Άγιοι Θεοπάτορες Ιωακείμ και Άννα – το «απαθέστερο ζευγάρι» κατά τον Άγιο Παΐσιο
τον Αγιορείτη. Σύνθεση εικόνας: εικονίδιο των Θεοπατόρων και ο Άγιος Παΐσιος.
Πίστη, υπακοή και προσευχή: πώς οι Θεοπάτορες έγιναν πρόξενοι της σωτηρίας, σύμφωνα με τον Άγιο Παΐσιο και την ορθόδοξη παράδοση.
Οι άγιοι Θεοπάτορες Ιωακείμ και Άννα παρουσιάζονται στην ορθόδοξη παράδοση ως το «απαθέστερο ανδρόγυνο», με καρδιά στραμμένη στην προσευχή και στην υπακοή στον Θεό. Στο βιωματικό σχόλιό του ο Άγιος Παΐσιος τονίζει ότι η σύλληψη της Θεοτόκου έγινε «σωφρόνως», φωτίζοντας την αγνότητα και την ελευθερία της σχέσης, ενώ η εκκλησιαστική μνήμη συνδέει την ιστορία τους με το Πρωτευαγγέλιο του Ιακώβου, τις δυσκολίες τεκνοποιίας και το απολυτίκιο των Θεοπατόρων.
Το κείμενο αναδεικνύει τη θεολογική ουσία αυτού του ζεύγους και την ελπίδα που προσφέρουν στα ζευγάρια σήμερα.
Οι άγιοι Θεοπάτορες Ιωακείμ και Άννα παρουσιάζονται στην ορθόδοξη παράδοση ως το «απαθέστερο ανδρόγυνο», με καρδιά στραμμένη στην προσευχή και στην υπακοή στον Θεό. Στο βιωματικό σχόλιό του ο Άγιος Παΐσιος τονίζει ότι η σύλληψη της Θεοτόκου έγινε «σωφρόνως», φωτίζοντας την αγνότητα και την ελευθερία της σχέσης, ενώ η εκκλησιαστική μνήμη συνδέει την ιστορία τους με το Πρωτευαγγέλιο του Ιακώβου, τις δυσκολίες τεκνοποιίας και το απολυτίκιο των Θεοπατόρων.
Το κείμενο αναδεικνύει τη θεολογική ουσία αυτού του ζεύγους και την ελπίδα που προσφέρουν στα ζευγάρια σήμερα.
🔴 Οι άγιοι Θεοπάτορες Ιωακείμ και Άννα είναι το απαθέστερο Ζευγάρι - Αγίου Παϊσίου του Αγιορείτου
Άγιος Παΐσιος: «Οι Άγιοι Θεοπάτορες μετά από θερμή προσευχή στον Θεό να τους χαρίσει παιδί, συνήλθαν όχι από σαρκική επιθυμία, άλλα από υπακοή στον Θεό. Aυτό το γεγονός το είχα ζήσει στο Σινά.»
- Γέροντα, πέστε μας για την Άγια Άννα και τον Άγιο Ιωακείμ, τους Θεοπάτορες.
– Από μικρός είχα σε μεγάλη ευλάβεια τους Αγίους Θεοπάτορες. Μάλιστα είχα πει σε κάποιον ότι, όταν με κάνουν καλόγερο, θα ήθελα να μου δώσουν το όνομα Ιωακείμ. Πόσα οφείλουμε σ’ αυτούς! Οι Άγιοι Ιωακείμ και Άννα είναι το απαθέστερο ανδρόγυνο που υπήρξε ποτέ. Δεν είχαν καθόλου σαρκικό φρόνημα.
Ο Θεός έτσι έπλασε τον άνθρωπο και έτσι ήθελε να γεννιούνται οι άνθρωποι, απαθώς. Άλλα μετά την πτώση μπήκε το πάθος στην σχέση ανάμεσα στον άνδρα και στην γυναίκα. Μόλις βρέθηκε ένα απαθές ανδρόγυνο, όπως έπλασε ο Θεός τον άνθρωπο και όπως ήθελε να γεννιούνται οι άνθρωποι, γεννήθηκε η Παναγία, αυτό το αγνό πλάσμα, και στην συνέχεια σαρκώθηκε ο Χριστός. Μού λέει ο λογισμός ότι θα κατέβαινε και νωρίτερα ο Χριστός στην γη, αν υπήρχε ένα αγνό ζευγάρι, όπως ήταν οι Άγιοι Ιωακείμ και Άννα.
Οι Ρωμαιοκαθολικοί φθάνουν στην πλάνη και πιστεύουν, δήθεν από ευλάβεια, ότι η Παναγία γεννήθηκε χωρίς να έχει το προπατορικό αμάρτημα. Ενώ η Παναγία δεν ήταν απαλλαγμένη από το προπατορικό αμάρτημα, άλλα γεννήθηκε όπως ήθελε ο Θεός να γεννιούνται οι άνθρωποι μετά την δημιουργία. Ήταν πάναγνη, γιατί η σύλληψη Της έγινε χωρίς ηδονή. Οι Άγιοι Θεοπάτορες μετά από θερμή προσευχή στον Θεό να τους χαρίσει παιδί, συνήλθαν όχι από σαρκική επιθυμία, άλλα από υπακοή στον Θεό. Aυτό το γεγονός το είχα ζήσει στο Σινά.
Στην Ορθόδοξη εικονογραφική παράδοση το θέμα της Συλλήψεως της Θεοτόκου παριστάνεται με τον εναγκαλισμό και τον ασπασμό των γονέων της Παρθένου. Η παράσταση προέρχεται από το Πρωτευαγγέλιο, σύμφωνα με το οποίο η Αγία Άννα όταν είδε ερχόμενο τον Άγιο Ιωακείμ «έδραμε και εκρεμάσθη εις τον τράχηλον αυτού λέγουσα. Νύν οίδα ότι ο Κύριος ο Θεός ηυλόγησέ μερ σφόδρα και η άτεκνος εν γαστρί λήψομαι.»
Η Θεοτόκος γεννήθηκε κατά φυσικό τρόπο και όχι παρθενικώς. «Ήταν πάναγνη», γιατί, όπως γράφει και ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός στον Λόγο του «Εἰς τό Γενέσιον τῆς Ὑπεραγίας Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου και Ἀει- παρθένου Μαρίας», συνελήφθη «σωφρόνως» (βλ. ΡG 96, 669Α), αλλά και αύξησε με τον αγώνα της την αγιότητα που έλαβε από τους γονείς της, αποκρούοντας «πάντα λογισμόν περιττόν καὶ ψυχοβλαβῆ πρὶν γεύσασθαι» (αυτόθι 676Β).
Ο Γέροντας ασκήτεψε στο Σινά, στο ασκητήριο των αγίων Επιστήμης και Γαλακτίωνος, από το 1962 μέχρι το 1964. Το γεγονός αυτό δεν μας το απεκάλυψε.
Δυσκολίες στην τεκνοποιΐα
Μερικές φορές ό Θεός σκόπιμα αργεί να δώσει παιδί σε κάποιο ανδρόγυνο. Είδατε, και στους Αγίους Ιωακείμ και Άννα, τους Θεοπάτορες, και στον Προφήτη Ζαχαρία και την Αγία Ελισάβετ, στα γεράματα έδωσε παιδί, για να εκπληρωθεί και στις δύο περιπτώσεις το προαιώνιο σχέδιο Του για την σωτηρία των ανθρώπων.
Οι σύζυγοι πρέπει να είναι πάντα έτοιμοι να δεχθούν το θέλημα του Θεού στην ζωή τους. Όποιος εμπιστεύεται τον εαυτό του στον Θεό, ό Θεός δεν τον αφήνει. Τίποτε δεν κάνουμε εμείς, και ό Θεός πόσα κάνει για μας! Με πόση αγάπη και απλοχεριά μας τα δίνει όλα! Υπάρχει τίποτε στον Θεό που να μην μπορεί να το κάνει;
Οι σύζυγοι πρέπει να είναι πάντα έτοιμοι να δεχθούν το θέλημα του Θεού στην ζωή τους. Όποιος εμπιστεύεται τον εαυτό του στον Θεό, ό Θεός δεν τον αφήνει. Τίποτε δεν κάνουμε εμείς, και ό Θεός πόσα κάνει για μας! Με πόση αγάπη και απλοχεριά μας τα δίνει όλα! Υπάρχει τίποτε στον Θεό που να μην μπορεί να το κάνει;
ΔΕΙΤΕ: H Αγία Άννα, Μητέρα της Θεοτόκου, Γιαγιά του Χριστού και o Άγιος Ιωακείμ (Αφιέρωμα)
- «Ω ευτυχισμένο ζευγάρι Ιωακείμ και Άννα, όλη η κτίση σας ευγνωμονεί· γιατί από σας πρόσφερε δώρο στον Κτίστη, δώρο ανώτερο απ’ όλα, μητέρα σεμνή, μοναδική, αντάξια του Δημιουργού. Θαυμαστή μήτρα της Άννας, μέσα στην οποία σιγά-σιγά αυξήθηκε και αφού διαμορφώθηκε γεννήθηκε πανάγιο βρέφος. Ω κοιλία, που μέσα σου κυοφόρησες τον έμψυχο ουρανό, πλατύτερο από την απεραντοσύνη των ουρανών».
🔴 Οι Δίκαιοι Θεοπάτορες Ιωακείμ και Άννα
εικ.: Ο ασπασμός των Θεοπατόρων,
τοιχογραφία στην Μονή Χώρας στην ΚωνΠολη.
9 Σεπτεμβρίου Μνήμη των Δικαίων
Θεοπατόρων Ιωακείμ και Άννης ...και...
9 Δεκεμβρίου η Σύλληψη της Αγίας Άννης. Επί τη εορτής της Μητέρας
Της Κυρίας Θεοτόκου, Αγίας Άννας. Η εορτή της σύλληψης εν μήτρα
της Αγίας Άννας, έχει άμεση σχέση με την γέννηση της Παναγίας.
Και η Παναγία έχει άμεση σχέση με την Γέννηση τού Χριστού. 🎄
Η Αγία Άννα μαζί με τον θεοπροπάτορα Ιωακείμ, τιμώνται την επομένη των γενεθλίων τής Θεοτόκου (9 Σεπτεμβρίου), για να τιμηθούν οι γεννήτορες τής Υπεραγίας Μητρός του Κυρίου, 9 μήνες πριν το γενέθλιο της Θεοτόκου, 8 Σεπτέμβρη.
9 Δεκεμβρίου η Σύλληψη της Αγίας Άννης. Επί τη εορτής της Μητέρας
Της Κυρίας Θεοτόκου, Αγίας Άννας. Η εορτή της σύλληψης εν μήτρα
της Αγίας Άννας, έχει άμεση σχέση με την γέννηση της Παναγίας.
Και η Παναγία έχει άμεση σχέση με την Γέννηση τού Χριστού. 🎄
Η Αγία Άννα μαζί με τον θεοπροπάτορα Ιωακείμ, τιμώνται την επομένη των γενεθλίων τής Θεοτόκου (9 Σεπτεμβρίου), για να τιμηθούν οι γεννήτορες τής Υπεραγίας Μητρός του Κυρίου, 9 μήνες πριν το γενέθλιο της Θεοτόκου, 8 Σεπτέμβρη.
Η σύναξη των δικαίων γονέων της Υπεραγίας Θεοτόκου, σύμφωνα με την αρχαία εκκλησιαστική, παράδοση, ορίστηκε την επομένη του γενεσίου της Θεοτόκου (βλ. εδώ), για τον λόγο ότι αυτοί έγιναν πρόξενοι της παγκόσμιας σωτηρίας με την γέννηση της αγίας θυγατέρας τους.
Οι ευτυχέστεροι γονείς μέσα στην ιστορία του κόσμου είναι οι γονείς της Θεοτόκου. Είναι ο Ιωακείμ και η Άννα. Τους εξυμνεί η Εκκλησία σαν τους πιο ευτυχισμένους γεννήτορες:
Οι ευτυχέστεροι γονείς μέσα στην ιστορία του κόσμου είναι οι γονείς της Θεοτόκου. Είναι ο Ιωακείμ και η Άννα. Τους εξυμνεί η Εκκλησία σαν τους πιο ευτυχισμένους γεννήτορες:
«Ω μακαρία δυάς· υμείς πάντων των γεννητόρων υπερεπηδήθητε, ότι την της κτίσεως πάσης υπερέχουσαν εβλαστήσατε» (δοξαστικό εσπερ. 9ης Σεπ).
Απόδοση: Ω ευτυχισμένο ζευγάρι· εσείς ξεπεράσατε όλους τους γονείς επειδή γεννήσατε αυτήν που είναι ανώτερη από όλη τη κτίση.
Οι άγιοι Ιωακείμ και Άννα είναι οι γονείς της Παναγίας. Την απόχτησαν σε μεγάλη ηλικία, μετά από πολλή προσευχή. Είναι γνωστή η ιστορία τους. Όταν η Παναγία έγινε τριών ετών, οι γονείς της την πήγαν στο Ναό των Ιεροσολύμων και την παρέδωσαν στην προστασία του ιερέα και συγγενή τους αγίου Ζαχαρία, που αργότερα έγινε ο πατέρας του αγ. Ιωάννη του Προδρόμου. Έτσι η Παναγία έμεινε στο ναό μέχρι 15 ετών, όπου έγινε ο Ευαγγελισμός και έμεινε έγκυος στο Χριστό (χωρίς κρίνο – ο κρίνος είναι μύθος, δεν αναφέρεται στο ευαγγέλιο).
Οι γονείς της, που ήταν ηλικιωμένοι όταν γεννήθηκε, δε ζούσαν όταν έγινε ο Ευαγγελισμός. Άρα η αγία Άννα είναι η γιαγιά του Χριστού. Ιωακείμ και Άννα θεωρούνται προστάτες άγιοι των ζευγαριών που δε μπορούν να κάνουν παιδιά. Λείψανο της αγίας υπάρχει στο Άγιο Όρος, στο μικρό μοναστηράκι (σκήτη) που υπάρχει εκεί προς τιμήν της. [Άγιοι και πανηγύρια του Ιούλη]
Ἀπολυτίκιον Ἦχος δ': Σήμερον τῆς ἀτεκνίας δεσμὰ διαλύονται· τοῦ Ἰωακεὶμ γὰρ καὶ τῆς Ἄννης εἰσακούων Θεός, παρ᾽ ἐλπίδα τεκεῖν αὐτοὺς σαφῶς, ὑπισχνεῖται θεόπαιδα· ἐξ ἧς αὐτὸς ἐτέχθη ὁ ἀπερίγραπτος, βροτὸς γεγονώς, δι᾽ Ἀγγέλου κελεύσας βοῆσαι αὐτῇ· Χαῖρε Κεχαριτωμένη, ὁ Κύριος μετὰ σοῦ.
Οι γονείς της, που ήταν ηλικιωμένοι όταν γεννήθηκε, δε ζούσαν όταν έγινε ο Ευαγγελισμός. Άρα η αγία Άννα είναι η γιαγιά του Χριστού. Ιωακείμ και Άννα θεωρούνται προστάτες άγιοι των ζευγαριών που δε μπορούν να κάνουν παιδιά. Λείψανο της αγίας υπάρχει στο Άγιο Όρος, στο μικρό μοναστηράκι (σκήτη) που υπάρχει εκεί προς τιμήν της. [Άγιοι και πανηγύρια του Ιούλη]
🔗 ΔΕΙΤΕ επίσης: Το Γενέθλιο της Θεοτόκου - Η γέννηση της Παναγίας· Ένωση Θεού και ανθρώπου στην ιστορία
🔴 Ο Άγιος Ιωακείμ ο δίκαιος
Ο Άγιος Ιωακείμ ο δίκαιος, είναι ο πατέρας της Θεοτόκου Μαρίας. Το όνομά του δε μας γνωστοποιείται μέσω της Καινής Διαθήκης, αλλά μέσω του Πρωτευεγγελίου του Ιακώβου [ΘΗΕ, Αθήνα, 1962-1968., τ. 6, σελ. 1091], ενώ τα περισσότερα στοιχεία που γνωρίζουμε γι αυτόν στηρίζονται σε απόκρυφα κείμενα. Η μνήμη εορτάζεται στις 9 Σεπτεμεβρίου των Αγίων δικαίων θεοπατόρων Ιωακείμ και Άννης, μία ημέρα μετά το γενέθλιο της Θεοτόκου καθώς και στις 25 Ιουλίου, κατά την κοίμηση της Αγίας Άννας.
Σύμφωνα τώρα με τα απόκρυφα κείμενα, ο Ιωακείμ ήταν πλούσιος ευγενής, υιός του Ελιακείμ, από τη φυλή του Ιούδα και απόγονος του Δαβίδ. Ήταν έκπτωτος θρόνου και διέμενε στην περιοχή της Ιουδαίας, αλλά κυρίως στην Ιερουσαλήμ. Νυμφεύτηκε την Αγία Άννα, επίσης από τη φυλή του Ιούδα. Ο ίδιος εκοιμήθη ειρηνικώς σε ηλικία 92 ετών, 8 έτη μετά τα Εισόδια της Θεοτόκου, ενώ η Αγία Άννα 11 μήνες αργότερα σε ηλικία 83 ετών. Τη Θεοτόκο την απέκτησαν θαυματουργικώς σε ηλικία 80 και 70 ετών αντίστοιχα.
Σύζυγος της Άννας, πατέρας της Παναγίας και προπάτορας του Χριστού, σύμφωνα με την εκκλησιαστική παράδοση, που διασώθηκε στα λεγόμενα απόκρυφα ευαγγέλια, όπως στο πρωτευαγγέλιο του Ιακώβου. Από τα ευαγγέλια της Καινής διαθήκης δεν γνωρίζουμε τίποτα για την ζωή του. Η χριστιανική εκκλησία τον τιμά κάθε χρόνο στις 9 Σεπτεμβρίου, μαζί με τη σύζυγό του Άννα. Την ημέρα αυτή γιορτάζουν όσοι φέρουν το όνομα Ιωακείμ και Άννα.
Απολυτίκιο: Η Δυάς η αγία και Θεοτίμητος, Ιωακείμ και η Άννα ως του Θεού αγχιστείς, ανυμνείσθωσαν φαιδρώς ασμάτων κάλλεσιν ούτοι γαρ έτεκον ημίν, την τεκούσαν υπέρ νουν, τον άσαρκον βροτωθέντα, εις σωτηρίαν του κόσμου, μεθ’ ης πρεσβεύουσι σωθήναι ημάς.
🟤 Μια ήσυχη παρακαταθήκη για τις σχέσεις
Οι άγιοι Θεοπάτορες Ιωακείμ και Άννα φωτίζουν τον γάμο ως άσκηση ελευθερίας: πίστη, εγκράτεια, προσευχή και εμπιστοσύνη στον Θεό. Στην παράδοση της Εκκλησίας παρουσιάζονται ως «απαθέστερο ζευγάρι», όχι επειδή έζησαν χωρίς δοκιμασίες, αλλά επειδή μετέτρεψαν τις δοκιμασίες σε ευχαριστία και την προσδοκία σε πρόσκληση της Χάριτος. Γίνονται έτσι πρόξενοι σωτηρίας και πρότυπο οικείας ειρήνης για τα ζευγάρια σήμερα.
Η αγάπη τους δεν θορυβεί· καλλιεργεί. Δεν διεκδικεί·
παραδίδεται. Και μέσα σε αυτή τη σιωπηλή
παραχώρηση, γεννιέται η ελπίδα του κόσμου.
✍🏻 Σοφία Ντρέκου
Βιβλιογραφία
• Από το βιβλίο του Γέροντος Παϊσίου Αγιορείτου, Λόγοι Δ', Οικογενειακή Ζωή, σελ. 61, 69.
• Τσολακίδης Χρήστος, «Αγιολόγιο της Ορθοδοξίας», Χ.Δ. Τσολακίδης, Αθήνα 2001.
Περισσότερα: Όσιος Παΐσιος, Αγιολογία, Παναγία Θεοτόκος
Εισαγωγή Ερωτήσεων για διάλογο με Αναγνώστες
Οι άγιοι Θεοπάτορες Ιωακείμ και Άννα: το «απαθέστερο ζευγάρι» κατά τον Άγιο Παΐσιο... όχι χωρίς δοκιμές, αλλά με καρδιά που έμαθε να εμπιστεύεται. Πίστη, προσευχή, εγκράτεια, ήρεμη δύναμη που γίνεται ελπίδα σήμερα. Μια ήσυχη παρακαταθήκη για τις σχέσεις.
1. Σε ποιο βαθμό η έννοια της «απάθειας» στον γάμο σημαίνει ελευθερία από τον εγωισμό και όχι συναισθηματική αδράνεια;
2. Πώς συνδέει η υμνολογία των Θεοπατόρων τη δυσκολία τεκνοποιίας με την πνευματική καρποφορία;
3. Μπορεί η υπομονή να θεωρηθεί μορφή δημιουργικής πράξης στην οικογένεια;
4. Πώς μεταφράζεται η προσευχή των Θεοπατόρων σε κοινωνική αρετή (συμφιλίωση, επιείκεια, δικαιοσύνη) σήμερα;
5. Ποια είναι τα όρια ανάμεσα στην υπακοή και στην προσωπική ελευθερία μέσα στο μυστήριο του γάμου;
6. (Συνοπτική) Ποια μία αρετή των Θεοπατόρων θα επιλέγατε ως «κλειδί» για τις σχέσεις μας σήμερα... και γιατί;
• Ποιο στοιχείο του βίου των Θεοπατόρων μιλά πιο πολύ στη δική σας εμπειρία: η υπομονή, η προσευχή ή η ελευθερία από τον εγωισμό;
• Τι σημαίνει «ησυχία της καρδιάς» μέσα στον γάμο ή στη σχέση;
• Ποια πατερική/υμνολογική αναφορά θεωρείτε κλειδί για την κατανόηση του ζεύγους;
Οι Αναγνώστες και Αναγνώστριες σχολιάζουν στο Facebook
• Τσολακίδης Χρήστος, «Αγιολόγιο της Ορθοδοξίας», Χ.Δ. Τσολακίδης, Αθήνα 2001.
Περισσότερα: Όσιος Παΐσιος, Αγιολογία, Παναγία Θεοτόκος
Εισαγωγή Ερωτήσεων για διάλογο με Αναγνώστες
Οι άγιοι Θεοπάτορες Ιωακείμ και Άννα: το «απαθέστερο ζευγάρι» κατά τον Άγιο Παΐσιο... όχι χωρίς δοκιμές, αλλά με καρδιά που έμαθε να εμπιστεύεται. Πίστη, προσευχή, εγκράτεια, ήρεμη δύναμη που γίνεται ελπίδα σήμερα. Μια ήσυχη παρακαταθήκη για τις σχέσεις.
1. Σε ποιο βαθμό η έννοια της «απάθειας» στον γάμο σημαίνει ελευθερία από τον εγωισμό και όχι συναισθηματική αδράνεια;
2. Πώς συνδέει η υμνολογία των Θεοπατόρων τη δυσκολία τεκνοποιίας με την πνευματική καρποφορία;
3. Μπορεί η υπομονή να θεωρηθεί μορφή δημιουργικής πράξης στην οικογένεια;
4. Πώς μεταφράζεται η προσευχή των Θεοπατόρων σε κοινωνική αρετή (συμφιλίωση, επιείκεια, δικαιοσύνη) σήμερα;
5. Ποια είναι τα όρια ανάμεσα στην υπακοή και στην προσωπική ελευθερία μέσα στο μυστήριο του γάμου;
6. (Συνοπτική) Ποια μία αρετή των Θεοπατόρων θα επιλέγατε ως «κλειδί» για τις σχέσεις μας σήμερα... και γιατί;
• Ποιο στοιχείο του βίου των Θεοπατόρων μιλά πιο πολύ στη δική σας εμπειρία: η υπομονή, η προσευχή ή η ελευθερία από τον εγωισμό;
• Τι σημαίνει «ησυχία της καρδιάς» μέσα στον γάμο ή στη σχέση;
• Ποια πατερική/υμνολογική αναφορά θεωρείτε κλειδί για την κατανόηση του ζεύγους;
Οι Αναγνώστες και Αναγνώστριες σχολιάζουν στο Facebook
Keywords: Θεοπάτορες, Ιωακείμ και Άννα, Άγιος Παΐσιος, απαθέστερο ζευγάρι, σύλληψη Θεοτόκου, Πρωτευαγγέλιο Ιακώβου, δυσκολία τεκνοποιίας, απολυτίκιο, οικογενειακή ζωή, Ορθοδοξία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου