Πληροφορίες του πίνακα στην βιβλιογραφία
Ο άγιος Αμβρόσιος αναπτύχθηκε στη μεγαλόδοξη πόλη Ρώμη, ήταν ένας από τη Σύγκλητο και τηρούσε πάντοτε την αλήθεια και στα λόγια και στα έργα. Κατά προσφυή τρόπο υπήρξε ένα είδος ζυγού και στάθμης του δικαίου, αποφασίζοντας σε όλες τις περιπτώσεις που του τύχαιναν όχι διφορούμενα αλλά σταθερά και ορθά. Γι’ αυτό και οι ευσεβείς βασιλείς Κωνσταντίνος και Κώνστας, υιοί του μεγάλου Κωνσταντίνου, του εμπιστεύθηκαν την ηγεμονία της Ιταλίας. Χωρίς ακόμη να έχει βαπτιστεί, ευρισκόμενος στην τάξη των κατηχουμένων, ζούσε την αρετή και την καθαρότητα του βίου όχι λιγότερο από εκείνους που ήδη ήταν μέλη της Εκκλησίας και μετείχαν στα Μυστήρια.
Με απόφαση του βασιλιά Ουαλεντιανού ο άγιος Αμβρόσιος προχειρίζεται αρχιερέας της Εκκλησίας των Μεδιολάνων, γιατί εκείνον τον καιρό απέθανε ο προηγούμενος επίσκοπος, οπότε μαζί με το βάπτισμα που έλαβε, διήλθε κατά την τάξη της Εκκλησίας όλους τους βαθμούς της ιερωσύνης, φτάνοντας στον τελευταίο. Έκτοτε δίδασκε την ορθόδοξη πίστη και ζωή καλώς και ορθώς, κρατώντας την Εκκλησία μακριά από κάθε αίρεση και υπερασπιζόμενος αυτούς που αγωνίζονταν κατά των αιρέσεων του Αρείου και του Σαβελλίου και του Ευνομίου.
Συνέταξε διάφορα βιβλία υπέρ της ευσεβούς πίστεως, ενώ όταν ο βασιλιάς Θεοδόσιος ήλθε στην πόλη των Μεδιολάνων, μετά από διαταγή του να φονευτούν πολλοί στη Θεσσαλονίκη,
τον εμπόδισε να εισέλθει στην Εκκλησία, θυμίζοντάς του αυτά που είχε αποτολμήσει να κάνει και διδάσκοντάς τον πόση διαφορά υπάρχει μεταξύ ιερωμένου, λαϊκού και βασιλιά. Κι αφού τον νουθέτησε να μη προσέρχεται στα θεία με αυθάδεια και αναίδεια, τελείωσε τη ζωή του με καλά γηρατειά.
Ο υμνογράφος του αγίου Αμβροσίου, ο άγιος Ιωσήφ,
βλέπει κατά πρώτον τον άγιο να είναι στεφανωμένος με δύο στεφάνια: αυτό του καλού ηγεμόνα και αυτό του αρχιερέα. Θεωρεί ότι ο τρόπος που άσκησε την κοσμική εξουσία ήταν παρόμοιος με τον τρόπο που έδρασε ως κληρικός, γι’ αυτό και τον χαρακτηρίζει και για τα δύο ως «οικονόμον της χάριτος
». Ο υμνογράφος προφανώς αποδέχεται την κυριαρχούσα άποψη στο Βυζάντιο ότι η κοσμική ηγεμονία λειτουργεί μέσα στα πλαίσια της εκ Θεού δοθείσης εξουσίας, οπότε ως διάκονος του Θεού κατανοείται και ο εκάστοτε ηγεμών, αρκεί και εκείνος να έχει την ίδια συνείδηση.
«Ηγεμονίας τον θρόνον κατακοσμών αρεταίς,
εξ επιπνοίας θείας τον της ιεραρχίας προσφόρως εκομίσω∙
όθεν πιστός οικονόμος της χάριτος εν αμφοτέροις
Αμβρόσιε γεγονώς, διπλούν στέφανον κεκλήρωσαι».
(Κατακόσμησες με αρετές τον θρόνο της ηγεμονίας σου,
και έλαβες με καλό τρόπο από θείο φωτισμό τον θρόνο
της ιεραρχίας. Γι’ αυτό και έγινες πιστός οικονόμος
της χάρης του Θεού και στα δύο, Αμβρόσιε,
οπότε και δέχτηκες διπλό στεφάνι).
Είναι ευνόητο βεβαίως ότι ο άγιος Ιωσήφ θέλει εξαρχής να τονίσει ότι εκείνος που έφτασε να γίνει άγιος αρχιερέας, ήταν ο ίδιος που δρούσε ως άγιος και στα κοσμικά του καθήκοντα. Ο άγιος είναι άγιος σε όλη τη διαδρομή της ζωής του και δρα ως άγιος σε όποιο έργο αναλαμβάνει.
Εκεί που έχουμε μία καθολική σχεδόν θεώρηση της δράσεως του αγίου Αμβροσίου είναι στο
κάθισμα του όρθρου. Σημειώνει ο ποιητής: «
Λόγους ζωής Πάτερ σοφέ κεκτημένος, τας διανοίας των πιστών καταρδεύεις και καρποφόρους χάριτι δεικνύεις αεί∙ των αιρετιζόντων δε κατακλύζεις τας φρένας∙ χάριν αναβλύζων τε ιαμάτων εκπλύνεις παθών παντοίων ρύπον αληθώς, ιερομύστα θεόφρον Αμβρόσιε».
Δηλαδή: Έχοντας αποκτήσει λόγους ζωής, πάτερ σοφέ, ποτίζεις τις διάνοιες των πιστών και τους αναδεικνύεις πάντοτε με τη χάρη του Θεού καρποφόρους. Τα μυαλά όμως των αιρετικών τα εξαφανίζεις. Κι από την άλλη αναβλύζοντας τη χάρη των ιαμάτων ξεπλένεις τον ρύπο των κάθε είδους παθών αληθινά, ιερομύστα θεόφρον Αμβρόσιε. Ο άγιος, με άλλα λόγια, αναδείχτηκε μεγάλος και σπουδαίος δάσκαλος της πίστεως, εξολοθρευτής των αιρέσεων, θαυματουργός άγιος.
Πράγματι, εκεί που αναδείχτηκε στον πιο μεγάλο βαθμό το ταλέντο του αγίου Αμβροσίου ήταν στη διδασκαλία της πίστεως.
Ο άγιος Αμβρόσιος υπήρξε μέγας δάσκαλος και για τη Δύση που έδρασε, αλλά και για την Ανατολή. Και τούτο γιατί πέραν του φωτισμού που είχε από τον Θεό, αξιοποίησε και όλες τις φυσικές δυνάμεις του στο να εκμάθει την ελληνική γλώσσα, και συνεπώς να έλθει σε επαφή με τα θεόπνευστα κείμενα των μεγάλων Πατέρων της Ανατολής, του
αγίου Αθανασίου, του
Μεγάλου Βασιλείου, του αγίου
Γρηγορίου του Θεολόγου. Μέσω αυτού μάλιστα μεταγγίστηκε η πατερική αυτή γνώση και στη Δύση, μία προσφορά κολοσσιαία όντως του αγίου Αμβροσίου.
Ο άγιος Αμβρόσιος αφομοίωσε δημιουργικά όλη αυτή τη θεολογία και προσπάθησε να τη μεταφέρει στους πιστούς του με τον πιο άμεσο και καίριο τρόπο. Ο υμνογράφος του λοιπόν, γνώστης όλης αυτής της καταστάσεως, εξαντλεί το μεγαλύτερο ποσοστό των ύμνων του προκειμένου να αναδείξει ακριβώς αυτό το θεόσδοτο χάρισμά του.
«Ο Λόγος ο του Θεού σοφίας σοι λόγον δεδώρηται, κεκοσμημένον γλώσση αληθεί, ιεράρχα Αμβρόσιε» (ο Λόγος του θεού, ο Χριστός, σου έχει δωρήσει λόγο σοφίας, διακοσμημένο με αληθινή γλώσσα, ιεράρχα Αμβρόσιε)∙
«Μεμυημένος, Ιεράρχης ως ένθεος όσιε, πάσαν νόησιν Γραφής τοις αγνοούσι, Αμβρόσιε Πάτερ, τα δισέφικτα τρανώς εσάφησας» (Μυημένος στα του Θεού σαν ένθεος ιεράρχης όσιε, εξήγησες με καθαρό τρόπο τα δύσκολα της Γραφής σ’ αυτούς που αγνοούσαν κάθε κατανόησή της)∙
«Γεωργός ανεδείχθης τέμνων την της πίστεως ευθείαν άρουραν και διδασκαλίας επισπείρων Θεόσοφε δόγματα» (Αναδείχτηκες γεωργός, Θεόσοφε, καλλιεργώντας το ίσιο χωράφι της πίστεως και σπέρνοντας τα δόγματα της διδασκαλίας).
Πάνω σ’ αυτό το χάρισμα της διδασκαλίας του αγίου θα πρέπει να επισημάνουμε δύο στοιχεία, που επισημαίνει και ο υμνογράφος: αφενός το γεγονός ότι ο Αμβρόσιος, μέσα στην ποιμαντική του αγωνία, συνέθεσε και ύμνους λειτουργικούς, προκειμένου πιο εύκολα να αφομοιωθούν οι διδασκαλίες του από τον πιστό λαό, κάτι που έχει μείνει στην ιστορία ως το «Αμβροσιανό μέλος» - «Νομοθεσίαις ταις του Σωτήρος συ επόμενος, Πάτερ, το δοθέν σοι τάλαντον εμμελώς, ως οικέτης αγαθότητος, επολυπλασίασας, δεσποτικής χαράς αξιούμενος» (Ακολουθώντας τις νομοθεσίες του Σωτήρα Χριστού, Πάτερ, πολλαπλασίασες το τάλαντο που σου δόθηκε με εμμελή τρόπο, σαν δούλος καλός, γινόμενος έτσι άξιος της χαράς του Δεσπότη Χριστού) – αφετέρου ότι ο άγιος Αμβρόσιος τη διδασκαλία του την συνδύαζε πάντοτε με την αγία ζωή του.
Ο άγιος δηλαδή δεν δίδασκε κάτι που ο ίδιος δεν το είχε φτάσει, σύμφωνα και με του Κυρίου την υπόδειξη: «ο ποιήσας και διδάξας μέγας κληθήσεται», οπότε η διδασκαλία του συνδυασμένη με την αγία βιοτή του έφθανε στους πιστούς ως κυριολεκτικά ευώδες θυμίαμα που κατευωδίαζε τις αισθήσεις τους. «Ο λειμών των δογμάτων σου και θεολαμπής σου βίος, πανεύφημε, ως συνθέσεως θυμίαμα, κατευωδιάζει τας αισθήσεις ημών».
Ο άγιος Αμβρόσιος υπήρξε όμως και μέγας αντιαιρετικός. Ήταν ο μόνος στη Δύση, που έχοντας, όπως είπαμε, μελετήσει και αφομοιώσει τη θεολογία των Πατέρων της Ανατολής, κατενόησε αμέσως τον κίνδυνο των αιρεσιαρχών Αρείου, Σαβελλίου, Ευνομίου. Γι’ αυτό και απεδύθη σε αγώνα εξαλείψεως των αιρέσεων αυτών και αποκρούσεώς τους, ώστε να απομακρυνθούν από τα όρια της ευθύνης του. Το γεγονός αυτό βεβαίως τον κατέστησε όριο πίστεως κυρίως για τη Δύση, ώστε όλων τα βλέμματα να είναι στραμμένα σ’ εκείνον, όπως αντιστοίχως συνέβαινε για παράδειγμα στην Ανατολή με τον μέγα Βασίλειο.
«Πανσόφοις και ιεροίς σου δόγμασι, την αρειανόφρονα αποδιώξας λύμην, ως ποιμήν επί χλόην εποίμανας ορθοδοξίας, Πάνσοφε, τα λογικά σου πίστει θρέμματα» (Με τα πάνσοφα και ιερά σου δόγματα έδιωξες μακριά την ακαθαρσία της αίρεσης του Αρείου, Πάνσοφε, κι ως Ποιμένας ποίμανες πάνω στη χλόη της ορθοδοξίας τα λογικά σου με την πίστη πρόβατα). Γι’ αυτό και ο άγιος Ιωσήφ χαρακτηρίζει μεταξύ άλλων τον Αμβρόσιο «μάχαιραν πιστών εστιλβωμένη» και σάλπιγγα της εορτής της Σαρκώσεως του Θεού, που ως μάχαιρα κατακόβει τα θράση των αιρέσεων, ενώ ως σάλπιγγα διεγείρει τους πάντες στην αληθινή πίστη. «Ως μάχαιρα πιστών εστιλβωμένη δείκνυσαι, και σάλπιγξ της ευσήμου Εορτής, τα θράση των αιρέσεων τμητικώς συγκόπτουσα και πάντας διεγείρουσα». Δεν είναι τυχαίο, γι’ αυτό, ότι μπόρεσε με τη χάρη του Θεού να ελκύσει στη χριστιανική πίστη τον μέγα Αυγουστίνο, ο οποίος μέχρι να γίνει χριστιανός, ταλαιπωρείτο στα μονοπάτια των διαφόρων φιλοσοφιών και θεοσοφιών.
Μέσα στα πλαίσια του αντιαιρετικού αγώνα του αγίου Αμβροσίου πρέπει να εντάξουμε και τον αγώνα του κατά της πρακτικής αίρεσης, της
αίρεσης του βίου, δηλαδή τον ανορθόδοξο τρόπο ζωής. Κι αυτό κυρίως το έκανε προσφέροντας ανόθευτη την ορθόδοξη πίστη, αλλά και ελέγχοντας τους θρασείς, έστω κι αν βρίσκονταν σε υψηλότατες θέσεις, ακόμη και του βασιλιά. Είναι γνωστό σε όλους, το λέει άλλωστε και το συναξάρι, πώς έλεγξε και τον ίδιο τον Μεγάλο Θεοδόσιο και του έβαλε κανόνα, μέχρι να γίνει και πάλι δεκτός στην Εκκλησία.
Ο υμνογράφος του αγίου δεν αφήνει βεβαίως ασχολίαστη αυτήν την ακεραιότητα και ευθύτητα του αγίου Αμβροσίου. Τον παραλληλίζει μάλιστα εν προκειμένω με τον προφήτη Ηλία και τον άγιο Ιωάννη τον Βαπτιστή. «Τον προφήτην Ηλίαν ζηλοτυπών, Ιωάννην ωσαύτως τον Βαπτιστήν, ανδρείως διήλεγξας Βασιλείς ανομήσαντας
». (Ζηλεύοντας τον προφήτη Ηλία, όπως και τον Ιωάννη τον Βαπτιστή, έλεγξες με ανδρεία βασιλείς που ανόμησαν). «Ο ζήλος σου Ηλιού ζήλον μιμείται Μακάριε∙ βασιλέα γαρ πιστόν, χρανθέτα τοις αίμασιν, ελέγξας απήλασας θείων περιβόλων, το αιδέσιμον φυλάττων Θεού
». (Ο ζήλος σου, μακάριε Αμβρόσιε, μιμείται τον ζήλο του προφήτη Ηλία. Διότι έλεγξες τον πιστό βασιλιά, που μολύνθηκε όμως από το αίμα που έχυσε, και τον απομάκρυνες από τον θείο περίβολο της Εκκλησίας, φυλάσσοντας έτσι τον σεβασμό του Θεού). Είναι ευνόητο ότι μία τέτοια στάση έναντι της κοσμικής εξουσίας προϋποθέτει άνθρωπο που έχει μεταθέσει την ύπαρξή του στον ίδιο τον Θεό και γι’ αυτό δεν εξαρτά την πορεία του από τη γνώμη και τη διάθεση των εκάστοτε κρατούντων. Και τέλος, ο άγιος υπήρξε μέγας θαυματουργός. Ο Θεός τον χαρίτωσε λόγω της κεκαθαρμένης καρδίας του και των πολλών αρετών του («Σώμα και καρδίαν και τον νουν προκαθηράμενος παθών συγχύσεως, πυρφόρον έλλαμψιν άνωθεν εισεδέξω την του Πνεύματος, ώσπερ οι θείοι μαθηταί, Αμβρόσιε», δηλαδή: Προκαθάρθηκες κατά το σώμα και την καρδία και τον νου από τη σύγχυση των παθών, Αμβρόσιε, οπότε δέχτηκες από τον Θεό την πυρφόρα έλλαμψη του αγίου Πνεύματος, σαν τους θείους μαθητές του Χριστού), όχι μόνο να κάνει θαύματα με την προσευχή και τη μεσιτεία του προς τον Θεό, αλλά και με μόνη την επαφή με το ρούχο του. «Μεγίστην χάριν προς Θεού δεδεγμένος και δύναμιν σης εσθήτος επαφή, ποικίλα πάθη, Αμβρόσιε Πάτερ, εθεράπευσας των προσιόντων σοι» (Δέχτηκες μεγίστη χάρη και δύναμη από τον Θεό, Πάτερ Αμβρόσιε, γι’ αυτό και θεράπευσες ποικίλα πάθη αυτών που προσέρχονταν σε σένα, και με μόνη την επαφή της εσθήτας σου). «Ταις αυτού πρεσβείαις, Χριστέ ο Θεός, ελέησον και σώσον ημάς».
Υμνολογία
Η ορθόδοξη υμνολογία τιμώντας την μνήμη του Οσίου τον ονομάζει «εύηχον κιθάρα του Παρακλήτου, το μέγα όργανον του Θεού, αξιέπαινον σάλπιγγα της Εκκλησίας» και μας υπενθυμίζει ότι ο θαυμαστός βίος του «εν εγκρατεία και πόνοις και αγρυπνίαις πολλαίς και προσευχαίς εγένετο».
Ἀπολυτίκιον Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε: Ὡς θεῖος διδάσκαλος καὶ ἱεράρχης σοφός, δογμάτων ἀκρίβειαν μυσταγωγεῖς τοὺς πιστούς, Ἀμβρόσιε ὅσιε· λύεις αἱρετιζόντων τὴν ἀχλὺν τοῖς σοῖς λόγοις· φαίνεις τῆς εὐσεβείας τὴν θεόσδοτον χάριν· ἐν ᾗ τούς σὲ γεραίροντας συντήρει ἀπήμονας.
Ὁ Οἶκος: Τὸν ἐκ κοιλίας ἡγιασμένον Ἱεράρχην Κυρίου, ἀνευφημήσωμεν νῦν τὸν τῆς χάριτος, πλάκας δεξάμενον θείας δόξης, καὶ ἐν θαύμασι περιβόητον πᾶσι, καὶ ὡς θερμόν, καὶ αὐτόπτην τῆς θείας ἐλλάμψεως, ὡς τῶν πενήτων προστάτην καὶ τῶν ἁμαρτανόντων ψυχαγωγόν. Οὗτος γὰρ θύων τῷ βήματι τοῦ Χριστοῦ, Ἱεράρχης πιστὸς ἀναδέδεικται. Διὰ τοῦτο βοῶμεν αὐτῷ· Πάτερ Πατέρων, Ἀμβρόσιε ἔνδοξε.
- ΕΔΩ Ολόκληρη η Ακολουθία ΜΗΝΙ ΔΕΚΕΜΒΡΙῼ Ζ'. Μνήμη τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν Ἀμβροσίου, Ἐπισκόπου Μεδιολάνων. Μηναίον του Δεκεμβρίου. — Εν Αθήναις: Εκ του τυπογραφείου των Βιβλιοεκδοτικών Καταστημάτων Ιωάννου Νικολαϊδου, 1905. — σελ. 46-53.
Η ΣΦΑΓΗ ΤΩΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΕΩΝ ΣΤΟΝ ΙΠΠΟΔΡΟΜΟ ΤΟ 390 μ.Χ
Ο αυτοκράτορας Flavius Theodosius ή Θεοδόσιος Α'
(Ισπανία 346 – Μιλάνο 395), o αποκαλούμενος "Μέγας"
Ιστορική για τη σκληρότητά της έχει μείνει η σφαγή 7.000 Θεσσαλονικέων στον Ιππόδρομο το 390 μ.Χ., με διαταγή του Θεοδοσίου, ως τιμωρία για την εξέγερση εναντίον της φρουράς του, που αποτελούνταν από Γότθους υπό τον Βουτέριχο.
Ο αυτοκράτορας Θεοδόσιος Α' (379-395 μ.Χ.), στην προσπάθεια του να εξουδετερώσει τον κίνδυνο των Γότθων, επιδίωξε να αποκαταστήσει φιλικές σχέσεις μαζί τους και κάλεσε πολλούς από αυτούς να εγκατασταθούν μέσα στο βυζαντινό κράτος. Οι ντόπιοι κάτοικοι ωστόσο, δε σταματούσαν να τους μισούν και γιατί ήταν ξένοι και γιατί συνέχιζαν τις ληστρικές επιδρομές. Η δυσαρέσκεια αυτή ήταν ιδιαίτερα έντονη στη Θεσσαλονίκη, όπου η φρουρά της πόλης αποτελούνταν από Γότθους.
Το 390 μ.Χ. ο διοικητής της γοτθικής φρουράς της Θεσσαλονίκης Βουτέριχος συνέλαβε και φυλάκισε, για ασήμαντο λόγο, έναν πολύ δημοφιλή ηνίοχο του ιπποδρόμου. Επειδή εκείνες τις μέρες θα γίνονταν αρματοδρομίες, οι Θεσσαλονικείς ζήτησαν από το Βουτέριχο να αφήσει ελεύθερο τον ηνίοχο, για να πάρει κι αυτός μέρος στους αγώνες. Ο Γότθος διοικητής όμως αρνήθηκε.
Η άρνηση αυτή στάθηκε αφορμή για να ξεσπάσει η δυσαρέσκεια και να πυροδοτήσει μια λαϊκή εξέγερση που ήταν φαινόμενο όχι ασυνήθιστο στο Βυζάντιο. Ο λαός της πόλης εξεγέρθηκε και στη διάρκεια των βίαιων ταραχών που ακολούθησαν, σκοτώθηκαν όλοι σχεδόν οι Γότθοι της φρουράς, καθώς και άλλοι αξιωματούχοι, ενώ πολλά δημόσια κτίρια καταστράφηκαν.
Όταν ο Θεοδόσιος πληροφορήθηκε τα γεγονότα εξοργίστηκε και αποφάσισε να τιμωρήσει σκληρά την πόλη. Στα Μεδιόλανα όπου βρισκόταν, ο επίσκοπος Αμβρόσιος προσπάθησε να τον πείσει να φανεί επιεικής, χωρίς αποτέλεσμα.
Η βάρβαρη γοτθική φρουρά της πόλης εκτέλεσε την τιμωρία με σατανικό τρόπο. Την επόμενη μέρα ο λαός προσκλήθηκε στον Ιππόδρομο, τάχα για να παρακολουθήσει τους αγώνες.. Κι όταν το ανυποψίαστο πλήθος συγκεντρώθηκε και παγιδεύτηκε, ξεχύθηκαν μέσα στον ιππόδρομο οι Γότθοι στρατιώτες και άρχισαν να σφάζουν όποιον έβρισκαν μπροστά τους, χωρίς διάκριση. Τα θύματα της φοβερής αυτής σφαγής έφτασαν τις 7.000 ή, κατ' άλλους, τις 15.000.
Ύστερα από το έγκλημα αυτό, ο Θεοδόσιος κατά την εορτή των Χριστουγέννων βρέθηκε στα Μεδιόλανα και θέλησε να μεταβεί στην Εκκλησία και να κοινωνήσει. Ο άγιος Αμβρόσιος, ντυμένος τα ιερατικά του άμφια, βγήκε στη θύρα του ναού και δεν επέτρεψε στον αυτοκράτορα να προχώρησει. «Είναι τα χέρια σου βαμμένα με αίμα», του είπε. Ο Θεοδόσιος θέλησε να δικαιολογηθεί κι απάντησε στον Ιεράρχη: «Κι ο Δαβίδ αμάρτησε».
Τότε ο άγιος Αμβρόσιος είπε στον Θεοδόσιο. «Τον μιμήθηκες στο έγκλημα, να τον μιμηθείς και στη μετάνοια»!
Ο Θεοδόσιος δεν τόλμησε να μπει στην Εκκλησία κι έφυγε μετανιωμένος.
Η αλήθεια για το έγκλημα τού Μεγάλου Θεοδοσίου
στον Ιππόδρομο Θεσσαλονίκης. Ένα πολιτικό έγκλημα
που το σερβίρουν ως θρησκευτικό διωγμό - Ο.Ο.Δ.Ε.
Φωτογραφία: Αναπαράσταστη της Θεσσαλονίκης των πρωτοβυζαντινών χρόνων. Ο Ιππόδρομος βρισκόταν δίπλα στα ανατολικά τείχη της πόλης (σημερινή Πλατεία Ιπποδρoμίου). Είχε μήκος 500 μέτρα και πλάτος 125. Λειτουργούσε μέχρι και τον 7ο αιώνα μ.Χ. Σ’ αυτόν έγινε η σφαγή 7.000 Θεσσαλονικέων το 390 μ.Χ. μετά από εντολή του αυτοκράτορα Θεοδόσιου. Σήμερα σώζονται ελάχιστα τμήματα, διατηρημένα στα υπόγεια των παρακείμενων πολυκατοικιών.
Η ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΛΟΓΩΝ σφαγή τού πλήθους από τον Θεοδόσιο στον Ιππόδρομο Θεσσαλονίκης, διαστρεβλώνεται από τους Νεοειδωλολάτρες, για να παρουσιάσουν άλλον έναν ανύπαρκτο διωγμό δήθεν εναντίον τους. Γιατί δεν θέλουν να παραδεχτούν ότι οι Έλληνες ΑΠΕΡΡΙΨΑΝ (και μάλιστα με κίνδυνο και θυσία τής ζωής τους) την δαιμονική θρησκεία τής ειδωλολατρείας, για να δεχθούν την αλήθεια τού Χριστού.
Όμως τα παρακάτω
στοιχεία, θα δείξουν την αλήθεια, που όπως πάντα είναι ΑΚΡΙΒΩΣ ΑΝΤΙΘΕΤΗ από τους ψευδείς ισχυρισμούς τών Νεοπαγανιστών.
- Στην «Ιστορία του Ελληνικού έθνους» της «Εκδοτικής Αθηνών» ρητά αναφέρεται πως: «Την άνοιξη του 390 ο Θεοδόσιος δημοσίευσε ένα νόμο που τιμωρούσε με θάνατο την ομοφυλοφιλία. Βασιζόμενος στο κείμενο αυτό ο Βουθέριχος ...φυλάκισε έναν δημοφιλή ηνίοχο. Οργισμένος ο όχλος....κατακρεούργησε τον στρατηγό. Ο θυμός που κατέλαβε τον Θεοδόσιο ...ήταν τρομερός... και διέταξε να περικυκλώσει ο στρατός τον ιππόδρομο ...και να σφάξει όλους τους θεατές. Για την διαταγή μετανόησε, αλλά η ανάκλησή της έφτασε στη Θεσσαλονίκη αφού είχαν σφαγεί 7.000 πολίτες».
Και βέβαια στον Ιππόδρομο πήγαιναν πολλοί Χριστιανοί, και είναι σίγουρο ότι εκεί σφαγιάσθηκαν και αυτοί. Δεν ήταν λοιπόν θρησκευτικός διωγμός, αλλά πολιτικός. Ήταν μια εποχή που η Ρωμαϊκή αυτοκρατορία προσπαθούσε να έχει συμμάχους τους Γότθους και κάποια άλλα Γερμανικά φύλα, για να την πρστατεύουν στη Δύση από επιδρομές ομοφύλων τους. Και η δολοφονία τών Γερμανών αξιωματικών διετάρασσε αυτές τις σχέσεις. Ο Θεοδόσιος λοιπόν, θέλησε αφ' ενός να δείξει την ισχύ του, ώστε να γίνονται σεβαστοί οι νόμοι του, αφ' ετέρου να δείξει στους συμμάχους του Γότθους ότι οι δολοφονίες τών αξιωματικών τους τιμωρήθηκαν, κάτι που θα διατηρούσε τη συμμαχία και τη σταθερότητα τής Δυτικής αυτοκρατορίας. Καμία σχέση με διωγμούς! Καθαρά πολιτικοί λόγοι τον ώθησαν σε αυτή τη δολοφονία.
Όμως ο Θεοδόσιος ήταν Χριστιανός! Και αυτό ήταν ένα απαράδεκτο έγκλημα από την πίστη τής αγάπης τού Χριστού. Ποια ήταν η αντιμετώπισή του από τη λοιπή Εκκλησία;
Ο Αμβρόσιος ταράχθηκε τόσο από την συμπεριφορά του Θεοδόσιου ώστε κατέφυγε εις την εξοχή και δεν επιθυμούσε να τον δει. Εκεί του έγραψε μια επιστολή ελέγχοντας αυτόν και του συνιστούσε βαθιά μετάνοια, άνευ της οποίας δεν θα τον άφηνε να μεταλάβει τα άχραντα μυστήρια. Ο Θεοδόσιος δεν έδωσε σημασία εις την επιστολή και μετά από λίγες ημέρες εμφανίσθηκε εις τον ναό. Κατά την διήγηση του Θεοδώρητου ο Αμβρόσιος εμφανίσθηκε εις τα πρόθυρα και εμπόδισε την είσοδο στον αυτοκράτορα. Ο αυτοκράτορας με τις συστάσεις του Αμβρόσιου υπέβαλε εαυτόν εις οκτάμηνο μετάνοια καθ’ όλο το διάστημα της οποίας «βασιλικώ κόσμω ουκ εχρήσαντο» Τότε υπό υπόδειξη του Αμβρόσιου ο αυτοκράτορας εφάρμοσε νόμο ο οποίος απαγόρευε την εκτέλεση της θανατικής καταδίκης άνευ παρέλευσης χρονικού διαστήματος ενός μηνός ώστε να υπάρχει χρόνος για πιο σωστές αποφάσεις. Τέλος όταν ο Θεοδόσιος τα Χριστούγεννα μετανόησε πέφτοντας στα γόνατα, απεττίλοντας τις τρίχες του και κλαίγοντας του επετράπη από τον Αμβρόσιο να συμμετάσχει των αχράντων μυστηρίων.
Να τί γράφει ο
Παυλίνος, ο οποίος συνέγραψε τον βίο του αγίου Αμβροσίου, λίγο μετά την κοίμηση του τελευταίου:
- «Την ίδια εποχή, εξαιτίας της πόλης της Θεσσαλονίκης, ο επίσκοπος Αμβρόσιος ταράχτηκε πολύ όταν έμαθε πως η πόλη σχεδόν καταστράφηκε. Ο αυτοκράτορας Θεοδόσιος του είχε υποσχεθεί ότι θα συγχωρούσε τους πολίτες της προαναφερθείσας πόλης αλλά, μετά από μυστικές συμφωνίες των αξιωματικών με τον αυτοκράτορα και χωρίς να το γνωρίζει ο επίσκοπος, έγινε σφαγή στην πόλη για περισσότερο από μία ώρα και πολλοί αθώοι θανατώθηκαν. Όταν ο επίσκοπος έμαθε αυτό που συνέβη, εμπόδισε τον αυτοκράτορα να εισέλθει στον ναό και τον επέπληξε, λέγοντας του ότι ήταν ανάξιος να είναι μέλος της Εκκλησίας και να συμμετέχει στα Ιερά Μυστήρια μέχρι να κάνει δημόσια μετάνοια. Ο αυτοκράτορας όμως απάντησε ότι ο Δαυίδ είχε πράξει μοιχεία και φόνο επίσης. Ο επίσκοπος όμως απάντησε, «Εφόσον ακολούθησες τον Δαυίδ στην αμαρτία, ακολούθησέ τον στην διόρθωση.» Όταν ο αυτοκράτορας άκουσε αυτά τα λόγια, τα πήρε τόσο κατάκαρδα που δεν δίστασε να κάνει δημόσια μετάνοια.» (Παυλίνου, Βίος Αμβροσίου, 7)
Κατά τον Θεοδώρητο σε άλλο περιστατικό ο Αμβρόσιος δεν άφησε τον Θεοδόσιο να εισέλθει εις το ιερό με το ιερατείο αλλά του όρισε θέση ανάλογη με τον λοιπό λαό φρονώντας ότι «
αλουργίς βασιλέας ουχ ιερά ποιεί» !!!
Το κήρυγμα του Αμβρόσιου σε γενικές γραμμές ήταν πάρα πολύ δυνατό ώστε και αυτός ο Αυγουστίνος επέστρεψε από τους λόγους του στον Χριστιανισμό το 387 μ.Χ. Ο Αμβρόσιος συνέγραψε ως ηθικολόγος πλήθος έργων και ύμνους σε ιαμβικό δίμετρο. Έλληνες οι οποίοι έγραψαν για τον Αμβρόσιο, είναι ο Σωκράτης, ο Σωζόμενος, ο Θεοδώρητος, ο Νικηφόρος Κάλλιστος και ο Συμεών ο μεταφραστής.
Επειδή η πράξη αυτή από ένα χριστιανό ιερέα ενάντια στον Θεοδόσιο από τους νεο-Εθνικούς μειώνεται και γελοιοποιείται, είναι καλό να δει ο ενδιαφερόμενος πως έπραξε ο ειδωλολάτρης δικτάτορας Αντίοχος ο Επιφανής σε ανάλογη απαγόρευση του Ιουδαϊκού ιερατείου…
Τι παρατηρούμε από τα παραπάνω; Και πάλι τη διαστροφή, το ψεύδος και το δόλο των Νεοπαγανιστών! Προσέξτε:
- Δεν ήταν θρησκευτικός διωγμός, αλλά πολιτική εκτέλεση για την ευστάθεια τής αυτοκρατορίας.
- Η σφαγή έγινε μετά από βιαιοπραγία και φόνους τού ιδίου τού πλήθους.
- Στο σφαγιασθέν πλήθος, υπήρχαν και Χριστιανοί.
- Ο άγιος Αμβρόσιος ως εκπρόσωπος τής Εκκλησίας, καταδίκασε την πράξη αυτή, και δεν φοβήθηκε να απαγορεύσει στον αυτοκράτορα τη συμμετοχή στα μυστήρια τής Εκκλησίας.
Ο ίδιος ο Θεοδόσιος κατάλαβε το σφάλμα του, και μετανόησε τελικά για το έγκλημά του με δάκρυα.
Αυτός είναι και ο λόγος, που η εκκλησία τιμάει τον Θεοδόσιο ως "Μέγα" μεταξύ τών αυτοκρατόρων. Γιατί το έγκλημα, όσο μεγάλο κι αν είναι συγχωρείται, αν ο άνθρωπος μετανοήσει. Και δεν υπάρχει αμαρτία που να οδηγεί στην απώλεια, αν υπάρχει μετάνοια.
Πέρα από τα λάθη του και το έγκλημά του αυτό, ο Θεοδόσιος ήταν ένας πιστός αυτοκράτορας που αγωνίστηκε για την αλήθεια τού Χριστού, και μετανόησε. Γι' αυτό η Εκκλησία τιμάει τη μνήμη του, ΟΧΙ ΩΣ ΑΓΙΟΥ, αλλά ως ενός εκ τών «ευσεβών αυτοκρατόρων», (κατά το Συνοδικό τής Ορθοδοξίας), που έζησε εν μετανοία.
Απομένουν λοιπόν εκτεθειμένοι οι ΘΥΤΕΣ ειδωλολάτρες, που δεν ντρέπονται για τους ΑΜΕΤΑΝΟΗΤΟΥΣ ΩΣ ΣΗΜΕΡΑ φόνους Χριστιανών ΓΙΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ, αλλά προσπαθούν με ψεύδη και δόλο να φανούν ως θύματα! Φωνάζει ο κλέφτης να φοβάται ο νοικοκύρης!
Ιεράρχες
Οι Άγιοι οι οποίοι κατείχαν την υψηλή χάρη της αρχιερωσύνης αποτελούν ειδική κατηγορία στο σώμα της Εκκλησίας μας. Έχοντες λάβει οι πρώτοι Επίσκοποι την χάρη του Αγίου Πνεύματος από τους Αποστόλους την μετέδωσαν με την χειροτονία στους επομένους σε μια αδιάκοπη αλυσίδα μέχρι σήμερα, την ονομαζόμενη αποστολική διαδοχή (που δεν είναι απλώς μια ιστορική συνέχεια αλλά οπωσδήποτε παράδοση και αποδοχή της Ιεράς Παραδόσεως). Οι Ιεράρχες είναι οι θεματοφύλακες των ιερών δογμάτων και οι πατέρες του ποιμνίου που φέρουν την ευθύνη για την πνευματική του διαπαιδαγώγηση.
Λάμπρου Κ. Σκόντζου Θεολόγου: Ο Άγιος Αμβρόσιος επίσκοπος Μεδιολάνων αναδείχτηκε σκεύος εκλογής αγιότατο της Εκκλησίας του Χριστού πάνω στη γη... (
Διαβάστε εδώ)
Βιβλιογραφία
• Κεντρικό εικαστικό: Ο Άγιος Αμβρόσιος αποκλείει τον Θεοδόσιο από τον Καθεδρικό Ναό του Μιλάνου. Saint Ambrose barring Theodosius from Milan Cathedral. 1620 by Anthony van Dyck (1599–1641) Βρίσκεται στην Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου (National Gallery) ιδρύθηκε το 1824. Ο Σερ Άντονι βαν Ντάικ (Anthony van Dyck, Αμβέρσα, 22 Μαρτίου 1599 - Λονδίνο, 9 Δεκεμβρίου 1641), ήταν Φλαμανδός ζωγράφος της μπαρόκ τεχνοτροπίας του 17ου αιώνα, ιδιαίτερα παραγωγικός στον τομέα των πορτρέτων Ευρωπαίων αριστοκρατών, αλλά και πινάκων με θρησκευτικά θέματα και σκηνές της μυθολογίας. Ήταν, επίσης, επιδέξιος σχεδιαστής και χαράκτης.
Πίνακας ζωγραφικής: Ο Άγιος Αμβρόσιος Επίσκοπος Μεδιολάνων αφορίζει τον Μέγα Θεοδόσιο, εξαιτίας της σφαγής 7.000 πολιτών στον Ιππόδρομο της Θεσσαλονίκης (Βλ. παρακάτω). Ο πίνακας είναι έργο του Antoon van Dyck (Άντονι βαν Ντάικ) 1619 και 1620.
• Ο όσιος πατήρ ημών Αμβρόσιος επίσκοπος Μεδιολάνων - παπα Γιώργης Δορμπαράκης, εφημέριος ιεροκήρυκας του Ιερού Ναού Παναγίας Μυρτιδιωτίσσης Νέου Φαλήρου.
• Η διαφορά του εκκλησιαστικού προφήτη από τον επαναστάτη του κόσμου - Πρωτοπρεσβύτερος Παντελεήμων Κρούσκος, Θεολόγος, Ι.Μ. Καλύμνου
• Υμνολογία - www.synaxaristis - ΜΕΓΑΣ ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗΣ• Αμβρόσιος Μεδιολάνων - • Βικιπαίδεια, el.wikipedia.org/wiki/Αμβρόσιος_Μεδιολάνων
• ΤΑ ΜΗΝΑΙΑ (ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ). ΜΗΝΙ ΔΕΚΕΜΒΡΙῼ Ζ'.
•
Ο.Ο.Δ.Ε. Απάντηση στις συκοφαντίες τού Νεοπαγανισμού - Ορθόδοξη Ομάδα Δογματικής Έρευνας -
Η αλήθεια για το πολιτικό έγκλημα στον Ιππόδρομο Θεσσαλονίκης
• Βίντεο: Οπτικοακουστικό Υλικό από το YouTube, εταιρεία της Google
Εξωτερικοί Σύνδεσμοι:
- Βίος καὶ Πολιτεία τοῦ Ἁγίου Ἀμβροσίου Ἐπισκόπου Μεδιολάνων nektar.gr
- Η ΣΦΑΓΗ ΣΤΟΝ ΙΠΠΟΔΡΟΜΟ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΟ 390 Μ.Χ. ΕΝΑ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΕΚΓΛΗΜΑ ΤΟΥ ΘΕΟΔΟΣΙΟΥ Α' - ΣΩΤΗΡΗΣ Γ. ΓΙΑΤΣΗΣ ΕΩΑ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΑ 6 (2004-2006) ΕΔΩ
- ΑΜΒΡΟΣΙΟΣ, ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΜΕΔΙΟΛΑΝΩΝ. ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ - ΜΑΡΙΑ Ι.ΚΑΖΑΜΙΑ – ΤΣΕΡΝΟΥ, ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΑΠΘ ΕΔΩ
Βιντεοπαρουσίαση για τον Άγιο Αμβρόσιο Μεδιολάνων
Ιερός Ναός Ευαγγελιστρίας Πειραιώς, Κυριακή 10 Δεκεμβρίου 2017, ο Μητροπολίτης Πειραιώς κ. Σεραφείμ τέλεσε την Θεία Λειτουργία του Αγίου Αμβροσίου.
Θεία Λειτουργία, Άγιου Αμβροσίου επίσκοπου Μεδιολάνων,
Ιερός Ναός Αγίου Προκοπίου, Μετόχιον Κύκκου.
Kostis Bassogiannis: Στον γοτθικό ναό του st Ambroise στο Παρίσι έζησα μόνος μου την πιο σκληρή και επώδυνη στιγμή μετανοίας της ζωής μου. Η ερημιά μου όταν μπήκα ήταν αβάσταχτη και η ελαφράδα όταν βγήκα μετά από ώρες ήταν σχεδόν παιδική. Ύστερα ήπια μια μπύρα στο μπιστρό ... Framboise, απέναντι. Η ιλαρότητα και το χιούμορ, σημείο θεραπείας, μου έδειξαν πόσο Μεγάλος και Αγαθός είναι ο Θεός μας!
7 Δεκεμβρίου 2018
