ψηφιδωτό μνημείο στον αύλιο χώρο του Ιερού Ναού
Αγίου Γεωργίου Ελευθερίου στο Κορδελιό Θεσσαλονίκης
(Columnist Sophia Drekou, BSc in Psychology)
στην Κλεοπάτρα και στον Σπύρο
Η Σέρρα
Ακούγοντας αλ ασσαά, βλέπω ξιφομαχία,
Τσακίσματα και βήματα παλεύουν με τη σέρρα
και βλέμματα ποντιακά ξεσκίζουν τον αέρα.
Μια κίνηση ή μια κραυγή κι η μνήμη ξανανθίζει,
μια αλλαγή ή μια στροφή κι ο μύθος ξαναρχίζει.
Κατάμαυροι πολεμιστές από τη Ρωμανία
με τον ρυθμό του κεμεντζέ χτυπούν την ιστορία.
Ο Πυρρίχιος (χορός της φωτιάς) ή Σέρρα είναι ο αρχαιότερος Ελληνικός πολεμικός χορός. Για την δημιουργία του υπάρχουν πολλοί αρχαίοι μύθοι, το σίγουρο όμως είναι ότι αποτελεί αρχαιοελληνική πολιτιστική κληρονομιά. Τον χόρεψαν οι Κουρήτες, οι Αθηναίοι στα Παναθήναια και οι Λάκωνες στα Διοσκούρεια.
Οι Έλληνες του Πόντου τον διατήρησαν ζωντανό έως τις μέρες μας. Ο Αριστοφάνης (450-388 π.Χ) αναφέρει ότι αυτός ο χορός ήταν στρατιωτικός και ένοπλος, ο δε Πλάτων (427-347 π.Χ.) περιγράφει τον Πυρρίχειο ως πολεμικό χορό με φάσεις άμυνας και επίθεσης και με τους χορευτές παρατεταγμένους με τα όπλα τους σε στρατιωτική διάταξη.
Ο Όμηρος τον θεωρούσε ως ένα από τους σπουδαιότερους χορούς. Ο Πυρρίχειος χορός λέγεται και Σέρρα, επειδή χορευόταν κυρίως κοντά στον ποταμό Σέρρα της Τραπεζούντας.
Τραπεζούντα: Το Διαμάντι της Μαύρης θάλασσας | Πόντος
Ετυμολογία: πυρρίχιος -α -ο [piríxios]: ~ είδος χορού, και ως ουσ. ο πυρρίχιος, ονομασία χορού, του οποίου οι κινήσεις μιμούνται αντίστοιχες κινήσεις αρχαίου πολεμιστή σε ώρα μάχης: Ο ποντιακός / αρχαίος ελληνικός ~. || (μετρ.) Ο ~ πόδας. Tο πυρρίχιο μέτρο. [λόγ. < ελνστ. πυρρίχιος `που αναφέρεται στο χορό πυρρίχη (αρχ.)΄]
Η λέξη Πυρρίχιος παράγεται από το πύρρα που ετυμολογικά αναλύεται ως πυρ-ρα.
Η λέξη πυρ, με βάση τη βιβλική παράδοση, για όλες τις θρησκείες σημαίνει Άγιο Πνεύμα. Δηλαδή φωτιά που καίει. Ενώ η λέξη ρα, είναι σανσκριτική και σημαίνει ισχύ. Πύρρα λοιπόν σημαίνει την ισχύ του Αγίου Πνεύματος.
Ο πυρρίχιος, αποκαλείται και Σέρρα, είναι ο αρχαιότερος ελληνικός πολεμικός χορός. Οι χορευτές χόρευαν κρατώντας ασπίδα και δόρυ και φορώντας περικεφαλαία.
Στιγμιότυπο του Πυρρίχιου που παρουσιάστηκε στην
Τελετή Λήξης των Ολυμπιακών Αγώνων, Αθήνα 2004
Μυθική αναδρομή
Για την δημιουργία του υπάρχουν τρεις μυθικές εκδοχές:
1. Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Κρόνου, πριν τις Τιτανομαχίες και ενώ ο Ζευς ήταν ακόμα βρέφος, οι Κουρήτες χόρευαν τον πυρρίχιο γύρω του κάνοντας δυνατό θόρυβο με τα όπλα και τις ασπίδες τους για να μην ακούσει ο παιδοκτόνος Κρόνος το κλάμα του.
2. Στην ταφή του βασιλιά Κυζικίου (στην ελληνική μυθολογία με το όνομα Κύζικος είναι γνωστός ένας γιος του Αινεία και της Αινήτης, βασιλιάς των Δολιόνων στην πόλη Κύζικο της Προποντίδας), οι πιο νέοι Αργοναύτες με προτροπή του Ορφέα, χόρευαν οπλισμένοι κι Κέρουακ με τα ξίφη τις ασπίδες τους, έτσι που να σκορπίσουν στον αέρα οι δυσοίωνες κραυγές ,οι στεναγμός των κατοίκων που θρηνούσαν το βασιλιά τους.
3. Στην πολιορκία της Τροίας, ο Αχιλλέας, πριν κάψει το νεκρό Πάτροκλο, χόρεψε τον Πυρρίχιο πάνω στην πλατφόρμα των καυσόξυλων πριν παραδώσει τον Πάτροκλο στη νεκρική πυρά (πυρά - Πυρρίχιος)
4. Ο Πύρρος (γιος του Αχιλλέα) κάτω από τα τείχη της Τροίας, χόρεψε σε αυτό τον ρυθμό, από τη χαρά του για το θάνατο του Ευρύπυλου (Πύρρος - Πυρρίχιος).
Όποια και αν ήταν η μυθική «καταγωγή» του Πυρρίχιου, το σίγουρο είναι ότι τον χόρευαν από τον Εύξεινο Πόντο μέχρι την Κύπρο και την Κρήτη, ενώ οι Σπαρτιάτες τον θεωρούσαν ένα είδος πολεμικής προπόνησης και τον μάθαιναν από μικρά παιδιά.
Για τον Πυρρίχιο βρίσκουμε αναφορές στον Όμηρο και τον Ξενοφώντα. Ο δεύτερος δε, κάνει λόγο και για μια άλλη, πιο «ελαφριά» ή «εκφυλισμένη» εκδοχή του Πυρρίχιου, την «πύρριχη». Αυτή η νεότερη εκδοχή του χορού υποβιβάζεται σε χορό συμποσίων, δε χορεύεται από ομάδες πολεμιστών χωρισμένους σε αμυνόμενους και επιτιθέμενους αλλά από μία ομάδα χορευτών (ανδρών και γυναικών) σε κύκλο.
Στις μέρες μας, τον Πυρρίχιο έχουν διασώσει οι Πόντιοι, σε μία μορφή που πλησιάζει την πύρριχη, χωρίς οπλισμό, με άνδρες και γυναίκες, αλλά αντί οι χορευτές να σχηματίζουν κύκλο, σχηματίζουν ευθεία γραμμή.
A Pyrrhic Dance, 1869 painting Lawrence Alma-Tadema
(1836-1912). Πυρρίχιος Χορός (1869), έργο του Σερ
Λώρενς Άλμα-Τάντεμα, Guildhall Art Gallery, Λονδίνο.
Σύμφωνα με τον Πλάτωνα
Πλάτων - Νόμοι (7-815α)
(815a) ὄρχησιν λέγοι. τὴν πολεμικὴν δὴ τούτων, ἄλλην οὖσαν τῆς εἰρηνικῆς, πυρρίχην ἄν τις ὀρθῶς προσαγορεύοι, τάς τε εὐλαβείας πασῶν πληγῶν καὶ βολῶν ἐκνεύσεσι καὶ ὑπείξει πάσῃ καὶ ἐκπηδήσεσιν ἐν ὕψει καὶ σὺν ταπεινώσει μιμουμένην, καὶ τὰς ταύταις ἐναντίας, τὰς ἐπὶ τὰ δραστικὰ φερομένας αὖ σχήματα, ἔν τε ταῖς τῶν τόξων βολαῖς καὶ ἀκοντίων καὶ πασῶν πληγῶν μιμήματα ἐπιχειρούσας μιμεῖσθαι· τό τε ὀρθὸν ἐν τούτοις καὶ τὸ εὔτονον, τῶν ἀγαθῶν σωμάτων (815β) καὶ ψυχῶν ὁπόταν γίγνηται μίμημα, εὐθυφερὲς ὡς τὸ πολὺ τῶν τοῦ σώματος μελῶν γιγνόμενον, ὀρθὸν..
Μετάφραση (815a)....τον πολεμικό χορό που διαφέρει από τον ειρηνικό, θα μπορούσαμε να τον ονομάσει κανείς σωστά πυρρίχιο. Αυτός μιμείται, απ' τη μια μεριά. τις κινήσεις που κάνει κάποιος για να αποφύγει όλα τα χτυπήματα που του έρχονται από κοντά ή από μακρυά, να πέφτει στο πλάι, να υποχωρεί, να πηδά ψηλά, να πέφτει χαμηλά• κι από την άλλη μεριά, τις αντίθετες κινήσεις που προσπαθούν να μιμηθούν τις επιθετικές στάσεις, τις βολές δηλαδή των τόξων και τις ρίψεις των ακοντίων και τις χειρονομίες που μιμούνται κάθε είδους χτύπημα. Το σωστό και το συντονισμένο που υπάρχει σ' αυτούς τους χορούς, όταν γίνεται μίμηση των ωραίων σωμάτων και των ωραίων ψυχών, πραγματοποιείται όταν το σύνολο των μελών του σώματος διατηρεί την ευθύτητα των γραμμών του.
Pyrrhic Dance by Jean Léon Gérôme (1824-1904, France)
Σέρρα
Η σέρρα ή σέρα, είναι πολεμικός χορός του Πόντου, που αποτελεί παραλλαγή του Πυρρίχιου. Έλαβε την ονομασία του επειδή χορευόταν κυρίως κοντά στον ποταμό Σέρα της Τραπεζούντας.
Περιλαμβάνει γρήγορες κινήσεις του σώματος, σύσφιξη των χορευτών μεταξύ τους, βίαια στροφή των ποδιών στο δάπεδο και συσπάσεις των μυών του σώματος.
Το 2018, προτάθηκε για ένταξη στον Κατάλογο Άυλης Πολιτισμικής Κληρονομιάς UNESCO.
Η σέρρα ή σέρα, είναι πολεμικός χορός του Πόντου, που αποτελεί παραλλαγή του Πυρρίχιου. Έλαβε την ονομασία του επειδή χορευόταν κυρίως κοντά στον ποταμό Σέρα της Τραπεζούντας.
Περιλαμβάνει γρήγορες κινήσεις του σώματος, σύσφιξη των χορευτών μεταξύ τους, βίαια στροφή των ποδιών στο δάπεδο και συσπάσεις των μυών του σώματος.
Το 2018, προτάθηκε για ένταξη στον Κατάλογο Άυλης Πολιτισμικής Κληρονομιάς UNESCO.
Ο Ποντιακός χορός Σέρρα, από τις 7 Φεβρουαρίου 2022, εντάχθηκε στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας, γεγονός που ανοίγει τον δρόμο για τον επόμενο στόχο, να συμπεριληφθεί ο χορός στον Κατάλογο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.
Ο Πυρρίχιος των Βυζαντινών
“[...] Όταν έφτασε στην Καππαδοκία (που παλαιότερα οι κάτοικοι της ονομάζονταν τρωγλοδύτες, γιατί ζούσαν σε σπηλιές, τρύπες και λαβύρινθους), εγκατέστησε το αρχηγείο του εκεί πέρα και έστειλε μανδάτορες (αγγελιοφόρους) σε κάθε κατεύθυνση καλώντας στο μέρος αυτό όλο τον στρατό του. Όταν ο στρατός συγκεντρώθηκε εκεί, ο Νικηφόρος εκπαίδευε καθημερινά τους άντρες του σε στρατιωτικά γυμνάσια, που ανέπτυξαν με αυτά τι θάρρος τους και τους ενδυνάμωσε. Μέρος της εξάσκησης όλων των στρατιωτών ήταν η έν όπλιον κατά θάτεραν δίνησιν (ο στροβιλισμός των στρατιωτών ενώ φέρουν πλήρη πολεμική εξάρτηση), τους προέτρεπε να φυσούν συχνά τις τρομπέτες, να χτυπάνε κύμβαλα και τύμπανα, να ενημερώνουν άλογα, να στοχεύουν με τόξα και να ρίχνουν ακόντιο με υπερβολική ακρίβεια.”
Συγγραφέας: Λέων ο Διάκονος, Βιβλίο Τρίτο
Η έν όπλιον κατά θάτεραν δίνησιν, δεν είναι άλλο από τον Ελληνικό πολεμικό χορό πυρρίχιο ο οποίος αναφέρεται και από άλλους χρονικογράφους, όπως στην πηγή του Λέοντα, τον Αγαθία, στην Ιστορία του Μιχαήλ Ατταλειατη αλλά και στην συνέχεια της χρονογραφιας του Ιωάννου Σκυλιτζη. Εκεί την αναφέρουν και ως «πολεμική όρχήσει και περιδινήσει αγχιστρόφω.»
Με αυτόν τον πολεμικό χορό οι στρατιώτες αύξαναν την φυσική τους κατάσταση, την ευκινησία τους και την επιδεξιότητα τους ενώ έφεραν πλήρη εξοπλισμό και θυρεό (ασπίδα). Ο διάδοχος του Νικηφόρου Φωκά, ο Ιωάννης Τσιμισκής αναφέρεται ότι εκπαίδευε σε καθημερινή βάση τους επίλεκτους στρατιώτες του τον χορό αυτό, δηλαδή, τους Αθάνατους.
απεικόνιση στο ελεφαντόδοντο κουτί, στα τέλη
10ου-11ου αιώνα, από την Κωνσταντινούπολη. Wikimedia
Κασετίνα από το Μουσείο Cluny (Wikimedia)
Στο καπάκι του κιβωτίου στο Μουσείο Cluny (Παρίσι), σκηνές μάχης με άρματα δανείζονται από εικονογραφήσεις βιβλίων για την Ιλιάδα. Στις μακριές πλευρές, εκτός από τους πολεμιστές-μονομάχους, ο Ηρακλής με το δέρμα του λιονταριού της Νεμέας δεμένο στο ρόπαλό του, ο ύπουλος Κένταυρος Νέσσος και η νεαρή σύζυγος του Ηρακλή Δηιανίρα, ο Χείρωνας με τον μικρό Αχιλλέα στην πλάτη, ο Ακταίος να σχίζεται. από τον ίδιο του τον σκύλο και την απαγωγή του Γανυμήδη από έναν αετό.
Βυζαντινός πολιτισμός. Δεύτερο μισό 7ου - 12ου αιώνα. Τόμος 2
ΠΥΡΡΙΧΙΟΣ ΧΟΡΟΣ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΣΤΗΝ
ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΙΑ
ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΙΑ
Ο ανδρικός πυρρίχιος απεικονίζεται στα αγγεία από το τελευταίο τέταρτο του 6ου αιώνα ως τα μέσα του 5ου, με προτίμηση στην ατομική εκτέλεση που μιμείται μάχη εναντίον αντιπάλου.
Οι γυναικείες παραστάσεις είναι λίγες, υστερότερες (μέσα 5ου αιώνα -αρχές 4ου αιώνα π.Χ.) κι εντελώς διαφορετικές. Η συγγραφέας κατατάσσει τις 29 αγγειογραφίες που εξετάζει σε έξι εικονογραφικές κατηγορίες, όπου ο πυρρίχιος, πάντα μιμητικός χορός, εμφανίζεται με τρεις μορφές ως: α) εξάσκηση χορευτριών, β) ψυχαγώγηση ανδρών σε συμπόσιο ή γυναικών στο γυναικωνίτη και γ) στο πλαίσιο της λατρείας της Αρτέμιδος. Με συνοδεία αυλητρίδας, η πυρριχίστρια εκτελεί ατομικό χορό με όπλα που δεν είναι πάντα ... Διαβάστε την συνέχεια του άρθρου ΕΔΩ
_at_the_National_Archaeological_Museum_of_Athens_on_28_September_2018.jpg)
English: Base with dedication for a (lost) statue of winners of a Pyrrhic
dance around 375 BC. Pentelic marble, unknown provenience. On display in Room
20 of the National Archaeological Museum in Athens. by Giovanni Dall'Orto.
Ο χορός Πιτσάκ'όιν (Χορός Μαχαίρια).
Βαγγέλη Παπαθανασίου «Χορός Της Φωτιάς
(La Danse De La Feu)» (Ωδές, 1980)
Ο Π. Μουζενίδης, σε άρθρο του στο περιοδικό Ποντιακή Εστία (1956, τεύχος 4ον/76ον) χαρακτηρίζει τη σέρρα χορόδραμα και την αναλύει ως εξής:
Ο χορός κατά πρώτον αποτελείται από τρεις «στροφές». Στην 1η, οι χορευτές (ο λαός κατ’ αυτόν) πιασμένοι χέρι με χέρι και με υψωμένα τα χέρια χορεύουν ομαλά, με μια ευφρόσυνη διάθεση ζωγραφισμένη στα πρόσωπά τους. Σιγά-σιγά ο χορός πλησιάζει προς τη 2η στροφή και η διάθεση αλλάζει βαθμιαία. Η ευφροσύνη μεταβάλλεται σε ανησυχία, το σώμα καταλαμβάνεται από ένταση, τα χέρια των χορευτών με κινήσεις ρυθμικές προς τα μπρος και τα πίσω αποπειρώνται να κρατήσουν όρθιο το κορμί, να μην πέσει
Κατά τον Μουζενίδη, στη φάση αυτή απεικονίζεται η προσπάθεια του πληγωμένου να κρατηθεί στη ζωή και να νικήσει. Κι ενώ το σώμα είναι σκυμμένο, μικρά ζωηρά και κοφτά βήματα αποδίδουν την προσπάθεια του λαβωμένου να κρατηθεί.
Πυρρίχιος Χορός, 1972, Λαδοτέμπερα, Βάλιας (Βαλεντίνος) Σεμερτζίδης
Στην 3η στροφή έρχεται η ώρα της λύτρωσης. Το σώμα, που λύγιζε και άγγιζε σχεδόν τη γη, παίρνει δύναμη, ο χορευτής αναπηδάει με τα σκέλη πλατιά ανοιγμένα και ορθώνεται στητός, με το κεφάλι περήφανο για να βλέπει ψηλά.
Ο χορός συμπληρώνεται με το πιτσάκοϊν, που χορεύεται από δύο μόνο χορευτές.
Ένα υπέροχο πάντρεμα της ηλεκτρονικής μουσικής με την παράδοση και την αρχαία Ελληνική μουσική, βασισμένο στον Πυρρίχιο. Είναι η σύνθεση του Βαγγέλη Παπαθανασίου «Χορός Της Φωτιάς (La Danse De La Feu)» (Ωδές, 1980):
Το βίντεο δείχνει το τελευταίο μέρος του χορού, το ”πιτσάκοϊν” ή ”μαχαίρια” που χορεύεται από δύο Πόντιους έτσι όπως περιγράφεται απ’ τον Ξενοφώντα τον 4ο π.Χ. αιώνα. Τρεις χιλιετίες μετά τους Αχαιούς και τα πολεμικά τους τύμπανα, δυόμιση χιλιάδες χρόνια μετά τον ελληνικό αποικισμό του Ευξείνου Πόντου και με πολύτιμους κρίκους την ποντιακή λύρα, το ταούλ και την παράδοση των ακριτών, ο Βαγγέλης Παπαθανασίου με την πολύ καλή ηλεκτρονική διασκευή του στις ”Ωδές”, απέδωσε με το δικό του ξεχωριστό τρόπο την προγονική ”αριστεία” και λόγω της φήμης του, έκανε γνωστό στον κόσμο το πνεύμα του Πυρρίχιου χορού και την ελληνική παράδοση.
Οι χορευτές του «Ελληνικού σωματίου χορού-Δώρα Στράτου», το 1979, χορεύουν τον Ποντιακό χορό Πιτσάκ'όιν (Χορός Μαχαίρια).
Παρουσιάζονται αποσπάσματα από το ντοκιμαντέρ του National Geographic «Περιπέτεια μέσα στο χρόνο»
Ο Χορός των μαχαιριών, Πιτσάκ'όιν (Χορός Μαχαίρια)
Ο χορός συμπληρώνεται με το πιτσάκοϊν, που χορεύεται από δύο μόνο χορευτές.
Ένα υπέροχο πάντρεμα της ηλεκτρονικής μουσικής με την παράδοση και την αρχαία Ελληνική μουσική, βασισμένο στον Πυρρίχιο. Είναι η σύνθεση του Βαγγέλη Παπαθανασίου «Χορός Της Φωτιάς (La Danse De La Feu)» (Ωδές, 1980):
Το βίντεο δείχνει το τελευταίο μέρος του χορού, το ”πιτσάκοϊν” ή ”μαχαίρια” που χορεύεται από δύο Πόντιους έτσι όπως περιγράφεται απ’ τον Ξενοφώντα τον 4ο π.Χ. αιώνα. Τρεις χιλιετίες μετά τους Αχαιούς και τα πολεμικά τους τύμπανα, δυόμιση χιλιάδες χρόνια μετά τον ελληνικό αποικισμό του Ευξείνου Πόντου και με πολύτιμους κρίκους την ποντιακή λύρα, το ταούλ και την παράδοση των ακριτών, ο Βαγγέλης Παπαθανασίου με την πολύ καλή ηλεκτρονική διασκευή του στις ”Ωδές”, απέδωσε με το δικό του ξεχωριστό τρόπο την προγονική ”αριστεία” και λόγω της φήμης του, έκανε γνωστό στον κόσμο το πνεύμα του Πυρρίχιου χορού και την ελληνική παράδοση.
Οι χορευτές του «Ελληνικού σωματίου χορού-Δώρα Στράτου», το 1979, χορεύουν τον Ποντιακό χορό Πιτσάκ'όιν (Χορός Μαχαίρια).
Παρουσιάζονται αποσπάσματα από το ντοκιμαντέρ του National Geographic «Περιπέτεια μέσα στο χρόνο»
Ο Χορός των μαχαιριών, Πιτσάκ'όιν (Χορός Μαχαίρια)
Δεν υπάρχουν πολλές αναφορές για τον συγκεκριμένο χορό όπως στην περίπτωση του χορού Σέρρα. Μία αναφορά όμως που υπάρχει μας λέει ότι καθώς οι χορευτές (πυρριχιστές) χόρευαν δύο από αυτούς ξέφευγαν από τον κύκλο και συνέχιζαν με έναν χορό στον οποίο έκαναν θεαματικές κινήσεις με τα ξίφη τους. Το τέλος του χορού με σπαθιά μας δίνει ζωντανή την εικόνα της μάχης.
Ξενοφώντος Κύρου Ανάβαση
Όπως αναφέρθηκε, ο Χορός των Μαχαιριών είναι γνωστός χορός στον Πόντο από την αρχαία εποχή και η πλοκή του είναι παρόμοια με αυτήν που παρουσιάζει ο Ξενοφών. Συγκεκριμένα, ο Ξενοφών στην «Κύρου Ανάβαση» περιγράφει τη δεξίωση που έδωσε για τους Παφλαγόνες και τον χορό Πιτσάκ ως εξής:
«Δύο Θράκες, στα Κοτύωρα, χόρεψαν ένα χορό με συνοδεία φλογέρας, φορτωμένοι με τον οπλισμό τους.Όπως και τότε, έτσι και στον Πόντο, ο χορός χορευόταν από 2 χορευτές που κρατούσαν μαχαίρια, με κατάληξη τον εικονικό θάνατο του ενός. Ο νικητής της διαμάχης κέρδιζε την καρδιά μιας νέας κοπέλας, για χάρη της οποίας και δίδονταν αυτή η μάχη.
Επέδειξαν δε μεγάλη ευλυγισία στα πηδήματα και στον χειρισμό των σπαθιών τους. Στο τέλος ένας από τους δύο, όπως πίστεψαν οι καλεσμένοι, χτύπησε θανατηφόρα τον άλλο. Ο οποίος έπεσε καταγής, μιμούμενος με πολλή πειστικότητα τον πεθαμένο».
Σημερινή παραλλαγή του Πιτσάκ
Στη σημερινή παραλλαγή αυτού του Χορού των Μαχαιριών, οι δύο χορευτές μετά την διαμάχη τους πετούν τα μαχαίρια και αγκαλιάζονται, δίνοντας ένα μήνυμα συμφιλίωσης.
«Πύρρειος Χορός Μονομάχων». Κατά τη διάρκεια του
Τεχνολογικού Διαγωνισμού του 1916. Μουσείο MIT
[Τεχνολογικό Ινστιτούτο Μασαχουσέτης]. Ένας αιώνας Κέιμπριτζ
English: A Century in Cambridge "Pyrrhic Dance of Gladiators"
During the 1916 Tech Pageant Source: Courtesy MIT Museum
Ημέρα μνήμης και χρέους - Σκηνοθέτης: Θόδωρος Μαραγκός
Δείτε τον συγκλονιστικό πυρρίχιο τριών νεαρών παιδιών,
απογόνων των Ελλήνων του Πόντου στα Σούρμενα το 1965
Χορός Σέρα 1965. Παράσταση στο πανηγύρι του Θωμά στα Σούρμενα Αττικής και μετάδοση τότε από την κρατική τηλεόραση. Το βίντεο ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΟ, δόθηκε από τον κ. Δαμιανό Χαραλαμπίδη. Είναι το Α' Παμποντιακό Φεστιβάλ της κοινότητας Ελληνικού στα Σούρμενα Αττικής. Πραγματοποιήθηκε την Κυριακή του Θωμά τον Μάιο του 1965. Συμμετείχαν 22 χορευτικά συγκροτήματα.
Το κομμάτι αυτό κινηματογραφήθηκε, από το συνεργείο εσωτερικών μεταδόσεων του υπουργείου εσωτερικών, παρόντων, τότε, και των υπουργών Εσωτερικών και Γεωργίας Τσιριμώκου και Μπαλτατζή και σε λίγες μέρες προβλήθηκε στους κινηματογράφους ανάμεσα στα άλλα επίκαιρα θέματα, που προέβαλαν οι κινηματογράφοι πριν από κάθε κινηματογραφικό έργο. Σκηνοθέτης ο Θόδωρος Μαραγκός.
Βιβλιογραφία
• Η Σέρρα: Από την ποιητική Συλλογή του Ν. Λυγερού, Πηγή Ρωμιοσύνης
• Ετυμολογία - Λεξικό της κοινής νεοελληνικής, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας - Gov.gr Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων
• Απολλώνιος Ρόδιος (1999). Αργοναυτικά. Αθήνα: Οδυσσέας Χατζόπουλος - Κάκτος. σελ. 101. Αργοναυτικά Α.
• Πλάτων - Νόμοι (7-815α). Plato. Platonis Opera, ed. John Burnet. Oxford University Press. 1903.
• Ο Πυρρίχιος των Βυζαντινών: Γεωργίου Ε. Γεωργά, προπονητή ξιφασκίας, εκπαιδευτή
ένοπλου παμμάχου και ιστορικής σπαθασκίας
• Burckhardt, Jacob (1963). History of Greek Culture. Courier Corporation. σελ. 203.
• MUELLER, Carl Otfried· Lewis, Sir George Cornewall (1840). History of the literature of Ancient Greece. By K. O. Müller. Vol. 1, vol. 2. pt. 1-4. [Translated from the German MS. by G. C. Lewis.]. σελ. 161. books.google.co.uk/books
• Κύζικος (μυθολογία) Emmy Patsi-Garin: «Επίτομο λεξικό Ελληνικής Μυθολογίας», εκδ. οίκος Χάρη Πάτση, Αθήνα 1969.
• Βυζαντινός πολιτισμός. Δεύτερο μισό 7ου - 12ου αιώνα. τόμος β'. Συγγραφέας: André Guillou. Εκδόσεις: Πεδίο. Έτος: 2017. Αριθμός σελίδων: 224. ISBN-13: 9789605468484• Ετυμολογία - Λεξικό της κοινής νεοελληνικής, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας - Gov.gr Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων
• Απολλώνιος Ρόδιος (1999). Αργοναυτικά. Αθήνα: Οδυσσέας Χατζόπουλος - Κάκτος. σελ. 101. Αργοναυτικά Α.
• Πλάτων - Νόμοι (7-815α). Plato. Platonis Opera, ed. John Burnet. Oxford University Press. 1903.
• Ο Πυρρίχιος των Βυζαντινών: Γεωργίου Ε. Γεωργά, προπονητή ξιφασκίας, εκπαιδευτή
ένοπλου παμμάχου και ιστορικής σπαθασκίας
• Burckhardt, Jacob (1963). History of Greek Culture. Courier Corporation. σελ. 203.
• MUELLER, Carl Otfried· Lewis, Sir George Cornewall (1840). History of the literature of Ancient Greece. By K. O. Müller. Vol. 1, vol. 2. pt. 1-4. [Translated from the German MS. by G. C. Lewis.]. σελ. 161. books.google.co.uk/books
• Κύζικος (μυθολογία) Emmy Patsi-Garin: «Επίτομο λεξικό Ελληνικής Μυθολογίας», εκδ. οίκος Χάρη Πάτση, Αθήνα 1969.
Περισσότερα Θέματα: Γενοκτονία, Μικρά Ασία
Βιντεο / αφιέρωμα | Tribute / video
Κρήτη και Πόντος σμίξανε! Πεντοζάλης,
Πυρρίχιος (Σέρα), Ανωγειανός Πηδηχτός
Σέρρα - Καλλιτεχνικός Οργανισμός Ποντίων Αθηνών «Κρήτη και Πόντος σμίξανε!». Δρώμενα, χοροί και τραγούδια από την Κρήτη και τον Πόντο για πρώτη φορά στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού. Παρασκευή 4 Οκτωβρίου 2013
Η Γέννηση του Δία και ο μύθος του Ιδαίου Άντρου, Κρήτες Κουρήτες και Τραντέλλενες Πόντιοι Πυρριχιστές, χορευτικά συγκροτήματα Κρητών και Ποντίων σε πανάρχαιους αρχαϊκούς ρυθμούς, μουσικά όργανα και μελωδίες των προγόνων μας συναντώνται για πρώτη φορά και για μία και μοναδική βραδιά στη μουσικοχορευτική παράσταση «Κρήτη και Πόντος σμίξανε» στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού την Παρασκευή 4 Οκτωβρίου 2013, ώρα 8.30 μμ.
Κρήτες και Πόντιοι αποκαλύπτουν προαιώνιες προγονικές ρίζες με ιδιαιτερότητες και ιδιομορφίες, αλλά και τη συγγένεια που τους ενώνει, με κοινά χαρακτηριστικά ρυθμών, μελωδιών, ηθών, εθίμων, προαιώνιων παραδόσεων και γλώσσας, τα οποία και οι δύο διατηρούν αναλλοίωτα στο πέρασμα των αιώνων και τα μεταδίδουν από γενιά σε γενιά.
Δεξιοτέχνες χορευτές και μουσικοί από την Κρήτη δημιουργούν και συμπράττουν επί σκηνής με μουσικούς και χορευτές από τον Πόντο, «παντρεύοντας» με τρόπο πρωτόγνωρο την πλούσια και διαχρονική Ποντιακή και Κρητική παράδοση. Λυράρηδες, λαουτιέρηδες και το νταούλι σαγηνεύουν την ψυχή και ανασταίνουν, με νοήματα βαθιά και στοχασμούς, όλες τις ομορφιές του παρελθόντος. Τραγουδούν τη λεβεντιά, τη χαρά και τη λύπη, τους καημούς της ξενιτιάς, την πίστη στην πατρίδα, τον έρωτα της ζωής και την πανέμορφη φύση.
Ο χορός, με τις γρήγορες δοξαριές της λύρας γίνεται τρόπος έκφρασης ζωής! Πεντοζάλης, Πυρρίχιος (Σέρα), Ανωγειανός Πηδηχτός, Τίκ, Μαλεβιζιώτης, Κότσαρι, Ρουματιανή Σούστα, Τρυγόνα και Συρτός Χανιώτης ζωντανεύουν εκπληκτικά επί σκηνής κάτω από τον ιερό βράχο της Ακρόπολης σε ένα ατελείωτο ταξίδι συναισθημάτων και αυθεντικής χορευτικής έκφρασης, μαζί με δρώμενα από τα πιο γνωστά έθιμα των δύο περιοχών.
Δεν πρόκειται για ένα παραδοσιακό πανηγύρι αλλά για μια μουσικοχορευτική παράσταση με περισσότερους από 80 συντελεστές, που σέβεται απόλυτα τη μεγάλη λαϊκή κληρονομιά και τα έθιμα των Κρητών και των Ποντίων, οι οποίοι παραμένουν ακοίμητοι ακρίτες φρουροί του Ελληνισμού και θυμίζουν σε όλους πως είμαστε ακόμη Έλληνες! Συντονιστής: Γρηγόρης Ορφανουδάκης (ηθοποιός)
Πυρρίχιος (Σέρρα) "Ο Χορός των θεών"
Το πρώτο ντοκιμαντέρ των Α.Ε!!!
Πυρρίχιος και η αρχαία καταβολή του.
short film called Pontos. Directed by Peter
Stefanidis, Starring Lee Mason, Ross Black,
Michelle Cele, Tara Ross and David Stavretis.
Η ιστορία και την ταινία της Ελένης της Ρωμιάς
19 Μαΐου: Ημέρα μνήμης της Γενοκτονίας
Η ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ: Η ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ ΤΩΝ ΠΟΝΤΙΩΝ:
Πυρρίχιος. Ο πολεμικός χορός των αρχαίων Ελλήνων που χόρεψαν
οι μυθικοί δαίμονες Κουρήτες για να σώσουν τον νεογέννητο Δία από
τα χέρια του Κρόνου. Διασώθηκε από τους Πόντιους. Όλο το άρθρο.
Η ιστορία του Πόντου. Από τον Προμηθέα και τους Αργοναύτες στην αυτοκρατορία των Κομνηνών και το σχέδιο εξόντωσης των Χριστιανών από τους Τούρκους εθνικιστές, από τη Μηχανή του Χρόνου στο Cosmote History Ξετυλίγει την μακραίωνη ιστορία των Ελλήνων του Πόντου που ξεκινά από τη μυθολογία. Περιγράφει την άνθιση στα ρωμαϊκά χρόνια παράλληλα με τη διάδοση του χριστιανισμού. Η έρευνα στρέφει τα φώτα της στη βυζαντινή εποχή, όπου υπήρξε ισχυροποίηση του ελληνικού στοιχείου και ξεχώρισε ο διοικητής του Πόντου, ο Θεόδωρος Γαβράς. Η εκπομπή παρουσιάζει την άγνωστη ιστορία του, αλλά και το τραγικό τέλος του, όταν ο ηγεμόνας Αμίρ Ασλή διέταξε να τον γδάρουν ζωντανό.
Ιστορικοί και ερευνητές αναλύουν την πολιτική των Νεότουρκων, εξηγούν αναλυτικά το οργανωμένο σχέδιο εξόντωσης και δίνουν το πλαίσιο της γενοκτονίας, που εξελίχθηκε σε δύο φάσεις.
Ο Σέρρα χορός στο Εθνικό μας Ευρετήριο και στον
Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο Άυλης Πολιτιστικής
Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας της UNESCO (video)
Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας της UNESCO (video)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου