Εμφάνιση αναρτήσεων ταξινομημένων κατά συνάφεια για το ερώτημα καβάφης. Ταξινόμηση κατά ημερομηνία Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων ταξινομημένων κατά συνάφεια για το ερώτημα καβάφης. Ταξινόμηση κατά ημερομηνία Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Το μοναχικό τέλος, ο θάνατος και τις τελευταίες ώρες του Καβάφη περιγράφει φίλος του, ανήμερα των γενεθλίων του


Το μοναχικό τέλος του Κ.Π. Καβάφη
ανήμερα των γενεθλίων του

29 Απριλίου του 1863 γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια
17 Απριλίου 1863 (με το π. ημ.) 
και στις 29 Απριλίου του 1933 «έφυγε» 
ο οικουμενικός μέγας Ποιητής της ελληνικής 
διασποράς, με παγκόσμια ακτινοβολία,

«Οι μοναχικοί άνθρωποι είναι που δημιουργούν
αυτά που ενώνουν πιο πολύ τους ανθρώπους…

Φωνή από την Θάλασσα του πρωϊού κι ανέφελου ουρανού - Καβάφης


Στη γη οι λαοί θα αναστατωθούν και θα ζουν σε
αγωνία, εξαιτίας της βοής και των μεγάλων κυμάτων
της θάλασσας. (κατά Λουκᾶν Ευαγγέλιον Κεφ. 21... 25)

Φωνή από την Θάλασσα του πρωϊού
κι ανέφελου ουρανού - Κ.Π. Καβάφης

Επιμέλεια Σοφία Ντρέκου, Αρθρογράφος
(Sophia Drekou, BSc in Psychology)

Σίγουρα η θάλασσα όταν την αντικρίζεις σου δημιουργεί αίσθημα συγκίνησης, ευφορίας, αισιοδοξίας. Ισως επειδή σκέφτεσαι μακρινά ταξίδια, πάνω στα γαλάζια κρυστάλλινα νερά.

Καβάφης, Πτολεμαίος Ευεργέτης ή Κακεργέτης (ανάλυση)

Καβάφης, Πτολεμαίος Ευεργέτης (ή Κακεργέτης) kavafis-Ptolemy-Euergetes
Χειρόγραφα σχεδιάσματα για το ποίημα
«Πτολεμαίος Ευεργέτης (ή Κακεργέτης)»
Αρχείο Καβάφη, Onassis Cavafy Archive

Ο Καβάφης, που ταυτίζεται κάπως, με πολλή ειρωνεία, με τον Πτολεμαίο, κάνει τον συνομιλητή του βασιλιά εκπρόσωπο μιας αυθαίρετης, ρομαντικής «ιδέας της τέχνης», που είναι ακριβώς το αντίθετο της καβαφικής μεθόδου της ιστορικής ποίησης. 

Έλληνες του πνεύματος και της τέχνης ~ Κωνσταντίνος Καβάφης (video)


Το πορτρέτο του Κωνσταντίνου Καβάφη 

Έλληνες του Πνεύματος και της Τέχνης: Κωνσταντίνος Καβάφης. Έλληνας στην καταγωγή, Αλεξανδρινός στο πνεύμα, ένας σπουδαίος ποιητής, o Κωνσταντίνος Καβάφης παρουσιάζεται από τον Δημήτρη Λιγνάδη στην σειρά «Έλληνες του πνεύματος και της τέχνης».

Υπέρ της Αχαϊκής Συμπολιτείας πολεμήσαντες (ανάλυση) ο Καβάφης για την υποχώρηση ελληνικού στρατού από την Σμύρνη το 1922


Ο οικουμενικός ποιητής Κ. Π. Καβάφης, με τον λιτό,
δωρικό του λόγο, απαλλαγμένο από κάθε περιττή
συνθήκη και υπερβολή, αποτυπώνει με ρεαλισμό
τις διάφορες εκφάνσεις της ζωής και της Ιστορίας.

Αφιέρωμα, έρευνα Σοφία Ντρέκου, Αρθρογράφος
(Columnist Sophia Drekou, BSc in Psychology)


Στις 5 Σεπτεμβρίου τα τελευταία τμήματα του Γ' Σώματος Στρατού εγκατέλειψαν την Μικρά Ασία από το λιμάνι της Αρτάκης αφήνοντας τους ανυπεράσπιστους Μικρασιάτες στο έλεος των Τούρκων, οι οποίοι ιδίως στην περιοχή της Σμύρνης μέχρι τέλους διαβεβαιώνονταν από τις Ελληνικές Αρχές και την Αρμοστεία, ότι δεν υπήρχε κίνδυνος και λόγος ανησυχίας. Μάλιστα δε, δια στόματος του υπουργού** Στρατιωτικών Νικολάου Θεοτόκη οι Σμυρνιοί διαβεβαιώθηκαν πως «η Σμύρνη δεν θα εγκαταλειφθεί». Τέσσερις μέρες αργότερα, εγκαταλείφθηκε. 

Στις 8 Σεπτεμβρίου οι πρώτοι Τούρκοι στρατιώτες μπήκαν στη Σμύρνη και στις 13 Σεπτεμβρίου (18 Αυγούστου σύμφωνα με το Ιουλιανό ημερολόγιο) ξεκίνησε η καταστροφή

Η Αχαϊκή Συμπολιτεία (280-146 π.Χ.) υπήρξε αρχαία ελληνική ομοσπονδία. Ιδρύθηκε το 280 π.Χ. από πόλεις της Αχαΐας και βάση της αποτέλεσε μια παλαιότερη ομοσπονδία, του 5ου αιώνα π.Χ. Ενισχύθηκε με την προσχώρηση της Σικυώνας. Ήταν η τελευταία απόπειρα των Ελλήνων να διατηρήσουν την ανεξαρτησία τους. Διαλύθηκε όταν οι διεφθαρμένοι στρατηγοί Δίαιος και Κριτόλαος ηττήθηκαν το 146 π.Χ. και η Πελοπόννησος υποτάχθηκε στους Ρωμαίους και συγκεκριμμένα στον Ρωμαίο στρατηγό Μόμμιο.

Αυτό το φανταστικό επίγραμμα αποδίδεται από τον μεγάλο ποιητή Κ.Π. Καβάφη, σ' έναν Αχαιό που ζούσε στην Αλεξάνδρεια κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Πτολεμαίου VIII Λαθύρου, μιας επίσης ταραχώδους περιόδου. Στην πραγματικότητα, το ποίημα γράφτηκε το 1922, μετά τη Μικρασιατική καταστροφή και το διωγμό εκατοντάδων χιλιάδων Ελλήνων από την Ιωνία.


«Υπέρ της Αχαϊκής Συμπολιτείας πολεμήσαντες»

Ανδρείοι σεις που πολεμήσατε και πέσατ’ ευκλεώς·
τους πανταχού νικήσαντας μη φοβηθέντες.
Άμωμοι σεις, αν έπταισαν ο Δίαιος και ο Κριτόλαος. 

Όταν θέλουν οι Έλληνες να καυχηθούν,
«Τέτοιους βγάζει το έθνος μας» 
θα λένε για σας. 
Έτσι θαυμάσιος θά 'ναι ο έπαινός σας.

Εγράφη εν Αλεξανδρεία υπό Αχαιού·
έβδομον έτος Πτολεμαίου, Λαθύρου.

1922, Κωνσταντίνος Π. Καβάφης

Ιστορικό πλαίσιο

Η Αχαϊκή συμπολιτεία δημιουργήθηκε το 280 π.Χ. με τη συμμετοχή λίγων πόλεων της Αχαΐας και σταδιακά επεκτάθηκε μέχρι που το 190 π.Χ. περιλάμβανε σχεδόν όλες τις πόλεις της Πελοποννήσου. Η συμπολιτεία αρχικά στράφηκε κατά των Μακεδόνων, αλλά καθώς οι Ρωμαίοι κέρδιζαν έδαφος κατατροπώνοντας τις μακεδονικές δυνάμεις, αποτέλεσε ουσιαστικά το τελευταίο προπύργιο στον αγώνα κατά της ρωμαϊκής κυριαρχίας.

Οι σημαντικότεροι ηγέτες της συμπολιτείας ήταν ο Άρατος από τη Σικυώνα (272-213 π.Χ.) και ο Φιλοποίμην από τη Μεγαλόπολη (253-183 π.Χ.), οι οποίοι επέκτειναν τα όρια της και την ισχυροποίησαν, καθιστώντας την υπολογίσιμη δύναμη κατά των Ρωμαίων.

Η Αχαϊκή Συμπολιτεία οδηγήθηκε στην καταστροφή και στην υποδούλωση στους Ρωμαίους το 146 π.Χ. υπό την διοίκηση του Δίαιου και του Κριτόλαου από τη Μεγαλόπολη, οι οποίοι φάνηκαν κατώτεροι των περιστάσεων, κάνοντας μοιραία λάθη στη διαχείριση των στρατιωτικών τους δυνάμεων.

Ο Κριτόλαος, που ήταν ιδιαίτερα εριστικός και φιλοπόλεμος, ήρθε αντιμέτωπος στη Σκάρφεια της Λοκρίδας με τις δυνάμεις του Καικίλιου Μέτελλου και ηττήθηκε κατά κράτος, αφήνοντας την κεντρική Ελλάδα στον έλεγχο των Ρωμαίων.

Στη συνέχεια ο ύπατος Μόμμιος ενώνοντας τις δυνάμεις του με το στρατό του Μέτελλου, κινήθηκε κατά της Αχαϊκής συμπολιτείας, η οποία δεν έδειξε καμία διάθεση συνθηκολόγησης, και συνέτριψε τις δυνάμεις του Δίαιου στη Λευκόπετρα της Κορίνθου το 146 π.Χ.
Ο Μόμμιος κατέστρεψε συθέμελα την Κόρινθο και ολοκλήρωσε έτσι την κατάκτηση της Ελλάδας.

Ο Πτολεμαίος Θ' Σωτήρ Β' ο Λάθυρος, ο Ρεβύθης δηλαδή, όπως τον αποκαλούσαν οι Αλεξανδρινοί, υπήρξε ακόμη μία απογοητευτική ηγετική μορφή για τον ελληνισμό. Βασίλεψε στην Αίγυπτο από το 116 μέχρι το 80 π.Χ. με μια διακοπή ενδιάμεσα από το 101 μέχρι το 89 π.Χ., οπότε την εξουσία είχε καταλάβει ο αδερφός του Πτολεμαίος Ι' Αλέξανδρος. 

Ο Πτολεμαίος Λάθυρος βρισκόταν συνεχώς υπό τον έλεγχο της μητέρας του Κλεοπάτρας Γ' και δεν κατόρθωσε να προσφέρει στην Αίγυπτο τη δυναμική εκείνη ηγεσία που θα της χάριζε την αίγλη και τη δύναμη παλαιότερων εποχών. Ενώ οι Ρωμαίοι συνέχιζαν ακατάπαυστα την επέκτασή τους ο Πτολεμαίος τηρούσε μια παθητική στάση ουδετερότητας, αφήνοντάς τους ανενόχλητους να κυκλώνουν το βασίλειό του.

https://www.sophia-ntrekou.gr/2021/09/blog-post.html
Η υποχώρηση του ελληνικού στρατού. Greek soldiers retreat during
the last stages of the Asia Minor Campaign, August-September 1922

Το ποίημα του Καβάφη

Το 1922, τη χρονιά της τραγικής καταστροφής της Σμύρνης, ο Καβάφης συνθέτει το ιδιαίτερο αυτό ποίημα, για να τιμήσει τους Έλληνες που πολέμησαν με γενναιότητα, αλλά ηττήθηκαν εξαιτίας των ανίκανων ηγετών τους.

Ο Καβάφης που στα ποιήματά του δεν αναφέρεται ποτέ σε σύγχρονα γεγονότα, αντικρίζοντας τη μεγάλη για τον Ελληνισμό καταστροφή της Σμύρνης, ανατρέχει στο παρελθόν, για να βρει μιαν αντίστοιχη συμφορά για το ελληνικό έθνος. Έτσι, μέσα από τα λόγια ενός φανταστικού προσώπου, ενός Αχαιού που έζησε στα χρόνια της αναποτελεσματικής ηγεσίας του Πτολεμαίου του Λάθυρου, υμνεί το θάρρος και τη γενναιότητα των Ελλήνων της Αχαϊκής συμπολιτείας.

Ο εγκιβωτισμός της ιστορίας των Ελλήνων που έπεσαν το 146 π.Χ. μαχόμενοι κατά των πανίσχυρων Ρωμαίων, μέσα στο ιστορικό πλαίσιο της βασιλείας του Πτολεμαίου, έρχεται να δείξει με ιδιαίτερη παραστατικότητα πως στην πολύχρονη ιστορία των Ελλήνων υπήρξαν πολλές φορές που το ελληνικό έθνος έφτασε στην καταστροφή λόγω της ανικανότητας των ηγετών του.

Οι ανδρείοι Έλληνες γνωρίζουν μια συντριπτική ήττα από τους Ρωμαίους και σφαγιάζονται, εξαιτίας της αδυναμίας του Κριτόλαου και του Δίαιου να συντονίσουν τις ενέργειές τους και να αποφύγουν τις τόσο άνισες αναμετρήσεις με το ρωμαϊκό στρατό.

Η ένδοξη δυναστεία των Πτολεμαίων στα χρόνια του Λάθυρου περνά σε φάση παρακμής, με τις ραδιουργίες της Κλεοπάτρας Γ΄ και την ανικανότητα του Πτολεμαίου να οδηγούν τους Λαγίδες σε αλλεπάλληλους εξευτελισμούς.

Μια σειρά λανθασμένων επιλογών της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας, φέρνουν τον ελληνισμό το 1922 αντιμέτωπο με τη μεγαλύτερη καταστροφή της νεότερης ιστορίας.

Ο ποιητής Κωνσταντίνος Καβάφης στέκεται με κριτική ματιά απέναντι στην ήττα των Ελλήνων στη Σμύρνη, τιμώντας βέβαια τη γενναιότητα και την αυτοθυσία του στρατού, αλλά υπενθυμίζοντας κιόλας πως οι μεγαλύτερες συμφορές για το ελληνικό έθνος προέρχονται από μοιραία λάθη της ηγεσίας του.

Οι Έλληνες είναι πάντοτε έτοιμοι να δώσουν και τη ζωή τους για την πατρίδα τους, πολλές φορές όμως ηγούνται από ανίκανους και ανάξιους ανθρώπους, οι οποίοι τους οδηγούν στην καταστροφή.

Ο Καβάφης διατρέχει την ιστορία και αναδεικνύει ένα καίριο για τους Έλληνες ζήτημα. Η αυτοθυσία και η γενναιότητα του ελληνικού λαού καταδικάζεται από την αναποτελεσματικότητα των ηγετών του. Η αλήθεια της διαπίστωσης αυτής φάνηκε ξεκάθαρα τόσο το 1922 στη Σμύρνη, όσο και το 146 π.Χ. με την υποδούλωση των Ελλήνων στους Ρωμαίους και δυστυχώς θα φανεί ξανά.

Βιβλιογραφία
• Εισαγωγή: Σοφία Ντρέκου, Αέναη επΑνάσταση / www.sophia-ntrekou.gr/Cavafy/Archive
**Πολύμερος Μοσχοβίτης στην εφημερίδα «Έθνος», στο φύλλο της 23 Δεκεμβρίου του 1929, σελ. 1: «Πως διελύθη η στρατιά που νικούσε δέκα χρόνια» από την Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος.
• Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. ΙΕ. Αθήνα: Εκδοτική Αθηνών. 1978.
• Ιστορικό πλαίσιο, το ποίημα του Καβάφη: Σημειώσεις Νεοελληνικής Λογοτεχνίας του Κωνσταντίνου Μάντη. latistor.blogspot.com
• Ποίημα: «Υπέρ της Αχαϊκής Συμπολιτείας πολεμήσαντες» cavafis.compupress.gr, Onassis Cavafy Archive cavafy.onassis.org › από το προσωπικό αρχείο του Κ. Π. Καβάφη.

Κωνσταντίνος Καβάφης - Ένας γέρος (ανάλυση ποιήματος και video αφιέρωμα)


Εργασία Σοφία Ντρέκου, Αρθρογράφος
(Sophia Drekou, BSc in Psychology)

Ο Κωνσταντίνος Καβάφης αποτυπώνει τις σκέψεις του σχετικά με τις δυσκολίες που προκαλεί το γήρας στην κοινωνική ζωή του ατόμου. Ο ποιητής έγραψε αυτό το ποίημα όταν ήταν 31 ετών, πολύ νέος, αλλά και πολύ ιδιοφυής, ώστε να μας δώσει μια τέτοια σκληρή εικόνα των γηρατειών, χωρίς να μειώσει την ποίηση.

Κωνσταντίνος Καβάφης - Αθανάσιος ο Μέγας (Ιστορική ανάλυση ποιήματος και Βίος)

Δεξιά: Εικόνα του Αγίου Αθανασίου δια χειρός Φωτίου Κόντογλου 
αριστερά: προσωπογραφία του ποιητή που 
φιλοτέχνησε η Θάλεια Φλώρα - Καραβία το 1926
Σύνθεση photo by Sophia-Ntrekou.gr | Αέναη επΑνάσταση

Αθανάσιος (Ιουλιανό ποίημα του Καβάφη)

Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον, Κ. Καβάφης (Ανάλυση)

Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον, Κ. Καβάφης (Ανάλυση)

Λογοτεχνικο / ϊστορική ανάλυση του Ποιήματος 
Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον του Κ. Καβάφη

Ένα ποίημα με βάθος. Νομίζω είναι καιρός 
να κοιτάξουμε βαθιά μέσα μας και να σηκώσουμε 
επιτέλους ανάστημα Αξιοπρέπειας, έστω κι αν πρέπει 
να αποχαιρετήσουμε ότι κι αν χάνουμε. 

Το Πιόνι - Κωνσταντίνος Καβάφης - Ανάλυση: Ποιος θέλει να είναι ένα πιόνι; Cavafy (video)


Επιμέλεια Σοφία Ντρέκου, Αρθρογράφος
(Sophia Drekou, BSc in Psychology)


Το πιόνι ίσως να φαίνεται αναλώσιμο, όμως για τον αδαή, τον μπερδεύει, κοιτάζει πως να το διώξει να ανοίξει δρόμο, στα άλογα, στους αξιωματικούς, στους πύργους, στην βασίλισσα. Του διαφεύγει όμως ότι το πιόνι, για να πάμε και στον κοινωνικό επίπεδο, όπως και στο σκακιστικό, είναι αυτό που του βγάζει την βασίλισσα.

Ανδρέας Εμπειρίκος, Ο Δρόμος θαμπός την αυγή, χωρίς σκιές (ανάλυση)

Ανδρέα Εμπειρίκου

της Σοφίας Ντρέκου

«Ο Δρόμος» του Ανδρέα Εμπειρίκου
«Θαμπός ο δρόμος την αυγή, χωρίς σκιές· λαμπρός σαν ήχος κίτρινος πνευστών το μεσημέρι με τον ήλιο. Tα αντικείμενα, τα κτίσματα στιλπνά και η πλάσις όλη με πανηγύρι μοιάζει, χαρούμενη μέσα στο φως, σαν πετεινός που σ' έναν φράχτη αλαλάζει. 

Γιώργος Σεφέρης: Έλληνες του Πνεύματος και της Τέχνης (video)


Επιμέλεια Σοφία Ντρέκου

Ο Γιώργος Σεφέρης ήταν Έλληνας διπλωμάτης και ποιητής και ο πρώτος Έλληνας που τιμήθηκε με Νόμπελ Λογοτεχνίας. Είναι ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες ποιητές και εκ των δύο μοναδικών Ελλήνων βραβευμένων με Νόμπελ, μαζί με τον Οδυσσέα Ελύτη.