Εκοιμήθη ο Άρχων Υμνωδός της Μ.τ.Χ.Ε. Χρόνης Αηδονίδης
Ο θρύλος της ελληνικής παράδοσης με την μελίρρυτη φωνή
«Όταν ψάλλεις, να ψάλλεις και όταν τραγουδάς να τραγουδάς.
Πρόσεξε να μην μπερδεύεις το ένα με τ' άλλο». Χρ. Αηδονίδης
Σε ηλικία 95 ετών άφησε την τελευταία του πνοή ένας από τους πρωτομάστορες της ελληνικής μουσικολαογραφικής παράδοσης. Η νεκρώσιμος ακολουθία θα τελεστεί την Τετάρτη 25η Οκτωβρίου, ώρα 11.00 π.μ., στον Ιερό Ναό Αναλήψεως Βριλησσίων Αττικής.
Ένας «ερασιτέχνης» μουσικός, με την πρωταρχική έννοια της λέξης, μακριά δηλαδή από την εμπορευματοποίηση και τον επαγγελματισμό που σκοτώνει τη μουσική. Αφιερώθηκε αποκλειστικά στα τραγούδια της παράδοσής μας και ανέδειξε με τη βελούδινη ζεστή φωνή του κυρίως το θρακιώτικο τραγούδι, στο οποίο έμεινε και μένει πιστός. Δεν αλλοίωσε την παράδοση στο βωμό του χρήματος.
Ένας «ερασιτέχνης» μουσικός, με την πρωταρχική έννοια της λέξης, μακριά δηλαδή από την εμπορευματοποίηση και τον επαγγελματισμό που σκοτώνει τη μουσική. Αφιερώθηκε αποκλειστικά στα τραγούδια της παράδοσής μας και ανέδειξε με τη βελούδινη ζεστή φωνή του κυρίως το θρακιώτικο τραγούδι, στο οποίο έμεινε και μένει πιστός.
Αναλυτικά η ανακοίνωση:
Την είδηση του θανάτου του μεγάλου Εβρίτη έκανε γνωστή ο Απόστολος Ευφραιμίδης, Πρόεδρος του Αρχείου Μουσικολαογραφικής Παράδοσης Χρόνης Αηδονίδης (ΑΜΠΧΑ).
«Με μεγάλη οδύνη ανακοινώνουμε πως ο αγαπημένος μας Δάσκαλος Χρόνης Αηδονίδης δεν είναι πια μαζί μας.
Σε ηλικία 95 ετών και μετά από 75 χρόνια συνεχούς διακονίας και προσφοράς στη διδασκαλία, διάσωση, διάδοση και καταγραφή της μουσικής παράδοσης της Θράκης, οδεύει για τον Παράδεισο, αφήνοντας πίσω του πολύτιμες μουσικές καταγραφές και τέσσερις γενιές μαθητών και συνεργατών που θα διαιωνίσουν το όνομα, το όραμα και τη διδασκαλία του ες αεί. Αιωνία η μνήμη του και η ευγνωμοσύνη όλων μας για την προσφορά του. Για το Αρχείο Μουσικολαογραφικής Παράδοσης «Χρόνης Αηδονίδης»»
Ένας «ερασιτέχνης» μουσικός, με την πρωταρχική έννοια της λέξης, μακριά δηλαδή από την εμπορευματοποίηση και τον επαγγελματισμό που σκοτώνει τη μουσική. Αφιερώθηκε αποκλειστικά στα τραγούδια της παράδοσής μας και ανέδειξε με τη βελούδινη ζεστή φωνή του κυρίως το θρακιώτικο τραγούδι, στο οποίο έμεινε και μένει πιστός.
Αναλυτικά η ανακοίνωση:
Την είδηση του θανάτου του μεγάλου Εβρίτη έκανε γνωστή ο Απόστολος Ευφραιμίδης, Πρόεδρος του Αρχείου Μουσικολαογραφικής Παράδοσης Χρόνης Αηδονίδης (ΑΜΠΧΑ).
«Με μεγάλη οδύνη ανακοινώνουμε πως ο αγαπημένος μας Δάσκαλος Χρόνης Αηδονίδης δεν είναι πια μαζί μας.
Σε ηλικία 95 ετών και μετά από 75 χρόνια συνεχούς διακονίας και προσφοράς στη διδασκαλία, διάσωση, διάδοση και καταγραφή της μουσικής παράδοσης της Θράκης, οδεύει για τον Παράδεισο, αφήνοντας πίσω του πολύτιμες μουσικές καταγραφές και τέσσερις γενιές μαθητών και συνεργατών που θα διαιωνίσουν το όνομα, το όραμα και τη διδασκαλία του ες αεί. Αιωνία η μνήμη του και η ευγνωμοσύνη όλων μας για την προσφορά του. Για το Αρχείο Μουσικολαογραφικής Παράδοσης «Χρόνης Αηδονίδης»»
Ο πρόεδρος
Απόστολος Ευφραιμίδης»
Η σπουδαία ιεροψάλτρια και δικηγόρος Νεκταρία Καραντζή,
μαθήτρια του Χρόνη Αηδονίδη, έγραψε για την εκδημία:
Nektaria Karantzi: Ήσυχη και γλυκιά σαν τη φωνή σου να είναι η αιώνια ζωή σου που εγκαινιάζεται από σήμερα, καλέ μου Δάσκαλε. Χωρίς φόβο, χωρίς αγωνία. Όση ησυχία, γαλήνη και ευγένεια μοίρασες με το τραγουδισμά σου, τόση να λάβεις στο νέο σου αιώνιο ταξίδι. Να μείνεις ήσυχος ότι έζησες μια σοφή ζωή και ενάρετη. Ότι η ανάμνησή σου θα φέρνει χαμόγελα. Λύπη καμία να μην έχεις. Πέταξε μακριά, όπως τα χελιδόνια που χιλιοτραγούδησες. Πάρε μαζί σου την αγάπη μας, τον σεβασμό και τις όμορφες ιστορίες σου να διηγηθείς στον παπα-Χρήστο και τη μητέρα σου Χρυσάνθη που σε περιμένουν. Φτιάξτε καινούριο πανηγύρι αληθινής χαράς στο όμορφο αντάμωμά σας και τραγουδήστε ξανά, από την αρχή. Για την απλή και ευγενική ψυχή σου, ρόδινος ο δρόμος σου και αιώνια η χαρά σου.
Ο Χρόνης Αηδονίδης γεννήθηκε στην Καρωτή Διδυμοτείχου στις 23 Δεκεμβρίου 1928. Γιος του Ιερέα Χρήστου και της Χρυσάνθης Αηδονίδη, είναι ο δεύτερος από τα πέντε αδέλφια του. Στην Καρωτή, περνά τα παιδικά και εφηβικά του χρόνια κι εκεί είναι που μαθαίνει τα πρώτα του τραγούδια και μυείται στον κόσμο της παραδοσιακής μουσικής, πρώτα από τη μητέρα του, κι έπειτα απ’ τους ντόπιους μουσικούς που έπαιζαν στα πανηγύρια του χωριού του.
Μαθητής ακόμα, διδάσκεται βυζαντινή μουσική, από τον πατέρα του και αργότερα από τον πρωτοψάλτη Μιχάλη Κεφαλοκόπτη.
Όταν τελείωσε το οκτωτάξιο γυμνάσιο στο Διδυμότειχο, διορίστηκε ως κοινοτικός δάσκαλος στα Πετρωτά του Έβρου. Το 1950 εγκαταστάθηκε με τους γονείς του στην Αθήνα, όπου συνέχισε και ολοκλήρωσε τις σπουδές του στη βυζαντινή μουσική, στο Ελληνικό Ωδείο, κοντά στο μεγάλο δάσκαλο Θεόδωρο Χατζηθεοδώρου. Το Φεβρουάριο του ίδιου χρόνου, προσλαμβάνεται στο Σισμανόγλειο Νοσοκομείο, όπου εργάζεται ως λογιστής, ενώ παράλληλα ολοκληρώνει τις σπουδές του στα λογιστικά, στη σχολή «Πυρσός». Σ’ αυτή τη θέση θα παραμείνει ως τη συνταξιοδότησή του, το 1988.
Το 1953 ο μεγάλος λαογράφος Πολύδωρος Παπαχριστοδούλου θα τον αναζητήσει και θα του προτείνει να συμμετέχει στην εκπομπή του “Θρακικοί Αντίλαλοι”, στο κρατικό ραδιόφωνο, προκειμένου να παρουσιάσει στον κόσμο ένα ρεπερτόριο της Θράκης άγνωστο μέχρι τότε. Παρότι στην αρχή ο Χρόνης Αηδονίδης θα διστάσει, λέγοντάς του “Τα τραγούδια αυτά τα ξέρω, τα αγαπώ, αλλά…ντρέπομαι να τα πω”, τα παραινετικά λόγια και οι συμβουλές του σπουδαίου λαογράφου θα τον επηρεάσουν και θα τον προτρέψουν να αφιερώσει τελικά όλο το υπόλοιπο της ζωής του στην προσπάθεια προβολής και διάδοσης της παραδοσιακής μουσικής.
Οι «Θρακικοί Αντίλαλοι» που, πριν τον Χρόνη Αηδονίδη φιλοξενούσαν μόλις 30-40 τραγούδια της Ανατολικής Θράκης, τώρα πια, με τη φωνή του, γνωρίζουν στον κόσμο για πρώτη φορά τα τραγούδια της Δυτικής και της Βόρειας Θράκης αλλά και πολλά ακόμα της Ανατολικής, που ποτέ έως τότε δεν είχαν ακουστεί πέραν από τα σύνορα της Θράκης.
Αργότερα συμμετέχει στη χορωδία του Σίμωνα Καρρά, ενώ από το 1957, αναλαμβάνει τακτική εβδομαδιαία εκπομπή στο ραδιόφωνο, προβάλλοντας το μουσικό θησαυρό της Θράκης. Παράλληλα εξακολουθεί να λαμβάνει μέρος σε πολλές συναυλίες ανά την Ελλάδα και να δισκογραφεί.
Το θρακιώτικο τραγούδι με την αριστοτεχνική και μελίρρυτη φωνή του, αγαπήθηκε από κάθε γωνιά της Ελλάδας. Αλλά έχει ταξιδέψει μαζί του στην Αμερική, στην Αυστραλία, σε πολλά κρατίδια της πρώην Σοβιετικής Ένωσης και στην Ευρώπη.
ΔΕΙΤΕ: Χρόνης Αηδονίδης: Η παραδοσιακή μουσική είχε στόχο να μην ξεχνάμε τα σημαντικά
Γι’ αυτό άλλωστε επιλέχθηκε να εκπροσωπήσει την πατρίδα μας στις δύο μεγαλύτερες διοργανώσεις των τελευταίων χρόνων: στο διακρατικό παγκόσμιο τηλεοπτικό εορταστικό πρόγραμμα υποδοχής της νέας χιλιετίας, το 2000, όπου η Ελλάδα καλωσόρισε τη νέα χιλιετία με τη φωνή του, στο Σούνιο και το 2004, όταν πραγματοποίησε την έναρξη της Τελετής Λήξης των Ολυμπιακών αγώνων της Αθήνας, με το συγκινητικό καθιστικό τραγούδι: «Φίλοι μ’ καλωσορίσατε», απλώνοντας την ιερή μουσική της Θράκης σε κάθε γωνιά του κόσμου.
Το τεράστιο έργο του μπορούμε να το συνοψίσουμε σε τέσσερις λέξεις: Διέσωσε – Διαμόρφωσε – Δημιούργησε – Δίδαξε
Διέσωσε τη μουσική παράδοση της Θράκης όπως τη βίωσε, αλλά και όπως τη διδάχθηκε από την καλλίφωνη μητέρα του Χρυσάνθη. Όλος αυτός ο μουσικός πλούτος της Θράκης καταγράφηκε από τον κορυφαίο λαογράφο Παντελή Καβακόπουλο, ο οποίος σε ένα από τα βιβλία του «Τραγούδια της βορειοδυτικής Θράκης» αναφέρει πως κατά τα έτη 1951-1952 κατέγραψε περισσότερα από εκατό τραγούδια της βόρειας, ανατολικής και δυτικής Θράκης από το Χρόνη Αηδονίδη και τη μητέρα του.
Σήμερα ο Χρόνης Αηδονίδης έχει μια πλούσια δισκογραφία (πλέον των 500 τραγουδιών), με τα ωραιότερα τραγούδια της Θράκης. Τα περισσότερα μάλιστα από αυτά τα τραγούδια τα κατέγραψε δισκογραφικά δύο φορές, καθώς, όπως έλεγε ο ίδιος, τα τραγούδια αυτά καταγράφηκαν για πρώτη φορά δισκογραφικά στην Αθήνα, κυρίως τις δεκαετίες 60-70, κάτω από κακές συνθήκες με πίεση χρόνου εκτελέσεων, με ελάχιστες οικονομικές δυνατότητες παραγωγής και κυρίως με τη συνεργασία άριστων μεν επαγγελματιών μουσικών οι οποίοι όμως ήταν από άλλες περιοχές της Ελλάδας και ως εκ τούτου δεν εκφράζουν και δεν αντιπροσωπεύουν το χρώμα, το ύφος και την πολυμορφία που παρουσιάζεται στη Θράκη, ούτε μπορούν να συγκριθούν με το πρωτογενές υλικό των ντόπιων μουσικών.
Έχει λάβει μέρος σε εκατοντάδες εκδηλώσεις τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο Εξωτερικό (Αμερική, Αυστραλία, σε όλα τα κράτη της τέως Σοβιετικής Ένωσης, Ευρώπη).
Την πρωτοχρονιά του 2000, σε ένα παγκόσμιο τηλεοπτικό εορταστικό πρόγραμμα υποδοχής της νέας χιλιετίας, κάθε χώρα αναλαμβάνει να μεταδώσει με video-clip, μέσω δορυφορικής σύνδεσης, ένα τραγούδι, για να καλωσορίσει το νέο αιώνα. Η Ελλάδα καλωσόρισε την ανατολή του 2000 στο Σούνιο, με τη φωνή του Χρόνη Αηδονίδη στα τραγούδια «Να 'μαν πουλί να πέταγα» και «Βασίλεψεν Αυγερινός». Το video-clip που απαθανάτισε αυτή τη στιγμή επιμελήθηκε ο γνωστός σκηνοθέτης Παντελής Βούλγαρης. Από τότε πολλά τραγούδια του Χρόνη Αηδονίδη ακούγονται στο εξωτερικό, στα ραδιόφωνα αλλά και ως σήματα σε εκπομπές ή και σε τηλεοπτικά διαφημιστικά σποτ σε χώρες της Ευρώπης.
Το Πάσχα του 2005, συμμετείχε στην καθημερινή επετειακή εκπομπή της ΕΤ1 που προβλήθηκε καθ' όλη τη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας, με τίτλο «Επικράνθη», ψάλλοντας βυζαντινούς ύμνους της περιόδου, μαζί με τη μαθήτρια και συνεργάτιδά του Νεκταρία Καραντζή.
Είναι ιδρυτικό μέλος του Αρχείου Ελληνικής Μουσικής.
Ο Χρόνης Αηδονίδης θεωρείται ένας από τους πιό
σημαντικούς παραδοσιακούς ερμηνευτές της Ελλάδας.
Απεβίωσε στις 23 Οκτωβρίου 2023 σε ηλικία 94 ετών
• «Κέντρον Ερεύνης και Προβολής της Εθνικής Μουσικής (ΚΕΠΕΜ) - ΜΛΦ Αρχείο Σίμωνος και Αγγελικής Καρά». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Νοεμβρίου 2003.
• «Πέθανε ο μεγάλος δάσκαλος της παραδοσιακής μουσικής Χρόνης Αηδονίδης». dnews.gr.
• Χρόνης Αηδονίδης: Η παραδοσιακή μουσική είχε στόχο να μην ξεχνάμε τα σημαντικά. Sophia.Ntrekou.gr
ΝΕΚΡΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ: Δεν τραγουδούσε κελαηδούσε
Κοιμήθηκε το αηδόνι του παραδοσιακού μας τραγουδιού
Χρόνης Αηδονίδης, ραψωδός της Ρωμιοσύνης. «Αρχαίος άνθρωπος» που θα έλεγε ο Κόντογλου. Μοσχοβολούσε η καθάρια του μορφή, το βλέμμα το ταπεινό, η φωνή που παρέπεμπε στους καλλικέλαδους μελωδούς της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας. Τέτοιες παρουσίες δεν σιγούν, δεν χάνονται.
Η προσφορά του σπουδαίου δασκάλου της βυζαντινής και παραδοσιακής μουσικής, θα μείνει ανεξίτηλη. Τα μουσικά του έργα, αγέραστα. Η ευγνωμοσύνη του λαού στον Θρακιώτη μεγάλο Έλληνα θα μείνει εις τον αιώνα.
Το αφιέρωμα συνεχίζεται...
σημαντικούς παραδοσιακούς ερμηνευτές της Ελλάδας.
Απεβίωσε στις 23 Οκτωβρίου 2023 σε ηλικία 94 ετών
Video: Στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας του 2004,
ο Χρόνης Αηδονίδης καλωσόρισε τους ξένους φίλους μας, στην
τελετή λήξης, τραγουδώντας το καθιστικό: "Φίλοι μ' καλωσορίσατε".
• «Κέντρον Ερεύνης και Προβολής της Εθνικής Μουσικής (ΚΕΠΕΜ) - ΜΛΦ Αρχείο Σίμωνος και Αγγελικής Καρά». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Νοεμβρίου 2003.
• «Πέθανε ο μεγάλος δάσκαλος της παραδοσιακής μουσικής Χρόνης Αηδονίδης». dnews.gr.
• Χρόνης Αηδονίδης: Η παραδοσιακή μουσική είχε στόχο να μην ξεχνάμε τα σημαντικά. Sophia.Ntrekou.gr
ΝΕΚΡΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ: Δεν τραγουδούσε κελαηδούσε
Κοιμήθηκε το αηδόνι του παραδοσιακού μας τραγουδιού
Χρόνης Αηδονίδης, ραψωδός της Ρωμιοσύνης. «Αρχαίος άνθρωπος» που θα έλεγε ο Κόντογλου. Μοσχοβολούσε η καθάρια του μορφή, το βλέμμα το ταπεινό, η φωνή που παρέπεμπε στους καλλικέλαδους μελωδούς της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας. Τέτοιες παρουσίες δεν σιγούν, δεν χάνονται.
Η προσφορά του σπουδαίου δασκάλου της βυζαντινής και παραδοσιακής μουσικής, θα μείνει ανεξίτηλη. Τα μουσικά του έργα, αγέραστα. Η ευγνωμοσύνη του λαού στον Θρακιώτη μεγάλο Έλληνα θα μείνει εις τον αιώνα.
Το αφιέρωμα συνεχίζεται...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου