε του είπε πως έτσι πρέπει να γίνει κι ο Ιωάννης Τον βάφτισε στα νερά του Ιορδάνη ποταμού (Ματθαίος 3,13-15. Ιωάννης 1,29-34). Κατόπιν βάπτισε Τον Ιησού στον Ιορδάνη ποταμό, βλέποντας το Πνεύμα του Θεού να κατεβαίνει και να έρχεται πάνω Του, και μια φωνή να ακούγεται από τα ουράνια που έλεγε «Αυτός είναι ο Υιός, Αυτός είναι ο εκλεκτός Μου» (Ματθαίος 3,16-17. Μάρκος 1,9-11. Λουκάς 3,21-22).

Μετά από αυτό ο Άγιος δείχνοντας τον Ιησού, λέει ότι Αυτός είναι ο «αμνός του Θεού» που κουβαλάει στους ώμους του τις αμαρτίες όλου του κόσμου. «Ιδέ ο αμνός του Θεού, ο αίρων την αμαρτίαν του κόσμου». Δύο από τους μαθητές του, μεταξύ των οποίων ήταν και ο Ανδρέας και ο Ιωάννης, αργότερα έγιναν μαθητές του Ιησού (Ιωάννης 1,35-41). Η διακονία του συνεχίστηκε με το βάπτισμα που έκανε στον ποταμό Αινών, κοντά στο Σαλείμ (Ιωάννης 3,23), ελέγχοντας καθέναν που καταπατούσε το νόμο του Θεού. Οι μαθητές του νήστευαν και έκαναν προσευχές (Ματθαίος 9,14. Λουκάς 5,33).

Η Αποτομή του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου
29 Αυγούστου, νηστεία εκ πάντων

Τέμνει κεφαλὴν χεὶρ μιαιφόνος ξίφει,   Τοῦ χεῖρα θέντος εἰς κεφαλὴν Κυρίου.  Εἰκάδι ἀμφ' ἐνάτῃ Προδρόμου τάμεν αὐχένα χαλκός.
Τέμνει κεφαλὴν χεὶρ μιαιφόνος ξίφει,
Τοῦ χεῖρα θέντος εἰς κεφαλὴν Κυρίου.
Εἰκάδι ἀμφ' ἐνάτῃ Προδρόμου τάμεν αὐχένα χαλκός.

Τα τίμια λόγια του Προδρόμου ενοχλούσαν τις διεφθαρμένες συνειδήσεις των Φαρισαίων και καυτηρίαζε την αλαζονική έπαρση και την ψυχική σκληρότητα. Ακόμη τα λόγια του ενοχλούσαν και τον τετράρχη της Γαλιλαίας και Περαίας Ηρώδη Αντύπα, όταν τον έλεγξε για την παράνομη συμβίωσή του με την σύζυγο του ζώντος αδελφού του Ηρώδη Φιλίππου, την Ηρωδιάδα (Μάρκος 6,18. Λουκάς 3,19). Ο Ηρώδης παρόλο που τον εκτιμούσε και τον θεωρούσε δίκαιο και άγιο άνθρωπο (Μάρκος 6,20), αναγκάστηκε να τον φυλακίσει (Ματθαίος 14,3. Μάρκος 6,17). Σε κάποια γιορτή των γενεθλίων του, ο Ηρώδης ζήτησε από την κόρη του Σαλώμη να του χορέψει και της υποσχέθηκε με όρκο να της δώσει ότι του ζητήσει. Η Ηρωδιάδα, η μητέρα της, που μισούσε τον Ιωάννη, βρήκε τότε την ευκαιρία που αναζητούσε όπου προέτρεψε τότε την κόρη της να ζητήσει το κεφάλι του προφήτου Ιωάννη μέσα σ’ ένα πινάκιο (πιάτο) (Ματθαίος 14,3-11. Μάρκος 6,17-29). Έτσι ακολούθησε ο αποκεφαλισμός.

Ο Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος βρήκε μαρτυρικό θάνατο και παρέδωσε τη ψυχή του στον Κύριο. Το σώμα του ενταφιάστηκε από τους μαθητές του (Ματθαίος 14,12. Μάρκος 6,29), ενώ πήγαν να αναγγείλουν το θλιβερό γεγονός στον Ιησού (Ματθαίος 14,12). Η κεφαλή του μετά από εντολή της Ηρωδιάδας, ενταφιάστηκε κοντά στο ανάκτορο του Ηρώδη στη Μαχαιρούντα, όπου βρέθηκε από δύο μοναχούς που είδαν τον Άγιο στο όνειρό τους. Η κεφαλή του Αγίου Ιωάννη χάθηκε άλλες δύο φορές και όταν βρέθηκε μεταφέρθηκε οριστικά στην Κωνσταντινούπολη.

Ο Ιωάννης ο Πρόδρομος συγκαταλέχθηκε στην χορεία των μεγάλων Αγίων της Εκκλησίας μας και η εκκλησία μας τιμάει τη μνήμη του στις 7 Ιανουαρίου. Αξίζει να σημειωθεί πως στις δεήσεις και στις προσευχές, η εκκλησία αναφέρει πάντα το όνομα του Αγίου μετά την Παναγία και βρίσκεται πάνω από κάθε άλλο Άγιο της Εκκλησίας μας, σύμφωνα με το λόγο του Κυρίου "Αλήθεια σας λέω δεν έχει εγερθεί μεταξύ των γεννημένων από γυναίκες μεγαλύτερος από τον Ιωάννη το Βαπτιστή" (Ματθ. 11,11). Αναγνωρίζεται ως ό μεγαλύτερος των Προφητών όπως αναφέρεται στο Απολυτίκιο του.

Ονομάστηκε Βαπτιστής του λαού και του Χριστού στον Ιορδάνη ποταμό. Υπήρξε Μάρτυρας γιατί αποκεφαλίστηκε επισφραγίζοντας το έργο του με το αίμα του. Υπήρξε μέγας ασκητής τής ερήμου, τρεφόμενος με ακρίδες και μέλι άγριο, σαν να ήταν πουλί. Γι’ αυτό σε πολλές εικόνες τής βυζαντινής αγιογραφίας ο Άγιος εικονίζεται με δυο φτερά φυτρωμένα στους ώμους του και την επιγραφή "το πτηνόν της ερήμου". Εικονίζεται στα εικονοστάσια των Ναών (τέμπλο) κατά κανόνα αριστερά του Κυρίου. 

Η Εκκλησία βγάζει ειδική μερίδα στην Αγία Πρόθεση στο όνομα του. Κάθε Τρίτη είναι υμνολογικά αφιερωμένη στη μνήμη του.

Λαογραφικά Στοιχεία

Ο άγιος Ιωάννης ο «Αποκεφαλιστής» (που αποκεφαλίστηκε, δηλαδή, από τον Ηρώδη) θεωρείται θεράπων Άγιος από το ρίγος του πυρετού τής ελονοσίας. Γι' αυτό και στην μεν Κρήτη αποκαλείται και Ριγολόγος και αλλού Κρυαδίτης, αλλά και Νηστευτής και Νηστικός για την απόλυτη νηστεία με την οποία τιμάται η μνήμη του. Επίσης, κατά τόπους, ακούγεται και Τιναχτής (στη Νάξο, επειδή σε τινάσσει με ρίγη, αν δεν τηρήσεις τη νηστεία του ή γιατί θεραπεύει το τιναχτικό, δηλαδή τον ελώδη πυρετό), Κυνηγός (στη Θράκη, γιατί γύρω στην εορτή του, 29 Αυγούστου, αρχίζει η κυνηγητική περίοδος ή διότι αυτό ήταν το όνομα του κτήτορός του και Κουτσοκεφάλης. 

Στην Κρήτη, πάνω σε ακρωτήριο, πριν μπούμε στον κόλπο του Μεραμπέλου, υπάρχει το εκκλησάκι τού άι Γιάννη του Αφορεσμένου για τα πολλά ναυάγια πού συμβαίνουν στην περιοχή του. Οι κακοήθεις πυρετοί που μαστίζουν- ιδιαίτερα κατά τον μήνα Αύγουστο τον τόπο μας, με τα τρομερά τους ρίγη και τους οξείς παροξυσμούς τους, οφείλονται, κατά την άποψη του ελληνικού λαού, στην ταραχή που αισθάνθηκε κατά το μαρτύριο η κεφαλή του καρατομηθέντος Αγίου. Ο άγιος Ιωάννης έκτοτε, εικονίζεται συνήθως κρατώντας την κεφαλή του.

ο Άγιος Ιωάννης ο Ριγολόγος στην κάτω βρύση στο χωριό Αστρίτσι

Στο Ρέθυμνο, ο άγιος Ιωάννης ο Ριγολόγος, στην περιοχή του Πετρέ, θεωρείται ως θεράπων Άγιος της ελονοσίας. Η παράδοση κάνει λόγο ότι το εκκλησάκι του Αϊ- Γιάννη έχει κτιστεί από τα χρόνια που οι Τούρκοι δέσποζαν στην Κρήτη. Την εικόνα του βρήκε ένας Τούρκος άρρωστος, που η θέρμη του έκαιγε τα σωθικά, όταν άκουσε να βγαίνει από τα σπλάγχνα μιας σπηλιάς, ανάμεσα από τα δένδρα και τους αγριόθαμνους, μια μελωδική, θεία φωνή. Ο Τούρκος έτρεξε στη σπηλιά, αναμέρισε τα χόρτα και τα αγκάθια και βλέπει την εικόνα τού Αϊ- Γιάννη να λάμπει σαν ένα αστέρι. Ένιωσε ότι ήταν η φωνή του Αϊ- Γιάννη που τον προσκαλούσε. Έσκυψε με σεβασμό, πήρε την εικόνα στην αγκαλιά του, κι έταξε στον Άγιο δύο ζώα λάδι, αν τον άφηνε ο πυρετός. Όπως λέγει η παράδοση, ο πυρετός έφυγε και ο Τούρκος, στη συνέχεια, εκτέλεσε το τάμα του. Έκτοτε ο Αϊ- Γιάννης θεωρούνταν στην περιφέρεια ο μόνος γιατρός για την ελονοσία. Το ίδιο και ο άγιος Ιωάννης ο Ριγολόγος, στην Άνω Βιάννο Ηρακλείου, ενώ στα Φάρασα πιστεύεται ότι θεραπεύει τη στείρωση των γυναικών.

Ενδιαφέρον, από λαογραφική άποψη, παρουσιάζει, στο σημείο αυτό, το τελετουργικό που ακολουθούσαν, σε παλαιότερες εποχές, στην Άνω Βιάννο του νομού Ηρακλείου, όσοι ταλαιπωρούνταν από διάφορες ασθένειες και κυρίως από ελονοσία και κατέφευγαν στη χάρη του Αγίου, επιζητούντες το θείο έλεος και τη σωτήρια αντίληψή του. Ο ασθενής με απλή, αγνή και άδολη λαϊκή ψυχή προσκυνούσε ευλαβώς τη χάρη του, άναβε τα καντήλια, θύμιαζε τις άγιες εικόνες και, στη συνέχεια, πλενόταν με το αγίασμα που υπήρχε στο συγκεκριμένο προσκύνημα.

Ύστερα έδενε στο μανουάλι μια κλωστή ή το μαντίλι του ή ένα κομμάτι που το έκοβε από τα ρούχα του και έλεγε με πραγματική πίστη τα παρακάτω λόγια:

Έπαε σ’αφήνω, Αϊ- Γιάννη μου, τον πυρετό μου…
Έπαε σ’ αφήνω, Αϊ- Γιάννη μου, το ρίγος μου…
Έπαε σ’ αφήνω, Αϊ- Γιάννη μου, την ανορεξία μου και την αρρώστια μου…

Αμέσως μετά ο ασθενής «έζωνε» εξωτερικά την εκκλησία τρεις φορές με μια κλωστή, προφέροντας, και πάλι, τα ίδια λόγια. Τότε, ο ρακένδυτος και λιπόσαρκος Άγιος- όπως τουλάχιστον μαρτυρείται από τους ίδιους που προσέφευγαν στη θεία χάρη του και επιζητούσαν το έλεός του- συνήθως άκουγε τις εναγώνιες παρακλήσεις τους και τους χάριζε και πάλι την υγεία τους.

ΟΙ ΕΟΡΤΕΣ

Η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο αναφέροντας το όνομά του μετά την Παναγία στις προσευχές και στις δεήσεις. Στον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο είναι αφιερωμένες οι εξής ημέρες του χρόνου:

7 Ιανουαρίου, Σύναξις Προφήτου Προδρόμου και Βαπτιστού Ιωάννου, η αρχαιότερη εορτή

24 Φεβρουαρίου, 1η & 2η εύρεση της Τίμιας Κεφαλής του

25 Μαΐου, 3η εύρεση της Τίμιας Κεφαλής του

24 Ιουνίου Γενέθλιον του Τιμίου Προδρόμου και Βαπτιστού Ιωάννου, ορίσθηκε μετά τον καθορισμό των Χριστουγέννων τον 4ο αιώνα.

29 Αυγούστου Αποτομή της Τίμιας Κεφαλής του, καθορίστηκε ομοίως τον 4ο αιώνα και είναι νηστεία εκ πάντων.

23 Σεπτεμβρίου Η σύλληψή του από την μητέρα του Αγία Ελισάβετ.

29 Οκτωβρίου (Ανάμνηση της καταθέσεως της τίμιας κεφαλής του Προδρόμου και βαπτιστού Ιωάννου). Τη μνήμη αυτού του γεγονότος, συναντάμε μόνο στο Λαυρωτιακό Κώδικα Δ' 14 φ. 15, όπου υπάρχει και ειδικός Κανόνας για τη γιορτή αυτή από άγνωστο ποιητή, πού μεταξύ άλλων λέει: «Κάρα τὴν σὴ ῥέοντος πλούτου φανότερον πιστῶς ἐναγλαΐζεται τοῦδε τοῦ ἄστεως ἡ σεπτὴ ἐκκλησία τεῖχος κεκτημένη. Πρόδρομε κῆρυξ Χριστοῦ».

Η ΣΥΛΛΗΨΗ


Η σύλληψή του από την μητέρα του 
Αγία Ελισάβετ 23 Σεπτεμβρίου 

Ο Πατέρας του Ζαχαρίας ήταν Ιερέας. Την ώρα του θυμιάματος μέσα στο θυσιαστήριο, είδε άγγελο Κυρίου, που του ανήγγειλε, ότι θα αποκτούσε γιο και θα ονομαζόταν Ιωάννης. Ο Ζαχαρίας σκίρτησε από χαρά, αλλά δυσπίστησε. Η γυναίκα του ήταν στείρα και γριά, πώς θα γινόταν αυτό που άκουγε; Τότε ο άγγελος του είπε ότι για να τιμωρηθεί η δυσπιστία του, μέχρι να πραγματοποιηθεί η βουλή του Θεού, αυτός θα έμενε κωφάλαλος. Πράγματι, η Ελισάβετ συνέλαβε, και μετά εννιά μήνες έκανε γιο. Μετά οκτώ ήμερες, στην περιτομή του παιδιού, οι συγγενείς θέλησαν να του δώσουν το όνομα του πατέρα του, Ζαχαρία. Όμως, ο Ζαχαρίας, έγραψε επάνω σε πινακίδιο το όνομα Ιωάννης. Αμέσως δε, λύθηκε η γλώσσα του, και η χαρά για όλους ήταν μεγάλη. Η Εκκλησία μας εορτάζει τη σύλληψη του Ιωάννη του Προδρόμου στις 23 Σεπτεμβρίου.

Ἀπολυτίκιον / Ἦχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε.: Ἡ πρώην οὐ τίκτουσα, στεῖρα εὐφράνθητι, ἰδοὺ γὰρ συνέλαβες, Ἡλίου λύχνον σαφῶς, φωτίζειν τὸν μέλλοντα, πᾶσαν τὴν οἰκουμένην, ἀβλεψίαν νοσοῦσαν, χόρευε Ζαχαρία, ἐκβοῶν παρῥησίᾳ· Προφήτης τοῦ Ὑψίστου ἐστίν, ὁ μέλλων τίκτεσθαι.

Κοντάκιον / Ἦχος α’. Χορός Ἀγγελικός.: Εὐφραίνεται λαμπρῶς, Ζαχαρίας ὁ μέγας καί ἡ πανευκλεής, Ἐλισάβετ ἡ σύζυξ, ἀξίως συλλαμβάνουσα, Ἰωάννην τον Πρόδρομον, ὃν Ἀρχάγγελος εὐηγγελίσατο χαίρων, καὶ οἱ ἄνθρωποι, ἀξιοχρέως τιμῶμεν, ὡς μύστην τῆς χάριτος.

ΤΟ ΓΕΝΕΘΛΙΟ

Η Γέννηση του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου 24 Ιουνίου, 
ορίσθηκε μετά τον καθορισμό των Χριστουγέννων (4ος αιώνας).


Την ημέρα αυτή η Αγία μας εκκλησία εορτάζει το γενέσιο του ενδόξου Προφήτου Προδρόμου και Βαπτιστού Ιωάννη. Ο πατέρας του Ζαχαρίας, ήταν ιερέας. Κάποια ημέρα την ώρα του θυμιάματος, είδε μέσα στο θυσιαστήριο άγγελο Κυρίου, ο οποίος του ανήγγειλε ότι θα αποκτούσε γιο τον οποίο θα ονόμαζε Ιωάννη. Ο Ζαχαρίας σκίρτησε από χαρά, αλλά δυσπιστούσε.

Η γυναίκα του ήταν ηλικιωμένη και στείρα και άρα ήταν αδύνατο να κυοφορήσει και αυτές τις αμφιβολίες τις εξέφρασε στον άγγελο ο οποίος του απάντησε ότι το παιδί θα γεννηθεί και εκείνος θα τιμωρηθεί για την απιστία του, παραμένοντας κωφάλαλος μέχρι να πραγματοποιηθεί η βουλή του Θεού. Πράγματι η γυναίκα του η Ελισάβετ συνέλαβε και μετά από εννέα μήνες γέννησε γιο.

Οκτώ ημέρες μετά τη γέννηση κατά την περιτομή του παιδιού οι συγγενείς, θέλησαν να του δώσουν το όνομα του πατέρα του δηλ. Ζαχαρία. Όμως ο Ζαχαρίας έγραψε επάνω στο πινακίδιο το όνομα Ιωάννης. Αμέσως λύθηκε η γλώσσα του και όλοι οι παριστάμενοι πλημμύρισαν χαρά κι ελπίδα, διότι κατάλαβαν ότι γεννήθηκε ο Πρόδρομος της παρουσίας του αναμενόμενου Μεσσία.

Δείτε: Ο Απόστολος Πέτρος, ο Απόστολος Παύλος και η μη Περιτομή

Ο Ιωάννης δε διέθετε μόνο το χάρισμα της προφητείας, αλλά αξιώθηκε και τη μεγαλύτερη χαρά και τιμή. Βάπτισε το Μεσσία Χριστό, τον οποίο και ομολογούσε σ’ όλη του τη ζωή.

Η Εκκλησία μας εορτάζει τη σύλληψη του Ιωάννη του Προδρόμου στις 24 Ιουνίου.

Ἀπολυτίκιον / Ἦχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε.: Προφῆτα καίΠρόδρομε, τῆς παρουσίας Χριστοῦ, ἀξίως εὐφημῆσαι σέ, οὐκ εὐποροῦμεν ἠμεῖς, οἱ πόθω τιμῶντες σέ, στείρωσις γάρ τεκούσης, καί πατρός ἀφωνία, λέλυται τή ἐνδόξω, καί σεπτή σου γεννήσει, καί σάρκωσις Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ, κόσμω κηρύττεται.

Κοντάκιον / Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.: Ἡ πριν στείρα σήμερον, Χριστοῦ τον Πρόδρομον τίκτει, και αὐτὸς το πλήρωμα, πάσης τῆς προφητείας, ὅνπερ γαρ, προανεκήρυξαν οἱ Προφῆται, τοῦτον δή, ἐν Ἰορδάνῃ χειροθετήσας, ἀνεδείχθη Θεοῦ Λόγου, Προφήτης Κῆρυξ ὁμού και Πρόδρομος.

Η ΣΥΝΑΞΗ

7 Ιανουαρίου (Σύναξις Προφήτου Προδρόμου 
και Βαπτιστού Ιωάννου), η αρχαιότερη εορτή


Την επομένη ημέρα των Θεοφανίων καθιερώθηκε να εορτάζουμε, τη μνήμη του πανίερου προφήτη Ιωάννη Προδρόμου. Ο Ιωάννης ήταν γιος του ιερέα Ζαχαρία και της Ελισάβετ. Μέχρι τα τριάντα του χρόνια, ζει ασκητική ζωή στην έρημο της Ιουδαίας, αφιερωμένη ολοκληρωτικά στην προσευχή, τη μελέτη και την πνευματική και ηθική τελειοποίηση.

Το ρούχο του ήταν από τρίχες καμήλας, στη μέση του είχε δερμάτινη ζώνη και την τροφή του αποτελούσαν ακρίδες και άγριο μέλι. Με μορφή ηλιοκαμένη, σοβαρός, αξιοπρεπής και δυναμικός, ο Ιωάννης φανέρωνε αμέσως φυσιογνωμία έκτακτη και υπέροχη. Είχε όλα τα προσόντα μεγάλου και επιβλητικού κήρυκα του θείου λόγου. Έτσι, με μεγάλη χάρη κήρυττε τα πλήθη. Κατακεραύνωνε και χτυπούσε σκληρά τη φαρισαϊκή αλαζονική έπαρση, που κάτω από το εξωτερικό ένδυμα της ψευτοαγιότητας έκρυβε τις πιο αηδιαστικές πληγές ψυχικής σκληρότητας και ακαθαρσίας. Γενικά, η διδασκαλία του συνοψίζεται στη χαρακτηριστική φράση του: "Μετανοείτε· ήγγικε γαρ ή βασιλεία των ουρανών", προετοιμάζοντας, έτσι, το δρόμο του Κυρίου μας Ιησού Χριστού για το σωτήριο έργο Του. 

Όταν ο Χριστός άρχισε τη δημόσια δράση του, ο κόσμος άφηνε σιγά-σιγά τον Ιωάννη και ακολουθούσε Αυτόν. Η αντιστροφή αύτη, βέβαια, θα προκαλούσε μεγάλη πίκρα και θα γεννούσε αγκάθια ζήλειας και φθόνου σ' έναν, εκτός χριστιανικού πνεύματος, διδάσκαλο ή φιλόσοφο. Αντίθετα, στον Ιωάννη προκάλεσε μεγάλη χαρά και ευφροσύνη. Η γιορτή αυτή του Ιωάννου του Προδρόμου, για τον όποιο ο Κύριος είπε ότι κανείς άνθρωπος δε στάθηκε μεγαλύτερος του, καθιερώθηκε τον 5ο μ.Χ. αιώνα.

εικ. Ιερά λείψανα του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου, 
του Αγίου Χαραλάμπους και των Σαββαϊτών Πατέρων. 
Αποθησαυρίζονται στην Ιερά Μονή των Εισοδίων της Θεοτόκου 
Ομπλού της Ιεράς Μητροπόλεως Πατρών. (από εδώ)

Επίσης, εορτάζουμε και το γεγονός της μεταφοράς στην Κωνσταντινούπολη της τιμίας Χειρός του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου, που έγινε κατά τον ακόλουθο τρόπο:

Όταν ο Ευαγγελιστής Λουκάς πήγε στην πόλη Σεβαστή, όπου τάφηκε ο Πρόδρομος, παρέλαβε από τον τάφο του το δεξί του χέρι, το μετέφερε στην Αντιόχεια, όπου χάριτι Θεού επιτελούσε πολλά θαύματα. Από την Αντιόχεια, το Ιερό χέρι, μετακομίστηκε στην Κωνσταντινούπολη το 957, από τον διάκονο Ιώβ. Εκεί ο φιλόχριστος αυτοκράτορας, αφού την ασπάστηκε με πολύ σεβασμό, την τοποθέτησε στα βασιλικά ανάκτορα. Η σύναξη των πιστών, σε ανάμνηση του γεγονότος της μετακομιδής της τιμίας Χείρας του Προδρόμου στην Κωνσταντινούπολη, ετελείτο στην περιοχή του Φορακίου (ή Σφωρακίου). 

Η Εκκλησία μας εορτάζει τη σύναξη του Ιωάννη του Προδρόμου στις 7 Ιανουαρίου.

Ἀπολυτίκιον / Ἦχος β’.: Μνήμη δικαίου μετ᾽ ἐγκωμίων· σοί δέ ἀρκέσει ἡ μαρτυρία τοῦ Κυρίου Πρόδρομε· ἀνεδείχθης γάρ ὄντως καί Προφητῶν σεβασμιώτερος, ὅτι καί ἐν ῥείθροις βαπτίσαι κατηξιώθης τόν κηρυττόμενον· ὅθεν τῆς ἀληθείας ὑπεραθλήσας, χαίρων εὐηγγελίσω καί τοῖς ἐν ᾅδῃ, Θεόν φανερωθέντα ἐν σαρκί, τόν αἴροντα τήν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου, καί παρέχοντα ἡμῖν τό μέγα ἔλεος.

Κοντάκιον / Ἦχος πλάγιος β’.: Τήν σωματικήν σου παρουσίαν δεδοικώς ὁ Ἰορδάνης, φόβῳ ἀπεστρέφετο· τήν προφητικήν δέ λειτουργίαν ἐκπληρῶν ὁ Ἰωάννης, τρόμῳ ὑπεστέλλετο· τῶν Ἀγγέλων αἱ τάξεις ἐξεπλήττοντο, ὁρῶσαί σε ἐν ῥείθροις σαρκί βαπτιζόμενον· καί πάντες οἱ ἐν τῷ σκότει κατηυγάζοντο, ἀνυμνοῦντες σέ τόν φανέντα, καί φωτίσαντα τά πάντα.

Η ΑΠΟΤΟΜΗ

29 Αυγούστου (Αποτομή της Τίμιας Κεφαλής του), 
καθορίστηκε ομοίως τον 4ο αιώνα, νηστεία εκ πάντων


Τα λόγια του Τιμίου Προδρόμου αποτελούσαν μαχαιριές στις διεφθαρμένες συνειδήσεις του βασιλιά Ηρώδη Αντύπα και της παράνομης συζύγου του Ηρωδιάδος, που ήταν, γυναίκα του αδελφού του Φιλίππου.

Ο Ηρώδης, μη ανεχόμενος τους ελέγχους του Προδρόμου, τον φυλάκισε. Σε κάποια γιορτή όμως των γενεθλίων του, ο Ηρώδης υποσχέθηκε με όρκο να δώσει στην κόρη της Ηρωδιάδος ότι ζητήσει, διότι του άρεσε πολύ ο χορός της. Τότε η αιμοβόρος Ηρωδιάς είπε στην κόρη της να ζητήσει στο πιάτο το κεφάλι του Ιωάννη. Πράγμα που τελικά έγινε.

Έτσι, ο ένδοξος Πρόδρομος του Σωτήρα θα παραμένει στους αιώνες υπόδειγμα σε όλους όσους θέλουν να υπηρετούν την αλήθεια και να αγωνίζονται κατά της διαφθοράς, ανεξάρτητα από κινδύνους και θυσίες.

Η Εκκλησία μας εορτάζει την αποτομή της κεφαλής του Ιωάννη του Προδρόμου στις 29 Αυγούστου.

Ἀπολυτίκιον / Ἦχος β’.: Μνήμη δικαίου μετ᾽ ἐγκωμίων· σοὶ δὲ ἀρκέσει ἡ μαρτυρία τοῦ Κυρίου Πρόδρομε· ἀνεδείχθης γὰρ ὄντως καὶ Προφητῶν σεβασμιώτερος, ὅτι καὶ ἐν ῥείθροις βαπτίσαι κατηξιώθης τὸν κηρυττόμενον· ὅθεν τῆς ἀληθείας ὑπεραθλήσας, χαίρων εὐηγγελίσω καὶ τοῖς ἐν ᾅδῃ, Θεὸν φανερωθέντα ἐν σαρκί, τὸν αἴροντα τὴν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου, καὶ παρέχοντα ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον / Ἦχος δ'. Ταχὺ προκατάλαβε.: Ὡς πάντων ὑπέρτερος, τῶν Προφητῶν ἀληθῶς, αὐτόπτης καὶ Πρόδρομος, τῆς παρουσίας Χριστοῦ, Προφῆτα γεγένησαι, ὅθεν καὶ παρ’ Ἡρῴδου, ἐκτμηθεῖς σου τὴν Κάραν, ἔδραμες τοὶς ἐν Ἅδῃ, προκηρύξαι τὸ λύτρον διὸ σὲ Ἰωάννη Βαπτιστά, ποθῶ γεραίρομεν.

Κοντάκιον / Ἦχος πλ. α’.: Ἡ τοῦ Προδρόμου ἔνδοξος ἀπoτομή, οἰκονομία γέγονέ τις θεϊκή, ἵνα καὶ τοῖς ἐν ᾅδη τοῦ Σωτῆρος κηρύξῃ τὴν ἔλευσιν. Θρηνείτω οὖν Ἡρωδιάς, ἄνομον φόνον αἰτήσασα, οὐ νόμον γὰρ τὸν τοῦ Θεοῦ, οὐ ζῶντα αἰώνα ἠγάπησεν, ἀλλ᾽ ἐπίπλαστον πρόσκαιρον.

Η ΠΡΩΤΗ ΚΑΙ Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΕΥΡΕΣΗ ΚΕΦΑΛΗΣ 
ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ 24 Φεβρουαρίου


Όταν αποκεφαλίσθηκε από τον Ηρώδη ο Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος, η τιμία κεφαλή αυτού τοποθετήθηκε μέσα σε αγγείο από όστρακο. Η πρώτη εύρεση έγινε στη Μαχαιρούντα, γύρω από το χώρο που ήταν το ανάκτορο του Ηρώδη. Αφού η Ηρωδιάδα πήρε την αποτρόπαια ευχαρίστηση να δει επί πίνακι την αιμόφυρτη κεφαλή του Ιωάννη του Προδρόμου, διέταξε να τη θάψουν σ’ ένα μέρος εκεί κοντά.

Στον τόπο εκείνο έμεινε θαμμένη, ώσπου την ανακάλυψαν δύο μοναχοί από την Ανατολή, στους οποίους επανειλημμένα φάνηκε σε όνειρο ο Πρόδρομος, οι οποίοι είχαν αναχωρήσει για τα Ιεροσόλυμα με σκοπό να προσκυνήσουν το τάφο του Κυρίου, αγγέλλοντας σε αυτούς που βρίσκεται η τιμία κεφαλή του. Κι εκείνοι, αφού την βρήκαν, την είχαν με τιμές. Από αυτούς την παρέλαβε κάποιος κεραμεύς και την μετέφερε στην πόλη των Εμεσηνών.

Όταν όμως πέθανε την κληροδότησε στην αδελφή του. Και από τότε διαδοχικά περιήλθε σε πολλούς, για να καταλήξει στα χέρια κάποιου ιερομονάχου αρειανού που ονομαζόταν Ευστάθιος και εφύλαξε την τιμία κάρα σε σπήλαιο. Από εκεί, μεταφέρθηκε επί Ουάλεντος (364 - 378 μ.Χ.), στο Παντείχιον της Βιθυνίας μέχρι που ο Θεοδόσιος ο Μέγας (379 - 395 μ.Χ.) ανεκόμισε αυτή στο Έβδομο της Κωνσταντινουπόλεως, όπου ανέγειρε μέγα και περικαλλέστατο ναό.

Βεβαίως, περί της ευρέσεως της τιμίας κεφαλής του Προδρόμου υπάρχουν και άλλες αντιφατικές παραδόσεις. Κατ' άλλη εκδοχή η τιμία κάρα βρέθηκε στην Έμεσα το 458 μ.Χ., επί βασιλείας Λέοντος Α' (457 - 474 μ.Χ.), ενώ άλλοι δέχονται ότι αυτή βρέθηκε το 760 μ.Χ. και μεταφέρθηκε στο ναό του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου στην Έμεσα. Από εκεί μετακομίσθηκε στην Κωνσταντινούπολη, επί βασιλείας Μιχαήλ Γ' (842 - 867 μ.Χ.) και πατριαρχίας Ιγνατίου.

Περί των ιερών λειψάνων του Τιμίου Προδρόμου βρίσκουμε ειδήσεις και σε διαφόρους χρονογράφους. Ο Ζωναράς αναφέρει ότι το 968 μ.Χ. ο Νικηφόρος Φωκάς βρήκε στην Έδεσσα της Μεσοποταμίας «βόστρυχον τοῦ Βαπτιστοῦ Ἰωάννου αἵματι περφυμένον», που μετακόμισε στην Κωνσταντινούπολη. Πέντε χρόνια νωρίτερα το μετέφερε στην Κωνσταντινούπολη από τη Βέροια της Συρίας, περί τον Απρίλιο του 963 μ.Χ., μέρος του ιματίου του Τιμίου Προδρόμου. Σύμφωνα με άλλη μαρτυρία ο Νικηφόρος Φωκάς βρήκε στην Κρήτη το ένδυμα του Προφήτη από τρίχες καμήλας.

Η Εκκλησία μας εορτάζει την πρώτη και τη δεύτερη εύρεση της κεφαλής του Ιωάννη του Προδρόμου βλ. ΕΔΩ » 24 Φεβρουαρίου

Ἀπολυτίκιον / Ἦχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε.: Ἐκ γῆς ἀνατείλασα ἡ τοῦ Προδρόμου κεφαλή, ἀκτῖνας ἀφίησι τῆς ἀφθαρσίας, πιστοῖς τῶν ἰάσεων· ἄνωθεν συναθροίζει, τήν πληθύν τῶν Ἀγγέλων, κάτωθεν συγκαλεῖται, τῶν ἀνθρώπων τό γένος, ὁμόφωνον ἀναπέμψαι, δόξαν Χριστῷ τῷ Θεῷ.

Κοντάκιον / Ἦχος β’. Τά ἄνω ζητῶν.: Προφήτα Θεοῦ, καί Πρόδρομε τῆς χάριτος, τήν Κάραν τήν σήν, ὡς ῥόδον Ἱερώτατον, ἐκ τῆς γῆς εὑράμενοι, τάς ἰάσεις πάντοτε λαμβάνομεν· καί γάρ πάλιν ὡς πρότερον, ἐν κόσμῳ κηρύττεις τήν μετάνοιαν.

Η ΤΡΙΤΗ ΕΥΡΕΣΗ ΚΕΦΑΛΗΣ ΤΟΥ
ΤΙΜΙΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ 25 Μαΐου


Η τιμία κεφαλή του Βαπτιστή Ιωάννη, ενώ ήταν πολλά χρόνια κρυμμένη, φάνηκε μέσα στη γη, όπως διακρίνεται ο χρυσός από τα άλλα κοινά μέταλλα. Όμως, δεν ήταν κλεισμένη μέσα σε ειδική στάμνα όπως πρώτα, αλλά βρισκόταν μέσα σε άργυρό αγγείο και σε τόπο Ιερό. Η εύρεση αυτή έγινε από κάποιο ιερέα στα Κόμανα της Καππαδοκίας. Από εκεί μετακόμισαν το Ιερό λείψανο στην Κωνσταντινούπολη, όπου η υποδοχή έγινε με μεγάλη επισημότητα.

Ο τότε πιστότατος βασιλιάς και ο Πατριάρχης με όλο τον ορθόδοξο λαό, υποδέχθηκαν με πολλή χαρά την τιμία κεφαλή του Προδρόμου. Έπειτα, με ευλάβεια την προσκύνησαν και την τοποθέτησαν σε τόπο Ιερό. Έτσι, επαληθεύεται ο λόγος του ψαλμωδού Δαυίδ: "Φυλάσσει Κύριος πάντα τα οστά αυτών, εν εξ αυτών ου συντριβήσεται". Ο Κύριος, δηλαδή, φυλάσσει όλα τα οστά των δικαίων, και ούτε ένα από αυτά δε θα συντριβεί.

Η Εκκλησία μας εορτάζει την τρίτη εύρεση της κεφαλής του Ιωάννη του Προδρόμου στις 25 Μαΐου.[5]

Κοντάκιον. Ήχος πλ. δ'. Τη υπερμάχω.
Ως του Σωτήρος Βαπτιστήν και θείον Πρόδρομον
Και των Αγίων πάντων πρόκριτον και μείζονα
Ανυμνούμέν σε μακάριε Ιωάννη.

Αλλ' ως κήρυξ μετανοίας μεγαλόφωνος
Μετανοίας τω φωτί ημάς καταύγασον
Τους βοώντας σοι, χαίροις μέγιστε Πρόδρομε.

Βιβλιογραφία και Δικτυογραφία:
1. www.synaxaristis - ΜΕΓΑΣ ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗΣ
2. Ἀπό τό βιβλίο: «Θεϊκό Λυχνάρι, ὁ Τίμιος Πρόδρομος» Ἐκδόσεις ΕΤΟΙΜΑΣΙΑ, Ἱερᾶς Μονῆς Τιμίου Προδρόμου Καρέα
3. Απόσπασμα Ἀπό τό βιβλίο: Μητρ. Νέας Σμύρνης Συμεών, Ἀδαμιαῖος θρῆνος. Ὁ Μέγας Κανών Ἀνδρέου τοῦ Κρήτης. Εἰσαγωγή - κείμενο - μετάφραση - σχόλια, 4η ἔκδ. (Ἀθήνα: Ἀποστολική Διακονία, 2009), 23-31.
4. Βίντεο από το www.youtube.com εταιρεία της Google
6. Ιστοσελίδα "Ορθόδοξοι Ορίζοντες", www.orthodoxoiorizontes.mysch.gr
6. Η ΣΥΝΑΞΙΣ του ΤΙΜΙΟΥ ΠΡΟΦΗΤΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ και ΒΑΠΤΙΣΤΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ (Νέος Συναξαριστής της Ορθοδόξου Εκκλησίας, Εκδόσεις ΙΝΔΙΚΤΟΣ) alopsis.gr 

Περισσότερα Θέματα: Ιωάννης Βαπτιστής
Πηγή: Sophia Ntrekou.gr | Αέναη επΑνάσταση

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΤΟΥ ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΟΣ στον Άγιο Ιωάννη και Βαπτιστή

Παρακλητικός κανών εις τον άγιο ΙΩΑΝΝΗΝ τον ΠΡΟΔΡΟΜΟ


Εὐλογήσαντος τοῦ ἱερέως λέγομεν τόν Ψαλμόν ΡΜΒ' (142)
Κύριε, εἰσάκουσον τῆς προσευχῆς μου, ἐνώτισαι τὴν δέησίν μου ἐν τῇ ἀληθεία σου, εἰσάκουσόν μου ἐν τῇ δικαιοσύνη σου. Καὶ μὴ εἰσέλθης εἰς κρίσιν μετὰ τοῦ δούλου σου, ὅτι οὐ δικαιωθήσεται ἐνώπιόν σου πᾶς ζῶν. Ὅτι κατεδίωξεν ὁ ἐχθρὸς τὴν ψυχήν μου, ἐταπείνωσεν εἰς γῆν τὴν ζωήν μου. Ἐκάθισε μὲ ἐν σκοτεινοῖς, ὡς νεκροὺς αἰῶνος, καὶ ἠκηδίασεν ἐπ' ἐμὲ τὸ πνεῦμα μου, ἐν ἐμοὶ ἐταράχθη ἡ καρδία μου. Ἐμνήσθην ἡμερῶν ἀρχαίων, ἐμελέτησα ἐν πᾶσι τοὶς ἔργοις σου, ἐν ποιήμασι τῶν χειρῶν σου ἐμελέτων. Διεπέτασα πρὸς σὲ τάς χεῖρας μου, ἡ ψυχή μου ὡς γῆ ἄνυδρος σοί. Ταχὺ εἰσάκουσόν μου, Κύριε, ἐξέλιπε τὸ πνεῦμα μου. Μὴ ἀποστρέψεις τὸ πρόσωπόν σου ἀπ' ἐμοῦ, καὶ ὁμοιωθήσομαι τοὶς καταβαίνουσιν εἰς λάκκον.

Ἀκουστὸν ποίησον μοὶ τὸ πρωὶ τὸ ἔλεός σου, ὅτι ἐπὶ σοί ἤλπισα. Γνώρισον μοί, Κύριε, ὁδόν, ἐν ᾗ πορεύσομαι, ὅτι πρὸς σὲ ἦρα τὴν ψυχήν μου. Ἐξελοῦ μὲ ἐκ τῶν ἐχθρῶν μου, Κύριε, πρὸς σὲ κατέφυγον. Δίδαξον μὲ τοῦ ποιεῖν τὸ θέλημά σου, ὅτι σὺ εἶ ὁ Θεός μου. Τὸ Πνεῦμα σου τὸ ἀγαθὸν ὁδηγήσει μὲ ἐν γῇ εὐθεία. ἕνεκεν τοῦ ὀνόματός σου, Κύριε ζήσεις μέ. Ἐν τῆ δικαιοσύνη σου ἐξάξεις ἐκ θλίψεως τὴν ψυχήν μου, καὶ ἐν τῷ ἐλέει σου ἐξολοθρεύσεις τοὺς ἐχθρούς μου. Καὶ ἀπολεῖς πάντας τους θλίβοντας τὴν ψυχήν μου, ὅτι ἐγὼ δοῦλος σου εἰμί.

Ἦχος δ'.


Θεὸς Κύριος, καὶ ἐπέφανεν ἡμῖν, εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου.
Στίχ. α´. Ἐξομολογεῖσθε τῷ Κυρίῳ, καὶ ἐπικαλεῖσθε τὸ ὄνομα τὸ ἅγιον αὐτοῦ.

Θεὸς Κύριος, καὶ ἐπέφανεν ἡμῖν, εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου.
Στίχ. β´. Πάντα τὰ ἔθνη ἐκύκλωσάν με, καὶ τῷ ὀνόματι Κυρίου ἠμυνάμην αὐτούς.

Θεὸς Κύριος, καὶ ἐπέφανεν ἡμῖν, εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου.
Στίχ. γ´. Παρὰ Κυρίου ἐγένετο αὕτη, καί ἐστι θαυμαστὴ ἐν ὀφθαλμοῖς ἡμῶν.

Θεὸς Κύριος, καὶ ἐπέφανεν ἡμῖν, εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου.

Τὴ Θεοτόκω ἐκτενῶς νῦν προσδράμωμεν, ἁμαρτωλοὶ καὶ ταπεινοὶ καὶ προσπέσωμεν ἐν μετάνοιᾳ κράζοντες ἐκ βάθους ψυχῇς. Δέσποινα βοήθησον, ἐφ' ἡμῖν σπλαγχνισθεῖσα, σπεῦσον ἀπολλύμεθα ὑπὸ πλήθους πταισμάτων, μὴ ἀποστρέψεις σοὺς δούλους κενούς. Σὲ γὰρ καὶ μόνην ἐλπίδα κεκτήμεθα.

Δόξα Πατρὶ καὶ Υἱῶ καὶ Ἁγίω Πνεύματι
Ὁ τοῦ Κυρίου μεγαλώνυμος κῆρυξ καὶ Ἀποστόλων ἡ κρηπὶς Ἰωάννη, θεομιμήτως πάριδε Πανάγιε, ἅπαντα τὰ πταίσματα, τῆς ἀθλίας ψυχῆς μου. Ρῦσαι ἐκ παντοίων με καὶ ποικίλων κινδύνων, καὶ τὸν κοινὸν ἰλέωσαι Θεόν, ἶνα ἐν κρίσει παράσχει μοὶ ἄφεσιν.

Καὶ νῦν, καὶ ἀεί, καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.
Οὐ σιωπήσωμεν ποτὲ Θεοτόκε, τάς δυναστείας σου λαλεῖν οἱ ἀνάξιοι. εἰμὴ γὰρ σὺ προίστασο πρεσβεύουσα, τὶς ἡμᾶς ἐρρύσατο ἐκ τοσούτων κινδύνων; τὶς δὲ διεφύλαξεν ἒως νῦν ἐλευθέρους; Οὐκ ἀποστῶμεν Δέσποινα ἐκ σοῦ. Σοὺς γὰρ δούλους σῴζεις ἀεὶ ἐκ παντοίων δεινῶν.


Ὁ Ν' (50ος) Ψαλμός.

Ἐλέησον μὲ ὁ Θεὸς κατὰ τὸ μέγα ἔλεός σου, καὶ κατὰ τὸ πλῆθος τῶν οἰκτιρμῶν σου ἐξάλειψον τὸ ἀνόμημά μου. Ἐπὶ πλεῖον πλῦνον μὲ ἀπὸ τῆς ἀνομίας μου, καὶ ἀπὸ τῆς ἁμαρτίας μου καθάρισον μέ. Ὅτι τὴν ἀνομίαν μου ἐγὼ γινώσκω, καὶ ἡ ἁμαρτία μου ἐνώπιόν μου ἐστὶ διὰ παντός. Σοὶ μόνω ἥμαρτον, καὶ τὸ πονηρὸν ἐνώπιόν σου ἐποίησα, ὅπως ἂν δικαιωθῆς ἐν τοὶς λόγοις σου, καὶ νικήσης ἐν τῷ κρίνεσθαι σέ. Ἰδοὺ γὰρ ἐν ἀνομίαις συνελήφθην, καὶ ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησε μὲ ἡ μήτηρ μου. Ἰδοὺ γὰρ ἀλήθειαν ἠγάπησας τὰ ἄδηλα καὶ τὰ κρύφια της σοφίας σου ἐδήλωσας μοί. Ραντιεῖς μὲ ὑσσώπω, καὶ καθαρισθήσομαι, πλυνεῖς μέ, καὶ ὑπὲρ χιόνα λευκανθήσομαι. Ἀκουτιεῖς μοὶ ἀγαλλίασιν καὶ εὐφροσύνην, ἀγαλλιάσονται ὀστέα τεταπεινωμένα. Ἀπόστρεψον τὸ πρόσωπόν σου ἀπὸ τῶν ἁμαρτιῶν μου, καὶ πάσας τᾶς ἀνομίας μου ἐξάλειψον. Καρδίαν καθαρὰν κτίσον ἐν ἐμοί, ὁ Θεός, καὶ πνεῦμα εὐθὲς ἐγκαίνισον ἐν τοῖς ἐγκάτοις μου. Μὴ ἀπορρίψης με ἀπὸ τοῦ προσώπου σου, καὶ τὸ Πνεῦμα σου τὸ ἅγιον μὴ ἀντανέλης ἀπ' ἐμοῦ. Ἀπόδος μοὶ τὴν ἀγαλλίασιν τοῦ σωτηρίου σου, καὶ Πνεύματι ἠγεμονικῶ στήριξον μέ. Διδάξω ἀνόμους τάς ὁδούς σου, καὶ ἀσεβεῖς ἐπὶ σὲ ἐπιστρέψουσι. Ρῦσαι με ἐξ αἱμάτων ὁ Θεός, ὁ Θεὸς τῆς σωτηρίας μου, ἀγαλλιάσεται ἡ γλωσσά μου τὴν δικαιοσύνην σου. Κύριε, τὰ χείλη μου ἀνοίξεις, καὶ τὸ στόμα μου ἀναγγελεῖ τὴν αἴνεσίν σου. Ὅτι, εἰ ἠθέλησας θυσίαν ἔδωκα ἄν, ὁλοκαυτώματα οὐκ εὐδοκήσεις. Θυσία τῷ Θεῷ πνεῦμα συντετριμμένον, καρδίαν συντετριμμένην καὶ τεταπεινωμένην ὁ Θεὸς οὐκ ἐξουδενώσει. Ἀγάθυνον, Κύριε, ἐν τῆ εὐδοκία σου τὴν Σιών καὶ οἰκοδομηθήτω τὰ τείχη Ἱερουσαλήμ. Τότε εὐδοκήσεις θυσίαν δικαιοσύνης, ἀναφορὰν καὶ ὁλοκαυτώματα. Τότε ἀνοίσουσιν ἐπὶ τὸ θυσιαστήριόν σου μόσχους.
(σημ.: Θεολογική ανάλυση στον πεντηκοστό (ν') ψαλμό του Δαυίδ βλ. εδώ) http://www.sophia-ntrekou.gr/2014/02/theologiki-analysi-ston-50-psalmo-David.html

Ὤδη α'. Ἦχος Πλ. δ'. Ὑγρᾶν διοδεύσας

Πρόδρομε τοῦ Θεοῦ πρέσβευε ὑπὲρ ἡμῶν.
Δεινῶν μὲ χειμάζουσι λογισμοί, πρὸς σὲ καταφεύγω, σωτηρίαν ἐπιζητών, Προφῆτα καὶ Πρόδρομε Κυρίου, ἐκ πάσης νόσου καὶ βλάβης με λύτρωσαι.

Πρόδρομε τοῦ Θεοῦ πρέσβευε ὑπὲρ ἡμῶν.
Παθῶν μὲ ταράττουσι προσβολαί, πολλῆς ἀθυμίας ἐμπιπλῶσαι μου τὴν ψυχήν, εἰρήνευσον, Μάκαρ, ταῖς πρεσβείαις, ταῖς πρὸς Θεόν σου, Προφῆτα καὶ σῶσον με.

Δόξα Πατρὶ καὶ Υἱῶ καὶ Ἁγίω Πνεύματι
Τὸν γῆς καὶ θαλάσσης καὶ Οὐρανοῦ, Ποιητὴν ἁπάντων ἀοράτων καὶ ὁρατὸν ὡς αὐτὸν βαπτίσας ἐκδυσώπει, ἐκ πάσης νόσου καὶ βλάβης ρυσθήναι με.

Καὶ νῦν, καὶ ἀεί, καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.
Νοσοῦντα τὸ σῶμα καὶ τὴν ψυχήν, ἐπισκοπῇς θείας καὶ προνοίας τῆς παρά σου, ἀξίωσον μόνη θεομῆτορ, ὡς ἀγαθὴ ἀγαθοῦ τὲ λοχεύτρια.

Ὠδὴ γ'. Οὐρανίας ἁψῖδος.

Πρόδρομε τοῦ Θεοῦ πρέσβευε ὑπὲρ ἡμῶν.
Προστασίαν καὶ σκέπην, τὴν σὴν ἀεὶ δίδου μοι, ἐπικαλουμένω Προφῆτα, σὺ μὲ κυβέρνησον, ταὶς ἰκεσίαις σου, τὸν ἀσφαλή πρὸς λιμένα, καὶ δεσμῶν μὲ λύτρωσαι τοῦ πολεμήτορος.

Πρόδρομε τοῦ Θεοῦ πρέσβευε ὑπὲρ ἡμῶν.
Ἱκετεύω, Προφῆτα, τὸν ψυχικὸν τάραχον, καὶ τάς προσβολάς τῶν δεινῶν νόσων πάντοτε, ἐπερχομένας μοι, ἐξ ἐμοῦ, Πρόδρομε, τάχυ, μακρὰν ἀποδίωξον ταὶς ἰκεσίαις σου.

Δόξα Πατρὶ καὶ Υἱῶ καὶ Ἁγίω Πνεύματι
Χαλεπαῖς ἁμαρτίαις, καὶ νοσεροῖς πάθεσι, περικλυζομένω, Προφῆτα, σὺ μοι βοήθησον, ὑπὸ τὴν σκέπην σου, ὁλοτελῶς προσφυγόντι, καὶ θερμῶς κραυγάζοντι, σῶσον μὲ Πρόδρομε.

Καὶ νῦν, καὶ ἀεί, καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.
Εὐεργέτην τεκοῦσα, τὸν τῶν καλῶν αἴτιον, τῆς εὐεργεσίας τὸν πλοῦτον, πάσιν ἀνάβλυσον. πάντα γὰρ δύνασαι, ὡς δυνατὸν ἐν ἰσχύι, τὸν Χριστὸν κυήσασα, Θεομακάριστε.

Διάσωσον ἐκ πάσης νόσου Πρόδρομέ του Σωτῆρος, τοὺς ὑπὸ τὴν σκέπην σου καταφεύγοντας, καὶ λύτρωσαι αἰωνίων βασάνων.

Ἐπίβλεψον ἐν εὐμενείᾳ πανύμνητε Θεοτόκε, ἐπὶ τὴν ἐμὴν χαλεπήν του σώματος κάκωσιν, καὶ ἴασαι τῆς ψυχῆς μου τὸ ἄλγος.

Ἱερέας: Αἴτησις καὶ τὸ Κάθισμα.

Ἦχος δ'. Ταχὺ προκατάλαβε…
Ὡς θεῖον θησαύρισμα, ἐγκεκρυμμένον τῇ γῆ, Χριστὸς ἀπεκάλυψε, τὴν κεφαλήν σου ἡμῖν , Προφῆτα καὶ Πρόδρομε. Πάντες οὖν συνελθόντες, ἐν τῇ ταύτης εὐρέσει, ἄσμασι θεηγόροις, τὸν Σωτῆρα ὑμνοῦμεν, τὸν σῴζοντα ἡμᾶς, ἐκ φθορᾶς, ταῖς ἰκεσίαις σου.

Ὠδὴ δ'. Εἰσακήκοα Κύριε


Πρόδρομε τοῦ Θεοῦ πρέσβευε ὑπὲρ ἡμῶν.
Τῶν παθῶν μου τὸν τάραχον, ὁ τὸν εἰρηνάρχην βαπτίσας Κύριον, ταῖς πρεσβείαις σου κατεύνασον, καὶ εἰς γῆν πραέων μὲ ἐνόρμισον.

Πρόδρομε τοῦ Θεοῦ πρέσβευε ὑπὲρ ἡμῶν.
Εὐσπλαχνίας τὸ πέλαγος, ὁ ἀνυποστόλως κηρύξας ἄπασι, καθικέτευέ σου δέομαι, τῶν βασάνων ὅπως λυτρωθείημεν.
Δόξα Πατρὶ καὶ Υἱῶ καὶ Ἁγίω Πνεύματι
Ἀπολαύοντες, Πρόδρομε, τῶν σῶν δωρημάτων σοὶ χαριστήριον, ἀναμέλπομεν ἐφύμνιον, οἱ τῆς σῆς τρυφῶντες ἀντιλήψεως.

Καὶ νῦν, καὶ ἀεί, καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.

Οἱ ἐλπίδα καὶ στήριγμα, καὶ τῆς σωτηρίας τεῖχος ἀκράδαντον, κεκτημένοι σέ, Πανύμνητε, δυσχέρειας πάσης ἐκλυτρούμεθα.

Ὠδὴ Ε'. Φώτισον ἡμᾶς.

Πρόδρομε τοῦ Θεοῦ πρέσβευε ὑπὲρ ἡμῶν.
Πλήρωσον ἠμῶν, τάς αἰτήσεις τῶν τιμώντων σε, ὁ τοῦ ἀδύτου τὴν ὑφήλιον, φωτὸς πληρώσας τῷ κηρύγματί σου, Πρόδρομε.

Πρόδρομε τοῦ Θεοῦ πρέσβευε ὑπὲρ ἡμῶν.
Λύτρωσον ἠμᾶς, ἐκ κινδύνων Βαπτιστά τοῦ Χριστοῦ, ὁ αἰωνίαν κηρύξας λύτρωσιν, καὶ τὴν εἰρήνην τὴν πάντα νοῦν ὑπερέχουσαν.

Δόξα Πατρὶ καὶ Υἱῶ καὶ Ἁγίω Πνεύματι
Λῦσον τῶν δεινῶν νοσημάτων τὴν ἀσθένειαν, τῶν πρεσβειῶν τῶν σῶν τὴ θερμότητι, ὁ τὸν Σωτῆρα βαπτίσαι φανείς ἐπάξιος.

Καὶ νῦν, καὶ ἀεί, καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.
Ἳασαι Ἁγνή, τῶν παθῶν μου τὴν ἀσθένειαν, ἐπισκοπῇς σου ἀξιώσασα, καὶ τὴν ὑγείαν ταὶς πρεσβείαις σου παράσχου μοι.

Ὠδὴ στ. Τὴν δέησιν ἐκχεῶ.


Πρόδρομε τοῦ Θεοῦ πρέσβευε ὑπὲρ ἠμῶν.
Θανάτου καὶ τῆς φθορᾶς ἐξάρπασον, ἀφθαρσίαν μοὶ διδοὺς ἀπολαύειν, ἐκ πειρασμῶν καὶ κίνδυνων παντοίων, καὶ ἐξ ἑφόδου τῶν νόσων ἐξαίρων με. Δεήσεσι σαῖς Βαπτιστά, ἐν Κυρίῳ καὶ σῶσον μὲ δέομαι.

Πρόδρομε τοῦ Θεοῦ πρέσβευε ὑπὲρ ἡμῶν.
Προστάτην σε τῆς ζωῆς ἐπίσταμαι, καὶ θερμὸν ἐν περιστάσεσι πρέσβυν, καὶ πειρασμῶν διαλύοντα νέφος, καὶ πᾶσαν νόσον καὶ βλάβην ἐλαύνοντα καὶ δέομαι ὁ δυσμενής, ἐκ φθορᾶς τῶν παθῶν μου ρυσθήναι με.

Δόξα Πατρὶ καὶ Υἱῶ καὶ Ἁγίω Πνεύματι
Ἐν λάκκῳ ἁμαρτιῶν ἐμπέπτωκα, καὶ αὐτοῦ ἀναδραμεῖν οὐκ ἰσχύω. ἀλλ' ὁ Θεὸς τὸν ἐκ λάκκου λεόντων, βαπτίσας πάλαι προφήτην ρυσάμενον, λιτάνευε ἵν ἐξ αὐτοῦ, ἀναγάγη με, Τίμιε Πρόδρομε.

Καὶ νῦν, καὶ ἀεί, καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.
Ὡς τεῖχος καταφυγῆς κεκτήμεθα, καὶ ψυχῶν σε παντελῆ σωτηρίαν, καὶ πλατυσμὸν ἐν ταῖς θλίψεσι, Κόρη, καὶ τῷ φωτί σου ἀεὶ ἀγαλλόμεθα. ὦ Δέσποινα καὶ νῦν ἠμᾶς, τῶν παθῶν καὶ κινδύνων διάσωσον.

Διάσωσον ἐκ πάσης νόσου, Πρόδρομε τοῦ Σωτῆρος, τοὺς ὑπὸ τὴν σκέπην σου καταφεύγοντας, καὶ λύτρωσαι αἰωνίων βασάνων.

Ἄχραντε, ἡ διὰ λόγου τὸν Λόγον ἀνερμηνεύτως ἐπ' ἐσχάτων τῶν ἡμερῶν τεκοῦσα δυσώπησον, ὡς ἔχουσα μητρικὴν παρρησίαν.

Ὃ Ἱερεὺς μνημονεύει ὡς ἔθος.

Εἴτα τὸ Κοντάκιον. Ἦχος β'. τὰ ἄνω ζητῶν…


Προφῆτα Θεοῦ καὶ Πρόδρομέ της χάριτος, τὴν Κάραν τὴν σήν, ὡς ρόδον ἱερώτατον, ἐκ τῆς γῆς εὐράμενοι, τᾶς ἰάσεις πάντοτε λαμβάνομεν. Καὶ γὰρ πάλιν ὡς πρότερον, ἐν κόσμῳ κηρύττεις τὴν μετάνοιαν.

Καὶ εὐθὺς τὸ Προκείμενον Ἦχος δ'.


Δίκαιος ὡς φοῖνιξ ἀνθήσει καὶ ὡσεί κέδρος ἡ ἐν τῷ Λιβάνῳ πληθυνθήσεται.
Στίχος. Πεφυτευμένος ἐν τῷ οἴκῳ Κυρίου, ἐν ταῖς αὐλαῖς τοῦ Θεοῦ ἡμῶν ἐξανθήσουσιν.


Εὐαγγέλιον. Ἐκ τοῦ κατὰ Ἰωάννην (29—34.)


Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ βλέπει ὁ Ἰωάννης τὸν Ἰησοῦν ἐρχόμενον πρὸς αὐτόν, καὶ λέγει. Ἴδε ὁ ἀμνὸς τοῦ Θεοῦ, ὁ αἴρων τὴν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου. Οὗτος ἔστι περὶ οὖ ἐγὼ εἶπον. Ὀπίσω μου ἔρχεται ἀνήρ, ὃς ἔμπροσθέν μου γέγονεν, ὅτι πρῶτος μου ᾖν. καγώ οὐκ ἤδειν αὐτόν. ἀλλ' ἵνα φανερωθῆ τῷ Ἰσραήλ, διὰ τοῦτο ἦλθον ἐγὼ ἐν τῷ ὕδατι βαπτίζων. Καὶ ἐμαρτύρησεν Ἰωάννης, λέγων. Ὅτι τεθέαμαι τὸ Πνεῦμα καταβαῖνον ὡσεὶ περιστερὰν ἐξ οὐρανοῦ, καὶ ἔμεινεν ἐπ' αὐτόν. Καγῶ οὐκ ἤδειν αὐτόν, ἀλλ' ὁ πέμψας μὲ βαπτίζειν ἐν ὕδατι, ἐκεῖνος μοὶ εἶπεν. Ἐφ' ὅν ἂν ἴδῃς τὸ Πνεῦμα καταβαῖνον καὶ μένον ἐπ' αὐτόν, οὗτος ἐστιν ὁ βαπτίζων ἐν Πνεύματι Ἁγίω. Καγώ ἐώρακα, καὶ μεμαρτύρηκα, ὅτι οὖτος ἐστιν ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ.

Δόξα Πατρὶ καὶ Υἱῶ καὶ Ἁγίω Πνεύματι
Ταῖς τοῦ Προδρόμου πρεσβείαις, Ἐλεῆμον, ἐξάλειψον τὰ πλήθη τῶν ἐμών ἐγκλημάτων.

Καὶ νῦν, καὶ ἀεί, καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.
Ταὶς τῆς Θεοτόκου πρεσβείαις, Ἐλεῆμον, ἐξάλειψον τὰ πλήθη τῶν ἐμών ἐγκλημάτων.

Στίχος. Ἐλεῆμον, Ἐλέησον με ὁ Θεός.

Ἦχος Πλ. β'. Ὅλην ἀποθεμένοι...


Προφῆτα καὶ Πρόδρομε, ψυχῆς ἐμῆς θυμηδία, δέξαι, Πανακήρατε, τὴν προσφερομένην σοι ἱκεσίαν μου, θλῖψις γὰρ ἔχει μὲ καὶ δεινὰ παντοία, Ἰωάννη μεγαλώνυμε, σῶσον τὸν δοῦλον σου, καὶ χειρὸς τοῦ δράκοντας με ἐξάρπασον, καὶ τούτου τῶν παγίδων νῦν, ὡς εὐσυμπαθής ἐλευθέρωσον, πρεσβείαν προσάγων, καθὸ κοινὸς μεσίτης πρὸς Θεόν, καὶ πάσης νόσου ἐκλύτρωσαι τὸν αὐτοκατάκριτον.

Ἱερέας: Σῶσον ὁ Θεὸς τὸν Λαόν σου κ. τ. λ.

Ὠδὴ ζ'. Οἱ ἐκ τῆς Ἰουδαίας


Πρόδρομε τοῦ Θεοῦ πρέσβευε ὑπὲρ ἡμῶν.
Τῆς Ἀδὰμ ἁμαρτίας τὸ χειρόγραφον, Λόγον τὸν διαρρήξαντα, ἐν ρείθροις Ἰορδάνου κραυγάζων ὑπεδέξω, Ἰωάννη Πανεύφημε. Ὁ τῶν Πατέρων ἠμῶν Θεὸς εὐλογητὸς εἶ.

Πρόδρομε τοῦ Θεοῦ πρέσβευε ὑπὲρ ἡμῶν.
Θελητὴν τοῦ ἐλέους, τὸν φιλάνθρωπον, Μάκαρ, ὑπὲρ τῶν δούλων σου, δυσώπει τῶν πταισμάτων καὶ νόσων ἰοβόλων, λυτρωθῆναι τοὺς ψάλλοντας. Ὁ τῶν Πατέρων ἠμῶν θεὸς εὐλογητὸς εἶ.

Δόξα Πατρὶ καὶ Υἱῶ καὶ Ἁγίω Πνεύματι
Θησαυρὸν σωτηρίας καὶ γαλήνιον ὅρμον, καὶ ἐν κινδύνοις ταχύν, προστάτην τοὶς καλοῦσιν, εἰδότες σε βοῶμεν, τὸ κλυδώνιον στόρεσον, ἀσθενειῶν, Βαπτιστά, ταῖς ἰκεσίαις σου.

Καὶ νῦν, καὶ ἀεί, καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.
Σωμάτων μαλακίας καὶ ψυχῶν ἀρρωστίας, Θεογεννήτρια, τῶν πόθω προσιόντων τὴ σκέπη σου τῇ θεία, θεραπεύειν ἀξίωσον, ἡ τὸν Σωτῆρα Χριστὸν ἡμῖν ἀποτεκοῦσα.

Ὠδὴ η'. Τὸν Βασιλέα...


Πρόδρομε τοῦ Θεοῦ πρέσβευε ὑπὲρ ἡμῶν.
Τοὺς βοηθείας τῆς παρά σοῦ δεομένους, μὴ παρίδης, Προφῆτα, βοώντας, καὶ ἐξαιτουμένους τὴν σὴν ἐπιστασίαν.

Πρόδρομε τοῦ Θεοῦ πρέσβευε ὑπὲρ ἡμῶν.
Τῶν ἰαμάτων τὸ δαψιλὲς ἐπιχέεις, τοὶς πιστῶς ὑμνοῦσι σε, Προφῆτα, καὶ ἀνευφημοῦσι, Παμμάκαρ Ἰωάννη.

Δόξα Πατρὶ καὶ Υἱῶ καὶ Ἁγίω Πνεύματι
Τῆς σωτηρίας τὸν ἀρχηγὸν ἱκετεύων, τὸν Χριστόν, Προφῆτα, μὴ ἐλλίπης, ὅπως ἐκ βασάνων ρυσθῶμεν αἰωνίων.

Καὶ νῦν, καὶ ἀεί, καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.
Τῶν πειρασμῶν σὺ τάς προσβολάς ἐκδιώκεις, καὶ παθῶν τάς ἐφόδους, Παρθένε, ὅθεν σὲ ὑμνοῦμεν εἰς πάντας τοὺς αἰῶνας.

Ὠδὴ θ'. Κυρίως Θεοτόκον


Πρόδρομε τοῦ Θεοῦ πρέσβευε ὑπὲρ ἡμῶν.
Ροήν μου τῶν δακρύων μὴ ἀποποίησης, ὁ ἐν ροαῖς Ἰορδάνου τὸν πάντων Θεόν, συγκαταβάντα βαπτίσας, ὃν μεγαλύνομεν.

Πρόδρομε τοῦ Θεοῦ πρέσβευε ὑπὲρ ἡμῶν.
Κακώσεως δαιμόνων, τῆς ἀδιαλείπτως ἐκπιεζούσης Προφῆτα με λύτρωσαι, καὶ ἐπηρείας τῆς τούτων δεῖξον ἀνώτερον.

Δόξα Πατρὶ καὶ Υἱῶ καὶ Ἁγίω Πνεύματι
Ἰσχὺς καὶ θεραπεία, τῆς ἐξ ἀκρασίας καὶ χαλεπῆς ἁμαρτίας, Προφῆτα γενοῦ, κεκακωμένη ψυχή μου, ἵνα γεραίρω σε.

Καὶ νῦν, καὶ ἀεί, καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.
Χαρᾶς μου τὴν καρδίαν, πλήρωσον, Παρθένε, ἡ τῆς χαρᾶς δεξαμένη τὸ πλήρωμα, τῆς ἁμαρτίας τὴν λύπην ἐξαφανίσασα.

Μεγαλυνάρια


Ἄξιον ἐστὶν ὡς ἀληθῶς, μακαρίζειν σε τὴν Θεοτόκον, τὴν ἀειμακάριστον, καὶ παναμώμητον, καὶ μητέρα τοῦ Θεοῦ ἡμῶν. Τὴν Τιμιωτέρα τῶν Χερουβείμ, καὶ Ἐνδοξοτέραν ἀσυγκρίτως τῶν Σεραφείμ, τὴν ἀδιαφθόρως Θεὸν Λόγον τεκοῦσαν τὴν ὅντως Θεοτόκον σὲ μεγαλύνομεν.

Ἄγονον καὶ ἄκαρπον τὴν ψυχήν, κέκτημαι, Παμμάκαρ, φύλλα μόνον ἄνευ καρπῶν, ἔρημον ἁπάσης ἀγαθῆς ἐργασίας, Προφῆτα, ἀρετῶν με δεῖξον καρπούμενον.

Βαπτιστὰ καὶ Πρόδρομέ του Χριστοῦ, λύχνε φαεσφόρε, ἱκετεύω σὲ ἐκτενῶς, λύχνον ἄναψόν μου ψυχῆς τῆς ταλαίπωρου, ἐσκοτισμένην οὖσαν σὺ καταλάμπρυνον.

Δέομαι, Προφῆτα καὶ Βαπτιστά, μὴ με ὑπερίδης τὸν ἀνάξιον πρεσβευτήν, καταβαπτισθέντα τοὶς πάθεσι τοῦ βίου, καὶ ἐν βορβόρῳ ὄντα σὺ ἐξανάστησον.

Πρέσβευε Προφῆτα πρὸς τὸν Θεόν, ὑπὲρ τοῦ λαοῦ σου καὶ ἡμῶν τῶν ἁμαρτωλῶν, τῶν καταφευγόντων τῇ σκέπη σου τῇ θεία, καὶ ρῦσαι πάσης νόσου καὶ περιστάσεως.

Δέσποινα καὶ Μήτηρ τοῦ λυτρωτοῦ, δέξαι παρακλήσεις ἀναξίων σῶν ἱκετῶν, ἵνα μεσιτεύσης πρὸς τὸν ἔκ σοῦ τεχθέντα, ὦ Δέσποινα τοῦ Κόσμου, γενοῦ μεσίτρια.

Ἅγιος ὁ Θεός, Ἅγιος Ἰσχυρός, Ἅγιος Ἀθάνατος, ἐλέησον ἠμᾶς. (Τρίς).

Δόξα Πατρὶ καὶ Υἱῶ καὶ Ἁγίω Πνεύματι, καὶ νῦν, καὶ ἀεί, καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.

Παναγία Τριάς, ἐλέησον ἠμᾶς. Κύριε ἰλάσθητι ταῖς ἁμαρτίαις ἡμῶν, Δέσποτα, συγχώρησον τᾶς ἀνομίας ἡμίν, Ἅγιε ἐπίσκεψαι καὶ ἵασαι τάς ἀσθαινείας ἡμῶν, ἕνεκεν τοῦ ὀνόματός Σου. Κύριε, ἐλέησον. Κύριε, ἐλέησον. Κύριε, ἐλέησον.

Δόξα Πατρὶ καὶ Υἱῶ καὶ Ἁγίω Πνεύματι, καὶ νῦν, καὶ ἀεί, καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.

Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοὶς οὐρανοίς, ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά Σου, ἐλθέτω ἡ Βασιλεία Σου, γεννηθήτω τὸ θέλημά Σου ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆς. Τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἠμὶν σήμερον, καὶ ἅφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν, ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοὶς ὀφειλέταις ἡμῶν. Καὶ μὴ εἰσενέγκης ἡμᾶς εἰς πειρασμόν, ἀλλὰ ρῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ.

Ὁ Ἱερεύς· Ὅτι Σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, νῦν καὶ ἀεὶ καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων.

Καὶ τὸ Τροπάριον. Ἦχος β'.
Μνήμη δικαίου μετ' ἐγκωμίων, σοὶ δὲ ἀρκέσει ἡ μαρτυρία τοῦ Κυρίου, Πρόδρομε, ἀνεδείχθης γὰρ ὄντως καὶ Προφητῶν σεβασμιώτερος, ὅτι καὶ ἐν ρείθροις βαπτίσαι κατηξιώθης τὸν κηρυττόμενον. Ὅθεν τῆς ἀληθείας ὑπεραθλήσας χαίρων, εὐηγγελίσω καὶ τοῖς ἐν Ἅδῃ, Θεὸν ἀνερωθέντα ἐν σαρκί, τὸν αἴροντα τὴν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου, καὶ παρέχοντα ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.

Ὁ Ἱερεὺς μνημονεύει ὡς ἔθος.

Ἐν τὴ Ἀπολύσει, προσκυνοῦντες τὴν ἁγίαν Εἰκόνα, ψάλλομεν τὸ παρὸν Προσόμοιον

Ἦχος β' Ὃτε ἐκ τοῦ ξύλου σε νεκρὸν.
Σπεῦσον ἐξελοῦ με πειρασμῶν, Πρόδρομε Κυρίου Παμμάκαρ, καθικετεύω σε, μάτην γὰρ κεκίνηνται οἱ πολεμοῦντες με, κατ’ ἐμοῦ πικροὶ δαίμονες, ζητοῦντες ἁρπᾶσαι, τὴν ψυχὴν τοῦ δούλου σου, ὥσπερ στρουθίον οἰκτρόν, μὴ με καταλίπῃς εἰς τέλος, γνώτωσαν δὲ μᾶλλον, Προφῆτα, ὅτι σύ μου πέλεις καταφύγιον.

Ὁ Ἱερεύς· Δι' εὐχῶν τῶν ἁγίων Πατέρων ἡμῶν, Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ὁ Θεός, ἐλέησον καὶ σῶσον ἡμᾶς.

Ὁ χορός· Ἀμήν.

Πηγή: www.sophia-ntrekou.gr

Δείτε ακόμη για τον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο
Περισσότερα Θέματα: Θεοφάνια, Ιωάννης Βαπτιστής



Βίντεο για τον Άγιο Ιωάννη τον Βαπτιστή

ΠΑΡΑΚΛΗΣΗ ΣΤΟΝ ΤΙΜΙΟ ΠΡΟΔΡΟΜΟ: Ψάλλει η χορωδία
της Ι. Μονής Παναγίας Γουμένισσας, Γουμένισσα Κιλκίς.


ΛΥΧΝΟΣ ΤΟΙΣ ΠΟΣΙ ΜΟΥ 2004/06/24 Το Γενέθλιο του Αγίου Ιωάννη Προδρόμου και Βαπτιστού. Ομιλία του Πανοσιολογιοτάτου Αρχιμανδρίτη π. Ανανία Κουστένη. Ο Αρχιμανδρίτης Ανανίας Κουστένης είναι μια πνευματική μορφή του Ελληνισμού και της Ορθοδοξίας. Γεννήθηκε το έτος 1945 στην Δημητσάνα Αρκαδίας και ακολούθησε τον δρόμο του μοναχισμού, για να δοθεί στον Θεό και τον άνθρωπο.



Δεν υπάρχουν σχόλια: