24 Φεβρουαρίου Μνήμη Α' και Β' Εύρεση
Τίμιας κεφαλής του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου
Φωνὴ βοῶντος γῆς μυχῷ κεκρυμμένη,
Τῆς γῆς ῥαγείσης, πᾶσιν ἤχησε ξένως.
Εἰκάδι δὲ Προδρόμοιο Κάρην εὗρον κατὰ πέμπτην.
25 Μαΐου Μνήμη της Γ' ευρέσεως της τιμίας κεφαλής 7 Ιανουαρίου Μεταφορά στην Κωνσταντινούπολη της
τιμίας Χειρός του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου
24 Φεβρουαρίου: Α' και Β' εύρεση Τιμίας Κεφαλής
του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου και Βαπτιστού
της Σοφίας Ντρέκου
Ἡ σχέση τῆς φωνῆς πρός τόν Λόγο
Ὁ Χριστός, ὡς ὁ ἐνσαρκωθείς Θεός μας, ἦλθε ἀκριβῶς γιά νά ἑνώσει «εἰς ἕν», πού θά πεῖ στόν ἑαυτό Του καί διά τοῦ ἑαυτοῦ Του στόν Θεό Πατέρα, «πάντα τά διεσκορπισμένα τέκνα Αὐτοῦ», συνεπῶς νά καλέσει τόν κόσμο ὅλο σέ μετάνοια.
Γι᾽ αὐτό καί τό κήρυγμα τοῦ ἁγίου Ιωάννη καί τό κήρυγμα τοῦ ᾽Ι. Χριστοῦ εἶναι ἀκριβῶς τό ἴδιο: «μετανοεῖτε, ἤγγικε γάρ ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν».
Όταν αποκεφαλίσθηκε από τον Ηρώδη ο Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος, η τιμία κεφαλή αυτού τοποθετήθηκε μέσα σε αγγείο από όστρακο.
Η πρώτη εύρεση έγινε στη Μαχαιρούντα, γύρω από το χώρο που ήταν το ανάκτορο του Ηρώδη. Αφού η Ηρωδιάδα πήρε την αποτρόπαια ευχαρίστηση να δει επί πίνακι την αιμόφυρτη κεφαλή του Ιωάννη του Προδρόμου, διέταξε να τη θάψουν σ’ ένα μέρος εκεί κοντά.
Στον τόπο εκείνο έμεινε θαμμένη, ώσπου την ανακάλυψαν δύο μοναχοί από την Ανατολή, στους οποίους επανειλημμένα φάνηκε σε όνειρο ο Πρόδρομος, οι οποίοι είχαν αναχωρήσει για τα
Ιεροσόλυμα με σκοπό να προσκυνήσουν
τον τάφο του Κυρίου, αγγέλλοντας σε αυτούς που βρίσκεται η τιμία κεφαλή του. Κι εκείνοι, αφού την βρήκαν, την είχαν με τιμές. Από αυτούς την παρέλαβε κάποιος κεραμεύς και την μετέφερε στην πόλη των Εμεσηνών.
Όταν όμως πέθανε την κληροδότησε στην αδελφή του. Και από τότε διαδοχικά περιήλθε σε πολλούς, για να καταλήξει στα χέρια κάποιου ιερομονάχου αρειανού που ονομαζόταν Ευστάθιος και εφύλαξε την τιμία κάρα σε σπήλαιο. Από εκεί, μεταφέρθηκε επί Ουάλεντος (364 - 378 μ.Χ.), στο Παντείχιον της Βιθυνίας μέχρι που ο
Θεοδόσιος ο Μέγας (379 - 395 μ.Χ.) ανεκόμισε αυτή στο Έβδομο της Κωνσταντινουπόλεως, όπου ανέγειρε μέγα και περικαλλέστατο ναό.
Βεβαίως, περί της ευρέσεως της τιμίας κεφαλής του Προδρόμου υπάρχουν και
άλλες αντιφατικές παραδόσεις. Κατ' άλλη εκδοχή η τιμία κάρα βρέθηκε στην Έμεσα το 458 μ.Χ., επί βασιλείας Λέοντος Α' (457 - 474 μ.Χ.), ενώ άλλοι δέχονται ότι αυτή βρέθηκε το 760 μ.Χ. και μεταφέρθηκε στο ναό του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου στην Έμεσα. Από εκεί μετακομίσθηκε στην Κωνσταντινούπολη, επί βασιλείας Μιχαήλ Γ' (842 - 867 μ.Χ.) και πατριαρχίας Ιγνατίου.
Περί των ιερών λειψάνων
του Τιμίου Προδρόμου βρίσκουμε ειδήσεις και σε διαφόρους χρονογράφους. Ο Ζωναράς αναφέρει ότι το 968 μ.Χ. ο Νικηφόρος Φωκάς βρήκε στην Έδεσσα της Μεσοποταμίας «βόστρυχον τοῦ Βαπτιστοῦ Ἰωάννου αἵματι περφυμένον», που μετακόμισε στην Κωνσταντινούπολη.
Πέντε χρόνια νωρίτερα το μετέφερε στην Κωνσταντινούπολη από τη Βέροια της Συρίας, περί τον Απρίλιο του 963 μ.Χ., μέρος του ιματίου του Τιμίου Προδρόμου. Σύμφωνα με άλλη μαρτυρία ο Νικηφόρος Φωκάς βρήκε στην Κρήτη το ένδυμα του Προφήτη από τρίχες καμήλας.
Η Εκκλησία μας εορτάζει την πρώτη και τη δεύτερη εύρεση
της κεφαλής του Ιωάννη του Προδρόμου στις 24 Φεβρουαρίου.
Ἀπολυτίκιο: Ἦχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε: Ἐκ γῆς ἀνατείλασα ἡ τοῦ Προδρόμου κεφαλή, ἀκτῖνας ἀφίησι τῆς ἀφθαρσίας, πιστοῖς τῶν ἰάσεων· ἄνωθεν συναθροίζει, τήν πληθύν τῶν Ἀγγέλων, κάτωθεν συγκαλεῖται, τῶν ἀνθρώπων τό γένος, ὁμόφωνον ἀναπέμψαι, δόξαν Χριστῷ τῷ Θεῷ.
Κοντάκιο: Ἦχος β’. Τά ἄνω ζητῶν: Προφήτα Θεοῦ, καί Πρόδρομε τῆς χάριτος, τήν Κάραν τήν σήν, ὡς ῥόδον Ἱερώτατον, ἐκ τῆς γῆς εὑράμενοι, τάς ἰάσεις πάντοτε λαμβάνομεν· καί γάρ πάλιν ὡς πρότερον, ἐν κόσμῳ κηρύττεις τήν μετάνοιαν.
Πηγή:
Απόσπασμα από το αφιέρωμα στον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο
25 Μαΐου: Μνήμη της Γ' ευρέσης της τιμίας κεφαλής
του προφήτου Προδρόμου και Βαπτιστού Ιωάννου
Φωνὴ βοῶντος γῆς μυχῷ κεκρυμμένη,
Τῆς γῆς ῥαγείσης, πᾶσιν ἤχησε ξένως.
Εἰκάδι δὲ Προδρόμοιο Κάρην εὗρον κατὰ πέμπτην.
Η Τρίτη Εύρεση Τιμίας Κεφαλής Ιωάννου Προδρόμου 25 Μαΐου Την τίμια κεφαλή παρέλαβε τότε ο Επίσκοπος Ουράνιος και την τοποθέτησε στην εκκλησία προς προσκύνηση και αγιασμό των πιστών. Μαρτυρώνται δε πολλά θαύματα και ιάσεις.
Η τιμία κεφαλή του Βαπτιστή Ιωάννη, ενώ ήταν κρυμμένη για πολλά χρόνια, φάνηκε μέσα από τη γη και έλαμψε ως χρυσός. Και ενώ στην αρχή ευρίσκετο τοποθετημένη ειδική στάμνα, βρέθηκε μέσα σε αργυρό αγγείο και σε ιερό τόπο.
Η εύρεση εγένετο κατόπιν πληροφορίας, την οποία έδωσε κάποιος ιερέας από τα Κόμανα της
Καππαδοκίας, ο οποίος είδε το ακριβές σημείο σε ιερό εφύπνιο.
Από εκεί μετακόμισαν το Ιερό λείψανο στην Κωνσταντινούπολη, όπου η υποδοχή έγινε με μεγάλη επισημότητα.
Ο τότε πιστότατος βασιλιάς και ο Πατριάρχης με όλο τον ορθόδοξο λαό, υποδέχθηκαν με μεγάλη επισημότητα την τιμία κεφαλή του
Προδρόμου.
Έπειτα, με ευλάβεια την προσκύνησαν και την τοποθέτησαν σε τόπο Ιερό. Έτσι, επαληθεύεται ο λόγος του ψαλμωδού Δαυίδ: «
Φυλάσσει Κύριος πάντα τα οστά αυτών, εν εξ αυτών ου συντριβήσεται». Ο Κύριος, δηλαδή, φυλάσσει όλα τα οστά των δικαίων, και ούτε ένα από αυτά δε θα συντριβεί.
Από εκεί η ιερά κεφαλή μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη, όπου εγένετο μεγαλειώδης υποδοχή, παρουσία του αυτοκράτορα του Πατριάρχου και του πιστού και φιλαγίου λαού τής
Βασιλεύουσας.
by
Sophia-Ntrekou.gr 25 Μαΐου: Μεταφορά στην Κωνσταντινούπολη της
τιμίας Χειρός του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου
Όμως, την ημέρα αυτή εορτάζουμε και
το γεγονός της μεταφοράς στην Κωνσταντινούπολη της τιμίας Χειρός του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου, που έγινε κατά τον ακόλουθο τρόπο:
Όταν ο Ευαγγελιστής Λουκάς μετέβη στην πόλη Σεβαστή, στην οποία είχε ενταφιαστεί το τίμιο λείψανο του Προδρόμου, παρέλαβε από τον τάφο την δεξιά Χείρα του Αγίου Ιωάννου και την μετέφερε στην Αντιόχεια. Δια της δεξιάς Χειρός του Προδρόμου γίνονταν στην Αντιόχεια πολλά θαύματα. Λέγεται μάλιστα ότι κατά την εορτή της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού, ο Επίσκοπος ανύψωνε και την τίμια Χείρα. Την ώρα της ανυψώσεως άλλοτε εκτεινόταν και άλλοτε συστελλόταν. Με την έκτασή της δήλωνε ευφορία καρπών, ενώ με την συστολή της δήλωνε ανέχεια και φτώχεια. Για το λόγο αυτό πολλοί αυτοκράτορες του Βυζαντίου επιθυμούσαν να την πάρουν και, κυρίως, οι Κωνσταντίνος Ζ' της δυναστείας των Μακεδόνων και Ρωμανός Β' οι Πορφυρογέννητοι.
Έτσι λοιπόν, κατά την περίοδο που διετέλεσαν αυτοκράτορες αυτοί οι δύο, κάποιος Διάκονος της Εκκλησίας των Αντιοχέων, Ιώβ ονομαζόμενος, ένα βράδυ, που κατά την παράδοση οι χριστιανοί ετελούσαν την ακολουθία του Αγιασμού, άρπαξε την Αγία Χείρα του Προδρόμου και την μετέφερε στην Κωνσταντινούπολη. Εκεί ο φιλόχριστος αυτοκράτορας, αφού την ασπάστηκε με πολύ σεβασμό, την τοποθέτησε στα βασιλικά ανάκτορα. Η σύναξη των πιστών, σε ανάμνηση του γεγονότος της μετακομιδής της τιμίας Χείρας του Προδρόμου στην Κωνσταντινούπολη, ετελείτο στην περιοχή του Φορακίου (ή Σφωρακίου).
Ἀπολυτίκιο Ἦχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε: Ὡς θεῖον θησαύρισμα, ἐγκεκρυμμένον τῇ γῇ, Χριστὸς ἀπεκάλυψε, τὴν Κεφαλήν σου ἡμῖν, Προφῆτα καὶ Πρόδρομε, πάντες οὖν συνελθόντες, ἐν τῇ ταύτῃ εὒρέσει, ᾄσμασι θεηγόροις, τὸν Σωτῆρα ὑμνοῦμεν, τὸν σώζοντα ἡμᾶς ἐκ φθορᾶς ταῖς ἱκεσίαις σου.
Κοντάκιο Ἦχος β’. Τὰ ἄνω ζητῶν: Προφῆτα Θεοῦ, καὶ Πρόδρομε τῆς χάριτος, τὴν Κάραν τὴν σήν, ὡς ῥόδον ἱερώτατον, ἐκ τῆς γῆς εὐράμενοι, τὰς ἰάσεις πάντοτε λαμβάνομεν· καὶ γὰρ πάλιν ὡς πρότερον, ἐν κόσμῳ κηρύττεις τὴν μετάνοιαν.
Μεγαλυνάριο: Τρίτην τῆς παντίμου σου Κεφαλῆς, μνείαν ἐκτελοῦμεν, ἣν ἐδόξασεν ἡ Τριάς, Βαπτιστὰ Κυρίου· ἐκ γῆς γὰρ τρίτως ὤφθη, μετανοεῖτε πᾶσιν, ἀνακραυγάζουσα.
Δείτε περισσότερα για τον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο και Βαπτιστή
ΜΝΗΜΗ ΤΗΣ ΤΡΙΤΗΣ ΕΥΡΕΣΕΩΣ ΤΗΣ ΤΙΜΙΑΣ ΚΕΦΑΛΗΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΚΑΙ ΕΝΔΟΞΟΥ ΠΡΟΦΗΤΟΥ, ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ ΚΑΙ ΒΑΠΤΙΣΤΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ
Μικρογραφία (Μινιατούρα) στο Μηνολόγιο του Βασιλείου Β'.
Synaxis of Saint John the Holy Glorious Prophet, Baptist,
and Forerunner (Menologion of Basil II)
ΑΚΟΛΟΥΘΕΙΝ: παπα Γιώργης Δορμπαράκης Μία πολύ ὄμορφη εἰκόνα τῆς σχέσης τοῦ ἁγίου ᾽Ιωάννη Προδρόμου μέ τόν Ιησοῦ Χριστό, πού μᾶς προβάλλει ἡ
ὑμνολογία τῆς σημερινῆς ἑορτῆς, εἶναι αὐτή τῆς φωνῆς πρός τόν Λόγο. «Έγινες φωνή του Λόγου, Πρόδρομε οὐράνιε ἄνθρωπε» («Φωνήν του Λόγου γεγονώς…Πρόδρομε οὐράνιε ἄνθρωπε») (
ωδή α'). Ὁ ἅγιος Ιωάννης δηλαδή προβάλλεται, μέ βάση τά πραγματικά περιστατικά τῆς ζωῆς του, ὡς ἐκεῖνος πού φανερώνει τήν παρουσία τοῦ Χριστοῦ, πού ἐξαγγέλλει μέ δυνατή φωνή, ὥστε νά γίνει ἀκουστός, τόν ἐρχομό τοῦ Μεσσία. Καί βεβαίως δέν εἶναι ὁ μόνος πού ἔχει αὐτό τό χαρακτηριστικό.
Ὅλοι οἱ προφῆτες τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ἀποτελοῦν κατ᾽ ἀκρίβεια τέτοιες φωνές γιά τόν ἐρχομό Αὐτοῦ, μέ τή διαφορά ὅτι ὁ ἅγιος Ιωάννης, ὡς ὁ τελευταῖος προφήτης καί τό πλήρωμα γι᾽ αὐτό τῆς προφητείας, εἶναι ἡ πιό δυνατή φωνή, κυριολεκτικά, ὅπως ὀνομάζεται, «ὁ μεγαλοφωνότατος πάντων τῶν προφητῶν καί προφητών ὑπέρτερος» (ωδή δ').
Ἡ σχέση τῆς φωνῆς πρός τόν Λόγο βρίσκεται σέ εὐθεῖα γραμμή, ἡ φωνή δηλαδή ἀκούγεται γιά νά φανερώνει ἀποκλειστικά καί μόνο τόν Λόγο, γεγονός πού σημαίνει ὅτι ὁ ᾽Ιωάννης στάλθηκε ἀπό τόν Θεό ὡς ἄγγελος τοῦ Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ: νά εἶναι ὁ Πρόδρομος Εκείνου, ἄρα μέ τόν τρόπο αὐτό νά κατανοεῖ κανείς καί τήν ὕπαρξη καί τό ἔργο του. Έτσι ἡ φωνή τοῦ Προδρόμου δέν μποροῦσε νά μηνύσει κάτι ἄλλο, πέραν αὐτοῦ γιά τό ὁποῖο ἦλθε καί ὁ Χριστός, δηλαδή τή μετάνοια. Ὁ Χριστός, ὡς ὁ ἐνσαρκωθείς Θεός μας, ἦλθε ἀκριβῶς γιά νά ἑνώσει «εἰς ἕν», πού θά πεῖ στόν ἑαυτό Του καί διά τοῦ ἑαυτοῦ Του στόν Θεό Πατέρα, «πάντα τά διεσκορπισμένα τέκνα Αὐτοῦ», συνεπῶς νά καλέσει τόν κόσμο ὅλο σέ μετάνοια. Γι᾽ αὐτό καί τό κήρυγμα τοῦ ἁγίου Ιωάννη καί τό κήρυγμα τοῦ ᾽Ι. Χριστοῦ εἶναι ἀκριβῶς τό ἴδιο: «μετανοεῖτε, ἤγγικε γάρ ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν». «Σέ ὅλους βεβαίωσε ἡ κάρα τοῦ Προδρόμου τούς σωτήριους δρόμους τῆς μετανοίας, μέ τίς θεῖες συμβουλές»(«Κάρα…πᾶσι τῆς μετανοίας τάς σωτηρίους ὁδούς θείαις ὑποθήκαις βεβαιώσασα») (αίνοι).
Ὑπενθύμιση αὐτονοήτων, θά πεῖ κάποιος. Ναί, ἀλλά μέ προέκταση καί στά καθ᾽ ἡμᾶς. Δηλαδή: δέν μπορεῖ κάποιος πού θέλει νά ἀνήκει στόν Χριστό καί στήν ἁγία Του Εκκλησία, νά ἔχει διαφορετική φωνή ἀπό ὅ,τι ᾽Εκεῖνος. Τί θέλουμε νά ποῦμε; Ὁ χριστιανός «βοᾶ» μέ τά λόγια του, κυρίως ὅμως μέ τή ζωή του, τήν παρουσία τοῦ Χριστοῦ. «Οὐ δύναται πόλις κρυβῆναι ἐπάνω ὄρους κειμένη» (ὁ Κύριος).
Δέν εἶναι δυνατόν νά εἴμαστε χριστιανοί καί ἀπό τήν ἄλλη ἡ ζωή καί οἱ λόγοι μας νά μή βρίσκονται σέ εὐθεῖα γραμμή καί ἀναλογία πρός τόν λόγο τοῦ Χριστοῦ καί τῶν ἁγίων φίλων Του. Δέν εἶναι τυχαῖο ὅτι βάση τῆς Εκκλησίας ἀποτελεῖ ἡ πεποίθηση καί τό βίωμα ὅτι οἱ χριστιανοί συνιστοῦμε μέλη Χριστοῦ καί συνεπῶς προεκτείνουμε Εκείνου τήν παρουσία στόν κόσμο. Κι ἐπειδή ὁ Λόγος Χριστός ἔζησε καί δίδαξε τήν ταπείνωση καί τήν ἀγάπη – αὐτό ἄλλωστε εἶναι καί τό κύριο γνώρισμα αὐτοῦ πού μετανοεῖ - ἄρα καί ὁ χριστιανός εἶναι πράγματι χριστιανός, ὅταν ζεῖ ταπεινά καί μέ ἀγάπη.
Ὁποιαδήποτε ἄλλη «φωνή», ἔστω καί στό ὄνομα τοῦ Χριστοῦ, ἀποτελεῖ παραχάραξη Εκείνου καί βεβαίως παραφωνία Του.
Στις
7 Ιανουαρίου εορτάζεται η Σύναξις Αγίου Ιωάννου Προδρόμου και η μετένεξις, η μεταφορά, δηλαδή, της Τιμίας χειρός του αγίου Ιωάννου του Προδρόμου, από την Αντιόχεια στην Κωνσταντινούπολη, στα χρόνια του Κωνσταντίνου του Πορφυρογέννητου και του Ρωμανού του Β', του υιού του, Πορφυρογέννητου κι αυτού, τον 10ο αιώνα.
🟨 Οι εορτές του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου σε ολόκληρο το έτος:
%20%CF%83%CF%84%CE%BF%20%CE%9C%CE%B7%CE%BD%CE%BF%CE%BB%CF%8C%CE%B3%CE%B9%CE%BF%20%CE%92%CE%B1%CF%83%CE%B9%CE%BB%CE%B5%CE%AF%CE%BF%CF%85%20%CE%92'.jpg "Synaxis of Saint John the Holy Glorious Prophet, Baptist, and Forerunner (Menologion of Basil II)")
Κλαύσον τους αμετανοήτους, 
