Φως εσπερινόν του Φώτη Κόντογλου ✍️ Ανάλυση και ερμηνεία από το «Αϊβαλί η πατρίδα μου» και ο Θρηνητικός πρόλογος

Ο Παντοκράτωρ που δεν διώχνει το ταπεινό πετούμενο...

ο Θεός που υποδέχεται ακόμη και τον τελευταίο αθώο προσκυνητή.

Σοφία Ντρέκου (Sophia Drekou)

Αρθρογράφος (in Psychology) ✍️

Εισαγωγή - Περίληψη

Ανάλυση του κειμένου «Φως εσπερινόν» από το έργο του Φώτη Κόντογλου «Το Αϊβαλί η πατρίδα μου». Μια μυσταγωγία φωτός, πίστης και ρωμαίικης ψυχής στο ηλιοβασίλεμα του Παντοκράτορα.

Ένα φτερωτό προσκύνημα στο φως του Εσπερινού. Ο Κόντογλου ζωγραφίζει με λέξεις τον Θεό, τον άνθρωπο και το άφθαρτο της Ρωμιοσύνης.

Επίσκεψις Φώτη Κόντογλου στο Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων (video)

Ημέρα μνήμης .✟. 13 Ιουλίου 1965 .✟.

έφυγε από τη ζωή ο Φώτης Κόντογλου και ετάφη

σε ένα κομμάτι γής, χωρίς μάρμαρα και μνημεία,

παρά με έναν ξύλινο σταυρό ακουμπισμένο στη μάντρα

κι απάνω έγραφε: «Φώτης Κόντογλου Κυδωνιεύς»!

Επίσκεψις Φώτη Κόντογλου | Ίδρυμα της Βουλής

Το Πάσχα μακριά από τις πολιτείες - ταξιδιωτικός οδηγός για το Πάσχα στην Ελλάδα του Φώτη Κόντογλου

Ένας ταξιδιωτικός οδηγός για Πάσχα στην Ελλάδα, γραμμένος με «Κοντόγλειο» τρόπο. Απευθύνεται βέβαια σε «κάποιους που έχουνε τα δικά μας αισθήματα», δηλαδή κάποιους που αγαπούν πραγματικά την Ορθοδοξία και την Ελλάδα, φθάνει να μην είναι «κοιλιόδουλοι και μαλθακοί». 

Ο τελευταίος λόγος του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου λίγες ώρες πριν από την Άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1453

Ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, 1955.

Ζωγράφος: Τάσσος (Αναστάσιος Αλεβίζος) 

Ωογραφία, Ναυτικό Μουσείο Ελλάδος

Επιμέλεια Σοφία Ντρέκου, Αρθρογράφος

Στις 29 Μαΐου 1453, στις 14:30 το μεσημέρι ακούστηκε το «Εάλω η Πόλις». Ένας κόσμος τελειώνει και ένας νέος αρχίζει. Η Πόλις, το καύχημα της Οικουμένης πέφτει ύστερα από έντεκα αιώνες.

Στη μνήμη του Φώτη Κόντογλου (αφιέρωμα video)

photo of  young Fotis Kontoglou, in artwork by Aggeliki Vrettou

ΜΝΗΜΗ ΦΩΤΗ ΚΟΝΤΟΓΛΟΥ

Αφιέρωμα, έρευνα Σοφία Ντρέκου,
Αρθρογράφος (Sophia Drekou)

Αφιέρωμα στον καλλιτέχνη και πνευματικό δημιουργό Φώτη Κόντογλου 

με αφορμή την επέτειο του θανάτου του στις 13 Ιουλίου 1965. (videos)

Τα Πάθη, ο Επιτάφιος Θρήνος και ο Ενταφιασμός ✟ η Ταφή του Χριστού σε ερμηνεία και ανάλυση των βυζαντινών εικόνων του Φώτη Κόντογλου

*οι εικόνες είναι έργα του Φώτη Κόντογλου 

«Η Αποκαθήλωσις, Εικών επί ξύλου ευρισκομένη 

εν τω ιερώ ναώ Κοιμήσεως της Θεοτόκου εις 

Μοναστηράκι Αθηνών, Έτους 1932»

(ΕΚΦΡΑΣΙΣ, ΤΟΜΟΣ Β' - ΠΙΝΑΚΕΣ - ΠΙΝΑΞ 168)

*«Η Σταύρωσις - Σχέδιον δια την Αγιογράφησιν 

της βόρειας καμάρας του ιερού ναού Αγίου 

Νικολάου Κάτω Πατησίων – Δια χειρός 

Φωτίου Κόντογλου έτους απξβ +1962» από: 

Φιλαργυρία, η βαριά αρρώστια της ψυχής ~ Φώτης Κόντογλου: Προτιμώ μ’ έναν φονιά παρά μ’ έναν τσιγγούνη

Trois compagnons (Three soldiers) (1912). Théophile-Alexandre 

Steinlen (French/Swiss, 1859-1923) (εδώ κ εδώ)

«Ποιήσατε ὑμῖν βαλάντια μὴ παλαιούμενα, 

θησαυρὸν ανέκλειπτον έν τοῖς οὐρανοῖς, 

ό­που κλέπτης οὐκ ἐγγίζει» (Λουκ. ιβ', 33)

Εδαμάσθη ο πανδαμάτωρ χρόνος ⌚ Time - Pink Floyd (video The Dark Side of the Moon)

Η Αέναη επΑνάσταση

σάς εύχεται Καλή Χρονιά 

με Υγεία και δημιουργία.

Αφιέρωμα στο άνθος της ανατολής και της πονεμένης Ρωμιοσύνης, Φώτη Κόντογλου

Γεννήθηκε στο Αϊβαλί (Κυδωνιές) της Μικράς Ασίας

Αφιέρωμα στον ζωγράφο και λογοτέχνη

της πονεμένης ρωμοσύνης Φώτη Κόντογλου

της Σοφίας Ντρέκου

† 13 Ιουλίου 1965 μετέστη ο ζωγράφος της πονεμένης Ρωμοσύνης για την Ρωμέϊκη Πολιτεία τ' ουρανού, ο λογοτέχνης, ζωγράφος και αγαπητός σε πολλούς/ές από εμάς, Φώτης Κόντογλου. Αναζήτησε την «ελληνικότητα», δηλαδή μία αυθεντική έκφραση, αγωνίστηκε για την διάδοση της ελληνορθόδοξης παράδοσης, μέσα από την τέχνη του και το συγγραφικό του έργο.

Το πάρσιμο της Πόλης ~ Φώτης Κόντογλου

Το ιστορικό της Αλώσεως της ΚωνσταντινούΠολης
« Το πάρσιμο της Πόλης » του Φώτη Κόντογλου
όλο το βιβλίο, προλογίζει ο π. Γεώργιος Μεταλληνός

Επιμέλεια Σοφία Ντρέκου

Διαβάζουμε από την ρωμέϊκη πένα του ξεχωριστού λογοτέχνη και ζωγράφου Φωτίου Κόντογλου* το ιστορικό της Αλώσεως της ΚωνσταντινούΠολης «Το πάρσιμο της Πόλης» Ακρίτας, 2003 σελ. 60. Προλογίζει ο σεβάσμιος Γέροντας και πρώην Πρύτανης του πανεπιστημίου Αθηνών, π. Γεώργιος Μεταλληνός.

Ο Άγιος Δημήτριος και ο Άγιος Γεώργιος: Τα παλληκάρια της Χριστιανοσύνης στο έργο του Φώτη Κόντογλου (Ανάλυση - Αέναη επΑνάσταση)

Άγιοι Δημήτριος και Γεώργιος σε αντίγραφο της μοναδικής εικόνας της Ελλάδος του 19ου αιώνα, που φυλάσσεται στο μουσείο της Ιεράς Μονής Λειμώνος Λέσβου. Ένα σπάνιο εικονογραφικό τεκμήριο εθνικής αυτοσυνειδησίας, με την Ελλάδα ντυμένη στην αρματωσιά της πίστης.

Δύο στρατηλάτες άγιοι, αρματωμένοι με πίστη και ρωμαίικο φρόνημα, ενσαρκώνουν το φρόνημα της Ρωμιοσύνης και τη «θωριά» του πνευματικού αγώνα. Στο υπέροχο κείμενο του Φώτη Κόντογλου, ο Άγιος Γεώργιος και ο Άγιος Δημήτριος αναδύονται όχι μόνο ως μάρτυρες και στρατιώτες, αλλά ως αρχέτυπα της άγιας ρωμιοσύνης. Η γραφή του Κόντογλου γίνεται υμνωδία σε μια παράδοση που δεν πεθαίνει... η αγιοσύνη ως κάλλος, ανδρεία και θεοφιλία.

Ανδρέας ο Πρωτόκλητος: Η ζωή ενός Οσιομάρτυρα δια χειρός Φώτη Κόντογλου

δια χειρός Φωτίου Κόντογλου, Fotis Kontoglou Original Αρχείο 

Επιμέλεια Σοφία Ντρέκου

Φώτης Κόντογλου: Ανδρέας ο Πρωτόκλητος.

Η Ζωή ενός Οσιομάρτυρα 

Προχθές στις 30 του Nοέμβρη ήτανε η μνήμη του αγίου αποστόλου Aνδρέα του Πρωτοκλήτου. Όλοι οι απόστολοι πεθάνανε με μαρτυρικό θάνατο, κηρύχνοντας το Eυαγγέλιο σε διάφορες χώρες. Στην Eλλάδα μαρτύρησε μοναχά ένας απ' αυτούς, ο Aνδρέας ο Πρωτόκλητος, δηλαδή που πήγε πρώτος κοντά στον Xριστό. Mαρτύρησε στην Πάτρα. Πολύ τιμημένη είναι η Πάτρα μέσα στον κόσμο, γιατί αξιώθηκε να ποτισθεί το χώμα της με το αίμα εκείνου που τον κάλεσε ο Xριστός πριν από τους άλλους έντεκα, πριν από τον αδερφό του τον Πέτρο. 

Το βάρβαρο μίσος του σώματος – Η ομορφιά του γυμνού και οι πέτρες της προκατάληψης (video)

Πίνακας του Φώτη Κόντογλου το 1936, «Η ωραία Κλεοπάτρα της Αιγύτπου»

Μακέτα για το χαμάμ Πίσσα-Παπαηλιού*. Τέμπερα σε χαρτί. Ιδιωτική συλλογή.

Φωτογραφία από Το αρχείο του Φώτη Κόντογλου στο Βυζαντινό Μουσείο.

*Το χαμάμ Πίσσα-Παπαηλιού αναφέρεται στο "Λουτρό των Αέρηδων", ένα ιστορικό χαμάμ στην Αθήνα, το οποίο χτίστηκε μεταξύ 1430 και 1669 και λειτούργησε μέχρι το 1965. Σήμερα, είναι μουσείο με διαδραστική έκθεση για τα παραδοσιακά χαμάμ.

Το βάρβαρο μίσος του σώματος και εκείνοι που

ήθελαν να ρίξουν πέτρα στην ομορφιά του γυμνού

Επιμέλεια: Σοφία Ντρέκου

Πώς το γυμνό σώμα έγινε αιώνες τώρα στόχος φόβου

και καταδίκης, και πώς η αλήθεια του παραμένει

άρρηκτα δεμένη με την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.

Ρόδον το Αμάραντον: Το Ρόδο της Ιεριχούς, το Ρόδο της Παναγίας 🌹

εικόνα: «Ρόδον το Αμάραντον» βρίσκεται στους Αγίους Τόπους,

στο Παρεκκλήσιο της Μαρίας της Μαγδαληνής (ή Mη Μου Άπτου).

της Σοφίας Ντρέκου

Εσύ, ο έσω αμόλυντος άνεμος 

Εσύ, των εποχών το ποθητό συνονθύλευμα

Εσύ, η του φωτός άμορφη περιέλιξη

Ο έσχατος ασπασμός της αγάπης

Η Σύναξη της Υπεραγίας Θεοτόκου του 

Αμαράντου Ρόδου εορτάζει 3 Απριλίου

Εἱρμός Α' Ὠδῆς Κανόνος Ἀκαθίστου Ὕμνου:

Ὡς ἐμψύχῳ Θεοῦ κιβωτῷ 

ψαυέτω μηδαμῶς χεὶρ ἀμυήτων· 

χείλη δὲ πιστῶν τὴ Θεοτόκῳ ἀσιγήτως 

φωνὴν τοῦ ἀγγέλου ἀναμέλποντα, 

ἐν ἀγαλλιάσει βοάτω· 

Ὄντως ἀνωτέρα πάντων ὑπάρχεις, 

Παρθένε ἁγνή.[1]

🌹

Μεταγραφή από τον Φώτη Κόντογλου:

Ἐσένα πού εἶσαι ζωντανὴ κιβωτός τοῦ Θεοῦ, 

ἂς μή σέ ἀγγίζει ὁλότελα χέρι ἄπιστο, 

ἀλλά χείλια πιστά ἂς ψάλλουνε δίχως νά σωπάσουνε 

τή φωνὴ τοῦ ἀγγέλου κι ἂς κράζουνε: 

«Ἀληθινά, εἶσαι ἀνώτερη ἀπ' ὅλα 

Παρθένε ἁγνή.[2]

Ρόδον το Αμάραντον. Το Ρόδο της Ιεριχούς, το Ρόδο της Παναγίας, το Αθάνατο Ρόδο της Νεκρανάστασης. Είναι ένα φυτό που συμβολίζει την αιωνιότητα και το άφθαρτο, αθάνατο της ψυχής! Όση θεολογία υπάρχει στους ύμνους της Εκκλησίας μας, δεν την ξέρουν όλοι μαζί οι θεολόγοι και μη, του κόσμου.

«Ῥόδον τὸ ἀμάραντον, χαῖρε, ἡ μόνη βλαστήσασα· 

τὸ μῆλον τὸ εὔοσμον, χαῖρε ἡ τέξασα· 

τὸ ὀσφράδιον, τοῦ πάντων Βασιλέως· 

Χαῖρε ἀπειρόγαμε, κόσμου διάσωσμα».

🌹

Χαῖρε σύ πού ἀπὸ τή θεοχώρητη σάρκα σου βλάστησε 

τὸ ῥόδο πού δέν μαραίνεται· 

ποὺ γέννησες τὸ μῆλο πού μοσχοβολά· 

ἡ μυρωδιὰ τοῦ Βασιλέως τῶν ὅλων. 

Χαῖρε Σύ, ποὺ ἔγινες μητέρα, χωρὶς νά γνωρίσεις γάμο,
Σύ πού εἶσαι ἡ σωτηρία τοῦ κόσμου.

🌷Δικό μας είναι το Ρόδον το Αμάραντον

Στα πέλαγα ταξιδεύουνε λογής-λογής καράβια και καΐκια πώχουνε γραμμένο απάνω στο μάγουλο τους το γλυ­κύτατο τ' όνομα της. Ω! Αληθινά δική μας είναι η Παναγία, δικό μας είναι το Ρόδον το Αμάραντον! Ποιος θα μπορούσε να την υμνήσει όπως την υμνολογήσανε οι υμνωδοί της Εκκλησίας μας; Αρχαγγελικές σάλπιγγες θαρρείς πώς ακούγονται παντού, με ύψος και με σεμνότητα, μ' ένα κάλλος πνευματικό που βρίσκεται μονάχα στην Ορθοδοξία. Στον Εσπερινό της παραμονής ψέλνουνε τούτα τα τροπάρια που γεμίζουνε την ψυχή μας με κάποιον αγιασμένον ενθουσιασμό:

• «Ω του παραδόξου θαύματος! Η πηγή της ζωής εν μνημείω τίθεται, και κλίμαξ προς ουρανόν ο τάφος γίνεται. Ευφραίνου, Γεσθημανή, της Θεοτόκου το άγιον τέμενος. Βοήσωμεν οι πιστοί, τον Γαβριήλ κεκτημένοι ταξίαρχον Κεχαριτωμένη χαίρε, μετά σου ο Κύριος, ο παρέχων τω κοσμώ δια σου το μέγα έλεος.»[3]

[...] τι να πει κανείς, ή τι να πρωτοπεί και πώς να το πει, χωρίς τον κίνδυνο μην είναι λίγο ή λειψό ή άπρεπα ειπωμένο· γιατί ο Σίμων Kαράς δεν είναι βουνό να τ' ανεβείς και να το περπατήσεις, μήτε πέλαγος να το διαβείς και να το περιπλεύσεις, μήτε στοιχειό μήτε άνθρωπος σαν κι εμάς να πας κοντά και ν' αναμετρηθείς μαζί του, να τον γνωρίσεις απ' την καλή και να το μολογήσεις. O Σίμων Kαράς είν' άλλος άνθρωπος· αλλοιώς ψηλός κι αλλοιώς πλατύς κι αλλοιώς καλός κι ωραίος'!»[4]

🎞️ Ρόδον το αμάραντον, ήχος τέταρτος σε μέλος Βαλασίου ιερέως και νομοφύλακος (έζησε στο β' μισό του 17ου αιώνα). Ψάλλουν Σίμων Καράς - βυζαντινός χορός «Τρόπος» ▶️

🌹ΠΑΝΑΓΙΑ ΡΟΔΟΝ ΤΟ ΑΜΑΡΑΝΤΟΝ - «Ρόδον το αμάραντον, χαίρε, η μόνη βλαστήσασα»

Ο ύμνος αυτός των Χαιρετισμών χρησιμοποιεί σαν εικόνα ένα λουλούδι με το ωραιότερο άρωμα: Το ρόδο, δηλ. την τριανταφυλλιά. Η Παναγία είναι η Τριανταφυλλιά, απ’ όπου βλάστησε το Τριαντάφυλλο που λέγεται Χριστός.

Ο Χριστός είναι «Το Ρόδον Το Αμάραντον». Όποιος πλησιάζει τον Χριστό αισθάνεται μία ουράνια ευωδία. Το λέει ο απόστολος Παύλος: «Χριστού ευωδία εσμέν τω Θεώ εν τοις σωζομένοις» (Β’ Κορ. 2,15). Ιησούς! Το ρόδον της σωτηρίας. Βλάστησε στη στείρα γη. Ο Χριστός είναι ρόδο, τριαντάφυλλο, εκ Παρθένου. Και τα ωραιότερα λουλούδια της γης είναι μολυσμένα από το μόλυσμα της αμαρτίας. Ένα λουλούδι είναι απόλυτα αμόλυντο: Ο Ιησούς Χριστός. Και αυτό γιατί γεννήθηκε από Παρθένο, χωρίς το κληρονομικό μόλυσμα του προπατορικού αμαρτήματος.

Και η Παρθένος Μητέρα είναι «Ρόδον το Αμάραντον», που φανερώνει το Αμόλυντον και καθαρόν της Παρθένου. Ο Θεός έψαχνε να βρει ευωδία στον κόσμο, μα πουθενά. Παντού η δυσοσμία της αμαρτίας. Και ξαφνικά, να, βρίσκει ένα λουλούδι. Είναι μοναδικό. Μοσχοβολά. Ήταν η Μαρία η Παρθένος. Μοναδικός άνθρωπος στον κόσμο χωρίς μολυσμό, πεντακάθαρη. Παναγία. Ρόδο, τριαντάφυλλο, φυτρωμένο στο βράχο, από τη στείρα Άννα.

Την είδε ο Θεός και οσφράνθηκε το άρωμα της αρετής της. Γι’ αυτό λέγεται «το οσφράδιον του πάντων Βασιλέως». Όλα τα λουλούδια κάποτε μαραίνονται. Και μάλιστα γρήγορα. Και η ζωή του ανθρώπου ένα λουλούδι είναι που μαραίνεται. Ένα λουλούδι δύο χιλιάδες τώρα χρόνια παραμένει αμάραντο και θα παραμένει στους αιώνες: Η αειπάρθενος Παναγία. Ούτε ο χρόνος μπορεί να την μαράνει. Ούτε οι βλασφημίες των άσεβων μπορούν να την μολύνουν. 

Ο κάθε πιστός μπορεί να γίνει Ρόδο. Η περίοδος του δεκαπενταυγούστου αποβλέπει στο να ευωδιάσουμε. Πώς; Με τη μετάνοια και τη νηστεία. Ο ιερός Χρυσόστομος ονομάζει μύρο τη νηστεία: «Στήθι εγγύς του νηστεύοντος και μετέλαβες αυτού ευθέως της ευωδίας· μύρον γαρ έστιν ο νηστεύων πνευμα­τικόν, και διά των οφθαλμών, και διά της γλώττης, και διά πάν­των εμφαίνων την της ψυχής ευταξίαν».

Ας απολαύσουμε τα ρόδα της χάριτος της Παρθένου Παναγίας, του Θεανθρώπου γλυκύτατου Ιησού και της γλυκείας ζωής της Εκκλησίας. Για να φθάσουμε στο γλυκύ παράδεισο.

• H Σύναξη της Υπεραγίας Θεοτόκου του Αμαράντου Ρόδου, εορτάζει στις 3 Απριλίου εκάστου έτους. «Ρόδον το αμάραντον, χαίρε, η μόνη βλαστήσασα…»[5]

🌹ΘΕΟΤΟΚΙΟΝ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ - Το Δογματικὸν - Ἦχος πλ. δ'

εικ. Ρόδον Το Αμάραντον, Ρωσικής τεχνοτροπίας

Πῶς σε μακαρίσωμεν Θεοτόκε; πῶς δὲ ἀνυμνήσωμεν ὑπερευλογημένη, τὸ ἀκατάληπτον μυστήριον τῆς κυοφορίας σου; Τῶν αἰώνων γὰρ ὁ ποιητής, καὶ τῆς ἡμετέρας δημιουργός φύσεως; τὴν ἰδίαν εἰκόνα οἰκτείρας, καθῆκεν ἑαυτόν, εἰς κένωσιν τὴν ἀνεξιχνίαστον, ὁ ὢν ἐν τοῖς ἀΰλοις κόλποις τοῦ Πατρός, ἐν μήτρᾳ σου ἁγνὴ κατεσκήνωσε, καὶ σάρξ ἀτρέπτως ἐγένετο ἐκ σοῦ, ἀπειρόγαμε, μείνας, ὅπερ ὑπῆρχε φύσει, Θεός.

Διὸ αὐτὸν προσκυνοῦμεν, Θεὸν τέλειον, καὶ ἄνθρωπον τέλειον, τὸν αὐτὸν ἐν ἑκατέρᾳ μορφῇ· ἑκατέρα γὰρ φύσις ἐστὶν ἐν αὐτῷ ἀληθῶς, διπλᾶ δὲ πάντα κηρύττομεν, τὰ φυσικὰ αὐτοῦ ἰδιώματα, κατὰ τὴν διπλόην τῶν οὐσιῶν, δύο σέβοντες τάς ἐνεργείας, καὶ τὰ θελήματα.

Ὁμοούσιος γὰρ ὢν τῷ Θεῷ καὶ Πατρί, αὐτεξουσίως θέλει, καὶ ἐνεργεῖ ὡς ἄνθρωπος. Αὐτὸν ἱκέτευε, σεμνὴ παμμακάριστε, τοῦ σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.[6]

ΘΕΟΤΟΚΙΑ ΕΙΣ ΕΚΑΣΤΟΝ ΗΜΕΡΑΝ

Κυριακή Δευτέρα Τρίτη Τετάρτη 

Πέμπτη Παρασκευή Σάββατο

Τῶν οὐρανίων ταγμάτων, τό ἀγαλλίαμα, 

τῶν ἐπί γῆς ἀνθρώπων, κραταιά προστασία, 

ἄχραντε Παρθένε, σῶσον ἡμᾶς, 

τούς εἰς σέ καταφεύγοντας, 

ὅτι ἐν σοί τάς ἐλπίδας μετά Θεόν, 
Θεοτόκε ἀνεθέμεθα. [7] 

Οδυσσέας Ελύτης «Το Άξιον Εστί» Ι'

Της αγάπης αίματα με πορφύρωσαν

και χαρές ανείδωτες με σκιάσανε

οξειδώθηκα μες στη νοτιά των ανθρώπων

μακρινή μητέρα ρόδο μου αμάραντο

Στ’ ανοιχτά του πελάγου με καρτέρεσαν 

Με μπομπάρδες τρικάταρτες και μου ρίξανε

αμαρτία μου να 'χα κι εγώ μιαν αγάπη 
μακρινή μητέρα ρόδο μου αμάραντο

Τον Ιούλιο κάποτε μισανοίξανε

τα μεγάλα μάτια της μες στα σπλάχνα μου

την παρθένα ζωή μια στιγμή να φωτίσουν

Μακρινή Μητέρα Ρόδο μου Αμάραντο...[8]

Δείτε: Οδυσσέας Ελύτης: Έζησα το θαύμα της
Αλβανίας στο Αλβανικό Μέτωπο - Άξιον Εστί

🌷 Παναγία Αμαράντου Ρόδου στη Μόσχα, στο Βορονέζ

Η ιερά εικόνα της Παναγίας του Αμαράντου Ρόδου τιμάται στη Μόσχα, στο Βορονέζ και σε άλλες πόλεις της Ρωσίας, όπου φυλάσσονται αντίγραφα αυτής. Στην εικόνα η Υπεραγία Θεοτόκος κρατά το Θείο Βρέφος στο δεξί της χέρι και στο αριστερό της χέρι υπάρχει ένα μπουκέτο από κρίνους. Αυτό το μπουκέτο συμβολικά δηλώνει το αμάραντο άνθος της παρθενίας της Αειπαρθένου (βλ. εδώ αναλυτικά).

🌷 Ένας μύθος για το «Ρόδο της Ιεριχούς

To Ρόδο της Ιεριχούς / ερήμου δικαίως κατέχει τον τίτλο του πιο παράξενου φυτού, καθώς μπορεί να... νεκρανασταθεί. Πώς μπορεί να γίνει αυτό; Βρέχοντάς το απλά με λίγο νερό. Όσο και αν ακούγεται παράξενο, το συγκεκριμένο φυτό μπορεί να επιβιώσει για χρόνια σε ξερή κατάσταση και παρέχοντάς του λίγη μόνο υγρασία, μπορεί να ξαναζωντανέψει και να βγάλει ακόμη και άνθη.

Το Ρόδο της Ιεριχούς, γνωστό και Φυτό της Νεκρανάστασης ή «Ρόδο της Παναγίας», πρωτοήλθε στην Ευρώπη πριν από 1.000 περίπου χρόνια με τους Σταυροφόρους από την έρημου του Ισραήλ και της Ιορδανίας.

Το εν λόγω φυτό, όταν οι συνθήκες δεν είναι κατάλληλες για να ευδοκιμήσει, μαζεύει τις ρίζες του και τα κλαδιά του και γίνεται μια ξερή καφετιά μπάλα που αφήνεται στην άνεμο. Μόλις πάλι βρεθεί σε υγρό περιβάλλον και συγκεκριμένα μόλις βρει έστω και ελάχιστο νερό μεταμορφώνεται σε ένα καταπράσινο και εντυπωσιακό φυτό που διατηρείται για αρκετό χρόνο«τριαντάφυλλο» πράσινου χρώματος. Όταν το νερό τελειώσει, το φυτό «μαζεύεται» ξανά και ξεραίνεται, φτάνοντας πάλι στην πρότερη μορφή του.

Ένα παράδοξο φυτό που δεν «πεθαίνει» ποτέ! Όταν ο Χριστός από την έρημο πήγε στην πόλη της Ιεριχούς κουρασμένος και διψασμένος καθώς ήταν βλέποντας τα τοίχοι της Ιεριχώ από μακριά κάθισε σε έναν βράχο να ξεκουραστεί. Ο καυτός αέρας της ερήμου πέρασε στα πόδια του ένα ξηρό φυτό. Το φυτό καθώς άγγιξε τα πόδια του χριστού ξεραμένο καθώς ήταν ήρθε στην ζωή, πρασίνισε και πάνω στα φύλλα του έβγαλε μερικές δροσοσταλιές.

Ο μύθος θέλει τον Χριστό να παίρνει στα χέρια Του αυτές της δροσοσταλιές και να βρέχει τα Ξεραμένα από την ζέστη χείλι Του δίνοντας την ευλογία Του σε αυτό το φυτό για λίγες στιγμές δροσιάς που του πρόσφερε.

Έκτοτε οι Βεδουίνοι και πολλοί άλλοι άνθρωποι ψάχνουν και βρίσκουν το Ρόδο της Ιεριχώ για τις πολλαπλές μεταφυσικές ιδιότητες του. Πολλές γυναίκες το χρησιμοποιούν για γονιμότητα.[9] 

H Ιεριχώ είναι αραβική πόλη κοντά στον Ιορδάνη στη Δυτική Όχθη των Παλαιστινιακών περιοχών. Έχει καταληφθεί από το Ισραήλ από το 1967. Είναι πρωτεύουσα της Επαρχίας Ιεριχούς και είχε πληθυσμό το 2007, 18.346 κάτοικους. Ευρισκόμενη αρκετά κάτω από το επίπεδο της θάλασσας (περίπου 260 μέτρα) 16 χλμ βορείως της Νεκράς Θάλασσας, η Ιεριχώ είναι το χαμηλότερο σημείο του πλανήτη με μόνιμους κάτοικους. Πιστεύεται επίσης ότι είναι μία από τις παλαιότερες συνεχώς κατοικούμενες πόλεις του κόσμου. Αρχαιολογικές έρευνες έχουν ανακαλύψει τα κατάλοιπα πάνω από 20 διαδοχικών εγκαταστάσεων στην Ιεριχώ, η πρώτη από τις οποίες είναι 11.000 ετών (9000 ΠΚΕ), σχεδόν στην αρχή του Ολόκαινου. Είναι επίσης η παλαιότερη γνωστή τειχισμένη πόλη.

Στην Παλαιά Διαθήκη περιγράφεται ως «Πόλη των Φοινικόδεντρων», ενώ άφθονες πηγές και μέσα και γύρω από την Ιεριχώ την κατέστησαν προσφιλή τόπο για εγκατάσταση ανθρώπων για χιλιάδες χρόνια. Στην ιουδαιοχριστιανική παράδοση είναι γνωστή ως ο τόπος επιστροφής των Ισραηλιτών μετά τη φυγή από την Αίγυπτο, οδηγούμενοι από τον Ιησού του Ναυή, διάδοχο του Μωυσή.[10]

Δείτε: Τα Ιερά Κείμενα της Παλαιάς Διαθήκης (Διαβάστε και τα 49 βιβλία)

🎬 Ακολουθία Θεομητορικής Εικόνας «Ρόδον το Αμάραντον»

Στις 20 Μαρτίου 1990 αποκαλύφθηκε με θαυμαστό τρόπο η Θεομητορική Εικόνα «Ρόδον το Αμάραντον», η οποία έως τότε ήταν αφανώς εφαπτόμενη σε φορητή Εικόνα της Παναγίας στον Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου στις Βρύσες Χανίων στην Κρήτη. Ο τότε Εφημέριος του Ναού, π. Απόστολος Διαμαντούδης, έγραψε Ακολουθία προς τιμήν της παλαιάς Εικόνας που αποκαλύφθηκε και είχε την ευλογία να συνεργαστεί μετον Υμνογράφο π. Αθανάσιο Σιμωνοπετρίτη. Η υποδοχή της Εικόνας - από την Αρχαιολογική Υπηρεσία στον Ναό - έγινε με τη συμμετοχή Κλήρου και Λαού την ημέρα του Ακαθίστου Ύμνου το 1990 προεξάρχοντος του τότε Μητροπολίτη Κυδωνίας και Αποκορώνου και νυν Αρχιεπισκόπου Κρήτης κ. Ειρηναίου. Από τότε ο Ι. Ν. Αγίου Νικολάου στις Βρύσες Χανίων πανηγυρίζει και την εύρεση της Εικόνας στις 20 Μαΐου.

Η ηχογράφηση έγινε στην Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου (Ακριτοχώρι Σερρών), όπου έψαλε την Ακολουθία Χορός Μοναζουσών. Η παραγωγή του βίντεο και η ανάρτησή του στο διαδίκτυο έγινε για την Εκκλησία και την Ιστορία. Όπως κάθε προσωπική μου παραγωγή, δεν έχει κερδοσκοπικό χαρακτήρα και δεν επιτρέπεται η παρουσίαση μέρους ή όλου του βίντεο σαν παραγωγή άλλου, εκτός αν έχει προηγηθεί συνεννόηση (γραπτή ή προφορική) με την παραγωγό ή αν αναφέρεται η πηγή. Με αυτόν τον τρόπο θέλω να εκφράσω την ευγνωμοσύνη μου τόσο στον πατέρα Απόστολο (άξιο επίσης στην Αγιογραφία, την Ψαλτική και τη σύνθεση κρητικών μαντινάδων) όσο και στην Πρεσβυτέρα Ευαγγελία για την αλησμόνητη φιλοξενία που πρόσφεραν σε όλη τη φοιτητική μας συντροφιά κατά τη διάρκεια των σπουδών μας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. Εύχομαι να είναι άξιος και στη σημερινή Ενορία του και εις έτη πολλά!

🎞️ 1:03:47

Βιβλιογραφία:
1. Α' Ὠδῆς τοῦ Κανόνος τοῦ Ἀκαθίστου Ὕμνου. (Απόσπασμα από το αφιέρωμα ΕΔΩ)
2. Μεταγραφή του Φώτη Κόντογλου - «Ἐπὶ σοὶ Χαίρει, Κεχαριτωμένη. Πᾶσα ἡ κτίσις» (Ἡ Κοίμησις τῆς Θεοτόκου). Ἀπό τὸ περιοδικὸ «Ἑλληνικὴ Δημιουργία», τ. 37, 1949.
3. Απόσπασμα από το κείμενο με τίτλο: «Η Παναγία και ο Λαός» του Φώτη Κόντογλου. Από το βιβλίο «Παναγία και Υπεραγία» ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΡΜΟΣ.
4. «Σίμων Καράς - O τελευταίος των μεγάλων δασκάλων του Γένους, ο τελευταίος των Bυζαντινών» Νίκος Διονυσόπουλος, Περιοδικό, Δίφωνο, 1999.
5. Μέγας συναξαριστής www.synaxarion.gr
6. Από τον όρθρο και την θεια λειτουργία Κυριακής αγίων πάντων.
7. Θεοτοκίον Ήχος α', Απόστιχο Εσπερινού της Δευτέρας.
8. Από το ποίημα «Το Άξιον Εστί» Ι' (1949) Γράφτηκε από τον Οδυσσέα Ελύτη το 1959 και εκδόθηκε έναν χρόνο αργότερα, ενώ εν πολλοίς ήταν αυτό που χάρισε στον δημιουργό του το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1979, αφιέρωμα εδώ: www.sophia-ntrekou.gr
9. Ένας μύθος λέει για το «Ρόδο της Ιεριχούς» www.diakonima.gr
10. H Ιεριχώ, wikipedia.org, από την εγκυκλοπαίδεια Βικιπαίδεια

11. Το οπτικοακουστικό υλικό (Βίντεο) από www.YouTube, της Google.

Πηγή: Αέναη επΑνάσταση | Sophia Ntrekou.gr

Επιλεκτικά Βίντεο:

ΡΟΔΟΝ ΤΟ ΑΜΑΡΑΝΤΟΝ: ΚΑΛΟΦΩΝΙΚΟΣ
ΕΙΡΜΟΣ ΗΧΟΣ Δ' ΑΓΙΑ - ΜΕΛΟΣ ΜΠΑΛΑΣΙΟΥ
ΙΕΡΕΩΣ. ΨΑΛΛΕΙ Ο ΚΩΝ. ΑΓΓΕΛΙΔΗΣ 'ΤΡΟΠΟΣ'

🎞️ 7:06

Της Αγάπης Αίματα: Στίχοι: Οδυσσέας Ελύτης, Μουσική:
Μίκης Θεοδωράκης, Πρώτη εκτέλεση: Γρηγόρης Μπιθικώτσης

🎞️ 3:58

Εισήγηση των μαθητών του Γυμνασίου
Κρηνίδων στο 3ο Μαθητικό Θεολογικό
Συνέδριο που διοργανώθηκε στην Ξάνθη.

🎞️ 10:39 Ρόδον το Αμάραντον

4:30 Υποδοχή και ενθρόνιση της
εικόνας της Παναγίας Ρόδον το
Αμάραντον στο ναό των 12 Αποστόλων

🎞️ 4:30

Καλοφωνικός ειρμός σε σύνθεση του Μπαλασίου Ιερέως και Νομοφύλακος της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας(ιζ' αι.) Ήχος δ'. Ψάλλει ο Διδάσκαλος της Ελληνικής Μουσικής Σίμων Καράς † 1999. Ηχογράφηση: Αθήνα 1972

🎞️ 6:30

🎞️ 1:15 Απαγγέλλει Ε. Παππά: Της αγάπης αίματα

«Της αγάπης αίματα» Στίχοι: Οδυσσέας
Ελύτης, Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης.
Ερμηνεία: Γρηγόρης Μπιθικώτσης και η
Μικτή Χορωδία της Θάλειας Βυζαντίου.

🎞️ 4:17 Της αγάπης αίματα

Το Πνεύμα το Άγιον, μεταμορφώνει σε φως, ζωή, χαρά ό,τι αγγίξει!

Το Πνεύμα το Άγιον, φως, ζωή, χαρά

της Σοφίας Ντρέκου

Το βασίλεμα του ήλιου με Φως Ιλαρόν | Φώτης Κόντογλου (Ανάλυση) Μυσταγωγία φωτός και τέχνης

Ο Κόντογλου, σαν ψηφιδωτό ή αγιογραφικό πορτραίτο, με τη

δύση του ήλιου και το φωτισμένο εκκλησάκι στο "Φως Ιλαρόν".

Ο ήλιος σαν λιτανεία φωτός προς το υπερουράνιο.

Το βασίλεμα του ήλιου... μια οπτασία φωτός που δεν δύει.

Επιμέλεια, της Σοφίας Ντρέκου
(Sophia Drekou) Αρθρογράφος

Μια μυσταγωγική περιήγηση στο «Βασίλεμα του ήλιου» μέσα από τη ματιά του Φώτη Κόντογλου. Ο ήλιος δεν χάνεται, αλλά φεύγει με το φως της Ανάστασης στην ψυχή. Ανάλυση και σκέψεις.

Η Πολιούχος των Αθηνών η Αγία Φιλοθέη - Φώτη Κόντογλου

τοιχογραφία στην Ιερά Μονή και Ναό Οσίας Φιλοθέης, Εκάλη Αττικής

Ἀθηναίων ἡ πόλις ἡ περιώνυμος Φιλοθέην τιμᾷ τὴν ὁσιομάρτυρα 

Ο Κόντογλου και η Ευρώπη με Ξενομανίας το ανάγνωσμα και πολυμέριμνη ζωή, χωρίς καμμία εσωτερική ευτυχία

εικόνα από την ταινία Πέρα Από τη Λίμνη

(2006) σε Σκηνοθεσία Στράτος Στασινός

Επιμέλεια της Σοφίας Ντρέκου

Αυτές τις εικόνες που εμείς δεν είδαμε ή δεν προλάβαμε εικόνες που χάθηκαν στης δύσης το βασίλεμα του ήλιου, που εμείς οι Έλληνες, το κάναμε ανατολή. Ο εθνικός μας δυισμός που ξεκινά από τους Ιερούς Ησυχαστές και τον Άγιο Γρηγόριο Παλαμά το 14ο αι. και φτάνει στο δόγμα «ανήκομεν εις την Δύσιν...» και τη σημερινή Δυτική σκλαβιά της χώρας!

Πώς είναι το σχήμα της ευλογούσης χειρός, ποιά έννοια έχει και τί συμβολίζει το χέρι του Ιερέα που ευλογεί;

Επιμέλεια της Σοφίας Ντρέκου

Πρωτοχρονιά με τον Φώτη Κόντογλου: Ο χρόνος ο φθονερός γέρων και ο κόσμος της φθοράς - Πρωτοχρονιάτικες σκέψεις του κυρ Φώτη

Πρωτοχρονιάτικες σκέψεις εξαιρετικά επίκαιρες

 του κυρ Φώτη Κόντογλου

O γέρος φθονερός και των έργων εχθρός 

και πάσης μνήμης, έρχεται. Περιτρέχει